KARGA ELEKTRIKOA

Gorputzen propietatea da. Positiboa / negatiboa izan

daiteke. Gorputza izan daiteke (segun zein daukan gehiago)

>
karga negatiboa

karga positiboa

negatiboa positiboa neutroa

< =

ELEKTRIZITATEA
KORRONTE ELEKTRIKOA

Bi gorputzen arteko karga

elektrikoen lekualdatzea. Materialak izan daitezke korrontea pasatzen uztean

Material
eroaleak

BA korrontea pasatzen uzten du !"

Material
isolatzaileak

!lkarren artean konektatuta dauden korronte elektrikoa dabilen elementuen multzoa #orgailua !roaleak !tengailua 'argailuak ZIRKUITU ELEKTRIKOAK
$orronte elektrikoa sortzen du (Pilak%). Alternadoreek energia &ekanikoa elektrikoa bihurtzen dute $orronte elektrikoa zirkulatzen duen kablea $orronte elektrikoaren bidea nahi bezala eten / berrabiarazi ahalbidetzen du "irkuitura konektatuta ( korronte elektrikoa )asotzen beste energia &ota bihurtzen duen tresna

ZIRKUITU ELEKTRIKOEN OSAGAIAK

6. G.: ELEKTRIZITATEA ETA MAGNETISMOA

Beroa sortzea

$orronteak &aterial * zeharkatuz berotzen da hainbat aparatutan aprobet+atzen da. Beroa ondo trans&itituz eroankortasun ter&iko handia dauka. 'otza ere sor dezake. "enbait gorputzek elektrizitatea zeharkatzean argia igortzen dute. ,hiko bonbillek - *. bihurtzen zuten argi. $ontsu&o t+ikikoek/ 0.. Gainerakoa bero energia &oduan galtzen da P2,"!#3A espiralean bildutako eroale *en bidez sarraraztean i&anen artean kokatutako "!2 G!24A43 &ugi&endu birakaria sortu

Argia sortzea
ELEKTRIZITATEAREN EFEKTUAK

Mugi1 &endua
sortzea sortzea

"!2 korronte elektrikoa

Magnetis&oa rudiak eta soinua sortzea

IMANAK

"enbait egoeratan/ elektrizitateak gorputz batzuk i&anak bihur ditzake !lektrizitatea aparatu batzuetara iristean gertatzen da

Magnetis&oa duten gorputzak. zan daitezke5

Ahal&en hori handiagoa daukate &uturretan (polo positiboa ( polo negatiboa)

6aturalak Arti7izialak

Gizakiak ez1sortuak/ naturan topa daitezke Gizakiak sortuak

MAGNETISMOA
Gorputzak erakartzeko gaitasuna

EREMU MAGNETIKOA

&anak bere indar &agnetikoaz &etalezko ob)ektuak erakartzen dituen ere&ua Polo positibotik irten ( polo negatibotik itzuli Marrak zenbat ( hurbilago &agnetis&oaren intentsitate handiagoa ,b)ektuak ere&utik kanpo badaude/ i&anak ez dauka eraginik

LURRAREN MAGNETISMOA

8urraren nukleoa hainbat &etalen nahasturik dagoenez 8urrak i&an erroldoi &oduan )okatzen du Polo &agnetikoak polo geogra7ikoetatik hurbil daude eta lekuz aldatu dira historian zehar 8urraren ere&u &agnetikoa lur azaleko gorputzei ( hortik &ilaka kilo&etrotara daudenei eragiten die

!lektrizitate ( &agnetis&oaren arteko erlazioa

ELEKTRIZITATEAK MAGNETISMOA SORTZEN DU

!lektrizitateak zirkulatzean sortzen duen ere&u &agnetikoa

intentsitatea korrontearenaren araberakoa da !lektroi&ana5 kable elektriko * ob)ektu &etaliko *en inguruan bildu ( korronteak gorputz &etalikoa zeharkatzean. !rabilerak

Motor elektrikoa Garabi elektro&agnetikoa

ELEKTROMAGNETISMOA
MAGNETISMOAK ELEKTRIZITATEA SORTZEN DU

&ana eroaletik hurbil &ugituz eroalean beste gorputz *era igor daitekeen korronte elektrikoa sortzen
da. Propietate hau aprobet+atzen da zentral elektrikoetan alternadore izeneko sorgailu elektrikoen bidez 'arilak birarazten dituzten indar )atorria zentral elektriko &ota 'idroelektrikoak !olikoak 4er&ikoak ( 6uklearrak

Alternadoreak
!re&u &agnetikoen barruan bira egiten duten harilak dituzten i&an 7inko eskergak

uraren &ugi&endua haizea ur lurruna