Professional Documents
Culture Documents
LDADT SlideBG Ch03
LDADT SlideBG Ch03
Khái niệm:
Quá trình thu thập, phân tích và xử lý các thông tin có liên quan đến thị trường tiêu
thụ sản phẩm, dịch vụ nhằm trả lời câu hỏi dự án có thị trường hay không, để đánh
giá khả năng đạt được lợi ích trong tương lai.
Các thông tin liên quan đến thị trường tiêu thụ sản phẩm?
Các câu hỏi cần được giải quyết?
Ý nghĩa của việc nghiên cứu thị trường sản phẩm, dịch vụ:
-Việc nghiên cứu thị trường sản phẩm dịch vụ của dự án là một trong những yếu
tố có ảnh hưởng quyết định đến sự thành công hay thất bại của dự án;
- Là căn cứ cho các quyết định của nhà đầu tư trong từng giai đoạn: nên tiếp tục
giữ nguyên, tăng thêm hay thu hẹp quy mô đầu tư?
- Là căn cứ để quyết định những vấn đề có liên quan đến vùng thị trường tiêu thụ
sản phẩm của dự án.
Mô tả sản phẩm
(1) Liệt kê các phương án khả năng về sản phẩm (sau khi đã phân tích định tính).
(2) Dự kiến các trạng thái thị trường có thể xảy ra.
+ Ký hiệu: E1 là thị trường tốt; E2 là thị trường xấu; E3 là thị trường trung bình (cân
nhắc nếu có)
+ Thị trường tốt là nhu cầu thị trường lớn và đang tăng dần.
(3) Xác định sơ bộ thu, chi, lời, lỗ tương ứng với từng phương án kết hợp với từng
trạng thái thị trường.
(4) Xác định xác suất xảy ra các trạng thái thị trường tức là xác định P(E 1), P(E2).
LDAĐT - Nguyễn Mạnh Hiếu 7
Phân tích định lượng
(5) Vẽ cây quyết định, đưa lên cây các giá trị lời, lỗ và các xác suất tương ứng.
(6) Giải bài toán. Có 2 cách để xác định phương án tối ưu:
+ Cực đại hóa các lợi nhuận kì vọng maxEMV (Expected Monetary Value). (Được sử
dụng rộng rãi hơn)
+ Cực tiểu hóa các thiệt hại kì vọng minEOL (Expected Opportunity Loss).
Lưu ý: Khi không có thông tin về khả năng (xác suất) xảy ra các trạng thái tự nhiên,
sử dụng các tiêu chí sau đây để ra quyết định: Maximax, Maximin, Laplace,
Herwicz, Minimax.
Ví dụ: Cho thông tin về các phương án đầu tư sản xuất và cung ứng sản phẩm
Tính EMV
- Maximax: chỉ ra phương án có kết quả tối đa trong các phương án. Theo tiêu chí
này, trước tiên phải tìm giá trị tối đa trong từng phương án. Sau đó so sánh các
giá trị tối đa này và chọn phương án có giá trị lớn nhất. Đây còn được gọi là tiêu
chí ra quyết định lạc quan.
- Maximin: chọn giá trị lớn nhất trong các giá trị nhỏ nhất của mỗi phương án.
Theo cách này, trước tiên phải chọn các giá trị tối thiểu trong từng phương án,
sau đó chọn giá trị lớn nhất trong các giá trị này. Đây còn gọi là tiêu chí ra quyết
định bi quan.
LDAĐT - Nguyễn Mạnh Hiếu 15
Maximax, Maximin
- Tiêu chí Laplace hay còn gọi là tiêu chí xảy ra như nhau, chọn ra phương án có
kết quả trung bình cao nhất.
- Trước tiên, phải tính kết quả trung bình cho mỗi phương án bằng cách cộng tất
cả các giá trị của các trạng thái tự nhiên và chia cho số lượng các trạng thái đó.
- Sau đó chọn giá trị trung bình cao nhất. Tiêu chí này giả sử xác suất các trạng
thái tự nhiên là như nhau.
Cho
Trạng thái tự nhiên E1 E2 E3 Mean
P.án D 60 -20 45 44
Sau khi đã chọn được sản phẩm, sản phẩm cần được mô tả theo các nội dung:
- Tên, ký mã hiệu; Công dụng; Quy cách: kích thước, trọng lượng, khối lượng…
- Cấp chất lượng; Hình thức bao bì đóng gói.
- Những đặc điểm chủ yếu phân biệt với một số sản phẩm cùng chức năng đang
được bán trên thị trường.
- Các sản phẩm phụ (nếu có).
- Cần có thêm hình ảnh để minh họa rõ ràng hơn về sản phẩm của dự án giúp
người đọc dễ hình dung.
VÍ DỤ 1, 2
Khả năng cạnh tranh của sản phẩm trên thị trường
Khái niệm
Đây là phương pháp dự báo bằng kỹ thuật phân tích định tính trên cơ sở điều tra
thăm dò tiêu dùng và nghiên cứu thị trường.
Phương pháp dựa trên luận điểm, người tiêu dùng là người hiểu rõ nhất về nhu
cầu riêng của họ đối với những loại hàng hóa khác nhau.
Đơn giản là tiến hành hỏi ý kiến khách hàng xem họ có thể mua bao nhiêu hàng
hóa và dịch vụ ứng với mức giá.
