4.

4 Institusi Kewangan
1. Bank Pusat

2. Bank Perdagangan

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1.Bank Pusat
b.Jurubank
kepada
kerajaan
a Mengeluarkan C. Jurubank kpd
matawang
negara Inst. Kewangan

Fungsi-fungsi Bank Pusat

e. Mengawal kadar d. Melaksanakan

pertukaran & Imb. Dsr. Kewangan
Pembayaran kerajaan
UNIT EKONOMI AE025
4.4.1 a Mengeluarkan matawang negara.

 BNM diberi kuasa oleh kerajaan untuk

mencetak wang kertas dan
mengeluarkan duit syiling demi
melicinkan kegiatan perdagangan dan
pengeluaran.
 Banyaknya mata wang yang perlu
diedarkan adalah bergantung kepada
permintaan dalam ekonomi.
 Edaran wang yang berlebihan boleh
menimbulkan inflasi.
 Kekurangan pengeluaran wang pula akan
melambatkan pertumbuhan ekonomi. 

UNIT EKONOMI AE025

Fungsi Bank Pusat
Mengurus akaun
kerajaan

Mengurus hutang
negara
2 . Jurubank
kepada
Kerajaan
Sumber dana
kepada kerajaan

Memberi nasihat
kewangan
UNIT EKONOMI AE025
4.4.1b Jurubank kepada kerajaan.

a. Menguruskan akaun kerajaan 

 Semua hasil cukai dan bukan cukai
yang diterima kerajaan dimasukkan ke
dalam akaun kerajaan .
 BNM mengeluarkan wang dari akaun
kerajaan untuk tujuan perbelanjaan
kerajaan. 

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1b Jurubank kepada kerajaan.

b. Menguruskan hutang negara 

 BNM bertanggung jawab mendapatkan
pinjaman dari dalam dan luar negara bagi
pihak kerajaan melalui penjualan bil
perbendaharaan, bon kerajaan dan
sebagainya di pasaran kewangan
tempatan dan luar negara.

 BNM membayar balik pinjaman serta

faedah bagi pihak kerajaan Malaysia. 

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1b Jurubank kepada kerajaan.

c. Sumber dana kepada kerajaan.

kerajaan
 BNM menyediakan pinjaman
sementara kepada kerajaan apabila
perbelanjaan kerajaan melebihi dari
hasil yang diterima.
 Pinjaman ini akan dibayar semula
dalam jangka masa pendek. 

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1b Jurubank kepada kerajaan.

d. Memberi nasihat kewangan.

 BNM akan memberi nasihat

kewangan kepada kerajaan tentang
hal-hal kewangan dan perbelanjaan
seperti pelaburan awam, kadar
pertukaran asing dan sebagainya.

UNIT EKONOMI AE025

 Fungsi Bank
Mengawal Rizab
Pusat
Berkanun

c. Jurubank
kepada Mengawal harta
Institusi mudah tunai
Kewangan

Sumber pinjaman
terakhir

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1 c Jurubank kepada institusi kewangan.

a. Mengawal rizab berkanun ( cadangan wajib )

 Bank pusat akan mengawal keperluan
rizab berkanun yang perlu disediakan
oleh bank perdagangan.

 Pengawalan nisbah itu merupakan satu alat

dasar kewangan untuk mempengaruhi
keupayaan bank perdagangan mencipta
kredit dan seterusnya mengatasi masalah
inflasi dan kemelesetan ekonomi.  

UNIT EKONOMI AE025

 Rizab Berkanun

Rizab berkanun adalah simpanan wajib bank

perdagangan di Bank Negara Malaysia.

Rizab berkanun dihitung berdasarkan %

tertentu daripada jumlah tanggungan bank
perdagangan.

Nisbah Rizab Berkanun

Jumlah Rizab Berkanun
= X 100 %
Deposit Semasa
UNIT EKONOMI AE025
 Contoh pengiraan rizab berkanun

Bank A menerima deposit semasa RM1 000

( tanggungan bank )
Jika nisbah nisbah rizab ialah 25%, hitungkan
rizab berkanun Bank A.

Rizab Berkanun

= Nisbah Rizab Berkanun X Deposit Semasa

= 25% X RM1 000
= RM 250
UNIT EKONOMI AE025
4.4.1 c Jurubank kepada institusi kewangan.

b. Mengawal harta mudah tunai/ harta cair

 Bank pusat akan menetapkan nisbah

mudah tunai bank perdagangan supaya
bank perdagangan mempunyai harta
mudah tunai yang mencukupi dan mampu
menunaikan semua cek yang dikeluarkan
oleh pelanggan.

UNIT EKONOMI AE025

  Bank pusat dapat mengawal nisbah
itu sebagai satu alat dasar kewangan
untuk mempengaruhi keupayaan
bank perdagangan mencipta kredit.

