თემა 1.

ადმინისტრაციული სამართალი და საჯარო მმართველობა

ადმინისტრაციული სამართლის ცნება და განვითარება, მიზნები, დამახასიათებელი ნიშნები. სისტემა. ზოგადი და განსაკუთრებული
ადმინისტრაციული სამართალი.

ადმინისტრაციულსამართლებრივი ნორმები და ურთიერთობები. ადმინისტრაციული სამართლის კონსტიტუციურ-სამართლებრივი საფუძვლები,

კონსტიტუციური სამართლის გავლენა ადმინისტრაციულ სამართალზე, დემოკრატიული, სამართლებრივი და სოციალური სახელმწიფოს პრინციპები.
ევროკავშირისა და საერთაშორისო სამართლის პრინციპები ადმინისტრაციულ სამართალში. ადმინისტრაციული სამართლის დარგის კოდიფიკაცია,
ადმინისტრაციული სამართლის დარგის ჩამოყალიბებისა და განვითარების ისტორია, როგორც საქართველოში, ისე საზღვარგარეთის
დემოკრატიულ ქვეყნებში. თანამედროვე ადმინისტრაციული სამართლის ფორმირების მიმართულებები.

საჯარო მმართველობის სფეროს საკანონმდებლო მოწესრიგება. საჯარო მმართველობა დემოკრატიულ და სოციალურ სამართლებრივ
სახელმწიფოში. დემოკრატიული და სოციალური სამართლებრივი სახელმწიფოს კონსტიტუციური პრინციპები. სამართლებრივი სახელმწიფო და
RULE OF LAW: თავისუფლების პარადიგმა. სამართლებრივი სახელმწიფოს ცნება. RULE OF LAW -ს ცნება. სამართლებრივი სახელმწიფოსა და RULE
OF LAW -ს შერწყმა საერთაშორისო სამართალსა და ევროკავშირის სამართალში. დემოკრატიული სამართლებრივი სახელმწიფო:
პასუხისმგებლობის პარადიგმა. სოციალური სამართლებრივი სახელმწიფო: წინდახედულობისა და ხელშეწყობის პარადიგმა, საჯარო
მმართველობის ფუნქციები დემოკრატიულ და სოციალურ სამართლებრივ სახელმწიფოში. კანონის აღსრულება.

ადმინისტრაციული სამართალი როგორც საჯარო სამართლის ნაწილი და კერძო სამართალთან მისი ფარგლები, მმართველობის
კერძოსამართლებრივი საქმიანობის ფორმები, მმართველობის აღსრულება კერძოსამართლებრივი ფორმებით (ე.წ. ადმინისტრაციული-კერძო
სამართალი). ადმინისტრაციულ ნორმებთან ერთად დამატებით (სუბსიდიარულად) სამოქალაქოსამართლებრივი ნორმების გამოყენება
ადმინისტრაციულ სამართალში და მასთან დაკავშირებული საკითხები.

მაკა სალხინაშვილი
პროფესორი
სამართლის აკადემიური დოქტორი
 რას შეისწავლის ადმინისტრაციული სამართალი
 ადმინისტრაციული სამართლის დარგის განვითარების მოკლე ისტორია
 ადმინისტრაციული სამართლის მსგავსება და განსხვავება სამართლის სხვა
დარგებისაგან
 ადმინისტრაციული სამართალი, როგორც საჯარო სამართლის დარგი
 ადმინისტრაციული სამართლის წყაროები
 ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი ნორმები და ურთიერთობები
 ადმინისტრაციულ-სამართლებრივ ურთიერთობაში სუბიექტი და ობიექტი
 თანამედროვე ადმინისტრაციული სამართლის ფორმირების მიმართულებები
 საჯარო მმართველობა არის კომპლექსური მოვლენა, რომელსაც აქვს
სამართლებრივი, პოლიტიკური, ეკონომიკური (მენეჯერული), კულტურული,
ორგანიზაციული და შიდა კომუნიკაციური ასპექტები. თავის მხრივ, ეს
კომპლექსურობა არის მეცნიერების თეორიული რეფლექსი, რომ საჯარო
მმართველობა განიხილოს კომპლექსურად, ყველა ამ ასპექტების გათვალისწინებით.
ამ მხრივ დისკუსია შეეხება იმას, საჯარო მმართველობა, როგორც კომპლექსური
ფენომენი, განიხილება ან უნდა განიხილებოდეს თუ არა ცალკეული შემსწავლელი
მეცნიერებების ფარგლებში ცალ-ცალკე (ე.ი. ადმინისტრაციული მეცნიერებების
მიერ), თუ უნდა არსებობდეს ადმინისტრაციული მეცნიერება, როგორც
დამოუკიდებელი დარგი, რომელშიც რელევანტურად იქნება ინტეგრირებული ყველა
ეს მეცნიერება.

