ఘం

ఆంధ ప ప త ం, ఠ ల ఖ, ష ం ం న

బం ర
అర ఆ త వ కరణ గ & , ఆంగం, ం అ ల
బ ఘం
ప న తృ వ వహర
గ య॓ – పర కష్ , . .య , య॓తండ
ధ వ ంచంద – యం. .ఆ . , . .య ,మ టతండ
స భ ర – శ లయం, వరంగ
జ ం – ఎ.ఎ.ఎ .ఒ., ఆ . .ఎ ., వరంగ
క . మ – చ క ల, ౖ ద

తృ వ వహర – ం క ఖన సహ రం
ంద య॓ – కం ట ఆప ట , నర ం ట, వరంగ
క ప – కం ట ఆప ట , , వరంగ
ం – కం ట ఆప ట , నర ం ట, వరంగ

స, ం క & ఘం ణ సల
ల ంక ర – ఎ .ఎ .ఇ. స త – ఘం ణ స త
– ం క స కన ం , ఎ .ఐ.ఎ . ఇంట షన

స సల
స .ఉ మ శ – ,ౖ ద శ లయం, ౖ ద
స . మసయ – స గ , శ లయం, ౖ ద

సమనవ్య కర
స ఎ . ఉ ంద – ష అకడ ॓ ట ం అ
. దర – అకడ ॓ ట ం అ
క . శ ర – అదన ష పథక సం ల
ఎ . ంక శ శర – అదన ష పథక సం ల

రవ సం ద
మహ అ రఫ , ఐ.ఏ.ఎ . – ష పథక సం ల

అంద చద – అంద ఎద
ఏ రం ఐ. . .ఎ., వరంగ ప
తృ స ర కర
ఉ :
అ ర ( . .య , గం తండ)
అ ర రమణ ( . .య , న ఎల )
ఎ. (ఎ. .య , న నప )
సద ( . .య , య॓తండ)
వ ంగయ ( . .య , భ తండ)
వ (ఎ. .య , రం)
ర ంద (యం. . .య , రతండ)
క ం ( . .య , న ఎల )
భ (యం. . .య , తండ)
ఉద ం ( అ ం )
. ర ంద (ఎ . . .)
బల ం (ఎ . . .)
(ఎ . . .)

స జం:
క ( )
ర య॓ ( ర )
అ ర భ ( రక ట)
. ధంజ ( )

వత:
ంద ( )
క ధంజ ( )
ంమ ( )
మలయ ( )
ంకన ( )
వ ( ట)
క హ ( ట)
న ( ట)
డ స ( ట)
Developed by the Andhra Pradesh Govt., Department of School Education, Rajiv Vidya Mission

Banjara
Multilingual Dictionary with Semantic Category Section
and Indexes for Telugu, English and Hindi
Chief Mother Tongue Resource Persons
Banoth Vagya Naik – MLE Supervisor, GPS Ramnaik Thanda
Dharavath Ramchandar – MTRP, GPS Marrimitta Thanda
Prof. Battu Ramesh – PS Telugu University, Warangal
Jaysingh Rathod – AAMO(TE), RVM, Warangal
Dr.V. Ramakoti – Oriental College, Hyderabad

Mother Tongue Editors – Computer Typesetting Assistants

Gugulothu Vijendar Naik – Narsampet, Warangal
Porika Ramprasad – Mulugu, Warangal
Gugulothu Poolsingh – Narsampet, Warangal

Linguistic, Computing and Lexicography Consultants

Gumidyala Venkat Ramesh – Multilingual Educational Linguist
Mark Penny – Computational Linguist, SIL International

Linguistic Advisors
Prof. G. Umamaheshwar Rao – CALTS, University of Hyderabad, Hyderabad
Prof. K. Thomasaiah – Dept. of Linguistics, PS Telugu University, Hyderabad

Coordinators
Prof. N. Upender Reddy – State Academic Monitoring Officer
P. Sudharshan Reddy – Academic Monitoring Officer
Dr. V. Nageshwar Rao – Assistant State Project Director
Venkateshwara Sharma – Assistant State Project Director

Honorary Editor
Mohd. Ali Rafath, I.A.S. – State Project Director

Rajiv Vidya Mission

All Learn – All Prosper

 బం ర లణి
అ మ, జగ లంక నఁ జ ఘ మ ఏ ఘం నఁ క .
ఘం త కరఁ కం ట ఏ అ త స క ఛఁక హ లం.
ఛఁ. ఓనఁ . జగ క ఈ ఆం ఘం క క
ఆం ఛఁజ జ ఉం లణీనఁ లంక , అ మ . ఏ ఘం నఁ లణీ
ఉం లణీ నఁ ల నఁ . ప (MLE) ఆ జ స నఁ, పం నఁ,
ఈ ఘం ఆ భళ జ . అ జ నఁ ఁ. ఈ ఘం ప
ఆందప స ప ఖ ( ద అ త మ క హ
ష , సర కష్ అ ) ణా యం ఁ.
, ఓ జ ఆ , ఆ , భగ అ గ జ ఈ లణి,
ప ,నఁ ప ,పం భళ నఁ , ఙా , భ స నఁ ఉం ప నఁ ం
వ ఈ ఘం త . తర ద త ఛఁ. ఏ॓ తర
క ఆం ఏ॓ ఘం ల క , ఏ॓ లకష్ నఁ నఁ క జ , ఉం ,
ఆ ఓ ఉమ మ లక క . , లణీ జ వ ణినఁ వచఁ. హ
ఈ ఘం నఁ వ క భళ జ తర నఁ ఈ ఖ
. ఈ ఘం జ ,జ క జ . త . వ టఁ జ అబ ఁ
ఁ ఛఁ. ఈ హ
అ తర /అకష్ , ఆవఁజ
.
త లణీనఁ నఁ ల నఁ, ఏ॓ లణీనఁ
లంక ఏ॓ ఘం . ఁవ ,ఈ ఈ అత ఛజ ఘం అ
ఘం ఎ లణీనఁ లంక నఁ లణి, వణా జ హ వచఁ. అవ
దఁచఁ. శ అ లణి, ర
ఉం లణి అ ఇ వ ర నఁ
ప , ణ్
ణ్ ఆంగం
పం క లఁచఁ.ఈ ఘం ఆవఁ తర నఁ, అ
లణీనఁ జగ త క అణ్ ల .
తర నఁ నఁ క నఁ అ దఁచఁక
ప నఁ ఆంగం సద ఙా
ఁ.
చఁ. ఈ ఆంగ సద నఁ ఏ
ఘం ల చఁ. , త ఏ॓ హ ర ణోజ ఁ క , ఏ
ఆంగం, ం భళ ఛఁజ లణీ నఁ క నఁ త జ ప , త ప
ప నఁస లఁజ నఁ స ఈ ద త ఛఁ. ఏ నఁ భళ సంతం క ,
ఘం స లఁ ల చఁ. ణా ద త జ ప ఛఁ. ఈ ఘం
అ ఆ అ ఆ నఁ త హ నఁ
ఈ ఘం ఆ ణేనఁ ఁ క అరం
.
జ ప ( ) వర ణ్ ఆ రం నఁ
లంవ అర నఁ పకడ , కర ల , నఁ
ళ ల జ త ప నఁ ప ం నఁ
సం ద
నవంబ , 2009
రచఁ. పం నఁ స ఠ క జ
స వళ ల .
 ప చయం
ప త లం , స జ ఆ త ఘం ఈ ఘం క ఖ షత ఏ టం Ð
ణా వృ దల ఉండడం కం ట కరణ స ఇ వం ప వర
ణ్ ల ఆ రం
అ వృ పత కష్ కాష్ . అం ద ఎ న ం అ బ వ క ంచబ . ఈ ధౖ న
ధన , పపంచం అల సం క స జ పజ వ కరణ పద ల సంబం త ప ల (
తృ ష హృదయ ష ఖ త , ) ట అ ం .ఉ ల
ష ప ల , టల న న ద ం ఇ వృత ఆ త ఠ కమం అ స ం ట ఈ
ప య ద . ప ల వ కరణ గ ఉప గప ం .

ఈ ఘం అ క మం స కృ ంచబ న ఇ న ల వ వ ఈ ఘం .
ఫ త . ఆంధ ప ప త ఖ ( అ క , త ఉం ంద
ష , ర సర కాష్ అ ) థ కస య .ఇ ప బ త వ సంఖ
అ నప , ఆ బం ర స జ వత, ద , అకష్ , వలం బ ర కమం న ,
రకష్ , ఉ , పర కష్ ల స యం, ఉ , మ స జ దల ర
సమర ణ ఈ ఘం ధ ంఅ . ంపబ . ఈ ఘం త దణ ర ,
ౖ న య స ందన న సల చనల
అల సం క ష ఒక ఘం యడం అ
అం ర శ .
తర ఒక వ తన త లమంత ం
ం న ర ం. అ నప , ఈ ఘం ం డ గ ం న ఈ ప క ష, సంస ృ , ఙానం,
సంవత ల కం త వ లం సంగ ంచబడ స నమ ల లల అం ంచడం అ ప తరం
కృ క క ఈప ంచడం జ ం . ఇ పజల క ధ త. ఒక తరం ఈ లకాష్ ంచక
ర , పజల త యబడ ఒక ఘం . ఇత తం ఆ స జం , సంస ృ , ష, స జ
అవస ల అ త వ సహక ం . ం త ర . వలన తర
త ల బలౖ న ం క సమస ల ం .
ఈతరం ర ప / అకష్ ణికం ,
ంద 20 సంవత ల గవంతౖ న ం క అ వృ
త ల ర ష ప రకిష్ం ట ర , ష
త తర త ల ం ంతం న ప కౖ న
క ం ట అ ఒక ఏక ష
ప తత ం న జ అవ శ న .
ఘం క ఉ శ ం. అ నప , ఈ లకాష్
ం ల ,ఈబ ఘం ( , ఆంగం, ఈ రౖ న ఘం దణ తృ
ం ం ) క ఉ శ ం. ఈ ౖ ష , అం బం ర స జం ం
దల న ఎం ఉప గకరం ఉం ం . క సం ఙాపకం ం ం . ఈ ప శం ల
ళం , వక త వ . సంస ృ , స ఉండడం వలన షౖ న
ంత ష , సంస ృ అ రౖ న వ వడం ఆ
ప కం ఉన త ద , ణిజ ం ర ఒక
స జం క ం ం . ఈ ఘం త ల
అంత య ష ఆంగం ఆ ర ం అ ం
ర ష ప రకిష్ంచడం ప తత
సం హం . ఇ రణ షయ బ ఆంగం
వ ం అ .
చదవ త దం ళ లల త ం ల
అ ం . ఆంగ ప ల ఉ రణ ర ఒక వ ఙాపకం ఉం వల ం ఏమన ఈ
యబ ఉం బ ఉప ం ప సం ర ణ్ ం య స జం ౖ న ౖ న ధ త
ల ఒక ప ఆ దం ఉం ంద ఉం . ప స కృ ంతం , ం
. , ఆంగం, ం ల నబ ధ త స జం ౖ ఉం . ఈ ఘం మ ంత
నం అరం ప ల చ ప వ స యపడగల !
అవ శ ం అరం క
సం ద
. , ఆంగం, ం ఈ షల ఏ
నవంబ , 2009
ష ప ల అరం ల ఈ ఘం
స య ఉం ం .
 Introduction
In recent years, thanks largely to advances in
computing, there has been a growth in the
development of community-based dictionary
production. Minority communities all around the
world are realizing the importance of preserving
and reinforcing the use of their mother tongue or
heart language – and have begun the process of
recording all their words and sayings.
This dictionary is a result of a collaborative
effort by many people. Although the A.P. State
Government Education Department (Rajiv Vidya
Mission, formerly Sarva Shiksha Abhiyan) is the
primary sponsor, this dictionary would not have
been possible without the support, and dedication
provided by the Banjara community – including
young and old, literates and illiterates, teachers
and supervisors.
Writing a dictionary for a minority language
is often a lifetime achievement for a single person.
However, this dictionary has been compiled
within a relatively short period of less than 2
years. Collaborative teamwork has enabled this
work. It is a dictionary for the people, and by the
people. Outsiders have merely helped facilitate
the process.
The aim of a single language dictionary is to
capture the length and breadth of a language in
order to standardize the spelling for the present
generation and preserve the language for all future
generations. However, the aim of this multi-
lingual dictionary (containing Telugu, English and
Hindi also) is to do all this and more. It aims to
help users jump the chasm that exists between
these different languages – so that they may
become fluent and eloquent in several languages.
Without a doubt, English is emerging as a
major global language – especially for higher
education and commerce. It is not surprising,
therefore, that parents would like to encourage
their children in the study of English. We hope
that the vernacular to Telugu and English (written
in the Telugu script as well – to aid pronunciation)
will be a great blessing to the students who use it.
As they progress through the education system in
Telugu, English and Hindi, they are likely to come
across words which they need to understand, but
are unable to do so. The Telugu to vernacular,
English to vernacular, and Hindi to vernacular
sections will be of great assistance in discovering
the meanings of these new words.
One extremely useful feature of this
dictionary is the categorized section – where
words are grouped together and ordered based on
their meaning (rather than just alphabetically – as
is the case in the main section). This system of
categorizing words makes it easy for students to
find related words (or synonyms), and teachers
may also find this categorized section useful when
following a theme-based syllabus.
Given the time constraints under which this
dictionary was created, we are very much aware
that there may still be a number of mistakes which
will have to be corrected in future editions.
Therefore for this first edition, only a limited
number have been published for the students,
teachers and community leaders involved in the
Multi-Lingual Education programme (MLE). We
trust that you will provide us with valuable
feedback for further improvements to this
dictionary.
It is the responsibility of each generation to
pass on their own God-given and unique language
and culture, knowledge and beliefs to their
children. As soon as one generation fails to do so,
an entire language community can rapidly lose
their culture, language and even their sense of
identity. Often this in turn leads to massive social
problems for successive generations. Due to the
rapid technological advances in the last 20 years
the current generation of tribals have the potential
to lose what has been uniquely theirs for
generations.
Our hope is that by creating this extensive
dictionary, the Banjara community will recognize,
or at least be reminded of, the depth and beauty of
their mother-tongue and will celebrate their own
unique language and culture in this great nation –
where diversity is a strength. We hope that the
dictionary will serve the present generation well,
whilst preserving the language for future
generations.
Remember that you, as an individual, have a
responsibility to your community to do this work.
The community collectively owns this work – and
is responsible to take it forward. You can help to
make a great dictionary even better!
Editorial Team
November 2009

