Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

1
 Wika at ang lipunan

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

2
 Tuesday, February 2, 20XX
Lingua Franca
• -Ang wikang ginagamit ng mas nakakarami sa
isang Lipunan.

Sample Footer Text

3
 Tuesday, February 2, 20XX
Pag-aaral ng Ateneo sa Cebu
• Filipino – Lingua Franca
• 92%- Filipino
• 51% - Ingles
• 41% - Cebuano

Sample Footer Text

4
 Tuesday, February 2, 20XX
• Popoy:Eh ano nga kasi ang problema?
• Basha:Gusto mo ba talagang malaman? Ako! Ako yung problema! Kasi
nasasaktan ako kahit di naman ako dapat nasasaktan. Sana kaya ko nang tiisin
yung sa akin na nararamdaman ko, kasi ako namili dito diba? Ako yung may
gusto. Sana kaya ko nang sabihin sa iyo na masaya ako para sa iyo, para sa inyo.
Sana kaya ko. Sana kaya ko, pero hindi eh. Ang samasama kong tao. Kasi ang
totoo, umaasa pa rin ako sa piling mo. Sana ako pa rin. Ako na lang. Ako na lang
ulit.
• Popoy:Mahal ko si Trisha.
• Basha: Alam ko.
• Popoy:She had me at my worst. You had me at my best. Pero binalewala mo lang

Sample Footer Text

lahat yun.
• Basha:Popoy,ganun ba talaga ang tingin mo? I just made a choice?
• Popoy:And you chose to break my heart.
5
 20XX
Mga katanungan:
• Sa mga sinabi ni Basha kay Popoy, ano ang nais na mangyari ng
dalaga?
• Nakamit ba ni Basha ang kanyang gustong mangyari? Bakit?
• Kung ikaw si Basha, gagawin mo rin ba ang kanyang ginawa?
• Kung ikaw naman si Popoy, ano kaya ang dapat na sinabi ni basha na
makakapanggumbinsi sa iyo upang pumayag ka sa nais niyong
mangyari?

presentation title
• Sa iyong palagay, ano ang ginagampanang papel ng wika sa eksenang
ito? Sa dalawang parehong nagmahal at nasaktan?

6
Pitong pangkalahatang
gamit o tungkulin ng
wika sa lipunan
Michael Halliday (1925)
Instrumental
 Tuesday, February 2, 20XX
INSTRUMENTAL
• “Gusto ko “
• Maganap ang kagustuhan
• Matugunan ang materyal na pangangailangan
• Upang maisakatuparan ang nais na mangyari.
• Pakikiusap,paghihikayat,pag-uutos,pagpilit at

Sample Footer Text

pagmumungkahi o payo.

9
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
• Gusto kong mahalin mo ako
• kunin mo ang bag ko sa lamesa.

Sample Footer Text

10
 Regulatori

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

11
 Tuesday, February 2, 20XX
Regulatori
• “Gawin mo kung ano ang sinabi
ko”
• Pagkontrol sa kilos o gawi ng iba.
• Wikangginagamit sa pagbibigay
patakaran o panuto.

Sample Footer Text

12
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
•Huwag mandaya lalong-lalo na
sa oras ng pagsusulit
•Huwag tumawid nakamamatay

Sample Footer Text

13
 Representasyunal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

14
 Tuesday, February 2, 20XX
Representasyunal/Impormatibo
• “May sasabihin ako sa iyo”
• Ginagamit
ang wika sa pagbibigay
ng impormasyon ng mga bagay-
bagay sa mundo.

Sample Footer Text

15
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
• Ang
salitang Lengguwahe o lengwahe ay
mula sa salitang lingua ng latin
nangangahulugang “dila”

Sample Footer Text

16
 Heuristiko

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

17
 Tuesday, February 2, 20XX
Heuristiko
• “Sabihin mo sa akin kung bakit”
• Paggamit
ng wika sa pagkatuto o makapagtamo ng
kaalaman hinggil sa kaniyang kapaligiran
• Ginagamit
sa paghahanap o paghingi ng
impormasyon.

