7d2c5033 1622187064907

KABAHATLER HUKUKU
2020-2021
• Kabahat; kanunun, karşılığında idarî yaptırım uygulanmasını öngördüğü
haksızlık
• Kabahat Haksızlık
• Kabahat; kanun tarafından karşılığında idari yaptırım öngörülen haksızlık teşkil
eden fiiller
• İdari yaptırım nedir?
• K.K. m.16-------Kabahatler karşılığında uygulanacak olan idarî yaptırımlar, idarî
para cezası ve idarî tedbirlerden ibarettir.
• İdari yaptırım=İdari para cezası+idari tedbirler
• İdari tedbirler nelerdir?
• İdari tedbirler=Mülkiyetin kamuya geçirilmesi ve ilgili kanunlarda yer alan
diğer tedbirlerdir.
SONUÇ: idari Yaptırım=i p.cezası+m.k.g.+diğer tedbirler
Diğer tedbirler= Sınırlı sayım yapılmamış çünkü Kabahat öngören kanunların
fazlalığı ve bunların çok farklı alanlara ilişkin olması sebebiyle kanun koyucunun,
birçok kanunda yer alan farklı nitelikteki tedbirlerin hepsine bu genel nitelikteki
Kabahatler Kanunu’nda yer vermesinin pek de mümkün olmadığı bir gerçektir.
Ayrıca yeni kabahatlerin ve yeni idari tedbirlerin kabul edilmesine duyulan
ihtiyaç da bu tür bir düzenlemeyi gerekli kılmaktadır.
Örn: İşyeri kapatma, meslek ve sanatın tatili, ruhsat iptali gibi, Yeraltı Suları
Hakkında Kanunda kuyunun kapatılması şeklinde idari tedbir bulunmaktadır.
O halde bir fiilin kabahat niteliğinde olup olmadığı, fiilin karşılığında öngörülen
yaptırımın türüne bakılmak suretiyle anlaşılabilir
1-İdari para cezası
2-Mülkiyetin kamuya geçirilmesi İdari
3-Diğer idari tedbirler tedbirler

Kabahatler ve Haksızlık İçeren Diğer Fiiller
1-Kolluk Tedbirleri: Kamu düzenini koruma amaçlı, önleyici nitelikte işlem ve
eylemler, örn: araç kullanırken alkol kontrolü
*İdari usul kurallarına uyularak yapılır,
*Önleyici niteliktedir
*Ceza ve muhakeme hukukuna ait ek güvenceler bulunmaz (örn:gece vakti
arama yasağı vardır ama araçta alkol kontrolü yasağı yoktur)
2-Disiplin Yaptırımları
Kıyas mümkün, kanunilik ilkesi geçerli değil, disiplin yaptırımı öngören yeni
fiiller yaratılabilir. (KK. Md.4)
Hem disiplin yaptırımı hem ceza yaptırımı aynı anda uygulanabilir.(KK.md.15/3)
Sadece dahil olduğu topluluğun düzenine aykırı hareket etmeme yükümlülüğü
vardır.(örn: işyeri, okul)
Kabahatler ve Haksızlık İçeren Diğer Fiiller
3-Muhakeme Hukuku Yaptırımları
Yargılamanın düzenini bozan kişilere uygulanan zorlayıcı tedbirler
Amaç sadece yargılamanın yürütülmesini sağlamak, kabahatlerde ise amaç
kamu düzeninin korunması
KABAHATLER VE SUÇLAR
765 sayılı eski TCK
SUÇ= CÜRÜM+KABAHAT
Cürüm= idam, ağır hapis, hapis, ağır para cezası, kamu hizmetlerinden
yoksunluk
Kabahat=hafif hapis, hafif para cezası, belirli bir meslek ya da sanatın icrasının
tatili
5237 sayılı TCK (2005)
5237 de sadece suçlar düzenlenmiştir.
A-Suç= Ceza+ Güvenlik Tedbirleri
Yaptırımlar
Ceza= Hapis+Adli para cezası
B-Kabahatler……..5326 sayılı Kabahatler Kanunu
SONUÇ KABAHATLER SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMIŞTIR

5237 sayılı TCK (2005)
Ayrım Ölçütleri
1-Şekli Ölçütler a-Yaptırım Farklı
b- Usul Farkı
Suçlar----bağımsız mahkemede yargılama usulü kurallarına göre verilen hükümle
Kabahatler, idari makamlarca idari işlem ile verilir.
2-Esasa İlişkin Ölçütler a-Nitelik ölçütü

b-Nicelik ölçütü
c-Karma ölçüt
NİTELİK ÖLÇÜTÜ
Suç-------Devletten önce var olan ve devletten bağımsız niteliği olan, özellikle bireysel hukuki
değerleri de korur
Örn: Vücut dokunulmazlığı ya da malvarlığının ihlali
Kabahat….Kabahatlerde hukuki değerlerin değil, kamu düzeninin korunması amaçlanır.

Kabahatler, kamu düzenini korumayı amaçlayan düzenlemelerin ihlalini konu edinir.
Örn: yanlış yere araç park edilmesi
DOĞRU MU BU ÖLÇÜT?
NİTELİK ÖLÇÜTÜ
Kabahatler hukuki değerleri korumaz mı?
Gürültü yapmak-----Bir arada yaşama ilişkin değerin ihlali
Yanlış park------Serbestçe hareket etmeye ilişkin değerin ihlali
O halde nitelik ölçütü ayrımda yetersizdir.

NİCELİK ÖLÇÜTÜ
Kabahatlerde eylemin haksızlık içeriği daha azdır ve korunan hukuksal değer

daha az önemlidir. Aradaki fark, sadece cezanın daha ağır veya hafif olmasından
kaynaklanmaktadır.
KARMA ÖLÇÜT
Soyut olarak suç ve kabahat arasına sınır çekilemez. Kanun koyucunun takdir
yetkisi kabul edilmelidir. Takdir yetkisi sınırsız mı?
Anayasal boyutta korunan temel değerler ceza hukukunun tekelindedir ve
bunlar kabahat haline dönüştürülemez. Kanun koyucu bu temel değerler
alanına dokunarak kabahat haline getiremez.
Örn: yaşam hakkı----adam öldürme suçu
Mülkiyet hakkı-----hırsızlık, yağma suçları
Beden bütünlüğü---yaralama, cinsel suçlar

SONUÇ: Suç ile kabahat arasında nitelik farkının bulunmadığı anlaşılmaktadır.
Suç ile kabahat arasındaki fark, nicelikseldir. Buna göre kabahatler, kanun
koyucu tarafından hafif nitelikte bulunan fiillerdir. Buna karşılık suçlar ise daha
ağırdır. Bir fiilin suç mu, kabahat mi olduğu konusunda ayırt edici ve objektif tek
ölçüt, fiilin karşılığında öngörülen yaptırımın türüdür.
SUÇ OLMAKTAN ÇIKARMA
(DEKRİMİNALİZASYON)
Suç olmaktan çıkarma, ceza yaptırımına bağlı ve ceza kanunlarında bulunan suç tiplerinin, ceza sistemi
alanından çıkarılması demektir.
*XVIII. yüzyılın sonlarından itibaren sanayinin gelişmesi, köyden kente göç ve artan nüfus ile birlikte suç
oranlarında artış yaşanmış ve buna bağlı olarak mahkemelerin iş yükü ağırlaşmıştır. Mahkemelerin artan
iş yükü, zaman kayıplarına yol açmakta ve ceza yaptırımının caydırıcılık fonksiyonunu olumsuz
etkilemektedir.
*Ayrıca kişi hak ve özgürlüklerinin ancak zorunlu hallerde kısıtlanabileceği, ceza hukukunun ve ceza
yaptırımının toplumsal düzeni korumak için son çare olduğu yolundaki çağdaş düşünce, kabahatlerin suç
olmaktan çıkarılması konusundaki eğilimi hızlandırmıştır
SUÇ OLMAKTAN ÇIKARMA
(DEKRİMİNALİZASYON)
-----Tamamen Suç Olmaktan Çıkarma ve Hiçbir yaptırım öngörmeme, eylem
hukuka uygun hale gelmiş demektir
------Ceza hukuku dışına çıkarma ancak hukuka aykırılığın devam etmesi, ceza
yerine başka kamusal yaptırımlar öngörülmesi,
KABAHATLER HUKUKUNUN KAYNAKLARI
1-Anayasa: 38/10 m. İdare, kişi hürriyetinin kısıtlanması sonucunu doğuran bir müeyyide
uygulayamaz. O halde idare kişi hürriyetini kısıtlamayan yaptırımlar uygulayabilecektir.
K.K.m.35 Kişi, ayrıca sarhoşluğun etkisi geçinceye kadar kontrol altında tutulur.
K.K.m.35-----Any.38/10’a aykırı değil mi?
Kontrol altında tutma diyor. Bu hürriyet kısıtlamasını bir idari yaptırım haline getirmiyor mu? HAYIR,
Burada kastedilen PVSK 13-C maddesindeki önleyici tedbirin tekrar edilmesidir.
13-C Polis, halkın rahatını bozacak veya rezalet çıkaracak derecede sarhoş olanları eylemin veya
durumun niteliğine göre; koruma altına alır, uzaklaştırır ya da yakalar ve gerekli kanuni işlemleri
yapar.
Anayasada Yer Alan Ve Kabahatler Hukukunu İlgilendiren

*Hukuk Devleti ilkesi
*Temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması
*İdarenin kanuniliği
*Suç ve Cezaların Kanuniliği ilkesi; Any. 38/1 Kimse, işlendiği zaman yürürlükte bulunan kanunun suç saymadığı bir
fiilden dolayı cezalandırılamaz. Kanunilik ilkesinin anayasal temeli olan bu madde kabahatler için uygulanamaz zira
madde açıkça suçtan bahsediyor. Kabahatlerde de kanunilik ilkesi geçerlidir ancak anayasal temeli;
-hukuk devleti ilkesi, bu 3 ilkeden kaynaklanmaktadır.
-temel hak ve özgürlüklerin kanunla sınırlanması ilkesi
-idarenin kanuniliği ilkesi
2-Kanun: 5326 sayılı Kabahatler Kanunu
Kabahat içeren özel kanunlar
3-İdarenin düzenleyici işlemleri
4-Mahkeme kararları Emsal kararlar
İçtihadı birleştirme kararları
5-Doktrin
KABAHATLERDE KANUNİLİK İLKESİ
Norm= Kural+Yaptırım
Kabahatlerde kanunilik ilkesi geçerlidir zira hukuki güvenlik ilkesi bunu

gerektirir. Hukuki güvenlik ilkesi gereği, bireyler eylemlerinin karşılığında ne gibi
yaptırımlarla karşı karşıya kalacaklarını, eylemi yapmadan önce bilmeli ve buna
göre davranışlarını yönlendirebilmelidir. Aynı zamanda birey bu ilke sayesinde
neyi yapması neyi yapmaması gerektiğini de önceden bilebilir.
Kanunilik ilkesi kabahat normlarının kural kısmında esnek, yaptırım kısmında
ise katıdır.
K.K. m.4/1----- Hangi fiillerin kabahat oluşturduğu, kanunda açıkça

tanımlanabileceği gibi; kanunun kapsam ve koşulları bakımından belirlediği
çerçeve hükmün içeriği, idarenin genel ve düzenleyici işlemleriyle de
doldurulabilir. (Kural kısmı)
m.4/2-------Kabahat karşılığı olan yaptırımların türü, süresi ve miktarı, ancak

kanunla belirlenebilir. (Yaptırım kısmı)
Kabahatlerin, suç niteliğinde olmaması nedeniyle bunların idarenin düzenleyici
işlemlerine konu olabilmesi, bir başka anlatımla idarenin düzenleyici işlemleri ile
düzene aykırılık teşkil eden eylemlerin yaratılması mümkündür. Aksi takdirde
kamu düzeninin sağlanması ve kamu hizmetlerinin yerine getirilmesi
bağlamında idare tarafından yerine getirilmesi gereken birçok faaliyet kesintiye
uğrayacaktır.
Kanunilik İlkesinin Sonuçları
1-Belirlilik
2-Örf ve adet yasağı
3-Kıyas yasağı
4-İdarenin düzenleyici işlemleri ile yaptırım koyma yasağı
5-Geçmişe uygulama yasağı

