You are on page 1of 115

Tr­êng Cao ®¼ng ®iÖn tö ®iÖn l¹nh hµ néi

Häc phÇn:

b¬m – qu¹t – m¸y nÐn

Sè ®¬n vÞ häc tr×nh: 02


Sè tiÕt: 30 tiÕt
Ch­¬ng 1:
nh÷ng kh¸i niÖm chung vµ ph©n lo¹i

1.1. Kh¸i niÖm chung vÒ m¸y thuû lùc:

M¸y c«ng t¸c (B¬m, qu¹t, m¸y nÐn)


Lµ nh÷ng m¸y cung cÊp n¨ng l­îng cho l­u thÓ

M¸y ®éng lùc (Tuabin thuû lùc)


Lµ nh÷ng m¸y nhËn n¨ng l­îng cña l­u thÓ
1.2. Ph­¬ng tr×nh n¨ng l­îng cña l­u thÓ

(N/m2)

Trong ®ã:
P1, P2 : ¸p suÊt l­u thÓ t¹i
®iÓm 1 vµ 2; (N/m2)
C1, C2 : VËn tèc l­u thÓ t¹i
®iÓm 1 vµ 2; (m/s)
H1, H2: ChiÒu cao cña
c¸c ®iÓm 1, 2 so víi
mÆt tho¸ng; (m)
: Khèi l­îng riªng cña l­u
thÓ; (kg/m3)
Mét sè ®¬n vÞ ®o ¸p suÊt

1 psi = 6,89476 kPa = 6894,76 N/m2

1 bar = 105 N/m2 = 105 Pa

1 at = 0,9807 Bar = 735,5 mmHg = 10


mH2O

1 mm Hg = 1 torr = 133,322 Pa

1 mmH2O = 9,80665 Pa
1.3. HÖ sè hiÖu dông n¨ng l­îng cña m¸y c«ng
t¸c
E E H H
E    (%)
E  E Elt H  H H lt

Trong ®ã:
E : N¨ng l­îng chÊt l­u thÓ nhËn ®­îc; N/m2
E: Tæn thÊt n¨ng l­îng; N/m2
H: ChiÒu cao so víi mÆt tho¸ng; m
H: Tæn thÊt ¸p suÊt; m2
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

Kh¸i niÖm chung:


1. Nguyªn lý thÓ tÝch
2. Nguyªn lý ly t©m
3. nguyªn lý c¸nh n©ng
4. nguyªn lý phun tia
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.1. Nguyªn lý thÓ tÝch:


1. Nguyªn lý: T¹o dung tÝch thay ®æi
P.V = const vµ P.Vk = const víi k = 1,4

2. C¸c lo¹i l­u thÓ


- L­u thÓ co d·n ®­îc
- L­u thÓ kh«ng co d·n ®­îc V = const
2.2. Nguyªn lý
Ly t©m
-Kªnh quay quanh
t©m 0
-VËn tèc quay 
- Khèi l­îng riªng 
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.2. Nguyªn lý Ly t©m:


1. Nguyªn lý: §K c©n b»ng dF + dR
=0
dF: Lùc ly t©m
dR: Lùc
dF =lyf.(p
t©m- dp) – f.p = f.dp = .b.r.dp
dR = - a.dm
= - r.2.dm
= - r.2...b.r.dr
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.2. Nguyªn lý Ly t©m:


- r.2...b.r.dr + .b.r.dp = 0
dp = 2..r.dr

TÝch ph©n: r2
U 2
 U 2
P2  P1   . 2  r.dr   2 1

r1
2
 = .n/30
U1= .r1
U2= .r2
n : Sè vßng quay
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.2. Nguyªn lý Ly t©m:


r2
U 2
 U 2
P2  P1   . 2  r.dr   2 1

r1
2
HiÖu sè P1 - P2: N¨ng l­îng l­u thÓ thu ®­îc

- Phô thuéc  ( cña N­íc ~830 Kh«ng khÝ)


- Phô thuéc r: r1 (nhá) vµ r2 (lín)
- Phô thuéc n2
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.3. Nguyªn lý c¸nh n©ng:

Dßng l­u thÓ cã vËn tèc W .Nghiªng víi c¸nh mét gãc 
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.3. Nguyªn lý c¸nh n©ng:

Lùc n©ng Ry – Lùc c¶n Rx:



R y  C y .S W2
2g

Rx  C x .S W2
2g
C: HÖ sè tû lÖ
S: BÒ mÆt c¸nh; m2
: Träng l­¬ng riªng cña l­u thÓ N/m3
2.3. Nguyªn lý c¸nh n©ng:

B¬m c¸nh n©ng


Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.3. Nguyªn lý c¸nh n©ng:

Tam gi¸c vËn tèc


  
Khai triÓn mÆt c¾t A-A C  W U
Ch­¬ng 2:
c¸c nguyªn lý ho¹t ®éng cña b¬m qu¹t m¸y nÐn

2.4. Nguyªn lý phun tia:

Dùa trªn c¬ së ®Þnh luËt b¶o toµn n¨ng


l­îng theo PT Becnuli
C2
P  .   .g .( Z  H o )  const
2

Khi vËn tèc t¨ng (miÖng ra vßi phun) ¸p suÊt t¹i kh«ng gian ®ã
gi¶m
ChiÒu cao hót tèi ®a H = 10,33 m H20
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:

