İNŞAAT SEKTÖRÜ

İNŞAAT İŞLERİ
İnsanların ihtiyaçlarını karşılamak için karada ve suda, daimi veya geçici, resmi ve özel, yeraltı
ve yerüstü sabit ve hareketli tesisler inşa edilir.
Bunlar; belirli bir mühendislik uygulamaları gerektiren ve belirli bir tüketici ihtiyacını ya da
kullanıcı talebini karsılamak amacıyla üretilen bina, yol, tünel, köprü, baraj, kanal, alt yapı
tesisleri, liman gibi yapıları konu alan inşaat işleri olup sözleşme veya iş programı
çerçevesinde gerçekleştirilirler.
İnsaat işleri, bir mühendis veya mimar tarafından hazırlanan plan ve detayların hayata
geçirilmesi sorumluluğunu kapsayan bir iş alanı, hizmet endüstrisidir.
İnşaat işlerinde bir projenin olusturulması binlerce detay ve konuyu kapsar. Bu sektörde;
insaat sahipleri, mimarlar, mühendisler, müteahhitler, imalatçılar, taşeronlar, isçiler,
malzeme tedarikçileri ve diğer pek çok sektör temsilcileriyle iç içe girmis bir iliŞki göze çarpar.
İnsaat; türü, yeri ve koşulları (toprak, iklim, ulasım, isçi, enerji imkanları) her projede
farklıdır. Bu yüzden her bir proje için üretim metotları da değişiklik arz eder.
İnsaat, bir bakıma arsa-arazi üzerinde, su üstünde ve altında, malzeme, araç-gereç, planlama
ve emek kullanımı ile inşa edilmis ve düzenlenmis varlıklar olarak tanımlanabilir.
 İNŞAAT TÜRLERİ
İnşaatlar kullanılış amacına göre;
• KONUT İNŞAATLARI
• KONUT DIŞI İNŞAATLAR
– Ticari ve kurumsal yapılar
– Özelleşmiş sanayi yapıları
• ALTYAPI İNŞAATLARI
Olarak sınıflandırılırlar.
 İNŞAAT TÜRLERİ
Konut inşaatları; ev, apartman, toplu konut şeklinde yapılan inşaatlardır. Genelde
müteahhit ve taşeronlar tarafından gerçekleştirilir.
Ticari ve kurumsal yapı inşaatları; okul, hastane, stadyum, alışveriş merkezleri,
ticarethane, küçük çapta fabrikalar, oteller, vb. şekilde yapılan inşaatlardır.
Sanayi yapı inşaatları; yüksek derece teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren petrol
rafinerileri, büyük çaplı fabrikalar, nükleer tesisler, gibi büyük çaplı inşaat işleri
gerektiren projelerdir. Bunların inşaasında özel izinlerle planlama çalışmaları
yapılması gerekli olup, inşaat izinlerinin alınmasında ve binaların işletilmesinde
çevre ile ilgili kanun ve yönetmelikler dikkate alınmak zorundadır.
Altyapı inşaatları; otoyollar, hafif raylı sistemler, tüneller, köprüler, boru hatları,
barajlar, drenaj sistemleri, su arıtma tesisleri gibi inşaat işleri olup, genellikle kamu
marifetiyle, ihale sistemiyle yapılırlar.
 İNŞAAT SEKTÖRÜ
Bir inşaat işinde farklı deneyim ve tecrübelere sahip insanlar yer alır.
İnşaat sektörü aslında diğer üretime dayalı endüstrilerde olduğu gibi
baştan sona üretimin gerçekleştirildiği bir endüstriyel alandır (hizmet
endüstrisi).
İnşaata dayalı gerçekleştirilen üretimde elde edilen başarı nihai ürün
olan bina veya yapının niteliklerine bağlıdır.
İnşaat işlerinde finansman temini, pazar eğilimleri, hava şartları ve
çalışma koşulları vb. nedenlerde karşılaşılması muhtemel güçlükler
dolayısıyla inşaat endüstrisinde risk faktörü çok yüksektir.