This dictionary would have been impossible without the support of:
Mr. K. Chandra Mouli I.A.S., (ex-S.P.D.)
Mohd. Ali Rafath I.A.S., S.P.D.
and Prof. N. Upender Reddy, S.A.M.O.
Project Officers of I.T.DA. and R.V.M.
Officers on Special Duty, Project
Monitoring Officers, A.M.Os, A.A.M.Os,
and A.A.M.Os (Tribal Education)
Mr. Ron Moe, SIL International
Mr. Gumidyala Venkat Ramesh
Mrs. Gumidyala Durga Neelima
Prof. K Thomasaiah and team
PS Telugu University, Hyderabad
Prof. G. Umamaheshwar Rao and team
CALTS, University of Hyderabad,
Hyderabad
University College, London
Mrs. Joanna. E. Penny
SIL International
Mr. Mark Penny
SIL International
Software Development teams of
SIL International
New Life Computer Institute, Bangalore
Neeraj Mishra
© Indian Wildlife Images, Kanpur
Mr. P. Sungu, Mr. P. Durnath Rao,
and other tribal photographers
Community Participants
Acknowledgements
For initiating this massive project of making comprehensive
dictionaries in all 8 tribal languages, and for their ongoing
enthusiasm and support to all the participants throughout.
For their encouragement and active support of the Dictionary
Development Project (DDP) at their respective ITDAs.
For co-ordinating all the activities and finances for the various
dictionary development workshops and for the logistical support
enabling us to complete this gigantic task.
Creator of the semantic domain-based Dictionary Development
Programme (DDP) and making it available to the world.
For translating the 1,800 semantic domain templates from English
into Telugu to aid the systematic data collection of vernacular
words and phrases.
For perseverance in translating the Telugu glosses into English
equivalents.
For assistance with checking of the machine-translated Telugu
semantic domain questions.
(1) For assistance with machine-translation of the 8,000 semantic
domain questions from English to Telugu.
(2) For assistance with Telugu spell-checking.
(3) For the Telugu-to-Hindi Bilingual dictionary database.
For the English Phonetic Wordlist (of the 10,000 most frequently
use words) which were used in generating pronunciations of
English words written in Telugu script.
For transliterating English words (which were not found in the
above databases) into appropriate Telugu pronunciations and for
grammatical corrections to the English meanings.
For writing the Python and CC programs to check, manipulate and
add value to the dictionary databases.
For providing the necessary software and computer support to
enable participants to complete this project in a timely manner.
For the Unicode-compliant keyboarding software, InKey.
For the excellent photographic images of Indian wildlife.
For most of the tribal photography used in the dictionary.
Without the active support of the tribal communities themeselves,
these dictionaries would have never have been comprehensive.
We are extremely grateful to each community member who has
participated, shared their area of expertise and given of their
valuable time to help preserve their own language as so as to
benefit all future generations.
 Copyright Notice
Given the wide spectrum of individuals, organisations, Government Departments and Universities involved
with this project, it was decided at the outset to make the product of this Dictionary Development process
accessible to all for further refinement, and improvement. Although many have contributed (with knowledge,
financial resources, time, software, and so on), ultimately the very language itself contained within this
dictionary belongs to the Banjara community. The Banjara community reserves the rights to this publication
and has made it available to all under a Creative Commons licence agreement:

While the compilers have taken care in preparing the

contents, we have no warranties with respect to the
accuracy or completeness of the content.
This dictionary is licensed under Creative Commons license Attribute-Non Commercial-ShareAlike 2.5

This means that you are free to:

• Share — to copy, distribute and transmit the work
• Remix — to adapt the work
Under the following conditions:
• Attribution. You must attribute the work in the manner specified by the author or licensor
(but not in any way that suggests that they endorse you or your use of the work).
• Non-commercial. You may not use this work for commercial purposes.
• Share Alike. If you alter, transform, or build upon this work, you may distribute the resulting
work only under the same or similar license to this one.

For any reuse or distribution, you must make clear to others the license terms of this work.
Any of the above conditions can be waived if you get permission from the Banjara community.
Nothing in this license impairs or restricts the compilers' moral rights.
బం ర ఘం
बन्जारा शब्दकोश
Banjara Dictionary
అక 1 అ

అక /akal/ n. ; mind; ( ైండ్); बुि ; अक्ल; ज्ञान; అట గత; care; (కేర్); सावधानी; चौकसी;
/aṭkaḷēti/ n.
िववेक. నఁ అక ఛఁ. ఉం . जागर्त; ध्यान. అట ఆఁ. గత .
అ ఘ /agḍir gharēvāḷō/ ప గ ; అ /aṭku/ n. అటక; loft; (లొ ట్ )్ ; टाँड. నఁ
ex-husband; (ఎక్స్- హసబ్ండ్). అ ఘ అ అ ప .వ ల అ కౖ .
ఛఁ. ప గ వ . అట /aṭṭaggo/ adj. న ; stuck; (సట్ క్).
అ ం /agḍir ṭāṇḍri/ ప ండం; ex-wife; అ రఁ /aṭhāram̐ / num. ప ; eighteen; (ఏ ట్ ాన్);
(ఎక్స్- ైఫ్). అ ం ం ఁ. ప ండం अठारह. అయ ప నఁ అ రఁ ఖ రచఁ.
ం . అయ ప ప ఉ .
అ ం /agḍīr ṭāṇḍēr/ ద గ ; first husband; అ /aṭāyēni/ adj. నబడ ; inaudible; (ఇ ో ిబల్).
(ఫస్ట్ హసబ్ండ్). ఊఁ అబ ఛఁ ం అ ం . అ వ ఁ /aṭāvajūm̐ cāb/ n. ం న ;
అత ఇ న గ కన ం న గ . to make a noise while chewing; (టు ేయ్క్ ఏయ్
అ /agḍīrō/ n. ద ; first one; (ఫస్ట్ వన్). అ ొఇస్ ైల్ చుఇఙ్). బ ణీ అ వ ఁ .బ
ట ఆ . ద అ మం . ం న .
అ న॓ /acānak/ • adv. అక ; accidentally; అ /aḍkēr/ n. ఒరగడం; lie back on to a support;
(అకిస్ ెంట ); अकस्मात; सहसा. నఁ లంవ అ న॓ (లై బెక్ ఒన్ టు ఏయ్ స ొట్).
ప . య ం అక పడటం. అణా /aṇāyi/
మట .ఊ రఁజన
• adj. ఆక క; accidental; (ఎకిస్ ెంటల్). అ న॓ మఁ అణా వఁ. మట వల .
ఆం ఫర టఁప . ఆక కం క అత /attaj/ n. ఇక ; right here; ( ైట్ హీయ). అత
ందప . ఘ ం . ఇక ఇ క .
అ /acār/ n. పచ ; chutney; (చటీన్); चटनी. అత /attar/ గంధ దవ ం; scent; ( ెంట్). అత
ఆం అ . య పచ యం . ఘ గం . గంధ దవ ం సన ఇ ం .
అ /ajji/ ఇం ; more; ( ర్); और भी. అ అత పత క /attar pattar kar/ గ ; do
. అత అదనం మ డ . jumble; (డు జంబల్).
అ అ /ajjiatrā/ adv. మ ; more; ( ర్). అ అ అ /attēti/ adv. ఇక డ ం ; from; ( ొర్మ్); से. అ
ఝ .మ . కన ? ఇక ం ఎ ళ ?
అ క /ajjikar/ ఇం ; still do it; ( ట్ ల్
ి డు ఇట్). అతఁ /attam̐ / n. ఇక డ; hereinafter; (హీ ిన్ఆ ట్ ర్); यहाँ;
అ /ajmō/ ; seed of Bishop’s weed. అ इधर. అతఁ ఁ. ఇక డ ఉ .
వఁ వఁ. ం ద ం . అ /atyācār/ v. అ రం; to assault; (టు
అ /ajīrti/ n. అ ర ణ్ ం; indigestion; (ఇన్ ైజె ిచ్న్); అ ొల్ట్ ). అ క ఖ .
अजीणर्; बदहजमी. జ అ ఛఁ. అ రం యడం డప .
న ఆ రం ర ణ్ ం . అ /atrākoni/ అంత ; not that much; ( ొట్ ెట్
అట జ /aṭakḷēti chēnijako/ అ గత మచ్). హ అ . వ వల ం అంత .
న; with carelessness; ( ద్ కే ల్ స్ ె ెస్). అద /adan/ n. అ ; chance; ( ాంస్). అబ ఁ
అట॓ /aṭak go/ adj. త ం ; weathered; ( ెదర్ఎడ్). అద . ఇ లం అ .
అట॓ . ం అన ం త ం . అదర॓ /adarak/ n. అలం; ginger; ( నజ్ ర్); अदरक. అదర॓
అటకఁ సర॓ /aṭakam̐ ḷēti sarak/ n. గత క ; నఁ ర ం ణ్ స . అలం య ం ర
move carefully; (మువ్ కేఫు ). ఉండ .
అట /aṭka/ v. అమ ; to arrange; (టు అ ేయ్ ); सजा; అ /adōḍ/ n. అరం; meaning; ( ఙ్); अधर्; आधा.
तैयार कर. అ కఁ. క అవగతం ప ం .
అ జ 2 అ భ ఛఁజ

