You are on page 1of 35

ALINTI YAPMAK

Yazdığımız bir yazıda bir kaynaktan


alıntı yapacaksak şu üç aşamayı
unutmamalıyız:

 Alıntı hakkında bilgi ver.


 Alıntıyı yap.
 Alıntılanan bölümü açıkla.
Alıntıyı okurun bakış açısından
görmeye çalışmalıyız:
 Niçin bu alıntıyı okuyorum?
 Okurken neye/nelere dikkat etmeliyim?
 Bu alıntı, yazının bütünü içinde ne gibi
bir işleve sahip; ne anlama geliyor?
ALINTI TÜRLERİ

Kelimesi kelimesine alıntı


Açımlama
Değinme
1-Kelimesi kelimesine alıntı:
 Alıntı hakkında bilgi verilir.
 Tırnak içinde alıntı yapılır.
 Alıntı açıklanır.
Örnek
Aşağıdaki metin Eric Jan Zürcher’in Modernleşen Türkiye’nin Tarihi
adlı kitabından alınmıştır.

• Kaynak Metin: • Kelimesi kelimesine alıntı


Bununla beraber, dönemleme ne örneği:
kadar keyfî ve ne kadar tarihçinin Bu konuda tarihçilerin aldığı
kişisel tercihlerine tâbi olursa
tutum dikkat çekicidir. Örneğin
olsun, geçmişi anlaşılır şekilde
ifade etmenin kaçınılmaz ve hatta Zürcher’e (2003) göre
vazgeçilmez bir aracıdır; aksi halde “dönemleme ne kadar keyfî ve ne
geçmiş, birbirlerinden kadar tarihçinin kişisel tercihlerine
ayrımlaşmamış olay ve kişilerin bir tâbi olursa olsun, geçmişi anlaşılır
yığınından ibaret olacaktır. Bu şekilde ifade etmenin kaçınılmaz
kitabın adı bile, modern tarih (hatta ve hatta vazgeçilmez bir aracıdır”
modern Türkiye) diye bir şeyin var (s.11). Buna göre, pratik olarak
olduğunu ima etmektedir, ki bu da
sorunlu örnekler olsa da
dönemlemenin bir sonucudur .
dönemleme bir yöntem olarak
11
tarihçi için vazgeçilmezdir.
Alıntıladığınız kimi bölümleri dışarıda
bırakmak isteyebilirsiniz. O zaman:

Dışarıda bırakmak istediğiniz bölüm birkaç


kelimeyse, bunu aralarında birer boşluk olan 3
noktayla gösterin, yani
...
biçiminde.
Eğer çıkartacağınız bölüm bir tam cümle ya
da fazlasıysa bunu 4 noktayla belirtin, yani
....
biçiminde.
Alıntıya eklemeler yaptığınızda ise:

Eklemeleri köşeli parantez içine alın, yani

[]
biçiminde.
40 kelime ve üzerindeki alıntılar için soldan
5 boşluk (ya da bir sekme (tab)) bırakarak
blok alıntı yapmalısınız.
Tarihte, olayları dönemlendirme meselesinin bu kadar tartışmalı

olmasının nedeni ise,


her dönüm noktasının her kilometre taşının hem yeni bir gelişmenin
başlangıç noktası, hem de bir önceki gelişmenin doruk noktası
olmasıdır. Bununla beraber, dönemleme ne kadar keyfî ve ne kadar
tarihçinin kişisel tercihlerine tâbi olursa olsun, geçmişi anlaşılır şekilde
ifade etmenin kaçınılmaz ve hatta vazgeçilmez bir aracıdır; aksi halde
geçmiş, birbirlerinden ayrımlaşmamış olay ve kişilerin bir yığınından
ibaret olacaktır (Zürcher, 2013, s. 11).

Öte yandan dönemleme konusu aynı zamanda resmi tarihi yansıtması

açısından da ayrı bir önem taşımaktadır.