 İNŞAAT SEKTÖRÜ
Tekstil ve tarım sektörlerinden sonra inşaat, Türkiye'nin istihdama
katkı sağlayan üçüncü büyük sektörüdür.
Günümüzde Türk inşaat ve mühendislik firmaları neredeyse her türlü
sivil ve endüstriyel projeyi tasarlayabilmekte, kurabilmekte, inşa
edebilmekte ve işletebilmektedir.
Barajlar, hidroelektrik ve termik santraller, endüstriyel tesisler,
havaalanları ve limanlar, büyük ölçekli petrol ve doğal gaz boru
hatları, gübre fabrikaları, petrokimya kompleksleri ve rafineriler,
otoyollar, tüneller, köprüler, büyük konut projeleri, oteller ve her türlü
sofistike binalar örnek olarak verilebilir.
 İNSAAT SEKTÖRÜNÜN PROFİLİ
İnsaat endüstrisi tüm dünyada gelismis ve gelismekte olan ülkeler ayrımı olmaksızın
en büyük endüstrilerden biridir. Amerika Birlesik Devletlerinde inşaat endüstrisi ve
tarım endüstrisi zirvede yer almak için yarışan sektörlerdir.
Türkiye’de insaat, tarım ve petrol endüstrileri önde gelen sektörleridir. Devlet
statistik Enstitüsü’nün yıllık verilerine göre insaat sektörünün , ekonominin normal
koşullarda seyrettiği dönemlerde, yıl içerisindeki payı ortalama % 5,5- %6 olarak
seyretmektedir.
İnsaat sektörü toplumsal kalkınmada gerek konut, gerek isyeri, gerek sanayi
tesisleri, gerekse tarihi varlıkların restorasyonu olmak üzere kilit rol oynar. İnsaat
sektörünün, istihdama sağladığı katkı göz önünde bulundurulduğun da milli
ekonomiye katkısının ne denli önemli ve büyük olduğu anlaşılır.
Bir ülkenin gelismisligi gerçeklestirdigi büyük projeleriyle ölçülür. Bu yüzden insaat
sektöründe profesyonel proje yönetimi, insaat sektörünün diğer sanayi dallarına
sagladıgı alt yapı ürünleri göz önünde bulundurulduğunda önemlidir. Birçok
gelismis ülkede insaat tek basına gayri safi milli hasılanın yaklasık % 10’unu ve
gayrimenkul yatırımlarının %50’sini olusturmaktadır.
 ÜLKEMİZDE İNŞAAT SEKTÖRÜNÜN MEVCUT
DURUMU VE SORUNLARI
• Oldukça geleneksel
• Yeni teknolojilerin kullanılmasında oldukça geri
• Kısıtlayıcı / çağın gerisinde inşaat tekniklerinin kullanılmaya devam etmesi
• İş sözleşmeleri ve imalatla ilgili yargıya intikal eden sorunların çokluğu
• Sorumluluk ve yasal hususlar
• Kâr amacı veya diğer teşviklerin olmaması
• Hükümet düzenlemeleri
• Çevresel kısıtlamalar
• Küresel rekabet
İNSAAT SEKTÖRÜNÜN DİGER SEKTÖRLERE SAGLADIGI KATKILAR
İNŞAAT YAPIMINDA UYGULANAN YAPIM YÖNTEMLERİ
İnşaat işlerinde uygulanan yapım yöntemlerini aşağıda ki şekilde sıralamak
mümkündür.
• Yüklenicilere ihale yoluyla veya teklif almak suretiyle inşaat yaptırılması
• İdarelerin kendi işlerini kendilerinin yapması
• Müşavir firma aracılığıyla inşaat yapımı
• Yap – Sat şeklinde inşaat
• Arsa payı (Kat) karşılığı inşaat
• Hasılat paylaşımı karşılığı inşaat
• Kooperatif inşaatları
• Anahtar teslimi inşaat
• Uluslararası anlaşmalar uyarınca yapılacak işler (Yap-işlet-devret)
• Kamu Özel Sektör Ortaklığı kapsamında yapılan inşaatlar
 YÜKLENİCİLERE İHALE YOLUYLA VEYA TEKLİF ALMAK SURETİYLE İNŞAAT YAPTIRILMASI

