BAB 1:

PENGENALAN KEPADA
REKABENTUK DAN
TEKNOLOGI
 1.1 DUNIA REKA BENTUK

BAB 1
1.2 KEPENTINGAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

1.3 INVENSI DAN INOVASI DALAM REKA BENTUK

1.1.1 METAKRIFKAN REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

DEFINISI REKA BENTUK :

• Pengetahuan dalam merancang penggunaan

bahan untuk menghasilkan produk yang berguna
kepada manusia.

DEFINISI TEKNOLOGI :

• Aplikasi ilmu sains dan matematik dengan

menggunakan sumber alam semulajadi
untuk dijadikan alat, tenaga, sistem dll
DEFINISI REKA BENTUK DAN TEKNOLOGI

• Pengetahuan tentang penggunaan bahan yang

dirancang dengan mengaplikasikan ilmu sains dan
metamatik untuk untuk menghasilkan produk /
sistem untuk memudahkan kehidupan manusia.
 BIDANG-BIDANG DALAM REKA BENTUK

KONKRIT ABSTRAK
TEKNOLOGI SENI PERKHIDMATAN KOMUNIKASI
Peralatan Seramik Pengangkutan Bahasa
Mesin Lukisan Sewaan Aturcara
Pertanian Masakan Sistem pembelajaran Bunyi, isyarat dan
suara
Pemakanan Alat muzik Proses dan langkah Pensuratan
Pakaian Arca Sistem pengairan Pengiklanan
Senjata Sulaman Grafik

Konkrit : Sesuatu yang boleh disentuh

Abstrak : sesuatu yang hanya boleh dilihat tapi tidak boleh dipegang
 GARISAN
RUANG
RUPA

7 ELEMEN
WARNA REKA
BENTUK
BENTUK

SAIZ TEKSTUR
 ELEMEN 1 : GARISAN
 Merupakan cantuman satu siri titik
 Garisan merupakan unsur terpenting dalam aktiviti melakar, melukis, menggambar dan
menulis
 Contoh – contoh garisan:
 ELEMEN 1 : GARISAN

1. Menunjukkan dua ruang / kawasan

2. Menunjukkan pergerakan arah / aliran
3. Menunjukkan perhubungan
4. Mewakili ketegangan antara dua titik
5. Menunjukkan kestabilan
6. Menunjukkan keseimbangan
7. Menunjukkan daya gerakan yang dinamik
8. Mewakili gerakan dan tenaga yang berpadu
9. Menunjukkan objek itu dekat atau jauh
FUNGSI GARISAN DALAM LAKARAN
FUNGSI GARISAN DALAM MENGGAMBAR
FUNGSI GARISAN DALAM MENGHASILKAN
JALINAN / RUPA
 ELEMEN 2 : RUPA
 Dibentuk apabila garisan bercantum.
 Ruang yang dikelilingi oleh garisan,warna dan tona

RUPA RUPA
GEOMETRI 2D ORGANIK 2D
 ELEMEN 3 : BENTUK
 Mempunyai lebih daripada satu permukaan - 2D atau 3D
 Mempunyai ketinggian, kelebaran atau kedalaman
 Mempunyai luas atau isipadu
 2 jenis : BENTUK KONKRIT & BENTUK ABSTRAK / ILUSI

Contoh bentuk ilusi – 3D

 ELEMEN 4 : TEKSTUR
 Keadaan permukaan yang boleh dirasai melalui sentuhan dan visual.
 Contoh : LICIN, KASAR, HALUS, KESAT, LEMBUT, KERAS, BERKILAT
 ELEMEN 5 : SAIZ

 Ukuran atau dimensi sesuatu objek.

 Boleh menunjukkan jarak, tinggi, panjang atau kedalaman objek

Ukuran dan dimensi

 ELEMEN 6 : WARNA
 Warna boleh memberi kesan kepada mata, emosi dan psikologi

kuning
Merah
jambu warna asas
Biru
/ primer
turqoise
merah
Warna 3 kategori 3 kategori
Emas warna warna
tertier Merah +
kuning
Merah
ungu Merah + Warna
biru sekunder
Merah
jingga Biru +
kuning
WARNA SEJUK :
• Memberi kesan redup,
tenang, damai
WARNA PANAS :
• Warna ungu hingga hijau • Terang dan jelas
• Suasana ceria, riang dan bersemangat

• Warna merah hingga kuning

 7. RUANG
RUANG NYATA / FIZIKAL:
• Ruang sebenar di antara dua objek yang berhampiran

RUANG ILUSI:
• Objek ruang gambar yang terhasil apabila dua objek tersebut dihasilkan dalam
bentuk lukisan
 Terangkan 7 elemen reka bentuk yang ada pada produk dibawah.

GARISAN DAN RUPA

SAIZ Rupa 3D yang
Ukuran mouse yang geometri
sesuai dengan saiz
tapak tangan
TEKSTUR
Kesat sesuai untuk
menyokong
pergelangan tangan

RUANG
Menunjukkan
perbezaan bahagian
atas dan bahagian
bawah mouse

BENTUK
Bentuk yang sesuai WARNA
dengan ergonomic Warna tertier - sejuk
tangan manusia
1.1.3 MENJELASKAN 7 PRINSIP REKA BENTUK

KESEIMBANGAN

HARMONI

PENGULANGAN

7
PRINSIP
REKA
KERINGKASAN
BENTUK KONTRAS

KESATUAN
KEPELBAGAIAN
 PRINSIP 1: KESEIMBANGAN

KESEIMBANGAN SIMETRI / KESEIMBANGAN ASIMETRI /

FORMAL TIDAK FORMAL

• Sama di kedua-dua
• Tidak sama tetapi lebih
bahagian
menarik
 Kenal pasti jenis keseimbangan pada gambar di bawah

Keseimbangan asimetri Keseimbangan simetri

 PRINSIP 2 : PENGULANGAN
MAKSUD : Objek disusun secara berulang-ulang dari
segi saiz atau bentuk

TUJUAN : untuk menghasilkan pola atau corak

 PRINSIP 3 : KONTRAS

MAKSUD:
Perbezaan dari segi ; tekstur, kedudukan, warna, saiz, bentuk dll

TUJUAN:
Untuk menunjukkan perbezaan, menarik perhatian, memberi fokus
 PRINSIP 4 : KEPELBAGAIAN

MAKSUD:
Aplikasi pelbagai gaya, nilai dan idea yang berbeza.

