ΠΟΛΥΜΕΣΑ

Α. Εισαγωγή στα πολυμέσα

B. Δομικά στοιχεία πολυμέσων
Γ. Ανάπτυξη εφαρμογών πολυμέσων
 ΠΟΛΥΜΕΣΑ
Α. Εισαγωγή στα πολυμέσα

1. Ορισμός
2. Κατηγορίες εφαρμογών πολυμέσων
3. Χαρακτηριστικά
 Τι είναι τα πολυμέσα
Η χρήση πολλαπλών μέσων ή μορφών για την
παρουσίαση πληροφορίας

Κείμενο, Εικόνα (ακίνητη ή κινούμενη), Ήχος,

Γραφικά, Σχεδιοκίνηση (animation 2D ή 3D ),
Video

- Μη διαδραστική
- Διαδραστική (interaction)
 Γιατί πολυμέσα;

• Διευκόλυνση των διαδικασιών κατανόησης και

απομνημόνευσης.
– Σε έρευνα που έγινε βρέθηκε ότι οι άνθρωποι
θυμούνται:
– 20% από ότι βλέπουν

– 30% από αυτά που ακούν

– 50% από αυτά που ταυτόχρονα βλέπουν και ακούν

– 80% όταν υπάρχει αλληλεπίδραση

Κατηγορίες εφαρμογών πολυμέσων

α. Ανάλογα με τον τρόπο διανομής

Οπτικοί δίσκοι (CD-ROM, DVD-ROM)
Περίπτερα πληροφοριών(Kiosks)
Πραγματικού χρόνου (Online)
Διαδίκτυο (Internet)

β. Ανάλογα με την χρήση

Ενημέρωση
Εκπαίδευση
Ψυχαγωγία
Κύρια χαρακτηριστικά πολυμέσων

α. Η πληροφορία έχει ψηφιακή φύση

β. Έχει τη δυνατότητα της Διάδρασης
γ. Είναι συμπιεσμένη
 Συμπίεση αρχείων

Γιατί χρειαζόμαστε συμπίεση;

– Μέγεθος των αρχείων (π.χ. μια φωτογραφία ή ένα
λεπτό στερεοφωνικού ήχου= 10ΜΒ περίπου)
– Είναι απαραίτητος ο περιορισμός του μεγέθους των
αρχείων ώστε να μπορούμε εύκολα να τα
αποθηκεύσουμε, να τα μεταδώσουμε στα δίκτυα και
γενικά να τα διαχειριστούμε.
Μια έγχρωμη εικόνα 1024Χ768 pixels (20cmΧ27cm στα 96ppi) με βάθος
χρώματος 24 bit καταλαμβάνει 2,25MByte
Ένα λεπτό ήχου ποιότητας CD (44,1ΚHz,16bit, stereo) καταλαμβάνει 10,1
MB ρυθμός 1,35Mbit/sec
Ένα λεπτό video ποιότητας DVD σε PAL (720X576 pixels, 25F/sec, βάθος
χρώματος 24 bit, και ήχο 48KHz -16bit - stereo) καταλαμβάνει 1861 ΜB
ρυθμός 248,14 Mbit/sec
 Συμπίεση αρχείων

Συμπίεση είναι η διαδικασία περιορισμού του

μεγέθους που καταλαμβάνει ένα ποσό πληροφορίας
εις βάρος βέβαια της διαθεσιμότητας του, της
υπολογιστικής ισχύος και πολύ συχνά και της
ακρίβειας του περιεχομένου του.

Βασικοί παράγοντες συμπίεσης

• Λόγος συμπίεσης = όγκος αρχικών

δεδομένων / όγκος συμπιεσμένων δεδομένων
• Ποιότητα εικόνας
Αλγόριθμος μη απώλειας δεδομένων (lossless)
Αλγόριθμος απώλειας δεδομένων (lossy)
 ΠΟΛΥΜΕΣΑ
B. Δομικά στοιχεία πολυμέσων

1. Κείμενο
2. Εικόνα και γραφικά
3. Ήχος
4. Σχεδιοκίνηση (animation)
5. Μεταμόρφωση (Morphing)
6. Video
 Κείμενο
Χρήση
α. Κείμενο περιεχομένου
Παρέχει ουσιαστική πληροφόρηση στον χρήστη
περιγράφοντας τις πληροφορίες