Geleneksel yöntemdir. Daha çok kamu tarafından yaptırılan inşaat

işleridir. Burada;
•Tasarım ve uygulama projeleri, keşif, metraj idare tarafından
yapılır/yaptırılır.
• Proje ihaleye çıkartılır.
• İhaleyi kazanan yüklenici, inşaatı ya kendisi ya da taşeronlar
kullanarak yapar/yaptırır.
• İnşaat süresince idarenin yetkilileri veya müşavir firma idare adına
inşaatı denetler.
 İDARELERIN KENDİ İŞLERİNİ YAPMASI
(EMANET USULÜ İŞLER)

Bunlar; İdarenin kendi imkanlarıyla yaptıracağı veya işi kısımlara

ayırarak taşeronlar marifetiyle gerçekleştirdiği işlerdir.
Genelde yapım, bakım ve onarım işleri, acil gerçekleşmesi gereken
işler, ihale yapıldığında isteklisi çıkmayan işler emanet usulüyle
yaptırılırlar.
 ARSA PAYI (KAT) KARŞILIĞI İNŞAAT
Arsa mülkiyetinin bir kısmının yükleniciye geçirilmesi karşılığında
inşaatın yapılması şeklindedir.
Geçerliliği sözleşmede öngörülen usül, teknik, ve özel şartlara bağlı,
arsa sahibi ve yüklenici arasında imzalanan ve taahhüt/teminat altına
alınan alacak/borç yükleyen karma sözleşmedir.
Genelde arsası olan, teknik yapım gücü olmayan arsa sahiplerince
bina inşaatlarında başvurulan bir yöntemdir.
 MÜŞAVİR FİRMA ARACILIĞIYLA İNŞAAT YAPIMI

İdare veya üçüncü şahıslar adına müşavir firma aracılığıyla inşaat

projesinin yapım yönetimidir.
Projenin tasarımında verilen kararlarda, taşeronları seçiminde,
inşaatların denetiminde, tüm malzeme ve ekipmanların temin
edilmesinde, tüm işlerin koordine edilmesinde müşavir firma rol
oynar.
Gerekli hak ediş, ödeme vb. işlemler idare adına müşavir firma
tarafından yerine getirilir.
 ANAHTAR TESLİMİ İNŞAAT

Projenin tasarımını ve yapımını anahtar teslimi olarak tek bir firma üstlenir.
İdare veya işveren, işi deneyimi olan firmalardan proje önerileri ve fiyat
teklifleriyle birlikte tekliflerini alır. Teklifleri; gerek tasarım, gerekse süre ve
maliyet yönüyle değerlendirerek işi yüklenecek firma seçimini yapar.
Konusunda yeterli ve uzman tek bir firma ile işin yapılması bir çok idari
sorunu ortadan kaldırır. Projeler daha hızlı gerçekleşir. Tek bir firma ile
taahhüt ve teminat karşılığında çalışılacağı için idare/işveren ve yüklenici
arasında daha az sorun yaşanır, anlaşmazlıklar azalır.
İşi yapan firmanın işin uzmanı olması nedeniyle kalitesi yüksek inşaatlar
elde edilir.
 YAP – İŞLET - DEVRET
Kamu yatırımının gerçekleştirilmesinde veya yapımında inşaat yapımı
ve finansmanının, inşa edilecek tesisisin veya yapının inşaat sonrası
belirli bir süre işletilmesi karşılığında, özel bir firma tarafından inşaat
işinin gerçekleştirilmesidir.
İnşaat yapımı karşılığında hak edilen yapının işletilmesi anlaşmada
öngörülen işletme süresi sonunda yapının veya tesislerin bakımı
yapılmış, eksiksiz ve işler durumda ilgili kamu kuruluşuna
devredilmesi gerekir.
Kamunun kaynak eksikliği, finansman sorununa çözüm getiren bir
yöntemdir.
 İHALE YOLUYLA YAPILAN İŞLER
İhale nedir?
İdari ve teknik yönü önceden tanımlanmış bir işin yaptırlması veya mal ve hizmet
alımı temininde ilana çıkılarak birçok istekli arasından en uygun şartlarla işin
yapımını üstlenmeyi kabul ve taahhüt edene işin verilmesi veya yaptırılmasıdır.
İhale, bir başka ifadeyle, işin yapılmasını isteyen tarafın, işi yaptırmak için
uygulamak zorunda olduğu çalışmalar bütünüdür.
İhaleye çıkılması kapsamında yapılması gereken çalışmalar:

• İlan vermek,
• İhale dosyası (idari ve teknik şartname ghazırlamak)
• Sözleşme dosyası hazırlamak,
• Teklif almak suretiyle ihale yapmak,
• İstekliler arasında seçim yapmak, ihaleyi onaylatmak vs. gibi çalışmalar yerine
getirilir.
 İHALE YOLUYLA YAPILAN İŞLER
İhale; İdarenin almak ve yaptırmak istediği işlerde, işi daha ucuza
yaptırabilmek veya temin ede bilmek için eksiltme yöntemine;
İdarenin mal ve hizmetlerini satmk veya kiraya vermesi söz konusu
olduğu işlerde daha fazla kazanç elde edebilmek için artırma
uyguladığı uyguladığı yöntemlerdir.
İhaleler, genelde kamu projelerinde uygulanır. İhaleler Belli
İstekliler Arasında Açık İhale (Kapalı Teklif) veya Pazarlık usulüyle
yapılarak yüklenici seçilir. Özel sektörde yüklenici seçimi genellikle
pazarlık ile belirlenir.
İhale sonunda idare/işveren ve yüklenici arasında sözleşme
imzalanır.
 AÇIK İHALE
Tek aşamalı olarak ilerleyen bu ihale usulünde, ihale ile ilgilenen herkes teklif
vermeye davetlidir. İhale dokümanlarındaki gerekler sağlanarak, son teslim
tarihine kadar tüm belgeler İŞVEREN’e teslim edilmelidir.
En önemli avantajı “adam kayırma”, “ihaleye sadece tanıdık sokma” gibi
istenmeyen durumları engellemektir. İhaleye katılan sayısı genelde fazla olduğu
için yüksek rekabetten dolayı İŞVEREN için uygun fiyat avantajı sağlamaktadır.
Piyasaya yeni katılan firmaların da başvurabilmelerini sağlayarak yeni teknolojiye
ulaşımı da sağlayabilir. Aynı zamanda belirli bir networking sağlamaya yarar.
Yüksek katılımdan dolayı değerlendirme süreci uzundur. İhaleyi alabilmek için
fiyat kırımına giden yeni firmalar işin ortasında nakit akışını sağlayamayarak işi
durdurabilirler. Bu nedenle sözleşmesel olarak da gerekli önlemlerin (cezai işlem
maddeleri/teminat mektubu) de alınması önemlidir. Bunun yanı sıra ihaleye
taban kotası da koyarak işin “yapılabilir fiyat”ının altında olan teklifler de hızlıca
elenebilir.
 BELİRLİ İSTEKLİLER ARASINDA İHALE

