main title.

com

Topic

การเคลือบผิวงานและการทำความสะอาดผิวงานด้วยวิธีเคมี
จัดทำโดย
นาย จักรพันธุ์ อาจผึ่ง
รหัส 056660402027-1 Topic
นาย พงษ์ชยธรณ์ สาสนัส
รหัส 056660402005-7
นาย ไชยวัฒน์ หวังประสพกลาง
รหัส 056660402042-0
คณะวิสวกรรมศษสตร์
ภาควิชาวิศวกรรมอุสาหการ Topic
เสนอ
อาจาร์ชลิดา อุดมรักษาสกุล
รายงานนี้เป็ นส่วนหนึ่งของการเรียน วิชากระบวนการผลิต
ภาคเรียนที่1 ปี การศึกษา 2566
มหาวิทยาลัยเทคโนโลยีราชมงคลพระนคร
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยอิเลคโตรเพลติ้ง
Electroplating Topic

หัวข้อ การเคลือบด้วยอิเลคโตรเลส Electroless

Plating
การเคลือบด้วยอิเลคโตรเลส Electroless
Plating Topic

การจุ่มเคลือบ (Hot
Dipping)
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยอิเลคโตรเพลติ้ง Electroplating
Topic
การเคลือบด้วยอิเลคโตรเพลติ้ง (Electroplating)
คือวิธีการผ่านกระแสไฟฟ้ าเข้าไปในสารละลายเกลือ
ของโลหะ (Metallic salts) แล้วทำให้อิออนบวกมา
รับประจุไฟฟ้ าลบที่ชิ้นงาน ซึ่งทำหน้าที่เป็ นขั้วลบ
(Cathode) จึงทำให้เกิดเป็ นชั้นผิวบางของโลหะมา
Topic

เคลือบอยู่บนผิวด้านนอกของชิ้นงานและการชุบ
โครเมียม นิกเกิล ทองแดง จัดอยู่ในการชุบโลหะด้วย
ไฟฟ้ า ดังตัวอย่างการชุบทองแดง โดยใช้น้ำยาชุบ
คอปเปอร์ซัลเฟต (CuSO4) Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
main title.com

Topic

Topic

รูปตัวอย่างการ
เคลือบด้วยอิเลคโต
รเพลติ้ง Topic

Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยอิเลคโตรเลส Electroless Plating

Topic
การเคลือบด้วยอิเลคโตรเลส (Electroless
Plating) คือ วิธีการจับตัวของโลหะที่ผิวหน้า
วัตถุ ที่เกิด จากปฏิกิริยาทางเคมีโดยไม่ใช้
กระแสไฟฟ้ าตัวอย่าง เช่น การชุบทองแดง และ Topic
นิกเกิล แบบไม่ใช้กระแสไฟฟ้ า ลงบนแผ่นวงจร
พิมพ์ (Printed circuit boards, PCB)
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
main title.com

Topic

Topic

รูปตัวอย่างการชุบโลหะโดย
ไม่ใช้กระแสไฟฟ้ า
Topic

Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยอิเลคโตรฟอร์มมิ่ง Electro
Forming
การเคลือบด้วยอิเลคโตรฟอร์มมิ่ง (Electro Forming) คือ เป็ นวิธีการขึ้นรูปโลหะที่ Topic
ใช้อิเล็กโทรใน รูปแบบหรือเติบโตชิ้นส่วนโลหะลงบนแบบจําลองซึ่งเป็ นที่รู้จักกันว่าเป็ น
mandrel การอิเล็กโทรไลต์เกี่ยวข้อง กับการถ่ายโอนอิเล็กโทรไลต์ของโลหะผ่าน
อิเล็กโทรไลต์ไปยังพื้นผิวจากขั้วบวก mandrel กําหนดรูปร่างของผลิตภัณฑ์ซึ่งอาจ
เรียกว่า "electroform" แมนเดรลนี้มีเงื่อนไขว่าโลหะที่ถูกฝาก ไม่เป็ นไปตามนั้น หลัง
จากวิธีการเสร็จสมบูรณ์แมนเดรมักจะถูกลบออก พื้นผิวด้านนอกของ mandrel สร้าง Topic
พื้นผิวด้านในของผลิตภัณฑ์สําเร็จรูปและโลหะที่เกิดขึ้นรอบๆ mandrel รักษารูปร่าง
ที่สร้างขึ้นโดยขั้ว รูปแบบ โลหะนี้เป็ นผลิตภัณฑ์สําเร็จรูป วิธีการนี้ช่วยให้มีความแม่น
ยําสูงและการสร้างรูปทรงที่ซับซ้อน พื้นผิวของ แบบฟอร์มที่ถูกสัมผัส mandrel มี
ความถูกต้องแม่นยําสูงเกี่ยวกับรูปร่างที่ต้องการของรูปแบบ พื้นที่ด้านนอก จะไม่เป็ น
Topic
ดีกําหนด แต่สามารถเพิ่มความหนามากเท่าที่จําเป็ นให้กับชิ้นบนชั้นนอก ชั้นโลหะ
สามารถทำให้บาง มากหากต้องการ มันต้องหนาพอที่จะสนับสนุนตัวเอง
10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
main title.com