N¨ng suÊt lý thuyÕt


F .S .n
QLT  m3/s
60

F= D2/4: TiÕt diÖn ngang cña xilanh; m


S: kho¶ng ch¹y cña pitt«ng; m (kho¶ng c¸ch gi÷a hai ®iÓm
chÕt)
D: §­êng kÝnh trong cña xilanh; m
N: Sè vßng quay; vg/ph
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:
ChiÒu cao hót phô thuéc
Hh< B – (HT + Hb + J)
B: ¸p suÊt bÓ hót (b»ng Pa nÕu bÓ hë)
HT: Tæn thÊt trë lùc trong èng hót (vËn tèc, ®­êng kÝnh, chiÒu dµi, hÖ s
H : ma
b Tæns¸t)
thÊt do chÊt láng cã thÓ bay h¬i (t¨ng nÕu nhiÖt ®é
t¨ng)thÊt do søc ú (t¨ng nÕu n t¨ng)
J: Tæn
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:

§å thÞ chØ thÞ c«ng suÊt lý thuyÕt cña b¬m pitt«ng


Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:
C«ng suÊt lý thuyÕt cña b¬m pitt«ng
 .g .Q.H
N i  N lt  kW
1000
: Khèi l­îng riªng; kgm3
g: Gia tèc träng tr­êng; 9,81m/s2
Q: L­u l­îng b¬m; m3/s
H: ChiÒu cao thuû lùc; m
1m H20 = 9 810 N/m2 10m H20 = 1at (kü thuËt) = 98 100
N/m2
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:

a, Van ®Èy më chËm


b, Qu¸ tr×nh nÐn ®a biÕn (do hót khÝ)
c, Do l­u thÓ lÉn khÝ cã tÝnh ®µn håi
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:

d, Van hót kh«ng kÝn (khi ®Èy l­u thÓ ch¶y ng­îc vÒ bÓ hót)
e, Van ®Èy hë (¸p suÊt hót t¨ng ë cuèi qu¸ tr×nh hót)
f, ThÓ tÝch chÕt vµ l­u thÓ cã ®µn håi
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
1. B¬m pitt«ng t¸c dông ®¬n:
C«ng suÊt cña ®éng c¬ b¬m pitt«ng
N lt N lt
N tt   kW
  Q . H . c . td
Q: HÖ sè hiÖu dông thÓ tÝch
H: HÖ sè hiÖu dông thuû lùc
c: HÖ sè hiÖu dông c¬ häc
td: HÖ sè hiÖu dông truyÒn ®éng

: HÖ sè hiÖu dông tæng = 0,6  0,85


Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
2. B¬m b¸nh r¨ng:
§Æc ®iÓm
- Kh«ng cã van hót,
®Èy
- TruyÒn ®éng trùc
tiÕp
Ph¹m vi sö
- Tuæi thä cao
dông
- M¸y thuû lùc
- §iÒu khiÓn tù ®éng
- B¬m dÇu
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
2. B¬m b¸nh r¨ng:
N¨ng suÊt thÓ tÝch lý thuyÕt
2. .D.b.n.m
Qlt  dm3/s
60
D: §­êng kÝnh chia cña hai b¸nh r¨ng; dm
b: ChiÒu réng b¸nh r¨ng; dm
n: Vßng quay; vg/ph
m: m«®un cña r¨ng; dm
L­u l­îng phô thuéc khe hë vµ ®é nhít cña l­u thÓ
Sè b¸nh r¨ng cµng nhiÒu hÖ sè ®ång ®Òu cµng lín
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
2. B¬m b¸nh r¨ng:
BiÖn ph¸p t¨ng ¸p suÊt l­u thÓ

- L¾p nèi tiÕp c¸c b¬m


- B¬m phÝa tr­íc cã l­u l­îng lín h¬n b¬m phÝa sau
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
3. B¬m trôc vÝt:
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
3. B¬m trôc vÝt:
§Æc ®iÓm
- D¶i l­u l­îng réng: tõ 1 100dm3/s
- D¶i ¸p suÊt réng: tõ (25  175).105N/m2
- Tèc ®é vßng quay lín tíi 10 000 vg/ph
- Kh«ng cã van hót, ®Èy
- HÖ sè kh«ng ®ång ®Òu b»ng 0

Ph¹m vi sö dông
- C«ng nghiÖp ho¸, thùc phÈm do cã thÓ b¬m ®­îc dÞch ®Æc
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
3. B¬m trôc vÝt:
L­u l­îng b¬m
3 
Qlt  . ( D 2  d 2 ).t.n. Q dm3/s
240 4
D,d: §­êng kÝnh ®Ønh vµ ch©n; dm
t: B­íc vÝt; dm
n: Sè vßng quay; vg/ph
Q: HÖ sè hiÖu dông thÓ tÝch; Q = 85  95%

§iÒu chØnh l­u l­îng chØ b»ng c¸ch thay ®æi vßng quay
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
4. B¬m R«to c¸nh tr­îtt:

B¬m cÊp n­íc ngoµi B¬m cÊp n­íc trong


Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
4. B¬m R«to c¸nh tr­ît:
§Æc ®iÓm

- D¶i l­u l­îng: tõ 1 5,5 dm3/s


- D¶i ¸p suÊt: tõ (15  100).105N/m2
- Lµm kÝn b»ng lùc ly t©m
- Kh«ng cã van hót, ®Èy
- Khi ®æi chiÒu quay phÝa hót vµ ®Èy thay ®æi
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
4. B¬m R«to c¸nh tr­ît:
L­u l­îng b¬m
(2. .R.2e.b  2e.Z .b. ).n 2e.b.n.( 2 .R  Z ) dm3/s
Qlt  q.n  
60 60
R: B¸n kÝnh vá; dm
e: §é lÖch t©m ; dm
b: ChiÒu réng c¸nh ; dm
: ChiÒu dµy c¸nh ; dm
Z: Sè c¸nh
n: Sè vßng quay; vg/ph
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
4. B¬m R«to c¸nh tr­ît:
L­u l­îng b¬m
(2. .R.2e.b  2e.Z .b. ).n 2e.b.n.( 2 .R  Z ) dm3/s
Qlt  q.n  
60 60