Sample Footer Text

18
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
• Bakit nagkakaroon ng low tide
• Alam
kuna ang tagalog ng dream ay
panaginip

Sample Footer Text

19
 Interaksyunal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

20
 Tuesday, February 2, 20XX
Interaksyunal
• “Ikaw at ako”
• Makapagpanatili at mapagtatag ang relasyon sa kapwa
• Wikang ginagamit upang matanggap o hindi.
• Pagbati,pagpapaalam, pagbibiro,pagtanggap at iba pa.

Sample Footer Text

21
 • Kumusta
Halimbawa
• Magandang

kana?
umaga

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

22
 Personal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

23
 Tuesday, February 2, 20XX
Personal
• “Ito ako”
• Pagpapahayag ng sariling indibidwal at pagpapahayag ng
sariling damdamin o personal na nararamdaman.
• Paghanga,pagmamahal,pagrekomenda sa pamamagitan
ng pagpili ng mga salita, pagkagalit
pagkatuwa,padamdam at kasiyahan.

Sample Footer Text

24
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
• Palaban ako at hindi ako paaapi
• Talagang
nakagagalit ang mga taong hindi
marunong gumalang sa kanilang kapwa

Sample Footer Text

25
 Imahinatibo

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

26
 Tuesday, February 2, 20XX
Imahinatibo
• “Kunyari ganito”
• Gamit
ng wika sa pagpapalawak ng
imahinasyon.
• Paglalagaysa sarili sa isang katauhan
na hindi totoo at dala lamang ng

Sample Footer Text

malikot na pag-iisip.
27
 Tuesday, February 2, 20XX
Halimbawa
• Kung
ikaw ay tutubuan ng pakpak, saan
mo balak pumunta?

Sample Footer Text

28
 Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX
29
 Tuesday, February 2, 20XX
•Ibinalita
ng Deped ang
kanselasyon ng mga klase
dahil sa malakas na bagyo.

Sample Footer Text

30
 •Representasyunal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

31
 Tuesday, February 2, 20XX
•Inanyayahan ni Carla ang
kanyang mga kaklase na
magpunta sa gaganapin niyang
Debut Party.

Sample Footer Text

32
 Interaksyunal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

33
 •No
I.D No Entry

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

34
 •Regulatori

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

35
 Tuesday, February 2, 20XX
•Pinipili
ni Luisa ang kanyang
mga salitang sasabihin lalo na
kung siya ay galit.

Sample Footer Text

36
 •Personal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

37
 Tuesday, February 2, 20XX
•Nagkuwento si Micheal ng mga
bagay na kanyang gagawin kung
siya ay magiging superhero.

Sample Footer Text

38
 •Imahinatibo

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

39
 Tuesday, February 2, 20XX
•Angmga mag-aaral na
magkakaibigan ay laging
nagbibiruan sa loob ng klase.

Sample Footer Text

40
 •Interaksyunal

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

41
 Tuesday, February 2, 20XX
•Kunin mo ang bag ko
sa loob ng aking silid.

Sample Footer Text

42
 •Instrumental

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

43
 Tuesday, February 2, 20XX
• Sa Pitong gamit ng wika sa lipunan,
alin sa mga ito ang lagi mong
ginagamit at bakit?

Sample Footer Text

44
 Tuesday, February 2, 20XX
•Sa iyong palagay, paano ka
makakatulong sa pagpapaunlad
ng wikang Filipino sa paggamit
ng iyong sariling wika?

