CHÀO MỪNG CÁC EM ĐẾN

VỚI BÀI GIẢNG HÔM NAY!

 KHỞI ĐỘNG
Khi nhắc đến quê hương của mình, em có ấn tượng
đặc biệt gì (cảnh sắc thiên nhiên, món ăn nổi tiếng,
phong tục truyền thống). Hãy chia sẻ cùng cô giáo và
các bạn trong lớp.
 Tiết...

QUÊ HƯƠNG
(Tế Hanh)
 NỘI DUNG BÀI HỌC
I. TÌM HIỂU CHUNG
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Hình ảnh quê hương trong tâm trí tác giả
2. Cảnh thuyền ra khơi
3. Cảnh đoàn thuyền trở về
4. Tình cảm của tác giả đối với quê hương
III. TỔNG KẾT
I. TÌM HIỂU CHUNG
1. Tác giả Tế Hanh
- Tên: Tế Hanh
- Năm sinh – năm mất: 1921 – 2009
- Quê quán: Quảng Ngãi
- Phong cách nghệ thuật: cảm xúc
chân thành mà tinh tế, thiết tha; lời
thơ giản dị, giàu hình ảnh; giọng thơ
nhẹ nhàng, sâu lắng.
 1. Tác giả Tế Hanh
- Tác phẩm tiêu biểu: Hoa niên (1945), Hai nửa yêu thương (1963),
Khúc ca mới (1966), Câu chuyện quê hương (1973)…
 2. Tác phẩm Quê hương

- Xuất xứ: Bài thơ viết năm 1939, khi Tế Hanh đang học tại
Huế trong nỗi nhớ quê hương - một làng chài ven biển tha
thiết. Bài thơ được rút trong tập Nghẹn ngào (1939) và sau
đó được in trong tập Hoa niên (1945).
- Thể loại: thơ tự do.
- Phương thức biểu đạt: biểu cảm, miêu tả.
 2. Tác phẩm Quê hương

- Bố cục: 4 phần

 2 câu đầu: Giới thiệu chung về làng quê.