Thay ®æi l­u l­îng b»ng c¸ch


- Thay ®æi ®é lÖch t©m e
- Thay ®æi sè vßng quay
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
5. B¬m vßng n­íc:
§Æc ®iÓm
- C¸nh b¬m cè ®Þnh
- Lµm kÝn b»ng n­íc
- Kh«ng cã van hót, ®Èy
Ph¹m vi sö dông
- Hót khÝ, duy tr× ch©n kh«ng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
5. B¬m vßng n­íc:
L­u l­îng n­íc
Q

4
D 2
2  
 D12  Z .l1. .b.
n
60
m3/s

ThÓ tÝch hót lý thuyÕt



4
 2
   n
Vklt   D2  a  D12  Z .l1  a . .b.
 60
D1,D2: §­êng kÝnh ch©n vµ ®Ønh c¸nh
Z: Sè c¸nh b: ChiÒu réng c¸nh; m
l1: ChiÒu cao c¸nh; m n: Sè vßng quay; vg/ph
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.1. B¬m thÓ tÝch:
6. B¬m l¾c tay:
§Æc ®iÓm
- TÊm ®éng cã
vai trß nh­
pitt«ng
- Hai khoang kh«ng
th«ng nhau

Ph¹m vi sö dông
Dïng trong tr­êng hîp
kh«ng cÇn ¸p suÊt vµ
l­u l­îng lín
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:

R·nh chøa ®iÓm M quay quanh trôc


§iÓm M c¸ch trôc quay mét kho¶ng r; m
VËn tèc gãc lµ ; rad/s
 .n

30

Lùc ly t©m Fi t¸c ®éng lªn


M
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:

VËn tèc tuyÖt ®èi


C  U  W  Cu  C m
VËn tèc vßng Tam gi¸c vËn tèc
U  .r
: gãc gi÷a chiÒu dßng ch¶y t¹i M
VËn tèc t­¬ng ®èi so víi r·nh vµ ph­¬ng cña vËn tèc vßng
Q
W
f
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:

Nguyªn lý cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña b¬m ly t©m


Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:

C¸c bé phËn chñ yÕu


cña
b¬m ly t©m:
R·nh xo¸y (vá b¬m)
Bé khuÕch t¸n

Guång ®éng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:
H: ¸p suÊt cña b¬m
1
H  H . U 2Cu 2  U1Cu1    H .H lt
g

H: HÖ sè hiÖu dông ¸p


suÊt
H lín khi U1Cu1 = 0
Tam gi¸c vËn tèc ë cöa
vµo
lµ tam gi¸c vu«ng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
1. C¬ së lý thuyÕt cña b¬m ly t©m:
H: HÖ sè hiÖu dông ¸p
1 suÊt i
 K C2 2  K C21  K w21  K w2 2  K u22  K u22 HÖ sè vËn tècK i 
H 2 . g .H
Hai b¬m cã hÖ sè vËn tèc b»ng nhau sÏ cã cïng gi¸ trÞ HÖ sè
hiÖuthö
Cã thÓ dông
nghiÖm víi mÉu ®Ó s¶n xuÊt nhiÒu b¬m cã  cao H

Vßng quay riªng theo c«ng suÊt nN, theo l­u l­îng nQ

nN: Lµ vßng quay trong 1 phót cña guång ®éng m« h×nh mÉu cã
c«ng suÊt 1kW, cét ¸p 1m vµ cã cïng hÖ sè hiÖu dông víi guång
®éng c¬ cã c«ng suÊt N kW, cét ¸p Hm vµ quay n vg/ph
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
Th«ng sè tÝnh to¸n:
L­u l­îng Q; Cét ¸p H
TÝnh chÊt cña l­u thÓ
C¸c b­íc thùc hiÖn
ThiÕt kÕ guång ®éng; X¸c ®Þnh d¹ng h­íng kÝnh cña guång, chän
d¹ng vµ dùng c¸nh
Dùng bé khuÕch t¸n vµ r·nh xo¸y
TÝnh trôc, chän kÕt cÊu æ ®ì, tÝnh khíp nèi
Chän ®éng c¬ vµ kÕt cÊu gi¸ ®ì
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
ThiÕt kÕ guång ®éng; X¸c ®Þnh d¹ng h­íng kÝnh cña guång, chän
d¹ng vµ dùng c¸nh
Dùng c¸nh cong vÒ phÝa sau
Chän b¸n kÝnh dùng c¸nh r

R22  R12
r
2R2 cos  2  R1 cos 1 
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
ThiÕt kÕ guång ®éng; X¸c ®Þnh d¹ng h­íng kÝnh cña guång, chän
d¹ng vµ dùng c¸nh
Dùng c¸nh th¼ng
r=
R2 cos  2  R1 cos 1
l = (3  4)d1; m
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
ThiÕt kÕ guång ®éng; X¸c ®Þnh d¹ng h­íng kÝnh cña guång, chän
d¹ng vµ dùng c¸nh
Dùng c¸nh h­íng kÝnh
Chän b¸n kÝnh dùng c¸nh r
R22  R12
r
2 R1 cos 1
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
ThiÕt kÕ guång ®éng; X¸c ®Þnh d¹ng h­íng kÝnh cña guång, chän
d¹ng vµ dùng c¸nh
Dùng c¸nh cong vÒ phÝa tr­íc
Chän b¸n kÝnh dùng c¸nh r