2-Açımlama:

Açımlama, gönderme yaptığınız kaynağın


vermek istediği anlamı, okuyucuya kendi
sözcüklerinizle anlatmak ya da
özetlemektir.
• Kaynak Metin: • Açımlama Örneği
Bununla beraber, dönemleme ne
kadar keyfî ve ne kadar tarihçinin
Zürcher’e göre (2003),
kişisel tercihlerine tâbi olursa dönemleme tarihçinin öznel
olsun, geçmişi anlaşılır şekilde değerlendirme biçimlerini
ifade etmenin kaçınılmaz ve hatta içerse de tarihi
vazgeçilmez bir aracıdır; aksi anlamlandırmada
halde geçmiş, birbirlerinden
ayrımlaşmamış olay ve kişilerin kullanılabilen en işlevsel
bir yığınından ibaret olacaktır. Bu öğelerden biridir (s.11).
kitabın adı bile, modern tarih  
(hatta modern Türkiye) diye bir
şeyin var olduğunu ima
etmektedir, ki bu da
dönemlemenin bir sonucudur (s.
11).
3- Değinme

Yazınızı dolaylı olarak etkileyen bir görüş ya da


konudan okuyucunuzun haberdar olmasını
istiyorsanız ilgili kaynağa değinirsiniz.
Değinme örneği:
Bir tarihçinin, tarihte yer alan olayları dönemleme biçimi
onun ideolojisiyle de ilgili ipuçları verir. Örneğin Eric Jan
Zürcher (2003), Modernleşen Türkiye’nin tarihi adlı
çalışmasında Türkiye’deki modernleşme çalışmalarını III.
Selim’den başlatmaktadır. Bu durum, resmi tarihle
çelişkilidir.
Kaynak Gösterme
Kaynak göstermek için kullanılan üç
ana sistem vardır: APA (American
Psychological Association), MLA
(Modern Language Association) ve
Chicago. Biz burada APA sistemi
üzerinde duracağız.
APA Sistemi ile İlgili Önemli Noktalar:

 APA sisteminde yazılar 12 punto ile


“Times New Roman” (ya da “Courier”)
yazı stiliyle, satırlar arasında iki boşluk
bırakılarak yazılmalıdır.
 Bu yazı sisteminde kaynağa metin içinde
gönderme yapılır ve yapılan bütün göndermelerin
kaynakça bilgileri “Kaynakça” bölümünde
eksiksiz olarak yer alır.
 Dipnotlar kaynak göstermek için kullanılmaz;
dipnotlarda yalnızca ek bilgilere ya da bazı
gerekli açıklamalara yer verilebilir.
APA sisteminde metin içinde
gönderme iki şekilde yapılır:
1- Yazar ve/veya yapıt adından metin içinde
söz edildiğinde parantez içinde yalnızca
sayfa numaraları verilir:

Zürcher’e (2003) göre “dönemleme ne kadar keyfî


ve ne kadar tarihçinin kişisel tercihlerine tâbi olursa
olsun, geçmişi anlaşılır şekilde ifade etmenin
kaçınılmaz ve hatta vazgeçilmez bir aracıdır” (s. 11).
2-
Yazarın ve/veya yapıt adının bazen metin içinde
geçmesi gerekmez. Bu durumda yazarın soyadı,
yapıtın yayım tarihi ve sayfa numarası parantez
içinde gösterilir:
Tarihi anlamlandırmada dönemleme çok önemli bir
işleve sahiptir: “[D]önemleme ne kadar keyfî ve ne
kadar tarihçinin kişisel tercihlerine tâbi olursa olsun,
geçmişi anlaşılır şekilde ifade etmenin kaçınılmaz ve
hatta vazgeçilmez bir aracıdır” (Zürcher, 2003, s. 11).
 Bir yazara gönderme yapıldıktan hemen
sonra yine o yazardan alıntı yapılıyorsa
tekrar parantez içinde kaynakça bilgileri
vermeye gerek yoktur. Sayfa numaralarını
vermek yeterlidir.
 Aynı yazarın aynı yılda çıkmış birden
fazla yapıtına gönderme yapıldığında ise
yapıtın yayım tarihinden sonra a, b, c...
eklenir; Zürcher (2003b) gibi.
Kullandığınız kaynak başka bir kaynaktan
alıntı yapmışsa ve siz de bu alıntıyı
kullanacaksanız:

