Professional Documents
Culture Documents
1 - Xac Suat
1 - Xac Suat
03/11/2022 1
Mục tiêu
03/11/2022 2
Nội dung
• Giải tích tổ hợp
– Nguyên lý cộng, nguyên lý nhân
– Hoán vị, chỉnh hợp, tổ hợp
• Biến cố
– Phép thử và không gian mẫu
– Biến cố: khái niệm, tính chất, các phép toán trên
biến cố
Công thức cộng xác suất
• Xác suất
xác suất có điều kiện
– Ba hướng tiếp cận xác suất
Công thức nhân xác suất
– Các công thức tính xác suất
Công thức xác suất đầy đủ
Công thức Bayes
03/11/2022 3
Giải tích tổ hợp
• Nguyên lý cộng và Nguyên lý nhân
• Tổ hợp
• Chỉnh hợp
• Hoán vị
03/11/2022 4
Nguyên lý cộng
• Một công việc chia được thành k trường hợp.
• Trường hợp i có mi cách thực hiện (không trùng nhau) .
Vậy có: m1+ m2+ …+ mk =
cách thực hiện công việc.
Ví dụ: Căn tin có 3 món mặn và 2 món xào.
Nếu chỉ chọn duy nhất 1 món thì có bao nhiêu cách chọn?
Chọn 1 mặn hoặc 1 xào
– chọn 1 món xào: 2 cách
– chọn 1 món mặn: cách
Vậy có: 2 + 3 = 5 cách
03/11/2022 5
Nguyên lý nhân
• Một công việc được chia thành k giai đoạn
• Giai đoạn có cách thực hiện
Vậy có:
cách thực hiện công việc trên.
Ví dụ: Căn tin có 3 món mặn và 2 món xào.
Nếu chọn 1 mặn và 1 xào thì có bao nhiêu cách chọn?
Chọn 1 mặn và 1 xào
• chọn 1 món mặn: 3 cách
• chọn 1 món xào: 2 cách
Vậy có 3 x 2 = 6 cách
03/11/2022 6
Nguyên lý cộng vs Nguyên lý nhân
• Nguyên lý cộng: chia trường hợp (hoặc chọn cái này hoặc
chọn cái kia…)
• Nguyên lý nhân: chia giai đoạn (chọn cái này và chọn cái
kia…)
03/11/2022 7
Tổ hợp
03/11/2022 8
Ví dụ: Tổ hợp
03/11/2022 9
Hoán vị
03/11/2022 10
Hoán vị
Bộ sách “Cuốn theo chiều gió” gồm 4 tập, bộ sách “Ba chàng
ngự lâm” gồm 3 tập, được xếp trên giá sách gồm 7 chỗ.
03/11/2022 11
Chỉnh hợp
03/11/2022 12
Ví dụ: Chỉnh hợp
Một lớp học có 24 nam và 12 nữ. Lớp muốn bầu ra một ban
cán sự lớp gồm 3 người: Lớp trưởng, Lớp phó học tập và Lớp
phó hành chính. Hỏi có bao nhiêu cách chọn ban cán sự lớp ?
Giải:
• Vì 3 vị trí cán sự là khác nhau nên số cách chọn sẽ là số
chỉnh hợp chập 3 của 36 phần tử.
• Số cách chọn là :
03/11/2022 13
Quick review
• Một hoán vị = một cách xếp thứ tự
– Số hoán vị của n phần tử: n!
03/11/2022 14
Bài tập
1. Hội phụ huynh có 40 người, cử ra một ban chấp hành
gồm 1 chủ tịch, 1 phó chủ tịch và 5 uỷ viên. Hỏi có bao
nhiêu cách cử một ban chấp hành như trên?
2. Một sinh viên có 12 cuốn sách đôi một khác nhau trong
đó có 2 cuốn Toán, 3 cuốn Văn và 6 cuốn Anh văn. Hỏi
có bao nhiêu cách xếp tất cả sách trên lên kệ, nếu mọi
cuốn cùng môn được xếp cạnh nhau.
3. Một lớp học có 40 sinh viên gồm 25 nam và 15 nữ. Có
bao nhiêu cách chọn 4 sinh viên sao cho:
a. Số sinh viên nam hoặc nữ là tuỳ ý.
b. Phải có 2 nam và 2 nữ
c. Phải có ít nhất 1 nữ
03/11/2022 15
Biến cố (event)
• Phép thử
• Biến cố
• Các phép toán trên biến cố
• Tính chất của biến cố
03/11/2022 16
Phép thử
03/11/2022 17
Không gian mẫu (Biến cố chắc chắn)
• Không gian mẫu là tập hợp tất cả các khả năng có thể xảy
ra của một phép thử
• Ví dụ:
– Tung một đồng xu:
– Tung một con xúc xắc:
– Hỏi ngẫu nhiên tháng sinh của một người :
03/11/2022 18
Biến cố
• Biến cố (hoặc sự kiện): là một tập con tùy ý của không
gian mẫu.