అ జ /adōḍ chēnijako/ adj. అరం ; •అ ; अिग्न. అం రఁచఁ.

meaningless; ( ఙ్లెస్). ఉం ం . • మంట; ज्वाला; लपट.
అ డ జ /adōḍcajako/ adj. • అవగతౖ న; అం ఒ /aṅgār olā/ మంట ఆ ; put out the fire;
understood; (అండసుట్డ్). ఁఅ డ జ కఁ. (పుట్ ఔట్ ద ైఅర్).
అవగతౖ న ట .• న; known; ( ోన్). అం /aṅgār ghāl/ ; lit the fire; ( ట్ ద
అ /adōyi/ ద . ైఅర్). అం . .
అ క /an kaḷtā/ అ య . లం అం క ఖండం /aṇṭārkiṭika khaṇḍaṁ/
జ మ నఁ అ క క కఁచఁ. ఏ య అం ఖండం.
వ అ య అం . అం /aṅgārēti/ .
అం /andārēmā/ n. క
; in the dark; (ఇన్ ద ాక్).
అం /aṅgārēr ghāv/ n. యం; wound
from burns; ( ౌండ్ ొర్మ్ బంస్). అం
గఁ ఒతఁ చఁ. యం త న
ట చర ం ల అ ం .
అం ప /aṅgārērō pahāḍ/ n. అ పర ;
volcano.
అం /andāro/ • adj. మసక; haze; (హేస్); धुँधलापन;
अस्प ता; मंद दृि . వ న అం
అంగ /aṅgaḍi/ n. సంత; market; (మాకిట్); हाट; ह ी. చఁ. న మసక ం .
అంగ నఁ . సంత వ • n. క ; darkness; ( ాకన్స్); अंधकार; अंधेरा.

వ . ఘ అం . ఇళ ం క .
అ /anyāyi/ n. అ యం; injustice; (ఇన్జ ట్ స్
ి ); అం క /aṅkit kar/ v. అం తం ; to dedicate;
अन्याय; अनीित; बेइन्साफ़ी. అ క . (టు ె ికేట్). ఘ అం క . ఇ
అ యం . అం తం .
అం /aṅg/ n. అవయ . అపణ్ అం ఆ అం ం /an̄cun gāṇṭēr/ n. అం టడం;
క చఁ. మన హం అవయ hemming; (హె ంగ్). అం ం
ప . . ర అం టడం మర .
అం /andājo/ బ . ఏ॓ నఁ , అం /aṅgūr/ n. కష్; grape; ( ేర్ప్); अंगूर.

అం ఊఆ . ఒక ల ల ం అం . సం కష్ .
బ అత మం . అం /aṅgoḷō/ n. • ; whirlwind; (వర్ల్ ండ్).
అం ॓ /andājo dēk/ అంచ ; after • ; dust; (డస్ట్ ); धूल.
ి ట్). ఘ
estimate; (ఆ ట్ ఎ ట్ మ ం ఖర • మ ; cloud of dust; (కౌల్డ్ ఒవ్ డస్ట్ ).
అం ॓. ఇ అ ఖ అంచ . అం /aṅgōḷo/ adj. ; whirlpool; (వర్ల్ పూల్); बवंडर.
అ /anāḍi/ adj. రౖ న; rude; (రుడ్). అ అపణ్ కఁజ
క . ౖ న వ మనం నప య .
అ /anār/ n. మ ; pomegranate; ( ొమ ెర్నట్);
अनार. అ ఫ వఁ నఁ ఆ .
మ పం ఆ మం .
అ /aniyāyi/ adj. అ యం; unfair; (అ ేఫ్ర్).
అ భ ఛఁజ /anubhav cham̐ jakō/ అ భవం గల;
experienced; (ఇకీస్ య య ీ ంస్ట్ ). అ భ ఛఁజ
అం /aṅgār/ n. • ; fire; ( ైఅర్); आग. అం నఁ ఆ ణి క . అ భవం గల
ఝలఁ బళఁచఁ. ం ం . వ ఏప అ న ంచ వ .
అ ణే అపణ్ 3 ఆ

అ ణే అపణ్ /apṇēti apaṇ/ మన మనం; on our అ /amīr/ n. సంప ; rich man; ( ిచ్ ెన్);
own; (ఒన్ ఔఅర్ ఓన్). అ ణే అపణ్ బళ ణుఁ. धनवान; अमीर.
మన మనం క ఉం . అ /arrā/ గ ; room; (రుమ్). మన ఏ॓ అ ఛఁ.
అ ణొ /apṇo/ మన ; ours; (ఔఅస్). ఈ అ ణొ. ఒక గ ఉం .
ఈ ప మన . అ నఁ /arrānam̐ khōḷ/ n. గ ; opening a
అ /abb/ ప తం; present; ( ెర్సంట్). అ ఁ cabinet; (ఓప ఙ్ ఏయ్ కె నట్). అ నఁ ళ
ఆ . ప తం . . వ బయ
అ /abbēti/ ఇప ం ; from now; ( ొర్మ్ ౌ). యం .
అ బ . ఇప ం బ . అరత /arhata/ adj. అరతగల; qualified; (కొవ్ ైడ్).
అ /abbēsij/ adv. ఇ వల; previously; ( ీర్ య );ిల్ అ /almār/ n. ; cabin; (కె న్); अलमारी.
हाल म; आजकल. అ అ ఆ . ల అ . బటల .
ఇ వల అ వ . అ /aḷā/ v. ప ; sharpening; ( ా ెప్ ంగ్); पै;
అబ ఁ /abbam̐ / n. • ప తం; present; ( ెర్సంట్); पर्स्तुत धार तेज कर. ఛ నఁ అ . ఈ క ప .
(समय); अभी. అబ ఁ క . ప తం ప అ /avār/ adj. ర ; hysterical.
ట . •ఇ ; now; ( ౌ); अब. అబ ఁ మఁ అ /asmān/ • adj. అత ంతౖ న; extreme; (ఇకీ ర్మ్).
.ఇ ఊ .... • adj. ; many; too many; very; ( ె ; టు ె ;
అ /abādirēr/ n. ఆ రపడటం; depending; ె ి); बहुत ही. ఓ ఢఁ అ ర ఛఁ.
( ి ెం ిఙ్). ఎ పరఁ ఏ॓ అ బం . ఒక దగర డ ఉం . • adv. ; big; ( గ్);
ద మ క ఆ రప బతక డ . पर्चुरता से. హ నఁ అ ఛఁ.
అ /abhhāl/ adv. ఇ ; just; (జస్ట్ ); अभी. అ ఉం . • adj. ఎ వ; more; ( ర్); अिधक;
.ఇ అన ం . ज्यादा; बहुत; క అ ఛఁ.
అం /ambāḍīr bhājji/ n. ం ర; bassia; డవల న ఎ వ ఉ .
(బ ియ); बीलु. అం గఁచఁ. అ /asli/ • n. అస ; actual; (ఎకుచ్అల్); सच; िबलकु ल.
ం ర ల ఉం ం . అ ॓. వ ం అస ఇ .
అమ క /amal kar/ అమ ప ; implement; • adj. ఖ తౖ న; exact; (ఇ ెస్క్ట్). అ క
(ఇం ిల్ మంట్). ఁఆ అమ కరఁ. మం కఁ. క తం ప .
ప అమ ప . అ /assi/ n. (85) ఎనౖ ; eighty; (ఏ ట్ ).

ఆ /ā/ v. ; come; (కమ్). ఆ /āc/ • adj. మం ; good; ( ోడ్); अच्छा (है); ठीक.
ఆఖ /ākhar/ adj. • ; final; ( ైనల్); आिखरी. ఆ . మం ప
ఆఖ .ప అ న . • కడప ; end; (ఎండ్); . • ఉతమ; noble; ( ోబల్); उ म; सज्जन;
समाि . ఆక క . కడప ప शरीफ़ आदमी. అ ఆ ణే . ఇప
. ఉతమౖ న ణ కల . • షౖ న;
ఆ క /āg būkari/ v. వడం; chafe; ( ేఫ్). particular; (పటికుయ్ల). హ ఆ
ఆ ఖ . వడం ఢ . . సం షౖ న ప .
ఆ /āgḍiyār nām/ ద ; first ఆ /āccīvātē/ మం ట ; good words; (గుడ్
name; (ఫస్ట్ ేయ్మ్). అ ఆ రఁ. వడ్స్). ఆ క . మం ట
ద ం . .
ఆ 4 ఆం