1-Belirlilik: Hangi fiillerin suç veya kabahat teşkil ettiğinin bilinmesi, bireylere bu tür fiillerden
kaçınma fırsatı sağlar. Suç veya kabahat içeren norm, fiilin içeriğini ve sonuçlarını yeterli
açıklıkta ortaya koymalıdır. Suç ve kabahat normlarında, belirsiz kavramların kullanılmasından
kaçınılmalıdır.
Kabahat normunun içeriği, kanunun çerçeve hükmüne dayalı olarak idarenin düzenleyici
işlemiyle de belirlenebilir. İçeriği doldurulacak çerçeve normun sınırları, kanun koyucu
tarafından çok iyi belirlenmelidir. Çerçeve normun sınırlarının iyi belirlenmesi; idarenin kanuni
norma aykırı kabahat fiili oluşturmasının engellenmesini ya da buna aykırı davranılması halinde
idari yaptırımın iptalini sağlayacaktır
Belirlilik------- Kanun yapma sürecinin uzun zaman alması, sosyal ve ekonomik

düzen için sakıncalı sonuçlar doğurabilir; çünkü sosyal ve ekonomik gelişmelere
uygun düzenlemeler, ancak hızlı hareket etme olanağına sahip olan idare tarafından
gereği gibi yapılabilir. Bu itibarla idarenin düzenleyici işlemleri ile suç yaratılması
kabul edilebilir. Yasama organı tarafından, idareye suç yaratma olanağını veren
kanunlara “beyaz”, “açık” veya “çerçeve kanunlar/normlar” denilmektedir.
Belirlilik------- Kanun koyucu Kabahatler Kanunu'nda; kabahatlerin sosyal,

ekonomik, sağlık, çevre ve teknoloji gibi çok geniş bir alana yayılması ve buna
bağlı olarak mevzuatta kabahat teşkil eden çok sayıda fiilin varlığının kaçınılmaz
olması sebebiyle çerçeve kanunlarla kabahat fiillerinin yaratılmasına imkân
tanımıştır. Böylelikle idare, yeni durumlara uyum sağlayacak ve kamu yararını
daha etkin bir şekilde gerçekleştirecektir.
Belirlilik:
ÖRN: 5651 S.K. MADDE 3- (1)İçerik, yer ve erişim sağlayıcıları, yönetmelikle belirlenen esas
ve usûller çerçevesinde tanıtıcı bilgilerini kendilerine ait internet ortamında kullanıcıların
ulaşabileceği şekilde ve güncel olarak bulundurmakla yükümlüdür.
(2) Yukarıdaki fıkrada belirtilen yükümlülüğü yerine getirmeyen içerik, yer veya erişim
sağlayıcısına Başkan tarafından iki bin Türk lirasından elli bin Türk lirasına kadar idarî para
cezası verilir
**5651 S.K. İNTERNET ORTAMINDA YAPILAN YAYINLARIN DÜZENLENMESİ VE BU YAYINLAR
YOLUYLA İŞLENEN SUÇLARLA MÜCADELE EDİLMESİ HAKKINDA KANUN
2-Örf ve Adet Yasağı: Örf- adet ile yeni bir kabahat oluşturulamaz, ya da var olan bir
kabahate yaptırım üretilemez.
Hukuki güvenlik bunu gerektirir.
Aleyhe yasak varken, örf-adet, kabahatler hukukunda lehe uygulanabilir ve hukuka uygunluk
sebebi olabilir.
Örn: Bir yörede para karşılığı olmasa bile kağıt oyunu oynanmaması şeklinde bir örf-adet
olsa da buna dayanarak kumar suçu yaratılamaz, ama tam tersi küçük meblağlarla kağıt
oyunu oynanması örf-adet haline gelmişse hukuka uygunluk sebebi sayılabilir.
3-Kıyas Yasağı: Kıyas, kanun veya düzenleyici işlemde belirtilmeyen

bir fiilin, benzetme yapılmak suretiyle kanun veya düzenleyici
işlemle tanımlanan kabahat normunun kapsamına dahil edilmesidir.
Kanunilik ilkesinin zorunlu bir sonucu olan kıyas yasağı, kabahatler
hukuku alanında da geçerlidir.
4-İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle İdari yaptırım Koyma Yasağı: Kabahatlerin karşılığı

olan idari yaptırımın türü, süresi, miktarı ancak ve ancak kanunla belirlenebilir.
Kabahatler Kanunu'nda, kabahat teşkil eden fiil tanımlarının içeriğinin, kanunla çerçevesi
belirlenen sınırlar dahilinde idare tarafından doldurulması kabul edilmesine karşılık;
kabahat karşılığında uygulanacak yaptırımın türü ve miktarı konusunda idareye yetki
tanınması kabul edilmemiştir.
Kabahatler Kanunu m.2/2 “Kabahat karşılığı olan yaptırımların türü, süresi ve miktarı,
ancak kanunla belirlenebilir.”
5-Geçmişe Uygulama Yasağı: Fiilin işlenmesinden önce kabahatin ve yaptırımının tanımlanmış

olması gerekir. Fiilin işlendiği tarihte yürürlükte bulunan kanuna göre cezalandırılmasını, cezayı
artıran kanunun geçmişe etkili olarak uygulanmamasını ifade etmektedir. İşlendiği anda
kabahat sayılmayan bir fiilin, sonradan kabahat olarak öngörülmesi durumunda bu ilke, bireyin
bu fiilden dolayı idari yaptırım almasını engellemekte, sonradan yürürlüğe giren kanunun
kabahat karşılığında öngörülen idari yaptırımı artırması halinde de bireyin kabahati işlendiği
andaki idari yaptırımdan daha ağır bir yaptırıma uğramamasını garanti altına almaktadır.
Özetle; ceza hukukunun temel ilkelerinden olan aleyhte kanunun geriye etkili olma yasağının,
kabahatler yönünden de geçerli bir ilke olduğu kabul edilmektedir.
İDARİ YAPTIRIM KARARI (İDARİ İŞLEM)
İdari Yaptırım Kararı----------------İdari İşlem

*Tek yanlı idari işlem
*Bireysel idari işlem
*Subjektif (öznel işlem) Kişiden kişiye değişir.
*Yükümlendirici işlem
*İrade sayısına göre---Basit işlem/Kollektif işlem
*İradenin açıklanma şekline göre Sarih (açık) işlem
İDARİ YAPTIRIM KARARI
İdari Yaptırım Kararının Özellikleri
*Tek yanlılık
*Re’sen icra edilebilme
*Hukuka uygunluk karinesinden yararlanma
İDARİ YAPTIRIM KARARININ UNSURLARI
A-Sebep: İdareyi ,idari yaptırım kararı almaya iten hukuki ya da fiili

etken.
-Kabahatin unsurlarının oluşması şarttır. Unsurları oluşmayan bir
kabahat için idari yaptırım uygulanması, sebep açısından sakatlığa yol
açar.
-Fiilin değerlendirilmesinin doğru yapılması gerekir. Eylemle ilgili tam
kanaate ulaşılamamışsa şüpheden sanık yararlanır ilkesi uygulanmalıdır.
B-Konu: İdari yaptırımın doğurduğu sonuç

Konu kanunla belirlenmiş olan idari yaptırımlardır ve kabahat oluşturan
fiil için kanunda öngörülenden farklı bir yaptırım uygulanırsa konu
yönünden hukuka aykırılık söz konusu olur.
Konu yönünden idarenin takdir yetkisi yoktur. Kanunda öngörülen
yaptırım uygulanmalıdır. Ancak alt ve üst sınırları belirlenen idari para
cezalarında idare bu sınır arasında, gerekçeli olmak koşulu ile ve keyfi
olmadan hareket edebilir.
Konu-----Ölçülülük ilkesi dikkate alınmalıdır.

Yaptırımın işlenen kabahat fiilinin doğurduğu
zararla orantılı olması gerekir.
Hürriyeti bağlayıcı bir yaptırım, idari yaptırımın
konusu olamaz. (Any. m.38/10)
C-Amaç----- Kamu yararını sağlamak

İdari yaptırımda amaç, toplumsal düzeni bozucu davranışları önlemektir
çünkü toplumsal düzenin devam etmesinde kamu yararı vardır. Bu amaç
dışında;
-kişiye ceza vermek
-elem ve acı vermek
-idareye gelir sağlamak amaçları hedeflenirse amaç yönünden hukuka
aykırılık olur.
Amaç----- K.K. 1/1. Amaç başlığı altında kamu yararının görünüm

şekilleri yer almaktadır.
*toplum düzenini korumak,
*genel ahlâkı korumak,
*genel sağlığı korumak,
*çevreyi korumak
*ekonomik düzeni korumak
D-Yetki-----
İdari işlemi-idari yaptırım kararını-almaya hangi idari
makam/organ yetkili kılınmıştır.
*Anayasa ve kanunla belirlenir. Yetkisizlik asıl, yetkili
olma istisnadır.
*Yetki=yükümlülük (kullanmamazlık edemez)
Yetki 1-Kişi Yönünden Yetki

2-Konu Yönünden Yetki
3-Yer Yönünden Yetki
4-Zaman Yönünden Yetki
Yetki-----Kabahat oluşturan bir eylemin öğrenilmesi;
-Re’sen
-İhbar
-Şikayet
(Şikayet kural olarak şart değil, ama istisna var K.K.39/3)
YETKİ
1-Kişi Yönünden Yetki
2-Konu Yönünden Yetki
3-Yer Yönünden Yetki
4-Zaman Yönünden Yetki
İdari işlemler, yetkili makam ya da kişi tarafından, yetkili olduğu
konuda, yetkili olduğu yerde ve yetkili olduğu zamanda yapılmalıdır.
YETKİ
1-Kişi Yönünden Yetki: İşlemi yapmaya, yaptırım kararını
almaya yetkili makamlar

a-İdari birimler
b-Cumhuriyet Savcısı
c-Mahkeme
Kişi Yönünden Yetki----- İDARİ BİRİMLER

Hem idari soruşturma yapma hem de soruşturma sonucunda idari
yaptırım uygulama yetkisini haizdirler.
K.K.22/1---İlgili kanunda açıkça gösterilen;
-İdari kurul
-İdari makam İdari birimler
-Kamu görevlileri
yetkilidir.
Kişi Yönünden Yetki----- *İdari kurul:
Örnek: Enerji Piyasası Düzenleme Kurulu
Radyo ve Televizyon Üst Kurulu
*İdari makam:
Örnek: vergi daireleri
Vakıflar Genel Müdürlüğü
Tapu Kadastro Genel Müdürlüğü
*Kamu görevlileri:
Örnek: ÇSGB Bölge Müdürü
trafik polisi
liman başkanı
Kişi Yönünden Yetki-----Kanunda açık hüküm bulunmayan hallerde
ilgili kamu kurum veya kuruluşunun en üst amiri yetkilidir. (22/2)
**Hukuka aykırılık halleri
-Üstün ast yerine işlem yapması
-Bir idari organın başka bir idari organ yerine işlem yapması
**Kanunda açık hüküm varsa yaptırım kararı alma yetkisinin devri
mümkün
Kişi Yönünden Yetki---CUMHURİYET SAVCISI
K.K. m.23
a-Kanunda açık hüküm bulunan haller; örneğin Çek Kanunu,
Sendikalar Kanunu, Avukatlık Kanunu
b-Bir suç dolayısıyla başlatılan soruşturma kapsamında bir kabahatin işlendiğini
öğrenmesi halinde Cumhuriyet savcısı;
*Ya idari yaptırım kararı vermeye yetkili ilgili kamu kurum ve kuruluşuna bildirebilir.
*Ya da bizzat kendisi idarî yaptırım kararı verebilir.
Örn: Suç soruşturması sırasında kumar oynandığının öğrenilmesi
c-Bir suç şüphesi ile başlatılan soruşturmada eylemin suç değil kabahat oluşturduğunun
anlaşılması halinde Cumhuriyet savcısı idarî yaptırım kararı verir. Ancak, bunun için ilgili
kamu kurum ve kuruluşu tarafından idarî yaptırım kararı verilmemiş olması gerekir.
Örn: TCK 123. m gereği soruşturma başlatılması ancak eylemin K.K 36. maddesindeki
kabahati oluşturduğunun anlaşılması
Kişi Yönünden Yetki---MAHKEME
Mahkemenin kabahat sebebi ile idari yaptırım kararı verme yetkisi 4 halde mümkündür:
aa-K.K m.24-----Kovuşturma konusu fiilin kabahat oluşturduğunun anlaşılması halinde
mahkeme tarafından idarî yaptırım kararı verilir. Burada kastedilen yapılan yargılama
sonucunda iddianamede düzenlenen fiilin suç değil kabahat oluşturduğunun
anlaşılmasıdır. İddianamede yer almayan bir fiilden dolayı mahkeme idari yaptırım kararı
veremez.
Örn: TCK 179/2 Trafik güvenliğini tehlikeye sokma
Kara, deniz, hava veya demiryolu ulaşım araçlarını kişilerin hayat, sağlık veya malvarlığı açısından
tehlikeli olabilecek şekilde sevk ve idare eden kişi, üç aydan iki yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır. Alkol veya uyuşturucu madde etkisiyle ya da başka bir nedenle emniyetli bir
şekilde araç sevk ve idare edemeyecek halde olmasına rağmen araç kullanan kişi yukarıdaki fıkra
hükmüne göre cezalandırılır
Örn: TCK 179/2 Trafik güvenliğini tehlikeye sokma
Açılan dava sonucu mahkeme eylemin bu suçu oluşturmadığını, alkollü araç kullanmak
kabahatini oluşturduğunu tespit etse, suçtan dolayı BERAAT kararı verecek; kabahatten dolayı ise
KT Yön. M.97 hükmü gereği idari para cezası verecektir.
m.97…. Yasal sınırların üzerinde alkollü olarak araç kullandığı tespit edilen sürücüye….. idari para
cezası verilir.
Yargılama sırasında suç, kabahate dönüştürülmüşse yine mahkeme idari yaptırım kararı
verecektir.
bb-Suç ve kabahatin içtima hali--- Bir fiil hem kabahat hem de suç olarak tanımlanmış ise, sadece suçtan dolayı
yaptırım uygulanabilir. Ancak, suçtan dolayı yaptırım uygulanamayan hallerde kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanır.
Örn: Çevrenin kasten kirletilmesi TCK Madde 181- İlgili kanunlarla belirlenen teknik usullere aykırı olarak ve çevreye zarar
verecek şekilde, atık veya artıkları toprağa, suya veya havaya kasten veren kişi, altı aydan iki yıla kadar hapis cezası ile
cezalandırılır.
Suç ve kabahatin içtima hali--- Çevre Kanunu m.20
Kanunda ve yönetmelikte öngörülen yasaklara veya standartlara aykırı olarak veya önlemleri almadan atıkları toprağa
verenlere 24.000 Türk Lirası idarî para cezası verilir.
Burada sadece suçtan dolayı ceza verilecek; ancak suç sebebi ile yaptırım uygulanamıyorsa mesela yaş küçüklüğü, hata vb.-
o durumda suç sebebi ile CEZA VERİLMESİNE YER OLMADIĞI KARARI VERİLECEK, Kabahat sebebi ile ise İDARİ YAPTIRIM
KARARI VERİLECEKTİR.
cc-Tüzel kişiler hakkında idari yaptırım kararı verilmesi Bir özel hukuk tüzel kişisinin organ veya
temsilcisi tarafından ya da organ veya temsilci olmamakla birlikte bu tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde
görev üstlenen bir kişi tarafından K.K 43/A maddesinde sayılan suçlar tüzel kişinin yararına işlenirse,
kişiye suç sebebi ile ceza verilmesinin yanı sıra tüzel kişiye de ayrıca suç sebebi ile yargılamayı yapan
mahkeme tarafından idari para cezası verilecektir.
dd-Açıkça mahkemenin idari yaptırım kararı vermeye yetkili kılındığı haller
Örn: Kat Mülkiyeti Kanunu
Kadastro Kanunu
2-Konu Yönünden Yetki: İdari birimin sadece yetkili olduğu konuda idari
yaptırım kararı alması
Aynı eylemin, farklı idari birimlerin yetkisine giren birden fazla kabahat
oluşturması durumunda nasıl hareket edilir?
K.K.15/1. madde uygulanır:
a-bu kabahatlere ilişkin tanımlarda sadece idarî para cezası öngörülmüşse, en ağır
idarî para cezası verilir.
b-idarî para cezasından başka idarî yaptırımlar da öngörülmüş ise, bu yaptırımların her
birinin uygulanmasına karar verilir.
3-Yer Yönünden Yetki: Yetkili olunan coğrafi alan,
K.K.22/3 İdarî kurul, makam veya kamu görevlileri, ancak ilgili
kamu kurum ve kuruluşunun görev alanına giren yerlerde
işlenen kabahatler dolayısıyla idarî yaptırım kararı vermeye
yetkilidir.
Örn: Bornova Belediye zabıtası----Bayraklı belediyesi
sınırlarındaki işyerine idari yaptırım uygulaması
Yer Yönünden Yetki-----
K.K 22/4: «CMK’da yer alan yer
bakımından yetki kuralları-CMK 12 vd.-
kabahatler açısından da geçerlidir.»
Yer Yönünden Yetki-----
*Türkiye’de işlenen kabahatlerde CMK 12-13 ve 15/3.
maddeler
*Yabancı ülkede işlenen kabahatlerde CMK 14/1 ve
15/1-2. maddeler
Yer Yönünden Yetki: Türkiye’de İşlenen Kabahatler
CMK 12 1.Fıkra---Davaya bakmak (İdari yaptırım kararı almak) yetkisi, suçun(kabahatin) işlendiği yer mahkemesine
(idari birimine) aittir.
2.Fıkra---Teşebbüste son icra hareketinin yapıldığı, kesintisiz suçlarda(kabahatlerde) kesintinin gerçekleştiği ve
zincirleme suçlarda (kabahatlerde) son suçun(kabahatin) işlendiği yer mahkemesi (idari birimi) yetkilidir.
3.Fıkra---Suç, (kabahat) ülkede yayımlanan bir basılı eserle işlenmişse yetki, eserin yayım merkezi olan yer
mahkemesine (idari birimine) aittir. Ancak, aynı eserin birden çok yerde basılması durumunda suç (kabahat), eserin
yayım merkezi dışındaki baskısında meydana gelmişse, bu suç (kabahat) için eserin basıldığı yer mahkemesi (idari
birimi) de yetkilidir.
5. Fıkra---Görsel veya işitsel yayınlarda da bu maddenin üçüncü fıkrası hükmü uygulanır. Görsel ve işitsel yayın,
mağdurun yerleşim yerinde ve oturduğu yerde işitilmiş veya görülmüşse o yer mahkemesi (idari birimi)de yetkilidir.
Yer Yönünden Yetki:
CMK 13 1.Fıkra---Suçun (Kabahatin) işlendiği yer belli değilse, kişinin yerleşim
yeri mahkemesi (idari birimi) yetkilidir.
2.Fıkra---Kişinin Türkiye'de yerleşim yeri yoksa Türkiye'de en son adresinin
bulunduğu yer mahkemesi (idari birimi) yetkilidir.
3.Fıkra---En son bulunduğu adresin de belirlenmesi olanağı yoksa, ilk usul
işleminin yapıldığı yer mahkemesi (idari birimi) yetkilidir.
Yer Yönünden Yetki: Türkiye’de İşlenen Kabahatler
CMK 15 3.Fıkra---Ülke içerisinde deniz, hava veya demiryolu
taşıtlarında ya da bu taşıtlarla işlenen suçlarda (kabahatlerde),
bunların ilk ulaştığı yer mahkemesi (idari birimi) de yetkilidir.
Yer Yönünden Yetki: Yurt Dışında İşlenen Kabahatler
CMK 14 1.Fıkra---Yabancı ülkede işlenen ve kanun hükümleri uyarınca Türkiye'de
soruşturulması ve kovuşturulması gereken suçlarda (kabahatlerde) yetki,
13.maddenin birinci ve ikinci fıkralarına göre belirlenir.
Dolayısıyla yurtdışında işlenen kabahatlerde kişinin yerleşim yerindeki idari birim
yetkilidir. Eğer kişinin Türkiye'de yerleşim yeri yoksa Türkiye'de en son adresinin
bulunduğu yerdeki idari birimi yetkilidir.
Yer Yönünden Yetki: Yurt Dışında İşlenen Kabahatler
CMK 15 1.Fıkra---Suç (kabahat), Türk bayrağını taşıma yetkisine sahip olan bir
gemide veya böyle bir taşıt Türkiye dışında iken işlenmişse, geminin ilk uğradığı
Türk limanında veya bağlama limanında bulunan mahkeme (idari birim)yetkilidir.
2.Fıkra---Türk bayrağını taşıma hakkına sahip olan hava taşıtları ile demiryolu
taşıtları hakkında da yukarıdaki fıkra hükümleri uygulanır.
Bir kabahat karşılığında farklı yerlerde bulunan idari birimler arasında yetki uyuşmazlığı çıkarsa ne olacak?
Yer Yönünden Yetki Uyuşmazlığı
Olumlu Olumsuz
Olumlu Y.U: Aynı kabahat için farklı yerlerde bulunan idari mercilerin kendilerini yetkili görmesi
Olumsuz Y.U: Aynı kabahat için farklı yerlerde bulunan idari mercilerin kendilerini yetkisiz görmesi
a-Aynı hiyerarşi yapı içerisindeyse ortak yüksek görevli idari makam, yetkili idari merciyi belirleyecektir.
Örn: Aynı ile bağlı iki ilçe-------Valilik
Farklı iki ile bağlı iki ilçe—İçişleri Bakanlığı
b-Aynı hiyerarşik yapı içerisinde değilse yasal düzenleme gerekir.
4-Zaman Yönünden Yetki: İdari yaptırım kararının, yetkili