რა არის ადმინისტრაციული მეცნიერება

 ადმინისტრაციული მეცნიერება იკვლევს რეალურ სინამდვილეს და მართვის
კომპლექსურ სტრუქტურებს, ესწრაფვის მართვის სუბიექტების ქცევისა და
მმართველობითი გადაწყვეტილებების სავარაუდო შედეგების პროგნოზირებას.
 თანამედროვე ადმინისტრაციულ მეცნიერებაში მართვის ხელოვნებას და მის
პრაქტიკულ ასპექტებს გაცილებით უფრო მნიშვნელოვანი როლი აკისრია, ვიდრე
წმინდა იურიდიულ ასპექტებს.
 კანონი ვერ შემოგვთავაზებს სახელმწიფო მართვის პროცესში განსახორციელებლ
მზა სქემებს. კანონი მხოლოდ იძლევა ამ მოდელების მოქნილი და ეფექტური
გამოყენების შესაძლებლობას.
 სახელმწიფო მართვის პროცესში მოქმედებს პრინციპი ,,ნებადართულია
ყველაფერი, რაც კანონით აკრძალული არ არის“.

ადმინისტრაციული სამართალის
მეცნიერების თანამედროვე ტენდენციები
ადმინისტრაციული სამართალი როგორც საჯარო სამართლის ნაწილი და
კერძო სამართალთან მისი ფარგლები, მმართველობის
კერძოსამართლებრივი საქმიანობის ფორმები, მმართველობის აღსრულება
კერძოსამართლებრივი ფორმებით (ე.წ. ადმინისტრაციული-კერძო
სამართალი). ადმინისტრაციულ ნორმებთან ერთად დამატებით
(სუბსიდიარულად) სამოქალაქოსამართლებრივი ნორმების გამოყენება
ადმინისტრაციულ სამართალში და მასთან დაკავშირებული საკითხები

საჯარო და კერძო სფეროს გამიჯვნა მართვის თანამედროვე

სტრუქტურების უმთავრესი წინაპირობაა და მისი პრაქტიკული
განხორციელების გარეშე შეუძლებელია გამოვრიცხოთ
პოლიტიკასა და სახელმწიფოს მართვაზე პირადი
ურთიერთობების გავლენა.
თანამედროვე პირობებში გაიზარდა მართვის ორგანოებსა და
მოქალქეებს შორის კომუნიკაცია. სახელმწიფო ორგანოები
განიხილება როგორც სერვისის გამახორციელებელი
ორგანოები.
მართვის ეფექტურობა და მოქნილობა ნეგატიურად არ უნდა
აისახოს ადამიანის უფლებების დაცვაზე.
ტერმინთა განმარტება
 ადმინისტრაციული ორგანო
 დაინტერესებული მხარე
 ადმინისტრაციულ-სამართლებრივი აქტი
 ინდივიდუალურ-ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი
 ნორმატიული ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი
 აღმჭურველი ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი
 ელექტრონული ადმინისტრაციულ სამართლებრივი აქტი
 ადმინისტრაციული ხელშეკრულება
 განცხადება
 ადმინისტრაციული საჩივარი
 ადმინისტრაციული წარმოება
 დისკრეციული უფლებამოსილება
 საჯარო ინფორმაცია
 საიდუმლო ინფორმაცია
აღნიშნული ტერმინების შესწავლას ცალკე ლექცია დაეთმობა
 ადმინისტრაციულ სამართალში
გამოიყენება 3 კოდექსი