R22  R12
r
2R1 cos 1  R2 cos  2 

Lo¹i nµy th­êng dïng cho


qu¹t ly t©m
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
Dùng bé khuÕch t¸n
§­îc l¾p cè ®Þnh bªn ngoµi cöa ra cña guång ®éng
BiÕn n¨ng l­îng cña l­u thÓ tõ ®éng n¨ng sang thÕ n¨ng
vµ ®Þnh h­íng dßng ch¶y
Dùng r·nh xo¸y (vá b¬m)
TËp trung l­u thÓ vµ h­íng nã ®Õn èng ®Èy
Vai trß thay thÕ cho bé khuÕch t¸n
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
TÝnh trôc, chän kÕt cÊu æ ®ì, tÝnh khíp nèi

Tù träng cña r«to


T¸c dông cña l­u thÓ lªn guång ®éng

Tæng hîp lùc cã xu h­íng


lµm dÞch r«to theo chiÒu trôc
vÒ phÝa cöa hót cña guång C¸c lùc t¸c ®éng lªn guång ®éng
®éng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.2. B¬m ly t©m:
2. ThiÕt kÕ b¬m ly t©m:
B¬m ly t©m ¸p suÊt thÊp
(tíi 20 mH20)
Kh«ng cÇn bé khuÕch
t¸n
B¬m ly t©m ¸p suÊt trung
b×nh
(tíi 50 mH20)
CÇn cã bé khuÕch t¸n
B¬m ly t©m ¸p suÊt cao (h¬n 50 mH20) Th­êng dïng b¬m nhiÒu cÊp
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.3. B¬m c¸nh n©ng:
1. TÝnh c¸c ®¹i l­îng chÝnh:

De: §­êng kÝnh ngoµi


le: ChiÒu dµi c¸nh
te: B­íc c¸nh

KÝch th­íc chÝnh cña guång


®éng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.3. B¬m c¸nh n©ng:
1. TÝnh c¸c ®¹i l­îng chÝnh:

Ph­¬ng tr×nh n¨ng l­îng cña b¬m


g.H = H.U.(Cu2 – Cu1)
Khi b¬m cho n¨ng l­îng cùc ®¹i

Cu1 = 0

g .H
Cu 2 
 H .U Tam gi¸c vËn tèc
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.3. B¬m c¸nh n©ng:
1. TÝnh c¸c ®¹i l­îng chÝnh:

C«ng suÊt cña guång


dNR = dR.sin( + ).U.Z
= dRU.U.Z

C¸c lùc t¸c ®éng lªn c¸nh


guång
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.3. B¬m c¸nh n©ng:
2. Nh÷ng sè ®o chÝnh cña guång ®éng:
Th«ng sè thiÕt kÕ:
L­u l­îng Q; Cét ¸p H
ChiÒu cao hót H’’h, hÖ sè x©m thùc

Th«ng sè cÇn tÝnh
§­êng kÝnh ®Ønh c¸nh De
§­êng kÝnh ch©n c¸nh Di
ChiÒu dµy th©n c¸nh (tÝnh bÒn)
ChiÒu dµi c¸nh l KÝch th­íc chÝnh cña guång
®éng
Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.3. B¬m c¸nh n©ng:
3. KÝch th­íc chÝnh cña bé khuÕch
t¸n: to¸n t­¬ng tù nh­guång ®éng
TÝnh
víi vËn tèc vµo lµ C

ChiÒu dµy th©n c¸nh (tÝnh bÒn tõ


R)
Kho¶ng c¸ch tíi cöa ra guång ®éng
a ~ 0,1De; m

CÊu t¹o cña b¬m h­íng trôc


Ch­¬ng 3:
c¸c lo¹i b¬m
3.4. C¸c tr¹m b¬m:
Môc ®Ých:
§¸p øng nhu cÇu vÒ Q, H, tÝnh chÊt l­u thÓ vµ môc ®Ých sö dông
Yªu cÇu
Chän lo¹i, sè l­îng b¬m (hoÆc thiÕt kÕ) phï hîp
ThiÕt kÕ hÖ thèng, vÏ s¬ ®å kh«ng gian, tÝnh tæn thÊt thuû
lùc
Chän vËt liÖu chÕ t¹o
TÝnh b¬m dù phßng vµ h­íng ph¸t triÓn
ThuËn tiÖn cho vËn hµnh, söa ch÷a, gi¸ thµnh hîp lý, tuæi thä
®ñ lín
§¶m b¶o m«i sinh, an toµn
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.1 Ph©n lo¹i:
Theo ¸p suÊt
Qu¹t thÊp ¸p: ®Õn 1 000 N/m2
Qu¹t(100mmH
trung ¸p:20)
®Õn 3 000 N/m2
Qu¹t(300mmH 20) 10 000 N/m
cao ¸p: ®Õn 2

Theo vßng (1000mmH


quay riªng 20)
Qu¹t quay chËm nN = 100  200 vg/ph
Qu¹t quay võa nN = 200  600
Qu¹tvg/ph
quay nhanh nN = 600  1 200 vg/ph
Qu¹t quay ®Æc biÖt nhanh nN = 1 200  4 000
vg/ph
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.1 Ph©n lo¹i:
Vßng quay riªng
n Q
nH  13 3
H 4

n: Vßng quay trôc qu¹t Vßng quay riªng cña qu¹t


H: ChiÒu cao cét ¸p; mmH20 lµ vßng quay víi chÕ ®é
Q: L­u l­îng; m3/h tèi ­u víi l­u l­îng 1m3/s
¸p suÊt 30mmH20 (v× 303/4 ~
13)
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.1 Ph©n lo¹i:
¸p suÊt qu¹t C: VËn tèc kh«ng khÝ ë cöa ®Èy; m/s
H = Ht + H® ; m P2: ¸p suÊt kh«ng khÝ ë c­¶ ®Èy; N/m2
P P C22 P2: ¸p suÊt kh«ng khÝ ë c­¶ hót; N/m2
Ht  2 1 Hd 
 k .g 2g
k: khèi l­îng riªng cña kh«ng khÝ; kg/m3