olunan zaman dilimi içerisinde alınması
-Henüz atanmamış kamu görevlisi
-İzinli olan kamu görevlisi
Yetki: İdari makam yetkili olup olmadığını her aşamada

kontrol etmeli, yetkisiz olduğu kanaatindeyse yetkili
makama göndermelidir. İdari yaptırım kararı kesinleşene
kadar yetkisizlik iddiası ileri sürülebilir.
KABAHATLER KANUNUNUN UYGULANMASI
I-KONU BAKIMINDAN UYGULANMA: Kabahat oluşturan eylemlerde genel
kanun 5326 sayılı Kabahatler Kanunudur. O halde kabahat oluşturan bütün
eylemlere K.K.’da yer alan genel hükümler uygulanacak mıdır?
Kabahatler Kanununun Genel Hükümleri
İdarî yaptırım kararlarına karşı kanun yoluna ilişkin hükümler Diğer Genel Hükümleri
Diğer Kanunlarda aksine hüküm yoksa uygulanır Sadece idarî para cezası veya Örn: SPK 105/4 İdari yargıya başvuru
mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımını gerektiren fiiller hakkında uygulanır.
KONU BAKIMINDAN UYGULANMA
O halde başka kanunda yer alan bir kabahat için idarî para cezası veya mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımı
dışında başka bir yaptırım öngörülmüşse, o kabahat hakkında Kabahatler Kanununun genel hükümleri uygulanamaz.
İdari Yaptırım=İdari para cezası + İdari tedbirler
•1-İdari para cezası
•2-Mülkiyetin kamuya geçirilmesiİdari
•3-Diğer idari tedbirler tedbirler
Örn: ruhsat iptali, işyeri kapatma vb.

II-ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMA
Kabahatler Kanunu'nun 5. maddesinde, 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu'nun zaman
bakımından uygulamaya ilişkin hükümlerine atıf yapılmıştır. Bu itibarla Türk Ceza
Kanunu'nda yer alan zaman yönünden uygulamaya ilişkin hükümleri uygulanacaktır.
ANA KURAL: DERHAL UYGULAMA Kabahat teşkil eden fiilin işlendiği andaki kanuna tabi olması ilkesi
Kabahat içeren bir kanun ancak yürürlüğe girdiği tarihten sonra işlenen fiillere uygulanabilir.
ZAMAN BAKIMINDAN UYGULANMA
ANA KURAL: DERHAL UYGULAMA Fiil işlendiği sırada yürürlükte olan kanuna (ya da düzenleyici işleme) göre kabahat
oluşturmayan bir fiilden dolayı idari yaptırım kararı verilemez.
ALEYHE YASANIN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ YASAĞI Fiilin işlenmesinden sonra yürürlüğe giren kanuna (ya da düzenleyici
işleme) göre kabahat oluşturan bir fiilden dolayı idari yaptırım kararı verilemez.
LEHE YASANIN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ Kabahat teşkil eden fiiller yönünden, fiilin işlendiği tarihten sonra yürürlüğe giren
kanunun lehe hükümler içermesi halinde, lehe hükümler içeren yeni kanun geçmişe etkili olarak uygulanacaktır. Böylelikle
lehe kanunun geçmişe uygulanırlığı ilkesi kabahatler hukuku alanında geçerli bir ilkedir.
Usul hükümleri Aleyhe ya da lehe olsa da fark etmeksizin derhal uygulama ilkesi geçerlidir. Örn: Kabahat işlendi ve
soruşturma başladı, idari yaptırım kararı verilmeden önce ihtar şartı içeren kural değiştirildi, ihtar şartı kaldırıldı, bu kural
yürürlüğe girdiği andan itibaren bütün fiillere uygulanacaktır.
Soruşturma zamanaşımı ile ilgili hükümler Soruşturma zamanaşımını aleyhe olarak uzatan düzenlemeler, yürürlüğe
girmeden önce işlenen kabahatlere uygulanmayacaktır.
İdari yaptırım kararının yerine getirilmesi (İnfaz) ile ilgili hükümler Aleyhe ya da lehe olsa da fark etmeksizin derhal
uygulama uygulama ilkesi; Örn: Taksitle ödeme imkanı yeni düzenleme ile kaldırıldı, bu düzenleme derhal uygulanacaktır.
LEHE KANUNUN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ: Kabahat teşkil eden fiiller yönünden, fiilin işlendiği tarihten sonra
yürürlüğe giren kanunun lehe hükümler içermesi halinde, lehe hükümler içeren yeni kanun (ya da düzenleyici işlem)
geçmişe etkili olarak uygulanacaktır. Böylelikle lehe kanunun geçmişe uygulanması ilkesi kabahatler hukuku alanında
da geçerlidir.
***Kabahat teşkil eden bir fiilin karşılığında öngörülen idari yaptırım kesinleşmiş olsa bile, sonradan yürürlüğe giren
bir kanunun fiili kabahat olmaktan çıkarması halinde, idari yaptırım kararı yerine getirilemez. Ancak kabahatin
karşılığında öngörülen idari yaptırımın infazı tamamlandığı takdirde, eski halin iadesi söz konusu olmayacaktır.
LEHE KANUNUN GEÇMİŞE YÜRÜMESİ: Sonradan yürürlüğe giren kanun, fiili suç olmaktan çıkartmamakla birlikte eski
kanuna göre daha farklı hükümler getirmiş olabilir. Bu durumda iki kanundan hangisi failin lehine ise, o kanun uygulanacaktır.
KABAHATİN İŞLENDİĞİ AN NASIL BELİRLENİR?
K.K. m.5/2 Kabahat, failin icraî veya ihmali davranışı gerçekleştirdiği zaman
işlenmiş sayılır. Neticenin oluştuğu zaman, dikkate alınmaz.
İcrai davranış yapılmaması gereken fiilin yapıldığı anda
İhmali davranış yapılması gereken davranış yapılmadığı anda

Örn: Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu m.50; Kuduz hastalığı çıktığı ilan olunan yerlerde köpek ve kedilerini
muhafaza altına almayanlara, 1000 Türk Lirası idari para cezası verilir. Bu hükme göre kuduz hastalığının çıktığı
ilan edilen bölgelerde, dışarıda bulunan sahipli kedi ve köpekler muhafaza altına alınmadığı anda kabahat
işlenmiş sayılacaktır.
Çeşitli Kabahat Türlerinde Durum
a-Ani Kabahat: Harekete bağlı olarak oluşan neticenin, zaman içinde devam etmeyerek hemen sona ermesi halinde;
ortadaki kabahat tipi ani kabahattir. Örneğin Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu m.48'de, “Kordon altına alınan
bölgeyi belli etmek için konulan işaret, levha ve benzerlerini tahrip edenler veya yerlerini değiştirenlere” idari para
cezası verileceği öngörülmüştür. Buna göre kordon altına alınan bölgenin belirlenmesi amacıyla konulmuş işaret,
levha vb. tahrip edilmesi veya yerinin değiştirilmesi ile kabahat tamamlanır.
Ani Kabahat
*Hareket ile neticenin eş zamanlı gerçekleşmesi Sorun çıkmaz
*Neticenin hareketten daha sonra gerçekleşmesi Bu halde K.K. md.5/2 gereği neticenin
oluştuğu zaman, bu bakımdan dikkate alınmayacaktır. Dolayısıyla kabahat yine hareketin
yapıldığı anda işlenmiş sayılacaktır.
b-Mütemadi kabahat süreklilik arz eden davranışla işlenen fiiller; temadinin bittiği yani sürekliliğin sona
erdiği zamanda işlenmiş sayılır.
Mütemadi kabahatte idari yaptırım kararı verilene kadar fiil tek sayılır. İdari yaptırım kararı uygulandıktan
sonra temadi devam ederse yeni bir kabahat oluşmuş kabul edilir.
Örn. Hatalı park, hız sınırının ihlali
III-YER BAKIMINDAN UYGULANMA
K.K. md. 6 Mülkilik ilkesi geçerlidir. Türkiye’de işlenen kabahatlere Türk kanunları uygulanacaktır.
A-TÜRKİYE’DE İŞLENMİŞ SAYILMA NE DEMEK?
B-TÜRKİYE’DEN KASTEDİLEN NEDİR?
A-TÜRKİYE’DE İŞLENMİŞ SAYILMA: Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde
suç, (kabahat) Türkiye'de işlenmiş sayılır.
YER BAKIMINDAN UYGULANMA
A-Türkiye’de işlenmiş sayılma:
1-Fiilden ayrı bir neticenin gerçekleşmesinin arandığı kabahatler Hem fiil hem netice Türkiye’de ise sorun yok
Fiil Türkiye, netice ülke dışı Türkiye’de işlenmiş sayılır

