17

Jacek Walczyski

Czesaw Uznaski legenda Stali i Zagbia

To byo bardzo zimne, listopadowe przedpoudnie. Na stadionie przy Alei Mireckiego kibice gromadzili si ju od godzin porannych. Zainteresowanie tym meczem byo tak ogromne, e organizatorzy otrzymali zgoszenia na przedsprzeda 100.000 biletw! Ale sprzeda mona byo tylko jedn pit tej liczby. Wszystkich elektryzowaa niezwykle wysoka stawka meczu pikarskiego. Meczu o wszystko. Wszak by to praktycznie ostatni, Rok 1954 zalegy mecz ekstraklasy, decydujcy o mistrzostwie Polski. Renomowany CWKS (Legia) Warszawa, zajmujcy pierwsze miejsce w tabeli, przyjeda do prowincjonalnego Sosnowca, by zmierzy si z rewelacj beniaminkiem pierwszej ligi Stal Sosnowiec, ktra zajmowaa II miejsce ustpujc warszawiakom zaledwie o 1 punkt. Zwycistwo stalowcw gloryfikowao ich na najwysze podium polskiej piki nonej. Na sosnowiecki stadion, usytuowany niemal w centrum miasta, napyway tumy widzw. Gdy przed sdzi Franciszkiem Fronczykiem z Tarnowa ustawiy si druyny CWKSu Warszawa i Stali Sosnowiec, stadion by ju przepeniony. Niebiesko-biae kostiumy pikarzy Stali naprzeciw biao -zielonym warszawiakw. Kapitan Stali Marian Maso ucisn do Zygmunta Piedy i za chwil sdzia Fronczyk da sygna do rozpoczcia najwaniejszego meczu, decydujcego o tytule mistrza Polski 1955 roku. Rozpoczli stalowcy. Uznaski poda do Witolda Majewskiego i popdzi rodkiem boiska do przodu, szybka wymiana piek pomidzy Majewskim, Krajewskim i Krlem, ten natychmiast zacentrowa w okolice szesnastki. Tam dopad j rodkowy napastnik Stali CZESAW UZNASKI, min kolejnego

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

obroc CWKSu i strzaem nie do obrony (30 sek!) pokona najlepszego (moim zdaniem) polskiego bramkarza wszechczasw Edwarda Szymkowiaka. Potny ryk wstrzsn stadionem i obwieci caemu miastu, e w tej chwili Stal Sosnowiec jest mistrzem Polski! Autor tego wydarzenia, legendarny Prezes Czesaw Uznaski, przed kilkunastoma dniami obchodzi swe 80 urodziny. Sylwetk tego pikarza Tak Uznaski (z lewej ley na ziemi) pokona Szymkowiaka w 1 min. meczu Stal CWKS. Bramka doskonale znaj i pamitaj starsi (i ta dawaa Stali mistrzostwo Polski w 1955 roku, starzy) zagbiowscy kibice. niestety tylko do 14 min. Uznaski to chopak z Sosnowca, urodzi si, mieszka i wychowywa w dzielnicy Pogo i rwnie tam pozosta, gdy otrzyma mieszkanie przy ul. PCK. Skoczy szko podstawow, a nastpnie zda matur w Liceum Handlowym przy ul. Brackiej. Jak kady chopak w tym wieku pasjonowa si pik non. Majc 15 lat, przy penej aprobacie ojca Stanisawa, trafi do druyny Czarnych Sosnowiec, klubu przed wojn policyjnego, majcego siedzib przy Alei Mireckiego. A stamtd byo ju bardzo blisko do stadionu RKU, spadkobiercy przedwojennej sosnowieckiej Unii, ktrej najbardziej znanym pikarzem by Wadysaw Sota. Ale RKU byo klubem zbyt elitarnym by mona byo si tak od razu do dosta. Wraz ze swymi rwienikami Aleksandrem Dziurowiczem, Ryszardem Krajewskim, Marianem Masoniem czy Romanem Musiaem reprezentowali barwy Czarnych, marzc o grze w sosnowieckim RKU. Dopomoga wczesna sytuacja ekonomiczna i polityczna. RKU poczono z Czarnymi, nadajc klubom przypisania resortowe. Nowopowstay w 1947 roku klub, po kilku zmianach nazwy (m. in. Metal) przybra ostatecznie nazw Klub Sportowy przy Hucie Milowice Stal Sosnowiec. Mecze rozgrywano przy Alei Mireckiego, lecz po rozruchach, jakie powstay po meczu Stali z AKSem, stadion zamknito i Stal rozgrywaa mecze na stadionie CKSu w Czeladzi. Dziewitnastoletni Uznaski wystpi w zwyciskim meczu reprezentacji Zagbia ze lskiem. Byy to tzw. druyny nadziei. Mecz wygraa druyna Zagbia 3:2. Mody Uznaski coraz czciej wystpowa w pierwszej druynie i z pewnoci przyczyni si rwnie do awansu Stali do II ligi, ktry nastpi w 1949 roku. Ju w nastpnych rozgrywkach Stal omal nie awansowaa do ekstraklasy, zajmujc ostatecznie II miejsce za Arkoni Szczecin ze strat 2 punktw przegrywajc 1:2 decydujc rozgrywk z Widzewem w odzi. Rok pniej Stal ponownie zaja II
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