Sample Footer Text

45
Kasaysayan ng Pag-unlad ng
Wikang Pambansa
 sinaunang
Panahon ng

Austronesyano

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

47
 Tuesday, February 2, 20XX
Austronesyano
• Pinagmulan ng kasalukuyang
lahing Pilipino
• Auster-Hangin sa timog
• Nesos-Isla

Sample Footer Text

48
Tuesday, February 2, 20XX

Dalawag teorya kung saan nagmula ang

Austronesyano:

A.Nanggaling sa Tangway
Malayo at nakarating sa B.Nagmula sa Talampas
Indonesia, Pilipinas, mga Tunnan sa Tsina Simula
Kapuluan sa Pacific at noong 200 B.C.E
Sample Footer Text

Madagascar.

49
Tuesday, February 2, 20XX

Wilheim Solheim II (1924-2014)

Ama ng Arkeolohiya sa Timog Silangang Asya

Ay Nanggaling sa lugar ng sulu at Celebes.

Sila ay kumalat sa timog silangang Asya sa Pamamagitan ng

Sample Footer Text

pangangalakal, kasalan at migrasyon ng mga tao.

50
 Panahon ng
Pananakop ng
mga Espanyol

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

51
 Tuesday, February 2, 20XX
• Paglaganap ng Kristyanismo
• Ituro
ang wikang Espanyol sa
mga katutubong Pilipino.
• Doctrina Christiana lengua
española tagala (1593) –
naglalaman ng bersyon ng mga
dasal at tuntuning kristiyano na
nasa Espanyol-tagalog
• Baybayinay ipinalit sa”
Alpabetong Romano”

Sample Footer Text

52
 Tuesday, February 2, 20XX
• Ipinag-utos
ng hari ng Espanya na magtatag
ng mga paaralang magtuturo ng wikang
Espanyol sa mga Pilipino.
• Inaral ng mga prayle ang ating wika
• Nakapag-ambag sa wika ang mga
mananakop na Espanyol dahil sa
pagkakasulat nila ng diksyunaryo at aklat
panggramatika.
• Ang wikang katutubo ang ginamit ng mga
prayle sa pakikipag-usap at pakikipag-

Sample Footer Text

ugnayan.

53
 Tuesday, February 2, 20XX
• Gobernador Tello(1956),
Haring Carlo I (1550) at
Haring Felipe II (1634)
• –Pagtuturo ng Wikang
Espanyol upang mapaunlad
ang pananampalatayang
Kristyanismo ng mga
katutubong Pilipino ngunit

Sample Footer Text

hindi ito naisakatuparan.

54
 Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX
55
Panahon ng
Rebolusyong Pilipino
o Panahon ng
Propaganda (1872-
1898)
 Tuesday, Feruary 2, 20XX
Namulat ang damdamin ng mga
Pilipino dahil sa mga sumusunod:
• Pagpapahintulot sa pikikipagkalakalan ng
pandaigdigan nang buksan ang Suez Canal sa
Gitnang Silangan, na nagpabilis ng
transportasyon sa pagitan ng Asya at Europa.
• Pagpasok ng Diwang Liberal
• Gobernador –Heneral ni Carlos Maria dela
Torre- nagkaroon ng pantay na pagtingin sa
mga mamamayan.
• Pagkakagarote ng Gomburza
Mariano Gomez, Jose Burgos at Jacinto
Zamora.
 Tuesday, February 2, 20XX
Naitatag ang kilusang Propaganda na ang layunin
ay ang mga sumusunod:
• Magkaroon ng pantay-pantay na pagtingin sa mga Pilipino at Espanyol sa
ilalim ng batas.
• Gawing lalawiganin ng Espanya ang Pilipinas.
• Panumbalik ang pagkakaroon ng kinatawang Pilipino sa Kortes ng
Espanya.
• Ibigay ang Kalayaan.