C«ng suÊt ®Æt lªn trôc qu¹t g: gia tèc träng tr­êng; m/s2
 k .g.Q.H k Q: L­u l­îng qu¹t; m3/s
N
1000. Hk: ¸p suÊt qu¹t; m
9,81.Q.H k
N : hÖ sè hiÖu dông  = 60  75%
1000.
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.2 §Æc tÝnh sè ®o cña qu¹t:
L­u l­äng Q
Cét ¸p H
C«ng suÊt N
HiÖu suÊt 
Vßng quay n
§­êng kÝnh c¸nh qu¹t D
§­êng tæn thÊt ®­êng èng H«
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.3 §Æc tÝnh kh«ng sè ®o:
HÖ sè l­u l­îng
Q = Q/KQ
KQ = S.U; m3/s
S = .D2/4; m2
U = .D.n/60; m/s

HÖ sè ¸p lùc cét ¸p
H = H/KH
KH = .U2; kg/m.s2
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.4 TiÕng ån cña qu¹t:
1. TiÕng ån khÝ ®éng
Do c¸c chi tiÕt cña qu¹t t¸c ®éng lªn dßng khÝ
§é ån tû lÖ bËc 6 víi vËn tèc, bËc 2 víi sè ®o c¸nh vµ søc c¶n
®Ønh c¸nh
D¹ng cong
C¸nh c¸nh, tr­
th©n
íc ån(vá),
h¬nsè c¸nh,
c¸nh cÊusau
cong tróc buång ®Æt qu¹t

2. TiÕng ån c¬ häc
Do c¸c chi tiÕt c¬ khÝ chuyÓn ®éng (§éng c¬, æ bi)
Do c¸c chèng rung kÐm
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.5 §iÒu chØnh qu¹t:
Qu¹t lµm viÖc ë chÕ ®é hót
Ph: ¸p suÊt t¹i cöa hót
P®: ¸p suÊt t¹i cöa ®Èy

H’®: Tæn thÊt ë miÖng hót


H®: Tæn thÊt ë cöa ®Èy
Ht: Tæn thÊt ¸p suÊt tÜnh

§Ó gi¶m H® cÇn ph¶i cã ®o¹n èng khuÕch t¸n (èng loe)


®Ó gi¶m vËn tèc cßn 25-30%, gãc loe =100
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.5 §iÒu chØnh qu¹t:
Qu¹t lµm viÖc ë chÕ ®é ®Èy
Ph = Pa: ¸p suÊt t¹i cöa hót
P®: ¸p suÊt t¹i cöa ®Èy

H®: Tæn thÊt ë cöa ®Èy


Ht: Tæn thÊt ¸p suÊt tÜnh
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.5 §iÒu chØnh qu¹t:
Tæn thÊt ¸p suÊt tÜnh
W 
2
 l
Ht      
 d  2
: hÖ sè ma s¸t gi÷a l­u thÓ vµ thµnh èng
l,d: chiÒu dµi, ®­êng kÝnh èng dÉn; m
: tæng trë lùc côc bé trªn èng hót
W: vËn tèc dßng l­u thÓ trong èng hót; m/s
: khèi l­îng riªng cña l­u thÓ; kg/m3
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.5 §iÒu chØnh qu¹t:
Tæn thÊt ¸p suÊt tÜnh cã thÓ tÝnh theo c¸ch tra
®å thÞ
 
H t  l.R  Z mmH20

l,d: chiÒu dµi, ®­êng kÝnh èng dÉn; m


R: hÖ sè ma s¸t trªn mçi mÐt èng R(s,Q); mmH20/m
W 2
Z  mmH20
2
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4.5 §iÒu chØnh l­u l­îng qu¹t:
§iÒu chØnh b»ng van
Lµ ph­¬ng ph¸p ®¬n gi¶n nhÊt, ®Æt tèt nhÊt ë ®­êng hót

§iÒu chØnh b»ng thay ®æi sè vßng quay


Lµ ph­¬ng ph¸p kinh tÕ nhÊt, nh­ng cÇn ®éng c¬ hoÆc bé sè
phï hîp
§iÒu chØnh b»ng c¸nh h­íng dßng
Bé c¸nh th­êng ®Æt ë cöa hót ph¶i ®­îc chÕ t¹o s½n, còng lµ pp
kinh tÕ
§iÒu chØnh b»ng c¸nh guång ®éng
ChØ ¸p dông cho qu¹t h­íng trôc, còng ph¶i ®­îc chÕ t¹o s½n
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 6 Sù lµm viÖc song song vµ nèi tiÕp cña qu¹t:
§Æc tÝnh hai qu¹t gièng nhau lµm viÖc song song

Khi ®­êng ®Æc tÝnh cµng


gÇn
Ht th× l­u l­îng cµng t¨ng
GÇn H’t sÏ kh«ng kinh tÕ
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 6 Sù lµm viÖc song song vµ nèi tiÕp cña qu¹t:
§Æc tÝnh hai qu¹t kh¸c nhau lµm viÖc song song