ఆ /ācco/ adj. మం ; good; (గుడ్); ठीक है; बेशक; ఆ ఆ /āḍoāyēr/ n. అ పడడం; interrupt;
िनससंदह
े ; जरूर. ఆ క . మం ప . (ఇంటరప్ట్ ).
ఆ ణ్ /ācco goṇ/ n. ణవం ; having ఆ /āḍō/ adv. • అడం ; across; (అకొర్స్). సడ ప
character; (హె ఙ్ కెరకట్ర్). ఆ ణే . మం బ ణాంగఁ ఆ పడ . ౖ న
ణ న అ . బ అడం ప ఉం . • అ ; hurdle;
ఆ క /ācco karevāḷō/ n. మరమ ; (హరడ్ ల్). నఁ ఆ ఆమ . ప అ .
repairer; ( ి ేర్అ). ట ఆ క ఆ . ఆ /ād vāṭ/ సగం ; half way; ( ఫ్ ేయ్). ఊఁ
ట మరమ వ . ఆ . అత సగం .
ఆ /ācco vēgo/ v. నయం అ ం ; became ఆ /ādmī/ n. • వ ; man; ( ెన్); मनुष्य; आदमी.
good; ( కేయ్మ్ గుడ్). జ ప వ ఆ . ద
ఆ వజ /āccō dikāvajakō/ adj. ందరౖ న; ఎ వ గల న . • వ ; person;
charming; ( ా ఙ్). ఆ
వఁ నఁ . (పసన్); िक्त; आदमी.
ందరౖ న ం ళ డ . ఆ /ādmīr nām/ వ ; name of a
ఆ ॓ /āccō dēk/ స .ఘ ఆ person; ( ేయ్మ్ ఒవ్ ఏయ్ పసన్). ఈ ఆ
మ ణే ఆ ॓. ఇం వ న . ఈవ .
స . ఆ క /ādēti kam/ సగం కన త వ. ఉం
ఆ /āccōso/ adj. అ పౖ న; very sensitive; ఆ క ఛఁ. అం సగం క త వ ఉం .
( ె ి ెంసటివ్). ఆ /ādo/ n. సగం; halve; ( వ్); आधा. మఁనఁ ఆ
ఆ /āj/ n. • ; today; (ట ేయ్); आज. ఆ . దఁ. సగం ప ఇ .
ఈ ఆ ర . • ఇ ళ. ఆ మఁనఁ ఆ . ఆంగ /āṅgaj/ adv. అప ; till that moment; (టిల్
ఈ జ రం వ ం . • ఈ ; this day; ( ిస్ ెట్ మంట్); तब तक ही; उस समय तक ही. ఆంగ
ేయ్). ఆ ణీ ప . ఈ వరం ం . హ డగ . ం .
ఆజఙ్ /ājṅa/ n. ఆజ ఙ్ ; mandate; ( ెన్ ేయ్ట్). ఆంత /āntar/ n. ; intestine; (ఇంటే ట్ ాయ్న్); आँतडी.
ఆ /ājrāt/ n. అర ; midnight; ( ైన్ట్). ఆంత రఁచఁ. క ఉం ..
ఆ /ājādi/ • n. స తంత. • adv. చ ల ; ఆం॓ /āṅk/ n. • అం ; number; (నంబర్); संख्या. 2( ) ఏ॓
independent; (ఇం ి ెండంట్); स्वतंतर्. ఆం॓. ం ఒక అం . • అచ రం; character; (కెరకట్ర్);
ఆ /āṭ/ num. ఎ ; eight; (ఏయ్ట్). अक्षर; वणर्. "మ" ఏ॓ ఆం॓. "మ" ఒక అచ రం.
ఆ /āṭō/ n. ం ; flour; ( ల్ ౌఅర్); आटा. క ఆ ఆం క /ān̄c jādākar/ మంట ంచడం; building
ం . ం . up the fire; ( డ్ ఙ్ అప్ ద ైఅర్). టఁ ఆం
ఆ క /āṭō karēr/ యడం; pound; ( ౌండ్). వ క . ం మంట ం .
ట ఆ క . దం యం . ఆం॓ ల /āṅk lakēr/ అం యడం; writing a
ఆ కాష్ /āṭōrikṣā/ n. ఆ ; auto; (ఓటొ). number; ( ైటిఙ్ ఏయ్ నంబర్). ఆం॓ ల . అం
ఆడం ఆ /āḍaṁ āyēr/ v. అడ ం ; obstruct; (అబ్స్ యడం .
టర్క్ట్); रोक; मना कर. నఁ ఆడంఆ పక . ఆం /āṅgḷi/ • , ; fingers; ( ింగస్).
ంగ అడ ం ప . ఆం /āndi/ adj. • ; ;
ఆడం /āḍaṁ chēni/ ; unbeatable; blind; (బెల్ ండ్);
ౖ दृि हीन; अंध.
(అ బ్టబల్). నఁ ణి ఆడం . ప ఆం /āṅki/ n. క ; eye; (ఐ); आँख; नजर; दृि . ఆం
ఎవ . ॓. క .
ఆడ /āḍpaḍēro/ అడం ; hurdle; (హరడ్ ల్). ఆం అం /āndi aṅgoḷo/ n. రం;
ఆ /āḍvāṭ/ ల డ ; crossroads. storm; ( ట్ ొమ్).
ఆ ఆం /āḍiāṅkiti dēkrō/ ఓర ఆం /āndimānēr/ n. నమ కం; blind belief;
; seductive look; (సడకిట్వ్ లుక్). మన (బెల్ ండ్
ౖ ఫ్). ఆ నఁ ఆం . అంద
ఆ ఆం .న ఓర . నమ .
ఆం 5 ఆల ంక

ఆం /āṅgūṭi/ ద.
ఆం /āṅgēti/ ం ం ; from the front; ( ొర్మ్ ద ఫర్ంట్).
ఆం /āṅgēr/ adj. ద ; primitive; ( ిర్ టివ్). ఆం
ౖ . ద ౖ లగటం .
ఆం ం /āṇṭō bhāndēr/ n. ; puzzle; (పజల్).
ఆ /ān/ adj. వ ; after coming; (ఆ ట్ క ఙ్). బ ఆ
ప .బ వ న .
ఆంగఁ /āṅgam̐ / • adv. ం ; before; ( ొర్); आगे; सामने.
ఆంగఁ . ం . • n. ఎ ;
against; (అ ెంస్ట్ ); सामना; सामने का भाग. ఆంగఁ చ ఁ ఆ /āmli/ ంత పం .
స ఆ . ం , నక కదలడం మం n. tamarind; separating; (టమ ిండ్); ( ెప ేటింగ్).
. • v. ద ; forward; ( ొవడ్); आगे. ఆం /āmbā/ య; unripe mango; (అన్ ైప్
ఆంగఁ . అంద కన ం . మయ్ం ొ). ఆం ఆం బఁచఁ.
ఆంగఁ బ /āṅgam̐ baḍēro/ న గడం; ట య .
to continue; (టు కంటింయు). ఆ స /āyisat/ n. మత; capability; (కేయప్ లటి).
ఆ ప /ānpaḍi/ వ ం ; he has come; (హీ హెస్ కమ్). ఆ స ఛఁజ ఆ క . మత ఉన
ఆ ప . త వ ం . య గ .
ఆప /āpacnā/ adj. అ శగల; insatiable; ఆ ॓ /āyēju dēk/ జ డటం; checking
(ఇ ెస్షబల్). మ ణొక ఆప .అ attendance; ( ెకిఙ్ అటెండంస్). బ ప
ల అ శ ఉండ . ఆ కఁచఁ. బ లల జ అ న
ఆపణ్ /āpaṇ/ pron. • మన ; ours; (ఔఅస్). ఈ బం జ డడం.
ఆపణ్. మనం వ ం ఈ మన . ఆ /āyēr/ • v. వ ; derive; ( ి ైవ్); आ; पहुँच;
• మనం; we; ( ); हमशर्ोता. ఆపణ్ భళ కఁ . जान; हो; घट. నఁ క ఆ చ ఛఁ.
మనమందరం క ప ం. ఉ గం వ అవ శం ఉం .
ఆపణేమ ఏ॓ /āpaṇēma ēk/ మన ఒక ; one among • n. బ ; return; ( ిటన్); आय; आमदनी. అపణేనఁ

us; (వన్ అమఙ్ అస్). , ం జ ఆ క . మన వ బ ఎంత.

ప నఁ అపణే ఎ ఏ॓ ళ ర . ఆ /ārsi/ n. • అదం; mirror; ( రర్). ం జ
, మం లల మన మనం నఆ దఁచఁ. ఎవ ఖం
ఒక క ఉం ట . వ ప వ ం . • కటకం; lens; (లెన్స్);
ఆప జ /āpargojako pēṭ/ ఉ న క ; कटक; कडा. • పలక; glass piece; ( ల్ ాస్ ీస్).
swollen belly; ( ోవ్లన్ బె ). ఆ /āri/ n. వ ం ; coming; (క ఙ్). ఆ . అమ
ఆ /āpti/ n. • ఆపద; danger; ( ేయ ర్). మఁ ఆ మ వ ం .
ఁ. ఆపద ఉ . ఆ ఁ /ārōcūm̐ / • n. వ ; I will come; (ఐ ల్ కమ్);
• అత వసర; trouble; (టర్బల్); आफ़त; िवपि ; संकट. पर्वेश; दािखल; पहुँच. మఁ అబ ఆ ఁ.
ఆ క /āptikarēr/ ందర ప , ఆ రప . ఇ వ . • n. వడం; coming; (క ఙ్). అబ
ఆ /āpriyāyo/ n. ఉ ం ; got bulged. ఊట ఆ చఁ. ఇ ద ం వడం జ ం .
ఆ శ /āprēśan/ శస త ; operation; (ఒప ేయశ్న్). మఁనఁ • v. వ ; come; (కమ్); आ; पहुँच; जान; हो; घट.
ఆ శ కర బం . శస త బ ం . ఆ గడ /āl gaḍḍa/ బం ంప; potato; (పటే ట్ ).
ఆపఁ క /āpram̐ ju kar/ ఉ ట ; make as హ ఆ గడ ప . బం
bulge; ( ేయ్క్ ఎస్ బల్జ్ ). మ ర ంప పం .
ఆపఁ క . ఉ . ఆల ంక /ālcaṅkar/ n. ఆలస ం ; protract;
ఆ ఖండం /āphrikā khaṇḍaṁ/ ఆ ఖండం; Africa ర్ ట్). అ ద ॓ ఆల ంక . ఇం
( ొర్టెక్ ం ం ఆలస ం
continent; (ఎ ిర్క కొంటినంట్). .
ఆ 6 ఇ

ఆ /āḷi/ గృహ స హం; ; family; ( ెమ ). (స ౌం ిఙ్స్). ఆ క . పక ల

ఆవజ /āvajakō/ • adj. ; imminent; (ఇ నంట్). న . • n. ప సరం; environment; (ఇం ైఅరనమ్ంట్);
ఆవజ . ం. • v. पिरसर; पडोस; आस पास का स्थान.
సంక ం ; inherit; (ఇన్హె ిట్); पर्वेश कर. ఆ /āspāsemā/ n. ప సరం; environment;
ఆ /āvō/ v. రం ; come; (కమ్). బ త (ఇం ైఅరనమ్ంట్); पिरसर; पडोस; आस पास का स्थान.
ఆ . బ రం . అపణ్ ఆ ప . మన
ఆశ /āśa/ n. ఆశ; false belief; ( ొల్స్ ఫ్). ఁ క ప స ల ట .ం
ఆశ . ఇ ణి ఆశ . ఆ ఖండం /āsiyā khaṇḍaṁ/ ఆ ఖండం; Asia
ఆస /āsarō/ స యం; favour; ( ేయవ్ర్). మ ర continent; (ఏయశ్ కొంటినంట్).
ఆస . ర స యం . ఆ /āsīs/
న. ఆ మ ఛఁ.
ఆ /āspās/ • పక ల; surroundings; త దం ల న ం .

ఇజ /ijjat/ n. ప ; prestige; ( ెర్ ట్ జ్

ీ ). బం నఁ ఇజ ఇ .• కం; reward; ( ి ొడ్); पािरतोषक;
ణో. బతక ప ద నప . पुरस्कार; इनाम. ం బం ఇ .
ఇ జ /ijājat/ v. అ మ ం ; permit; (ప ట్); ం బం కం ఇ .
अनुमित दे; इजाजत दे. ఓ ఇ జ దఁ.
అత ప అ మ ం .
ఇ క /iṭika/ ఇ క; brick; ( ర్క్). ఘ ం ఇ క
. ఇ కట ఇ కప ం .
ఇ /iḍti/ n. • ఆ రం; custom; (కసట్ మ్); आचार.
పండగ క హ ఇ . పం గ యడం
క ఆ రం. • ంప యం. ఆపణ్ ఇ
ఆ . మన ంప యం మం .
•క ; tradition; (టర్ ిశన్); परं परा; साम्पर्दाय. ఇం /iṇḍā/ n. ; egg; (ఎగ్); अंडा. ఇం
ఇంజణ్ /in̄jaṇ/ n. ఇంజ ; engine; (ఎ జ్ న్). ం ణ్ ం . ర వండవ .
ఇం /in̄c/ n. అం ళం; inch; (ఇన్చ్); अंगुल; उँ गली. ఇ /imān/ v. ప ణం; swear; ( ేవ్ర్). నఁ ఆ
ఇం యం /indriyaṁ/ n. ర ం; sperm; (సప్ర్మ్); वीयर्; शिक्त. కఁ క ఇ క . అంద మం న
ఇం ం /iṅglāṇḍ/ n.prop. ఇం ం ; England; ప ణం .
(ఇంగల్ ండ్). ఇం ం ఏ॓ శం. ఇం ం ఒక శం. ఇ /imāni/ adj. రప ; altruistic; (అల్
ఇం కం /iṅglikaṁ/ ఇం కం. ఇం కం ంజ టుర్ ట్ క్
ి ). రఇ . న ల
. ఇం కం నవ . రప .
ఇం /iṅglīṣ/ n.prop. ఆంగ ; English; (ఇం ల్ శ్ ి ). ఁ ఇ /imānēti/ adj. కిష్క; impartial.
ఇం ॓. ఆంగం . ఇ ద /irāda/ adj. ం న; related; ( ిలే ట్ డ్); संबंिधत;
ఇ /inām/ n. • బ నం; gift; ( ి ట్ )్ ; पुरस्कार; संबंध हुए.
इनाम. మఁనఁ ఇ . బ నం ఇ /irusu/ n. ఇ ; axle; (ఎకస్ల్); धुरा; धुर.
ఇ 7 ఉ

ఇ /ilākō/ n. • ంతం; spot; ( ొప్ట్); पर्देश; स्थान. అపణ్

ఇ ట . మన ంతం ల డ . ఇ క /istri kar/ ఇ
; press; ( ెర్స్).
• ర; boundary; (బౌండ ి); सरहद; सीमा. ఝ నఁ ఇ కర . అం ఇ .
ఇ /ilāj/ త ; medical treatment; ( ె ికల్ ఇస /istamāl/ డడ . మ
టీట
ర్ మ్ంట్).
ఇస ల ఁ. వ ం .