miejsce. Kto wie, czy na ostateczne wyniki nie miao wpywu powoanie do wojska utalentowanych modych pikarzy Stali Musiaa, Masonia, Krajewskiego, Dziurowicza i Uznaskiego? Lata 1951 53 Czesaw Uznaski spdzi w Krakowie w tamtejszej wojskowej jednostce desantowej i natychmiast wraz ze swymi kolegami trafi do wczesnego OWKS czyli Wawelu Krakw. I trafi bardzo dobrze, trenerem Wawelu by bowiem znakomity i mdry szkoleniowiec Artur Walter. Zobaczy Czesawa w akcji i powiedzia: z tego chopaka bdzie pikarz . Uksztatowa on modego zawodnika, zauway jego pikarsk inteligencj, ambicj a przede wszystkim umiejtnoci w ocenie sytuacji, rozgrywania piki, dyrygowania kolegami oraz du precyzj w oddawaniu strzaw i atwo, z jak pokonywa bramkarzy. Uznaski zagra na rodku ataku i podczas gry w Wawelu strzeli 6 bramek. Ukoronowaniem jego wojskowej kariery byo zdobycie tytuu wicemistrza Polski w 1953 roku. Walter chcia zatrzyma zdolnego pikarza w Krakowie, ale Czesaw chcia wrci i wrci do Sosnowca. Mia 23 lata a ju przylgn do niego przydomek Prezes. Powany, przystojny brunet o falowanych wosach, wzbudza szacunek i respekt. Na boisku by niekwestionowanym liderem ataku, dyrygowa kolegami. Poza boiskiem potrafi zabawi towarzystwo, ale i je utemperowa.. Gdy wrci do Sosnowca, jego rwienicy Dziurowicz, Majewski, Musia, Krajewski mieli ju stae miejsce w pierwszym skadzie. Teraz doczy do nich Uznaski i Stal rozpocza II-ligow batali. Ju w pierwszym meczu Stal pojechaa do Opola na mecz z Budowlanym (obecnie Odra), ktrzy wanie opucili pierwsz lig. Mao kto wierzy, e beniaminek zdoa uzyska korzystny wynik z druyn, z ktr w 1952 roku Czesaw Uznaski pity z lewej ponis wanie w Opolu sromotn klsk 7:0. Tymczasem do Sosnowca szybko dotara radosna wiadomo: Stal wygraa 4:1 i obja prowadzenie w tabeli. Pierwsz bramk zdoby w Opolu Uznaski. Odtd ju niemal w kadym meczu, czy to wygranym czy przegranym, znajdowa bdziemy nazwisko Uznaskiego jako strzelca bramki. Naley pamita, e owszem, taka bya rola rodkowego napastnika, ale w tamtych latach atak skada si z piciu zawodnikw, ktrzy przecigali si w strzelaniu bramek. W kolejnych meczach Stal grajca wwczas w Czeladzi, gdy stadion przy Alei Mireckiego poddano przebudowie, umacniaa sw pozycj lidera wygrywajc z
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Ogniwem Wrocaw 3:1 (trzeci bramk zdoby Uznaski) i Grnikiem Zabrze 1:0. Bramk zdoby Majewski po indywidualnej akcji Uznaskiego, ktrego uznano najlepszym obok Majewskiego pikarzem meczu. W trzecim meczu zremisowalimy 0:0 w Warszawie z Kolejarzem (pniejsza Polonia Czarne Koszule). I znw prasa zaznaczya, e najlepszym pikarzem na boisku by rodkowy napastnik goci Uznaski, ktry doskonale rozumia si z lewym czniki em Krlem stanowic najwiksze zagroenie dla bramki Groma. W 35 minucie meczu potna bomba Uznaskiego zmierzaa w prawy rg i tylko rozpaczliwa interwencja obrocy Staliskiego zapobiega zwycistwu sosnowiczan. Potem przyszy gorsze mecze wyjazdowe i Stal zacza traci punkty, cho Uznaski nadal strzela bramki. Na pmetku Stal zaja dopiero IV miejsce (na 11 druyn), co uznano za klsk. Przyczyn dopatrywano si w zbyt szybkim awansie i atwym, rewelacyjnym pocztku. Zarzucano pikarzom, ale rwnie i dziaaczom, e woda sodowa uderzya im do gowy. Pikarzom zarzucano nie tylko zbyt rozrywkowy tryb ycia i czste wizyty w Savoyu (podobno ulubionym miejscem Uznaskiego bya restauracja Hutnicza przy rogu ulic Mireckiego i Miej), lecz take brak woli walki. Pikarze Stali wychodzili na boisko pewni wygranej a schodzili pokonani. Pierwsze sukcesy okazay si przyczyn serii klsk. Dziaacze (i pikarze rwnie) tumaczyli to zoliwym zrzdzeniem losu, twierdzc, e i tak Stal miaa przewag, graa lepiej, technicznie bya lepsza od przeciwnika, a e przegraa, to po prostu pech. W jednej ze swych wypowiedzi prasowych, Czesaw Uznaski powiedzia: Jestemy druyn grajc w stylu wgierskim, jestemy niezwycie ni i bdziemy gromi przeciwnikw jak Wgrzy . Niestety nasz ulubieniec zapomnia, e Wgrzy wychodzili na boisko nigdy nie bdc pewnym zwycistwa i nie lekcewayli nawet najsabszego przeciwnika. Trzeba byo troch czasu, by jeden z dziaaczy stwierdzi samokrytycznie: Podstawowym grzechem zawodnikw naszej druyny jest brak ambicji spowodowany zawrotem gowy od pocztkowych sukcesw grzechem, ktry musi zosta jak najszybciej wymazany. Trener Wodzimierz Dudek zapewni, e druyna bdzie dobrze przygoto wana do rundy rewanowej i sytuacja z pierwszej rundy ju si nie powtrzy. Faktycznie, rund jesienn sosnowiczanie rozpoczli od zwycistw z Ogniwem Tarnw 4:1 i Wkniarzem (Garbarni) Krakw 3:0 na wyjedzie. Strzelcem trzeciej bramki by Uznaski, najlepszy obok Dziurowicza i Majewskiego pikarz Stali. Niedawni juniorzy wyksztaceni w B-klasowych Czarnych, wyszlifowani przez Waltera w krakowskim Wawelu, stali si sztandarowymi zawodnikami Stali. Ale decydujca rozgrywka z liderem Grnikiem Bytom (Szombierki) przyniosa porak 0:1. Druyna z Sosnowca szybko jednak zacza odrabia stracony dystans,
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

