វិទ្យាស្ថា នពហុបច្ចេកទេសភូមិភាគតេជោសែនកំពត

RIGIONAL POLYTENIC INSTITUTE TECHO SEN KAMPOT

ដេប៉ា តឺម៉ង់អគ្គិសនី និងអេឡិចត្រូនិច

ម៉ូឌុលទី២
ប្រមុំ

ការប្រើប្រាស់
មេរៀនទី៣
និងការថែទាំឧបករណ៍ រង្វា ស់
អ្វីទៅដែលហៅថាឧបករណ៍ រង្វា ស់?
 និយមន័យឧបករណ៍ រង្វា ស់

ឧបករណ៍ រង្វា ស់គឺជាឧបករណ៍ មួយប្រភេទដែល សម្រាប់វាស់ទៅលើ

ផ្នែកផ្ទាំងខាងក្នុង ខាងក្រៅ ជម្រៅ និង ប្រវែង ហើយប្រើប្រាស់ច្រើន នៅក្នុង
ផ្នែកវិស្វកម្មលោហៈជាងមេកានិក និងជាងផ្សេងៗទៀត។
 សញ្ញា ណនៃឧបករណ៍ រង្វា ស់

ឧបករណ៍ រង្វា ស់ មានច្រើនបែប ច្រើនសណ្ឋា នដូចជា៖

1. ម៉ែត្រគាប Verneir Caliper9. តុត្រួតពិនិត្យផ្ទៃរាបឬថ្មម៉ា ប
2. បន្ទា ត់ដែក Steel Ruler 10. នាឡិកាអាំងឌីការទ័រ
3. មីក្រូម៉ែត្រ Micrometer 11. ស្មិតធ្មេញ ឬកាលីបវាស់ពី
4. បន្ទា ត់កែង ញ៉ុ ង
5. ម៉ែត្របត់
6. ម៉ែត្ររូត
7. ម៉ែត្ររ៉ូឡូឬម៉ែត្រខ្សែ
8. កំប៉ា ស្នែង
 ១. ម៉ែត្រគាប Verner Caliper

ម៉ែត្រគាបគឺជាឧបករណ៍ រង្វា ស់សម្រាប់វាស់វិជ្ឈមាត្រខាងក្រៅ

វិជ្ឈមាត្រខាងក្នុ ង និងជម្រៅ របស់ផ្នែកគ្រឿងហើយកន្ទុ យរបស់វាសម្រាប់វាស់
ជម្រៅ។ នៅលើដង ម៉ែត្រ គាបគេក្រិតជា mm និង ក្រិតជា Inch។ ដែលមាន
សណ្ឋា នដូចខាងក្រោម៖
១. ម៉ែត្រគាប Verner Caliper
 ២. បន្ទា ត់ដែក​Steel Ruler

បន្ទា ត់ដែកគឺជាឧបករណ៍ រង្វា ស់ ប្រើសម្រាប់វាស់ផ្នែកផ្ទាំងដែលវែង

ហើយនៅលើតួ បន្ទា ត់មាន ក្រិត mm និង ជា Inch ហើយនៅផ្នែកខាងក្រោយ
នៃបន្ទា ត់នេះមានសរសេរបញ្ជា ក់ពីខ្នា តជាអ៊ីញ បំលែងមកជាមីលីម៉ែត្រ និងខ្នា ត
ខ្សែខ្ចៅ ទៀតផង។ ប្រវែងរបស់វាមានពី 300mm ដល់ 1000mm ភាពលំអៀង
របស់វាគឺ ±0.5 mm ដល់ 1.00 mm ដែលមានសណ្ឋា នដូចតទៅ៖
 ៣. មីក្រូម៉ែត្រ Micrometer​

មីក្រូម៉ែត្រ គឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់ផ្នែកគ្រឿងដែលគេនិយមប្រើក្នុ ង

ការងារ ដែលផលិតរួច ហើយឬការងារដែលមានភាពជាក់លាក់ខ្លាំង។
មីក្រូម៉ែត្រចែកជាបីប្រភេទគឺ៖
 សម្រាប់វាស់វិជ្ឈមាត្រខាងក្រៅ
 សម្រាប់វាស់វិជ្ឈមាត្រខាងក្នុង
 សម្រាប់វាស់ជម្រៅ
៣. មីក្រូម៉ែត្រ Micrometer​
 ៤. បន្ទា ត់កែង​