Topic

Topic

การเคลือบด้วยอิเลคโตร
ฟอร์มมิ่ง Topic

Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การจุ่มเคลือบ (Hot Dipping)

การจุ่มเคลือบ (Hot Dipping) คือวิธีการนำชิ้นงานที่ผ่านการทำความสะอาดผิวหน้า Topic
มาดีแล้ว และ ต้องการชุบผิวด้วยสังกะสีไปจุ่มลงในอ่างชุบ (molten zinc bath)ต้อง
บรรจุน้ำสังกะสีอยู่ ในสภาพของเหลว ร้อนจัดมีอุณหภูมิขณะใช้งานอยู่ในช่วง 445 -
465 องศาเซียส (830 - 870 องศาฟาเรนไฮด์) สังกะสีจะทำ ปฏิกริยากับเหล็ก เกิดเป็ น
ชั้นของโลหะผสมเคลือบผิวชิ้นงาน(zinc – iron alloy layers) เมื่อนำชิ้นงานขึ้น จาก
อ่างชุบสังกะสี และทำให้เย็นตัวลง นํ้าสังกะสีก็จะแห้งกลายเป็ นผิวเคลือบหุ้มชิ้นงาน Topic
เอาไว้และด้วยการ ค้นคว้าวิจัยในหลายๆแบบของวิธีการผลิตที่มีมาอย่างต่อเนื่อง รวม
เข้ากับเทคโนโลยีที่ทันสมัยทำให้การชุบ สังกะสีเป็ นอุตสาหกรรมที่สามารถพัฒนาและ
ควบคุมได้ในทางเทคนิค โดยปั จจุบันทั่วไปแล้วสังกะสีเป็ นวัสดุที่นิยมนำมาใช้เป็ นผิว
เคลือบเหล็กมากที่สุด และยังมีอะลูมิเนียม, แคดเมียม, ดีบุก, ตะกั่ว, นิกเกิล, ทอง
Topic
เหลือง และทองแดง เป็ นต้น

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
main title.com

Topic

Topic

การจุ่มเคลือบ (Hot
Dipping) Topic

Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยไอเคมี CVD
การเคลือบ CVD (Chemical Vapor Topic

Deposition) เป็ นวิธีการเคลือบที่ใช้กระบวนการทาง

เคมีในการสร้างชั้นเคลือบผิวที่มีความบริสุทธิ์สูง
อาศัยปฏิกิริยาเคมีในการสังเคราะห์สารเคลือบที่อยู่ใน Topic
สถานะของแข็งจากสารตั้งต้นที่อยู่ในสถานะไอ ทั้งนี้
สารเคลือบที่ได้เป็ นผลลัพธ์จากการทำปฏิกิริยากัน
ระหว่างไอเคมีตั้งต้นกับพื้นผิวที่ต้องการเคลือบ
Topic
โดยตรง
10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยไอเคมี CVD
ข้อดีที่ผลิตด้วยกระบวนการเคลือบไอเคมี Topic