Cét ¸p chung ph¶i lín h¬n


A
nÕu kh«ng qu¹t cã cét ¸p
thÊp
sÏ kh«ng cã l­u l­îng
Qu¹t nµy sÏ thæi d¹t qu¹t
kia
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 7 C«ng suÊt ®éng c¬ N®:
a.N
Nd  kW
t
a: HÖ sè (tra b¶ng) phô thuéc lo¹i qu¹t vµ c«ng suÊt qu¹t
t: hÖ sè hiÖu dông truyÒn ®éng
t = 1: TruyÒn ®éng trùc tiÕp
t = 0,95: TruyÒn ®éng b»ng khíp mÒm
t = 0,9: TruyÒn ®éng b»ng ®ai thang
t = 0,85: TruyÒn ®éng b»ng ®ai dÑt
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 8 TÝnh thiÕt kÕ qu¹t:
§­êng kÝnh ngoµi §­êng kÝnh trong D1 = D0 (§K miÖng hót)

60 H m Q
D2  D1  K D0 .3 m
 .n  .H n1  K1 

H : HÖ sè cét ¸p Q: L­u l­îng qu¹t


H: ChiÒu cao cét ¸p K1: HÖ sè hót
: Khèi l­îng riªng KD0: HÖ sè phô thuéc 2 (tra b¶ng)
n: Sè vßng quay lµ gãc gi÷a U2 vµ W2
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 8 TÝnh thiÕt kÕ qu¹t:
KÝch th­íc chi tiÕt
Phô thuéc ®­êng kÝnh D2
C¸c kÝch th­íc lµ % D2
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 9 C¸c vÝ dô:
Cho: D1=480mm; D2=600mm; n=1500vg/ph;
k=1,2kg/m3
W1=25m/s; W2=22m/s; 1=600; 2=1200
TÝnh chiÒu cao cét ¸p lý thuyÕt Hlt

VËn tèc vßng U1=.D1.n/60 U2= .D2.n/60


Cu1=U1 – W1.cos1Cu2=U2 – W2.cos2
1
ChiÒu cao cét ¸p lý H lt  U 2Cu 2  U1Cu1   182m(kk )
k

g
thuyÕt:
Do kHk = H20.Hlt H lt  0,218m H20
nªn
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 9 C¸c vÝ dô:
Cho: Gkk=20 000kg/h; t1=200C; t2=1600C
H = 120mmH20 ë 200C vµ =1,2kg/m3;
TÝnh N, H, Q cña qu¹t khi l¾p tr­íc vµ l¾p sau víi cïng  =
0,5
Khèi l­îng riªng cña kh«ng khÝ ë k1600C:
k.Tk = ’k.T’k
’k= 1,2*293/433 = 0,81kg/m3

ChiÒu cao cét ¸p cho kk ë 200C:


Hk = *H/k = 100m
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 9 C¸c vÝ dô:
Qu¹t l¾p tr­íc thiÕt bÞ T§N (qu¹t ®Èy)
Q = Gk/3600.k = 6,95 m3/s
N = k.g.Q.Hk/1000. = 16,34 kW
Khi nhiÖt ®é kh«ng khÝ t¨ng
Qu¹t l¾p sau thiÕt bÞ T§N (qu¹t hót) cao
Q’ = Gk/3600.’k = 10,3 m3/s ( t¨ng) c«ng suÊt qu¹t t¨ng
H’ = ’k/k.(Q’/Q)2.H’k = 148 m (kk) lªn

N’ = ’k.g.Q’.H’k/1000. = 24,2 kW nªn cÇn ®Æt qu¹t t¹i vÞ trÝ



So s¸nh: N/N’ = Q/Q’ = k/’k = nhiÖt ®é thÊp nhÊt
1,48
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 10 C¸c hÖ thèng qu¹t:
1. Ph©n lo¹i
1.1 HÖ thèng hót bôi
a, §Æc ®iÓm
b, Ph¹m vi sö dông

1.2 HÖ thèng th«ng giã lµm m¸t


1.3 HÖ thèng §iÒu hoµ kh«ng khÝ
1.4 HÖ thèng qu¹t trong sÊy ®èi l­u
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 10 C¸c hÖ thèng qu¹t:
1. C¸ d¹ng trë lùc trong hÖ thèng qu¹t
Tæng tæn thÊt trë lùc P =  P1 +  P2
W 
2
 l
Tæn thÊt ¸p suÊt  P1 =H t       
 d  2
: hÖ sè ma s¸t gi÷a l­u thÓ vµ thµnh èng
l,d: chiÒu dµi, ®­êng kÝnh èng dÉn; m
: tæng trë lùc côc bé trªn èng hót
W: vËn tèc dßng l­u thÓ trong èng hót; m/s
: khèi l­îng riªng cña l­u thÓ; kg/m3
 P2: Tæng tæn thÊt cña c¸c thiÕt bÞ läc bôi, van, xyclo, buång
sÊy...
Ch­¬ng 4:
c¸c lo¹i qu¹t
4. 10 C¸c hÖ thèng qu¹t:
1. C¸ d¹ng trë lùc trong hÖ thèng qu¹t
Tæng tæn thÊt trë lùc P =  P1 +  P2
 P1 = Ht còng cã thÓ ®­îc tÝnh nh­sau
H t   l.R   Z mmH20

