You are on page 1of 9

黄帝 Click icon to add picture

​Хуанди эзэн хаан


Хуанди (ханз. 皇 帝 , пиньинь: Huángdì,
монголоор: ᠬᠤᠸᠠᠩᠳᠢ) гэдэг нь эзэн хаан гэсэн
утгатай үг бөгөөд хятадын түүхэнд
оршин тогтнож байсан төрт улсын
хаадын хэрэглэж байсан цол юм.
Эртний хятадын улс төрд тухайн
улсыг захирагч хуанди нь Дээд
Тэнгэрийн хөвгүүн, Тэнгэрийн доорхийг
захирах хувьтай нэгэн хэмээх үзэл
баримтлал гүн шингэсэн байдаг.

Хань үндэстэний төрт улсын түүх НТӨ 2600 гаруй жилийн өмнөөс оршин
тогтнож ирсэн ч, хуанди цолтой эзэн хаантай анхны төрт улс НТӨ 221 онд
долоон улсыг нэгтгэсэн Цинь улс байсан. Энэ үеэс хойш бүх хятад орныг
нэгтгэсэн олон улс ээлж дараалан гарч ирсээр 1912 онд манж үндэстэний
Чин гүрэн мөхөж, хаант засаглал төгсгөл болсон.

Хуанди хэмээх нь Монголын Хаан цолтой ижил түвшиний статустай албан


тушаал юм. Энэ цол нь тухайн улсын хааны удмын зөвхөн эцгээс хөвгүүнд,
зарим үед авга талын ноёдод угсаа залгамжлах байдлаар өвлөгдөж байсан.


Ингэхдээ улс төрийн дээд эрх мэдлийг эдлэхээс гадна Күнз, Даогийн ёс зүйн
хэм хэмжээг даган мөрдөж, эрх мэдлийн төлөөх өрсөлдөх бүлэглэл хоорондын
тэмцэлийг зохицуулж, тэдгээрийн дэмжлэгтэйгээр эрх мэдлээ хэрэгжүүлдэг
байсан.

3 Presentation title 20XX


Хятадын түүхэнд тодорсон хамгийн аугаа гурван хаан:
 Цинь Ши Хуанди
 Хубилай
 Канси
Цинь Ши Хуанди бол хүний түүхэнд мэдэгдэх
хамгийн харгис дарангуйлагчийн нэг. (МЭӨ 221-210 онд төр
барьж байсан) Гэхдээ тэрээр цусан намаг татуулж байж анх
Click icon to add picture
удаа нэгдсэн Хятадыг байгуулж чадсан. Нүүдэлчдээс
хамгаалж босгосон тасархай хэрмүүдийг нийлүүлж түмэн
газрын их хэрэм байгуулжээ. Ийнхүү байнга умрын
нүүдэлчдэд цохиулж дээрэмдүүлж байсан хятадын саланги
улсууд нэгдсэнээр хүчирхэг дефенсив (хамгаалалтын) гүрэн
болжээ.

4
Цинь Ши Хуан (НТӨ 259 - НТӨ 210 он)
Чин Жуан Щиан вангийн хүү бөгөөд
Хятадын анхны эзэн хаан ажээ. 13 насандаа
хаан ширээнд суусан байдаг. Хаан ширээнд
сууснаас хойш Лао Ай болон Лү Бу Вэй
нарыг хөнөөж, Ли Си болон Вэй Лиао нарт
итгэн төрд олон жил ажилуулсан. 39
насандаа Хятад дахь бусад зургаан улсыг
нэгтгэн Цинь улсыг байгуулсан.
Амьд байгаа үедээ цагаан хэрмийг
байгуулсан. Анх удаа жүн шиан (засаг
захиргааны байгууламж аймаг сумтай утга
тэнцэнэ) дүрмийг хэрэгжүүлжээ. Бичиг
үсгийг нэгтгэж, жин хэмжүүрийг тогтоов.
Бас бичгийн сургаалтны ном бичгийг
хориглож галдан шатаасан бөгөөд маш олон
зохиолчийг хөнөөсөн ажээ.
Цинь Шихуанди бунхан
谢谢

You might also like