3-мавзу

МАФКУРАВИЙ ИММУНИТЕТНИ
ШАКЛЛАНТИРИШ –
ХАВФСИЗЛИК ВА БАРҚАРОРЛИК
ОМИЛИ
 Маъруза режаси
1. Мафкуравий иммунитет тушунчаси ҳамда
жамият хавфсизлиги ва барқарорлигининг
маънавий асоси.
2. Ўзбекистон мустақиллиги, хавфсизлиги ва
барқарорлигига ғоявий таҳдидлар ҳамда
мафкуравий иммунитет.
3. Ички ва ташқи таҳдидларининг кўринишлари
ҳамда ғоявий бўшлиққа олиб келувчи
сабаблар.
4. Мафкуравий хавфсизликка интилиш –
ижтимоий-сиёсий барқарорлик омили.
 Иммунитет
Иммунитет – лотинча (immunitatis) сўзидан олинган бўлиб, бирор нарсадан халос,
озод ва фориғ бўлиш, қутилишни, муайян касалликни қўзғатувчи вирусга, дардга
қаршилик кўрсатиш қобилиятини (масалан, инсон танаси иммунитети) билдиради.
“Иммунитет” сўзининг маъноси организмнинг доимий ички барқарорлигини
сақлаш унинг турли хусусиятларга ва таъсирларидан ҳимояланиши, қаршилик
кўрсатиши, резистентлигини дилдиради. Шунингдек, у дахлсизлик маъносини хам
англатади, (масалан, депутатлик иммунитети, дипломатик иммунитети).
Иммунитет турлари – аслида организмни инфекцион агентлар ва бошқа ёт
моддалардан ҳимоя қилиш омиллари табиати бўйича учга бўлинади:
1. Филогенетик иммунитет – анатомик ва физиологик белгисига кўра наслдан наслга
ўтадиган ҳимоявий резистентлиги. Бунда организм юқумли касалликларга
чидамли бўлади.
2. Туғма иммунитет – (турга хос, табиий), нисбатан чидамли, наслдан наслга ўтадиган
характерга эга.
3. Орттирилган иммунитет – ҳаёт давомида орттирилган иммунитет. У ўз-ўзидан
намоён бўлмайди. Унинг намоён бўлиши учун ички ёки ташқи ғоявий таъсир
бўлиши керак.
 Апологетика
Апологетика - юнонча apologetikos - химоя
қилиш маъносини англатади. Илохиётда
тафаккур далиллари ёрдамида диний
таълимотни химоя қилиш ва оклаш билан
боғлиқ бўлган соха. Диннинг моҳиятини
акидалар тизими хусусиятлари, ахлокий
принциплари, ижтимоий хаётдаги роли ва
аҳамиятини тахлил клиш асосида уни
фалсафий материалистик ва генетик
танкиддан химоя килишни ўз олдига асосий
вазифа килиб куяди.
 Мафкуравий иммунитет
Мафкуравий иммунитет – маънавий баркамол, иродаси бақувват, иймони бутун шахсни
тарбиялашда, ҳар қандай реакцион, бузғунчи характердаги ғоявий ташаббусларга бардош бера
оладиган ёшларни тарбиялашда қўл келади. Давлат ва миллатнинг маънавий бирлиги, маънавий
соғломлигини ҳимоя қилувчи ғоявий қалқон вазифасини бажаради. “Мафкуравий иммунитет”
тушунчасини биринчи бор Президентимиз Ислом Каримов ишлатган ва унга қуйидагича таъриф
берган: (2000 й 8 июнда “Фидокор” газетаси мухбири саволларига жавобларида - “Миллий
истиқлол мафкураси – халқ эътиқоди ва буюк келажакка ишончдир” номли сухбатида) “Маълумки
ҳар қандай касалликнинг олдини олиш учун, аввало, киши организмида унга қарши иммунитет
ҳосил қилинади. Биз ҳам фарзандларимиз юрагида она Ватанга, бой тарихимизга, ота-
боболаримизнинг муқаддас динига соғлом муноса-батни қарор топтиришимиз, таъбир жоиз
бўлса, уларнинг мафкуравий иммунитетини кучайтиришимиз зарур” (Каримов И.А. Асарлар. Т.8.
494-бет).
Мафкуравий иммунитет таркиби:
1. мафкуравий билим;
2. ҳис-туйғу;
3. ирода;
4. кўникма;
5. малакалар
Мафкуравий профилактика – хилма-хил шаклларда ижтимоий институтлар томонидан амалга
ошириладиган ғоявий-тарбиявий, сиёсий, иқтисодий, ижтимоий, маънавий ишлар мажмуи, яъни
таълим-тарбия тизимини қамраб олади.
Fоявий бўшлик - деб, эски хукмрон мафкура халокатга
учраб, у билан боғлиқ тушунчаларнинг қадрсизланиши,
бугунги хаёт, ўтмиш ва келажакка дахлдор қадриятлар,
тушунча ва тасаввурларни тўлиқ англаб етмаслиги
оқибатида одамларнинг қалби ва онгида вужудга
келадиган бўшлиққа айтилади.
Беқарорлик – нотинчлик;
Барқарорлик - тинчлик, осойишталик.
Экстремизм - французча-лотинча сўз бўлиб, кескин
фикрларнинг билдирилиши, кескин чораларга
тарафдорлик.
Манипуляция - қўл, одамлар билан объект сифатида
муносабатга киришиш.
Меркантилизм - пул жамғариш, мол-дунёга хирс қўйиш.
 Порахўрлик
Ашаддий
Коррупция
миллатчилик
Носоғлом
маҳаллийчилик Меркантилизм (ишлаб
чиқаришниривожлантириш
эмас,балки пул
Ёнидагиларни Ички жамғариш,четга кўпроқ мол
менсимаслик таҳдидлар- сотиш,ёки ортиқча мол-
нинг кўриниш- дунёга ҳирс қўйиш)
«Маънавий
Ватандошларнинг эмиграция» (бахтини Бефарқлик
ҳақига хиёнат ўз ватанидан эмас,
қилиш ўзга жойлардан
қидириш)
лари Лоқайдлик
«Маънавий эмиграция»
(бахтини ўз ватанидан
эмас, ўзга жойлардан Ўзлигини
қидириш) Одамларни бой- англамаслик
камбағалга бўлиб
муомала қилиш
 Тарихий қонуният: бир ижтимоий тузумдан иккинчисига ўтиш даврида
ижтимоий, иқтисодий сиёсий соҳалар билан бирга ғоявий–мафкуравий
соҳада ҳам муайян муаммоларни ҳал этиш, тараққиётнинг бу борадаги
тамойилларини амалга ошириш зарурияти юзага келади.