l,d: chiÒu dµi, ®­êng kÝnh èng dÉn; m


R: hÖ sè ma s¸t trªn mçi mÐt èng R(s,Q) tra b¶ng;
Trë mmH 20/m
lùc côc bé Z
W 2
Z  mmH20
2
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 1 Ph©n lo¹i:
1. NhiÖm vô
N©ng ¸p suÊt cho chÊt khÝ, cÊp ®ñ l­u l­îng cho mét qu¸
T¹o tr×nh
sù tuÇn hoµn cña l­u thÓ
Duy tr× ch©n kh«ng
2. Ph©n lo¹i
Theo nguyªn lý lµm viÖc (ThÓ tÝch, ly t©m, c¸nh
Theon©ng...)
cÊp nÐn
Theo ®èi t­îng nÐn (kh«ng khÝ, frªon, NH3, CO2)
Theo ®Æc ®iÓm cÊu t¹o (kÝn, nöa kÝn, hë)
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
1. Qu¸ tr×nh hót vµ nÐn
Nguyªn lý cÊu t¹o cña m¸y
nÐn
1-Th©n m¸y
2-Biªn
3-Xilanh
4-Pitt«ng (cã van hót ë
®Ønh)
5-Van hót
6-§Üa van ®Èy
7-Van ®Èy
8-N¾p
9-Lß xo Ðp ®Üa van ®Èy
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
1. Qu¸ tr×nh hót vµ nÐn
§å thÞ chØ thÞ cña m¸y nÐn
1-2: qu¸ tr×nh nÐn
2-3:(P.V =const)
qu¸ ntr×nh ®Èy
3-4:(P 2=const)
qu¸ tr×nh hót
4-1:(P.V =const)
qu¸ ntr×nh n¹p (P1=const)
V01: thÓ tÝch chÕt
Tæn thÊt do van ®Èy
Tæn thÊt do van hót
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
2. C«ng nÐn riªng, c«ng suÊt vµ hiÖu suÊt cña m¸y nÐn pitt«ng 1
C«ng cÊp
nÐn riªng
C«ng tiªu tèn ®Ó nÐn 1kg h¬i tõ P1 ®Õn P2
Alt = Cp(T2 – T1) = i2 – i1;
kJ/kg
A C«ng nÐn riªng lý thuyÕt
lt

Cp nhiÖt dung riªng thÓ tÝch; kJ/kg.®é


T2,T1 NhiÖt ®é cuèi vµ ®Çu qu¸ tr×nh nÐn; 0K
i2 ,i1; entanpi cña h¬i ë cuèi vµ ®Çu qu¸ tr×nh nÐn; kJ/kg
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
2. C«ng nÐn riªng, c«ng suÊt vµ hiÖu suÊt cña m¸y nÐn pitt«ng 1
C«ng cÊp
suÊt
Nlt = Glt.Alt = 1.Vq.Alt; kW
Glt: Khèi l­îng h¬i hót trong mét ®¬n vÞ thêi gian; kg/s
1: khèi l­îng riªng cña h¬i ®Çu qu¸ tr×nh nÐn kg/m3
Vq: ThÓ tÝch quÐt cña pitt«ng; m3/s

 .D 2 n
Vq  .S .z. m3/s
4 60
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
2. C«ng nÐn riªng, c«ng suÊt vµ hiÖu suÊt cña m¸y nÐn pitt«ng 1
C«ng cÊp
suÊt
Sö dông HÖ sè cÊp  khi tÝnh ®Õn c¸c tæn thÊt
Do kh«ng gian chÕt; 0,7 – 0,9
Do trao ®æi nhiÖt gi÷a h¬i vµ thµnh xilanh; 0,9 – 0,95
Do ®é kÝn cña van vµ sù ®ãng më kÞp thêi; 0,95 – 0,98
Do ®é kÝn cña xecm¨ng vµ ®Öm kÝn; 0,98 – 0,99
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
2. C«ng nÐn riªng, c«ng suÊt vµ hiÖu suÊt cña m¸y nÐn pitt«ng 1
HiÖu suÊt:  = i. c
cÊp
HÖ sè n¨ng l­îng
N lt
Alt Glt i2  i1
i   
At Nt Nt
Gt Gt
A: C«ng nÐn riªng; kJ/kg
G: Khèi l­îng m¸y nÐn hót ®­îc; kg/s
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
2. C«ng nÐn riªng, c«ng suÊt vµ hiÖu suÊt cña m¸y nÐn pitt«ng 1
cÊp
HiÖu suÊt:  =  . 
i c

HÖ sè hiÖu dông c¬ häc


Nt
c 
Nh
Trong tÝnh to¸n cã thÓ lÊy c = 0,86  0,93
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
3. Nguyªn lý cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña m¸y nÐn pitt«ng nhiÒu cÊp
Môc ®Ých
Gi¶m nhiÖt ®é cuèi tÇm nÐn (NhiÖt ®é phô thuéc
T¨ngtûhiÖu
sè nÐn)
suÊt qu¸ tr×nh nÐn
Thùc hiÖn
B»ng c¸c m¸y nÐn 1 cÊp
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
3. Nguyªn lý cÊu t¹o vµ ho¹t ®éng cña m¸y nÐn pitt«ng nhiÒu cÊp
Môc ®Ých
Gi¶m nhiÖt ®é cuèi tÇm nÐn (NhiÖt ®é phô thuéc
T¨ngtûhiÖu
sè nÐn)
suÊt qu¸ tr×nh nÐn
Thùc hiÖn
B»ng m¸y nÐn nhiÒu cÊp

B»ng m¸y nÐn cã pitt«ng


ph©n bËc 1 hoÆc 2 phÝa
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
4. §iÒu chØnh n¨ng suÊt cña m¸y nÐn
Môc ®Ých
Phï hîp n¨ng suÊt yªu cÇu
Gi¶m gi¸ thµnh
T¨ng tuæi thä
Ph­¬ng ph¸p
Thay ®æi vßng quay
Thay ®æi kh«ng gian chÕt
Dïng van ®­êng vßng ®Ó x¶ khÝ tõ cöa ®Èy vÒ cöa
hótvan chÆn ®­êng hót
Dïng
Lµm kªnh van hót
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
M¸y nÐn hë
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
M¸y nÐn nöa kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
M¸y nÐn kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 2 M¸y nÐn pitt«ng:
5. CÊu t¹o m¸y nÐn pitt«ng
- Th©n m¸y
- Trôc khuûu
- Tay biªn
- Xilanh
- Pit«ng vµ ¾c pitt«ng
- XÐc m¨ng
- Côm van hót, ®Èy
- Hép ®Öm kÝn
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 3 M¸y nÐn r«to c¸nh tr­ît:
1. CÊu t¹o
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 3 M¸y nÐn r«to c¸nh tr­ît:

2. C¸c nh©n tè ¶nh h­ëng ®Õn n¨ng suÊt m¸y nÐn


KÝch th­íc r«to
KÝch th­íc Stato
Sè vßng quay
3. §iÒu chØnh n¨ng suÊt m¸y nÐn
Thay ®æi sè vßng quay
X¶ h¬i nÐn tõ cöa ®Èy vÒ cöa hót
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 4 M¸y nÐn trôc vÝt:
1. CÊu t¹o
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 4 M¸y nÐn trôc vÝt:

2. §Æc ®iÓm
Kh«ng cã van hót, van ®Èy
Trôc vÝt kh«ng tiÕp xóc víi thµnh xilanh, lµm kÝn b»ng dÇu b«i
tr¬n quay cao tõ 3 000 vg/ph ®Õn 15 000 vg/ph
Sè vßng
3. §iÒu chØnh n¨ng suÊt m¸y nÐn
§ãng bít cöa hót
X¶ h¬i nÐn tõ cöa ®Èy vÒ cöa hót
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
1. CÊu t¹o
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
§Æc ®iÓm
Lµm nguéi m¸y nÐn cã thÓ b»ng ¸o n­íc lµm m¸t hoÆc thiÕt bÞ
lµm m¸t ®Æt ngoµi
Sè vßng quay cao tõ 3 000 vg/ph ®Õn 15 000 vg/ph
Guång ®éng cã kÝch th­íc nhá dÇn theo chiÒu t¨ng ¸p suÊt

§iÒu chØnh n¨ng suÊt m¸y nÐn


Thay ®æi vËn tèc quay cña guång ®éng
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
2. TÝnh kÝch th­íc cña guång ®éng
X¸c ®Þnh D1, D2 theo c«ng thøc tÝnh n¨ng suÊt thÓ tÝch
V = .D1.b1.Cm1. = .D2.b2.Cm2. ;
m3/s
D1, D2: §­êng kÝnh trong, ngoµi cña guång
b1, b2: chiÒu réng c¸nh ë cöa vµo, ra; m
Cm1, Cm2: VËn tèc h­íng kÝnh ë cöa vµo, ra; m
: HÖ sè tæn thÊt thÓ tÝch do khe hë quanh guång ®éng  = 0,01 -
0,015
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
3. C«ng suÊt cña m¸y nÐn ly t©m
C«ng suÊt nÐn lý thuyÕt
Nlt = G.Alt = G(i2 – i1) ; kW
G = .V: Khèi l­îng khÝ nÐn ®i qua guång ®éng; kg/s
i2, i1: entanpi cña khÝ nÐn ®i qua guång ®éng ; kJ/kg
C«ng suÊt nÐn thùc tÕ
Ntt = Nlt/®o.n; kW
®o.n: HÖ sè hiÖu dông ®o¹n nhiÖt = 0,75 – 0,9
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 5 M¸y nÐn ly t©m:
3. C«ng suÊt cña m¸y nÐn ly t©m
C«ng suÊt ®Æt lªn trôc m¸y nÐn
N = Ntt/m = Nlt/®o.n.m; kW
m: HÖ sè hiÖu dông ma s¸t = 0,95 – 0,98
®¸nh gi¸ møc ®é tæn thÊt n¨ng l­îng do ma s¸t guång ®éng víi khÝ
nÐn
vµ ë c¸c æ ®ì trôc
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 6 M¸y nÐn h­íng trôc:
1. CÊu t¹o vµ ho¹t ®éng

1-Stato
2-R«to
3-C¸nh dÉn h­íng
4-C¸nh ®éng
5-TÇng c¸nh tÜnh
6-TÇng c¸nh dÉn h­íng
7-Khe r¨ng l­îc
8-Khoang th«ng ¸p
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 6 M¸y nÐn h­íng trôc:
§Æc ®iÓm
TÇng c¸nh tÜnh cã t¸c dông dÉn h­íng vµ biÕn ®éng n¨ng thµnh thÕ
MÆtn¨ng
c¾t vu«ng gãc víi r«to nhá dÇn theo vÒ phÝa cöa ra ®Ó t¨ng
¸p suÊt
§­
êng kÝnh
Vßng quay ®Ønh cña
tõ 5 000 c¸nhtrë
vg/ph ®éng
lªn nhá dÇn vµ cña c¸nh tÜnh lín dÇn
Ph¹m vi sö dông
Khi cÇn l­u l­îng lín vµ tû sè ¸p suÊt nhá
Ch­¬ng 5:
m¸y nÐn
5. 6 M¸y nÐn h­íng trôc:
2. Ph­¬ng ph¸p tÝnh c¸c sè ®o chÝnh cña m¸y nÐn h­íng
trôc sè tÝnh to¸n cho tr­íc:
Th«ng
N¨ng suÊt khèi l­îng G
H»ng sè R
¸p suÊt ®Çu vµ cuèi P1, P2
NhiÖt ®é ®Çu T1
Th«ng sè cÇn tÝnh:
§­êng kÝnh ®Ønh c¸nh ®éng ChiÒu dµi c¸nh cña tÇng ®éng ®Çu
§­êng kÝnh ch©n c¸nh ®éng tiªn nÐn
Sè cÊp
Sè vßng quay R«to
VËn tèc vßng
THE END

You might also like