BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 1

3.1. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ ĐỘC LẬP

DÂN TỘC
3.1.1.Quan điểm Hồ Chí Minh về độc lập dân tộc
Độc lập, tự do là quyền thiêng liêng, bất khả xâm phạm
của tất cả các dân tộc.
HCM tìm hiểu và tiếp nhận những nhân tố về quyền con người được
nêu trong Tuyên ngôn độc lập của nước Mỹ và Tuyên ngôn nhân
quyền và dân quyền của Pháp. Từ quyền con người, HCM đã khái quát
và nâng cao thành quyền dân tộc.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 2

Tuyên ngôn Độc lập
năm 1776 của Mỹ

Tuyên ngôn Nhân

quyền và Dân quyền
năm 1789 của Pháp

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 3

 Đầu năm 1930, Nguyễn Ái Quốc soạn thảo CLCT đầu
tiên của Đảng, trong đó tư tưởng cốt lõi là:
Độc lập, tự do cho dân tộc

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 4

 Tháng 5-1941, Nguyễn Ái Quốc về nước và chủ trì
HNTW lần thứ 8
Quyền lợi dân tộc
giải phóng cao
hơn hết thảy

Lán Khuổi Nậm, nơi diễn ra Hội

nghị TW 8, tháng 5-1941
BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 5
 Cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp bùng nổ, Người
kêu gọi mọi người bảo vệ độc lập, chủ quyền của dân tộc

“Không !
Chúng ta thà hy
sinh tất cả, chứ
nhất định không
chịu mất nước,
nhất định không
chịu làm nô lệ”
Lời kêu gọi toàn quốc kháng
chiến (19-12-1946)
BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 6
 Độc lập dân tộc phải gắn liền tự do, cơm no,
áo ấm và hạnh phúc của nhân dân

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 7

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 8
 Độc lập dân tộc phải là nền độc lập thật sự,
hoàn toàn và triệt để

Người nhấn mạnh: độc lập mà người dân không

có quyền tự quyết về ngoại giao, không có quân đội riêng, không có nền tài
chính riêng…. , thì độc lập đó chẳng có ý nghĩa gì.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 9

 Độc lập dân tộc gắn liền với thống nhất
và toàn vẹn lãnh thổ

“Dù khó khan gian khổ đến mấy, nhân dân ta nhất định sẽ hoàn toàn
thắng lợi. Đế quốc Mỹ nhất định phải cút khỏi nước ta. Tổ quốc ta nhất
định sẽ thống nhất. Đồng bào Nam Bắc nhất định sẽ sum họp một nhà”
BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 10
 3.1.2. Tư tưởng Hồ Chí Minh về con đường giành độc
lập dân tộc
• Xu hướng bạo động • Xu hướng cải cách

Nhà yêu nước Phan Bội Nhà yêu nước Phan Châu
Châu (1867-1940) Trinh (1872-1926)

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 11

 a. Cách mạng GPDT muốn giành thắng lợi phải đi theo
con đường cách mạng vô sản
 Các cuộc Cách mạng tư sản Anh, Pháp, Mỹ là những cuộc cách
mạng không triệt để => Người không đi theo con đường cách
mạng tư sản.
 HCM tìm hiểu CMT10 Nga và nhận thấy CMT10 Nga không
chỉ là một cuộc cách mạng vô sản, mà còn là một cuộc cách
mạng GPDT. Người khẳng định:

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 12

 CMVS

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 13

 b. Cách mạng giải phóng dân tộc muốn thắng lợi phải do
Đảng Cộng sản lãnh đạo

+ Về tầm quan trọng của tổ chức Đảng đối với cách mạng, chủ
nghĩa Mác- Lênin chỉ rõ: Đảng cộng sản là nhân tố chủ quan để
giai cấp công nhân hoàn thành sứ mệnh lịch sử của mình.
Hồ Chí Minh tiếp thu lý luận của chủ nghĩa Mác-Lênin và rất
chú trọng đến việc thành lập đảng cộng sản.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 14

 c. Cách mạng giải phóng dân tộc phải dựa trên lực
lượng đại đoàn kết toàn dân, lấy liên minh công nông
làm nền tảng

Cơ sở để HCM khẳng định luận điểm này:

+ Tiếp nối truyền thống dân tộc “nước lấy dân làm gốc”,
“chở thuyền cũng là dân, lật thuyền cũng là dân”.
+ Vận dụng quan điểm của CNMLN “cách mạng là sự
nghiệp của quần chúng”

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 15

 - Người khẳng định “Cách mạng là việc chung cả dân
chúng chứ không phải việc một hai người” => phải tập hợp
và đoàn kết toàn dân thì cách mạng mới thành công.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 16

- Lực lượng cách mạng giải phóng dân tộc: là toàn
dân hay tất cả những người yêu nước.
- Động lực cách mạng: công nhân và nông dân
- Bạn đồng minh của cách mạng: tiểu tư sản, tư sản
dân tộc và một bộ phận giai cấp địa chủ.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 17

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 18
 e. Cách mạng giải phóng dân tộc phải được tiến hành bằng
phương pháp bạo lực cách mạng, kết hợp lực lượng chính
trị của quần chúng với lực lượng vũ trang nhân dân

