• Çoxluq anlayışı riyaziyyatın ilk anlayışlarındandır.
Ədədlərdən təşkil olunmuş çoxluğa baxaq. Məsələn,
birrəqəmli natural ədədlər çoxluğu: 1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9. Bu çoxluğa daxil olan ədədlərin hər birinə birrəqəmli natural ədədlər çoxluğunun elementi deyilir. • Çoxluğu əmələ gətirən obyekt onun elementi adlanır. • Çoxluğu latın əlifbasının böyük hərfləri A, B, C,...., X, Y, Z ilə elementini isə həmin əlifbanin kiçik hərfləri a, b, c,..., x, y, z ilə işarə edirlər. • Birrəqəmli natural ədədlər çoxluğunu A ilə işarə etsək, onda bu çəxluğu böyük mötərizənin köməyi ilə belə yazmaq olar: A={1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9} • Sonlu sayda elementi olan çoxluğa sonlu çoxluq deyilir. Məsələn, birrəqəmli natural ədədlər çoxluğu: A={1, 2, 3, 4, 5, 6, 7, 8, 9}
• Elementlərinin sayı sonsuz olan çoxluğa sonsuz
çoxluq deyilir. Məsələn, natural ədədlər çoxluğu:
N={1, 2, 3,...}
• Elementi olmayan çoxluq boş çoxluq adlanır və Ø
kimi işarə olunur. • A çoxluğunun hər bir elementi həm də B çoxluğuna daxildirsə, A-ya B-nin alt çoxluğu deyilir və AcB kimi işarə olunur.
A={3, 5, 7}, B={2, 3, 4, 5, 6, 7, 8}
AcB
• Eyni elementlərdən təşkil olunmuş çoxluqlara
bərabər çoxluqlar deyilir.
A={4, 6, 7, 5}, B={7, 6, 5, 4}
A=B Elementləri müxtəlif obyektlər olan çoxluqlar da var. Məsələn: HƏYATDA MÜXTƏLIF TƏBIƏTLI ELEMENTLƏRI OLAN ÇOXLUQLARA BAŞQA ADLAR DA QOYULUR. • İki çoxluqdan heç olmasa birinə daxil olanelementlərdən təşkil olunmuş çoxluğa bu çoxluqların birləşməsi deyilir və “υ” kimi işarə olunur:
A={1, 3, 4, 5, 7, 8}, B={1, 3, 5, 7, 8, 9, 10}
AυB={1, 3, 4, 5, 7, 8, 9, 10}
• İki çoxluğun ortaq elementlərindən təşkil olunmuş çoxluğa bu
çoxluqların kəsişməsi deyilir və “∩” kimi işarə olunur:
A={1, 2, 4, 5, 7}, B={4, 5, 7, 8, 9}
A∩B={4, 5, 7} A və B çoxluqlarının birləşməsi və kəsişməsini əyani şəkildə Eyler-Venn dairələrinin köməyi ilə göstərmək olar. C ÇOXLUĞUNDA “AZƏRBAYCAN” SÖZÜNƏ, D ÇOXLUĞUNDA ISƏ “ANA” SÖZÜNƏ DAXIL OLAN HƏRFLƏRI YERLƏŞDIRƏK.