ఈ /ī/ pron. • ఇత ; he; (హీ); यहपु. ఈ ఁ ఈ /ī mīnāmā/ ఈ ల . ఈ మఁ

గఁ. ఇత ఏమ . .ఈ ల అ .
• ఇ ; this; ( ిస్); यहन.; यह ी. ఈ .ఈ ఈ /īj/ ఇ ; this one only; ( స్
ి వన్ ఓం ). ఈ ళ
వ . ఈవ .ఇ ఇ . ణుఁ. ఇ సమయం .
ఈ నఁ /ī nam̐ tō/ ఇ ం ; if not this; (ఇఫ్ ొట్ ఈ /īḍ/ n. వయ ; age; (ఏయ్జ్); उमर्; जवानी; अवस्था.
ిస్). ఈ నఁ ఊ వఛఁ. ఇ ం అ అ ం . నఁ మ క ఈ ఆ .
ఇంక న వయ .

ఉక /ukaḷrō/ n. మ ం ; boil; (బొఇల్). ణీ

ఉక . మ ం .
ఉ /ukḷōmārēr/ ఉక త; sweating;
( ెవ్టింగ్). త ఉ రఁచఁ. ఉక త
ం .
ఉక ఁ /ukḷam̐ / v. మ ; boil; (బొఇల్); उबल.
ఉ /ucḷāyēr/ v. చ ; ignite; (ఇ ైన్ట్);
उकसाना; भडकाना. మఁనఁ ఉ వ కర . న
చ ట .
ఉ /ujji/ conj. • ఇం ; some more; (సమ్ ర్); और
भी. ఉ ణుఁ. ఇం .
•మ ; and; (ఎండ్); और; िफर.
ఉ ॓ /ujjek/ మ క. ఉ ॓ హప ఆ . ఉ /ukḷi/ n. క ; pestle; ( ెసల్); मूसल. ఉ న
మ క డ . త కఁరఁచ. క త .
ఉ 8 ఊంపణ్

ఉ /udāhārār/ n. ఉ హరణ; example; ఉం /uṇḍēmā/ ; depth; ( ెప్త్). ఉం జ

(ఇ ాస్ంపల్); उदाहरण; दृ ाँत; िमसाल. ఆ మ . నవ చ .
ఉంద /undar/ n. ఎ క; rat; ( ెట్); चूहा; मूषक. ఉంప ఉంప /umparumpar/ ౖ ౖ న; peripheral;
ఉంద నఁ వఁచఁ. ఎ క ం ం . superficial; (ప ిఫరల్; సుప ిశల్). జ
ఉం /undā/ v. మ ం ; dump; (డంప్); उँ डेल. ణీ ఉంప ఉంప . ౖ ౖ న .
ౖ ఁ ఉం చఁ. వరం ండ త న . ఉంపఁ /umpram̐ / ఉప తలం; ఎ న; outer layer; tall;
ఉం /undāḷō/ ఎం లం, స . ఉం ఆ చఁ (ఔటర్ లేయర్); (టొల్). గ ఉంపఁ చ స .
ల లఁ. ఎం లం వ ం ల . ఎ న ట ఎక .
ఉం /undumā/ pron. ; in them; (ఇన్ ెమ్). ఉమ /umar/ n. • వయ ; age; (ఏయ్జ్); आयु; िजदगी;
ఉం ణో ? ఏ ం ? उमर्. ఉమ క . వయ ఎంత. ఉమ
ఉం /undūr/ ; their; ( ేర్). ఉం పరఁ . అత వయ ఐన .
జ ల . ద ం . • తం; life; (లైఫ్); जीवन. వజ
ఉం /un̄cēr/ ౖ ; upper one; (అపర్ వన్). మర ణూ న ఉమ కచఁ. నప
ఉం . ౖ ఆ శం. ం మరణం వర ఉం కల వయ
ఉం ప /undopaḍēr/ పడడం; falling again; అం . ఉమ . తం ద .
( ొ ఙ్ అ ెన్). ఉమ భ /umar bharo/ త లం; life long; (లైఫ్ లొఙ్).
ఉమ /umas/ ఉక త; sweating; ( ెవ్టింగ్).
ఉం మ ఉమ రచఁ. స ఉక త
ం .
ఉ /uli/ n. ఉ ; chisel; ( ెల్); छेनी; टाँकी. ఉ
డఁచఁ. ఉ చక క .
ఉ /uśkā/ n. ఇ క; sand; ( ెండ్); रे त; बालू.
ఉ ఆవఁచఁ. ద వ ం ఇ కవ ం .
ఉ /uskyār bīḍ/ n. ఎ ; desert; ( ెసట్);
ఉంచఁ /un̄cam̐ / n. ఎ ; height; (హైట్). ఉం .ౖ रे िगस्तान. జ ఉ ఛఁ. జ
ం ఎగ . ఎ ఉం .

ఊ /ū/ • అత ,ఆయన. ఊ... చఁ. అత ఎ ఊం /ūn̄cāl/ n. పడమర; west; ( ెస్ట్); पि म;

. • n. అ ; that; ( ెట్); वहन.; वह ी. ఊ मगिरब. ఊం క . పడమర
ఁ ?అ ఏ ? ౖ ప .
ఊట /ūṭa/ n. ఊట; fountain; ( ౌంటిన్); सोता. ఊం /ūṇḍō/ adj. • ; deep; ( ీప్); गहराई;
ఊ /ūṭ/ v. ; get up; ( ెట్ అప్). ఉంప ఊ . ౖ . गंभीरता. అపణ్ ఊం . మన ల
ఊ . . . • ౖ న. హ ఉం ఛఁ. ఊ
ఊ /ūṭēr/ n. ; getting up one; ( ెటిఙ్ అప్ వన్). ౖ న ంతం ఉం .
ఉ ళ . సమయం అ ం . ఊంపణ్ /ūmpaṇ/ v. ం ; inflate; (ఇన్ ేల్ ట్); उफान;
ఊ /ūn/ n. • ఉ ; ; wool; (వుల్); ऊन. उबाल. ఊంపణ్ . ం న .
ఎక 9 ఒ

ఎక /ekar/ n. ఎకరం; acre; (ఏయక్ర్). ఏ॓ ఎక ఎ నఁ /ekkinam̐ / ఒక ; one thing; (వన్ ఙ్).

. ఒక ఎకరం లం . ఏ నఁ నం హం కఁ . ఒక న
ఎక /ekkaj/ • adv. ఒక ; only one; (ఓం వన్). నం ంచం .
ఎక ట చఁ . ఒక ఎ /ekkir/ pron. ఒక ; ones; (వంస్). ఁఎ ప
నం ఎ . • pron. ఒక ; one person; ఁ క క . ఒక ద పం ఎం
(వన్ పసన్). మ ఎక క ణో. అంద ం .
వ ఒక అ అ . • n. వలం; mere; ఎ ఏ॓ /ekīn ēk/ ఒక ఒక ; one to one; (వన్ టు
( యర్); के वल; िसफर् . ఊఁ మ కర ఎక వన్). త ఎ ఏ॓ . ద ఒక
ర . అత న వలం ఒక ఒక .
త ఇ . • adj. ఒ ; only; ఎ క /elānkar/ v. పక ం ; announce; (అ ౌంస్);
uniformly; mono; (ఓం ); (యు ొమ్ ); ( ో); एक घोषणा कर; िवज्ञापन कर; सूिचत कर. నఁ
मातर्; एक ही. ఎ క . ట బయట పక ం .

ఏ॓ /ēk/ • num. ఒక ; one; (వన్); एक. ద ఏ॓ ళ ఏ॓క /ēkkarēr/ • v. ఏ క ం ; consolidate;

రఁ. ప ఒక క ప పద ం . ఏ॓ (కం ాస్ ేట్). ఏక . ం ఏ క ం .
క . ఒక ప . ఓ ఏ॓ హప . • n. కలపడం; mixing; ( కిస్ఙ్).
ఒక . ఏ॓ /ēktvāyi/ ఒక ; once; (వంస్). ఏ॓
ఏ॓ఏ॓ /ēkēk/ n. ఒ క ; each; (ఈచ్). ణు. ఒక .
ఏ నఁ /ēklēnam̐ / ఒక ; only one person; (ఓం వన్ ఏ ఏ॓ /ēkīmāēk/ ఒక ం ఇం క . ఏ ॓
పసన్). మన అం ఏ నఁ ర .న . ఒక ం ఇం క క .
క ఒక ఉం . ఏ ॓ /ēkēk tāyi/ pron. ఒ క ;
ఏ /ēklo/ • n. ఒక ; one person; एक आदमी. sometimes; (స ట్ మ్స్).
ై
ఏ /ēklōj/ • n. ఒంట ; alone; (అలోన్); एकआदमी. ఏ /ēḍi/ మడమ. ఏ పరఁ ం . మడమౖ
అ వణా ఏ . అడ ం .
ట ఒంట ళ డ . ఏ /ērju/ • n. ఇ
; thus; (దస్). ఏ .ఈ
• adv. ఒక ; aloof; (అలోఫ్); अके ले. రకం న . • adv. ఇ ; इस तरह. ఏ ఁణి
ఎ . తం ఒక . క . ఇ ఎవ య .
ఏ /ēvḍi/ v. ఇ ; this side; ( ిస్ ైడ్). ఏ వర. ఇ .

ఒ /okolḍi/ n. ంట ప ; manure heap; (మనూయ్ర్ ఒ /otti/ adv. అక ం ; from there; ( ొర్మ్ ేర్). ఒ
హీప్). ఒ . డ ంట ప . మ . అక ం పం ం .
ఒ /oḍupu/ n. పణా క; plan; ( ెల్ న్). ఒ ఆ ఒ /otte/ అక డ; there; ( ేర్). ఒ . అక డ .
ఛఁ. పణా క ం .
ఒ ణు 10 క

ఒ ణు /ottetāṇu/ adv. అం క; until then; (అంటిల్ ెన్); तब ఒ /opkyi/ n. ఓ

; patience; ( ేయ్శ్ంస్);
तक; वहाँ तक. ఒ ణు ॓. అం క . सहनशीलता; धैयर्; सबर्. మ నఁ ఓ ణో.
ఒతఁ /ottam̐ / adv. అక డ; there; ( ేర్); वहाँ; उधर. ప వ ఓ క ఉం .
ఒ /odoḍ/ n. రం; summary; (సమ )ి . ఏ ఒ /olā/ v. • ఆ ; douse; ( ౌస్); बुझा; ठं डा कर.
ఒ కఁ. ఈ కథ రం . •చ ; cool; (కుల్).