β. Κείμενο περιβάλλοντος
Τίτλοι καθορισμού ενοτήτων
Κουμπιά πλοήγησης
Μενού επιλογών
 Εικόνα και γραφικά
Χρήση
α. Εικόνα και γραφικά περιεχομένου
Φωτογραφίες
Σκίτσα
Γραφικές παραστάσεις
Διαγράμματα ροής
Διαγράμματα οργάνωσης

β. Εικόνα και γραφικά περιβάλλοντος

Φόντο οθόνης
Εργαλεία πλοήγησης
Πλήκτρα ενεργειών
 Εικόνα και γραφικά
Είδη
α. Διανυσματικές εικόνες (vector graphics)

Δημιουργούνται από:
-Την ψηφιοποίηση εικόνων μέσω σαρωτή
-Τo Microsoft Office σαν αντικείμενα σχεδίασης και γραφικές
παραστάσεις
-Τα προγράμματα δημιουργίας και επεξεργασίας διανυσματικής
εικόνας όπως το Corel Draw, το Adobe Illustrator κ.α..

Αποτελούνται από αντικείμενα σχεδίασης (γραμμές,

ορθογώνια, ελλείψεις ή τόξα) τα οποία βασίζονται σε
ειδικά μαθηματικά μοντέλα.
 Εικόνα και γραφικά
Είδη
β. Χαρτογραφικές ή ψηφιογραφικές εικόνες
(bitmap graphics)
Δημιουργούνται από:
-Την ψηφιοποίηση εικόνων μέσω σαρωτή
-Τις ψηφιακές φωτογραφικές και εικονοληπτικές μηχανές
-Την σύλληψη εικόνων από τη οθόνη του υπολογιστή
-Την ψηφιοποίηση εικόνων βίντεο ή τηλεόρασης μέσω ειδικής κάρτας
-Τα προγράμματα δημιουργίας και επεξεργασίας χαρτογραφικής
εικόνας όπως το Photo Paint, το Paint Shop Pro, το Photoshop κ.α..
 Χαρακτηριστικά των Χαρτογραφικών ή
ψηφιογραφικών εικόνων(bitmap graphics)

- Ανάλυση (resolusion). Εκφράζει την πυκνότητα των

εικονοστοιχείων της εικόνας σε κάθε διάσταση και
μετριέται σε σημεία ανά ίντσα (dots per inch, dpi).
- Το χρωματικό βάθος (color depth). Καθορίζεται από τον
αριθμό των bit που χρησιμοποιούνται για τη χρωματική
περιγραφή ενός pixel. Έτσι μια εικόνα με χρωματικό βάθος
8 bits αποδίδει 2^8=256 χρώματα ενώ με 16 bits
αποδίδονται 2^16 =65536 χρώματα.
- Τη διάσταση (size). Η εικόνα ανεξάρτητα από το σχήμα
της καταλαμβάνει το χώρο ενός ορθογωνίου
παραλληλογράμμου που την περιβάλλει.
Παραδείγματα χρωματικού βάθους bitmap graphics
16 bit βάθος χρώματος

4 bit βάθος χρώματος

8 bit βάθος χρώματος

vector vs bitmap graphics
Τα ψηφιογραφικά γραφικά
αποτελούνται από κουκκίδες
Η μεγέθυνσή τους προκαλεί
και μεγέθυνση της κουκκίδας

Τα διανυσματικά γραφικά
αποτελούνται από
γεωμετρικά σχήματα
Η μεγέθυνσή τους προκαλεί
τον επανασχεδιασμό των
σχημάτων
 Συμπίεση εικόνας
JPEG