wygrywajc m. in. we Wrocawiu z Ogniwem 2:0. Autorem remisu w Wabrzychu z tamtejszym Grnikiem by Uznaski. Potem Stal wygraa z Gwardi Kielce 2:1 i Budowlanymi Opole 5:0. Pit bramk zdoby najlepszy strzelec Stali Czesaw Uznaski fantastycznym strzaem w prawe okienko w 70 minucie meczu. Przed ostatnim meczem Stal zajmowaa II miejsce w tabeli i bya ju o krok od awansu. W najgorszym przypadku wystarc za remis z bronicym si przed spadkiem Kolejarzem, ktry aby si uchroni musia w Sosnowcu wygra. Czarne Koszule powoay do tego meczu nawet niewystpujcego od duszego czasu reprezentanta Polski Mariana cza (znanego aktora, ojca Laury cz). Osta tecznie jednak cz nie wystpi w tym meczu. Dzie 21 listopada 1954 roku by niemal podobny pod wzgldem pogodowym jak tegoroczna kocwka listopada. Gsty mokry nieg szczelnie pokry muraw stadionu przy Alei Mireckiego. Stalowcy wystpili w nietypowyc h, bo pasiastych koszulkach. O godz. 12, sdzia Marciniak z odzi da sygna do rozpoczcia spotkania. Mimo zimowej aury, na trybunach byo okoo 20.000 widzw ciasno stoczonych obok siebie. Ju w 2 minucie Uznaski znakomicie wystawi pik Pocwie, lecz ten minimalnie chybi. Chwil potem publiczno zamara: Kolejarz zdoby prowadzenie wskutek nieporozumienia obrocw Stali. Ale dramat trwa tylko 3 minuty. Szybka akcja Uznaskiego z Majewskim, podanie do Pocwy i jest 1:1. W 41 minucie Uznaski wyprowadza Stal na prowadzenie, a tu przed przerw trzeciego gola strzela Krel. Po przerwie na boisku jest ju tylko jedna druyna Stal. Padaj dalsze bramki a mecz koczy si triumfalnym zwycistwem Stali 7:1. Sosnowiec ma wic pierwsz lig. Stal awansuje z I miejsca w tabeli zdobywajc 28 punktw (w 20 meczach) wyprzedzajc Budowlanych (czyli Lechi) Gdask lepszym stosunkiem bramek 38:15. Najwicej bramek strzeli doskonale rozumiejcy si duet Czesaw Uznaski Pawe Krel po 9 goli. Dwudziestoczteroletni Uznaski awansujc ze Stal do ekstraklasy mia ju pikn kart pikarsk. Wicemistrzostwo Polski z OWKS (Wawel) Krakw. Udzia w reprezentacji Krakowa w meczu ze Spartakiem Moskwa, rozgrywki w Pucharze Zlotu ZMP w 1952 roku, reprezentant klubw wojskow ym w meczu z Czechosowacj, reprezentant lska. Najlepszy wwczas drybler, wietny technik i skuteczny strzelec. Take wraz z Majewskim, Masoniem i Krajewskim hokeista. Pierwszy mecz w ekstraklasie, Stal rozegraa 20 marca 1955 roku znw w zimowej scenerii odnoszc efektowne zwycistwo nad Grnikiem Radlin 4:0 i obejmujc prowadzenie w tabeli. Pierwsz historyczn bramk w pierwszoligowych szrankach strzeli w 23 minucie Czesaw Uznaski. W kolejnych meczach byo cakiem dobrze. Po pitej kolejce i zwycistwie nad
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Gwardi Warszawa 1:0 (bramk zdoby Uznaski) Stal przewodzia ekstraklasie, a dwch jej czoowych pikarzy Maso i Majewski zostali powoani do kadry. Wkrtce powoanie otrzymaj rwnie Uznaski i Dziurowicz W 6. pojedynku Stal pojechaa do Chorzowa na mecz z Ruchem Spotkanie to wywoao kolosalne zainteresowanie, gdy na stadionie przy ul. Cichej wepchno si ponad 42.000 widzw, w tym z Sosnowca przyjechao podobno 15.000. Pojedynek dwch czoowych snajperw Gerarda Cielika i Czesa wa Uznaskiego nie przynis adnej druynie rozstrzygnicia. Cielik by pieczoowicie pilnowany przez Jzefa Pocw, a grone akcje i silne strzay Uznaskiego zatrzymywaa obrona Ruchu i znakomicie bronicy Wyrobek. Mecz zakoczy si wynikiem 0:0 i Stal utrzymaa przodownictwo. Na dodatek bramkarz Stali Aleksander Dziurowicz nie przepuci jeszcze ani jednej bramki. Dopiero w nastpnym meczu, w Warszawie, Stal poniosa pierwsz porak i stracia przodownictwo. Strzelcem pamitnej bramki na 3 minuty przed kocem meczu by Lucjan Brychczy. A kto wie, jak potoczyyby si losy tego spotkania, gdy w pierwszej poowie Uznaski przerzuci pik nad wybiegajcym Szymkowiakiem i dopiero Masheli wybi j z linii bramkowej. W rundzie rewanowej sosnowiczanie konsekwentnie gromadzili punkty, Uznaski niemal w kadym meczu strzela swoj bramk, by po wysokich zwycistwach z Poloni Bytom 4:0 i Wkniarzem (KS) d 6:2 wrci na fotel lidera. Sosnowiczan nie powstrzymaa take w Krakowie Garbarnia przegrywajc ze Stal 1:2. Bohaterem tego meczu by bramkarz Stali Aleksander Dziurowicz, ktry przy stanie 0:1 dla Stali podwjnie obroni rzut karny. Najpierw odbi ostr bomb Boka, a nastpnie obroni dobitk Browarskiego. Ale i CWKS (Legia) nie odpuszcza i stao si jasne, e losy mistrzostwa kraju rozstrzygn si w ostatnim meczu w Sosnowcu, co opisano na wstpie. W 1956 roku otwarto dwa najwiksze obiekty sportowe w wojewdztwi e katowickim: Stadion lski w Chorzowie na 100.000 miejsc i Stadion Ludowy w Sosnowcu mogcy pomieci 40.000 widzw. W inauguracyjnym meczu na Stadionie lskim 22 lipca 1956 roku w Uznaski (z prawej) strzela pierwsz bramk w historii Stadionu Ludowego reprezentacji Polski wystpi napastnik Stali Czesaw Uznaski. Nie strzeli bramki, pewnie dlatego e nie czu si najlepiej na prawym czniku, by przecie etatowym rodkowym napastnikiem. Strzeli za to pierwsz bramk w historii
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Stadionu Ludowego, w 7 minucie inauguracyjnego meczu z Gwardi (Poloni Bydgoszcz). Trenerzy Ryszard Koncewicz i Tadeusz Fory powoali go do kadry. Niestety, jak ju wspomniaem, nie zagra na swojej koronnej pozycji kierownika napadu lecz zadebiutowa na prawym czniku obok Kempnego, w meczu z Wgrami w Budapeszcie (15 lipca 1956, przegrana 1:4 ). Pniej by mecz z NRD przegrany 0:2 na Stadionie lskim. By rezerwowym na mecz z Bugari we Wrocawiu (znalaz si na nawet na oficjalnej fotografii druyny) i na mecz z Finlandi w Warszawie. Ciekawostka: w Encyklopedii Pikarskiej Fuji Biao -czerwoni 1947 1970, zamieszczono zdjcie reprezentacji Polski z meczu z Bugari. Wszechwiedzcy red. Gowarzewski widocznemu na zdjciu (pierwszy z lewej) Uznaskiemu, przypisa nazwisko Marian Maso. Zapewne dlatego, e fotografi wykonano dzie wczeniej i w dniu meczu wystpia troch inna jedenastka ni na zdjciu, napisano pod zdjciem. Ale eby pomyli Uznaskiego z Masoniem?! Ostatecznie w meczu z Bugari wystpi Maso, a Uznaski by rezerwowym. Trzeci i ostatni raz Uznaski wystpi od 71 min. meczu z Norwegi na Stadionie Dziesiciolecia w Warszawie, te obok Kempnego. Byo to 28 padziernika 1956 roku. Trudno byo prezesowi przebi si do reprezentacji, gdy by to okres znakomityc h wystpw takich rodkowych napastnikw jak Henryk Kempny, Gerard Cielik, Ernest Uznaski pierwszy z lewej w druynie na Pol, Lucjan Brychczy czy pochodzcy z mecz z Bugari Czeladzi Stanisaw Hachorek. Uznaski rozegra take kilka meczw (wraz z Aleksandrem Dziurowiczem) w II reprezentacji nazywanej wwczas Polska B. Po wyjedzie kadry do Anglii, Sosnowiec obiega elektryzujca wiadomo, potwierdzona nastpnie notatk prasow: Czesaw Uznaski nie wrci do kraju . Tymczasem ju po paru dniach Uznaski wrci. PZPN zdy naoy na niego kar 6 tygodni dyskwalifikacji, jednak do szybko j cofn i po jednym meczu bez Uznaskiego, kibice znw zobaczyli go na boisku w meczu z KS d (przegranym w Sosnowcu 1:5). PZPN kar anulowa. Sam Uznaski twierdzi, e pomyli drog na dworzec. Gorycz degradacji pozna Uznaski w 1958 roku. Podobno on, Majewski, Maso i kilku innych czoowych pikarzy nosio si z zamiarem zmiany barw klubowych, jednake, jak stwierdzi w wywiadzie prasowym nowy kierownik sekcji pikarskiej
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Henryk Studencki, z pikarzami tymi przeprowadzono kilka rzeczowych rozmw, w wyniku ktrych, pikarze ci podjli suszn i jedyn decyzj, e pozostaj w Sosnowcu. Drugoligowe rozgrywki Stal zacza z Uznaskim jako kapitanem druyny i on te wprowadzi j na powrt do ekstraklasy. Wraz z Ciszkiem strzeli te najwicej bramek po 9. Nie sposb przytacza wszystkie sytuacje w ktrych Czesaw Uznaski Prezes strzela bramki i prowadzi Stal, a pniej Zagbie do zwycistw. Udzia Uznaskiego w sukcesach Stali i Zagbia jest ogromny, a najlepiej charakteryzuj go artykuy i notki prasowe. O Uznaskim prasa sportowa (najczciej Przegld Sportowy, SPORT, Trybuna Robotnicza i Wiadomoci Zagbia) pisaa: Najlepszy drybler druyny. Mzg i motor ataku. wietny dyrygent napadu obdarzony wszelkimi cechami nowoczesnego rodkowego napastnika. Przy wikszej szybkoci jego umiejtnoci rozwinyby si jeszcze bardziej (Przegld Sportowy, 29 sierpnia 1955 r.) Uznaski strzela bramk w meczu z Kierownik sosnowieckiego napadu najlepiej KS d rozumia si z lewym cznikiem Krlem i obaj stanowi najwiksze niebezpieczestwo dla bramkarza kadej druyny (II liga rok 1954 Stal Grnik Zabrze 1:0) Naley podkreli mdre zagrania Uznaskiego w ataku, ktry ustali wynik meczu oddajc daleki z 30 m, silny i celny strza w grny rg bramki (II liga, rok 1954 Wkniarz (Garbarnia) Krakw Stal 0:3). Najlepszymi zawodnikami na boisku byli: Uznaski oraz trio obronne Stali (II liga 1954, Grnik Wabrzych Stal 2:2). Najlepszy z pitki by Uznaski, ktry w 67 minucie odda siln bomb na bramk Kolejarza, jednake strza odbi si od poprzeczki. / W linii napadu wyrni si szczeglnie niebezpieczny strzelec Uznaski, doskonale rozumiejcy si z Krlem. Dwjka ta wprowadzaa czsto zamieszanie w liniach obronnych Kolejarza (I liga, rok 1955 Kolejarz (Lech) Pozna Stal 0:0). Gron sytuacj pod bramk Stefaniszyna zgotowa Uznaski, ktry piknym strzaem z 20 metrw trafi w supek, za poprawka Krla osigna ten sam cel. / Jedyn bramk zdoby w 20 min. Uznaski, ktry znajdujc si wczoraj w bardzo dobrej formie min stopera goci Maruszkiewicza i strzeli
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

