TEMPERATURA

Temperatura je merilo unutrašnje energije. Unutrašnja energija

tela predstavlja zbir kinetičkih i potencijalnih energija molekula,
atoma i drugih mikroskopskih čestica (elektrona, nukleona itd.)
od kojih je telo izdrađeno.

Kelvinova skala

Celzijusova skala

𝑇 [ K ] =𝑡 [ ℃ ] +273,15 ∆ 𝑇 [ K ] =∆ 𝑡 [ ℃ ]

-273,15 oC 0 oC 100 oC
0 K (apsolutna nula) 273,15 K 373,15 K
 Infracrvene kamere - termografija

• snimak - termogram
• ispitivanje izolacije zgrada, pukotina na toplovodima, prisustvo vlage u
zidovima
 Promena unutrašnje energije
Količina toplote
∆ 𝑈 =𝑄 - promena unutrašnje energije

∆𝑈 𝑄
toplotni kapacitet 𝐶= =
( 𝑡 2 −𝑡 1 ) ∆ 𝑡

specifični toplotni 𝐶 𝑄 𝑄
kapacitet
𝑐= = =
𝑚 𝑚 ( 𝑡 2 − 𝑡1 ) 𝑚 ∆ 𝑡

𝑄=∆ 𝑈 =𝑚𝑐 ∆𝑡=𝐶 ∆ 𝑡

Kada se dva tela različitih temperaura dovedu u direktan
kontakt između njih dolazi do razmene količine toplote do
uspostavljanja termodinamičke ravnoteže. Ukoliko je
sistem koji čine ova dva tela termički izolovan od okoline
količina toplote () koju hladnije telo primi predstavlja
količinu toplote () koju toplije telo oslobodi.

𝑄1 +𝑄2 =0

𝑚1 𝑐1 (𝑡 𝑟 – 𝑡 1)+𝑚2 𝑐 2 (𝑡 𝑟 – 𝑡 2)=0
𝑡1  𝑡 𝑟  𝑡2
Zadatak: U aluminijumskom loncu mase 0,5 kg želimo
zagrejati litar vode od do klučanja ( ). Kolika nam je količina
toplote potrebna?
Specifični toplotni kapaciteti aluminijuma i vode iznose i ,
respektivno.

Rešenje: 𝑄=𝑄 v +𝑄 𝑎
𝑉 v =1 l
𝑚𝑎=0,5 kg =
t1 = 20 oC
t2 = 100 oC =
J
𝑐 𝑎=900
kg ℃ 𝑄=371 200 J
J
𝑐 v =4190
kg ℃
𝑄=?
Zadatak: Raspolažemo jednakim masama vode temperature
80 oC i 18 oC. Koliko će iznositi krajnja temperatura nakon što
pomešamo vodu?
Rešenje:
𝑚𝑐 (𝑡 𝑟 – 𝑡 1 )+𝑚𝑐 (𝑡 𝑟 – 𝑡 2)=0
= 18 oC
= 80 oC 2 𝑡 𝑟 =𝑡 1+𝑡 2
𝑚1=𝑚 1=𝑚
= 49 oC
𝑡 𝑟 =?
 Prenošenje toplote

Toplota se spontano prenosi sa mesta više na mesto niže

temperature.

Postoje tri načina prenošenja toplote:

• strujanje (konvekcija)
• provođenje (kondukcija)
• zračenje (radijacija)
Promene agregatnih stanja
topljenje
čvrsto tečno
očvršćavanje

an je
su

juč an
je)
bli

(kl arav

ija
ma

ac
res

isp
cij

nz
a
ub

e
nd
lim

ko
ac
ija

gasovito
 Topljenje i očvršćavanje

Temperatura
topljenja

Qt Q

𝑄𝑡
Specifična (latentna) toplota topljenja: 𝑞𝑡 =
𝑚
 Ključanje i kondenzacija
isparavanje
p
ključanje
tečno agregatno granica između
stanje dve faze

gasovito agregatno
stanje

Latentna toplota isparavanja: 𝑞𝑖 =

𝑄𝑖
𝑚 [ ] J
kg
Zadatak: Izračunati količinu toplote potrebnu da litar alkohola od
temperature proključa i pređe u paru? Gustina alkohola je ,
temperatura ključanja pri normalnom pritisku iznosi , specifični
toplotni kapacitet i latentna toplota isparavanja .

Rešenje:
𝑉 =1 l = 10-3 m3
𝑡 0 =0 ℃
𝑡 𝑘 =78 ℃
c=
J 5
𝑞=8,59 ∙10
kg
kg
= 790
m
3 𝑄=8,3266 ∙ 105 J
𝑄=?
Zadatak 1: Koliko vode temperature možemo ohladiti na
temperaturu ako u nju ubacimo 15 g leda temperature ?
Latentna toplota topljenja leda je a specifični toplotni kapacitet
vode .
Rešenje:
𝑡 1=20 ℃
t 2 = 9 oC
𝑚𝑙 =15 g = 0,015 kg
𝑡 0 =0 ℃
c=
𝑚v 𝑐 (𝑡 2 – 𝑡 1)+𝑚𝑙 𝑞+𝑚𝑙 𝑐 (𝑡 2 −𝑡 0)=0
q=
𝑚 𝑙 ( 𝑞+𝑐 (𝑡 2 −𝑡 0) )
𝑚v =
𝑚v =? 𝑐 (𝑡 1 – 𝑡 2)

𝑚v =0,12 kg