Fiil ülke dışı, netice Türkiye Türkiye’de işlenmiş sayılır
Fiilin kısmen veya tamamen Türkiye'de işlenmesi veya neticenin Türkiye'de gerçekleşmesi halinde suç, (kabahat) Türkiye'de
işlenmiş sayılır.
A-Türkiye’de işlenmiş sayılma
2-Sırf hareket kabahatlerinde yani fiilden ayrı bir neticenin gerçekleşmesinin aranmadığı kabahatlerde eğer hareket kısımlara bölünebiliyorsa ve bu
bölünen kısımlarsan birisi Türkiye’de işlenmişse kabahat Türkiye’de işlenmiş sayılır.
3-İştirak halinde işlenen kabahatlerde, kabahate katılan kişilerden birisinin hareketi Türkiye’de işlemesi halinde kabahat Türkiye’de işlenmiş sayılır. Örn:
Dilenmeye azmettirme hareketi Türkiye’de gerçekleşsin, dilencilik hareketi yurtdışında işlensin
4-Kesintisiz kabahatlerde hareketin bir kısmı Türkiye’de gerçekleşmişse kabahat Türkiye’de işlenmiş sayılır. Örn: Ehliyetsiz olarak Bulgaristan'dan gelen
Türkiye'den geçerek Gürcistan'a geçen kişi
A-Türkiye’de işlenmiş sayılma:
5-İhmali kabahatlerde, kişinin hareketi yapması gereken yer Türkiye ise kabahat Türkiye’de işlenmiştir.
6-İnternet yolu ile işlenen kabahatlerde, içeriğin sağlandığı yer, örneğin internet üzerinden kumar oynanması halinde
kumar oynanan web sayfası Türkiye’de ise ya da içerik yurt dışında sağlanmış olsa bile erişim Türkiye’den yapılmışsa
kabahat Türkiye’de işlenmiş sayılır.
B-TÜRKİYE’DEN KASTEDİLEN NEDİR?
TCK m.8/2--- Kabahat; -Türk kara ve hava sahaları ile Türk karasularında işlenmişse Türkiye’de işlenmiştir. (burası Türkiye ülkesidir) Gerçek anlamda ülke
Farazi ülke: -Açık denizde ve bunun üzerindeki hava sahasında, Türk deniz ve hava araçlarında veya bu araçlarla,
-Türk deniz ve hava savaş araçlarında veya bu araçlarla,
-Türkiye'nin kıt'a sahanlığında veya münhasır ekonomik bölgesinde tesis edilmiş sabit platformlarda veya bunlara karşı işlenen kabahatler de Türkiye'de
işlenmiş sayılır.
KABAHATİN YAPISI
1-TİPİKLİK 2-HUKUKA AYKIRILIK
a-Tipikliğin Maddi Unsurları a-Hukuka Uygunluk Sebepleri
aa-Hareket
bb-Netice
cc-Nedensellik bağı
b-Tipikliğin Manevi Unsuru
aa-Kast
bb-Taksir
KABAHATİN YAPISI
TİPİKLİK + HUKUKA AYKIRILIK = KABAHAT
+
KUSURLULUK
CEZALANDIRILABİLME
KABAHATİN YAPISI
I-TİPİKLİK
Kabahatin varlığı için, yapılan hareketin kanun veya kanunun çerçeve hükmün dayanılarak idarenin düzenleyici işlemi ile kabahat olarak öngörülmüş ve yaptırımının mutlaka
kanunla belirlenmiş olması gerekir. İdari yaptırım uygulamakla görevli makam tarafından, bir fiilin, öncelikle kabahatin öngörüldüğü soyut norma uygun olup olmadığı
denetlenecektir. Yapılan bu denetim sonucu, fiilin soyut norma uygun olduğunun tespit edilmesiyle tipiklik unsuru gerçekleşmiş olur. Tipe uygunluk;
A-Maddi unsurların tipe uygunluğu (Objektif tipe uygunluk)
B-Manevi unsurların tipe uygunluğu (Subjektif tipe uygunluk)
TİPİKLİĞİN MADDİ UNSURLARI:
A-Hareket D-Hukuksal Değer G-Mağdur
B-Netice E-Nedensellik Bağı
C-Konu F-Fail
A-Hareket: Kabahat işleyen kişinin iç dünyasında kalmayan ve dış dünyaya yansıyan unsurlar, kabahatin maddi unsurunu oluşturur. Kabahat tanımında yer alan maddi unsurların
başında hareket gelir. Her kabahat tanımı, kişiye belirli bir şeyi yapmasını veya belirli bir davranış şeklinden kaçınmasını yani bir şeyi yapmamasını emreder
Kabahatler Kanunu m.7’de, “Kabahatin ihmali davranışla işlenmesi” başlığı altında kabahatin icrai veya ihmali davranışla işlenebileceği belirtilmiştir. Kabahatin en
önemli unsuru icrai veya ihmali insan hareketidir.
-Tabiat olayları
-Hayvan kaynaklı olaylar
-Sırf düşünce aşamasında kalan fikirler
-Tüzel kişilerin faaliyetleri
-Refleks hareketler
-Hastalık esnasındaki vücut tepkileri (Sara hastası)
-Zorlayıcı kuvvet
Hareketin Türüne Göre Kabahatler
1-Serbest Hareketli-Bağlı Hareketli Kabahat: Kabahat tanımında, neticeye yer verilmesine karşılık, harekete ilişkin herhangi bir belirleme yapılmamış olabilir. Bu tip
kabahatler, kabahat tanımındaki neticeyi meydana getirmeye elverişli her tür hareketle işlenebilir. Bu tip kabahatlerde, hareket şekilleri kural olarak sınırsızdır; yapılan
hareketin, kabahat tanımındaki neticeyi meydana getirmeye elverişli ve uygun olması yeterlidir. Bu tür kabahatlere, serbest hareketli kabahat denir. K. K. m.36'daki
gürültü kabahati, serbest hareketli bir kabahattir. Anılan kabahat tanımına göre başkalarının huzur ve sükununu bozacak şekilde gürültüye neden olunması, kabahatin
işlenmesi için yeterlidir; bu gürültüye (netice) yol açan hareketlerin herhangi bir önemi yoktur. Gürültünün kaynağı; yüksek müzik dinlenilmesi, evde sürekli yüksek
sesle kavga edilmesi veya inşaat faaliyetlerinde bulunulması, köpek havlaması gibi herhangi bir hareket olabilir.
Bağlı Hareketli Kabahatlerde ise kabahat tanımında, somut hareket veya hareketlere yer verilmiş olabilir. Bu durumda kabahatin varlığı için, kabahat tanımında
belirtilen somut hareket veya hareketlerin yapılması gerekir, Örneğin Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu m.52'ye göre “Mahallinde mutat vasıtalarla ilan edilmiş
olmasına rağmen bu Kanuna göre tespit olunan hastalıklara karşı hayvanlarını aşılamak veya ilaçlamak üzere mahalline giden görevli memura hayvanlarını
aşılatmayan, ilaçlatmayan veya bu Kanuna göre muayene ve teste tabi tutulması gerekli hayvanları muayene ve teste tabi tutturmayan hayvan sahipleri” hakkında
idari para cezası tesis edilecektir. Bu kabahatin işlenebilmesi için hayvan sahibinin, belli şartların varlığı halinde hayvanını; aşılatmaması, ilaçlatmaması veya muayene
ve teste tabi tutturmaması gerekir. Kanun koyucu, hangi hareketlerin kabahatin oluşumuna sebebiyet vereceğini sınırlı sayım yoluyla göstermiştir.
2-Tek Hareketli Kabahat-Çok Hareketli Kabahat: Kabahatin gerçekleşmesi tek bir hareketin yeterli olduğu kabahatlere tek hareketli kabahatler denebilir.
Buna karşılık kabahat tanımında, kabahatin oluşabilmesi için birden fazla hareket de gösterilmiş olabilir. Bu tip kabahatler de çok hareketli kabahat denir.
Çok hareketli kabahatlerde kabahatin tamamlanabilmesi için tanımdaki tüm hareketlerin yapılmış olması gerekir.
Örn: Hayvan Sağlığı ve Zabıtası Kanunu m.50'ye göre kuduz hastalığı çıktığı ilan edilen bölgelerde köpek ve kedilerini muhafaza altına almayanlar hakkında
para cezası uygulanacaktır. Kuduz hastalığı çıkan bölgede, köpek veya kedinin muhafaza altına alınmaması, kabahatin oluşumu için yeterlidir. Bu itibarla
kabahat, tek hareketlidir.
Çok hareketli kabahatlere ise, çok hareketli suçlar gibi nadiren rastlanmaktadır. Örneğin Gümrük Kanununa göre birbirleriyle ilişkisi
bulunan kişiler arasında bir satış işlemi olması ve bu ilişkinin beyan edilmemesi halinde, idari yaptırım uygulanacağı hüküm altına
alınmıştır. Bu kabahatin varlığı için, birbiriyle ilişkisi bulunan kişiler arasında bir satış işleminin olması ve bu ilişkinin beyan edilmemesi
gerekir.
3-Seçimlik Hareketli Kabahat: Kabahatin işlenebilmesi için kabahat tanımında birden fazla hareketin gösterildiği ve bu hareketlerden sadece birisinin
yapılması ile kabahatin tamamlandığı kabul edilen kabahatlere seçimlik hareketli kabahat denir. Bu tip kabahatlerde seçimlik hareketler, genellikle “veya”
bağlacıyla birbirine bağlanır. Kabahat tanımında gösterilen birden fazla hareketin yapılması kabahat sayısını artırmaz.
Örneğin Zirai Mücadele ve Zirai Karantina Kanununda nu kanuna aykırı olarak muayene edilmemiş tohumluğu nakleden, satan veya satışa arzeden kişiye,
250 Türk Lirası idarî para cezası verilir.” denilmiştir. Bu kabahat ile, muayene edilmemiş tohumluğun satışı engellenmek istenmiştir. Bu itibarla muayene
edilmemiş tohumluğu önce nakleden, sonra satmak için bulunduran ve akabinde satan kişi hakkında, tek bir idari yaptırım kararı verilecektir.
4-İcrai Kabahat-İhmali Kabahat: Hareket, bir şeyi yapmak veya yapmamak şeklinde gerçekleşebilir. Kanun veya kanunun çerçeve hükmüne dayalı
olarak düzenleyici idari işlemle bir hareketin yapılması yasaklandığı halde, hareketin yapılması halinde, bu hareket icrai hareket olarak adlandırılır.
Fiil, failin aktif bir davranışıyla işlenmektedir. İcrai hareketle işlenen kabahatler icrai kabahat olarak adlandırılır. Örneğin Kabahatler Kanunu
m.33'te düzenlenen dilencilik ve m.34'te düzenlenen kumar kabahati, icraidir; çünkü kanun koyucu dilencilik yapılması ve kumar oynanmasını
yasaklamıştır. Ancak dilencilik yapmak veya kumar oynamak şeklinde yasaklanmış hareket, kişi tarafından işlenmektedir. Kabahatlerin büyük bir
kısmı icrai davranışla işlenebilir.

İhmali kabahatler, gerçek ihmali kabahatler ve gerçek olmayan/görünüşte ihmali kabahatler olmak üzere ikiye ayrılmaktadır.
Kabahat tanımının belirli bir hareketi emrettiği hallerde bu emrin yerine getirilmemesi hali, gerçek ihmali kabahattir. Kabahat tanımındaki emrin muhatabı,
belli bir icrai davranışta bulunmak hususunda hukuki yükümlülüğü olan kişidir
Kanun koyucunun kabahat tanımı veya bu tanımın yollama yaptığı bir hüküm ile belirli bir hareketi emrettiği; ancak bu emrin yerine getirilmemesi veya
yerine getirilmesinde gecikme gösterilmesi halinde, ihmalle işlenen kabahatten söz edilir. İhmali kabahatin oluşumu için normda belirtilen davranışın
yerine getirilmemesi yeterlidir, ayrıca bir neticenin meydana gelmesi gerekmez.

İhmali kabahatten sorumluluk için, kişinin belli bir icrai harekette bulunmasının hukuken öngörülmüş olması gerekir. Bir başka anlatımla
yapılması gereken icrai harekete ilişkin hukuki yükümlülük, kabahat normunda belirtilmiştir
Karayolları Trafik Kanunu ek m.8/2'ye göre, “Sigorta şirketleri, sigortasını yaptırmamış işletenleri tespit amacıyla zorunlu mali sorumluluk sigortası
poliçeleri ile ilgili olarak İçişleri Bakanlığınca istenilecek bilgileri vermek zorundadırlar.” Aynı maddenin 3. fıkrasında, buna aykırı hareket eden
sigorta şirketleri hakkında idari para cezası tesis edileceği belirtilmiştir. Burada da, kanun tarafından açıkça öngörülen hukuki yükümlülüğün yerine
getirilmemesi; yani gerçek ihmali kabahat söz konusudur.