nieuchronnie (rok 1955, Stal Gwardia Warszawa 1:0). Celny strza Uznaskiego przynis Stali nowe zwycistwo. Gwardia Warszawa pokonana 1:0 (SPORT, 23 kwietnia 1955 r.) e byy one grone, dobitnie przekona si Wyrobek, ktry kilkakrotnie, z wielkim trudem broni strzay Uznaskiego, ktry popisa si kilku bardzo pomysowymi zagraniami, wytwarzajc due zamieszanie w linii obronnej Chorzowa (1955 rok, Ruch Chorzw Stal 0:0). Do dugiego podania Gowackiego szybko wystartowa Uznaski, przerzuci pik nad Stroniarzem i gow skierowa j do pustej bramki (1955, Stal Garbarnia Krakw 2:1). Najgroniejszymi graczami Stali wydaj si by Uznaski i Krel. Uznaski to mzg i motor druyny, rozgrywa piki, czy akcje, a w odpowiednim momencie potrafi celnie strzeli. Krel stanowi najwiksze niebezpieczestwo dla bramkarza. Wszdzie go peno, biega po caym boisku i trudno go upilnowa (wypowied Czesawa Suszczyka (pomocnik Ruchu) dla katowickiego SPORT-u przed meczem ze Stal w padzierniku 1955 roku. Po meczu zakoczonym remisem 1:1, Przegld Sportowy napisa, e w ataku Stali szczeglnie wyrnili si Uznaski i Krel). Rozmontowanie bytomskiej defensywy byo przede wszystkim wynikiem inteligentnej i sprytnej gry Uznaskiego. Kierownik sosnowieckiego napadu doskonale rozumia, e droga do bramki Skromnego nie wiedzie przez rodek pola. Zaniecha wic bezskutecznej metody rozbijania gow muru i kade natarcie rozpoczyna ze skrzyde. ciga na siebie dwch a nawet trzech przeciwnikw i natychmiast oddawa pik do wychodzcych na pozycj kolegw. W ten sposb pady trzy bramki, a czwart zdoby sam Uznaski (1955, Stal Polonia Bytom Uznaski po raz kolejny pokona Szymkowiaka 4:0). Bezsprzecznie najlepszym napastnikiem Stali by Uznaski. Pikarz ten znajduje si w wysokiej formie (1956, Garbarnia Krakw Stal 3:2). Niezmordowany kierownik napadu sosnowiczan Uznaski z atwoci ogrywa defensorw Grnika stwarzajc swoim kolegom dziesitki dogodnych sytuacji (1956, Stal Grnik Zabrze 0:1. W tym meczu Uznaski nie wykorzysta rzutu karnego, ktry obroni Machnik, za 2 lata bramkarz
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