• Ví dụ: Tung 1 con xúc xắc
— Biến cố xuất hiện mặt chẵn:
— Biến cố xuất hiện mặt lẻ:
— Biến cố xuất hiện mặt nhỏ hơn 4:
• Ví dụ: Tung 2 đồng xu
― Biến cố xuất hiện ít nhất 1 mặt ngửa
03/11/2022 19
Biến cố
03/11/2022 20
Biến cố sơ cấp
03/11/2022 21
Các phép toán trên biến cố
• Bản chất của biến cố là tập hợp.
• Hiệu, giao, hợp các biến cố, ta được các biến cố mới.
03/11/2022 22
Các phép toán trên biến cố
• Giao hoán: ,
• Kết hợp:
• Phân phối:
03/11/2022 23
Mối quan hệ giữa các biến cố
03/11/2022 24
Biến cố xung khắc
• Nếu A và B không đồng thời xảy ra trong một phép thử
thì A và B là hai biến cố xung khắc
03/11/2022 25
Biến cố đối lập
• Biến cố đối lập của A, kí hiệu là biến cố xảy ra khi và chỉ
khi A không xảy ra.
• A và B đối lập và
03/11/2022 26
Quy tắc đối ngẫu
• Phủ định của hợp là giao 2 phủ định:
03/11/2022 27
Biến cố kéo theo
• A kéo theo B, A B, nếu A xảy ra thì B xảy ra.
• Ví dụ:
– A = “xuất hiện mặt 4 chấm”
– B = “xuất hiện mặt chẵn”
Thì A B hay B A?
03/11/2022 28
Tính chất
Nếu thì và
Hệ quả:
và
và
và
03/11/2022 29
Bài tập biến cố
Có 3 xạ thủ độc lập, mỗi người bắn 1 viên đạn vào cùng một
mục tiêu.
Gọi Ai là biến cố người thứ i bắn trúng mục tiêu, i=1,…,3
Hãy biễu diễn các biến cố sau theo A i:
• A là biến cố có 1 viên trúng
• B là biến cố có 2 viên trúng
• C là biến cố cả 3 phát đều trúng
• D là biến cố không có viên nào trúng
• E là biến cố có ít nhất 1 viên trúng
• F là biến cố có ít nhất 2 viên trúng
• G là biến cố có nhiều nhất 1 viên trúng
• H là biến cố có nhiều nhất 2 viên trúng
03/11/2022 30
Xác suất
03/11/2022 31
Ba hướng tiếp cận xác suất
03/11/2022 32
Tiếp cận cổ điển
03/11/2022 33
Tiếp cận tần suất (xác suất thực nghiệm)
03/11/2022 34
Tiếp cận tiên đề
1. và
03/11/2022 35~
Công thức cộng xác suất
• A, B xung khắc:
Hệ quả:
• A, B bất kỳ:
03/11/2022 36
Ví dụ
03/11/2022 37
Giải ví dụ
1) Gọi A: biến cố NTD thích loại A, P(A) = 120/200
B: biến cố NTD thích loại B, P(B) = 100/200
F: biến cố NTD thích ít nhất 1 loại
Suy ra
03/11/2022 38
Bài tập
• Khảo sát 100 thí sinh dự thi vào đại học có 70 thí sinh dự
thi khối A, 50 thí sinh dự thi khối B và 35 thí sinh dự thi
vào cả 2 khối A và B.
• Chọn ngẫu nhiên 1 thí sinh trong số 100 thí sinh trên.
Tính xác suất thí sinh này dự thi
a. Vào ít nhất 1 khối trên
b. Không phải hai khối trên
03/11/2022 39
Bài tập
• Một hãng nước ngọt thăm dò thị hiếu người tiêu dùng về 2
loại nước giải khát A và B. trong số người được hỏi có 60%
thích loại A, 50% thích loại B, 30% thích cả 2 loại A và B.
• Chọn ngẫu nhiên 1 người trong số được thăm dò. Tính xác
suất người này
a. Thích ít nhất 1 loại nước giải khát trên
b. Không thích loại nào hết.
03/11/2022 40
Xác suất có điều kiện
• Xác suất có điều kiện của A với điều kiện B, P(A/B), là xác suất
của A được tính sau khi B đã xảy ra.
