Chöông 10

ÑO LÖÔØNG

THU NHAÄP QUOÁC

GIA
- Söùc khoûe cuûa neàn kinh teá aûnh höôûng ñeán
taát caû chuùng ta: Chính phuû, doanh nghieäp, hoä
•gia
=> ñình
Nhöõng thay ñoåi veà ñieàu kieän kinh teá ñöôïc
caäp nhaät treân caùc phöông tieän thoâng tin.
•Baïn ñaõ hieåu yù nghóa cuûa caùc chæ tieâu kinh
teá chöa?
•- Kinh teá vi moâ, vó moâ, moái lieân heä giöõa
chuùng?
•- GDP laø soá lieäu thoáng keâ kinh teá ñöôïc theo
doõi chaët cheõ nhaát bôûi vì noù laø thöôùc ño toát
nhaát veà phuùc lôïi kinh teá cuûa moät xaõ hoäi
1.THU NHAÄP VAØ CHI TIEÂU CUÛA NEÀN KINH TEÁ
2. ÑO LÖÔØNG TOÅNG SAÛN PHAÅM
QUOÁC NOÄI
3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA GDP
4. PHÖÔNG PHAÙP TÍNH GDP
5. GDP thöïc vaø GDP danh nghóa
6. CHÆ SOÁ GIAÛM PHAÙT GDP
7. HAÏN CHEÁ
8. NHÖÕNG THÖÔÙC ÑO THU NHAÄP
 1.THU NHAÄP VAØ CHI TIEÂU CUÛA NEÀN
KINH TEÁ
Chi• tieâu cuûa ngöôøi naøy laø thu nhaäp cuûa ngöôøi k
=> GDP ño löôøng ñoàng thôøi 2 chæ tieâu treân
- Toång thu nhaäp = Toång chi tieâu = GDP
 Doanh thu (GDP) Chi tieâu (GDP)
TTHH,DV

DN HGÑ

TTYTSX
Tieàn löông, tieàn thueâ, Thu nhaäp (GDP)
lôïi nhuaän (GDP)

Bieåu ñoà doøng luaân chuyeån trong neàn kinh teá ñôn giaûn
2.ÑO LÖÔØNG TOÅNG SAÛN PHAÅM
QUOÁC NOÄI
•Toång saûn phaåm quoác noäi (GDP) laø giaù trò
thò tröôøng cuûa taát caû caùc HH, DV cuoái cuøng
ñöôïc saûn xuaát treân laõnh thoå moät quoác gia
trong khoaûng thôøi gian nhaát ñònh
•- GDP laø giaù trò thò tröôøng…
• + Vì ñeå ñoàng nhaát ñôn vò tính trong GDP, taát
caû phaûi quy ra tieàn ñeå taäp hôïp
• + Giaù trò thò tröôøng bao goàm caû thueá
- … cuûa taát caû …
+ Bao goàm taát caû caùc maët haøng (HH vaø DV) ñöôïc saûn
xuaát hôïp phaùp trong neàn kinh teá
+ GDP cuõng bao goàm giaù thò tröôøng cuûa caùc DV nhaø ôû
ñöôïc cung caáp bôûi nguoàn cung nhaø ôû cuûa neàn kinh
teá:
* Ñoái vôùi nhaø ôû cho thueâ: Tieàn thueâ nhaø
* Ñoái vôùi ngöôøi sôû höõu ngoâi nhaø hoï ñang ôû: Öôùc tính giaù trò
thueâ
+ GDP khoâng tính giaù trò:
* Hoaït ñoäng phi phaùp
* Hoaït ñoäng kinh teá phi thöông maïi
+ Hoaït ñoäng hôïp phaùp khoâng khai baùo: Öôùc tính
- … haøng hoùa vaø dòch vuï cuoái
cuøng…
 HAØNG HOÙA vaø DÒCH VUÏ
(xeùt theo muïc ñích söû duïng)
Haøng hoùa vaø dòch
vuï
•-trung gianlaøm ñaàu vaøo
Duøng
cho vieäc saûn xuaát ra
haøng hoùa khaùc.
vaø
- Ñöôïc söû duïng heát 1 laàn
trong quaù trình saûn xuaát ñoù.
 giaù trò HHTG chuyeån heát
vaøo giaù trò thaønh phaåm
•Haøng hoùa vaø dòch
vuï
•-Haøng
cuoái cuøng
hoùa baùn cho ngöôøi
söû duïng cuoái cuøng: Haøng
tieâu duøng, haøng xuaát
khaåu, haøng toàn kho
hoaëc
- Duøng laøm ñaàu vaøo cho
saûn xuaát nhöng ñöôïc söû
duïng nhieàu laàn: Maùy moùc
thieát bò, TSCÑ khaùc.
9
Ví duï: Trong laõnh thổ coù 3 doanh nghieäp, tính GDP cuûa
quoác gia.