 6 câu tiếp: Cảnh dân chài bơi thuyền ra khơi đánh cá.
 8 câu tiếp: Cảnh thuyền cá về bến.
 4 câu tiếp: Nỗi nhớ làng chài, nhớ quê hương.
II. TÌM HIỂU CHI TIẾT
1. Hình ảnh quê hương trong tâm trí tác giả
 Tìm những chi tiết giới thiệu về
quê hương của tác giả ?
 Chi tiết nào giúp em nhận biết quê
hương của tác giả là một làng chài
ven biển?
 1. Hình ảnh quê hương trong tâm trí tác giả
- Nghề nghiệp: làm nghề chài lưới
- Vị trí địa lí: cách biển nửa ngày sông
 Bằng lời thơ bình dị, tự nhiên, tác giả giới thiệu chung về
làng quê mình đó là một làng chài ven biển.
 2. Cảnh thuyền ra khơi
 Tìm những câu thơ miêu tả hình
ảnh chiếc thuyền lúc ra khơi?
 Tác giả đã sử dụng biện pháp tu
từ nào để miêu tả hình ảnh con
thuyền?
 2. Cảnh thuyền ra khơi
- Khi trời trong, gió nhẹ, sớm mai hồng
Dân trai tráng bơi thuyền đi đánh cá.
 Khung cảnh đẹp trời, dấu hiệu bình yên tốt đẹp.
- Chiếc thuyền nhẹ hăng như con tuấn mã
Phăng mái chèo mạnh mẽ vượt trường giang.
 Nghệ thuật so sánh, động từ mạnh diễn tả khí thế dũng
mãnh của con thuyền ra khơi.
 2. Cảnh thuyền ra khơi
- Cánh buồm giương to như mảnh hồn làng
Rướn thân trắng bao la thâu góp gió
 Bút pháp lãng mạn, nghệ thuật so ánh, nhân hóa, ẩn dụ:
cánh buồm trắng căng gió biển khơi quen thuộc bỗng trở nên
lớn lao, thiêng liêng, rất thơ mộng và trở thành biểu tượng
của miền quê làng chài luôn tràn đầy sức sống.
 2. Cảnh thuyền ra khơi
Þ Cảnh dân chài bơi thuyền đi đánh cá
là một cảnh tượng đẹp: cả thiên nhiên
và con người đều hiện ra với vẻ đẹp
đầy sức sống, đầy hứa hẹn, tình cảm
gắn bó sâu nặng với quê hương.
 3. Cảnh đoàn thuyền trở về
THẢO LUẬN CẶP ĐÔI
 Cảnh đoàn thuyền trở về được miêu tả qua những
chi tiết nào?
 Hình ảnh người dân chài được miêu tả như thế
nào? Phân tích những hình ảnh thơ đó? Em nhận
xét gì về bức tranh lao động ấy?
 Trong câu Chiếc thuyền im...sử dụng nghệ thuật
gì? Em cảm nhận hai câu thơ này như thế nào?
 3. Cảnh đoàn thuyền trở về
- Cảnh đón thuyền về:
Ngày hôm sau ồn ào…
... dân làng tấp nập...
Nhờ ơn trời...
 Bức tranh lao động náo nhiệt, đầy ắp niềm vui, sự sống.
 3. Cảnh đoàn thuyền trở về
- Hình ảnh người dân đánh cá:
Dân chài lưới làn da ngăm rám nắng
Cả thân hình nồng thở vị xa xăm.
Þ Hình ảnh thơ vừa chân thực vừa lãng mạn, khắc họa vẻ đẹp
giản dị, khoẻ khoắn, thơ mộng của người dân chài lưới: nước
da ngăm nhuộm nắng, nhuộm gió, thân hình vạm vỡ và thấm
đậm vị mặn mòi của biển khơi.
 3. Cảnh đoàn thuyền trở về
- Hình ảnh con thuyền:
Chiếc thuyền im…
Nghe chất muối thấm dần trong thớ vỏ.
Þ Nghệ thuật nhân hoá, con thuyền trở nên có hồn, một tâm
hồn tinh tế.
4. Tình cảm của tác giả và quê hương
 Tác giả đã bộc bạch nỗi nhớ của
mình như thế nào?
 Các hình ảnh nào đã trở về trong
nỗi nhớ ?
 Theo em có phải chỉ đến khổ cuối
này tác giả mới diễn tả nỗi nhớ về
“quê hương của mình”?
 4. Tình cảm của tác giả và quê hương
Nay xa cách lòng tôi luôn tưởng nhớ
Màu nước xanh cá bạc chiếc buồm vôi
Thoáng con thuyền rẽ sóng chạy ra khơi
Tôi thấy nhớ cái mùi nồng mặn quá.
- Hình ảnh: màu nước xanh, cá bạc, chiếc buồm vôi.
- Nhịp thơ da diết, điệp từ nhớ  nhấn mạnh nỗi nhớ
quê của tác giả - nỗi nhớ sâu đậm của tác giả.
 4. Tình cảm của tác giả và quê hương
- Đó là nỗi nhớ màu sắc, cảnh vật, nhớ hình dáng con thuyền,
nỗi nhớ đó kết đọng lại trong một mùi vị đặc trưng của làng
chài “mùi nồng mặn” ở đó có nắng, có gió, có vị muối, có tình
quê sâu nặng.
Þ Tác giả gắn bó sâu sắc với quê hương, quê hương luôn
sống mãi trong lòng tác giả.
III. TỔNG KẾT
 NỘI DUNG
- Bức tranh tươi sáng sinh động về một làng quê miền
biển cùng hình ảnh khỏe khoắn đầy sức sống của
người dân chài và sinh hoạt lao động làng chài.
- Nỗi nhớ da diết, sự gắn bó thủy chung, tình yêu quê
hương sâu nặng của tác giả. Bài thơ là lời bày tỏ của
tác giả về một tình yêu tha thiết.
 NGHỆ THUẬT
- Sử dụng các hình ảnh so sánh, nhân hoá, động từ, tính
từ, từ láy, câu cảm thán linh hoạt.
- Giọng thơ mượt mà, sâu lắng.
- Bút pháp lãng mạn cùng với thể thơ 8 tiếng.
LUYỆN TẬP

Em hãy vẽ sơ đồ tư duy,
tóm tắt nội dung kiến thức
của bài.
 VẬN DỤNG
Suy nghĩ của em sau khi xem những bức ảnh sau?
Em nghĩ như thế nào về trách nhiệm của thế hệ trẻ
trong việc bảo vệ đất nước hiện nay?
 Ôn tập lại văn bản Quê hương

HƯỚNG DẪN
Hoàn thành bài tập phần vận dụng
VỀ NHÀ

Soạn bài: Viết phân tích đặc điểm nhân vật

BÀI HỌC KẾT THÚC, CẢM ƠN CÁC EM
ĐÃ LẮNG NGHE!