• Công thức:
P (A.B)
P(A/B) = ,P(B) > 0
P(B)
P(B/A) =
P (A.B)
, P(A) > 0
P(A)
03/11/2022 41
Xác suất có điều kiện
• Khi có thêm thông tin (về một điều gì đó đã xảy ra), xác suất
sẽ thay đổi.
• Ký hiệu: - xác suất để B xảy ra khi A đã xảy ra
• chỉ bằng P(B) nếu A, B độc lập. (sự xảy ra của A không ảnh
hưởng đến khả năng xảy ra của B)
03/11/2022 42
Ví dụ
03/11/2022 43
Giải ví dụ
2
5
03/11/2022 44
Biến cố độc lập
A và B độc lập
(sự xảy ra của biến cố này không ảnh hưởng đến khả năng xảy
ra của biến cố kia).
03/11/2022 45
Giải ví dụ
03/11/2022 46
Công thức nhân xác suất
• A, B độc lập:
• Nếu thì
P(A1.A2…An)=P(A1).P(A2/A1).P(A3/A1A2)...P(An/A1A2...An-1).
03/11/2022 47
Ví dụ
03/11/2022 48
Ví dụ
Gọi Ai là biến cố chọn được sản phẩm loại A ở lần chọn thứ i,
i=1,2.
L là biến cố chọn được hai sản phẩm cùng loại
K là biến cố chọn được hai sản phẩm khác loại
30
a) P ( A1 )
50
29
b) P ( A2 | A1 )
49
30
c) P ( A2 | A1 )
49
d) P ( L) P ( A1 . A2 A1 . A2 ) P ( A1 . A2 ) P ( A1 . A2 )
30 29
P ( A1 . A2 ) P ( A1 ) P ( A2 | A1 ) .
50 49
20 19
P ( A1 . A2 ) P ( A1 ) P ( A2 | A1 ) .
50 49
e) P ( K ) 1 P ( L)
03/11/2022 49
Bài tập
03/11/2022 50
Kiểm tra sự độc lập
• Dựa vào
– Ý nghĩa của 2 biến cố
• Ví dụ: “lấy được bi đỏ từ hộp 1” và “lấy được bi đỏ
từ hộp 2” là 2 biến cố độc lập
– Dựa vào điều kiện:
• Ví dụ: kiểm tra sự độc lập của A và B, biết rằng P(A)
= 0.4, P(B) = 0.5 và .
03/11/2022 51
Sự độc lập của các biến cố đối lập
03/11/2022 52
Ví dụ
03/11/2022 53
Giải ví dụ
Gọi Ai là biến cố chọn được sản phẩm loại A ở lô i, i=1,2.
10 12
a) P ( A1 . A2 ) P ( A1 ) P ( A2 ) . 0,40
15 20
b) P ( A1 . A2 A1 . A2 ) P ( A1 . A2 ) P ( A1 . A2 )
10 12 5 8 8
P ( A1 ) P ( A2 ) P ( A1 ) P ( A2 ) . .
15 20 15 20 15
7
c) P ( A1 . A2 A1 . A2 )
15
03/11/2022 54
Bài tập
03/11/2022 55
Bài tập
Đội tuyển bóng bàn của trường đại học A có 3 sinh viên, mỗi
sinh viên thi đấu 1 trận. Xác suất thắng của các sinh viên A, B, C
lần lượt là 70%, 80%, 90%.
Tính xác suất
a. Đội tuyển thắng ít nhất 1 trận
b. Đội tuyển thắng 2 trận
03/11/2022 56
Bài tập
Một công ty điện tử quảng cáo sản phẩm thông qua hai
phương tiện: báo chí và ti vi.
Được biết trong số khách hàng có 30% biết thông tin về sản
phẩm của công ty qua báo chí, 60% biết qua ti vi và 20% biết
qua báo chí và ti vi.
Chọn ngẫu nhiên 1 khách hàng. Tính xác suất khách hàng này
biết thông tin về sản phẩm của công ty
a. Thông qua ít nhất 1 phương tiện trên
b. Không phải thông qua 2 phương tiện trên
c. Thông qua chỉ 1 phương tiện là ti vi
03/11/2022 57
Ví dụ
Phải gieo ít nhất bao nhiêu con súc sắc (gieo bao nhiêu lần 1
con súc sắc) để xác suất có ít nhất 1 con xuất hiện mặt 1 chấm
lớn hơn hay bằng 0.99.
