You are on page 1of 47

CRANIUM

dr. Zainul Muttaqin., M.M


Gambaran Umum Skeleton Humanum
• Cranium (tengkorak)
• Skeleton trunci (kerangka badan)
• Cingulum superius (gelang bahu)
• Skeleton extremitatis superioris (anggota gerak
atas)
• Cingulum inferius (gelang panggul)
• Skeleton extremitatis inferioris (anggota gerak
bawah)
CRANIUM
• Neurocranium
• Viscerocranium
Neurocranium
• Os frontale
• Os parietale
• Os temporale
• Os sphenoidale
• Os occipitale
• Os ethmoidale
Viscerocranium
• Os maxillare
• Os palatinum
• Os nasale
• Os lacrimale
• Os zygomaticum
• Concha nasalis inferior
• Vomer
• Os mandibulare
Os Frontale
• Dibedakan:
1. squama frontalis
2. pars orbitalis
3. pars nasalis
1. Squama frontalis
• Arcus superficialis
• Glabella
• Foramen supraorbitalis
• Incisura frontalis
• Sulcus sagittalis
2. pars orbitalis
• Fossa lacrimalis
• Jugum cerebrale dan impressiones digitatae

3. pars nasalis
Sinus frontalis
Os Parietale
• Linea temporalis superior et inf.
• Sulcus sagittalis
• Foveolae granulares
• Sulcus transversus
• Sulcus arteriosus
Os temporale
1. Squama temporalis
2. Pars mastoidea
3. Pars petrosa
4. Pars tympanica
Meatus acusticus externus
Porus acusticus externus
1. Squama temporalis
• Proc. zygomaticus
• Fossa mandibularis
• Tuberculum articulare
• Linea temporalis
• Sulcus a. temporalis
• Juga cerebralia dan impressiones digitatae
• Sulcus arteriosus
2. Pars mastoidea
• Processus mastoideus
• Sulcus a. occipitalis
• Sulcus sigmoideus
• Cellulae mastoideae
3. Pars petrosa (pyramis)
• Sulcus petrosus superior
• Porus acusticus internus
• Fossa subarcuata
• Apertura externa aquaeductus vestibuli
• Eminentia arcuata
• Tegmen tympani
3. Pars petrosa
• Hiatus canalis facialis (hiatus canalis n. petrosi
majoris)
• Sulcus n. petrosi superficialis majoris
• Hiatus canalis n. petrosi minoris
• Sulcus n. petrosi superficialis minoris
• Impressio trigemini
3. Pars petrosa
• For. caroticum externum et internum
• Canalis caroticus
• Cavum tympani
• Processus styloideus
• For. stylomastoideum
4. Pars tympanica
• Fissura petrotympanica

Os sphenoidale
1. Corpus
2. Ala parva (minor)
3. Ala magna (major)
4. Processus pterygoideus
1. Corpus sphenoidale
• Sinus sphenoidalis
• Sella turcica,
fossa hypophysealis
• Dorsum sellae,
proc. clinoideus posterior
• Sulcus chiasmatis
• Proc. pterygoideus
2. Ala parva
• For. opticum
• Proc. clinoideus anterior
• Antara ala parva dan ala magna terdapat
fissura orbitalis superior
3. Ala magna
• For. rotundum
• For. ovale
• For. spinosum
• Sulcus caroticus
Os occipitale
1. Squma occipitalis
2. Pars lateralis
3. Pars basilaris

Foramen occipitale magnum


1. Squma occipitalis
• Protuberantia occipitalis externa et interna
• Sulcus sagittalis
• Sulcus transversus

2. Pars lateralis
• Condylus occipitalis
• Canalis nervi hypoglossi
• Fossa condylaris
3. Pars basilaris
• Clivus
• Sulcus petrosus inferior
Os Ethmoidale
• Lamina cribrosa: crista galli
• Lamina perpendicularis
• Labyrinthus ethmoidalis:
Cellulae ethmoidalis
For. ethmoidale anterius et post.
Concha nasalis: suprema, superior, dan media
Os maxillare
1. Corpus: sinus maxillaris
2. Proc. frontalis
3. Proc. zygomaticus
4. Proc. alveolaris
5. Processus palatinus
Os palatinum
1. Pars perpendicularis (lamina
perpendicularis)
2. Pars horizontalis (lamina horizontalis)
Os mandibulare
1. Corpus mandibulae
2. Ramus mandibulae

• Angulus mandibulae
1. Corpus mandibulae
• Basis mandibulae
• For. mentale
• Fossa digastrica
• Linea mylohyoidea
• Fovea sublingualis
• Fovea submandibularis
2. Ramus mandibulae
• Proc. coronoideus
• Proc. condyloideus (condylaris)
Capitulum (caput) mandibulae
Collum: fovea pterygoidea
• Tuberositas masseterica
• For. mandibulae
• Tuberositas pterygoidea
CALVARIA CRANII
• Tabula (lamina) externa
• Diploe
• Tabula (lamina) interna
BASIS CRANII
• Externa
• Interna:
Fossa cranii anterior
Fossa cranii media
Fossa cranii posterior
FONTICULUS (FONTANELLA)
• Major (frontalis)
• Minor (occipitalis)
• Sphenoidalis
• Mastoideus
Patokan Permukaan Kepala
• Vertex (puncak kepala)
• Frons (kening)
• Occiput (belakang kepala)
• Tempora (pelipis)
• Nasion: lekukan di garis tengah pangkal
hidung
• Inion: protuberantia occipitalis externa
Patokan Permukaan Kepala
• Pterion: titik pertemuan ala magna ossis
sphenoidalis dengan angulus sphenoidalis
ossis parietalis
4 cm di atas titik tengah arcus zygomaticus
Di internalnya terdapat ramus anterior a.
meningea media
Patokan Permukaan Kepala
• Lambda
• Bregma
Sutura
• Sutura coronalis
• Sutura sagittalis
• Sutura lambdoidea
ARTICULATIO TEMPOROMANDIBULARIS
• Dibentuk oleh
- fossa mandibularis dan tuberculum articulare ossis
temporalis
- caput mandibulae
• Morfologis:
articulatio ellipsoidea
• Gerakan mandibula:
- depresi: m. pterygoideus lateralis,
m. digastricus, m. mylohyoideus,
m. geniohyoideus, gravitasi
- Elevasi: m. temporalis, m. masseter,
m. pterygoideus medialis
ARTICULATIO TEMPOROMANDIBULARIS

- Protrusi: m. pterygoideus lateralis,


m. masseter, m. temporalis
- Retraksi: m. temporalis (serabut posterior),
kadang-kadang m. masseter
- Gerakan lateral:
m. pterygoideus kontralateral dan kedua m.
temporalis

You might also like