Basic Input Output System (BIOS)

Βασικό Σύστημα Εισόδου/Εξόδου

«System BIOS»
«BIOS του συστήματος»

1
 ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ
1. Τι είναι το BIOS; Ποιος είναι ο ρόλος του;
2. Τι κάνει το διαγνωστικό πρόγραμμα
POST;
3. Ποιος ο σκοπός του βοηθητικού
προγράμματος CMOS Setup;

2
 Τι μάθαμε στο προηγούμενο μάθημα;
Μνήμη Τυχαίας Προσπέλασης
1. Να ονομάζουμε και να επεξηγούμε την ονοματολογία της
μνήμης (Δυναμική - Dynamic, Συγχρονισμένη -
Synchronous, Διπλής Ταχύτητας Δεδομένων - Double
Data Rate) και να τη συσχετίζουμε με τις τεχνολογίες
μνήμης SDRAM, DDR SDRAM κ.λπ.
2. Να κατονομάζουμε τους τύπους των αρθρωμάτων
μνήμης RAM (SIMM και DIMM).
3. Να ορίζουμε τη συχνότητα ρολογιού μνήμης, τον ρυθμό
μετάδοσης δεδομένων και να τα συσχετίζουμε με τα
διακριτικά DDRx-yyyy και PCx-yyyy.
4. Να ορίζουμε τη μνήμη Cache και να αιτιολογούμε τη
χρήση της.
3
4
ΣΗΜΕΡΑ…

ΣΤΟΧΟΙ
Με την ολοκλήρωση του μαθήματος, οι μαθητές/τριες
θα πρέπει να είναι σε θέση να:

1.Επεξηγούν τον ρόλο του BIOS στη

λειτουργία του Η/Υ.

2. Αναφέρουν τις διεργασίες που

γίνονται από το πρόγραμμα POST κατά
την εκκίνηση του Η/Υ.

3. Κατανοούν τις δυνατότητες που

παρέχει το πρόγραμμα CMOS Setup.
5
 Τι είναι το BIOS;
• Το BIOS είναι ένα πρόγραμμα-κώδικας.

• Είναι ο αρχικός κώδικας που εκτελείται

κάθε φόρα που ξεκινά ο Η/Υ.
Τι κάνει το BIOS;
Το BIOS του συστήματος είναι ένα
πρόγραμμα που βοηθά τον υπολογιστή
να ξεκινά και να επικοινωνεί με τις
περιφερειακές συσκευές.
6
ΣΤΟΧΟΣ 1
 Λειτουργίες του BIOS
Ποιον σκοπό εξυπηρετεί;
Εκκινεί τον υπολογιστή, μέσω μιας σειράς
από εντολές (boot).

Είναι υπεύθυνο να φορτώνει το λειτουργικό

σύστημα στη μνήμη RAM.

Εκτελεί διαγνωστικό έλεγχο όλων των

περιφερειακών συσκευών κατά την εκκίνηση
του Η/Υ. Πρόγραμμα POST (Power-On Self-Test)
7
ΣΤΟΧΟΣ 1
 Λειτουργίες του BIOS
Ποιον σκοπό εξυπηρετεί;

Παρέχει τη δυνατότητα διαμόρφωσης του

υλικού του Η/Υ μέσω του βοηθητικού
προγράμματος CMOS Setup.

Χρησιμεύει ως διασύνδεση επικοινωνίας

μεταξύ των μονάδων του υλικού (E/E) και
του λειτουργικού συστήματος (Λογισμικό/
Drivers).
8
ΣΤΟΧΟΣ 1
 Πού βρίσκεται αποθηκευμένο
το BIOS;
Παλιότερα το τσιπ (chip) του BIOS ήταν
μια απλή μνήμη ROM ή PROM ή EPROM.

9
 Πού βρίσκεται αποθηκευμένο
το BIOS;
Το πρόγραμμα BIOS στα σύγχρονα
μοντέλα μητρικών καρτών βρίσκεται
αποθηκευμένο σε ένα ολοκληρωμένο
κύκλωμα μνήμης τύπου EEPROM/Flash.

