Professional Documents
Culture Documents
Đối với một số BĐT đồng dạng không đối xứng thì dấu BĐT trong BĐT thường xảy ra khi giá trị
của các biến tướng ứng không bằng nhau. Vì vậy, cần lựa chọn kỹ thuật hợp lý để giải các bài
toán BĐT (hay cực trị) dạng không đối xứng là rất cần thiết. Một trong những kỹ thuật cơ bản
nhất chính là xây dựng thuật toán sắp thứ tự gần đều. (kỹ thuật điểm rơi).
Kỹ thuật chủ yếu ở đây thường là các giá trị trung gian được xác định theo cách chọn đặc biệt để
tất cả các dấu đẳng thức đồng thời xảy ra. Tham số phụ đưa vào một cách hợp lý để phương trình
xác định chúng có nghiệm.
Rõ ràng với bài toán trên là kết quả của BĐT Cauchy.
Nếu thay điều kiện bởi hay hay … thì lời giải bài toán như nào??
1
Bài 1: Cho a 3 . Tìm Min của S a
a
+Sai lầm :
1 1
S a 2 a. 2 min S 2
a a
+Nguyên nhân :
1
min S 2 a 1
a
Ta thấy rằng khi a tăng thì S cũng càng lớn nên dẫn đến dự đoán khi a=3 thì S nhận giá trị nhỏ nhất . Và
10
min S a 3 . Do BĐT Cauchy xãy ra dấu đẳng thức tại điều kiện các số tham gia phải bằng nhau
3
a 1
nên ta đưa tham số sao cho tại điểm rơi a = 3 thì cặp số và phải bằng nhau.
a 3
3 1
9
1 1 3
a 3
1 a 1 8a a 1 8.3 10 10
S a 2 . MinS
a 9 a 9 9 a 9 3 3
1
Bài 2: Cho a 2 .Tìm Min của S a
a2
a 2
2 1
8
1 1 4
a2 4
+Sai lầm :
1 a 1 7a a 1 7a 2 7a 2 7.2 9
S a 2 .
a2 8 a2 8 8 a2 8 8a 8 8.2 8 4
9
Với a=2 thì min S
4
2 2
+Nguyên nhân : Lời giải trên mắc sai lầm ở việc đánh giá mẫu số : “ Nếu a 2 thì là đánh giá
8a 4
sai “
Ta phải làm sao để khi sử dụng BĐT Cauchy sẽ khử hết biến số a ở cả mẫu số và tử số
1 a a 1 6a a a 1 6.2 9 9
S a 33 . . min S
a2 8 8 a2 8 8 8 a2 8 4 4
a, b 0 1
Bài 3: Cho .Tìm min của S ab
a b 1 ab
+Sai lầm :
1
S ab 2 min S 2
ab
+Nguyên nhân :
1 a b 1 1
min S 2 ab 1 ab 1
ab 2 2 2
(vô lí )
Đặt
1 1 1
t t 2
4
ab ab a b
2
1
Cho t 4 .Tìm min của S t
t
Với
t 4
4 1
t 4 16
1 1 4
t 4
Ta có :
1 t 1 15t t 1 15.4 17
S t 2 .