10

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Stali). Po prostopadym podaniu Ciszka Uznaski, najlepszy napastnik Stali zdobywa prowadzenie dla swoich barw i pierwsz bramk na otwarcie Stadionu Ludowego (21 padziernika 1956 r. Stal Gwardia (Polonia) Bydgoszcz 1:1.) W meczu towarzyskim z Poloni Warszawa wygranym przez Stal 5:1, Uznaski zdoby 3 bramki co byo swoistym ewenementem, zazwyczaj strzela jedn (19 lutego 1956 r.). Popularny prezes gra wietnie na rodku boiska zapowiadajc sw wielk form. Najgroniejszym przeciwnikiem, oprcz wiatru by dla Stefaniszyna Uznaski. Kierownik sosnowieckiego napadu bezsprzecznie nalea do najlepszych pikarzy na boisku. Potrafi nie tylko powiza szybkie zagrania swoich partnerw, ale dysponowa tak niewyczerpanym zapasem si, e co chwila uwalnia si sprytnie spod opieki Maruszkiewicza, decydowa si na zaskakujce strzay. Kilka z nich bramkarz Gwardii sparowa z najwikszym trudem na korner. / Uznaski egzekwujc rzut wolny z 16 m posa fantastyczn bomb nad murem przeciwnikw, a odparowan przez Stefaniszyna pik Ciszek skierowa do siat ki (Stal Gwardia Warszawa 1:1, rok 1957). Atak dobrze zasilany przez pomocnikw zdobywa si na skadne akcje, w ktrych wyrniaa si opolsko-sosnowiecka para Jarek Uznaski. Ten drugi wystpi znw na prawym czniku i by obok Strzykalskiego i Mashelego najlepszym w polskim zespole (Rumunia B Polska B 1:1, 19 maja 1957 r.). Prezes Uznaski gra (tytu artykuu w Trybunie Robotniczej po meczu Stal Lechia 2:1) Wielbiciele talentu Uznaskiego piewali ju hymny pochwalne pod jego adresem. W pierwszej fazie meczu Uznaski by rzeczywicie niezrwnany, zarwno jako technik i ongler, jak i strateg akcji ofensywnych inicjowanych w stylu Cielika z jego najlepszych czasw./ warto przytoczy przedmeczow opini sosnowieckich kibicw: jak prezes Uznaski jest w formie, jak on gra to tak gra cay zesp. Przed meczem kryy pogoski, e prezes nie bra udziau w adnym weselu, wobec czego Stal powinna wygra. I rzeczywicie Uznaski by znw sob, chodzi piknie po skrzydach, dryblowa, wyrabia kolegom pozycje, sam strzela, wprost dyrygowa ca druyn. By wsptwrc pierwszej, a autorem drugiej bramki, kiedy to niemiosiernie ogra Korynta naraajc na szwank jego
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

11

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

dobre imi (1957, Stal Lechia Gdask 2:1). Jedynie indywidualne przeboje Ciszka i Uznaskiego stanowiy pewne niebezpieczestwo dla Szymkowiaka (1957, Stal Polonia Bytom 0:0). Przy dopingu z trybun, zupenie jakby to byo w Sosnowcu, jedna z akcji zakoczya si bramk strzelon w 67 min. w adnym stylu przez Uznaskiego, ktry poszed na przebj, ogra Tym razem Szymkowiak by szybszy defensyw Legii i z okolicy pola karnego strzeli pikn bramk pod poprzeczk (artyku w Przegldzie Sportowym: Warszawa na poegnanie oklaskuje pikarzy Stali 18.08.1958 r., Legia Stal 1:1). Szymkowiak rozegra si i broni bez zarzutu. Najwicej braw zebra po obronie dwch kapitalnych strzaw Uznaskiego (1958, Polonia Bytom Stal 2:0). Uznaski majc obok siebie wietnego i wyczuwajcego kad jego intencj Majewskiego, sia spustoszenie w obronie przeciwnika (1958, Stal Gwardia Warszawa 2:3, katowicki SPORT pisa: Degradacji Stali zostaa wczeniej przesdzona, tote na stadionie zjawio si zaledwie 5.000 widzw). Cakiem inaczej prasa (SPORT, 27.10.1958) skomentowaa wystp Uznaskiego w ostatnim meczu ligowym na Stadionie Ludowym: Stal Cracovia 1:4 Uznaski, ktry normalnie lubuje si w dryblingach i solowych rajdach, tym razem unika piki jak ognia. Na palcach jednej rki mona byo policzy jego wizyty na polu kar nym Cracovii. Przewanie sta bezczynnie na jednej lub drugiej flance, przypatrujc si obojtnie wydarzeniom na boisku. Ten mecz podobnie jak mecz Gwardii Warszawa z Poloni Bydgoszcz (0:1), okrelono mianem niedzieli cudw, sugerujc by zaja si ni mi komisja PZPN. Wygrane Polonii i Cracovii na boiskach przeciwnika uchroniy je od spadku, spychajc do II ligi, oprcz Stali Budowlanych (Odr) Opole. Najwicej oskare pado pod adresem Uznaskiego, Konopelskiego, Wspaniaego i Masonia. Honor Stali prbowali ratowa Ciszek, Majewski, Bazan, Myga i Dziurowicz, ale widzc markowanie gry przez swoich kolegw i oni stracili ch do gry, wskutek czego Cracovia zdobya cztery bramki i wygraa mecz 1:4. Trener stalowcw Ewald Cebula, w przerwie meczu opuci stadion. Ten sam gest wykona Uznaski w niespena 15 lat pniej, gdy jako trener, nie bdzie mg patrze na kunktatorsk
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

12

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

porak swych podopiecznych w meczu z Ruchem (0:6, 28 sierpnia 1973 r.). Klas dla siebie by Uznaski, ktry w przykadny sposb dyrygowa poczynaniami ofensywnymi kolegw, z niezwyka swobod mija niejednokrotnie kilku przeciwnikw i z jego strony grozio bramce przeciwnika najwiksze niebezpieczestwo (to ju II liga, rok 1959 Stal Unia Tarnw 2:0). Autorem wyrwnujcego gola by Uznaski, ktry przeszed kilku przeciwnikw, strzeli ostro w Szotyska i odbit przez niego pik posa pod poprzeczk (1959, mecz towarzyski Stal Grnik Zabrze 2:2). Z wyran pomoc popieszy sosnowiczanom stoper Pogoni Nowacki. Po wygraniu z pojedynku z Myg, zamiast wybi pik w pole rozpocz niepotrzebn zabaw na wasnym polu karnym, mija kolejno Ciszka, Majewskiego i przeliczy si ze swoimi siami, bo trafi na Uznaskiego, ktry odebra mu pik, podprowadzi kilka metrw do przodu i hukn jak z armaty w okienko (1960, Stal Pogo Szczecin 2:0). Rok 1960, ponownie w I lidze to regres formy Uznaskiego. Strzela co prawda bramki ale jego zagrania czciej hamuj atak Stali ni go napdzaj. Prezes jest bez formy, przeywa kryzys. Coraz czciej na czoo wysuwaj si tacy napastnicy jak Ciszek, Myga czy Majewski, ktry Od 1959 roku Uznaski by kapitanem po Uznaskim staje si dyrygentem wikszoci Stali akcji. Podobnie jest w 1961 roku. Uznaski nie jest w formie z czasw swej reprezentacyjnej wietnoci (komentarz po meczu Grnik Zabrze Stal 4:1 20.03.1961) W meczu z Poloni Bydgoszcz (1961 rok) Uznaski po raz pierwszy w Stali zagra na prawym czniki (z nr 8). Rol zawodnika na przebj obj Ryszard Krawiarz z nr 9. W tym meczu Stal wygraa 6:1. Doskonae zagrania Uznaskiego do Mygi, Gaika i Bazana day tym pikarzom po 2 celne trafienia. Ju do koca meczu odzianie obawiali si zaryzykowa szybk akcj aby nie zdenerwowa przeciwnika, ktry odwzajemnia im to dentelmestwo. Pamita o cikiej sytuacji dzkich przyjaci prezes Uznaski i z gry mona byo przewidzie, e nie wyrzdzi im adnej krzywdy (zoliwy komentarz SPORT-u po meczu Stal KS 2:2 rok 1961). Mimo sabszej formy, w sezonie 1961 zakoczonym przez Stal na VII miejscu, Uznaski zdoby 7 bramek (tyle samo Gaik). Lepszym o 1 bramk by tylko Myga.
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