İcrai hareket ile işlenebilecek bir kabahate, ihmali bir hareketle sebebiyet verilmesi durumunda, bu harekete gerçek olmayan ihmali hareket
denir. Bu şekilde işlenmiş kabahat de, görünüşte ihmali kabahat, gerçek olmayan veya ihmal benzeri kabahat olarak adlandırılabilir.
K.K. m.7 İhmali davranışla işlenmiş kabahatin varlığı için kişi açısından belli bir icraî davranışta bulunma hususunda hukukî yükümlülüğün varlığı
gereklidir. (Garanti Yükümlülüğü)
Köpeğin yüksek sesle havlamasını önlemeyen ev sahibi K.K. 36. maddede düzenlenen icrai bir kabahat olan gürültü kabahatini garanti
yükümlülüğünün ihmali yoluyla işlemiştir. Garanti yükümlülüğü kabahati düzenleyen kuralda değil başka kuralda düzenlenmektedir.
5-Ani Kabahat-Kesintisiz Kabahat: Kanundaki tanımda belirtilen hareketin yapılmasıyla ya da netice aranan kabahatlerde tipik neticenin gerçekleşmesi ile sona eren
kabahatler ani kabahatlerdir. Örn: kırmızı ışık ihlali
Kabahat tanımındaki hareketin devam edilmesinin öngörüldüğü kabahatler, kesintisiz (mütemadi) kabahat olarak adlandırılabilir. Bu tür kabahatlerde, devam eden,
hareket ve kabahat tanımında öngörülmüş olmak kaydıyla neticedir. Bu itibarla hem neticeli kabahatler hem de sırf hareket kabahatleri, kesintisiz kabahat şeklinde
öngörülebilir.
Örneğin Kabahatler Kanunu m.43'te yer alan silah taşıma kabahati, kesintisiz kabahat niteliğindedir; çünkü yasak olmayan silahlar, ruhsat alınmaksızın park, meydan,
cadde veya sokaklarda görünür bir şekilde taşındığı müddetçe kabahat işlenmeye devam edilmektedir.
Karayolları Trafik Kanunu m.36'da, sürücü belgesi olmaksızın araçla trafiğe çıkılması halinde, ilgili hakkında idari para cezası tesis edileceği belirtilmiştir. Anılan kabahat
örneğinde, araç trafikte seyretmeye devam ettikçe, kabahat de işlenmeye devam eder, bu nedenle burada söz konusu olan kesintisiz kabahattir.
Kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, bu nedenle idari yaptırım kararı verilinceye kadar fiil tek sayılır (Kabahatler K. m.15/2). İdari yaptırım kararından sonra
harekete devam edilirse yeni bir kabahat söz konusu olacaktır.
Kesintisiz kabahatler, icrai veya ihmali hareketle gerçekleşebilir. Örneğin silah taşıma kabahati, icrai kesintisiz kabahattir. Buna karşılık İlköğretim ve Eğitim Kanununa
göre çocuğun ilköğretim okuluna gönderilmemesi, ihmali kesintisiz kabahattir
B-NETİCE: Harekete bağlı olarak dış dünyada meydana gelen ve kabahat tanımına uyan değişikliktir. Neticenin kabahatin oluşması için gerekip
gerekmediğine göre kabahatler ikiye ayrılır:
1-Sırf Hareket Kabahatleri: Kabahatin oluşması için sadece hareketin yapılmasının yeterli olduğu kabahatlerdir. Kabahatlerin çoğu sırf hareket
kabahatleridir.
2-Netice Kabahatleri: Kabahatin oluşması için belirli bir neticenin meydana gelmesi de aranan kabahatlerdir.
Netice Zarar
Tehlike
C-KABAHATİN KONUSU= Kabahat oluşturan hareketin üzerinde gerçekleştirildiği kişi ya da eşya
Örnek: Hayvanlara tıbbî ve cerrahi müdahaleler sadece veteriner hekimler tarafından yapılır. Kontrolsüz üremenin önlenmesi için, hayvanlara acı
vermeden kısırlaştırma müdahaleleri yapılır. (Hyv.K.K) Bu hükümlere aykırı davrananlara hayvan başına ikiyüz Türk Lirası idarî para cezası verilir. Bu
kabahatin konusu bir hayvandır.
Kabahatlerin çoğunda konu bulunmaz. Kabahatler genellikle tehlike arz eden hareketleri yasaklamaktadır.
D-HUKUKSAL DEĞER= Kabahatin düzenlenme gerekçesini oluşturan ve kabahatle koruma altına alınan soyut değer, idealdir.
Kabahatlerde korunan hukuksal değer genellikle bireysel değil, toplumsal, kamuya ait değerlerdir. Kbh. K. 1. madde
Fakat bireysel hukuksal değerleri de koruyan kabahatlere rastlanmaktadır. Örn: gürültü kabahati, sarhoşluk kabahati, trafikle ilgili kabahatler
Kabahat oluşturan hareketin yapılması ile kabahatin konusu ya da hukuksal değer zarara uğruyorsa ortada ZARAR KABAHATİ vardır.
Kabahat oluşturan hareketin yapılması kabahatin konusu ya da hukuksal değer zarara uğrama tehlikesi ile karşılaşıyorsa ortada TEHLİKE KABAHATİ vardır.
Örn: vergi ziyaı kabahatiZarar kabahatidir. Vergi kaybı şeklinde bir zarar oluşmalıdır.
Örn: Kabahatler Kanunu m.35'te yer alan sarhoşluk ve m.36'daki gürültü kabahati, (soyut) tehlike kabahatidir; çünkü bu kabahatlerde, başkalarının huzur ve sükununu
bozabilecek şekilde sarhoş olunması veya gürültüye neden olunması yeterlidir. Bu itibarla sarhoşluk veya gürültü sebebiyle belli bir kişinin huzur ve sükununun bozulmasına gerek
yoktur; var olan sarhoşluk durumu veya yapılan gürültünün, objektif olarak başkalarının huzur ve sükunu bozmaya elverişli olması yeterlidir.
Örn: Pamuk Islahı Kanunu m.7'ye göre, Tarım Bakanlığı tarafından belirlenen çeşitlerden başka, pamuk çeşitlerinin veya karışığının ekilmesi idari para cezası gerektirmektedir.
Anılan kabahatte, pamuk çeşitlerinin bozulması veya kaybolması tehlikesi, kabahatin oluşumu için yeterlidir. Bu nedenle belirlenen pamuk çeşitlerinin, bozulup bozulmaması
önemli değildir. Bir başka anlatımla pamuk çeşidi bozulmamış olsa bile idari yaptırım uygulanacaktır.
E-NEDENSELLİK BAĞI=Kabahat tanımı bir neticeyi içeriyorsa, diğer bir söyleyişle neticeli bir kabahat söz konusu ise kabahatin davranış sahibine (faile) yüklenebilmesi için
neticenin bu davranışın sonucu olduğunun ispatı gerekir. Kısacası insan davranışı ile meydana gelen netice arasında neden sonuç ilişkisi olmalıdır.
Sırf hareket kabahatlerinde netice olmadığı için nedensellik ilişkisinin araştırılmasına gerek yoktur çünkü netice ile hareket arasındaki ilişkinin varlığından da söz edilemez
Uygun Nedensellik Teorisi: Hareketin, neticenin nedeni sayılabilmesi için o neticeyi meydana getirmeye uygun olması gerekir. Netice, birden çok harekete bağlı olarak meydana
gelmiş olsa bile, bu hareketlerden kabahat tanımındaki neticeyi doğurmaya elverişli ve uygun olanları nedensel sayılabilir. Yapılan hareketlerden hangilerinin neticeyi oluşturmaya
elverişli ve uygun olduğu genel yaşam deneyimlerine göre belirlenmelidir.
F-FAİL: Kabahat faili, sadece insanlar olabilir; çünkü sadece insan, iradesi ile hareketlerini yönlendirme yeteneğine sahiptir. Ancak hayvanların
araç olarak kullanılması halinde de, bu hayvanı araç olarak kullanan kişinin fail olarak sorumlu tutulabileceği unutulmamalıdır. Örneğin A, alt
komşusu B'nin uyumasını engellemek için köpeğini havlatırsa, Kabahatler Kanunu m.36'da yer alan gürültü kabahatinden sorumlu olur. Burada
gürültünün kaynağı bir hayvan olmakla birlikte, bu hayvanın sahibi kabahat faili olarak sorumlu tutulacaktır.
Kabahat tanımında belirtilen hareketi doğrudan doğruya gerçekleştiren kişi faildir.
Genel Kabahatler-Özgü Kabahatler: Herkes tarafından işlenebilen kabahatler, genel kabahatlerdir. Bu kabahat tanımlarında; “her kim, kişi, kimse”
gibi ifadeler yer alabileceği gibi sadece norma aykırılıktan söz edilmekte suretiyle fail yönünden herhangi bir belirleme yapılmayabilir. Bu tür
kabahatler, hareket yeteneğine sahip her gerçek kişi tarafından işlenebileceğinden, “genel kabahatler” olarak adlandırılmaktadır. Örneğin
Kabahatler Kanunu m.34'teki kumar ve m.35'teki sarhoşluk kabahati, herkes tarafından işlenebilen genel kabahattir.
Kabahat tanımına göre sadece belli kişiler tarafından işlenebilen kabahatler, “özgü veya mahsus kabahat” olarak adlandırılır. Bu tür kabahatler,
somut yükümlülükleri bulunan ve belli özellikler taşıyan failler tarafından işlenebilir.

Örnek, Tababet ve Şuabatı San'atlarının Tarzı İcrasına Dair Kanun m.42'ye göre, “Bu Kanunun ahkamına tevfikan icrayı sanata salahiyeti olmayan
veya her ne suretle olursa olsun icrayı sanattan memnu bulunan bir tabip veya diş tabibi veyahut dişçi, dişçilik sanatını icra ederse beşyüz Türk
Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.” Anılan hüküm uyarınca kabahat faili olabilecek kişiler; hekim, diş hekimi veya
dişçidir. Bu kişiler dışındaki birisinin, bu kabahati işlemesi mümkün değildir.

Tüzel kişi kabahat faili olamaz. Hareket kabiliyeti yoktur. Kbh. K. m.8 ve m.43A da yapılan düzenlemeler sadece tüzel kişinin sorumluluğuna ilişkindir. Bu
maddelerde gerçek kişinin eylemlerinden dolayı tüzel kişinin de sorumlu tutulması öngörülmüştür.
Tüzel kişinin organı, temsilcisi veya tüzel kişinin faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen kişilerin işlediği kabahatlerden dolayı, tüzel kişi hakkında da idari
yaptırım uygulanabilecektir. Ancak bu hükümden hareketle, tüzel kişinin kabahat faili olarak kabul edildiği sonucuna varılmamalıdır. Aksine tüzel kişilerin
bizzat kabahat işleyemeyeceğine işaret edilmiştir. Maddede tüzel kişinin organı, temsilcisi veya faaliyeti çerçevesinde görev üstlenen kişi; kabahat işleyenler
olarak belirtilmiştir. Bir başka anlatımla adı geçen kişilerin kabahat faili olabilecekleri öngörülmüştür. Tüzel kişi, adı geçen kişilerin kabahat teşkil eden
fiillerinden dolayı idari yaptırımla karşılaşmaktadır.