Hem tek aşamalı hem de iki aşamalı olarak değerlendirilebilen bu usülde, sadece İŞVEREN tarafından
davet edilen gerçek ya da tüzel kişiler başvuru yapabilirler. Daha kurumsal firmalarda mektup yolu ile
yapılan bu davetler küçük ya da orta ölçekli firmalarda telefon ya e-mail yoluyla da yapılmaktadır.
İŞVEREN kendi kriterlerine göre de bir ön eleme yapabilir. Yeni kurulan inşaat şirketlerinde geçmişe
dayalı herhangi bir veri bankası olmadığı için genellikle çalışanların tanıdıkları ya da “word of mouth”
yoluyla dediğimiz başkalarının tavsiye ettiği firmalar davet edilir.
Herkese açık olmayan bu ihaleler genelde yukarıda bahsettiğim piyasada “adam kayırma” tabiriyle
ifade edilen türde firmaların girmesine sebep olabilir. Bu nedenle birden fazla kaynaktan alınan firma
iletişim bilgilerinin kullanılması faydalıdır. Genellikle ön yeterlilik kriterleri belirtilir ve ihale bu şekilde
ilan edilir. 25 gün olarak bazı kaynaklarda belirtilen ön bildirim süresi piyasa koşullarından dolayı bazen
5 iş günü bazen ise 10 iş günü olabilmektedir. Ön yeterliliği sağlayan firmalar ihale dosyasını temin
ederek tekliflerini hazırlamaya başlarlar. Teslim tarihinden çok daha önce ihale dosyasının teslim
edilmesi hem prestijli bir görünüm sağlar hem de işi gerçekten yapma isteğinizi ortaya koyabilir.
Çoğu zaman iki aşamalı olarak değerlendirilen bu ihalelerde “shortlist” e alınan firmalar yeniden fiyat
görüşmek ve pazarlık etmek için çağırılabilirler.
Bu tarz ihalelerin en büyük avantajı daha önce çalışılan veya iyi referansları olan firmaları davet ederek
işi zamanında ve uygun fiyata yapacak kişi ya da kurumlara hızlıca ulaşmayı sağlar. Maalesef çoğu firma
ihale davet aşamasında diğer katılan firma bilgilerine bir şekilde ulaşıp koordineli olarak teklif
verebilmektedirler. Aynı zamanda yeni kurulan firmaların da ihaleye girme şansları kalmadığından
rekabet güçleri düşmektedir.
 PAZARLIK USÜLÜ İHALE

Genellikle “acil” olarak nitelenen ya da daha önce ihale edilmiş bir işe ek
olarak yapılacak işlerin ihale edilmesi sürecinde kullanılır. İlk olarak
İŞVEREN ile teknik detaylar ve yapım yöntemleri görüşülür ve daha sonra
ikinci bir tarihte fiyat teklifi sunulur. Genellikle fiyat teklifi yapıldığı gün
(bir toplantı esnasında bile olabilir) pazarlık yapılır, teklif yapan kişi ya da
kurum şartları gözden geçirmek için zaman isteyebilir.
Kamu kurumları için oldukça “esnek” kurallara sahip bu ihale tipi özellikle
özel sektörde daha önceden de belirttiğim gibi acil işlerde kullanılır.
 SÖZLEŞME VE TEKNİK ŞARTNAME NEDİR?
Sözleşme; hukuki sonuç doğurmak amacıyla iki veya daha çok kişinin, kurumun, firmanın karşılıklı
ve birbirine uygun irade beyanlarıyla gerçekleşen işlem, taahhüt, akit, mukavele, kontratdır.
Bir başka ifadeyle İdare/işveren ile yüklenici arasında yapılan yazılı anlaşmadır. İhale konusu işle
ilgili olarak idare ve yüklenici arasında uyulması gereken kuralların bulunduğu bir form, taraflarca
imza altına alınmış belgedir.
İnşaat işlerinde; yapılacak inşaat işini tanımlayan, işin yapılması sırasında idare ve yüklenici
arasındaki ilişkileri, sorumluluk ve yükümlülüklerini düzenleyen, tarafların çekincesiz kabul ettiği,
yürürlükteki yasalara uygun olan ve her iki tarafı bağlayan anlaşma metinine İnşaat Sözleşmesi
denir.
Sözleşme çeşitleri fiyatlandırma cinsine göre değişir:
• Birim Fiyatlı; Götürü Bedelli; Kısmen Götürü Bedelli; Maliyet + Kar esasına göre hazırlanan; Teşvik
prim uygulaması şeklinde sözleşmeler yapılabilir.
Şartnameler; yapılacak işlerin genel, özel, teknik ve idari esas ve usullerini gösteren belgedir.
Yapılan işlerin kalitesini belirleyecek kriterler (ölçütler), standartlar ve genel ifadesiyle nitelik
belirleyici tanımlar teknik şartnamelerde verilir.
İNŞAAT PROJELERİNDE İMALAT SÜRECİ VE HAKEDİŞ
İmalat sürecinde malzemelerin temini ve nakliyesi planlanır ve kontrol
edilir.
Şantiyede yapım işi gerçekleşir. İnşaat yapımı (imalatı); yerinde yapım ve
prefabrikasyon yapım olmak üzere 2 şekilde gerçekleştirilir.
Yapım teknolojisi ve izlenen yöntemler de yapının cinsine, amacına, ve
bütçesine göre farklılık gösterir.
Belli bir süre içinde tamamlanmış imalat üzerinden hak edilen karşılığın
(paranın) alınmasını sağlayan işlemdir.
Yüklenicinin, yaptığı imalat ve ihzarat (stoklanan malzeme) karşılığı
alacağını gösteren hesaplar toplamına hakkediş denir.
Proje tamamlandıktan sonra yapı kullanılması için sahibine devredilir.
Kamu projelerinde yapının idareye teslim edilme işlemine “Kabul” denir.
İNŞAATIN TEMEL GIRDILERINI SAĞLAYAN ALT SEKTÖRLER