13

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Rok 1962 Stal przeksztaca si w GKS Zagbie Sosnowiec i przechodzi pod opiek Dbrowskiego Zjednoczenia Przemysu Wglowego w Sosnowcu, ktrego naczelny dyrektor Franciszek Wszoek zostaje pierwszym prezesem Zagbia. Trenerem druyny jest zasuony ongi pikarz AKS -u Chorzw i Budowlanych (czyli Odry) Opole, byy reprezentant Polski Teodor Wieczorek. Zagbie rozgrywa pierwsze sparringi przegrywajc w Krakowie z Wisa 0:5, wygrywa z lokalnym Grnikiem Wojkowice Komorne 8:1 i przechodzi do nastpnej rundy Pucharu Polski pokonujc 2:0 w Chorzowie III-ligowe Wyzwolenie, trenowane przez Gerarda Cielika. Niedawny rywal Uznaskiego zakoczy ju karier pikarsk, podczas gdy nasz zawodnik wyprowadzi sosnowieck jedenastk na pierwszy mecz ju jako GKS Zagbie w Warszawie do pojedynku z Legi. Mecz transmitowaa telewizja i sosnowieccy widzowie przy telewizorach obejrzeli cakiem odmienion druyn. Mimo przegranej, Zagbie zyskao lepsze recenzje ni Legia. W porwnaniu Brychczy Uznaski, wicej laurw przypado Uznaskiemu, ktrego prasa scharakteryzowaa jako zawodnika mylcego i technicznie na wysokim poziomie. Inauguracja w Sosnowcu wypada ju cakiem okazale. Mimo zimowej aury, murawa Stadionu Ludowego bya dobrze przygotowana, mecz oglda tow. Gierek, bya orkiestra grnicza i 10.000 widzw. Zagbie pokonao Cracovi 3:0, a Z Pucharem Uznaski udowodni, e mimo 32 lat jest nadal solidnym Polski liderem i dyrygentem druyny, grajcym na prawym czniku (z nr 8). Po dwuletnim okresie wyranego spadku formy, Uznaski znw nadawa ton grze sosnowieckiej druyny: Zasug Uznaskiego byo opanowanie rodka boiska i konstruowanie niemal wszystkich kombinacji zaczepnych (1962, Zagbie Gwardia Warszawa 5:1). Najlepszym napastnikiem Zagbia by prezes Uznaski (1962, Zagbie Ruch Chorzw 3:1 pierwsze historyczne zwycistwo!). Druga modo prezesa Uznaskiego (tytu artykuu w SPORCIE, po meczu Zagbie Legia 1:0, bramka strzelona przez Uznaskiego w 34 min. meczu 1962 rok). Spord napastnikw wielk parti rozegra wczoraj Czesaw Uznaski . Ten zasuony pikarz by dusz i mzgiem pitki ofensywnej. Jakkolwiek gra na czniku spenia funkcj faktycznego kierownika ataku Zagbia. Cofa si
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

14

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

gboko, holowa pik w kierunku pola karnego przeciwnika, reyserowa wszystkie akcje zaczepne i wyrabia partnerom pozycje strzaowe. Sam te nie obawia si zatrudnia Fotyna strzaami z dalszej odlegoci. Jedna z jego bomb przesdzia o losach spotkania na korzy jedenastki Sosnowca. Znajdujc si w odlegoci okoo 20 metrw od bramki Fotyna, 32-letni Uznaski strzeli z precyzj snajpera i pika wyldowaa w samym okienku bramki. Fotyn wykona rozpaczliw robinsonad, ale nie by w stanie zagrodzi pice drog do siatki. Jeli doda do tego, e w 80 minucie bomba Uznaskiego wyldowaa na poprzeczce, to stanie si jasne, e zwycistwo jedn bramk stanowi znikomy wykadnik przewagi gospodarzy, ktrzy spokojnie mogli wygra 4:0 lub 5:1, co byoby wierniejszym odzwierciedleniem tego co dziao si na boisku (1962, Zagbie Legia Warszawa 1:0, pierwsze w dziejach zwycistwo z druyn Legii). W Zagbiu zabrako przede wszystkim waciwego kierownika ataku. Do tej pory rol t spenia z pozycji cznika dowiadczony, inteligentny i pracowity Uznaski. Wczoraj popularny prezes mia nieco sabszy dzie i to wystarczyo, by warto pitki zaczepnej Zagbia spada o co najmniej 50%. Nikt nie umia zastpi Uznaskiego (1962, Zagbie KS d 0:2). Nieocenieni w robieniu gry byli Uznaski i pomocnik Komoder. Uznaski przyj na siebie rol dyrygenta i stratega druyny, wypeniajc j przez cay mecz bardzo dobrze (1962, Ruch Chorzw Zagbie 0:1). Znw koncert pod batut Uznaskiego (tytu artykuu w SPORCIE po meczu pucharowym Zagbie Cracovia 4:0, 16 lipca 1962). Atak sosnowiczan pod batuta niezmordowanego Uznaskiego stanowi najsilniejsz formacj zwycizcw. Prezes wprawdzie sam nie by autorem ani jednej bramki, ale mia swj Kolejna bramka Uznaskiego udzia w co najmniej trzech. Nie pomoga nawet specjalna opieka krakowian nad sosnowieckim dyrygentem ataku, ktrego szybkie, zmieniajce pozycje i nieszablonowe zagrania rozbiy Cracovi. Pod kierownictwem Uznaskiego, Zagbie zmierza prosto do celu, czyli do zdobycia Pucharu Polski. Prezes Uznaski by niezrwnanym strategiem, najczciej w drugiej linii (Fina Pucharu Polski 1962 Zagbie Grnik Zabrze 2:1). Upyno 15 min. i dla wszystkich stao si jasne, e prezes Uznaski musi wyj w drugiej poowie na boisko. Bez niego atak Zagbia nie przedstawia
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