STT DOANH NGHIEÄP GIAÙ TRÒ SAÛN GIAÙ TRÒ

XUAÁT HAØNG HOÙA
& DÒCH VUÏ
CUOÁI CUØNG

1 Deät sôïi 1

2 Deät vaûi 2

3 May maëc 3 3

Toång giaù trò 6

10
- … ñöôïc saûn xuaát…
• GDP bao goàm giaù trò HHDV ñöôïc saûn xuaát
trong kyø tính toaùn, khoâng bao goàm nhöõng giao
dòch lieân quan ñeán HHDV ñöôïc saûn xuaát trong
nhöõng kyø tröôùc
• TD: Vieän trôï, quaø bieáu nöôùc ngoaøi, haøng
toàn kho naêm tröôùc…
• (Mua baùn laïi nhöõng HHDV ñaõ ñöôïc saûn xuaát tröôùc
ñaây hoaëc saûn xuaát ôû nöôùc khaùc khoâng ñöôïc tính
vaøo GDP)
- … treân laõnh thoå cuûa moät quoác
gia… GDP = A + B (1)
GDP = A + B (1)
GNP = A + C (2)
A laø giaù trò saûn löôïng (thu
nhaäp) do coâng daân moät
C nöôùc taïo ra treân laõnh thoå
A B laø giaù trò saûn löôïng (thu
nhaäp) do coâng daân nöôùc
B khaùc taïo ra treân laõnh thoå
(TN töø YTSXNK)
VN ≠ C laø giaù trò saûn löôïng (thu
nhaäp) do coâng daân trong
nöôùc taïo ra treân laõnh thoå
(1) => A= GDP - B nöôùc khaùc (TN töø YTSXXK)
=> GNP = GDP + C - B 12
Thu nhaäp roøng
 GNP = GDP + NFP

NFP (Net Factor Payment: Thu nhaäp

nhaân toá roøng)

Caùc nöôùc ñang phaùt trieån:

NFP < 0  GNP < GDP
Caùc nöôùc phaùt trieån :
NFP > 0  GNP > GDP

13
- … trong khoaûng thôøi gian nhaát ñònh

• Thoâng thöôøng 1 naêm hoaëc 1 quyù

3. CAÙC THAØNH PHAÀN CUÛA GDP
• GDP = C + I + G + NX
Tieâu duøng (C)
• Chi tieâu cuûa HGD cho haøng hoùa vaø dòch
vuï sinh hoaït gia ñình (tröø mua nhaø ôû môùi)
• - Haøng hoùa: Haøng laâu beàn (xe, trang thieát
bò gia ñình) vaø khoâng laâu beàn (löông thöïc,
quaàn aùo…)
• - Dòch vuï: Caét toùc, chaêm soùc y teá, giaùo
duïc…
Ñaàu tö (I)
•Mua haøng hoùa söû duïng laâu daøi ñeå saûn
xuaát theâm haøng hoùa vaø dòch vuï khaùc
•- Mua saém MMTB, nhaø xöôûng
•- Haøng toàn kho
•- Chi xaây döïng nhaø môùi cuûa HGÑ
•- Khoâng bao goàm ñaàu tö vaøo caùc taøi saûn
taøi chính
Chi tieâu chính phuû
•Chi tieâu cho HHDV cuûa chính quyeàn caùc caáp
bao goàm chi tieàn löông cuûa nhöõng ngöôøi laøm
trong khu vöïc chính phuû, chi cho caùc hoaït ñoäng
coâng vaø chi ñaàu tö cho cô sôû haï taàng cuûa neàn
kinh teá
•- Bao goàm chi thöôøng xuyeân vaø chi ñaàu tö cuûa
CP
•- Phaân bieät chi tieâu chính phuû vaø chi chuyeån
nhöôïng
Xuaát khaåu roøng
• Chi tieâu cuûa ngöôøi nöôùc ngoaøi cho haøng hoùa
saûn xuaát trong nöôùc (xuaát khaåu) - chi tieâu cuûa
ngöôøi trong nöôùc cho haøng nöôùc ngoaøi (nhaäp
khaåu)
• - Chöõ roøng ôû ñaây lieân quan ñeán thöïc teá laø
nhaäp khaåu ñöôïc tröø vaøo xuaát khaåu (thu nhaäp
roøng cuûa quoác gia qua ngoaïi thöông)
• - Pheùp tröø ñöôïc thöïc hieän vì nhöõng thaønh phaàn
trong GDP ñaõ bao goàm nhaäp khaåu
GDP = C+I+G+NX
4. PHÖÔNG PHAÙP TÍNH GDP
4.1. Phöông phaùp chi tieâu
GDP = C + I + G + X – M
Chi tieâu thöïc

