NASTANAK I RAZVOJ

FEUDALNIH ODNOSA
U
ZAPADNOJ EVROPI
 Feudalizam je društveno uređenje
karakteristično za srednji vijek u kojem su
se formirale dvije osnovne klase :

1.feudalci
2.kmetovi
POJAVA KOLONATA
Kolon ( zakupac zemlje , mogao je biti oslobođeni rob ili siromašni seljak )

Kolonat je : - pokušaj prevazilaženja krize robovlasničkog načina proizvodnje

- označio dotrajalost starih odnosa u proizvodnji
- označio začetke novog načina proizvodnje koji će biti
uspostavljeni tek poslije propasti robovlasničkog poretka krajem 5. vijeka

Robovlasništvo Kolonat Feudalizam

 varvarske provale → uništavanje gradova i
 naturalna privreda
 1. Nastanak feudalnih odnosa
Franačka
• slobodno seljaštvo → ekonomsko propadanje → klasna
diferencijacija

Mora da ide u rat

Vojna Ekonomski
aristokratija propalo
koja se bogatila seljaštvo
ratnim plijenom
KMETOVI
FEUDALCI
POTOMCI RIMSKE
ROBOVLASNIČKE
ARISTOKRATIJE

SREDNJOVJEKOVNO
PLEMSTVO
1.SVJETOVNO
2. DUHOVNO

FRANAČKA
RODOVSKO –
PLEMENSKA
ARISTOKRATIJA
 POTOMCI
RIMSKIH
ROBOVA ,
RIMSKI KOLONI

SREDNJOVJEKOVNO
KMETSTVO
(SLUGE I KMETOVI)

GERMANSKI
SLOBODNI
SELJACI
 VAZALNI ODNOSI
ODNOSI UZAJAMNE ZAVISNOSTI
......
VLADAR
KOJI SE USPOSTAVLJAJU UNUTAR
FEUDALNE KLASE

 BENEFICIJUM – posjed koji se dobija za vojnu

službu
KRUPNO PLEMSTVO
FEUD – nasljedni posjed I SVEŠTENSTVO

zakletva vjernosti
SREDNJE I
vazal ( ’’ sluga ’’ ) – niži društveni položaj na
SITNO
feudalnoj ljestvici PLEMSTVO

 senior ( ’’ stariji ’’) – viši društveni položaj na (VITEZI )

feudalnoj ljestvici

KMETOVI
 - privilegovani dio feudalnog društva
- Imunitet ( povlastice ) – oslobođeni
obaveza prema državi

Feudalna piramida
 PRIVATNI POSJED SLOBODNOG ČOVJEKA

alodij feudalac
Feud
selište kmetovi
Kmet od vlastelina ( feudalca ) prima zemlju zvanu
selište, koje se sastoji od kuće i okućnice u selu, te
oranice i livade izvan sela.
VLASTELINSTVO je imanje feudalnog gospodara na kojem se nalaze kmetovske
parcele , šume , pašnjaci , lovišta , crkva...
 FEUDALNA RENTA

NATURALNA
RADNA
- kmet daje dio godišnjih NOVČANA
- besplatan rad kmeta na prihoda sa svoje parcele - radna ili naturalna obaveza
zemlji feudalca 2-3 dana u feudalcu pretvorena u novac -
sedmici -
1/3 – 1/10 -
1.Vladar
Vladar je sa porodicom živio u
dvoru.

Dvor je bio raskošna građevina

sa mnogo prostorija i spolja je
podsjećao na grad.

Dvor je bio centar države. U

njemu se nalazio vladarev
prijesto, a pored vladareve
porodice u njemu su živjeli i
drugi visoki velikodostojnici.

U dvoru je vladar izdavao

naređenja, često priređivao
svečanosti. Dvor je imao brojnu
poslugu (kuvari, konjušari,
spremačice, dvorske lude).
2. Crkveno plemstvo
3. Krupno plemstvo
Krupna vlastela je živjela u dvorovima sličnim vladarevom, samo skromnijim.

Krupna vlastela je zajedno sa vladarem učestvovala u najvažnijim državnim poslovima.

U ratovima krupna vlastela je pripremala bitke i komandovala feudalnom vojskom.

Sa zadovoljstvom je odlazila u ratove, jer bi u slučaju pobjede dobijala nove feude, prihode, tj.
bogatstva.

Priređivali su turnire.
4. Srednji i sitni feudalci

Sitnu i srednju vlastelu činili su ratnici –

vitezovi ili riteri.

Biti vitez bilo je najdostojnije zvanje.

Oni su u ratu bili hrabri ratnici, a u miru

su pomagali siromašne i slabije.
Ratnu vještinu održavali su na viteškim turnirima.

Bili su opremljeni sa dobrim konjima, oklopima,

mačevima, kopljima i buzdovanima.

Odlikovala ih je vjernost prema krupnoj vlasteli i

vladarima.

U NJEMAČKOJ SU SE ZVALI RITERI,

U ENGLESKOJ ČEMPIONI (ODATLE
IZRAZ „ŠAMPION"),
U FRANCUSKOJ ŠEVALIJE BLAN –
BELI VITEZ,
U ŠPANIJI KAMPEADOR
5. Trgovci , zanatlije , slobodni seljaci 6. Kmetovi