Subjekti

međunarodnih odnosa
 Svaki nosilac neke aktivnosti koja utiče
na međunarodne odnose.
 Trajnost djelovanja
 Svijest i namjera da se nešto (ne) čini
 Posljedice djelovanja imaju
međunarodno značenje
 Države – najstariji i još uvijek najvažniji
subjekti međunarodnih odnosa
 Elementi države:
 Stanovništvo
 Teritorija
 Organizovana vlast
 Suverenost
Najveće države po
teritoriji
1. Rusija
2. Kanada
3. Kina
4. SAD
5. Brazil
6. Australija
7. Indija
8. Argentina
9. Kazahstan
10. Alžir
Najveće države po
stanovništvu
1. Kina
2. Indija
3. SAD
4. Indonezija
5. Brazil
6. Pakistan
7. Nigerija
8. Bangladeš
9. Rusija
10. Meksiko
 De facto države – države bez širokog međunarodnog
priznanja
 De facto, a u nekim slučajevima i de jure imaju odnose
sa drugim državama
 Južna Osetija (otcijepljena od Gruzije), Pridnjestrovlje (od
Moldavije), Abhazija (od Gruzije), Nagorno Karabah (od
Azerbejdžana), Sjeverni Kipar (od Kipra), Somalilend (od
Somalije)
 Palestina, Zapadna Sahara
 Tajvan (Republika Kina)
 Kosovo
 Entiteti sa obilježjima države
 Terorističke organizacije koje imaju
elemente države (imaju vojsku, imovinu,
kontrolišu neku teritoriju...) : Islamska
država, Hamas, Hezbolah, talibani...
 Autonomni entiteti (paradiplomatija) – Škotska,
Kvebek, Republika Srpska, Karakalpakstan,
Katalonija, Farska Ostrva, Oland, Vojvodina,
Gagauzija, Flandrija, Valonija, Aćeh, Zanzibar,
Hong Kong, Makao...
 Različiti oblici učešća u međunarodnim odnosima,
zavisno prije svega od unutrašnje organizacije
države čiji su dio
 Lokalna samouprava (gradovi, itd)
 Nijesu subjekt međunarodnog prava
 Međunarodne organizacije -
međunarodnim ugovorom osnovani
institucionalizovani oblici opštenja
najmanje tri države koje imaju najmanje
jedan stalni organ i određen cilj
djelovanja.
 Međunarodne međuvladine organizacije
 Međunarodne nevladine organizacije
 Međunarodne privredne organizacije - svaka
firma, korporacija ili slična međunarodna
organizacija koja ima međunarodni karakter
po sastavu kapitala, upravljačkih tijela i
međunarodnoj rasprostranjenosti.
 Pokreti
 Sindikalni pokreti
 Pagvaška konferencija
 Svjetska cionistička organizacija
 Vjerske organizacije
 Protestantska crkva, islam, judaizam –
slaba kohezija
 Pravoslavne crkve – u principu
nacionalne
 Rimokatolička crkva – centralizovana;
sjedište – u Vatikanu; ugovori koje sklapa
sa državama - konkordati
 Nacije
 Formirane nacije koje traže formiranje
sopstvenih država
 Antikolonijalizam, separatizam
 Grupe ljudi
 Vladajuća klasa
 Sindikalno vođstvo
 Vojna elita
 CIA
 Čovjek pojedinac kao subjekt
 Proces donošenja odluka – lideri
 Politička patologija
 Javno mnjenje