I = Giaù trò TLLÑ môùi + Giaù trò haøng toàn kho

AD = C + I + G + X – M

Chi tieâu döï kieán

20
 4.2. Phöông phaùp thu nhaäp
GDP = w + i + R + Pr + Ti + De
TN tröôùc thueá
W: coù chöùa thueá thu nhaäp caù nhaân.
Pr: + Lôïi nhuaän noäp ngaân saùch
(thueá thu nhaäp doanh nghieäp)
Pr*
+ Lôïi nhuaän laäp quyõ (quyõ taùi ñaàu
tö, phuùc lôïi, khen thöôûng…)
PrN
+ Lôïi nhuaän chia chuû doanh
(Pr sau thueá)
nghieäp vaø coå ñoâng

21
4.3. Phöông phaùp saûn xuaát
GDP =  V.Ai
V.A = Giaù trò saûn xuaát – Chi phí trung gian
Löu yù: Trong GDP coù chöùa giaù trò haøng toàn
kho, khaáu hao, tieàn löông vaø thueá giaùn
thu…

22
GDP = C + I + G + X – M
GDP = w + i + R + Pr + Ti + De
GDP =  V.Ai
GDP = GTHHCC

23
5. GDP thöïc vaø GDP danh nghóa
• - GDPn söû duïng giaù hieän haønh (p 1) ñeå tính giaù trò
saûn löôïng haøng hoùa vaø dòch vuï cuûa neàn kinh teá
GDPn=∑p1q1
=> Söï thay ñoåi GDPn qua caùc năm coù theå do giaù hoaëc
saûn löôïng thay ñoåi
• - GDPr söû duïng giaù coá ñònh (p0), GDPr=∑p0q1
=> Söï thay ñoåi GDPr qua caùc năm chæ do saûn löôïng thay
ñoåi
• * GDPr ño löôøng phuùc lôïi kinh teá toát hôn GDPn
• * Duøng GDPr ñaùnh giaù taêng tröôûng kinh teá
 6. Chæ soá giaûm phaùt GDP
GDPn
D 100
GDPr
Deflator GDP): Chæ soá giaûm phaùt GDP
: Chæ soá giaù toång hôïp
soá phaûn aùnh möùc tröôït giaù ôû kyø hieän haønh so kyø goá

D
 pq 1 1
100
p q 0 1
TD: GDPr vaø GDPn
•Giaù caû vaø soá löôïng
•Naêm Giaù xuùc xích Soá löôïng Giaù Baùnh mì Soá
baùnh mì
• xuùc xích
•2010 1 100 4 400
•2011 2 200 5 500
•2012 3 300 6 600

•Tính GDPn, GDPr, D (Choïn 2010 laø naêm goác)

TD: GDPn, GDPr vaø D
•Naêm GDPn GDPr D

•2010 1700 1700 100

•2011 2900 2200 131,8
•2012 4500 2700 166,7
 Naêm GDPn Heä soá giaûm phaùt
GDPr
(tyû ñoàng) (%)

2000 300 100 300

2001 312 106,2 294

a/ Toác ñoä taêng GDP danh nghóa? Toác ñoä taêng

GDP thöïc teá?
b/ Ñeå ñaùnh giaù toác ñoä taêng tröôûng kinh teá,
neân duøng chæ tieâu naøo? Taïi sao?
GDPn(t )  GDPn(t  1)
%GDPn(t )  x100%  4%
GDPn(t  1)
28
7. Haïn cheá
•GDP laø thöôùc ño toát nhöng chöa phaûi laø thöôùc ño
hoaøn haûo veà phuùc lôïi kinh teá vì moät soá phaàn taïo
neân cuoäc soáng toát ñeïp bò loaïi ra khoûi GDP:
•- Thôøi gian nghæ ngôi
•- Khoâng bao goàm giaù trò cuûa caùc hoaït ñoäng phi thò
tröôøng
•- Khoâng bao goàm chaát löôïng moâi tröôøng
•- Khoâng ñeà caäp ñeán söï phaân phoái thu nhaäp
8. Nhöõng thöôùc ño thu nhaäp
•GNP = GDP + TN do coâng daân kieám ñöôïc ôû nöôùc ngoaøi
• - TN do coâng daân nöôùc ngoaøi kieám ñöôïc trong nöôùc
•NNP = GNP - Khaáu hao
•NI = NNP
•PI = NNP - Thu nhaäp – Thueá thu nhaäp - Thueá - Ñoùng BH +Trôï caáp
• giöõ laïi doanh nghieäp giaùn thu
•DI = PI - Thueá thu nhaäp caù nhaân

•
Baøi 10 trang 238
B thu 400ñ, trong ñoù khaáu hao 50ñ, trong 350ñ coøn
laïi, B ñoùng 30ñ tieàn thueá doanh thu, mang veà nhaø
220ñ, giöõ laïi 100ñ mua thieát bò môùi trong töông lai
vaø 70ñ thueá thu nhaäp. Tính
1/ Toång saûn phaåm quoác noäi
2/ Saûn phaåm quoác gia roøng
3/ Thu nhaäp quoác gia
4/ Thu nhaäp caù nhaân
5/ Thu nhaäp khaû duïng