1. საქართველოს ზოგადი ადმინისტრაციული

კოდექსი
2. საქართველოს ადმინისტრაციული საპროცესო
კოდექსი
3. საქართველოს ადმინისტრაციულ
სამართალდარღვევათა კოდექსი
 რას შეისწავლის ზოგადი
ადმინისტრაციული სამართალი

რას შეისწავლის
ადმინისტრაციული საპროცესო
სამართალი
რა საკითხებია განხილული
საქართველოს ადმინისტრაციულ
სამართალდარღვევათა კოდექსში

საკანონმდებლო ნოვაციები ადმინისტრაციულ

სამართალში
პერსპექტივები ემპირიული
მენეჯმენტი პოლიტიკისა და მმართველობის
გამიჯვნა სტრუქტურა და
პროცესების მიმდინარეობა
ეფექტურობა და ეფექტიანობა
პოლიტიკა პოლიტიკისა და მმართველობის
დაკავშირება პოლიტიკურად
ადმინისტრაციულ სისტემაში
პოლიტიკური ძალაუფლების
მოპოვება და ძალაუფლების
შენარჩუნება დიფერენცირება
სტრუქტურის (polity), პროცესის
(politics) და შინაარსის (policy)
მიხედვით
სამართალი ადმინისტრაციული ორგანოს
ფორმალური და არაფორმალური
მოქმედება საჯარო-
სამართლებრივი წესების
მოქმედება
ადმინისტრაციული მეცნიერების პერსპექტივები
ნორმატიული
მმართველობის გამიჯვნა
სტრუქტურა და პროცესების
მიმდინარეობა ეფექტურობა და
ეფექტიანობა
Scientific Management New Public
Management Collaborative Public
Management
საჯარო მმართველობის
დემოკრატიული ლეგიტიმაცია,
გამჭვირვალობა და
პასუხისმგებლობა საჯარო
მმართველობის მოდელები -
აქტიური სახელმწიფო - მოქნილი
სახელმწიფო - გამააქტიურებელი
სახელმწიფო - ნორმატიული
მმართველობა
საჯარო მმართველობის
ადმინისტრაციული და
საკონსტიტუციო პოლიტიკის
საკითხები საკონსტიტუციო,
ევროპის და საერთაშორისო
სამართლის გადმოსახედიდან
 რა არის პარადიგმა? - იდეათა და შეხედულებათა ერთობლიობა (უპირატესად
საბუნებისმეტყველო მეცნიერებებში), რომელიც აყალიბებს კონსენსუსურ ჩარჩოს ან
მოდელს, რომლის შიგნითაც მეცნიერები ოპერირებენ.
1. პოლიტიკისა და მმართველობის გამიჯვნის პრინციპი
2. მაქს ვებერის ბიუროკრატიის მოდელი
3. სამეცნიერო მენეჯმენტის პრინციპები
4. დემოკრატიული და სოციალური სამართლებრივი სახელმწიფოს პრინციპები
5. სისტემის თეორიისეული პრინციპები
6. ბაზარზე ორიენტირებული მენეჯმენტის პრინციპები
7. ქსელური მმართველობა

ადმინისტრაციული მეცნიერების პარადიგმები

 

ყურადღებით უსმინე ლექტორს

თვალყური ადევნე სილაბუსს
შეამოწმე შენი ცოდნა სლაიდების მიხედვით

დასასრული
გმადლობთ ყურადღებისათვის