Sample Footer Text

58
 Tuesday, February 2, 20XX
• Sapamumuno nina Jose P. Rizal,
Marcelo H. Del Pilar , Antonio Luna at
ni Graciano Lopez Jaena
• Ginamit ang wikang tagalog sa pagsulat
ng mga akdang pampanitikan upang
gisingin at pag-alabin ang damdaming
makabayan

Sample Footer Text

59
 mga
Amerikano
Panahon ng

(1900-1941)

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

60
 Tuesday, February 2, 20XX
• George Dewey- pamumuno sa pananakop
• Edukasyon at demokrasya
• William
Mckinley –Pangulo ng Amerika sa Panahon ng
pananakop
Ipinatupad niya ang Komisyong Schurman at Kumisyon Taft

Sample Footer Text

61
 Tuesday, February 2, 20XX
Komisyong Schurman
• Unang ipinadala sa Pilipinas at kilala rin sa tawag na
First Philippine Commision
• Jacob Schurman
• Siyasatin at alamin ang kalagayan ng Pilipinas upang
maging batayan ng mga planong pagbabago gaagwin
ng Estados Unidos
• Tulungan ang Pilipinas na magtatag ng isang

Sample Footer Text

pamahalaan
• Maging maayos ang ugnayan ng Amerikano at mga
Pilipino.
62
 Tuesday, February 2, 20XX
Komisyong Taft
• SecondPhilippine Commission (Itinatag
noong Ika-16 ng Marso 1900)
• Nagpasimula sa pagtayo ng pamahalaang
Sibil sa Pilipinas.
• Nagsilbingtagapagbatas ng Pilipinas ang
Komisyon sa ilalim ng soberanya ng Estados
Unidos sa panahon ng Digmaang-Pilipino-

Sample Footer Text

Amerikano.
• William Howard Taft
63
 Tuesday, February 2, 20XX
Komisyong Taft

• Pampublikong
Paaralan – The
Education Act of 1901 (Act No.
74)
• Thomasite- guro

Sample Footer Text

• Gamitin
ang wikang Ingles sa
pagtuturo.
64
 Tuesday, February 2, 20XX
David Doherty
•“Hindi
sapat ang paggamit ng
wikang bernakular sa pagtamo
ng maayos na eukasyon”.

Sample Footer Text

65
 Tuesday, February 2, 20XX
David Barrows
• Antropologo at edukador
• “Kailangang
gamitin ang wikang Ingles
sapagkat nakapagbibigay ito sa mga
mamamayan ng kakaibang Istatus o
Katayuan sa lipunan”.

Sample Footer Text

66
 Tuesday, February 2, 20XX
George Butte
• Bise
gobernador at kalihim ng paturuang
Pambayan
• “Malaking tulong ag katutubong wika sa
pagtuturo ng sa mga antas sa primarya dahil
mas maunawaan ng mga mag-aaral ang
kanilang wika at panitikan”.

Sample Footer Text

67
 Tuesday, February 2, 20XX
Joseph Ralston Hayden
•Tagapagtaguyod ng edukasyonng
amerikano
•“Ginagamit parin ng mga mag-
aaral ang wikang katutubo sa
ibang Gawain”.

Sample Footer Text

68
 Tuesday, February 2, 20XX
Saleeby
• “HindiKailanman magiging wikang panlahat ng
mga Pilipino ang wikang Ingles gaano
mankahusay ang pagtuturo nito sa paaralan”.
• Malakingpera ang kailangang gugulin ng
pamahalaan sa pagpapadala ng gurong
Amerikano sa Pilipinas.

Sample Footer Text

69
 Tuesday, February 2, 20XX
Batas Sedisyon
• “Ipinagbaabwal
ng batas na ito na
sumulat o pumaksa ang mga manunulat
ng mga bagay na may kilaman sa
pamamahala ng mga Amerikano na
maaring magdulot ng pag-aalsa sa
kanilang pamahalaan.”

Sample Footer Text

70
 Panahon ng Imperyalistang Hapon

Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX

71
 Tuesay, February 2, 20XX
• “Asya ay para sa
mga Asyano”
• World war II
• 10 oras matapos
nitong inatake ang
Pearl Harbor ng
Amerika.
• Umusbong ang
panitikang Tagalog

Sample Footer Text

72
 Sample Footer Text Tuesday, February 2, 20XX
73