10
 Αναλυτικά…
•Οι μνήμες ROM (Read Only Memory) είναι οι
πρώτες μνήμες ημιαγωγών που κατασκευάστηκαν
και διατηρούσαν τα περιεχόμενά τους και μετά τη
διακοπή της τροφοδοσίας (Non-Volatile Memory).
Αυτές προγραμματίζονται στο εργοστάσιο στο
στάδιο της κατασκευής τους. Δεν είναι δυνατός ο
προγραμματισμός τους από τον χρήστη.
•Οι μεταγενέστερες μνήμες PROM (Programmable
ROM) μπορούσαν να προγραμματιστούν μία μόνο
φορά από τον χρήστη, με τη χρήση ειδικών
συσκευών, που λέγονται προγραμματιστές PROM.

11
 Αναλυτικά…συνέχεια
• Οι μνήμες EPROM - (Εrasable Programmable Read Only Memory)
για να διαγραφούν, έπρεπε να αφαιρεθούν από το κύκλωμα στο
οποίο ήταν τοποθετημένες και να τοποθετηθούν σε ειδικές
συσκευές, όπου η διαγραφή γινόταν με υπεριώδη ακτινοβολία. Στο
παράθυρο προγραμματισμού αυτών των μνημών τοποθετούμε ένα
αδιαφανές αυτοκόλλητο, ώστε να μη διαγράφονται τα περιεχόμενά
τους από την υπεριώδη ακτινοβολία του περιβάλλοντος.
• Οι μνήμες EEPROM - (Electrically Erasable Programmable Read
Only Memory) και FLASH μπορούν να προγραμματιστούν και να
διαγραφούν αρκετές χιλιάδες, έως και μερικά εκατομμύρια φορές.
Σε μνήμες EEPROM γράφονται σήμερα τα προγράμματα
λειτουργίας (firmware) πολλών ηλεκτρονικών ή ηλεκτρικών
συσκευών (π.χ. κινητών τηλεφώνων, τηλεοράσεων, στερεοφωνικών
συγκροτημάτων, εγκεφάλων αυτοκινήτων, πλυντηρίων, το BIOS
των υπολογιστών). Επαναπρογραμματίζονται χωρίς να χρειάζεται
να αφαιρούνται από τη συσκευή που είναι συνδεδεμένες.

12
 Διαγνωστικό πρόγραμμα
POST
Διενεργεί κατά την εκκίνηση του Η/Υ σε όλες τις
περιφερειακές μονάδες διαγνωστικό έλεγχο για να
διαπιστώσει αν ο H/Y μπορεί να εκκινήσει σωστά.

• Ελέγχει την κάρτα γραφικών.

• Ελέγχει την ορθή λειτουργία της μνήμης RAM.
• Ελέγχει και ενεργοποιεί το πληκτρολόγιο & ποντίκι,
τη σειριακή, USB και την παράλληλη θύρα.
• Επιβεβαιώνει ότι οι συσκευές που απαιτούνται για
την εκκίνηση του λειτουργικού συστήματος
υπάρχουν.
Η όλη διαδικασία περιγράφεται με τον όρο 13
Power-On Self-Test (POST). ΣΤΟΧΟΣ 2
 Διαγνωστικό πρόγραμμα
POST

Σε περίπτωση προβλήματος (π.χ. σε περιφερειακή

συσκευή) ακούγονται μια σειρά από ηχητικά σήματα
(μπιπ) για να ενημερώσουν ποιο είναι το πρόβλημα και
σταματά η εκκίνηση.

Παρουσιάζει επίσης στην

οθόνη έναν πίνακα με τις
πληροφορίες του
συστήματος, αλλά και τα
προβλήματα που βρήκε.
14
ΣΤΟΧΟΣ 2
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Μπορούμε να το καλέσουμε μόλις ενεργοποιήσουμε τον

Η/Υ μας και πριν αρχίσει η φόρτωση του λειτουργικού
συστήματος.

