NHÓM 4

Từ định nghĩa vật chất của Lênin, hãy chỉ ra hạn

chế trong quan niệm của chủ nghĩa duy vật trước
SLIDESMANIA.CO

C.Mác về vật chất ?

M
 NỘI DUNG

● ĐỊNH NGHĨA VẬT CHẤT CỦA LÊNIN

c
c

● QUAN NIỆM VỀ VẬT CHẤT CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT THỜI KÌ CỔ
SLIDESMANIA.CO

ĐẠI
M

● QUAN NIỆM VỀ VẬT CHẤT CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT THỜI KÌ CẬN

ĐẠI
 ĐỊNH NGHĨA VẬT CHẤT CỦA
ĐỊNH NGHĨA: Vật chất là một phạm trù triết học dùng để chỉ thực tại khách
quan được đem lại cho con người trongc cảm giác, được cảm giác của chúng ta
LÊNIN
chép lại, chụp lại, phản ánh và tồn tại không lệ thuộc vào cảm giác” (Trích tác
SLIDESMANIA.CO

phẩm “Chủ nghĩa duy vật và chủ nghĩa kinh nghiệm phê phán” – Lênin)
M
 GIẢI THÍCH
 “Vật chất là một phạm trù triết học” : Tức là phạm trù rộng nhất, khái quát nhất, rộng
đến cùng cực, không thể có gì khác rộng hơn.

 “Vật chất là thực tại khách quan” : Tức là cái tồn tại hiện thực bên ngoài ý thức và
không lệ thuộc vào ý thức. Đây là thuộc tính cơ bản nhất của vật chất.

 “Vật chất được đem lại cho con người trong cảm giác” : Khi vật chất tác động vào các
c
giác quan của con người thì đem lại cho con người cảm giác. Song nếu sự vật tồn tại
khách quan độc lập , không phụ thuộc vào ý thức của con người mà không tác động lên
giác quan con người thì nó vẫn là vật chất.
SLIDESMANIA.CO

 “Vật chất được cảm giác của chúng ta chép lại, chụp lại, phản ánh lại” : Cảm giác của
con người, với những năng lực vốn có, có thể chép lại, chụp lại, phản ánh sự tồn tại của
vật chất, tức là nhận thức được vật chất.
M
 VÍ DỤ:
Hỡi cô tát nước bên đường,
Sao cô múc ánh trăng vàng đổ đi.
Ánh trăng vàng là vật chất vì :
 Nhìn thấy (được đem lại cho con người trong
cảm giác)

 Nhớ lại và tả lại cho người khác (được cảm giác

SLIDESMANIA.CO

của con người chép lại, chụp lại, phản ánh lại)

 Nó vẫn tồn tại dù không có “Cô tát nước” hay

bất kỳ ai( nó tồn tại không lệ thuộc vào cảm
M

giác)
 →Định nghĩa vật chất của Lênin là một định nghĩa hoàn chỉnh về vật
chất mà cho đến nay được các nhà khoa học hiện đại coi là một định
c
nghĩa kinh điển→Thấy được hạn chế trong quan niệm của chủ nghĩa
duy vật trước C.Mác về vật chất.
 
SLIDESMANIA.CO

 
M
 QUAN NIỆM VỀ VẬT CHẤT CỦA CHỦ NGHĨA DUY
VẬT THỜI KÌ CỔ ĐẠI
Quan niệm:

Các nhà duy vật thời Cổ đại quy vật chấtc về một hay một vài dạng cụ thể của nó
và xem chúng là khởi nguyên của thế giới, tức quy vật chất về những vật thể hữu
linh, cảm tính đang tồn tại ở thế giới bên ngoài.
SLIDESMANIA.CO
M
 Phương Đông Cổ đại: Phương Tây Cổ đại:

 Thuyết Tứ đại – Ấn Độ: Đất, nước, lửa, gió.  Thuyết Nguyên tử – Hy Lạp:
+ Hai nhà triết học Lơxíp và Đêmôcrít đều
 Thuyết Ngụ hành – Trung Quốc: Kim, mộc,
cho rằng vật chất là nguyên tử.
thủy, hỏa, thổ.
+ Theo thuyết Nguyên tử, vật chất theo nghĩa
cbao hàm nhất, chung nhất không đồng nghĩa với
những vật thể mà con người có thể cảm nhận được
SLIDESMANIA.CO

một cách trực tiếp, mà là một lớp các phần tử hữu

hình rộng rãi nằm sâu trong mỗi sự vật, hiện
tượng.
M
 HẠN CHẾ:

 Đồng nhất vật chất với một dạng cụ thể của vật chất→Lấy một dạng cụ thể của vật chất để giải
thích toàn bộ thế giới

c
 Những yếu tố khởi nguyên mà các nhà triết học nêu ra mới chỉ là giả định mang nét trực quan,
cảm tính, chưa có căn cứ khoa học để chứng minh (do hạn chế khoa học và nhận thức con người
SLIDESMANIA.CO

nói chung)
M
 QUAN NIỆM VỀ VẬT CHẤT CỦA CHỦ NGHĨA DUY VẬT THỜI
KÌ CẬN ĐẠI

Quan niệm:

Thuyết Nguyên tử được tiếp tục nghiên cứu, khẳng định trên lập trường duy vật siêu
c
hình. Thời kì này đồng nhất vật chất với khối lượng, coi vận động của vật chất chỉ là vận
động cơ học như những chân lý không thể thêm bớt và nguyên nhân của sự vận động đó
là do tác động của bên ngoài.
SLIDESMANIA.CO
M
 Hạn chế: Chủ nghĩa duy vật mang hình thức
chủ nghĩa duy vật siêu hình máy móc và cứng
nhắc
 Giải thích sự vận động của thế giới vật chất
theo những chuẩn mực thuần túy cơ học,
tách rời vật chất khỏi vận động, không gian
và thời gian, xem chúng như những thực thể
khác nhau và không có mối liên hệ nội tại
với nhau.
SLIDESMANIA.CO

 Không đưa ra được những khái quát triết

học đúng đắn trong quan niệm về thế giới
vật chất, không giải thích được “cái vật
M

chất” trong lĩnh vực xã hội.

 Cảm ơn thầy cô và các
bạn đã lắng nghe
NHÓM 4
c

THÀNH VIÊN:
Trưởng nhóm Nguyễn Ngọc Diễm Quỳnh
SLIDESMANIA.CO

Nguyễn Thu Ngân

Phạm Hồng Ngọc
Ngần Thị Kim Oanh
Nguyễn Yến Nhi Nguyễn Hồng Phong
Nguyễn Thị Phương
M

Phạm Thị Thanh Tâm

Lưu Phương Thảo
Phan Thị Phương
Thảo