បន្ទា ត់កែង គឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់រកខ្សែបន្ទា ត់កែង

និងត្រួតពិនិត្យមុំកែង លើផ្នែកផ្ទាំង។ បន្ទា ត់កែងនេះមានសារៈ
សំខាន់ណាស់ក្នុងការវាស់រកភាពកែងរបស់លោហៈ ភាពកែងនៃរន្ធ
ខ្សែខ្ចៅ ផ្ទៃរាបរបស់ ផ្នែកផ្ទាំងផ្សេងៗ...។ កម្រិតលំអៀងរបស់វាគឺ
0.003 mm។
៤. បន្ទា ត់កែង​
 ៥. ម៉ែត្របត់

ម៉ែត្របត់ គឺជាឧបករណ៍ រង្វា ស់សម្រាប់ជាងឈើ ម៉ែត្របត់

ភាគច្រើនគេធ្វើអំពីលោហៈអាលុយមីញ៉ូ ម ហើយភាពលំអៀងរបស់
វាគឺ ± 1mm – 2.00mm។
 ៦. ម៉ែត្ររូត

ម៉ែត្ររូត គឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់ផ្នែកគ្រឿងណាមាន

ប្រវែង វែងៗ ហើយច្រើនគេប្រើក្នុងការងារ សំណង់ ( ជាងទឹក
ជាងឈើ ជាងកំបោរ ជាងអគ្គិសនី និងជាងមេកានិក ) ហើយភាព
លំអៀងរបស់វាគឺ ± 1 mm - ± 2 mm។
 ៧. ម៉ែត្ររ៉ូឡូឬម៉ែត្រខ្សែ

ម៉ែត្ររ៉ូឡូគឺជាឧបករណ៍ រង្វា ស់ប្រើក្នុងការងារសំណង់ ដែលគេយកវា

ទៅវាស់លើប្រវែងដីមុន ការសាងសង់ និងប្រើដើម្បីវាស់ក្នុងការងារណាមួយ
ដែលមានប្រវែង វែងៗ ហើយម៉ែត្រនេះមានប្រវែងចាប់ពី 50m ដល់ 150m ។
ហើយភាពលំអៀងរបស់វាគឺ±0.5 mm ដល់ 1.00 mm។
 ៨. កំប៉ា ស្នែង

កំប៉ា ស្នែងគឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់វិជ្ឈមាត្រខាងក្រៅ និងវិជ្ឈមាត្រ

ខាងក្នុងដែលគេនិយម ប្រើប្រាស់នៅក្នុងរោងជាង ឬរោងចក្រ សហគ្រាស ភាព
លំអៀងរបស់វាគឺ ±0.5 mm - 1.00 mm។
 ៩. តុត្រួតពិនិត្យផ្ទៃរាបឬថ្មម៉ា ប

ថ្មម៉ា ប គឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់ផ្ទៃរាបផ្សេងៗ និងត្រួតពិនិត្យជ្រុង

កែង។ វាជាឧបករណ៍ មួយប្រភេទដែលមានភាពសុក្រិតជាទីបំផុត ផ្ទៃលើរបស់
វា រលោងហើយ រាបស្មើ ល្អ ភាពរលោងរបស់វាគឺ ស្ថិតក្នុងប្រភេទត្រីកោណ
បួន។ ដើម្បីវាស់ភាពរាបស្មើ របស់លោហៈ ដំបូង គេត្រូវលាបថ្នាំពណ៌ លើថ្មម៉ា ប
បន្ទា ប់មកយើងយកដុំការមកដាក់លើវាថ្មមៗ ហើយចាប់ ដុំការនោះដោយអូស
ថើរៗប្រហែលជាបីបួនវិនាទី បន្ទា ប់មកលើកដុំការនោះមកពីពិនិត្យថា តើផ្ទៃ
របស់ដុំការមានប៉ះថ្នាំនោះគ្រប់ផ្ទៃដែរឬទេ។ ប្រសិនបើប៉ះគ្រប់ ផ្ទៃមានន័យថា
សាច់ របស់វារាបស្មើល្អ តែបើមានការប៉ះដោយកន្លែងទេនោះ មានន័យថាផ្ទៃ
របស់វាមិនបាន រាបស្មើនៅឡើយទេ។
៩. តុត្រួតពិនិត្យផ្ទៃរាបឬថ្មម៉ា ប
 ១០. នាឡិកាអាំងឌីការទ័រ