ఓ /ō/ pron. ; those; ( ోస్); आप3दूर; वे~न.ब. ఓ ఓ /ōmāti/ ం ; from that; ( ొర్మ్ ట్
ె ).
. ఘ య . ఓ . ం .
ఓ /ō vēḷāmā/ n. ఆ సమయం ; at that time; ఓ /ōr/ • pron. ; it's; (ఇట్స్). ఓ ఁ .
(ఎట్ ెట్ టైమ్). ఓ ,కతఁ . ఆ సమయం ఏ .
ఎక .వవ. • adv. క ; of; (ఒవ్); का; के ; की. ఈ ఓ .ఇ
ఓ /ōj/ ; they; ( ేయ్). ఉం ఓ డగ . అత క ప .
ళ ంతట ఊ . • adj. తన; own; (ఓన్); वह(स्वयं). ఓ కఁ. తన
ఓ /ōṭ/ n. • ఓ ; vote; ( ోట్). య నఁ ఓ . .
య ఓ ఎ ం . • ఎ క; choice; ( ొఇస్). • adj. తన ; his only; (హిస్ ఓం ). ఊ ఓ . అ తన .
ఓడ /ōḍa/ n. పడవ. ఓర /ōrnayi/ • adj. అ ం ; similar; ( ిమలర్).
ఓ /ōḍpu/ n. ఉ యం; idea; (ఐ ీయ). ఓ ం . • adj. ం ; as; (ఎస్); (के ) जैसा. మఁనఁ ఓర
ఉ యం ఆ ం . ణో. ం .
ఓ /ōḍēr/ క . ద ఓ నఁ దఁచఁ. ద • n. ; pattern; ( ెటన్); पर्कार; िकस्म; नमूना. ఓ
క వ ఉప గప ం . నఁ . ఆయన .
ఓణి
ణ్ /ōṇṇi/ ఓణీ. ఓణిణ్ ॓లఁచఁ. • n. పకం; रूपक; नाटक. ఓ నఁ ఁ . ఆయన
యవ నం ఉన అ ఓణీ క ం . పకం .
ఓ /ōttēti/ అక డ ం ; from there; ( ొర్మ్ ేర్). ఓ /ōlḍā/ గంప; basket; (బా ిక్ట్).
ఓప /ōpra/ ౖ ; on it; (ఒన్ ఇట్). ఓ /ōlāyēr/ n. ఆ యడం; put off; (పుట్ ఒఫ్).
ఓ /ōmā/ adv. అం ; therein; ( ేర్ఇన్). ఓ ఓ /ōvḍi/ అ ; that side; ( ెట్ ైడ్). ఓ వ
. అం . ॓. అ పక ం .

క /kacnī/ v. శ ; whore. క డ య ఁ . కజ /kajako/ ; one which being told; (వన్ చ్

శ వద వ . ఇఙ్ టోల్డ్ ). కజ త క ఆ . న
క /kacēri/ లయం; police station; (ప స్ .
ే శ్న్). హ
ట్ య క . ఊ కట ం /kaṭbhand/ n. క ; bondage; (బొండ్ఏయ్జ్).
లయం . కట ం క . ఒక క ౖ
క /kacōṭi/ n. ; truss; (టర్స్); लंगोटी; कौपीन; ప .
कछोटी. ప క లఁచఁ. క /kaṭmāḷo/ n. • ంబం; family; ( ెమ ).
న లల క ం . క . ంబం ద .
క 11 క

• సం రం; family; ( ెమ ); गृहस्थी जीवन; संसार. కన /kanna/ pron. ఎ ; always; (ఒలేవ్య్స్); कब.
హ క ఆ ల చఁ. సం రం ఫర కన భ ఁ. మ ఎ క .
మం న ం . క /kannāyitōyi/ adv. ఎల ళ ; anytime;
క /kaṭāgo/ న; cut one; (కట్ వన్). క జ (ఎ టైమ్). క మనఁ హ . ఎల ళ
క . న ప ట . .
క /kaṭāḷo/ • n. ; bore; (బొర్); तंग कर; बेजार కంకర /kaṅkara/ n. కంకర; gravel; ( వ ెర్ ల్); कं कर; कं कड.
कर. మఁనఁ క మ . కం /kaṇṭrā/ • ల . కం ం ణ్ ఆ
ంచ . రఁచఁ. ల ర ఉం ం .
• adv. ; worry; (వ ి); िचढ. ప నఁ • n. జల ప; trout; (టౌర్ట్).
క గఁచఁ. లల అమ ప ం . కం /kanti/ కణ .
క /kaḍ/ న ం; waist; ( ేయ్ ). క .న ం కప /kapaṭ/ ట. ప కప క . ౖ న
ం . ట .
క /kaḍpā/ n. గడప; doorway; ( ొ ేయ్); ोढी. క త /kabutar/ n. రం; pigeon; ( ి న్); कपोत;
క ప . గడపౖ . कबूतर.
క /kaḍi/ n. చరణం; verse; (వస్); चरण; किवता की पंिक्त. క /kam/ adv. త
వ; less; (లెస్). నఁ క క
ౖ క కఁ. ౖ ం చరణా . ఛఁ. అత సం దన త వ ఉం .
కణ /kaṇadōri/ v. ల ; sacred thread for క /kamjōr/ బల నం; enervation.
waist; ( ే క్ర్డ్ డ్
ెర్ ొర్ ేయ్ ). కమ /kamarā/ n. గ ; room; (రుమ్); कमरा; कोठरी.
కణి
ణ్ /kaṇṇi/ n. • ; mind; ( ౖంె డ్); बुि ; अक्ल; ज्ञान; క /kamā/ v. సం ం ; conciliate; (కొ స్ ేట్);
िववेक. ఏ॓ ఆ ఆ బ ద నఁ కణి ణ్ కఁ. వ कमा. క . డ సం ం .
నడవ క అం . క /kamāyi/ సంపద; wealth; ( ెల్త్). క
• ; attitude; (ఎటిటుయ్డ్); प ित; ढंग; तरीका; कर्म. క . సంపద ఎంత.
కణిణ్ ఆ . .
కణ్ /kaṇki/ n. క ; farina. కణ్ ంద వచఁ.
క వం ం .
కణ్ /kaṇdōrō/ ల ; thread worn by
Hindu male on waist; ( డ్
ెర్ ొన్ బై హిందు ేయ్ల్ ఒన్
ేయ్ ). క ప కణో ం ణో. న
ల కడ .
కతఁ /kattam̐ / n. ఎక డ; where; ( ేర్); कहाँ; िकधर.
ఘ కతఁ. ఇ ఎక డ. కతఁ . ఎక డ ఉ .
క /katrā/ pron. ఎంత; िकतना. త నఁ జ క ఛఁ. క /kamār/ n. • కమ ; blacksmith; (బెల్ క్ మ్ి త్);
ఎంత ఉం . लोहार. క కఁరఁచఁ. కమ ండ
క /katrāyikō/ adj. • అం ; endless; .
(ఎండ్+ స్); अंत हीन. క ఉం ణీ ఛఁ. • మ ; potter; ( ొటర్); कु म्हार; कुं भकार.
అం ఉం . కరం /karaṇṭ/ n. ; power; ( ౌఅర్); िबजली.
• ; much; (మచ్); बहुत ही. కరం ర ట లచఁ. ఉం
•ఎ ; several; ( ెవల్
ర్ ). ఊ క హప ఈ న ం .
. అత ఎ ఈ షయం . క /kar/ v. యడం; do; (డు). ఁ క .
క /katri/ pron. ఎ ; how much; (హౌ మచ్); िकतने. యం .
నఁ క ణో. ఎ స . క /karlār vēl/ కర గ.
క /kan/ adv. అ ; after telling; (ఆ ట్ టె ఙ్). క క /karār/ ఒప ంద . మఁ క క .
లం. అ . ఒప ందం ం.
క 12

క /karēlā/ n. కర య; bitter gourd; ( టర్ ౌర్డ్).

క ం ణ్ రఁచఁ. కర య ర
ఉం ం .
క /karōḍ/ n.prop. ; Crore; (కోర్ర్). ఢఁ క
ర ఛఁ. దగర య ఉ .
కల /kalap/ n. • క ; connects; (క ెన్క్ట్ ); िमला;
जोड. కల .క య
. •క క ; weeds; ( డ్స్).
క ఠం /kalḍoṭhaṇṭ/ adv. దృఢం ; hardly; ( ిల్ ).
క ఠం ఛఁ. దృఢం ఉం .
క ॓ /kalḍōnāk/ v. ం ; gargle; ( ా గ్ ల్ ి );
कु ल्ला कर. ణీ క ॓ణో.
అన ం ఆర ం నత త ళ ం .
క /kalti/ n. న ; impurity; (ఇంపూయ్ ిటీ); िमलावट. క
డఁ .న త
క /kavāḍi/ n. త ; door; ( ొర్); दरवाजा; िकवाड.
ల త .
క /kaḷā/ v. ; illustration; (ఇల ట్ య్ ే ర్ శ్ ).
క /kaḷān/ వరం ; in detail; (ఇన్ ీటేయ్ల్);
ब्योरे वार; तफसील के साथ; साफ साफ. ద
క ణో. మన ట వరం .
క /kaḷāyēro/ అధ యనం ; study; (సట్ ి).
క /kaḷāl/ n. ; caste; (కాస్ట్ ). హ
క ఛఁ. ఊ ఉ .
క ం /kaḷeṅki/ n. జగ ల ; cantankerous;
(కంటకరస్); झगडालू. క ం ల ఁ.
జగ ల డవ డ .
క జ /kaḷēnijako/ v. అవగతం ; not
understandable; ( ొట్ అండ ట్ ెండబల్). క జ
క . అవగతం ట డ .
క /kaḷēr/ గబ ; घुस; नीचे उतर जा; िखसक.
క /kaśṭāti/ n. షం; difficulty; ( ి ిక ట్); जिटल; किठन.
క /kas/ v. ం ; tighten; (టైట్ఎన్); कस; कसकर बाँध; तान. /kyābēji/ n. ; cabbage; (కె జ్).
క నఁ /kassēnam̐ / adv. ఎం వల; why; ( ై). క నఁ ం ణ్ ందచఁ. ర వం .
నఁ ఆ . ఎం ఊ . /kyārā/ n. లం; field; ( ీల్డ్); खेत. ప వఁ
క ర /kasrat/ n. మం; exercise; (ఎకస్ ైస్); జ నఁ కఁ. వ పం ం ల లం అం .
ायाम; कसरत. మఁ ప ఊట క ర ం /krānti/ n. పవం; revolution; ( ెవలుశన్); िवप्लव;
క ఁ. మం . कर्ािन्त; बलवा.
క /kasāpṭi/ n. గంట; doorbell; ( ొర్బెల్). /kvāḍi/ n. గవ ; shells used for decoarting
క /kase/ ప ; anklets; (ఎంకెల్ట్స్). ం the dress of Lambada women.
క ఛఁ. ళ ఇత ప ఉ . చఁ. లం డౖ న గవ ఉ .
ం /kyāṅkḍo/ n. త; crab; (కార్బ్). ం సంద /kvāḷ/ n. ద; dab; ( బ్
ే ). ఏ॓ .
రచఁ. త స దం ఉం ం . ఒక ద అన ం .
 13 ం

జ /kājaḷ/ n. కళ ; spectacles; ( ెప్క్టకల్స్).