No Compression 50% Compression 99% Compression

167 KB 46 KB 9 KB
 Βασικές μορφοποιήσεις (formats) αρχείων εικόνας

ΟΝΟΜΑ Επέκταση Συνηθισμένη

Πλεονεκτήματα Μειονεκτήματα
Μορφοποίησης αρχείου Χρήση
TIFF *.tif Ασυμπίεστη πληροφορία Μεγάλο μέγεθος Αρχειοθέτηση
(Tagged Image File) χωρίς απώλειες. αρχείου ψηφιακών εικόνων με
Μεταφερσιμότητα ανάμεσα Δύσκολο στην όλη την αρχική
σε διάφορες πλατφόρμες αποθήκευση πληροφορία διαθέσιμη
υλικού και λογισμικού
GIF *.gif Μικρό μέγεθος, εύκολη Περιορισμός χρωμάτων Εικόνες grayscale,
(CompuServe Graphics αποθήκευση και μεταφορά, στα 256 εικόνες με διαφάνεια ή
Interface Format) δυνατότητα διαφάνειας εικόνες με λίγα χρώματα
JPEG *.jpg Προσφέρει «πραγματικό Απωλεστική συμπίεση Παρουσίαση εικόνων
(Joint Photo graphics χρώμα» (16,8 Μ) και συνεχούς τόνου (πχ.
Expert Group) δυνατότητα καθορισμού του φωτογραφίες) στο Web
βαθμού συμπίεσης
PCX *.pcx Ασυμπίεστη πληροφορία Μεγάλο μέγεθος Στο λογισμικό
(PC Paintbrush Format) καλή ποιότητα εικόνας. αρχείου Paintbrush
BMP *.bmp Αποδίδει καλά σε εφαρμογές Απώλεια πληροφορίας, Σε εφαρμογές των
(Standard Windows των Windows και του OS/2 δύσκολο στη διαπλα- Windows και του OS/2
Bitmap) τφορμική μεταφορά του
PSD *.psd Διατηρεί πλήθος Συμβατό μόνον με Ενδιάμεση φόρμα
(PhotoShop images) πληροφοριών (πχ. channels, συγκεκριμένες αποθήκευσης για
layers, paths) για την εφαρμογές παραπέρα επεξεργασία
ολοκληρωμένη επεξεργασία Δεν χρησιμοποιείται της εικόνας.
της εικόνας. στο Web
Adobe PhotoShop
Corel Draw
 Ήχος
Χρήση
α. Ήχος περιεχομένου
- Αφηγήσεις για γεγονότα ή περιστατικά που σχετίζονται με το θέμα
- Μαρτυρίες (Ιστορικό Ντοκουμέντο – Απαγγελία ενός ποιήματος)
- Εκφωνήσεις περιεχομένων εφαρμογής – οδηγίες πλοήγησης –
Επεξηγήσεις

β. Ήχος περιβάλλοντος

- Ενίσχυση του μηνύματος (αέρας – φωνές ζώων)

- Μουσική επένδυση
- Ηχητικά εφέ
 Ήχος
Εφαρμογές

• σε εκπαιδευτικές εφαρμογές
και περίπτερα πληροφοριών
(information kiosks)
• αφήγηση και ο σχολιασμός των
όσων παρουσιάζονται στην
οθόνη βοηθά στην μετάδοση
του μηνύματος
• η κατάλληλη ηχητικά
υπόκρουση καθιστά την
παρακολούθηση της εφαρμογής
πιο ευχάριστη.

Χαρακτηριστικά
•πλάτος
•συχνότητα
 Ήχος
Είδη
α. Ψηφιακός ήχος με παλμοκωδική κωδικοποίηση (PCM)
Δημιουργείται μέσω της σύνδεσης των εισόδων της κάρτας
ήχου με:
-Μικρόφωνο
-Αναλογική έξοδο (line out) διαφόρων ηχητικών συσκευών
(μαγνητόφωνα, ενισχυτές, ηλεκτρικά μουσικά όργανα κλπ.)
Χαρακτηρίζεται από:
- Τη συχνότητα δειγματοληψίας (sampling rate)
- Το μέγεθος δειγματοληψίας (sampling size)
 Ήχος
Είδη
β. Ήχος MIDI (Musical Instrument Digital Interface)
Δημιουργείται από ηλεκτρονικά μουσικά όργανα
(Synthesizers)

Πληροφορίες που καταγράφονται:

-Ο χρόνος που έμεινε πατημένο το πλήκτρο
-Η ένταση με την οποία πατήθηκε
-Η νότα
-Το όργανο που παρήγαγε τη νότα
 Βασικές μορφοποιήσεις (formats) αρχείων ήχου
Επέκταση Πρότυπο Περιγραφή
Αναπτύχθηκε από την Microsoft και υποστηρίζει αρχεία
.rif RIFF ψηφιακού ήχου WAV και MIDI.
Αποτελεί το πρότυπο αποθήκευσης ψηφιακού ήχου και είναι
.wav Wave υποσύνολο του πρότυπου RIFF.
Διεθνές πρότυπο για την αποθήκευση μουσικών αρχείων MIDI.
.mid MIDI
Δημιουργήθηκε από την Apple αλλά χρησιμοποιείται σε όλες
.aif AIFF τις πλατφόρμες. Υποστηρίζει δειγματοληψία 32 bit.
Αναπτύχθηκε από την Microsoft για αρχεία MIDI.
.rmi RMI
Πρότυπο συμπιεσμένων αρχείων ήχου. Χρησιμοποιείται
.mp3 MPEG-layer 3 κυρίως για τη διακίνηση αρχείων μουσικής στο διαδίκτυο.
Windows Media Audio. Αναπτύχθηκε από την Microsoft με
.wma WMA στόχο την υποστήριξη απωλεστικής συμπίεσης.
Προορίζεται για την άμεση αναπαραγωγή ήχων μέσω του
.ra Real Audio διαδικτύου.
Προγράμματα Επεξεργασίας Ήχου

Sonic Foundry SoundForge (Sony)

Syntrillium CoolEdit (Adobe Audition)
Steinberg Cubase
Audacity
 Σχεδιοκίνηση (animation)
Χρήση
α. Σχεδιοκίνηση περιεχομένου
- Προσομοίωση διαδικασιών ή μοντέλων
- Έμφαση σε συγκεκριμένα στοιχεία
- Δημιουργία αίσθησης χρονικής αλληλουχίας

β. Σχεδιοκίνηση περιβάλλοντος
- Εργαλεία πλοήγησης και κατεύθυνσης
 Σχεδιοκίνηση (animation)
Τύποι
α. Σχεδιοκίνηση δύο διαστάσεων
Τεχνικές
- Με κυψέλες (cell animation)
- Με παρένθεση πλαισίων σε διαδρομή (in betweening)

β. Σχεδιοκίνηση τριών διαστάσεων

Στάδια
- Μοντελοποίηση
- Χαρτογράφηση υφών
- Φωτισμός
- Φωτορεαλιστική απεικόνιση
 Κινούμενη Εικόνα (animated)

Frame1 Frame2 Frame3

Animated.gif
Προγράμματα animation

3D

Poser Pro 2014

Blender 2.86a

2D
Pixton
SketchBook pro 6
FlipBook 6.86
Μορφομετατροπή (morphing)
Προγράμματα Morphing

Magic Morph
Super Goo
 Video
Χρήση
α. Video περιεχομένου
- Έμφαση σε συγκεκριμένα στοιχεία σχετικά με το θέμα
- Αναλυτική παρουσίαση πολύπλοκων διαδικασιών
- Παρουσίαση ιστορικών ντοκουμέντων και μαρτυριών
- Επεξήγηση δυσνόητων εννοιών
- Δημιουργία κατάλληλης διάθεσης

β. Video βοήθειας
- Οδηγίες πλοήγησης και χρήσης της εφαρμογής
 Video
Ψηφιακό video
Δημιουργείται:
-Με ψηφιοποίηση αναλογικού video μέσω της κάρτας σύλληψης
-Με χρήση τεχνολογίας DV

Χαρακτηρίζεται από:
- Τη συχνότητα δειγματοληψίας (sampling rate)
- Την ταχύτητα εναλλαγής των πλαισίων (frame rate)
- Το μέγεθος των πλαισίων (frame size)
- Το χρωματικό βάθος (color depth)
 Συμπίεση Video
α. Χωρική (μεμονωμένα πλαίσια) πλήρως επεξεργάσιμο
- Cinepak της Radius (*.avi)
- Microsoft Video 1 (*.avi)
- DV (*.avi)
- M-JPEG (*.avi)
- Διάφοροι συμπιεστές καρτών σύλληψης (*.avi)