នាឡិកាអាំងឌីកាទ័រ គឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់រកផ្ទៃគោល ផ្ទៃរាប

ផ្ទៃបោល ផ្ទៃ គ្រើម...។ គេយកវាទៅវាស់រកត្រង់នៃការចាប់ផ្គុំរវាងដុំការច្រើនផ្គុំ
ចូលគ្នា រកភាពរលោង រកភាពមូលរបស់ផ្នែកផ្ទាំង ផ្សេងៗ។ នាឡិការបស់យើង
អាចដោះដូរបាន រួមទាំងបណ្តូ លចាប់ ជាមួយនឹងដុំការ។ នៅជើងទម្រ របស់វា
មានបំពាក់ដោយប្រព័ន្ធម៉ា ញ៉េទិច Magnetic សម្រាប់ ធ្វើឱ្យជើងទម្ររបស់វា
នៅនឹងថ្កល់ ងាយស្រួល ក្នុងការវាស់ផ្នែកគ្រឿង។
១០. នាឡិកាអាំងឌីការទ័រ
 ១១. ស្មិតធ្មេញ ឬកាលីបវាស់ពីញ៉ុ ង

ស្និតធ្មេញគឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់ជំហានខ្សែខ្ចៅ និងមុំធ្មេញខ្សែខ្ចៅ

ហើយនៅ ក្នុងប្រអប់វា មានធ្មេញជាប្រភេទមេទ្រីកនិងជាអ៊ីញ។ ធ្មេញមេទ្រីក
និងធ្មេញអ៊ីញ (ធ្មេញUnified) មានលក្ខណៈខុសគ្នា ទៅតាមចំនួនធ្មេញក្នុងមួយ
អ៊ីញ ជំហាន និង មុំខ្សែខ្ចៅ ។
 ១១. ស្មិតធ្មេញ ឬកាលីបវាស់ពីញ៉ុ ង

ស្និតធ្មេញគឺជាឧបករណ៍ សម្រាប់វាស់ជំហានខ្សែខ្ចៅ និងមុំធ្មេញខ្សែខ្ចៅ

ហើយនៅ ក្នុងប្រអប់វា មានធ្មេញជាប្រភេទមេទ្រីកនិងជាអ៊ីញ។ ធ្មេញមេទ្រីក
និងធ្មេញអ៊ីញ (ធ្មេញUnified) មានលក្ខណៈខុសគ្នា ទៅតាមចំនួនធ្មេញក្នុងមួយ
អ៊ីញ ជំហាន និង មុំខ្សែខ្ចៅ ។
១១. ស្មិតធ្មេញ ឬកាលីបវាស់ពីញ៉ុ ង
 ក្រោយពីដឹងពីមុខងាររបស់វាអស់ហើយ យើងអាចកំណត់ប្រភេទតួនាទី
របស់ ឧបករណ៍ រង្វា ស់ ទើបយើងអាចកំណត់ពីគោលបំណងវាបានដូចតទៅ៖
 ត្រូវយល់ដឹងឱ្យបានច្បាស់ ពីគោលបំណងឬមុខងាររបស់វា
 ត្រូវម្ចា ស់ការឱ្យបាននូវរបៀបកាន់ និងប្រើបា្រស់សម្ភា រឱ្យបាន
ត្រឹមត្រូវ
 ត្រូវជ្រើសរើសសម្ភា រឱ្យចំមុខសញ្ញា របស់វា
 កុំប្រើសម្ភា រឱ្យខុសមុខងាររបស់វា
 ត្រូវយកចិត្តទុកដាក់រៀបចំសម្ភា រឱ្យមានសណ្តា ប់ធ្នា ប់
 ត្រូវព្យាយាមរក្សាសម្ភា រជាប្រចាំធ្វើដូចនេះគឺការងារមិនអាចមិនល្អ
បានទេ
 សូមអរគុណចំពោះ
ការចូលរួមរបស់សិក្ខា ម

Thank you!