• ทนต่อการขัดสี
• ทนต่อการสึกหรอ
Topic
ข้อเสียข้อดีที่ผลิตด้วยกระบวนการเคลือบไอเคมี
• ใช้เวลาในการผลิตนาน
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 Video
การเคลือบ
ด้วยไอเคมี
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยสปุตเตอริ่ง PVD
กระบวนการสปุตเตอริ่งคือกระบวนการที่ใช้เคลือบฟิ ล์ม Topic
บาง(Thin film process) โดยไอเชิงฟิ สิกส์(Physical
Vapor Deposition process: PVD )ในสุญญากาศประเภท
หนึ่งที่ใช้หลักการส่งผ่านโมเมนตัม โดยการปล่อยให้ผิวหน้า
ของของแข็ง(Target) ถูกระดมยิงด้วยอนุภาคที่มี
Topic

พลังงานจลน์ อะตอมที่ผิวของแข็งจะหลุดกระเด็นออกมา
เนื่องจากการชนกันระหว่างอะตอมที่ผิวและอนุภาคพลังงาน
และอะตอมที่หลุดออกมาจากผิวของแข็งนี้จะไปก่อตัวบนชิ้น Topic

งาน (Substrate) เกิดเป็ นฟิ ล์มบางขึ้นตามต้องการ

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยสปุตเตอริ่ง PVD
ข้อดีที่ผลิตด้วยกระบวนการสปุตเตอริ่ง
• ชั้นของวัสดุที่เคลือบด้วยกระบวนการนี้จะสวย เรียบ เนียน
สม่ำเสมอ Topic

• สามารถควบคุมความหนาของชั้นเคลือบได้อย่างแม่นยำ และปรับ
แต่งคุณสมบัติได้อย่างกว้างขวาง
• เนื้อชั้นเคลือบมีจุดบกพร่องต่ำมากเมื่อเทียบกับวิธีการผลิตแบบอื่น Topic
จึงเหมาะกับการผลิตสินค้าระดับ คุณภาพสูง
• ฟิ ล์มสปั ตเตอร์มีประสิทธิภาพสูงมากในการต่อต้านรังสีความร้อน
จากดวงอาทิตย์ Topic
• ฟิ ล์มสปั ตเตอร์มีคุณสมบัติลดการสะท้อนเมื่อมองผ่านฟิ ล์มจากข้าง
ในห้องโดยสาร คุณจึงมองผ่านฟิ ล์มได้อย่างชัดเจนมากกว่าฟิ ล์ม 10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 Video
การเคลือบ
ด้วย
สปุตเตอริ่ง
 main title.com

Topic
ชั้นของวัสดุที่เคลือบด้วยกระบวนการนี้จะสวย
เรียบ เนียน สม่ำเสมอ

สามารถควบคุมความหนาของชั้นเคลือบได้อย่าง
แม่นยำ และปรับแต่งคุณสมบัติได้อย่างกว้างขวาง
ข้อดีของ เนื้อชั้นเคลือบมีจุดบกพร่องต่ำมากเมื่อเทียบกับวิธี
Topic

ฟิ ล์มด้วย การผลิตแบบอื่น จึงเหมาะกับการผลิตสินค้าระดับ

กระบวนการ คุณภาพสูง
สปุตเตอริ่ง ฟิ ล์มสปุตเตอริ่งมีประสิทธิภาพสูงมากในการต่อ Topic
ต้านรังสีความร้อนจากดวงอาทิตย์

ฟิ ล์มสปุตเตอริ่งมีคุณสมบัติลดการสะท้อนเมื่อมอง
ผ่านฟิ ล์มจากข้างในห้องโดยสาร คุณจึงมองผ่าน Topic
ฟิ ล์มได้อย่างชัดเจนมากกว่าฟิ ล์มธรรมดาทั่วไป

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การเคลือบด้วยไอออน Ion Pleting

การชุบไอออนเป็ นการพัฒนาเทคโนโลยีการเคลือบ Topic
สุญญากาศใหม่
เคลือบสุญญากาศธรรมดา (หรือที่เรียกว่าการระเหย
สุญญากาศ) ชิ้นงานยึดในฝาปิ ดสุญญากาศเมื่ออุณหภูมิสูง
การระเหยแหล่งความร้อนไฟฟ้ าความร้อนส่งเสริมให้เป็ นวัสดุ Topic