Alıntılanan alıntıyı kullandıktan sonra cümlenin


sonuna parantez içinde alıntılayan/aktaran
ifadesini kullanıp aktaranın soyadı, yayın tarihini
belirtirsiniz.
(alıntılayan Moran, 1990, s.90)
(aktaran Moran, 1990, s.90)
 Yararlanılan eserin tarihi
belirtilmemişse, kaynakçada bu eser
belirtilirken tarihin yazılacağı yere “t.y.”
kısaltması konur (“tarihi yok” anlamında).
Aynı şekilde yayın yeri yoksa “y.y.”
kısaltması konur.
• Elektronik kaynaklardan kelimesi
kelimesine alıntı yaparken, sayfa
numarasının yer almadığı durumlarda
sayfa numarası yerine paragraf numarası
yazabilirsiniz:
• (Yazarın soyadı, tarih, para. 3).
Yayın Türüne Göre
Kaynakça Bilgileri
Tek yazarlı kitap:

Formül: Soyad, Adın baş


harfi. (yayın tarihi). Eser adı.
Yayın yeri: Yayın evi.
 

Örneğin şu bilgilere sahip bir kitap,


Yazar Adı: John Leigh, Eser Adı: The Cinema of Ken
Loach, Yayın yeri: London, Yayın evi: Wallflower Press,
Yayın Tarihi: 2002
Kaynakçada şu şekilde gösterilir:
Leigh, J. (2002). The cinema of Ken Loach.
Londra: Wallflower Press.
Yazarı Bilinmeyen Kitap:
Oxford essential world atlas. (1996).
New York: Oxford University Press.
Yayıma Hazırlanan Kitap (Yazarlı)
Moran, B. (2001). Türk romanına eleştirel bir
bakış 3 (Yay. Haz. N. Aksoy ve O. Berk).
İletişim Yayınları.
***Not: Kitap bir derlemeyse (Der.), yayıma
hazırlanan kitapsa (Yay. Haz.) kısaltmaları
kullanılır.
Aylık Dergideki Makale
Temizyürek, M. (Mart 2004). Leyla Erbil
işaretleri. Varlık, 1158, 39–42.
Bir Derlemede (Antoloji) Yer Alan
Makale
Erder, S. (2000). Nerelisin hemşerim? Ç.
Keyder (Der.), Küresel ile yerel arasında
İstanbul içinde (ss. 190–203). İstanbul:
Metis Yayınları.
Veritabanından Alınan
Makale
Serttaş, A. (Haziran 2017). Türk televizyonlarında
yayınlanan gündüz kuşağı programlarında
mahremiyetin dönüşümü. Akdeniz Üniversitesi
İletişim Fakültesi Dergisi, 27, 9-27. Ebscohot. 25
Eylül 2017 tarihinde
http://web.b.ebscohost.com/ehost/detail/detail?vi
d=2&sid=a2783067-c5cc-405e-8262-942858760
2ea%40sessionmgr4006&bdata=JnNpdGU9ZWh
vc3QtbGl2ZQ%3d%3d#AN=124199381&db=a9
h’den
alındı.
Web Sitesi Dokümanı
Bostrom, N. (20 Aralık 2002). Human
reproductive cloning from the perspective
of the future. 30 Mayıs 2004 tarihinde
http://www.nickbostrom.com/views/
cloning.html’ den alındı.
Elektronik Kaynaktan Alınmış
Gazete Yazısı

Bolat, Ö. (20 Eylül 2017). Teog sınavı yerine


ne yapılmalı? (1). Hürriyet. 26 Eylül 2017
tarihinde
http://www.hurriyet.com.tr/yazarlar/ozgur-
bolat/teog-sinavi-yerine-ne-yapilmali-1-
40584361’den alındı.
Yazarı Olan Gazete Yazısı
Atay, T. (28 Ağustos 2017). Laiklik, inançta
adalet demektir! Cumhuriyet, s. 3 .
Yazarı Olmayan Gazete Yazısı

Marriage and your paycheck. (26 Eylül


2017). The New York Times, s.15.

You might also like