• Çimento, • Ahşap
• Hazır beton, • Plastik
• Prefabrikasyon • Boya
• Beton Katkı Maddeleri • Doğal taşlar
• Demir-çelik, • Yalıtım
• Seramik, • Çatı kaplama
• Tuğla-Kiremit, • Isıtma-soğutma-
• Cam havalandırma
• Asansör
• Gazbeton
• Aydınlatma
• Alçı-Kireç
• Mobilya
• Boru
• İnşaat ve İş Makineleri
• Alüminyum
 İNSAAT SEKTÖRÜNÜ DIGER SEKTÖRLERDEN AYIRAN ÖZELLIKLER
Tüm dünyada oldugu gibi ülkemizde de insaat en önemli sektörlerden
biridir. İsaat sektörünü diger endüstrilerden ayıran en önemli
özelliklerden biri üretim faaliyeti sırasında içinde bulunduğu belirsizliğin
çok yüksek olmasıdır.
Örnegin bir ayakkabı üretim isletmesinin ürettigi ayakkabıların özellikle
birbirine benzer, çalıstırdıgı isçilerin sayısı ve onların nitelikleri bütün bir
faaliyet dönemi boyunca genellikle sabittir. Bu isletmenin üretim
maliyetlerinin önceden belirlenmesi ve kontrolü çok zor değildir. Üretimi
gerçeklestirilen ayakkabılara ait hedef pazarın arastırılması ve fiyat
politikalarının olusturulmasında da çok büyük güçlüklerle karşılaşılmaz.
Bir insaat işini ele aldıgımızda ise, müteahhidin insa edecegi aynı tür
yapılar en azından insaat alanlarının birinin kayalık zemin digerinin
normal zemin üzerinde olması bile çok büyük farklılıklar gösterecektir.
 İNSAAT SEKTÖRÜNÜ DIGER SEKTÖRLERDEN AYIRAN ÖZELLIKLER
İnsaat işinde, insaatın yapılacagı yerin iklim ve kosullarına göre mevsimlik isçi
çalıstırmak zorunda kalınabilecek ve bu çalısanların motive edilebilmesi için
normalin üzerinde ödemede bulunma zorunlulugu doğabilmektedir. Çalısanların is
degistirme hızlarının yüksekligi de çalısanların verimliligi ile ters yönde çok yakından
ilgilidir.
İklim kosullarının olumsuz etkisiyle, yapımı üstlenilen islerin önceden belirlenen
sürede gerçekleştirilmesi zayıf bir ihtimal olup, bu durum inşaat yüklenicisinin
müsteri ile olan iliskilerini olumsuz yönde etkilemekte ve yükleniciyi tazminat
ödeme zorunda bırakabilmektedir.
İnsaat endüstrisinde, yapımı üstlenilen projelerin çok büyük tutarlara ulasması, çok
farklı maliyet çesitleri içermesi, insaat malzeme, isçilik ve fiyatlarında görülen büyük
dalgalanmalar, isin geregi insaat endüstrisinde çok sayıda farklı mesleklere sahip
kisilerle çalısma zorunlulugu getirmektedir. İnşaat endüstrisinde, yukarıda örnek