Айни шу шароитда халқ ва

Умрини ўтаб бўлган
жамиятнинг ғояси, ақида
ёки мафкураси ўтмишга
айланади
Ижтимоий онг ва тафаккурнинг
ўзгариши,янгича дунёқараш
шаклланиши учун зарур бўлган
ўтиш даври зарур бўлади Янги
жамиятнинг янги бир ғояси,
илғор бир
Янги жамиятнинг янги бир
ғояси, илғор бир фикрнинг
шаклланишига
эҳтиёж туғилади
ҳосиласи сифатида вужудга
давлатнинг эзгу
мақсадларига ёт ва
зарарли бўлган, жамият
ҳаётига ўз таъсирини
ўтказишга ҳаракат
МАМЛАКАТ қилаётган бегона ғоя-
тараққиётининг лардан ҳимоя қилиш зарур
ҳозирги даври
Бундай шароитда
мафкуравий бўшлиқни
жамият ва халқни
Янги ғоя ва мафкура пировард
жамият тараққиёти- мақсадларига мос
бунёдкор ғоя ва
нинг зарурий шарти,
мафкура билан
ижтимоий жараённинг
тўлдириш заруриятга
келади айланади
 Умрини ўтаб бўлган Янги жамиятнинг янги бир
жамиятнинг ғояси, ақида ғояси, илғор бир фикрнинг
ёки мафкураси шаклланишига эҳтиёж

МАМЛАКАТ

Айнан шу шароитда халқ ва

Ижтимоий онг ва давлатнинг эзгу мақсадларига
тафаккурнинг ўзгариши, ёт ва зарарли бўлган, жамият
янгича дунёқараш ҳаётига ўз таъсирини
шаклланиши учун зарур ўтказишга ҳаракат қилиши
бўлган ўтиш даври муқаррар бўлган бегона
ғоялар
 Улар асосида ҳозирда жамиятимиз ҳаётига
жиддий хавф туғдирадиган мафкуравий
таҳдидлар
• ислом халифалигини тиклаб, унинг байроғи остида
мусулмон халқларни янги империяга
бирлаштиришга қаратилган интилишлар;
• ёш мустақил давлатларни собиқ иттифоққа
бирлаштириш ғояси;
• тарихимизни, миллий қадриятларимиз ва диннинг
моҳиятини сохталаштиришга уринишлар;
• ахлоқсизлик ғояларини ёйиб, халқни маънавий
жиҳатдан бузишга интилишлар;
• турли мафкуравий воситалар орқали минтақавий ва
давлатлараро можароларни келтириб чиқаришга
қаратилган ҳаракатлар.
 Ўзбекистоннинг
хавфсизлигига таҳдидлар
Минтақавий можаролар
Диний экстремизм ва фундаментализм
Экологиямуаммолар
Маҳаллийчилик ва уруғ-аймоқчилик
Коррупция ва Жиноятчилик
Этник ва миллатлараро зиддиятлар
 Барқарорлик шартлари
ҳамда тараққиёт кафолати
 Демократик институт-ларни ва фуқаролик жамияти асосларини
шакллантириш
 Маънавий қадриятлар ва миллий ўзликни англашнинг шакллари
 Давлатчиликни шакллантириш ва мудофаа қобилия-тини
мустаҳкамлаш
 Бозор муносабатлари-ни қарор топтириш ва мулкдорлар синфини
шакллантириш
 Кучли ижтимоий сиёсат ва аҳоли ижтимоий фаоллигини ошириш
 Инсон салоҳияти, ижтимоий ва ишлаб чиқариш инфраструктураси
 Кенг кўламли ўзгаришлар ва ҳамкорлик кафолатлари
 Жаҳон ҳамжамияти билан ҳамкорлик
Эътиборингиз учун рахмат !