ఆం స జన జ లఁచఁ. క
స కనపడనట కళ ం .
/kāṭ/ n. ; dent; ( ెంట్).
/kāṭṭu/ క ట; cutter with base;
(కటట్ ర్ ద్ బేయ్స్).
క ం ; tighten; (టైట్ఎన్); कस;
/kāṭṭō kar/ v.
कसकर बाँध; तान. గ ప ; confirm; (కనఫ్మ్).
/kāṭēr/ • v. న ; butcher; (బుచర్); काट; अलग
/kvāḷā/ n. మ య; pumpkin; (పం క్ి న్). कर; टु कडे कर. త ఆ ప జ నఁ .
ఘ ం ణ్ ందఁచఁ. ఇం ం మ అక డ అడం ఉన న . • v. క .
య కడ . • v. క ం . • n. త; harvest; ( స్ట్ ); कटाई.
క /kāka/ n. నతం ; dad's younger brother; ( ెడ్స్ • యడం; snap; ( ెన్ప్); कतर; काट.
యంగర్ బర్దర్); काका; चाचा. నఁ క క ఖ /kāṭēvāḷōkhaḍ/ n. రక గ ; spear
కఁచఁ. న త నతం అ అం . grass; ( ీప్యర్ ార్స్).
క /kākla/ n. ; crow; (కోర్వ్); काक; कौआ. /kāṭō dekēr/ కష్ణం డటం; looking
seriously; (లుకిఙ్ ీయ ీయ ).ిల్
/kāḍ/ v. ; remove; ( మ ి ువ్). ఝ .
. .క ం . .
ౖ స .
ణ్ ఁ /kāṇṇam̐ / conj. వల; because of; ( కొస్ ఒవ్); के
ణ
कारण; से; संभव. ఓ ణ
ణ్ ఁ మఁ . వల
.
ణా॓ /kāṇāk/ v. ; remove; ( ిమువ్).
॓ /kākḍi/ స య; cucumber; (కుయ్కంబర్); ककडी. ఛఁజ నఁ రఁ ణా॓. ఉన
నఁ ంద , ట . స యల ప క ల బయట .
వం , నవ . ం ణ్ ణో /kāṇō/ adj. ; blind; (బెల్ ండ్);
ౖ दृि हीन; अंध.
ఆ ఛఁ. స య ర మం ఉం . /kān/ n. ; ear; (ఈయర్). మ ఛఁ.
/kāki/ n. న మ ; younger sister of mother; ం ం .
(యంగర్ ిసట్ర్ ఒవ్ మదర్); िच म्म. ఁ న /kānkya/ n. క; gift; ( ి ట్ )్ . నఁ న
ం క కచఁ. న క త చ వ . క
ం న మ అ అం . సమ ంచ .
/kākoṭi/ n. డ కర త; wood basin with /kānni/ n. ; yoke; ( క్). బళ ద
lot of width; (వుడ్ బేయస్న్ ద్ లొట్ ఒవ్ ట్త్ ). మ పరఁ ఛఁ. ఎడ డౖ ఉం .
ఆ ంచచఁ. డ కర త ం . ం /kān̄j/ లడం. ప ఆ ఆ ం
గ /kāgad/ n. ప క; newspaper; (నూయ్ ేప్యప్ర్); చఁ. జ రం వ వ .
पितर्का; पतर्; प ा; कागज; समाचार पतर्. ంక /kāṅkra/ n. కంకర; rock pieces; ( ొక్ ీ ిస్).
/kāglā/ n. ండ క; uvula; (యువుల); ం /kān̄cḷī/ n. ర క; blouse; (బౌల్స్); चोली; अँिगया.
गलशुंडी; कौआ. లం ఏ॓ . ం ం రఁచఁ. ర క
ఒక గం ండ క. క ం .
/kāclī/ n. ప ; broken hard coconut; (బోర్కన్ డ్ ం /kāṅgsi/ n. న; comb; (కోం); कं घी; कं घा.
కొకొనట్). ర చఁ కఁరఁ. బ ం చఁ. న తల
ప ల వంట . .
ం 14 చ

ం /kāndā/ n. • ఉ గడ; onion; (అ యన్). హ /kālvā/ n. వ; canal; (క ెల్); नाला; नहर.

ం ప ఁ . ఉ గడ అ ణీ ఛఁ. ఈ వ
పం . • ం ; neck; ( ెక్); कं ठ; गला; स्वर; वाणी. ఎ వ వ .
ం /kāndār pān/ ఉ ; label; (లేయబ్ల్). మ /kāḷi marcē/ adj. ల; ground
ం . ం ఉ ఆ pepper; ( ౌర్ండ్ ెపర్). మ ప
వ ం. బఁళఁచఁ. ల మం ం .
ం /kāṇṭāḷi miṭiki/ ళ కప . /kāḷō/ • n. న ; black; (బెల్ క్). నఁ క .
ం /kān̄ji/ n. ; moss; ( స్). త ం న .
రచఁ. ఉం ం . • n. రత; lack; (లెక్); कमी; अपूणर्ता.
ం /kāndō/ n. ; shoulder; ( ోలడ్ ర్); भुजा; • n. క ; famine; ( ె న్). ం
कं धा. క నఁ ం ప . ౖ స నఁ స కచఁ. పంట పండక
ఎ . ం ఫ . ౖ బ ం . క వ ం .
ం /kāṅkō/ n. చంక; armpit; (ఆమ్ ిట్); काँख. • adj. న ; black; (బెల్ క్); काला. రం .
కమ /kānēr kammal/ n. ; earring; రం న .
(ఈయర్ ిఙ్). కమ లఁచఁ. /kāvli/ n. • వ ; guard; ( ాడ్); रखवाली.
ం . అపణ్ వ రఁచఁ. ౖ మన వ
/kānēr vēj/ కన ం; ear hole; (ఈయర్ ల్). ఉం . వఁచఁ. వ
/kābjo/ n. ; tortoise; (టోటొయ్స్); कछु आ. .
ఊంపఁ రఁచఁ. ౖ న ప ఉం ం . • ప ; watch; ( ొచ్); पहरा. రఁ.
/kām/ n. ప ; work; (వక్); काम; कायर्. మఁ ప ఉం .
ప ఊట ఘ క ఁ. ఁ /kām̐ yi/ ఏ ; what; ( ొట్). ఉం న నఁ
ఉదయం ఇం ప . క .ప . ఁ . ళ న ఏ .
ర /kāraṭ/ n. ఉతరం; letter; (లెటర్); उ र; पतर्; िच ी. ఁ కనఁ /kām̐ yikanam̐ / • రణం, ఎం .
మ ఏ॓ ర మ . ఒక ఉతర పం . ఁ కఁనఁ . ఊ ఎం .
రణ్ /kāraṇ/ n. భ ; case; (కేయ్స్); िवभिक्त. • adv. ఎం వల; why; ( ై). ఁ కఁనఁ .
/kārkhānā/ n. ; factory; ( ెకట్ ి); कारखाना. ఎం వల ఊ .
ర ం /kāryaṁ/ n. ర కమం; programme; ( ోర్ ెర్మ్); ఁ /kām̐ yikō/ • n. ఏ ; so; ( ో); कोई. మఁనఁ
कायर्कर्म. ఆ ర ం ఁ .ఈ ర కమం ఁ ణో. ఏ .
ఏ . • adv. ఏ ; possibly; ( ొస ల్ ). జ ఁ .
ల /kārlelaṭṭā/ n. వం ల ; perm; (పర్మ్). ఏ .
/kārvāyi/ కరవ ం, ధ త, ప . /kikāṭi/ n. త; howl; ( వ్ల్ ). ఏ॓ ర
క . ప ధ తఎ ౖ . హం . ఒక త .
ల /kālajñāni/ n. ల నం; prophecy; ( ొర్ఫ ి). చ /kicalḍi jāg/ n. త ల; marsh; (మాశ్).
/kāl/ n. న ; yesterday; ( స ె ట్ ి); कलबीता हुआ. చ /kicalḍo/ adj. రద; mud; (మడ్); नमी; तरी.
. న ఎ . చ ం మ . రద క .
 15 ఁ

/kiḍiki/ n.
; window; ( ం ో). /kukḍi/ n. ; hen; (హెన్); मुगार्. ఇం .
జ /kidejako/ adj. ఏర ర న; select; ( ిలెక్ట్). ఓ ం .
జ . అత సం ఏర ర న ప . /kukḍo/ ం ; cock; (కొక్). .
జ /kidojako/ adj. న; manufactured; ం .
( ెంయు ెకచ్డ్). ఈ జ ణ్. ఈ ప న /kuṭālēr/ త లబ . హ ల
వ ఎవ . n. న ; used one; (యుస్డ్ వన్). . ౖ రం త బ .
జ త . న . /kuḍi/ • adj. ; bitter; ( టర్); ख च. క
ం /kirkiṇḍi/ ఆడ ండ; a female reptile which రఁచఁ. కర య ఉం ం .
looks like lizard; (ఏయ్ ీ య్
ే ల్ ెపట్ ల్ చ్ లుక్స్ • n. వగ ; acrid; (ఎకిర్డ్); कसैलापन.
లైక్ సర్డ్). ం జ పర బంచఁచఁ. ఆడ ండ రఁచఁ. ఎల య వగ ఉం ం .
ౖ వ ం . ణ /kuṇasiti/ adv. ఏౖ ; anything; (ఎ ఙ్).
ణ ఏ॓ . ఏౖ ఒక వ
.
ణి /kuṇiti/ pron. ఎవౖ ; anyone; (ఎ వన్); कोई.
ణి ఏ॓ ఆ . ఎవౖ ఒక రం .
/kudēro/ n. • కడం; ంతడం; jump; (జంప్). ణీ
మ ఆ . న ంతడం మం .
ంక /kuṅkan/ pron. ఎ ; how; (హౌ); कै सा. ంక
ఘ . ఎ ఇం .
ం /kun̄ji/ n. ళం ; lock; (లొక్). అపణ్
ఘ ం ల చఁ. మన ఎౖ
ఇం ళం ళ .
ఁ /kuyim̐ ti/ ఎ ౖ ; anyhow; (ఎ హౌ). ఁ
ఁ కణ్ . ఎ ౖ .
/kurci/ n. ; chair; ( ేర్); कु स ; कु रसी. బ
పం .బ పం
.
ం /kirkiṇḍō/ • మగ ండ. /kulā/ • v. ; damage; ( ె జ్); हािन; अिहत.
• n. ండ; lizard; ( సర్డ్); िगरिगट. నఁ ॓.
/kilāḍi/ n. టక ; cunning; (క ంగ్). తం . • v. ; demolish; (డమా ష్). ఘ
హ . టక ఎవ క . ॓. ఇ . • v. ; augment;
/kīḍā/ ; insect; (ఇం ెక్ట్). పడ . िटकाव. ం నఁ .క న
ప ం . . • n. ; brush; (బర్శ్); प छ; रगड; साफ
/kīḍi/ n. మ; ant; (ఆంట్); च टी. कर. ఖ ల నఁ .త న .
/kīnc/ n. రద; morass; ( ేస్); कीचड; कीच. ల॓ నఁ . న .
ం జ /kīn̄cēvāḷ jammi/ రద ల; muddy /kuṣṭi/ గం; leprosy; (లెపర్ )ీ .
soil; (మ ిడ్ ొఇల్). ఁవ ఁ /kum̐ vajum̐ / ఎ ప అ ; haphazardly;
/kīr/ n. త; line; (లైన్); लकीर; रे खा. అతఁ ట (హేపజార్డ్ ). ఁవ ఁ క . ఎ
. ఇక డ ద త . ప అ డడం మ .
క /kukkaḍ bāttu/ ళ ట; gambling ఁ /kum̐ vāri/ n. అ త; unmarried girl; (అన్
with cock fighting; ( ాయ్ం ల్ ంగ్ ద్ కొక్ ైటిఙ్). క ె ిడ్ గల్). జ నఁ ఁ కఁ.
ప చఁ. . అ కన అం .
ఁ 16