Για να μπούμε στο CMOS

Setup χρησιμοποιούμε
κάποιο πλήκτρο όπως:
DEL ή
F2 ή
F10 ή
συνδυασμό πλήκτρων
CTRL+ALT+ESC ή
Ctrl+A ή Ctrl+S ή Ctrl+F1.
15
ΣΤΟΧΟΣ 3
ΒΟΗΘΗΤΙΚΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ

Τι μπορείτε να κάνετε;
Να ρυθμίσετε, να αλλάξετε
να προβάλετε,
να επαληθεύσετε
τη διαμόρφωση του Η/Υ
όπως ρυθμίσεις για τον
επεξεργαστή, τα γραφικά,
τη μνήμη, τον ήχο,
την αποθήκευση, τις
επικοινωνίες, τις συσκευές
εισόδου, ημερομηνία, ώρα,
κωδικό πρόσβασης
(Supervisor).
16
ΣΤΟΧΟΣ 3
Πού αποθηκεύονται όλες αυτές οι ρυθμίσεις που
κάνει ο χρήστης του Η/Υ;

Η CMOS MEMORY
(Complementary Metal Oxide
Semiconductor) είναι μια μικρή σε
μέγεθος μνήμη RAM ειδικού
τύπου (512 bytes).

Η CMOS RAM διατηρεί τα περιεχόμενά

της με την κατανάλωση ελάχιστης ποσότητας
ενέργειας, που προέρχεται από μια μικρή
μπαταρία 3.0V που είναι συνδεδεμένη μαζί CMOS Μπαταρία
της και βρίσκεται πάνω στη μητρική κάρτα.
17
 Φύλλα Εργασίας 1 & 2
και Φύλλο Αξιολόγησης
ΕΠΙΠΡΟΣΘΕΤΗ ΔΡΑΣΤΗΡΙΟΤΗΤΑ

Για το Σπίτι…
Φύλλο Εργασίας

18
 Ανακεφαλαίωση
Το BIOS είναι ένα πρόγραμμα-
κώδικας που κάνει δυνατή την
εκκίνηση του Η/Υ και την
επικοινωνία με τις περιφερειακές
συσκευές.

Το πρόγραμμα POST ελέγχει

κατά την εκκίνηση του Η/Υ όλες
τις περιφερειακές συσκευές για
τον εντοπισμό πιθανών βλαβών.

Με το πρόγραμμα CMOS Setup

μπορούμε να κάνουμε ρυθμίσεις
που αφορούν τις βασικές μονάδες
του Η/Υ.
19
 Ορολογία
BIOS
BIOS του συστήματος
POST
BOOT
CMOS SETUP
ROUTINES
EEPROM/FLASH
CMOS MEMORY
CMOS RAM
CMOS BATTERY
System BIOS
BIOS CHIP

20
 Τι θα μάθουμε στο επόμενο μάθημα;
Περιφερειακές μονάδες μνήμης
ΜΕΣΑ ΑΠΟΘΗΚΕΥΣΗΣ: Μαγνητικά μέσα αποθήκευσης,
οπτικά μέσα αποθήκευσης, ημιαγωγά μέσα αποθήκευσης
(Flash – SSD).
1. Να αναφέρουμε τις βασικές τεχνολογίες αποθήκευσης
μεγάλης χωρητικότητας πληροφορίας (μαγνητικοί
δίσκοι, οπτικοί δίσκοι και SSD-Flash Disk).
2. Να περιγράφουμε την αρχή λειτουργίας των μαγνητικών
μέσων αποθήκευσης (HDD).
3. Να περιγράφουμε τον μηχανισμό ανάγνωσης και εγγραφής
του σκληρού δίσκου.
4. Να περιγράφουμε τον μηχανισμό ανάγνωσης και εγγραφής
του οπτικού δίσκου.
5. Να περιγράφουμε την αρχή λειτουργίας των μνημών με
ημιαγωγά υλικά-SSD-Flash Disk.
21
 ΜΗΤΡΙΚΗ ΚΑΡΤΑ ARROW PC

BIOS
CHIP

22
 ΤΕΛΟΣ ΠΑΡΟΥΣΙΑΣΗΣ

ΣΑΣ ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΡΟΣΟΧΗ ΣΑΣ

23