ชุบ - วัสดุระเหยละลายระเหย เนื่องจากอุณหภูมิเพิ่มขึ้น

อนุภาคเครื่องระเหยจะได้พลังงานจลน์บางส่วนจากนั้นจะเพิ่ม
ขึ้นอย่างช้า ๆ ตามแนวสายตาและในที่สุดก็เกาะติดกับพื้นผิว
ของชิ้นงานที่สะสมอยู่ในแผ่นฟิ ล์ม
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 Video
การเคลือบ
ด้วย
ไอออน
 main title.com

Topic

การทำความสะอาดผิวงานด้วยวิธีทางเคมี
1.การทำความสะอาดด้วยด่าง (Alkaline Cleaning) การทำความสะอาดอัล Topic
คาไลน์เป็ นวิธีการที่ใช้กันทั่วไปในการกำจัดดินหลายชนิดออกจากพื้นผิวโลหะ
ดินที่ถูกกำจัดออกโดยการทำความสะอาดด้วยอัลคาไลน์ ได้แก่ น้ำมัน จาระบี
แว็กซ์ โลหะละเอียด และสิ่งสกปรก น้ำยาทำความสะอาดแบบอัลคาไลน์ใช้ได้
ทั้งแบบสเปรย์หรือแบบจุ่ม และมักจะตามด้วยการล้างด้วยน้ำอุ่น
Topic
2.การทำความสะอาดด้วยสารแขวนลอย (Emulsion Cleaning) เป็ นกระบวน
การทำความสะอาดทางอุตสาหกรรมที่ใช้ตัวทำละลายอินทรีย์เป็ นสารออกฤทธิ์
หลัก ตัวทำละลายมักเป็ นไฮโดรคาร์บอนของปิ โตรเลียมกลั่นที่กระจายอยู่ในน้ำ
อิมัลชัน ซึ่งเพียงอย่างเดียวอาจมีการระเหยได้ ถูกแขวนลอยอยู่ในพาหะนำน้ำที่ Topic
ไม่ระเหย

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การทำความสะอาดผิวงานด้วยวิธีทางเคมี
3.การทำความสะอาดด้วยตัวทำละลาย (Solvent Cleaning) การทำความ Topic
สะอาดด้วยตัวทำละลายเป็ นกระบวนการทำความสะอาดที่ใช้สารละลายเคมี
เพื่อขจัดคราบไขมัน น้ำมัน สารตกค้าง สารเคลือบ หรือสีที่ไม่ต้องการออกจาก
พื้นผิวของวัสดุ
4.การทำความสะอาดด้วยกรด (Acid Cleaning) การทำความสะอาดที่เป็ นก Topic
รดมักใช้กำจัดสิ่งสกปรกอนินทรีย์ เช่น สนิม ส่วนประกอบหลักของน้ำยา
ทำความสะอาดประเภทนี้คือ กรดแร่เข้มข้นและคีแลนต์ (Chelant) นอกจาก
สารเคมีที่เป็ นกรดแล้ว ยังมักเติมสารลดแรงตึงผิวและสารป้ องกันสนิมลงไปด้วย
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021
 main title.com

Topic

การทำความสะอาดผิวงานด้วยวิธีทางเคมี
5.การทำความสะอาดด้วยอุลตร้าไซนิค (Ultrasonic Cleaning) การทำ Topic
สะอาดสิ่งสกปรกที่เกาะติดแน่นกับวัตถุ เกิดจากทรานสดิวเซอร์ ดังนั้น
พลังการทำความสะอาดของ Ultrasonic cleaning machine เกิดจาก
ประสิทธิภาพของทรานสดิวเซอร์ มีตัวแปรมากมายที่ต้องคำนึงถึงเมื่อ
ต้องการทำความสะอาดวัตถุด้วยเครื่องล้างความถี่สูง เช่น Topic

- ความร้อน - กำลังของ Ultrasonic

- ความถี่ Ultrasonic - ประเภทของ Solvent น้ำยาทำความสะอาด - เวลาใน
การทำความสะอาด
Topic

10 : 55 PM
04 / 10 / 2021