UNIT EKONOMI AE025

 Rizab mudah tunai
Rizab mudah tunai ialah simpanan tunai
yang disimpan dalam bank perdagangan
sendiri , baki penjelasan bank perdagangan
di Bank Negara dan pinjaman jangka pendek
kepada gedung diskaun

Nisbah Mudah Tunai

Jumlah harta mudah tunai

= X 100 %
Deposit Semasa
UNIT EKONOMI AE025
4.4.1 c Jurubank kepada institusi kewangan.

c. Sumber pinjaman terakhir 

 Kemudahan pinjaman terakhir disediakan

kepada bank perdagangan yang
mengalami masalah kekurangan wang
tunai untuk memenuhi tuntutan
pelanggan.

 Tindakan sedemikian dapat mengekalkan

keyakinan orang ramai terhadap
kekukuhan sistem kewangan dalam
negara. 

UNIT EKONOMI AE025

 Bentuk pinjaman yang disediakan :
- mendiskaunkan semula bil-bil
perbendaharaan, surat jaminan
kerajaan
- pinjaman terus dengan cagaran.

UNIT EKONOMI AE025

 4.4.1 d Melaksanakan dasar kewangan
kerajaan.

 Bank Negara bertanggungjawab

untuk menjaga dan mengekalkan
kestabilan kewangan dengan
melaksanakan dasar-dasar kewangan
yang bertujuan mengawal bekalan
wang dan kredit dalam ekonomi.

UNIT EKONOMI AE025

 Bekalan wang dan penciptaan kredit
yang berlebihan akan menimbulkan
masalah inflasi dan sebaliknya
keadaan kredit yang berkurangan akan
menyebabkan kemelesetan ekonomi.

UNIT EKONOMI AE025

4.4.1 e Mengawal kadar pertukaran asing dan
Imbangan Pembayaran

 Bank Negara bertanggungjawab

menjaga nilai ringgit berbanding
dengan mata wang negara asing
supaya sentiasa stabil.

UNIT EKONOMI AE025

 Misalnya , jika nilai ringgit merosot, Bank
Negara akan menjual rizab mata wang
asing untuk menaikkan nilai ringgit.

 Bank Negara juga boleh menetapkan

kadar pertukaran asing antara ringgit
dengan mata wang asing, misalnya
AS$1 = RM3.80 untuk stabilkan kadar
pertukaran asing Malaysia. 

UNIT EKONOMI AE025

 Bank Negara bertanggugjawab
memastikan kestabilan imbangan
perdagangan antara nilai eksport dengan
nilai import kerana ia boleh
mempengaruhi kadar pertukaran asing.

Misalnya , lebihan imbangan perdagangan

akan menambahkan rizab mata wang
asing. Dengan ini kadar pertukaran antara
ringgit dengan mata wang asing akan
meningkat dan sebaliknya.
UNIT EKONOMI AE025
Oleh itu kerajaan perlu mengurangkan
import yang terlalu banyak melalui bank
pusat dengan mengubah kadar bunga
dan mengadakan sekatan terhadap
import.

UNIT EKONOMI AE025

 4.4.2 Bank Perdagangan

 bank perdagangan ialah institusi

kewangan milik swasta dan matlamat
utamanya adalah untuk mendapatkan
untung.

 Aktivit bank perdagangan mempunyai

pengaruh yang sangat besar terhadap
perubahan bekalan wang dalam
ekonomi.

UNIT EKONOMI AE025

 B. Memberi
pinjaman
C. Membuat &
A. Menerima menerima bayaran.
deposit

Fungsi-fungsi Bank Perdagangan

E. Perkhidmatan D. Membuat
lain. pelaburan

UNIT EKONOMI AE025

 Fungsi Bank
Perdagangan

Deposit semasa

a. Menerima
deposit Deposit tabungan 

Deposit
tetap 

UNIT EKONOMI AE025

 4.4.2 a. Menerima deposit

Bank perdagangan menerima deposit

daripada orang ramai dalam bentuk :
1. deposit semasa
2. deposit tabungan
3. deposit tetap. 

UNIT EKONOMI AE025

 1. Deposit semasa

 Deposit semasa : satu bentuk

simpanan wang oleh orang ramai
yang membenarkannya untuk
memindahkan atau mengeluarkan
deposit dengan menggunakan cek.

 Penyimpan wang dalam deposit

semasa tidak dibayar faedah oleh
bank tetapi dikenakan bayaran
perkhidmatan kepada pihak bank.  

UNIT EKONOMI AE025

 2. Deposit tabungan 

 Deposit tabungan merupakan simpanan wang ke dalam bank

yang boleh dikeluarkan pada bila-bila masa.
 Bank membayar pelanggan deposit tabungan sejumlah
faedah tetapi kadarnya adalah lebih rendah dari deposit tetap.

 Pelanggan deposit tabungan tidak boleh membuat

pembayaran atau pindah milik dengan menggunakan cek.  