15

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

nawet poowy swej normalnej siy. Po przerwie Uznaski przywdzia koszulk z nr 13 i na efekty nie trzeba byo dugo czeka. Coraz lepiej funkcjonujcy pod kierownictwem Uznaskiego atak goci uzyskiwa z minuty na minut wyraniejsz przewag, a najlepszy do tej pory zawodnik na boisku Majewski znalaz w prezesie wietne uzupenienie i razem organizowali kad akcj (1962, Ruch Zagbie 1:1). Najwiksze brawa bramkarz Lechii otrzyma za obron strzau Uznaskiego z woleja. Strza by wspaniay, obrona jeszcze lepsza (1962, Zagbie Lechia Gdask 3:0). Polacy, za szereg udanych zagra, ambicj i powicenie nagradzani byli oklaskami. Najwicej zebra ich Uznaski niewtpliwie najlepszy nasz zawodnik. Naharowa si on bowiem za swoich kolegw, ktrzy nie wiadomo dlaczego si oszczdzali (Puchar Zdobywcw Pucharw 1962, Ujpest Dozsa Budapeszt Zagbie 5:0). Najwysze uznanie mamy dla Uznaskiego za dwie bardzo przytomne bramki. Da nimi jeszcze raz, mimo 33 lat, dowd swej duej przydatnoci w druynie (1963, Zagbie Polonia 3:1). 21 kwietnia 1963 roku, a pniej 10 listopada na Stadionie Ludowym po raz szesnasty i siedemnasty spotkay si w zmaganiach ligowym Zagbie i Ruch Chorzw. W kwietniu wygrao Zagbie 3:1, w listopadzie by remis 2:2. Pierwszy mecz tych druyn rozegrany 8 maja 1955 roku zakoczy si remisem 0:0. We wszystkich siedemnastu spotkaniach wystpi tylko jeden zawodnik: Czesaw Uznaski. Trudno powiedzie, co przeyem obserwujc mecz w roli rezerwowego. Gdybymy zawsze potrafili gra tak mdrze i ambitnie (Czesaw Uznaski po drugim zwyciskim finale o Puchar Polski, 01 maja 1963, Zagbie Ruch 2:0 na Stadionie lskim 80.000 widzw). Powrt prezesa uskrzydli sosnowiczan (tytu artykuu w SPORCIE po meczu Zagbie Polonia Bytom 3:0). Przyjemn niespodziank sprawi wszystkim prezes Uznaski, ktry znw jak za najlepszych swych czasw by dyrygentem ataku i dobrze wytrzyma cay mecz kondycyjnie (1963, Zagbie Polonia 3:0). Mimo zaawansowanego wieku (34 lata), kolejny yciowy mecz rozegra Uznaski na inauguracj wiosennych rozgrywek 15 marca 1964 roku z Uni Racibrz wygranego przez Zagbie na Stadionie przy Alei Mireckiego 6:3. Uznaski by autorem 3 bramek.
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

16

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

W 1964 roku Uznaski zdobywa z Zagbiem II tytu wicemistrzowski (a swj trzeci). W lipcu 1964 roku Zagbie wyrusza na podbj Ameryki. Zdobdzie tam tytu mistrza Interligi Amerykaskiej. W ekipie jest Czesaw Uznaski, ktry i tam strzeli swoj bramk w rewanowym meczu z Crven Zvezd Belgrad. W tym turnieju Uznaski wystpi rwnie w nietypowej dla siebie roli. W rewanowym meczu z AEK Ateny w II poowie zastpi kontuzjowanego Machnika w bramce. I nie puci gola. Uznaski ma take za sob jeszcze jedn inauguracyjn bramk, o ktrej rzadko kto pamita. Strzeli j w meczu o Puchar Polski rozegranym 17 marca 1957 roku pomidzy Poloni Warszawa i Stal (0:1). Bya to pierwsza bramka zdobyta podczas pierwszego wystpu telewizyjnego Stali Sosnowiec transmitowanego przez Polsk Telewizj. To by prawdziwy maraton jakich niewiele mi si zdarzyo w mojej karierze pikarskiej (wspomina Uznaski po meczu wierfinaowym o Puchar Polski z Poloni Bytom w 1963 roku). W pier wszym meczu udaa mi si chytra sztuczka, cho bardzo prosta. Natychmiast po pierwszym gwizdku dogrywki, ruszyem ostro do przodu. Polonici nie byli jeszcze rozgrzani. Wymieniem pik z Uznaski i Gaeczka w walce o grn pik z Piecykiem. Szukajc dogodnego miejsca na celny Szotysikiem strza znalazem si midzy dwoma obrocami i pokonaem Szymkowiaka. W drugim meczu Myga dokadnie skopiowa wyczyn Uznaskiego zdobywajc bramk w 1 min., ale w 37 wyrwna Pogrzeba. W 1 min. dogrywki, tym razem Piecyk skopiowa wyczyn Uznaskiego z pierwszego meczu i pokona Szymkowiaka). W 1965 roku Czesaw Uznaski zakoczy czynn karier zawodnicz. egnajc go, prezes Franciszek Wszoek przypomnia, kim by prezes dla Stali i Zagbia. Jak czsto od jego formy uzalenione byo zwycistwo Stali. Wspomnia jego zasugi i strzelone bramki. Uznaski zaj si teraz szkoleniem modziey od trampkarzy poprzez juniorw do pierwszej druyny. On pozna si na talencie Andrzeja Jarosika, u jego boku rozgrywali swe mecze Jerzy Pielok, Jan Kruk i Zbigniew Ws. Przy nim szlifowali swe talenty i zdobywali bramki z jego zagra Jzef Gaeczka,
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

17

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Andrzej Gaik, Ryszard Krawiarz, Ginter Piecyk. Wystpowa w druynie oldboyw Zagbia, m. in. w 1970 roku w zwyciskim meczu (2:1) przeciwko oldboyom AKSu Chorzw, w ktrym wystpili m. in. Teodor Wieczorek i Antoni Janik. W 1973 roku po odejciu Antoniego Brzeaczyka prowadzi przez krtki czas, wraz z Janem Liberd, pierwsz druyn Zagbia. Uznaski wystpi w 190 pierwszoligowych meczach Stali i Zagbia. Jeli do tego doda II lig w latach 1940 50 oraz w 1959, to liczba ta powikszyaby si do ponad 250. A to ju stawia go w bliskiej czowce (Bazan 303, Mazur 282, Rudy 275, Jarosik 265). Strzeli 42 bramki w I lidze (z pikarzy jemu wspczesnych lepszy by tylko Piecyk 61 i Gaeczka 98 oraz jego odkrycie i ucze Andrzej Jarosik 113). Wrd pikarzy Stali i Zagbia swego pokolenia jest niekwestionowanym liderem. Posta Czesawa Uznaskiego bya zawsze doskonale rozpoznawalna na ulicach Sosnowca. Po raz pierwszy poza boiskiem spotykaem go, gdy na motocyklu jawa przyjeda wraz z on do kamienicy w ktrej mieszkaem, gdzie odwiedzali ciotk Pani Zofii. Gdy pikarze wracali po meczu do domu, wraz z grupk chopakw odprowadzalimy go niemal pod sam dom, przysuchujc si pomeczowym komentarzom i spostrzeeniom. Po zwyciskim meczu z Grnikiem Zabrze w 1962 roku zdobyem jego autograf. Dzi 80-letni Czesaw Uznaski niezapomniany, popularny prezes rzadko wychodzi z domu, nie pokazuje si na okolicznociowych spotkaniach. Nie by n a akademii z okazji 100-lecia Zagbia, nie bywa na meczach. By natomiast na pogrzebie przyjaciela z boiska Witolda Gigi Majewskiego. Wtedy to miaem zaszczyt ucisn mu do i wyrazi swoje uznanie za to wszystko czego dokona, za te wszystkie wzruszenia jakie dziki niemu doznaem jako kibic Stali i Zagbia, i powiedzie mu, e zawsze by moim pikarskim idolem. Dzikowa, by bardzo wzruszony. Regularnie natomiast mona spotka Uznaskiego w Dzie Wszystkich witych, gdy na cmentarzu sosnowieckim, w towarzystwie najczciej wnuczki oraz crki lub syna odwiedza grb swojej ony i rodzicw. W wywiadzie dla Gazety Wyborczej w 2006 roku powiedzia: Chciabym jeszcze kiedy zobaczy mj zesp w ekstraklasie. Na stadionach si nie pojawiam, ale nadal interesuj si pik. Nasuchuj, jak radzi sobie Zagbie.