03/11/2022 58
Công thức xác suất đầy đủ
& Công thức Bayes
03/11/2022 59
Hệ đầy đủ các biến cố
Định nghĩa. được gọi là hệ đầy đủ, nếu thỏa 2 điều kiện
1. với mọi
Lưu ý:
• Nếu là hệ đầy đủ, thì
• Nếu thì không phải hệ đầy đủ
03/11/2022 60
Hệ đầy đủ | Ví dụ
03/11/2022 61
Công thức xác suất đầy đủ & Bayes
03/11/2022 62
Ví dụ
03/11/2022 63
Giải ví dụ
03/11/2022 64
Bài tập
Có 2 kiện hàng: kiện thứ 1 gồm 6 sản phẩm tốt với 2 thứ phẩm
và kiện thứ 2 gồm 5 sản phẩm tốt với 3 thứ phẩm. Chọn ngẫu
nhiên một kiện hàng và từ kiện hàng này lấy ngẫu nhiên 1 sản
phẩm. Tính xác suất để sản phẩm được chọn là sản phẩm tốt.
03/11/2022 65
Bài tập
03/11/2022 66
Bài tập
03/11/2022 67
Bài tập
03/11/2022 68
Bài tập
03/11/2022 69
Ôn tập
Bài 1: Một kiện hàng có 10 sản phẩm loại I, 8 sản phẩm loại
II và 14 sản phẩm loại III. Lấy ngẫu nhiên 1 sản phẩm từ kiện
hàng.
a) Xác định và đặt tên tất cả biến cố có thể xảy ra.
b) Xác định không gian mẫu của phép thử trên.
c) Tính xác suất của các biến cố sơ cấp
03/11/2022 70
Ôn tập
Bài 2
Có 2 kiện hàng với kiện I gồm 6 sản phẩm tốt với 2 thứ phẩm
và kiện II gồm 5 sản phẩm tốt với 3 thứ phẩm. Chọn ngẫu nhiên
từ mỗi kiện 1 sản phẩm. Tính xác suất để cả 2 sản phẩm được
chọn là 2 sản phẩm tốt.
03/11/2022 71
Ôn tập
Bài 3
Có 3 kiện hàng, mỗi kiện gồm 10 sản phẩm. Kiện thứ nhất
có 6 sản phẩm loại I; kiện thứ hai có 7 sản phẩm loại I và
kiện thứ ba có 8 sản phẩm loại I. Từ mỗi kiện, khách hàng
lấy ngẫu nhiên ra 2 sản phẩm để kiểm tra, nếu kiện nào có
2 sản phẩm lấy ra đều là sản phẩm loại I thì mua kiện hàng
đó. Xác suất để có ít nhất một kiện hàng được mua là:
a)0.8657 b) 0.9032 c) 0.644 d) 0,976
03/11/2022 72
Ôn tập
Bài 4
Một thùng hàng có 30 sản phẩm, trong đó có 15 sản phẩm
loại I, 10 sản phẩm loại II và 5 sản phẩm loại III. Từ thùng
hàng, ta chọn ngẫu nhiên ra 5 sản phẩm. Xác suất để chọn
được 3 sản phẩm loại I trong 5 sản phẩm lấy ra là
a) 0,1121b) 0,3352c) 0,003 d) 0,1596
03/11/2022 73
Ôn tập
Bài 5
Có 3 sinh viên cùng đi thi. Gọi
F là biến cố sinh viên thứ nhất thi đậu;
G là biến cố sinh viên thứ hai thi đậu;
H là biến cố sinh viên thứ ba thi đậu.
Khi đó, F là
A. biến cố có ít nhất 1 sinh viên thi đậu
B. biến cố cả 3 sinh viên đều thi đậu
C. biến cố có 2 sinh viên thi đậu
D. biến cố có 1 sinh viên thi đậu
03/11/2022 74
Ôn tập
,
Bài 6
Tung một con xúc xắc gồm 6 mặt cân đối, đồng chất.
Không gian mẫu của số chấm xuất hiện mặt trên cùng là
Ω = {1, 2,3,.Giả } các kết quả của không gian mẫu là đồng
4,5,6sử
khả năng. Gọi các biến cố E = {,1,3, 4} F. = {3, 4,5, 6}
Khẳng định nào sau đây là đúng ?
A. E và F là hai biến cố đối lập
B. E và F là hai biến cố xung khắc
C. E và F là hai biến cố không đồng thời xảy ra
D. E và F là hai biến cố độc lập,
03/11/2022 75
Ôn tập
,
Bài 7
Cho hai biến cố A, B với P(B)=0.6 ; P(A)=0.8 ; P(BIA)=0.75 .
Khi đó, giá trị của P( bằng:
A. 0.02
B. 0.03
C. 0.5
D. 0.25
03/11/2022 76
Tổng kết
03/11/2022 77