Khái niệm
Hệ số co giãn là tỷ lệ giữa sự thay đổi tương đối của cầu với sự thay đổi tương
đối của một nhân tố ảnh hưởng đến cầu. Hệ số co giãn cho biết cầu sẽ thay đổi
bao nhiêu phần trăm khi một nhân tố ảnh hưởng nào đó thay dổi 1% trong điều
kiện các nhân tố khác không đổi.
Khái niệm
Nếu cầu chịu ảnh hưởng của 1 nhân tố:
Khái niệm
Nếu cầu chịu ảnh hưởng của nhiều nhân tố:
Trình tự dự báo
Bước 1: Thu thập số liệu thống kê về cầu (Y) và nhân tố ảnh hưởng (X i) chẳng
hạn: giá, thu nhập, và giá của hàng hóa liên quan.
Bước 2: Tính hệ số co giãn của cầu theo các nhân tố.
Bước 3: Ngoại suy hệ số co giãn trong tương lai.
Bước 4: Dự báo cầu trên cơ sở hệ số co giãn đã dự báo và mức thay đổi của
nhân tố ảnh hưởng.
Khái niệm
Phương pháp này dự báo cầu dựa trên mối quan hệ nhân quả giữa cầu của một
loại hàng hóa, dịch vụ với các nhân tố ảnh hưởng.
Mối quan hệ được phản ánh trong hàm cầu:
Khái niệm
Định mức về tiêu dùng cũng như nhu cầu có thể phản ánh chính xác trạng thái
tiêu dùng của dân cư. Người ta thường chia thành 2 loại:
Khái niệm
Định mức tiêu dùng hàng thực phẩm (thường tính theo đầu người) phụ thuộc vào
nhu cầu sinh lý và điều kiện phát triển kinh tế xã hội. Thông thường loại định
mức này do các tổ chức nghiên cứu tiêu dùng, tổ chức y học công bố.
Định mức tiêu dùng hàng hóa lâu bền được tính theo mức bảo đảm cho 100 hoặc
1000 hộ gia đình về các hàng hóa đó. Loại định mức này không có giới hạn tuyệt
đối, khi kinh tế xã hội càng phát triển nó sẽ tăng lên hoặc chuyển sang loại hàng
hóa tương tự (thay thế) có chất lượng cao.
LDAĐT - Nguyễn Mạnh Hiếu 44
(5) Phương pháp định mức tiêu dùng
Cần chú ý rằng đối với loại hàng hóa lâu bền, ngoài nhu cầu mới phát sinh còn
phải dự báo cả nhu cầu thay thế.
Trong đó:
Qda: Lượng sản phẩm dự án sản xuất đưa vào thị trường
Qm: Lượng sản phẩm tiêu thụ ở thị trường trong nước
- Đối với những mặt hàng hầu như lúc nào cũng chỉ sản xuất, tiêu thụ trong nước:
+ Cần thu thập giá bán của các doanh nghiệp hiện có
+ Dự kiến giá bán của dự án sao cho cân đối, để có thể cạnh tranh được mà vẫn
phải có lời.
- Những sản phẩm mà quá trình sản xuất đồng thời là quá trình tiêu thụ, không dự
trữ được (năng lượng điện, sản lượng vận tải hành hóa, hành khách, …): nếu xác
định giá cả không thích hợp thì sẽ dễ dàng bị mất khách hàng.
- Đối với phần lớn các hàng hóa còn lại, nhất là hàng hóa tiêu dùng, để đánh giá
khả năng cạnh tranh, ta có thể xem đây là những mặt hàng sản xuất để thay thế
nhập khẩu.
+ Cần dự kiến giá bán không nên cao hơn giá nhập khẩu.
+ Sử dụng chỉ tiêu mức trợ cấp giá giả định. Công thức tính:
Trong đó:
b: giá bán buôn xí nghiệp sản phẩm của dự án bao gồm giá thành và lãi
a: giá bán của sản phẩm nhập khẩu bao gồm giá bán của người xuất khẩu, chi
phí vận chuyển bốc xếp hàng hóa, phí bảo hiểm
Mgđ: Mức trợ cấp giá giả định
Nếu Mgđ ≤ 0 thì sản phẩm của dự án có khả năng cạnh tranh được với
hàng nhập khẩu và ngược lại.
- Với các dự án sản xuất sản phẩm xuất khẩu để tính khả năng cạnh tranh thì sử
dụng chỉ tiêu mức trợ cấp giá hữu hiệu. Công thức tính:
(với )
PTN: giá trị phụ trội ở trong nước được xác định bằng hiệu số giữa giá trị xuất lượng
và chi phí nguyên vật liệu để tạo ra giá trị xuất lượng đó.
PTG: giá trị phụ trội tính trên thị trường thế giới,
CIFR: giá trị xuất lượng trên thị trường thế giới
- Chủ yếu cần nêu rõ chất lượng sản phẩm, đặc điểm ưu việt của sản phẩm dự án
so với các sản phẩm cùng loại đang bán trên thị trường.
- Chất lượng sẽ tạo ra uy tín của sản phẩm và đây là loại uy tín thực, lâu bền, thể
hiện trách nhiệm của doanh nghiệp đối với người tiêu dùng.