Tính tất yếu của bạo lực cách mạng

+ Theo Mác: bạo lực là bà đỡ của mọi chính quyền cách mạng, vì
giai cấp thống trị bóc lột không bao giờ tự giao chính quyền cho
lực lượng cách mạng.
+ Các thế lực đế quốc sử dụng bạo lực để xâm lược và thống trị
nhân dân ta.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 19

 Hồ Chí Minh chủ trương :
Tư tưởng bạo lực cách mạng gắn bó hữu cơ với
tư tưởng nhân đạo và hòa bình

 Tận dụng mọi khả năng giải quyết xung đột bằng biện
pháp hòa bình.
 Tiến hành chiến tranh - chỉ là giải pháp bắt buộc cuối
cùng.
 Khi tiến hành chiến tranh, vẫn tìm mọi cách vãn hồi hòa
bình.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 20

 3.2. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CNXH VÀ
XÂY DỰNG CNXH Ở VIỆT NAM
3.2.1. Tư tưởng Hồ Chí Minh về CNXH
a. Quan niệm của Hồ Chí Minh về CNXH
Theo Hồ Chí Minh, chủ nghĩa xã hội là xã hội thuộc giai
đoạn đầu của chủ nghĩa cộng sản – một xã hội không còn áp
bức, bóc lột, do nhân dân lao động làm chủ, trong đó con
người sống ấm no, tự do, hạnh phúc, quyền lợi của cá nhân
và tập thể vừa thống nhất, vừa gắn bó chặt chẽ với nhau.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 21

 b. Tiến lên CNXH là một tất yếu khách quan

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 22

 c. Một số đặc trưng cơ bản của CNXH ở Việt Nam

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 23

 3.2.2.Tư tưởng Hồ Chí Minh về xây dựng CNXH ở Việt
Nam
a) Mục tiêu

Phải đảm bảo dân chủ, công bằng, văn

minh
BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 24
 b) Động lực

• Động lực: là các nhân tố góp phần thúc đẩy sự phát triển
KT-XH thông qua hoạt động của con người.
• Động lực của CNXH biểu hiện ở các phương diện: vật
chất và tinh thần; nội sinh và ngoại sinh.
• Con người là động lực quan trọng nhất, quyết định nhất,
nòng cốt là công-nông-trí thức. Các động lực khác muốn
phát huy tác dụng phải thông qua động lực con người.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 25

 3.2.3.Tư tưởng Hồ Chí Minh về thời kỳ quá độ lên
CNXH ở Việt Nam
a. Tính chất, đặc điểm và nhiệm vụ của thời kỳ quá độ

“tiến lên chủ nghĩa

xã hội không thể làm
mau được mà phải
làm dần dần ”

Tính chất của thời kỳ quá độ: là công cuộc biến đổi khó khăn nhất,
sâu sắc nhất; thậm chí nó còn gian nan, phức tạp hơn cả việc đánh giặc
BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 26
 - Đặc điểm lớn nhất của thời kỳ quá độ lên CNXH ở Việt
Nam là từ một nước nông nghiệp lạc hậu tiến lên CNXH không
phải kinh qua giai đoạn phát triển TBCN
- Nhiệm vụ quan trọng nhất của thời kỳ quá độ phải xây
dựng nền tảng vật chất và kỹ thuật của chủ nghĩa xã hội.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 27

 b. Một số nguyên tắc xây dựng CNXH trong thời kỳ quá độ

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 28

 3.3. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ MỐI QUAN HỆ
GIỮA ĐỘC LẬP DÂN TỘC VÀ CHỦ NGHĨA XÃ HỘI
3.3.1.Độc lập dân tộc là cơ sở, tiền đề để tiến lên CNXH

• ĐLDT bao gồm cả nội dung dân tộc và dân chủ, độc lập
phải gắn liền với thống nhất, chủ quyền và toàn vẹn lãnh
thổ; ĐLDT cũng phải gắn liền với tự do, cơm no, áo ấm,
hạnh phúc cho nhân dân.
• Cách mạng dân tộc dân chủ nhân dân càng sâu
sắc, triệt để thì càng tạo ra những tiền đề thuận lợi, sức
mạnh to lớn cho cách mạng xã hội chủ nghĩa.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 29

 b. CNXH là điều kiện vững chắc bảo đảm nền ĐLDT

• Theo HCM, cách mạng giải phóng dân tộc phải phát
triển thành cách mạng xã hội chủ nghĩa thì mới giành
được thắng lợi hoàn toàn và triệt để.
• Chủ nghĩa xã hội sẽ tạo nền tảng vững chắc để bảo vệ
nền độc lập dân tộc.
• Chủ nghĩa xã hội với chế độ công hữu về tư liệu sản
xuất sẽ đi đến xoá bỏ hoàn toàn, tận gốc mọi sự áp
bức, bóc lột, bất công về giai cấp, dân tộc.

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 30

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 31
 3.4. VẬN DUNG TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ
ĐỘC LẬP DÂN TỘC GẮN LIỀN VỚI CNXH
TRONG SỰ NGHIỆP CÁCH MẠNG VIỆT NAM
GIAI ĐOẠN HIỆN NAY

BM LỊCH SỬ ĐẢNG-TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH 20/03/23 32