t 16 t 16 16 t 16 4
1 17
Với t 4 hay a b thì min S
2 4
Do
1
t 4 a b
2
nên
1 1 15 1 15 17 17
S ab ab 2 ab. 2
min S
ab 16ab 16ab 16ab a b 4 4
16
2
1
Đẳng thức xãy ra a b
2
3
Bài 4: Cho a,b,c>0 thoả mãn a b c .Tìm min
2
1 1 1
S a2 b2 c2
b2 c2 a2
+Sai lầm :
1 1 1 1 1 1
S 33 a2 2
. b2 2
. c2 36 2 a 2 . 2 b2. 2 c2. 3.6 8 3 2 min S 3 2
b c a2 b2 c2 a2
+Nguyên nhân :
1 1 1 3
min S 3 2 a b c 1 a b c 3
a b c 2
1
a2 b2 c2
1 4 1 4
a b c 16
2 1 1 1 4 4
a2 b2 c2
1 1 1 1 1 1
S a2 2
... 2
b2 2
... 2
c2 2
... 2
16
b16 b 16
c16 c 16
a 16 a
16 16 16
a2 a2 a2 a b c
17.17 17.17 17.17 17 17 17 17
1616 b 32 1616 b 32 1616 b 32 16 b16
8
16 c16
8
16 a 16
8
1 3 17 3 17 3 17
3 17.17
16 a 5 b 5 c 5
8
217 (2a.2b.2c) 5
2a 2b 2c
15 2
217
3
1 3 17
Với a b c thì min S .
2 2
3 9 4
S a b c
a 2b c
Lời giải : Ta dự đoán được S=1 tại điểm rơi a=2 , b=3 , c=4 .Sử dụng BĐT Cauchy ta có :
4 4 3 4
a 2 a. 4 a 3
a a 4 a
9 9 1 9 3a b c 3 9 4
b 2 b. 6 b 3 8
b b 2 b 4 2 4 a 2b c
16 16 1 16
c 2 c. 8 c 2
c c 4 c
(1)
Mà
a b 3c
a 2b 3c 20 5
4 2 4 (2)
S 13 min S 13
Bài 6: Cho
a, b, c 0
ab 12; bc 8
1 1 1 8 121
S ( a b c) 2
ab bc ca abc 2
a b c
S 2 1 33 1
b c a
1 1 1
T sin A sin B sin C
sin A sin B sin C
x, y , z 0
1 1 1
Baøi 10. Cho 1 1 1 . Tìm GTLN cuûa P .
4 2x y z x 2y z x y 2z
x y z
Lời giải
Sai lầm 1:
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 5 1 1 1 10
Ta coù P
9 2x y z 9 x 2y z 9 x y 2z 18 x y z 9
10
MaxP
9
Sai lầm 2:
1 1 1 11 1 1 1 11 1 1 1 11 1 1 1 10
P
33 2 xyz 33 x.2 yz 33 xy 2 z 3 3 2x y z 33 x 2y z 33 x y 2z 9
Nguyeân nhaân sai laàm: Caû hai lôøi giaûi treân ñeàu ñaõ bieát höôùng “ñích” song chöa bieát choïn ñieåm
2x y z
2y x z
10 10
rôi. MaxP 2z x y (vn) , töùc laø khoâng toàn taïi ( x, y, z ) D : P
9 9
1 1 1
4
x y z
4
Lôøi giaûi ñuùng: Töø hai lôøi giaûi treân vôùi döï ñoaùn MaxP ñaït ñöôïc taïi x y z neân taùch caùc
3
soá 2x x x ra cho daáu baèng xaåy ra.
1 1 1 1 1 1 1
Caùch 1: Ta coù , töông töï vaø ta coù:
2x y z x x y z 16 x x y z
1 2 1 1 1 2 1 1 1 2 4
P 1 , vaäy MaxP 1 khi x y z .
16 x y z x y z x y z 3
1 1
Caùch 2: Ta coù 2 x y z x x y z 4 4 x.x. y.z , maët khaùc:
2x y z 4
4 x yz 2
1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 1 2 1 1
4 . . . , töông töï ta coù:
x x y z 4 x x y z 2x y z 16 x y z
1 1 1 1 1
P .4 1 . Daáu “=” xaûy ra khi x y z , suy ra:
16 x y z 4
1
MaxP 1 khi x y z .
4
Ta có thể thể mở rộng bài toán 10. Thành bài toán tổng quát sau.
x, y , z 0
1 1 1
Cho 1 1 1 . Tìm GTLN cuûa P .
4 x y z x y z x y z
x y z
Vôùi , , N