olarak alınan ayakkabı üretiminde oldugu gibi maliyetlerin önceden belirlenerek
kontrolü çok mümkün olamamaktadır.
 İNSAAT PROJELERİNİN ÖZELLİKLERİ
İnşaat projelerinin özellikleri: İnşaat türü, yeri ve kosulları her projede farklı
olduğundan üretim metotları da değişebilmektedir. Dış faktörler üretim üzerinde
önemli etkiye sahiptir.
. Yönetimin kontrol edemedigğ dış faktörler nedeniyle, inşaat projelerinde risk ve
belirsizlikler üst düzeydedir.
• İnşaat projeleri uzun süreli projelerdir. Endüstriyel birçok ürün saatler veya günlerle
ifade edilen süreler içerisinde üretilirken bir insaat ürünü yıllar süren bir çaba gerektirir.
• İnşaat isçileri genellikle geçici olarak çalısır ve isçilerin bilgi düzeyi düşük olduğu için
verimliliğin saglanması oldukça zordur.
• İnsaat sektöründe, imalat sektöründe olduğu gibi alıcının fiyat ve kaliteyi bir arada
görmesine imkan yoktur.
. Kalite isveren tarafından kendi şartnamesinde belirtilir ve fiyat ise teklifler açılana
kadar bilinemez.
 İNSAAT PROJELERİNİN ÖZELLİKLERİ
. Bir insaat projesinin ilgili tarafları yatırımcı, yüklenici ve taseronlardır. Yatırımcı, sonuçtaki
imalatın sahibi ve kaynak saglayıcıdır. Yüklenici, inşaatta uygulanacak her imalat kaleminin
kontrolünü ve takibini yapan firmadır. Bu amaçla yüklenici firma tüm is kalemlerini taseron
firmalarla sözlesme yaparak onlara devreder.

. İnsaatlar, ilgili kisi ve kuruluslar için geçici faaliyetlerdir ve tipik ömürleri altı ay ile bes yıl
arasındadır. Yönetim, örgüt ve bilgi akıs sistemleri her insaat için yeniden olusturulur.
Genellikle bir insaat isini üstlenen isletmeler ya da bunların alt bölümleri, ayın anda çesitli
insaat projeleri üzerinde çalışmakta olabilirler ve bunların her biri yasam dönemlerinin
farklı bir aşamasında bulunabilir.

. İnsaat projelerinde tipik olarak, isin baslangıcında agırlık etüt arastırmalarındadır. Daha
sonra sırasıyla tasarım, tedarik ve santiye safhalarına geçilir. Bu durum, bir insaat projesine
katkıda bulunan islevsel bölümlerin ya da isletmelerin hiçbirinin insaat projesinin
yasamının tamamı üzerinde en önemli olma durumuna geçemeyeceklerini ve dolayısıyla
hiçbir bölümü veya işletme yöneticisinin tek basına tüm insaat için yürütme görevini
üstlenen yönetici durumunda olamayacagını ortaya koymaktadır.