Tüzel kişinin gerçek bir varlık olmaması sebebiyle irade yeteneği bulunmamaktadır. İrade yeteneği bulunmadığına göre tüzel kişinin kast veya
taksir biçiminde haksızlıkla davranmasından ve kusurundan söz edilemez. Tüzel kişi, gerçek kişinin işlediği fiil sebebiyle sorumlu tutulmaktadır.
Kabahatler Kanunu m.8 uyarınca tüzel kişinin sorumluluğuna gidilebilmesi; tüzel kişinin organı, temsilcisi veya diğer görevliler tarafından işlenen
kabahatin, tüzel kişinin faaliyeti kapsamında bulunması koşuluna bağlıdır. Bu nedenle örneğin tüzel kişinin organında yer alan bir gerçek kişinin,
4207 sayılı Kanun m.2'ye aykırı olarak kapalı alanlarda sigara içmesi halinde, bu kişinin tüzel kişinin organında yer aldığı, dolayısıyla tüzel kişi
hakkında da anılan Kanunun 5. maddesi uyarınca idari para cezası uygulanması gerektiği ileri sürülemeyecektir.
G-MAĞDUR: Kabahatlerde mağdur çoğunlukla herkestir. Zira kabahatlerde
genellikle konu yoktur, hukuksal değer vardır ve bu değerin sahibi de
toplumdur.
TİPİKLİĞİN MANEVİ UNSURLARI
A-KAST
B-TAKSİR
Kanunda aksine düzenleme olmadığı müddetçe bir kabahat hem kasten hem de taksirle işlenebilir.
Kbh. K. m.9 «Kabahatler, kanunda açıkça hüküm bulunmayan hallerde, hem kasten hem de taksirle işlenebilir»
Sadece kasten işlenebilecek kabahat türleri mevcuttur. Örn: Hayvanları Koruma Kanunu m.14/a
«Hayvanlara kasıtlı olarak kötü davranmak, acımasız ve zalimce işlem yapmak, dövmek, aç ve susuz bırakmak, aşırı soğuğa ve sıcağa
maruz bırakmak, bakımlarını ihmal etmek, fiziksel ve psikolojik acı çektirmek»
KAST: Kabahatin yasal tanımındaki maddi unsurların (özellikle hareket ve neticenin) bilinmesi ve istenmesidir.
Kabahatler Kanunu m.9'a göre kabahatler, kanunda açık hüküm bulunmayan hallerde hem kasten hem de taksirle işlenebilirler. Taksir,
kural olarak kabahatin oluşumu için yeterlidir. Kabahatler hukukunda kast, ancak kabahatin oluşması için kastın gerekli olduğu hallerde
aranacaktır.,
Kastın bilme ve isteme unsurlarından birisinin dahi gerçekleşmemesi halinde, kastın varlığından söz edilemez. Böylesi bir durumda,
manevi unsurun kast olarak öngörüldüğü kabahatler de oluşmaz. Bir başka anlatımla kastın unsurlarından herhangi birisinin eksikliği;
kastın oluşmasını engeller, kabahatin manevi unsuru gerçekleşmemiş olur.
KAST TÜRLERİ:
1-ÖZEL KAST: (AMAÇ) Kabahatin oluşması için failin belirli bir amaçla hareket etmesi aranıyorsa özel kast söz konusudur.
Örn: 5411 sayılı Bankacılık Kanunu «Bankalar, ticaret amacıyla gayrimenkul ve emtianın alım ve satımı ile uğraşamaz, aksi
halde 20 bin TL den az olmamak üzere idari para cezası verilir.»
Ticaret amacı=özel kast
Ticaret amacı ile olmayan gayrimenkul ve emtianın alım ve satımı kabahat oluşturmaz.
2-DOĞRUDAN KAST: Failin, kabahatin bütün maddi unsurlarını bildiği ve hareket ile
neticeyi istediği kast türüdür. Bir başka anlatımla doğrudan kast, kastın bilme ve isteme
unsurlarının birlikte gerçekleşmesidir. Bu kast türünde fail, hareketinden meydana gelecek
neticeyi düşünmekte ve istemektedir. Asıl kast türü doğrudan kasttır.
3-OLASI KAST: Olası kastta fail; hareketine bağlı olarak bazı ikincil neticelerin doğabileceğini öngörür. Bununla
birlikte failin kastı, bu ikincil neticelere yönelik değildir; ancak fail, hareketine bağlı olarak bazı ikincil
neticelerin doğabileceğini öngörmesine rağmen hareketini yapar. Fail; öngördüğü bu neticeyi kabul etmekte,
umursamamakta, adeta ne olursa olsun demektedir. (OLURSA OLSUN KASTI)
Kasten işlenebilen kabahatler, kural olarak doğrudan veya olası kastla işlenebilir. Ancak kabahat tanımında;
bilerek, bildiği halde gibi kavramlara yer verilmiş olabilir. Bu tür kabahatler, sadece doğrudan kastla işlenebilir.
HATA: Türk Ceza Kanununun hata hallerine ilişkin hükümleri, ancak kasten işlenen kabahatler bakımından uygulanır.
HATA Gerçek durumla düşünülen durumun birbirine uymaması
Maddi unsurlarda hata; suçun (kabahatin) kanuni tanımındaki maddi unsurları bilmeyen kimse kasten hareket etmiş sayılmaz. Buna göre hareket
ile neticenin bilinmesi ve istenmesi, aynı zamanda kullanılan aracın, maddi konunun ve diğer özelliklerin bilinmesini gerektirir. Maddi unsurlarda
hata halinde fail; belirtilen unsurların hiçbirisini bilmemekte ya da eksik veya yanlış bilmektedir. Bu bilgisizlik kastı ortadan kaldırmaktadır.
Örn: Hız limitini 110 km/s zannederek arabayı sürmesi oysa (uyarı levhası olmadan) geçtiği yerin yerleşim yeri olması sebebi ile limitin 70 km/s
olması
Nitelikli Unsurlarda Hata; Kabahatin daha az ya da daha çok ceza gerektiren nitelikli hallerine ilişkin
bir hata söz konusudur.
DİKKAT: Hata hükümleri sadece kasten işlenebilen kabahatler hakkında uygulanabilir.
TAKSİR: TCK 22/2 Taksir, dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla, bir davranışın suçun kanuni tanımında belirtilen neticesi
öngörülmeyerek gerçekleştirilmesidir.
Taksiri kasttan ayıran en önemli nokta; kastta iradenin hem harekete hem de neticeye yönelik olmasına karşılık, taksirde sadece harekete yönelik
olmasıdır. Bir başka anlatımla taksirde, failin iradesi harekete yönelik olup bu iradenin neticeye yönelmesi veya neticeyi istemesi söz konusu
değildir.
Kabahatler Kanunu m.9'a göre kabahatten dolayı sorumluluk için kural olarak taksirin varlığı yeterlidir. Bu itibarla kabahatlerdeki sorumluluğun
esası, taksire dayanmaktadır. Kabahatler bakımından taksirin, manevi unsurun istisnai görünüm şekli olmayıp genel bir unsur olduğu söylenebilir.
TAKSİRİN TÜRLERİ:
1-BİLİNÇSİZ TAKSİR: Öngörülebilir bir neticenin dikkat ve özen yükümlülüğüne aykırılık dolayısıyla öngörülemeyerek
gerçekleşmesidir. Taksirin temel hali budur.
2-BİLİNÇLİ TAKSİR: İstenmeyen ancak öngörülebilen bir neticenin gerçekleşmesidir.
Kabahatler hukukunda, taksir türlerinin bir önemi bulunmamaktadır; çünkü taksirin varlığı halinde kabahatten dolayı yaptırım
uygulanması mümkün olduğundan, bu taksirin basit veya bilinçli olduğu konusunda bir araştırmaya girişilmemektedir. Bu yönde
bir araştırmaya girişilmesine gerek de yoktur. Basit ve bilinçli taksir ayrımı, sadece nisbi nitelikteki idari para cezalarının tespitinde
etkili olabilir.
Kbh. K. m.17 İdarî para cezası, maktu veya nispi olabilir.

İdarî para cezası, kanunda alt ve üst sınırı gösterilmek suretiyle de belirlenebilir. Bu durumda, idarî para cezasının miktarı
belirlenirken işlenen kabahatin haksızlık içeriği ile failin kusuru ve ekonomik durumu birlikte göz önünde bulundurulur.
KABAHATİN YAPISI
II-HUKUKA AYKIRILIK
Hukuka aykırılık, kabahat teşkil eden fiilin bütün hukuk düzeni ile çelişmesini ifade eder. Kabahatler Kanunu veya kabahat içeren diğer
kanunlara aykırı bir fiilin işlenmiş olması, tek başına bu fiilin hukuka aykırı olduğunu göstermez. Hukuk düzeninde, kabahat normuna
uygun fiilin yapılmasına olanak veren bir kuralın da bulunmaması gerekir. Ancak bu takdirde kabahat teşkil eden fiilin, bütün hukuk
düzeni ile çelişmesinden söz edilebilir.
**Tipikliğin Gerçekleşmesi Hukuka Aykırılığın 1. koşulu
**Tipe uygun eyleme izin veren bir hukuk kuralının bulunmaması Hukuka Aykırılığın 2. koşulu
Kabahati düzenleyen kurala uygun bir eylem yapılsa (1. koşul) bile bu eyleme izin veren başka bir kural varsa (2. koşul) eylem tipe uygun olsa bile
hukuka aykırı olmayacak ve kabahat oluşmayacaktır.
Kbh. K. m.12 Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, Türk Ceza Kanununun hukuka uygunluk nedenleri ile kusurluluğu ortadan
kaldıran nedenlere ilişkin hükümleri, kabahatler bakımından da uygulanır.
Hukuka Uygunluk sebepleri sadece TCK’da yazılı olanlarla sınırlı değildir. Başka kanunlarda yer alan
hatta yazılı olmayan hukuktan kaynaklanan hukuka uygunluk sebepleri de olabilir.
Hukuka uygunluk nedenleri, hem kasıtlı kabahatlere hem taksirli kabahatlere uygulanabilir.
Hukuka Uygunluk Sebepleri
1-Kanun Hükmünü Yerine Getirme
2-Meşru Savunma
3-Zorunluluk Hali
4-Amirin emri
5-Yükümlülüklerin çatışması
6-Hakkın Kullanılması
7-İlgilinin rızası
1-Kanun Hükmünü Yerine Getirme: Kanundan kasıt yazılı kurallardır. Kanunun verdiği yetkinin kullanılması
Örn: Suçüstü halinde kaçan kişiyi yakalamak isteyen kolluk personelinin trafik kurallarına uymaması
Gereken hallerde veteriner hekimin hayvana ötenazi uygulaması
*Kamu görevlisine tanınan yetkinin, kanunun çizdiği sınırlar içerisinde kullanılması gerekir.
2- Meşru Savunma Türk Ceza Kanunu'na göre meşru savunma; yaşama hakkı, vücut bütünlüğü, kişi özgürlüğü, cinsel özgürlük veya mülkiyet hakkı gibi herhangi
bir hakka yönelik olabilir. Bir başka anlatımla meşru savunmanın uygulanması, bireysel bir hakka yönelmiş saldırının varlığına bağlıdır. Kabahatler Kanunu m.1'e göre
kabahat niteliğindeki fiiller; toplum düzeni, genel ahlak, genel sağlık, çevre ve ekonomik düzeni koruma amacına yöneliktir. Bir başka anlatımla kabahatler, bireysel
hakların korunması amacıyla değil genel bir düzenin korunması amacıyla kabul edilmişlerdir. Bu nedenle kabahat niteliğindeki fiillere karşı meşru savunma hukuka
uygunluk nedeninin uygulanma ihtimali son derece zayıftır.

