SMA N 1 SURAKARTA

NOVEL
BAHASA
JAWA
TUJUAN
PEMBELAJARAN
Peserta didik dapat mengorganisasikan
01 pemahamannya dalam memahami unsur
pembangun yang terdapat dalam novel

02 Peserta didik dapat mengidentifikasi

informasi yang ditemukan dalam novel
PANGERTEN
Novel minangka karangan awujud prosa lan ngandhut
rerangkening crita uripe wong karo wong liyo ing
lingkungan kanthi nyorot karakter lan sipat saben aktor.
Novel mujudake karya sastra kang isine nilai budaya ,
sosial, moral, lan pendhihikan. Novel uga media kanggo
medharake pikiran, pangrasa, lan gagasan pangripta
kanggo nanggepi urip ing bebrayan agung.
TITIKAN NOVEL
Kang dadi titikane novel:
1. Cacahing tembung, cacahing tembung ana ing novel 35.000 tembung
2. Gunggung kaca, novel kasebut bisa luwih saka 100 kaca.
3. Total wektu, rata-rata wektu kanggo maca novel udakara 2 jam (120
menit)
4. Novel gumantung ing prilaku lan bisa uga luwih saka siji paraga
5. Novel menehi kesan luwih saka siji
6. Novel nampilake luwih saka siji efek
7. Novel nampilake luwih saka siji emosi
8. Novel nduweni skala sing luwih jembar
9. Lajuning alur ing novel luwih alon
10.Ana ing novel iku unsur kapadhetan lan intensitas ora diutamakake.
 JINISING NOVEL
a. Novel manut critane : Novel romantis, misteri, komedi,
horor, lan inspiratif

b. Adhedasar isine novel lan paraga kang dicritakake : Novel

remaja, novel chicklit, novel songlit, dan novel dewasa.

c. Jinising novel adhehdhasar kabeneran critane : Novel fiksi

lan non fiksi

d. Adhedasar lelandhesaning crita: Novel fiksi lan non fiksi

 UNSUR INTRINSIK
01 02 03
TEMA SETTING PUNJERING CRITA

Tema yaiku ide pokok utawa Latar kang mbiyantu cethaning Carane panganggit
perkara utama kang ndhasari laku crita novel, kaperan dadi Latar migunakake sudut pandang
crita novel wektu, papan, lan swasana ing crita
 UNSUR INTRINSIK
04 05 06
ALUR PARAGA GAYA BASA
Alur yaiku rerangkening Nggambarake sapa wae kang ana Gaya basa kang digunakake
prastawa utawa kadadeyan ing ing crita novel ing novel
Novel

07
AMANAT
Piweling kang diwenehke dening panyerat marang
pamaos
UNSUR EKSTRINSIK
Unsur kang ana ing njaba karya sastra iku, nanging
ora langsung aweh pangaruh marang bangunan
karya sastra, nanging ora melu bagian sajerone.

Unsur Ekstrinsik dumadi saka kahanan subyektif

individu panganggit kang duwe sikap, kapercayan,
lan pandhangan babagan urip. biografi, kahanan
lingkungan pangripta kayata ekonomi, sosial, kabeh
iku ngaruhi karya kang ditulis.
 NILAI-NILAI ING NOVEL
01 02
NILAI TEORITIS NILAI EKONOMI
Tataran bener lan salah miturut Obyek sing ditimbang yaiku rega
tetimbangan pikiran. barang utawa layanan. Mulane nilai
iki prioritas nggunakake ukuran
kanggo urip manungsa.
03
NILAI ESTETIS
Menehi nilai paling dhuwur
ing wangun lan awujud
harmoni. Yen nilai iki
dideleng saka sisih subyek,
iku bakal katon endah lan ora
endah.
 NILAI-NILAI ING NOVEL
04 05 06
NILAI SOSIAL NILAI POLITIK NILAI RELIGIUS
Nilai kang bisa digayuh ing Nilai kang bakal pindhah saka Nilai kang tetimbangan saka
konteks hubungan kurang kekuatan saka pengaruh aspek normatif yaiku
interpersonal, yaiku wong siji kanggo pengaruh dhuwur. tetimbangan becik lan ala, bener
ngerti liyane. lan salah, diberkahi utawa
dilaknat dening Gusti Ingkang
Maha Kuwaos.
TULADHA 01
PAWESTRI TANPA
IDHENTITI
NOVEL Anggitanipun Suparto Brata

02 JEMINI
Anggitanipun Suparto Brata

MITRA SEJATI
03 Anggitanipun Tulus Setiyadi

KUMANDHANGING
04 KATRESNAN
Anggitanipun Any Asmara
MATUR
NUWUN