Komunikasyon at

Pananaliksik sa Wika
at Kulturang Pilipino
IKATLONG LINGGO
THE LOUISIAN
PRAYER

O God, wellspring of goodness and

blessings, we give you thanks and praise
as one Louisian community. The graces
You incessantly grant upon us and Your
divine providence have sustained our
beloved University throughout the years
of mission and excellence.
THE LOUISIAN
PRAYER
Having been founded by the Congregation of the
Immaculate Heart of Mary, we pray that You keep us
committed and dedicated to our mission and identity
to serve the Church and the society as we become
living witnesses to the Gospel values proclaimed by
Jesus. For if we are steadfast in our good and
beautiful mission, our works will bring success not
only to ourselves but also to those whom we are
bound to love and serve.
 THE LOUISIAN
PRAYER
Inspired by St. Louis our Patron Saint, who was filled
with a noble spirit that stirred him to love You above
all things , may we also live believing that we are born
for a greater purpose and mission as we dwell in Your
presence all the days of our life.

Grant all these supplications through the intercession

of Mother Mary and through Christ our Lord. Amen.
 FIL-IN-MO TO
PALAMARA-”masama”
PROJECT READS
 Pagkatapos ng talakayan, ang
Layunin mga mag-aaral ay inaasahang:

• natutukoy ang kaibahan sa pagitan ng iba’t-ibang paraan ng

pagbuo ng salita;
• nabibigyang halaga ang epektibong komunikasyon sa
pamamagitan ng pakikipagtalastasan sa kamag-aral; at
• nakagagawa ng mini-diksyunaryo sa pamamagitan ng
pagbibigay ng halimbawang salita sa bawat paraan ng
pagbuo ng salita
 Bakit may pagkakataong
hindi nagkaaunawaan ang
dalawang taong nag-
uusap?
Leksikon ng Wikang
Filipino
 Leksikon

Ito ang grupo ng mga salita na

ginagamit ng mga mananalita
ng isang partikular na wika
 Alam mo ba?

Tinatawag din itong

“bokabularyo” ng isang
wika.
 Paraan ng pagbuo ng
salitang sa Filipino
• Pagtatambal
• Akronim
• Pagbabawas o Clipping
• Pagdaragdag
• Paghahalo o Blending
 Pagtatambal
Ang mga salita ay nabubuo sa
pamamagitan ng pagtatambal ng
mga morpema o salita na
ginagamit sa wikang Filipino
 Pagtatambal

"BALARILA"- bala ng dila

"DULAWIT"- dula at awit

 Akronim

Ang mga salita ay hango sa mga

inisyal na titik o pantig ng salita.
 Akronim
DOLE- Department of Labor and
Employment
GABRIELA- General Assembly
Bending Women for Integrity
Equality, Leadership and Action
 Pagbabawas o Clipping

Paraan ng pagbuo ng salita sa

pamamagitan ng pagkakaltas ng
ilang mga pantig mula sa orihinal
na salita nito
 Pagbabawas o Clipping

MADS/PADS- kumare/kumpare

TSER-titser

KABS- kabayan
 Pagdaragdag

Paraan ng pagbuo ng salita sa

pamamagitan ng pagkakabit ng
ilang mga pantig sa orihinal na
salita.
 Pagdaragdag

Bossing – Boss

Parekoy – pare
 Paghahalo o Blending

Pagbuo ng salita na kung saan

pinaghahalo ang dalawa o
higit pang magkakaibang
salita
 Paghahalo o Blending

BANYUHAY- bagong anyo ng

buhay

GRAVYLICIOUS- gravy at
delicious
Paraan ng Pagbibigay
Depinisyon sa mga
Salita
IKALAWANG
ARAW
 Denotasyon

Ito ang literal na pagbibigay

kahulugan sa mga salita o
pahayag na kadalasang
nakikita sa mga diksyunaryo
 Konotasyon

Ito ang pansariling

pagpapakahulugan sa isang
salita.
 Halimbawa:
NAGPANTAY ANG PAA

DENOTASYON: pantay na paa

KONOTASYON: patay na
Ortograpiya

Ito ang wastong pagsulat

sa mga titik alinsunod sa
wastong baybay
Ortograpiya

Ang salitang “Vapor” sa Ingles

ay isasalin sa wikang Filipino,
ang baybayin nito ay bapor.
Grafema

Tinatawag na grafema ang set o

pangkat ng mga bahagi sa isang
Sistema ng pagsulat.
Ito ay binubuo ng mga
Letra/Titik at Di-Titik
Grafema Titik o Letra

Ito ang sagisag ng isang tunog

sa salita na binubuo ng patinig o
katinig.
Grafema Titik o letra
Grafema Di-titik

Ito ang mga simbolo o bantas

na ginagamit sa Filipino
Grafema Di-titik
IKATLONG
ARAW
Ang Pantig at
Palapantigan
Ang Patinig at
Palapantigan
Bawat pantig ay may kanya-
kanyang kayarian.

P - Patinig
K - kantinig
Ang Pantig at
Palatinig
Ang Pantig at
Palatinig

Transpotasyon

"TRANS – POR – TA – SYON".

KKPKK – KPK – KP – KKPK.
PAGLALAHAT
Upang maikintal sa iyong isipan, tandaan lamang ang
LABAN.

Leksikon ang set ng mga salita na ginagamit isang

partikular na wika.
Ang mga salitang ito ay kadalasang nakikita sa
iksyunaryo, kaya
Bokabularyo rin ang ibang katawagan nito.
PAGLALAHAT
Alamin din ang nais ipakahulugan ng kausap sa
pamamagitan ng pagbibigay ng maayos na
pagpapakahulugan sa kanyang sinabi.
Nakadipende ang kanyang pagpapakahulugan sa
konteksto ng inyong pinag-uusapan kaya pakaingatan
ang pag-unawa sa sinasabi ng kausap
MARAMING
SALAMAT!!!
 MAY
KATANUNGAN?
IKA-APAT NA
ARAW
 Paggawa ng isang MINI-
DIKSYUNARYO
1. Araling mabuti ang iba’t ibang paraan ng pagbuo ng salita

2. Sa bawat paraan ng pagbuo ng salita ay kailangan magbigay ka ng

tigtatllong halimbawa. Sa madaling salita, magbibigay ka ng 3 halimbawa
sa Pagtatambal, 3 sa akronim , 3 sa pagbabawas, 3 sa pagdaragdag at 3 sa
paghahalo o blending.

3. Mainam kung ang ibibigay na halimbawa ay hindi ordinaryo, bago sa

pandinig at napapanahon.
 Paggawa ng isang MINI-
DIKSYUNARYO
4 Kapag nakapagbigay na ng halimbawa sa bawat paraan ng pagbuo ng salita,
pantigin ito na tulad sa diksyunaryo at ibigay ang kahulugan ng salita.

5 Sa ibaba ng bawat salita ay magbigay ng Trivia tungkol dito. Maaaring ilagay kung
kailan ito unang ginamit, paano ito naimbento o nabuo, kung anong mga wika ang
pinaghanguan nito at iba pa

6 Iwasan ang pagkuha ng sagot sa internet. Kung mapatutunayang ang iyong gawa ay
galing sa internet (plagyarismo) ay awtomatikong zero ang iyong iskor
Paggawa ng isang M
DIKSYUNARYO