3- Zorunluluk Hali Zorunluluk halinin esası, insanın kendini koruma içgüdüsüdür. Somut ve ciddi bir tehlikeyle karşılaşan insanın, bu tehlikeye karşı kendisini
koruması veya korumak istemesi olağandır. Bu durum göz ardı edilerek tehlikeye karşı korunma gerekliliğinden vazgeçilemez. Zorunluluk halinde, bireysel bir hakka
yönelmiş tehlikenin varlığı halinde, hem bireysel hem de kamuya ait değerlere müdahale ederek bu tehlike halinden kurtulmak amacı söz konusudur.
Örn: Doktorluk yapması yasak olan bir kişinin yakınlarda doktor olmaması sebebi ile acil bir durumda hastaya tıbbi müdahalede bulunması
KURAL; Her ne suretle olursa olsun icrayı sanattan memnu bulunan bir tabip sanatını icra ederse, beşyüz Türk Lirasından beşbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası
verilir.
4- Amirin Emri Bu nedenin uygulanabilmesi için;
a- Verilmiş bir emir bulunmalıdır. Kamu hukuku alanında amirin (üst), asttan belli bir davranışta bulunulmasını istemesi emir olarak adlandırılmaktadır; emir üstünlük,
zorunluluk ve bağımlılık unsurlarını içermektedir.
b-Emri veren yetkili olmalıdır; emir veren yetkisiz ise bu takdirde yerine getirilmesi gereken bir emirden söz edilemez. Verilen emir, amirin görev alanı konularına
ilişkin ve görevin amacına uygun olmalıdır. Emrin muhatabı olan ast; amirin yer, zaman ve görev yönlerinden yetkili olup olmadığını denetlemekle yükümlüdür.
c-Verilen emrin hukuka uygun olmasıdır. Bir başka anlatımla verilen emir, meşru ise yerine getirilmek zorundadır. Emir, kanunda gösterilen biçim (şekli) ve içeriğe
(maddi) ilişkin koşullara uygun olduğu takdirde meşrudur.
Örn: kollukta istihbarat amiri A'nın, emrinde bulunan iki polis memuruna istihbarat toplanması amacıyla dilencilik yapılması yönünde emir
verildiğini varsayalım. Verilen emre uygun olarak kolluk görevlileri tarafından dilencilik yapılması, kanımızca Kabahatler Kanunu m.34'te hükme
bağlanan dilencilik kabahatini teşkil etmeyecektir. Çünkü bu durumda emir, amirin görevi kapsamındadır ve Polis Vazife ve Selahiyet Kanunu m.2
ile polise verilen görevlerin yerine getirilmesine yöneliktir.
5-Yükümlülüklerin Çatışması: Yazılı olmayan bir hukuka uygunluk sebebi
Sadece ihmali kabahatlerde karşımıza çıkar. Somut olayda aynı öneme sahip birden fazla icrai harekette bulunma yükümlülüğünden
sadece birini yerine getirmesi, diğer yükümlülüğü ihmal etse de sorumlu tutulmaması
6-Hakkın Kullanılması: Hukuk düzeni tarafından tanınan sübjektif bir hak olmalı
Bu hak sınırları içerisinde kullanılmalı
Örn: 2911 sayılı kanuna uygun olarak yapılan açık hava toplantısında afiş asılması ya da slogan atılması
-afiş asma kabahati olmayacaktır.
-gürültü kabahati
İdari izin alınarak yapılan eylemler
*Yok hükmünde olan idari izinler hukuka uygunluk sebebi olamaz
*İptal edilebilir durumdaki idari izinler ise hukuka uygunluk sebebi oluşturur
Örn: gerekli izin alınarak karayollarında motorlu araçlarla yarış yapılması
Örn: gerekli izin alınarak hava kirliliğine etki edecek tesisin kurulması, işletilmesi
7-İlgilinin Rızası: 5237 sayılı Türk Ceza Kanunu m.26/2'de, “Kişinin üzerinde mutlak surette tasarruf edebileceği bir hakkına ilişkin olmak üzere,
açıkladığı rızası çerçevesinde işlenen fiilden dolayı kimseye ceza verilmez.”
ilgilinin rızası hukuka uygunluk nedeninin kabahatler hukuku alanında uygulanma imkânı çok düşüktür. Çünkü açıklanan rızanın, kişinin üzerinde mutlak
surette tasarruf edebileceği bir hakka yönelik olması gerekir. Bir başka anlatımla rıza, ancak sınırlı bireysel haklara ilişkin olarak hukuka uygunluk nedeni
teşkil edebilir. Kabahatler hukukunun amacı toplum düzeni, genel ahlak, genel sağlık, çevre ve ekonomik düzeninin korunmasıdır. Anılan amaçlar, genel bir
düzenin korunmasına yöneliktir. Bir başka anlatımla bu amaçlar, bireysel hakları doğrudan değil dolaylı olarak korumaktadır.
Örn: KTK.m.61 «Belirli kişi, kurum ve kuruluşlara ait araçlara, yönetmelikteki esaslara göre ayrılmış ve bir işaret
levhası ile belirlenmiş park yerlerinde park etmek yasaktır.»
Cumhuriyet Başsavcısının aracı için ayrılan yere Başsavcının izni ile başka bir aracın park edilmesi halinde bu kabahat
oluşmaz.
Hukuka Uygunluk Sebeplerinin Maddi Koşullarında Hata:
Somut olayda hukuka uygunluk nedenlerinden birisi gerçekleşmediği halde, fail bu nedenlerden birisinin gerçekleştiğini düşünebilir.
Fail yanılgı sonucu hukuka uygunluk nedeninin var olduğu inancıyla hareket etmektedir.
Sadece kasten işlenebilen kabahatlerde hukuka uygunluk sebeplerinin maddi koşullarında hata hükümleri uygulanabilir.
Örn: İdari izin alındığı zannedilerek izne tabi bir ticari işletmenin açılması oysa idari izin verilmesi işleminin yok hükmünde olması
KUSURLULUK VE KUSUR YETENEĞİ
Kabahatin varlığı ortaya konulduktan sonra failin bu kabahat sebebi ile kınanıp kınanamayacağı ortaya konulmalıdır. Fail ile ilgili kusur
değerlendirilmesi yapılabilmesi için öncelikle ortada kabahat teşkil eden bir fiil olmalı, daha açık bir ifade ile kabahat fiilinin bütün
unsurları gerçekleşmelidir. Kabahatin unsurlarından herhangi birisinin eksikliği, fiilin kabahat vasfında olmasını engelleyecektir. Bu
durumda ortada kabahat niteliğinde bir fiil bulunmadığından, bu fiille ilgili kusur yargısında bulunulmasına da gerek yoktur.
Kusurluluk; Kusur, işlenen kabahat niteliğindeki hukuka aykırı fiil dolayısıyla fail hakkında bulunulan yargıdır. Faille
ilgili yapılan değerlendirmede, failin başka türlü davranma olanağı bulunmadığı sonucuna varıldığında, kabahat
teşkil eden fiil sebebiyle failin kınanması mümkün olmayacaktır.
Kusur Yeteneği; kişinin kendini yönlendirme yeteneğinin bulunması, serbest algılama ve irade yeteneğine sahip olup olmadığının
belirlenmesidir.
Kabahat veya suç niteliğindeki bir fiilden dolayı yaptırım uygulanabilmesi, failin toplumsal yaşamın gereklerini doğru kavrama ve
davranışlarını buna göre yönlendirme yeteneğine sahip olmasına bağlıdır. Hakkında yaptırım uygulanacak kişinin sahip olması gereken bu
yetenek, kusur yeteneğidir.
Aslolan kusur yeteneğinin varlığıdır.
Kusurluluğu ortadan kaldıran sebepler
Kbh.K. m.12 Bu Kanunda aksine hüküm bulunmayan hallerde, Türk Ceza Kanununun kusurluluğu ortadan kaldıran nedenlere ilişkin hükümleri,
kabahatler bakımından da uygulanır.
Kbh.K. m.11 Yaş küçüklüğü ve akıl hastalığı özel olarak düzenlenmiştir. Bu konuda TCK hükümleri değil Kbh.K. m.11 uygulanacaktır.
Fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmamış çocuk hakkında idarî para cezası uygulanamaz.
Akıl hastalığı nedeniyle, işlediği fiilin hukukî anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği
önemli derecede azalmış olan kişi hakkında idarî para cezası uygulanmaz.
KUSURLULUĞU ORTADAN KALDIRAN SEBEPLER
-Yaş küçüklüğü
-Akıl hastalığı
-Sağır ve dilsizlik
-İrade dışı alkol ve uyuşturucu madde alımı
-Geçici nedenler
-Hukuka aykırı fakat bağlayıcı emir
-Cebir şiddet tehdit
-Meşru Savunmada Sınırın Heyecan, Korku ve Telaş Nedeniyle Aşılması
YAŞ KÜÇÜKLÜĞÜ
Kabahatler Kanunu m.11'e göre fiili işlediği sırada 15 yaşını doldurmamış çocuk hakkında idari para cezası uygulanmayacaktır. Kabahatler Kanunu'nda, anılan hüküm
dışında yaş küçüklüğüyle ilgili başka bir hüküm bulunmamaktadır. Koşulları varsa idari para cezası dışında diğer idari yaptırımların uygulanması mümkündür.
Buna karşılık Türk Ceza Kanunu m.6/1-b'de 18 yaşını doldurmamış kişilerin çocuk olduğu belirtilmiş ve m.31'de çocuklar bakımından çeşitli yaş grupları yaratılmıştır.
Türk Ceza Kanunu m.31/1'e göre 12 yaşını doldurmamış çocukların ceza sorumluluğu yoktur.
Kabahatler Kanunu'nda sorumluluk yaşı, Türk Ceza Kanunu'na göre yükseltilmiştir. Türk Ceza Kanunu'nda sorumluluk yaşı, 12 yaşın doldurulması olarak kabul
edilmesine karşılık, kabahatlerden sorumluluk için 15 yaşın doldurulması gerekmektedir
15 yaşını doldurmamış çocuk tarafından hangi kabahat işlenirse işlensin, bu fail hakkında işlediği kabahat fiiline dayalı olarak idari para cezası
uygulanmayacaktır.
15 yaşını doldurmamış çocuklar tarafından kabahat fiili işlenmesi halinde, bu fiil sebebiyle koruma ve gözetim yükümlülüğü bulunan kişilerin
sorumluluğuna gidilip gidilmeyeceği ortaya konulmalıdır. Kabahatler Kanunu m.7'ye göre bu kişilerin belli bir icrai davranışta bulunmasına ilişkin hukuki
yükümlülüklerinin varlığı halinde sorumluluklarına gidilebilecektir. Örneğin evde gürültü yapan sekiz yaşındaki çocuğun annesi, Türk Medeni Kanunu
m.339'da hükme bağlanan velayet hakkı kapsamında çocuğunun gürültü yapmasını engellemekle yükümlüdür. Aksi takdirde Kabahatler Kanunu m.36'da
gürültü kabahati için öngörülen idari para cezası anneye verilecektir.
AKIL HASTALIĞI
Akıl hastalığı, kişinin algılama ve isteme yeteneğini etkileyen psikolojik veya fiziksel bozukluktur. Kabahatler Kanunu m.11/2'de,
işlediği fiilin hukuki anlam ve sonuçlarını algılayamayan veya bu fiille ilgili olarak davranışlarını yönlendirme yeteneği önemli
derecede azalmış kişiden söz edilmek suretiyle akıl hastalığının kusur yeteneğiyle ilişkisi ortaya konulmuştur.
Türk Ceza Kanunu'nda, hem tam akıl hastalığı hem kısmi akıl hastalığı kabul edilmişken Kabahatler Kanunu'nda sadece tam akıl hastalığına yer verilmiştir.
Kabahatler Kanunu'na göre akıl hastalığı halinde, uygulanmayacak yaptırım türü idari para cezasıdır. Diğer yaptırım türleri olan “idari tedbirlerin”
uygulanabileceği hususunun açıkça belirtilmesine gerek görülmemiştir.
Akıl hastalığı sebebiyle idari para cezasının uygulanmaması için akıl hastalığı, fiilin işlediği anda mevcut olmalıdır.
Akıl hastalığı sebebiyle failin işlediği fiilin anlam ve sonuçlarını algılayamaması veya bu fiille ilgili davranışlarını yönlendirme yeteneğinin azalması halinde,
faile idari para cezası verilemeyecektir. Failde akıl hastalığı bulunup bulunmadığı, bulunan akıl hastalığının türü ve derecesi, alanında uzman hekim
tarafından saptanacaktır.
KABAHATLERDE TEŞEBBÜS
Kbh.K. m.13 Kabahate teşebbüs cezalandırılmaz. Ancak, teşebbüsün de cezalandırılabileceğine dair ilgili kanunda hüküm bulunan haller saklıdır. Bu durumda, Türk Ceza
Kanununun suça teşebbüse ve gönüllü vazgeçmeye ilişkin hükümleri, kabahatler bakımından da uygulanır.
Teşebbüsün cezalandırılmasını öngören örnekler
*Kaçakçılıkla Mücadele Kanunu
*Gümrük Kanunu
*Pasaport Kanunu
Teşebbüsün Koşulları: TCK’da yer alan teşebbüs hükümleri uygulanır.
-Kasten işlenebilen bir kabahat olmalı, Burada Kbh. K. m.9 göz önüne alınmalı
-Doğrudan doğruya icra hareketlerine başlanmış olması
-Hareketin elverişliliği
-Failin elinde olmayan sebeplerle kabahatin icrasının tamamlanamaması ya da neticenin gerçekleşmemesi
Teşebbüsün mümkün olduğu kabahatlerde gönüllü vazgeçmeye ilişkin TCK hükümleri uygulanır.
TCK m.36 Fail, suçun icra hareketlerinden gönüllü vazgeçer veya kendi çabalarıyla suçun tamamlanmasını veya
neticenin gerçekleşmesini önlerse, teşebbüsten dolayı cezalandırılmaz; fakat tamam olan kısım esasen bir suç
oluşturduğu takdirde, sadece o suça ait ceza ile cezalandırılır.
KABAHATLERDE İŞTİRAK
En az 2 kişinin kabahatin düzenlendiği kuralda belirtilen tipikliğin unsurlarını gerçekleştirmesidir. Tipikliğin unsurlarını gerçekleştiren
kişi birden fazla, fiil ise tektir.
Kbh.K.m.14/1 Kabahatin işlenişine birden fazla kişinin iştirak etmesi halinde bu kişilerin her biri hakkında, fail olarak idarî para
cezası verilir.
Kabahatler açısından iştirakin niteliği önemli değildir. (Eşitlik Sistemi) İştirak edenlerin hepsine fail olarak idari yaptırım uygulanır.
İŞTİRAKİN KOŞULLARI
1- Birden fazla kişinin fiile katılması, fiilin en az iki kişi tarafından işlenmesi
a-Birden fazla kişinin fiilinin bir araya gelmesi ile tipikliğin unsurlarının gerçekleşmesi örn: A,B ve C’nin birlikte çaldıkları müzikle gürültü
çıkarmaları, hiçbirinin çaldığı enstrümanın tek başına gürültü çıkarmaya yetmemesi
b-Azmettirme ya da yardım etme şeklinde iştirak
İştirak için fiile katılmanın niteliği önemsizdir.
-Müşterek faillik (birlikte bağırarak gürültü yapma)
-Azmettirme (Bağırarak gürültü çıkarma eylemine başkasını azmettiren)
-Yardım etme (Müzisyenlerin enstrümanlarını temin eden)
Önemli olan davranışın nedensel olmasıdır.
2-Birlikte Kabahat İşleme İradesi
Kbh.K.m.14/3 Kabahate iştirak için kasten ve hukuka aykırı işlenmiş bir fiilin varlığı yeterlidir. İştirak için kasten işlenebilen bir kabahat gerekli olup iştirak oluşturan fiilin de kasten işlenmesi gerekir.
O halde;
Taksirle işlenen kabahatlere iştirak mümkün değildir.
Taksirle işlenen bir fiille de kabahate iştirak mümkün değildir.
3-Kabahat Oluşturan Fiilin Gerçekleştirilmesi Veya Teşebbüsün Kabul Edildiği Kabahatlerde İcra Hareketlerine Başlanmış Olması
DOLAYLI FAİLLİK: Bir başkasının araç olarak kullanılması; Kabahatler açısından mümkün. Örn: 7 yaşındaki çocuğun eline düdük vererek ona çaldıran kişi
ÖZEL FAİLLİK: Failde özel bir niteliğin arandığı kabahatler kural olarak sadece bu niteliği taşıyan kişilerce işlenebilir. Örn: Doktorluk yapması
yasaklanmış kişinin doktorluk mesleğini icra etmesi kabahati.
Ancak Kbh.K.m.14/2 uyarınca «Özel faillik niteliğinin arandığı durumlarda, kabahate iştirak eden ve bu niteliği taşımayan kişi hakkında da fail olarak idarî para cezası verilir»
Örn: Doktorluk yapması yasaklanmış kişinin doktorluk mesleğini icra etmesi için daire temin eden ve doktor olmayan kişi
Dikkat: Bu durumda sadece idari para cezası verilebilir. Diğer idari yaptırımlar uygulanamaz.
Kbh.K.m.14/4
«Kanunda özel faillik niteliğini taşıyan kişi açısından suç (özgü suç), diğer kişiler açısından kabahat olarak tanımlanan fiilin, bu niteliği taşıyan ve taşımayan kişiler tarafından
ortaklaşa işlenmesi halinde suça iştirake ilişkin hükümler uygulanır.»
KABAHATLERDE İÇTİMA
ANA KURAL: Fiil sayısı kadar kabahat mevcuttur, yani gerçek içtima kuralı benimsenmiştir.
Tek Fiil/Çok Fiil Ayrımı Nasıl Yapılır?
Burada doğal hareket ve hukuki hareket ayrımı dikkate alınır.
a-Doğal hareket görüşü: İradi olarak yapılan beden hareketlerinin sayısını esas alır ve o sayıda hareket olduğunu kabul eder.
b-Hukuki Hareket Görüşü: Doğal olarak birden fazla hareket aynı amaca yönelmişse yani aynı kabahati işleme iradesi ile bu davranışlar yapılıyorsa bu hareketleri tek hareket saymaktadır.
*Kabahatler Hukukunda doğal anlamda birden fazla hareketin hukuki anlamda da birden fazla hareket sayıldığı durumlar vardır.
Örn: ehliyeti olmaksızın alkollü araç kullanan kişinin doğal anlamda birden fazla hareketi vardır, bu hareketler hukuki anlamda da birden fazla
hareket kabul edilir. 2918 s.k. m.114/2 «Birkaç trafik suçunun bir arada işlenmesi halinde her suç için ayrı ceza uygulanır.» Örnekteki kişiye hem
alkollü araç kullanmaktan hem de ehliyetsiz araç kullanmaktan ayrı ayrı idari yaptırım uygulanır.
*Kabahatler Hukukunda doğal anlamda birden fazla hareketin hukuki anlamda tek hareket sayıldığı durumlar vardır.
Örn: Kbh.K. m.42/1 «Meydanlara veya parklara, cadde veya sokak kenarlarındaki kamuya ait duvar veya alanlara, rızası olmaksızın özel kişilere ait
alanlara bez, kâğıt ve benzeri afiş ve ilân asan kişiye, yüz Türk Lirasından üçbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir. Aynı içerikteki afiş ve
ilânlar, tek fiil sayılır.»
-Çok hareketli kabahatlerde doğal anlamda birden fazla hareket tek hareket olarak kabul edilmiştir.
-Seçimlik hareketli kabahatlerde alternatif hareketlerin birden fazlası yapılsa da hukuki anlamda tek hareket söz konusu olur.
-Mütemadi kabahatlerde doğal anlamda birden fazla yapılan hareket tek fiil kabul edilmiştir. Ancak burada Kbh. K. m.15/2 unutulmamalıdır.
«Kesintisiz fiille işlenebilen kabahatlerde, bu nedenle idarî yaptırım kararı verilinceye kadar fiil tek sayılır.»
Kabahatler Arasında İçtima Uygulaması
a-Aynı Kabahatin Birden Fazla İşlenmesi: Kabahatler hukukunda zincirleme kabahat düzenlemesi yoktur. İşlenen her kabahat için ayrı idari yaptırım uygulanması
gerekir.
Kabahatler hukukunda aynı neviden fikri içtima da mümkün değildir. Yani aynı kabahatin birden fazla kişiye karşı tek bir fiille işlenmesi durumunda (kabahatler bireysel hukuki
değerlerden ziyade kamusal değerleri korumayı amaçladığı için bu durumla çok karşılaşılması olası değildir) her bir kabahat için ayrı ayrı idari yaptırım uygulanması gerekir. Örn. Tek bir
hareketle farklı kişilere ait birden fazla hayvana kötü muamele edilmesi
Kabahatler Arasında İçtima Uygulaması
b-Fikri İçtima İşlediği bir fiil ile birden fazla farklı kabahatin oluşmasına sebebiyet vermek
Kbh.K.m.15/1 «Bir fiil ile birden fazla kabahatin işlenmesi halinde bu kabahatlere ilişkin tanımlarda sadece idarî para cezası öngörülmüşse, en ağır idarî para cezası verilir. Bu kabahatlerle ilgili
olarak kanunda idarî para cezasından başka idarî yaptırımlar da öngörülmüş ise, bu yaptırımların her birinin uygulanmasına karar verilir.»
Farklı kabahatler için sadece idari para cezası sözkonusu ise sadece en ağır idari para cezası
Farklı kabahatler için idari para cezasından başka idari yaptırımlar da söz konusu ise bu idari yaptırımlar da ayrı ayrı uygulanacaktır.
Bazı özel kanunlarda bu kurala aykırı düzenlemeler vardır. Örn:
-5510 sayılı kanun
-V.U.K
Bu durumda her bir kabahat için öngörülen idari para cezaları ayrı ayrı uygulanacaktır.
Kabahat ile Suç arasında İçtima Uygulaması
Kbh. K. m.15/3 ANA KURAL «Bir fiil hem kabahat hem de suç olarak tanımlanmış ise, sadece suçtan dolayı yaptırım uygulanabilir.»
FAKAT «suçtan dolayı yaptırım uygulanamayan hallerde kabahat dolayısıyla yaptırım uygulanır.»
Örn. İş kanunu m.5 te düzenlenen ayrımcılık yasağının ihlali m.99 da kabahat olarak, TCK 122 m.de ise suç olarak
düzenlenmiştir.
Bu durumda TCK 122 gereği suç sebebi ile ceza verilmesi gerekmektedir. Ancak suç oluşmasına rağmen faile ceza verilmesine
engel olan durumlar varsa (Örn:kişisel cezasızlık sebebi gibi) bu durumda kabahat sebebi ile idari yaptırım uygulanacaktır.
*Kişi hakkında suç sebebi ile ceza verilemese bile güvenlik tedbiri uygulanmışsa yine kabahatten dolayı idari yaptırım
uygulanamaz.
*Kişi suç sebebi ile beraat etmişse yine kabahatten dolayı idari yaptırım uygulanamaz.
İDARİ YAPTIRIMLAR
İDARİ YAPTIRIM: Kanunun açıkça yetki verdiği idarenin araya yargısal bir karar girmeksizin doğrudan doğruya bir işlemi ile ve idare hukukuna özgü
usullerle verdiği yaptırımlardır
-Adli sicile işlenmez
-Ertelenmesi mümkün değil
-Tüzel kişilerin idari yaptırımlardan sorumluluğu kabul edilmiştir.
-Ceza yaptırımına nazaran daha seri, ucuz bir süreç söz konusudur.
1-İDARİ PARA CEZASI
2-İDARİ TEDBİRLER
a-mülkiyetin kamuya geçirilmesi
b-diğer tedbirler *bir meslek ya da sanatın yerine getirilmemesi
*işyeri kapatma
*ruhsat ya da ehliyetin geri alınması
*yetki belgesinin iptali
*lisans belgesinin iptali
1-İDARİ PARA CEZASI: Temel idari yaptırım türüdür.
TEMEL İLKELER:
a-İdarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır. Bu suretle idarî para cezasının hesabında bir Türk Lirasının küsuru
dikkate alınmaz. Bu kural nispi nitelikteki idarî para cezaları açısından uygulanmaz.
b-Kabahat dolayısıyla idarî para cezası veren kamu görevlisi, ilgilinin rıza göstermesi halinde bunun tahsilatını derhal kendisi gerçekleştirir. İdarî para cezasını kanun yoluna başvurmadan önce ödeyen kişiden bunun ¾ ü
tahsil edilir. Peşin ödeme, kişinin bu karara karşı kanun yoluna başvurma hakkını etkilemez.
TEMEL İLKELER:
c-Kişinin ekonomik durumunun müsait olmaması halinde, idarî para cezasının, ilk taksitinin peşin ödenmesi koşuluyla, bir yıl içinde ve dört eşit taksit halinde ödenmesine karar verilebilir. Taksitlerin zamanında ve tam
olarak ödenmemesi halinde, idarî para cezasının kalan kısmının tamamı tahsil edilir.
d-Sosyal güvenlik kurumları ile mahalli idareler tarafından verilen idarî para cezaları kendi bütçelerine gelir kaydedilir.
e-Diğer kamu kurum ve kuruluşları açısından ana kural verilen idarî para cezalarının Genel Bütçeye gelir kaydedilmesidir.
f-Kamu kurumu niteliğindeki meslek kuruluşlarının verdiği para cezaları, kendi kanunlarındaki hükümlere tâbidir.
TEMEL İLKELER:
g-İdari para cezalarının tahsili kural olarak 6183 sayılı kanuna göre yapılır.
İDARİ PARA CEZASI TÜRLERİ:
1-MAKTU İDARİ PARA CEZASI: Sabit bir miktar olarak belirlenen idari para cezasıdır. Örn:
«Yetkili makamlardan ruhsat almaksızın kanuna göre yasak olmayan silahları park, meydan, cadde veya sokaklarda görünür bir şekilde taşıyan kişiye, kolluk tarafından elli Türk Lirası idarî para cezası verilir.»
Maktu idarî para cezaları her takvim yılı başından geçerli olmak üzere o yıl için tespit ve ilân edilen yeniden değerleme oranında artırılarak uygulanır.
2-NİSPİ İDARİ PARA CEZASI: Miktarı sabit olmayan, failin elde ettiği yarar ya da oluşan zararla orantılı olarak değişen idari para cezasıdır. Örn: Dernekler K. m.32/1-c «Yurt dışı yardımı bankalar aracılığıyla almayan
dernek yöneticilerine, bu şekilde alınan paranın yüzde yirmi beşi oranında idarî para cezası verilir.»
3-ALT VE ÜST SINIRI KANUNDA BELİRTİLEN İDARİ PARA CEZASI: Örn. Kbh.K. m.42 «Meydanlara veya parklara, cadde veya sokak kenarlarındaki kamuya ait duvar veya alanlara, rızası olmaksızın özel kişilere ait alanlara
bez, kâğıt ve benzeri afiş ve ilân asan kişiye, yüz Türk Lirasından üçbin Türk Lirasına kadar idarî para cezası verilir.»
Bu nitelikteki bir idari para cezasının belirlenmesinde şu ölçütler birlikte dikkate alınır:
•kabahatin haksızlık içeriği: Failin kast ve taksir durumu önem arz eder. Hem kasten hem de taksirle işlenebilen kabahatlerde taksirle işlenmişse alt sınır esas alınmalı
•failin kusuru: Haksız tahrik varsa ya da 15’ini doldurmuş, 18 yaşını tamamlamamış çocuk ise fail, alt sınırdan verilmeli
•failin ekonomik durumu
Miktar belirlenirken kanunda öngörülen alt sınırının altına inmek ya da üst sınırı aşmak mümkün değildir.
Bazı kanunlar bu 3 ölçüt dışında başka ölçütler öngörmüştür. Örn: 6112 sayılı kanun «ihlalin ağırlığı ve yayının ortamı ve alanı» ölçütünü getirmiştir.
KANUN YOLLARI
İdari yaptırım kararları idari işlem niteliğinde olduğundan Any. m.125 gereği yargı denetimine tabidir. İdari yaptırımlarda bireyin idare karşısında zayıf durumda olması kanun yolunu önemli kılmaktadır.
KURAL 1- Kbh. K.m.3/1 İdarî yaptırım kararlarına karşı Kabahatler Kanununda yer alan kanun yoluna ilişkin hükümler, diğer kanunlarda aksine hüküm bulunmaması halinde uygulanır. Diğer kanunlarda
kanun yolu ile ilgili hüküm varsa öncelikle o hüküm uygulanacaktır.
KURAL 2- (BAŞVURU YOLU) Kbh.K.m. 27/1 İdarî para cezası ve mülkiyetin kamuya geçirilmesine ilişkin idarî yaptırım kararına karşı, kararın tebliği veya tefhimi tarihinden itibaren en geç 15 gün içinde, sulh
ceza mahkemesine başvurulabilir.
Dolayısıyla bir kabahatin karşılığında;
a-İdari para cezası ya da
b-Mülkiyetin kamuya geçirilmesi
yaptırımlarından birisi öngörülmüşse adli yargıda sulh ceza hakimliğine kanun yolu başvurusu yapılacak, bu iki yaptırım dışında bir yaptırım öngörülmüşse idari yaptırım işlemine karşı idari yargıda iptal
davası açılacaktır.
İdari para cezası ya da mülkiyetin kamuya geçirilmesi yaptırımına mahkeme hükmetmişse, mahkemenin kararına karşı itiraz (CMK) yoluna başvurulabilir.
KURAL 3- (İTİRAZ YOLU) Sulh ceza hakimliğine yapılan başvuru üzerine verilen karara karşı CMK hükümlerine göre itiraz edilebilir. Bu itiraz, kararın tebliği
tarihten itibaren en geç yedi gün içinde yapılır. İtirazla ilgili karar, dosya üzerinden inceleme yapılarak verilir.