UNIT EKONOMI AE025

 3. Deposit tetap 
• orang ramai menyimpan wang di bank perdagangan dalam suatu tempoh masa
tertentu contohnya 1 bulan, 3 bulan, 6 bulan dan sebagainya.
• Pelanggan menikmati kadar faedah yang lebih tinggi daripada deposit tabungan.

• Deposit tetap tidak boleh dikeluarkan oleh pelanggan sebelum sampai tempoh
matang.

• pindah milik tidak dapat dilakukan melalui cek. 

UNIT EKONOMI AE025

 Fungsi Bank
Perdagangan
Pinjaman
langsung melalui
akaun semasa

B. Memberi
kemudahan overdraf
pinjaman

diskaun bil
pertukaran

UNIT EKONOMI AE025

 4.4 2 b. Memberi pinjaman

 Aktiviti utama dan yang paling

menguntungkan bank perdagangan ialah
memberikan pinjaman dan pendahuluan.
 Bentuk pinjaman yang diberikan oleh bank
perdagangan adalah : 

1. pinjaman melalui akaun semasa 

2. kemudahan overdraf 
3. mendiskaunkan bil pertukaran 

UNIT EKONOMI AE025

 1. pinjaman melalui akaun semasa 

 Pinjaman ini diberikan kepa peminjam

dengan mengkreditkan sejumlah pinjaman
ke dalam akaun semasa pelanggan tersebut.
 Peminjam akan dikenakan bayaran faedah
yang tinggi ke atas jumlah pinjaman yang
telah diluluskan.  

UNIT EKONOMI AE025

 2. kemudahan overdraf 

 Bank perdagangan membenarkan pelanggan

deosit semasa mengeluarkan wang melebihi
dari baki dalam akaun semasanya
berdasarkan jumlah wang yang diluluskan
oleh pihak bank. Kadar faedah dikenakan ke
atas jumlah overdraf yang telah dikeluarkan.
 

UNIT EKONOMI AE025

 3. mendiskaunkan bil pertukaran 

 Bank perdaganganmemberikan pinjaman jangka

pendek kepada pelanggannya dengan
mendiskaunkan bil-bil pertukaran yang dimiliki oleh
pelanggan.
 Bank perdagangan memberikan pendahuluan kepada
pelanggannya dan mendapat komisen daripada bil
pertukaran yang didiskaunkan.

 Bank kemudian menuntut bayaran dari pihak yang

mengeluarkan bil-bil pertukaran apabila sampai
tempoh matangnya.  

UNIT EKONOMI AE025

 Fungsi Bank
Membuat
Perdagangan pembayaran
kepada orang lain
dengan
menggunakan cek
C. Membuat
dan
menerima
bayaran

Menerima
bayaran bagi
pihak pelanggan

UNIT EKONOMI AE025

4.4.2 c. Membuat dan menerima bayaran  

 Apabila pemegang cek mengemukakan cek

kepada bank, bank perdagangan akan
membuat pembayaran bagi pihak
pelanggan akaun semasa .

 Bank juga menerima bayaran bagi pihak

pelanggannya dengan menjelaskan cek
yang dimasukkan ke dalam akaun semasa
pelanggan tersebut dalam bank.  

UNIT EKONOMI AE025

4.4.2 d. Menjalankan aktiviti pelaburan 

 Bank perdagangan memperoleh

keuntungan daripada pelaburan
dengan membeli bil-bil
perbendaharaan dan sekuriti kerajaan
Malaysia. 

UNIT EKONOMI AE025

Fungsi Bank Perdagangan
Menjual draf bank
Membeli/menjual
& kemudahan
mata wang asing
overdraf

e. Perkhidmatan
lain

Menyediakan Menjual cek

peti simpanan pengembaraan
selamat
UNIT EKONOMI AE025
4.4.2 e. Perkhidmatan-perkhidmatan lain 

i. membeli dan menjual mata wang asing

• menjual mata wang asing kepada

pengimport untuk membayar mata wang
asing kepada pembekalnya di luar negara.

• membeli mata wang asing yang diterima

oleh pelabur untuk ditukarkan kepada mata
wang tempatan.  

UNIT EKONOMI AE025

4.4.2 e. Perkhidmatan-perkhidmatan lain 

ii. menjual draf bank 

draf bank dijual kepada orang ramai yang

ingin membuat pembayaran kepada pihak–
pihak yang berkenaan.

UNIT EKONOMI AE025

 iii. menjual cek pengembaraan 
 
cek pengembaraan dijual kepada mereka
yang ingin melancong ke luar negara. 

UNIT EKONOMI AE025

 iv. peti simpanan selamat 

menyediakan kemudahan menyewa peti

simpanan keselamatan untuk menyimpan
barang berharga dan maklumat-maklumat
penting.  

UNIT EKONOMI AE025