KONSTRUKCIJSKI ELEMENTI U

TRADICIONALNOJ ARHITEKTURI
KONSTRUKCIJA – odnos nosača i tereta

NOSIVI ELEMENTI (aktivni) TERET (pasivni)

- zid - krov
- stup - strop
- stub - svod
- kontraforni sustav
ZID
STUP STUB

KAPITEL

TRUP/TIJELO

BAZA
ARHITRAV – ravna greda koja povezuje
stupove ARKADA – stupovi povezani lukovima
ELEMENTI RAŠČLANJENJA ZIDA

PILASTAR

LEZENA
POLUSTUP
SLIJEPA ARKADA – polustupovi ili lezene
povezane (slijepim) lukovima/arkadama
VIJENAC – vodoravni istak na zidu koji najčešće odjeljuje katove
KONTRAFORNI SUSTAV
- vanjski potporni sustav;
teret zida se preko
potpornih lukova prenosi
na potporne stubove tzv.
kontrafore
ELEMENTI TERETA U TRADICIONALNOJ ARHITEKTURI
KROV – sastoji se od drvene konstrukcije i krovnog pokrivača
- jednoslivni
- dvoslivni
- višeslivni
STROP – ravna ploha gornje granice SVOD – zaobljena ploha gornje
unutrašnjeg prostora granice unutrašnjeg prostora
 POJASNICA

TRAVEJ

JEDRO – polje
svoda omeđeno
rebrima

BAČVASTI SVOD – u obliku KRIŽNO - REBRASTI SVOD

šupljeg poluvaljka; teret se – bridovi križnoga svoda se
prenosi na zidove i (ili) ojačavaju rebrima
stupove/arkade
KRIŽNI SVOD – dva bačvasta se
sijeku pod pravim kutem i teret se
oslanja na četiri nosača
DRVENO OTVORENO
KROVIŠTE
KUPOLA – svod u obliku
prijelaz s kružne osnove kupole
šuplje polukugle na kvadratnu osnovu
PANDANTIV – sferni trokut TROMPA – sferna niša
LANTERNA – tornjić s
otvorima za svjetlost
NAČINI OTVARANJA ZIDA
- vrata i prozori KVADRIFORA

MONOFORA BIFORA TRIFORA

ROZETA – kružni prozor sa zrakasto OKULUS – jednostavni kružni
raspoređenim stupićima otvor/prozor
PORTAL – svečani, trijumfalni ulaz u crkvu ili palaču
LUNETA ARHIVOLT
ZABAT

NADVRATNIK

DOVRATNIK

TRIMO

PRAG
TIPOVI GRAĐEVINA – TLOCRTI LONGITUDINALNI TLOCRT – ima
naglašenu uzdužnu os
CENTRALNI TLOCRT – tlocrt oko
kojega možemo opisati ili upisati - pravokutni oblik
kružnicu - oblik latinskog križa
- kvadratični
- kružni
- oblik grčkog (jednakokračnog)
križa
CENTRALNI TLOCRT LONGITUDINALNI TLOCRT