β. Χρονική (ομάδα πλαισίων) μερικώς επεξεργάσιμο

- MPEG -1 (*.mpg) [VCD]
- MPEG -2 (*.mpg) [SVCD – DVD]
- Quick Time (*.mov)
- MPEG -4 (*.avi)
- Real Media (*.rm)
Προγράμματα επεξεργασίας εικόνας
Adobe PhotoShop
Corel PaintShop

Προγράμματα επεξεργασίας video

Movie Maker
Adobe Premiere
Pinnacle Studio
Movie Maker
Adobe Premiere
Pinnacle Studio
 Υπερκείμενα, Υπερμέσα και
Πολυμέσα

Γραμμική παρουσίαση πληροφοριών

Αλληλεπιδραστικότητα Σύνδεση λέξεων με

άλλα κείμενα

Υπερκείμενο
Αλληλεπιδραστικότητα Διασύνδεση ενεργών σημείων με
πληροφορίες σε άλλες μορφές

Υπερμέσο ή πολυμέσο
 γραμμική ή σειριακή

Υπερκείμενο

κείμενο
κείμενο
κείμενο κείμενο

κείμενο κείμενο

κείμενο
κείμενο
κείμενο
Υπερμέσο (ή πολυμέσο)

κείμενο

κείμενο

εικόνα κείμενο ήχος

εικόνα

video
ήχος
κείμενο ήχος video

video κείμενο
εικόνα κείμενο

video

Επόμενη διαφάνεια
 Αυτή η διαφάνεια είναι κόμβος

Οι κόμβοι είναι λέξεις, σελίδες, εικόνες, γραφικά,

ήχοι ή άλλα υπερκείμενα

Οι σύνδεσμοι είναι μέρος πληροφορίας που

συνδέει δύο κόμβους ή δύο διαφορετικές
σύ

πληροφορίες στον ίδιο κόμβο

νδ
εσ
μο
ς

Προηγούμενη διαφάνεια
 ΠΟΛΥΜΕΣΑ
Γ. Ανάπτυξη εφαρμογών πολυμέσων

1. Ανάλυση
2. Σχεδίαση
3. Παραγωγή
4. Αξιολόγηση
 Ανάλυση

- Συλλογή και προγραμματισμός συλλογής όλων

των απαραίτητων πληροφοριών
- Καθορισμός των αναγκών του τελικού χρήστη
- Καθορισμός των ικανοτήτων του τελικού χρήστη
- Ανάλυση στόχων
- Ανάλυση κόστους
 Σχεδίαση

- Δομή και μορφή της εφαρμογής

- Οργάνωση περιεχομένου από διδακτική άποψη
- Πλατφόρμα παράδοσης (CD-DVD-Web)
- Εργαλεία ανάπτυξης της εφαρμογής
- Μορφές δομικών στοιχείων
- Δημιουργία εγγράφου προδιαγραφών έργου
 Παραγωγή
α. Προ-παραγωγή (pre-production)
- Δημιουργία ενός σκελετού χωρίς περιεχόμενο που υλοποιεί τις
σχεδιαστικές αποφάσεις
β. Κύρια παραγωγή (production)
- Δημιουργία ή προμήθεια των δομικών στοιχείων
- Επεξεργασία των δομικών στοιχείων
- Συγγραφή της εφαρμογής
- Συνεχείς έλεγχοι της εφαρμογής

γ. Μετα-παραγωγή (pοst-production)
- Εργασίες εκσφαλμάτωσης του κώδικα της εφαρμογής (debugging)
- Δημιουργία δοκιμαστικών εκδόσεων
- Παραγωγή υποστηρικτικού υλικού (οδηγίες χρήσεως)
 Αξιολόγηση

- Καταγραφή στοιχείων για την

αποτελεσματικότητα της εφαρμογής
- Συμπεράσματα

Ανάλυση Απαιτήσεων
Και Σχεδιασμός
Δημιουργία
πρωτοτύπου

Έλεγχος
τέλος