TUJUAN:
Untuk menambah daya tarikan
 PRINSIP 5 : KESATUAN

MAKSUD:
Semua elemen reka bentuk bergabung untuk membentuk imej / idea yang
sempurna
 PRINSIP 6 : KERINGKASAN

MAKSUD:
Idea yang ringkas tetapi sangat menarik
 PRINSIP 7 : HARMONI
MAKSUD:
Dapat memberikan keamanan dan kedamaian
 Terangkan 7 prinsip reka bentuk yang ada pada produk dibawah.

KESEIMBANGAN
KERINGKASAN SIMETRI
Bentuk kerusi yang Bentuk yang sama di
ringkas biasa kedua-dua bahagian

HARMONI
Tidak Nampak
harmoni dari segi KEPELBAGAIAN
warna dan corak Kepelbagaian
daripada segi saiz
penyandar, tempat
KESATUAN duduk dan juga warna
Tiada kesatuan
kerana setiap
bahagian kerusi
kelihatan berbeza

KONTRA
PENGULANGAN Corak bulat berwarna
Pengulangan dari segi putih menjadi tumpuan
corak
1.1.4 MENGAPLIKASIKAN PRINSIP-PRINSIP REKA BENTUK DALAM MEREKA
BENTUK OBJEK ASAS

CUBA LAKAR REKA BENTUK

PASU ANDA DALAM BENTUK 2D
dan 3D DAN LABELKAN PRINSIP
REKA BENTUK YANG ADA

Contoh lakaran 2D
Contoh lakaran 3D
Bincangkan: ELEMEN KETERANGAN PRINSIP KETERANGAN
a) Apakah elemen
dan prinsip Garisan Keseimbangan
rekabentuk yang
digunakan
dalam logo di Rupa Pengulangan
bawah?

Bentuk Kontras

Tekstur Kepelbagaian

Saiz Kesatuan

Warna Keringkasan

Ruang Harmoni
1.1.5 MEMBANDING BEZA ANTARA PRINSIP DAN
ELEMEN REKABENTUK

Bezakan prinsip dan elemen bagi dua produk kotak pensil dalam jadual bagi
soalan no. 13

RAJAH A RAJAH B
ELEMEN RAJAH A RAJAH B PRINSIP RAJAH A RAJAH B

Garisan Keseimbangan

Rupa Pengulangan

Bentuk Kontras

Tekstur Kepelbagaian

Saiz Kesatuan

Warna Keringkasan

Ruang Harmoni
1.1.6 MENEROKA KRITERIA REKABENTUK YANG BAIK

• Lebih unik dan berdaya saing

INOVASI • Tambah ciri-ciri atau fungsi yang sedia ada

• Idea baru
KREATIVITI • Lain dari yang lain

• Tidak meniru produk sedia ada

KEASLIAN • Ada unsur simbolik, emosi dan estetika
 • Mesra alam, mesra pengguna
• Boleh menjadi pilihan
KUALITI &
KEBOLEHPASARAN pengguna

• Keselesaan, sesuai, mudah

ERGONOMIK
digunakan
TEKNOLOGI DAHULU TEKNOLOGI SEKARANG

Inovasi • Lebih banyak fungsi dan masak lebih cepat

Kreativiti • Idea baru yang lebih bermanfaat

Keaslian reka bentuk • Reka bentuk yang berbeza dan lebih menarik

Kualiti & kebolehpasaran • Tebal, tidak berkarat, tahan lamadan mudah dipasarkan

Ergonomik • Pemegang yang lebih mudah dan selamat

 1.1.7 MEMBINA OBJEK ASAS

Contoh bentuk-
bentuk asas.

Lakarkan bentuk-
bentuk asas ni dalam
buku lakaran anda
 Apakah gabungan bentuk
asas yang ada pada aiskrim
ini?

Terdapat 4 teknik
pembinaan yang anda
boleh gunakan untuk
menghasilkan objek baru
anda sendiri.
 4 TEKNIK PEMBINAAN OBJEK
4 TEKNIK PEMBINAAN CONTOH
1) Pembenaman

• Apabila sesuatu objek

dimasukkan ke dalam
objek yang lain

2) Pembuangan

• Buang bahagian yang tidak

dikehendaki
 TEKNIK PEMBINAAN OBJEK
4 TEKNIK PEMBINAAN CONTOH

3) Penyatuan
• Mencantumkan objek
dengan menggunakan
paku, rivet, skru dan glu.

4) Peleraian

• Objek asas dileraikan

sehingga menjadi objek
baharu yang lebih menarik
 penyatuan

Pembuangan

Pencantuman

Peleraian
Lakarkan satu reka bentuk kabinet tv yang ter.diri daripada
gabungan asas geometri dengan mengaplikasikan 4 teknik
pembinaan yang dipelajari.