1. Kızaklı matafora 2. Palangalı matafora 3. Tek kollu matafora 4. Serbest düşmeli matafora
Kpt. Özkan UĞURLU
Kızaklı matafora Bu donanımda can filikası baş ve kıç tarafındaki kancalardan iki kollu donanıma çeliktellerle bağlanmıştır.Vincin parçası olan fren tertibatı el ile başaltılarak filika indirilir ÜSTÜ AÇIK CAN FİLİKALARININ DENİZ MAYNASI • Emniyet pimleri ve bosa kilitlerini fora et • İki kişi filikanın içini kontrol eder. Pelikan bosa takılı olduğu sürece sorun yoktur. • Tirenti palangaları ve emniyet kamçılarını kontrol et • Lavraları kapat • Filika parimaları donatılarak pruva tirentisinden geçirilerek hem gemiye hemde filikaya sabitlenir. • Filika çarmıhı açılır ve hazırlanarak filikaya denizden binmek üzere atılır • Pelikan bosalar fora edilir • Filika kastanyola yardımıyla mayna edilir • Tirentiler hızlıca akmamalıdır. Hızlı akarsa ventolar filikayı abrayamayabilir. • Filika güverte seviyesine geldiğinde kamçı çımaları sabitlenerek deste edilir.( üstü açık can filikaları) • Ventolar birlikte mola edilir • Battaniye su epirb sart yiyecek vs.alınır • Motor çalıştırılır • Filikaya binerken karşılıklı ve alçalarak bin • Deniz alanının neta olduğu görülür • Filika amiri filikaya binmeden kumandanın kendisinde olduğunu belirtir. • Filika baş ve kiç tirentilerde iner • Tirentilerden neta ol • Filika kastan yola yardımıyla indirilir • Filika iner inmez tirentileri fora et • Filikaya en son kişi bindikten sonra parmima halatları filikadan mola edilir. • Eğer motor çalışmazsa kancalar vasıtasıyla gemiden uzaklaş KAPALI CAN FİLİKALARININ MAYNASI • Kapalı can filikalarına bulunduğu yerden binilir ve indirilir • Filikaya binmeden toplanma yerinde can yeleğini giymiş şekilde bekle • Lavra delikleri kapatılır. • Deniz bağı tertibatları fora edilir. Mataforanın herbirinde bunlardan birtane vardır • Serdümen filikaya biner ve filikadakileri yerlerine oturtur. • Girişten en uzaktaki oturma yerinden başlayarak ve dengeli şekilde oturulur • Kemerler bağlanır • Sart, epirb ve zaman varsa su yiyecek vs ekstra şeyler alınır • Herkes binince kaportalar ve kapı ağızları sımsıkı kapatılır. • Serdümen tarafından makine çalıştırılır. • Serdümen otomatik mayna primasını çekerek filikayı indirir • Mayna hızı primaya binen yükle kontrol edilir. • Pivotlu kancalar ucunda filika iner • Pivot kem vasıtasıyla mataforadan kurtulur • Karinada bulunan hidrostatik valf karina suyu gelene kadar kurtarma mekanizmasının çalışmamasını sağlar • Halatlar koy vermezse filika serdümeni tarafından bindirme mekanizmasıyla bu iş yapılır. • Ağır denizlerde serdümen ya omurga suya tam değdiği anda bindirerek kurtarma yada yüksüz kurtarma yöntemini uygular. • Bindirmeden koy verme sistemi tekne suya tekne suya tam dalga çukurundayken girecek şekilde çalıştırılacak • Filika suya girdiğinde tirentiler kurtulur • Burada kurtarma kolu kemleri döndürür bu kem döndüğünde kurtarma handle ını işleterek pivot etrafında dönecek hale getirir. Ve kanca mataforadan irtibatını keser. • Tirentiler boşalır ve filika artık serdümenin kontrolünde akacak hale gelir. • Tirentiler kaçırılınca prima halatı koy verilir(filikanın içinden) gemiden uzaklaşılır. Palangalı matafora Küçük ve hafif can filikaları için kullanılır. Vidalı şafta bağlı olan kol bordaya doğru getirilir. Daha sonra palanga donanımı ile filika mayna edilir. Tek kollu matafora Bu donanım daha çok can sallarını denize indirmede kullanılır. Sebest Düşmeli Donanım Bu sistem tam kapalı can filikaları için kullanılır.