Síndrome Hipertónico

1.Concepto
2.Etiopatoxenia
3.Diabete insípida
4.Diurese osmótica
5.Encefalopatía hipertónica

Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica

Prof. D. Araújo Vilar
 Síndromes Hipertónicos
Concepto
Aumento da osmolaridade efectiva
como consecuencia, maioritariamente,
de perdas renais ou extrarrenais de
auga, asociadas a un inaxeitado aporte
de
Osmauga.
efectiva = 2 [Na+ + K+] + [Glucosa/18]

Aumento da relación entre solutos

impermeables (sodio, glucosa,
manitol, etc) e a auga do espacio
extracelular
Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica
Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Etiopatoxenia
1. Alteración da sede
Coma
Hipernatremia esencial
2. Por perda de auga
Diabete insípida (central e nefroxénic

3. Por perda de auga e sodio

Suoración
Extrarrenais Queimaduras
Diarrea
Renais Diurese osmótica
Hipertonicidade medular altera
4. Por exceso de sodio
Administración de líquidos hipertónicos
Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica
Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Diabete Insípida Central
cit de ADH necesaria para concentrar a orina
EtioloxíaFamiliar (AD) Idiopática
Adquirida TCE, post-cirurxía do SNC
Neoplasias: cráneofarinxioma, meninxioma
E. Granulomatosas: sarcoidose
Infeccións: meninxite, encefalite
Fisiopatoloxía
Lesión NSO e NPV ADH Incapacidade para concentrar orina

Polidipsia Sede Osmolaridade Poliuria

Clínica Poliuria e polidipsia

Encefalopaía hipertónica si non libre acceso a auga
Dilatación tracto urinario
Hipernatremia moderada (acceso libre a áuga)
Orina hipostenúrica
Osmolaridade plasmática algo superior ó normal ou normal
toloxía xeral e Propedéutica Clínica
of. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Diabete Insípida Nefroxénica
Síndrome polirúrico caracterizado por función
renal normal, hipostenuria, ADH normal ou
aumentada e fallo da ADH esóxena para
aumentar a osmolaridade e diminuir a diurese
Etioloxía Familiar [ligada a X]Fármacos Demeclociclina
Adquirida Metoxifluorano
Litio
Hipokaliemia
Hipercalcemia
Enf. túbulointersticial

Fisiopatoloxía
Fallo do ducto colector para aumentar a
permeabilidade a auga en presencia de ADH.
Clínica
Poliuria e polidipsia
Orina hiposteúrica, ainda frente a deshidratación
a pesar do aumento da ADH
Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica
Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Resposta da osmolaridade urinaria á
deprivación de auga e á inxección de
vasopresina

Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica

Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Diabete Insípida
Diagnóstico Diferencial
Polidípsia Diabete Diabete Diabe
Normal psicóxena insípida insípida
central severa central parcial nefroxénica

Osm. Urinaria
tras
deshidratación

Osm. Urinaria <9% <9% > 50% > 10%

tras ADH
esóxena

Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica

Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Diurese Osmótica
Consecuencia de un exceso de solutos esóxenos
[manitol, glicerol] ou endóxenos [glucosa, urea ].
EtioloxíaDiabetes mellitus: hiperglucemia
Dietas artificiais ricas en proteínas
Tratamento con manitol ou glicerol
Patoxenia
Cando a glucemia supera o umbral de absorción
renal é eliminada arrastrando auga e sodio. Orina
iso- ou hipertónica Osm.
icialmente : solutos H2O espacio extracelular
Na+p
Perda renal H2O S. Hipertónico
Progresión diurese osmótica
hipernatrémico

Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica

Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Encefalopatía hipertónica
Alteracións mentais [irritabilidade, estupor,
convulsións, coma] consecuencia da
deshidratación neuronal debida ó aumento da
osmolaridade plasmática
Equilibrio osmótico
Osm.p entre células e o Osm. celular
FEC
Estados hipertónicos agudos
H2O celular Contracción neuronal Encefalopatía
Estados hipertónicos crónicos
Regulación volumen neuronal por acúmulo de solutos,
electrolitos e osmoles idioxénicos. Esto minimiza a clínica
neurolóxica
Hipernatremia: Acúmulo de electrolitos (Na,K,Cl) e a.a.
Unha vez normalizada a osmolaridade a disipación de estos
Hiperglucemia:
osmoles é lenta Acúmulo de glucosa, electrolitos (Na,
K, Cl) e osmoles idioxénicos. A disipación ée rápida
Patoloxía xeral Propedéutica Clínica
Prof. D. Araújo Vilar
 Síndrome Hipertónico
Hipernatremia
Na+p > 150 mEqL
Hipovolemia Hipervolemia
Perda H2O e Na+ Volume extracelular
Ganancia Na e H2O

Na+o < 20 mEq/LNa+o > 20 mEq/L Hiperaldosteronismo

Osm(o) Osm(o) < Osm(p) Sobrecarga salina
Euvolemia-Perda H2Sobrecarga
O bicarbonat
Perdas Perdas renais Nutrición parenteral
Extrarrenais FAR non oligúrico
Diarrea Recuperación NTA
Vómitos Diurese osmótica Orina Hiper/iso/Hipotónica
Suoración Na+(o) variable
Orina Hipertónica
Perdas extrarrenais Aporte H2O Diabetes Insipida
Vía respiratoria Hipernatremia
Perdas cutáneas esencial
Patoloxía xeral e Propedéutica Clínica
Prof. D. Araújo Vilar