7d2c5033 1622187064907

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

7d2c5033 1622187064907

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

KABAHATLER HUKUKU

1-İdari para cezası

2-Mülkiyetin kamuya geçirilmesi İdari

3-Diğer idari tedbirler tedbirler

B-Kabahatler……..5326 sayılı Kabahatler Kanunu

SONUÇ KABAHATLER SUÇ OLMAKTAN ÇIKARILMIŞTIR

2-Esasa İlişkin Ölçütler a-Nitelik ölçütü

Örn: Vücut dokunulmazlığı ya da malvarlığının ihlali

Kabahat….Kabahatlerde hukuki değerlerin değil, kamu düzeninin korunması amaçlanır.

Örn: yanlış yere araç park edilmesi

Kabahatler hukuki değerleri korumaz mı?

Gürültü yapmak-----Bir arada yaşama ilişkin değerin ihlali

Yanlış park------Serbestçe hareket etmeye ilişkin değerin ihlali

O halde nitelik ölçütü ayrımda yetersizdir.

Kabahatlerde eylemin haksızlık içeriği daha azdır ve korunan hukuksal değer

Örn: yaşam hakkı----adam öldürme suçu

Mülkiyet hakkı-----hırsızlık, yağma suçları

Beden bütünlüğü---yaralama, cinsel suçlar

K.K.m.35-----Any.38/10’a aykırı değil mi?

Anayasada Yer Alan Ve Kabahatler Hukukunu İlgilendiren

Kabahat içeren özel kanunlar

3-İdarenin düzenleyici işlemleri

4-Mahkeme kararları Emsal kararlar

İçtihadı birleştirme kararları

Kabahatlerde kanunilik ilkesi geçerlidir zira hukuki güvenlik ilkesi bunu

K.K. m.4/1----- Hangi fiillerin kabahat oluşturduğu, kanunda açıkça

m.4/2-------Kabahat karşılığı olan yaptırımların türü, süresi ve miktarı, ancak

2-Örf ve adet yasağı

4-İdarenin düzenleyici işlemleri ile yaptırım koyma yasağı

5-Geçmişe uygulama yasağı

Belirlilik------- Kanun yapma sürecinin uzun zaman alması, sosyal ve ekonomik

Belirlilik------- Kanun koyucu Kabahatler Kanunu'nda; kabahatlerin sosyal,

3-Kıyas Yasağı: Kıyas, kanun veya düzenleyici işlemde belirtilmeyen

4-İdarenin Düzenleyici İşlemleriyle İdari yaptırım Koyma Yasağı: Kabahatlerin karşılığı

5-Geçmişe Uygulama Yasağı: Fiilin işlenmesinden önce kabahatin ve yaptırımının tanımlanmış

İdari Yaptırım Kararı----------------İdari İşlem

A-Sebep: İdareyi ,idari yaptırım kararı almaya iten hukuki ya da fiili

B-Konu: İdari yaptırımın doğurduğu sonuç

Konu-----Ölçülülük ilkesi dikkate alınmalıdır.

C-Amaç----- Kamu yararını sağlamak

Amaç----- K.K. 1/1. Amaç başlığı altında kamu yararının görünüm

Yetki 1-Kişi Yönünden Yetki

1-Kişi Yönünden Yetki: İşlemi yapmaya, yaptırım kararını

almaya yetkili makamlar

Kişi Yönünden Yetki----- İDARİ BİRİMLER

4-Zaman Yönünden Yetki: İdari yaptırım kararının, yetkili

Yetki: İdari makam yetkili olup olmadığını her aşamada

Kabahatler Kanununun Genel Hükümleri

Örn: ruhsat iptali, işyeri kapatma vb.

KABAHATİN İŞLENDİĞİ AN NASIL BELİRLENİR?

İhmali davranış yapılması gereken davranış yapılmadığı anda

Fiil Türkiye, netice ülke dışı Türkiye’de işlenmiş sayılır

-Hastalık esnasındaki vücut tepkileri (Sara hastası)

kısmı icrai davranışla işlenebilir.

yerine getirilmemesi yeterlidir, ayrıca bir neticenin meydana gelmesi gerekmez.

getirilmemesi; yani gerçek ihmali kabahat söz konusudur.

somut yükümlülükleri bulunan ve belli özellikler taşıyan failler tarafından işlenebilir.

dişçidir. Bu kişiler dışındaki birisinin, bu kabahati işlemesi mümkün değildir.

fiillerinden dolayı idari yaptırımla karşılaşmaktadır.

Kbh. K. m.17 İdarî para cezası, maktu veya nispi olabilir.

uygunluk nedeninin uygulanma ihtimali son derece zayıftır.

You might also like