UGLJIKOHIDRATI

Atika Holjan ; Sajra Murtić

Šta su ugljikohidrati?
• Ugljikohidrati su organske molekule građene od ugljika, kisika i vodika.
• Dijele se na dvije velike skupine: jednostavni i složeni ugljikohidrati.

Građa ugljikohidrata
 Nastanak ugljikohidrata
• Nastaju iz hlorofila tj. Zelenih dijelova biljaka

• Procesom fotosinteze se iz ugljikovog dioksida i vode uz pomoć sunčeve

svjetlosti i hlorofila iz hloroplasta proizvode kisik i šećer.
Jednostavni ugljikohidrati
• Monosaharidi i disaharidi
• Monosaharidi su jednostavni šećeri, sastoje se od samo jedne molekule ili
jedinice.
• Najpoznatiji monosaharidi: glukoza i fruktoza.

Hemijska
Građa glukoze struktura glukoze
 Glukoza
• Najprostranjeni monosaharid
• Derivat šećera i bitan među proizvod pri pretvorbi hrane u energiju.
• Krvi i tkivo svih sisavaca, slatki plodovi, med.
Fruktoza
• Vrlo sladak šećer, vrlo topljiv u vodi
• Nalazi se sa glukozom u slatkim plodovima
Fruktoza i Glukoza

Ista hemijska formula

Aldehidna
grupa
RCOH

Keto grupa
R1(CO)R2
Disaharidi
• Disaharidi su dvostruki ugljikohidrati, građeni su od dviju molekula
monosaharida.
• Spaja ih glikozidna veza.
• Najpoznatiji disaharid je saharoza

Građa
saharoze
Saharoza
• kristalizirani bijeli šećer proizveden od šećerne trske ili repe.
• Građena od spoja frukroze i saharoze.
Polisaharidi
• Polisaharidi su složeni ugljikohidrati sastavljeni od mnogo molekula
jednostavnih šećera (monosaharida) koji su povezani kemijskim vezama.

• Škrob i glikogen (pohranjuju energiju u biljkama i životinjama.)

• Celuloza (stanične stijenke biljaka)
• Hitin ( sastavni dio egzoskeleta insekata i člankonožaca)
• Heparan sulfat i hondroitin sulfat (podržavaju strukturu tkiva)
Dokazivanje ugljikohidrata
• Test Benedicte
• Lugolov reagens (jod test)
• Osazonski test
• Kromatografija
• Masena spektrometrija
• Analiza nuklearne magnetske rezonancije (NMR)
• Enzimske metode
Biohemijski procesi ugljikohidrata
• Ugljikohidrati predstavljaju ključan izvor energije za organizme, uključujući
ljude. Osnovni pregled glavnih biohemijskih procesa ugljikohidrata:

• Apsozpcija ugljikohidrata
• Razgradnja u probavnom traktu
• Apsozpcija u tankom crijevu
• Transport u tijelu
• Pohrana ugljikohidrata
• Korištenje ugljikohidrata za energiju
Značaj ugljikohidrata
• Izvor energije
• Podrška metabolizmu
• Dijetalna vlakna
• Pohrana energije
• Strukturalna uloga
• Prehrambena vrijednost
• Transport šećera
• Izvor vitamina i minerala
Kraj