Jacek Walczyski
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

18

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Sosnowiec, 19 marca 2014 r.

W wieku 83 lat zmar byy pikarz Zagbia Czesaw Uznaski. By jedn z najwybitniejszych postaci naszego klubu. Po dwa razy zdoby wicemistrzostwo oraz Puchar Polski. W barwach Zagbia wystpi w 212 meczach ligowych strzelajc 49 bramek. Czesaw "PREZES" Uznaski zmar w marcu 2014 roku, zostanie pochowany na Cmentarzu przy Al. Mireckiego w Sosnowcu 21 marca 2014 r.
(100% Zagbie Sosnowiec_www.zaglebie.sosnowiec.pl)

W dniu dzisiejszym zawodnicy, trenerzy i pracownicy naszego klubu uczestniczyli w uroczystoci pogrzebowej legendy Zagbia - Czesawa Uznaskiego. Pogrzeb odby si w parafii w. Jzefa Rzemielnika , a ciao tego wybitnego pikarza zostao pochowane w grobie rodzinnym na przylegym do kocioa cmentarzu. Czesaw "Prezes" Uznaski zapisa si zotymi goskami w historii naszego klubu. Dwukrotnie zdobywa wicemistrzostwo Polski (1955, 1964), a take dwukrotnie zdobywa Puchar Polski (1962, 1963). By kapitanem naszego zespou, w barwach ktrego rozegra 212 spotka, w tym 190 na najwyszym poziomie rozgrywkowym, strzelajc w tym czasie 49 bramek. Czesaw Uznaski zdobywa niezwykle wane gole dla naszego klubu, mianowicie odnotowa pierwsze trafienie w starej I lidze (obecnie ekstraklasa) podczas meczu z Grnikiem Radlin (20 marca 1955, w 23. minucie - 4:0), a take 100. bramk w najwyszej klasie rozgrywkowej (30 czerwca 1958, w 16. minucie starcia z Poloni Bydgoszcz - 1:3). Mao tego, to wanie pan Czesaw, podczas meczu z bydgosk Gwardi (21 padziernika 1956r.), zdoby pierwszego gola na Stadionie Ludowym, czyli obiekcie, na ktrym do dnia dzisiejszego graj seniorzy Zagbia. Czesaw Uznaski rozegra 3 mecze w reprezentacji Polski (z Wgrami, NRD i Norwegi). Po zawieszeniu korkw na koku zosta trenerem. W latach 1972 -73 prowadzi pierwszy zesp Zagbia, a nastpnie w okresie 1973-81 pracowa z drug druyn. W latach 80-tych by trenerem grup modzieowych. W wieku 83 lat zmar nasz byy pikarz - Czesaw Uznaski. Pogrzeb odbdzie si w pitek (21.03) o godz. 13:00, w kapicy cmentarnej przy al. Mireckiego. Skadamy wyrazy gbokiego wspczucia i alu rodzinie i bliskim. Czesaw Uznaski naley do grupy najwybitniejszych zawodnikw naszego klubu. W barwach Zagbia wystpi w 212 ligowych spotkaniach (w tym 190 w starej I lidze, czyli dzisiejszej ekstraklasie) i strzeli 49 bramek. Zdobywa wicemistrzostwo Polski (1955 i 1964), a take Puchar Polski (1962 i 1963). Nastpnie pracowa z naszym klubem jako trener pierwszej druyny, druyny rezerw, a take grup modzieowych.
Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

19

CZESAW UZNASKI LEGENDA STALI I ZAGBIA

Ze wspomnie starego kibica [ 17 ]

Czesaw "Prezes" Uznaski w historii naszego klubu zapisa si zotymi zgoskami i pami o jego wspaniaych wystpach nigdy nie zostanie zamazana. To wanie pan Czesaw, podczas meczu z bydgosk Gwardi (21 padziernika 1956r.), zdoby pierwszego go la na Stadionie Ludowym, czyli obiekcie, na ktrym do dnia dzisiejszego graj seniorzy Zagbia.
(www.zaglebie.eu)

Czesaw Uznaski, wybitny pikarz Zagbia Sosnowiec nie yje Strzelec pierwszej bramki na Stadionie Ludowym przey 83 lata.

Czesaw Uznaski w barwach Zagbia wystpi w 212 ligowych spotkaniach (w tym 190 w starej I lidze, czyli dzisiejszej ekstraklasie) i strzeli 49 bramek. Zdobywa wicemistrzostwo Polski (1955 i 1964), a take Puchar Polski (1962 i 1963). Nastpnie pracowa na Sta dionie Ludowym, jako trener pierwszej druyny, zespou rezerw, a take grup modzieowych. "Prezes" z Sosnowca W latach 50. Uznaski by dum Sosnowca. Silny, obdarzonym skutecznym strzaem z obydwch ng pikarz by asem atutowym druyny. Jego ulubion pozycj by rodek ataku. Zdaniem Uznaskiego to wanie w czasach krakowskich przylgn do niego pseudonim "Prezes". Z czego to wynikao? A ja to wiem? - mia si. - Moe to dlatego, e zawsze miaem wiele do powiedzenia na boisku i poza nim - doda. W Sosnowcu by wieloletnim kapitanem druyny (opask przej od Mariana Masonia). Starsi sosnowiczanie wspominaj, e "prezesowanie" Uznaskiego brao si z jego charakteru i... wygldu. Jego twarz nie bya obliczem beztroskiego 20 -latka, byo w niej co gronego. "Prezes" nie ba si nikogo, a dodatkowo by dusz towarzystwa. Wielkim zwolennikiem jego talentu by m.in Jan Ciszewski, legendarny sprawozdawca sportowy z Sosnowca. - Ciko byo przej przez ulic, eby mnie kto nie zaczepi. A na treningi chodziem wtedy pieszo - umiecha si. Uznaski mia posuch w druynie nie tylko z powodu umiejtnoci pikarskich, ale i wyksztacenia - jako jeden z nielicznych pikarzy w tamtym okresie zda bowiem matur. Skoczy Liceum Handlowe przy ulicy Brackiej w Sosnowcu. Rzadko trafia na czowki gazet z innych powodw ni efektowne bramki. Bohaterem maej afery by tylko raz, gdy nie wrci razem z kadr z zagranicznego zgrupowania. Dziaacze klubu z Sosnowca bali si, e Uznaski uciek, tymczasem okazao si potem, e... pomyli drog na dworzec
(Wojciech Todur www.slask.sport.pl)

Opracowanie: Jawa48 26 grudnia 2010 Prawa autorskie i edytorskie zastrzeone

20