ఁ /kum̐ vārō/ n. అ ; unmarried man; • v. తప ం ; compulsory; (కంపలస్ )ి . ఁ

(అన్ ె ిడ్ ెన్). ఊ ఁ . నఁ ఆ ఁ. తప ం వ .
అ . కృణ్ నం /kr̥ṣṇā nandi/ కృణ్ న ; Krishna river.
/kūṭ/ v. దం ; pound; ( ౌండ్); कू ट. కృణ్ నం స దర భ వఁ. కృణ్ న
/kūṭlēgo/ n. ం ; flooded; ( ల్ ిడ్). స దం క ం .
ఈ ణీ . న ఈఊ /kerā/ • v. ం ; ం ; making someone
ం . tell; ( ే క్ఙ్ సమవ్న్ టెల్); (బె డ్ ); खेत; मुनादी करवा;
ణ్ /kūṇ/ pron. ఎవ ; who; (హు); कौन िक्त. ఁ िढढोरा िपटवा. డ ర ఓ .
ణ్. ఎవ . డ త ం .
/kūd/ v. • ; jump; (జంప్); उछल; कू द; /kelḍī/ n. డ; female calf; ( ీ ేయ్ల్ కాఫ్).
छलांग मार. ఁ . .ఆ డ ం .
. /kelero/ అ వడం; thinking about; ( ంకిఙ్ అబౌట్).
ఁ /kūdām̐ / v. ం ం; let's jump with happy; క /kevukar/ ఉం . స
(లెట్స్ జంప్ ద్ హె ి). ఁ . ం ం పద. క . జం చ ఉండం .
ఆ /kūb āc/ • adj. చక ; nice; ( ైస్). హ జ /kējakō/ న .హ జ ఁ .
పండగ ఆ . పండగ చక గ నప ఏ .
. • adv. స షం ; clearly; (కీల్య ); వ /kētivatōyi/ ఎవ ౖ ; anybody;
स्प ; साफ साफ; स्प तया. ఆ రఁజ ణీ (ఎ బొ )ి . వ . ఎవ ౖ ఒ .
ణో. స షౖ న . • n. సమతలం; flat; /kēniti/ ఎవ ౖ ; anyone; (ఎ వన్).
( ెల్ ట్). • adv. స ; alike; (అలైక్); ठीक. /kēmel/ v. పం ; send after telling; ( ెండ్
• adv. మరస ం ; tandem; (టెండం). ఆ ట్ టె ఙ్). ఆంగ . ం పం .
/kūbḍō/ n. • ; hunch; ( ంచ్); कू बड. /kēr/ ఎవ ; whose one is this; (హుస్ వన్ ఇస్
• ; humpback; (హంప్బెక్). ిస్). ఈ . ఇ ఎవ .
ం /kūṇḍ/ n. • సర ; lake; (లేయ్క్); समुदर्; सागर. /kērō/ • n. ; he is telling; (హీ ఇస్
• జ శయం; reservoir; ( ెస ావ్ర్); तालाब; सरोवर. టె ఙ్). ఊ ఛఁ. అత .
• v. ల ం ; disclose; ( ి ోక్స్); पर्कट कर; जािहर
कर. • n. ఆజ; command; (కమాండ్); आज्ञा; हुकु म.

/kūyō/ n. ; well; ( ెల్); कु आँ; बावडी.

/kūlgō/ ం ; collapsed; (కలెప్ ). .
ం . /kēlḍā/ n. డ; calf; (కాఫ్).
/kūli/ n. ; labour; (లేయబ్); मजदूरी. /kēlēr/ n. • అ వడం; thinking; ( ంకిఙ్); समझ;
ఁ /kūm̐ / • pron. ఎ ; how; (హౌ); कै सा. सोच; कल्पना कर. హ ఆ .అ
మఁ ఘ నఁ ఁ . ఇం ఎ ళ . అ వడం వ ం .
ఁఆ . ఎ వ . ణ్ యం; decision; ( ి ిజన్); िनणर्य; िन य; फै सला.
• ర
ఁ /kūm̐ yiti/ • ఎ . ఁ ఊ అపణ్ ఁ . మనం అ ర
ణ్ యం
క ఆ .ఎ ఆప రం . ఏ .
 17 ల

/kēḷā/ n. అర పం ; banana; (బ ాన); के ला. /kotri/ n. ఆడ

క ; bitch (female dog); ( చ్).
ద ఁ. అర ఆ నఁ /konānam̐ / వర . నఁ చఁ. వర
అన ం ం . .
/kēvḍi/ v. ఎ ; to where; (టు ేర్). . /konāro/ n. ల; remote place;
ఎ . ( ి ట్ ేల్ య్స్).
/kēvāḷō/ pron. ; teller; (టెల్అ). నఁ /konorā/ n. • అం ; న; ల; రం;
ఆ . ల ప వ . edge; (ఎజ్); छोर.
చ /kocar/ n. ; pinch; ( ిన్చ్); खुटक; नोच. /korco/ n. • గం ; ladle; (లేడల్); करछु ल.
ప చ . అత హంౖ . . గం అన ం వ ం .
/kocōṭi/ n. ; clout. • దగ ; big spoon; ( గ్ సుప్న్). ం నఁ
దఁచఁ. ద గ అన ం వం .
ద /korrār daḷyā/ ల గడక.
ద . ర ం ల గడక .
/korāḍi/ n. డ ; hedge cutter; (హెజ్ కటట్ ర్); कु ल्हाडी.
ల టఁచఁ. డ క .
/kolḍā/ n. • క యం; bracelet; (బేర్ ెల్ ట్); कडा;
वलय. మఁనఁ ఛఁ.
బం క యం ఉం . • కంకణం; bracelet; (బేర్ ెల్ ట్);
టం /koṭṭaṁ/ n. ; yard; (యాడ్); िपछवाडा कं कण; कं गन. ప ఛఁ. ౖ
(पाखाना). ట ం . బం కంకణం ఉం .
జం ల క యం . /kolmi/ n. ; smelting; ( ెమ్ ట్ంగ్).
/koṭro/ అన ం ప . . అన ం /kolyā/ .ల ళ క .క
ప అన ం . .
/koḍci/ n. గం ; ladle; (లేడల్); करछु ल. /koḷjō/ n. యం; liver; ( వర్).
ం ణ్ . గం ర . /kośāri/ n. • ంక. • టకం; cockroach; (కాక్
/koḍiyā/ n. ; spider; ( ైప్డర్). ోచ్); कीटक; कीडा मकोडा. • ; insect; (ఇం ెక్ట్).
ఘ . త ఇం /kosān/ adv. కడ ; eventually; (ఇ ెనుచ్అ ); अंत
ం . म; आिखर. చఁ. కడ
త /kotaḍni/ n. క ర; scissor; ( ిసర్); कची. లబ .
క నఁ నఁ త కఁరఁచఁ. డ /kōṭ/ n. ; blazer; (బేల్ సర్); कोट. మర న
క ంచ క ర . ఝ ప రఁజ ల . మగ
త /kotar/ క ం ; cut; (కట్). త త . అం ౖ .
క ర క ం . /kōtli/ సం ; bag; (బెగ్). . సం .
/kōni/ adv. ; not; ( ొట్); नह . అ అ
అ ఛఁ. అం ఇం ఉం . ఊ ఈ.
అ ఇ .
బ /kōbal/ n.prop. ల; cuckoo; (కుకూ); कोयल.
/kōbli/ గవద ళ . లం . ం
గవద ళ అ .
ల /kōla/ n. గ ; torch; (టొచ్); मशाल. ం
ఆంగఁ న ళఁచఁ. తం ల
/kotrā/ n.క ; dog; ( ొగ్); कु ा. ళజ ం గ
. క ం జం . క .
 18

/kōlḍā/ క యం; bracelet; (బేర్ ెల్ ట్). స /kōsa/ • adj. వ ; last; (లాస్ట్ ); आिखरी; समाि .
/kōlḍi/ n. ంత; big water container used to drink ఆక ప కాష్ రప . వ ప కష్
water; ( గ్ ొటర్ కంటేయన్ర్ యుస్డ్ టు ంిర్ క్ ొటర్). . • n. న; tip; (టిప్); नोक; अंत; िसरा; छोर.
/kōśiś/ n. పయత ం; effort; (ఎఫట్); पर्य ; कोिशश. ఝ పర . న అవయవం
చఁ. పయత ం ం . ఉ . • n. అం ; edge; (ఎజ్); छोर.
కఁ /kam̐ / v. ; tell; (టెల్). ఁ కఁ. ఏం .

ఖ రం; date; ( ేయ్ట్); खजूर. మఁ

/khajurā/ n. ఖ ఖ లఁ /khamāḍlam̐ / v. త ; resist; ( ి ిస్ట్).
ఖ . ఖ రం . ఖ డ కరఁ. త ప .
ఖ /khajuri/ ఈత పం ; palm fruit; ( ామ్ ఫుర్ట్). ఖర /kharac/ n. ఖ ; expenditure; (ఇకెస్ ం ిచర్).
ఖ రఁచఁ. ఈత పం య ఉం ం . ఖ /kharpā/ n. య ; काठ; लकडी. మ
ఖ /khaṭlo/ n. • సమస ; problem; ( ొర్బల్ మ్); समस्या. టఁ ర చఁ జ ఖ . మక న డ
• ఇబ ం , ఇబ ం . ఖ చఁ. నత త .
ఇ న ం ఇబ ం ఉం . ఖ ఖం /kharā khaṇḍi/ adv. క తం ; exactly;
ఖ ॓ /khaṭik/ n. • క ; butcher; (బుచర్). (ఇ ెస్కి). ఖ ఖం కఁ. క తౖ న ట
ఖ ॓ నఁ టచఁ. క . .
•క ; butcher; (బుచర్). ఖ /kharāp/ • v. ; bad; (బెడ్). ఖ
ఖ /khaḍ/ గ ; grass; ( ార్స్). ఖ .గ . . ప .
ఖడ /khaḍka/ గ య; iron chain to shut the door; • adj. ; bad; (బెడ్); खराब हो; बेकार हो. ఖ
(ఐఅన్ ేయ్న్ టు శట్ ద ొర్). ఖడ . కర . ప య డ .
గ య . • n. త ; wrong; ( ొఙ్); छु ट जा. ఖ కర . త
ఖ /khaḍghāl/ v. త . య .
ఖ /khatrā/ n. ప దం; hazard; (హెసడ్); खतरनाक • adv. చం ; meanly; ( న్ ). ఖ కర .
(घटना); दुघर्टना; खतरा. ఊ ఖ ఛఁ. అత చం డ .
ఆపద ఉ . • v. డ ; do the damage; (డు ద ె జ్).
ఖం కం /khandkaṁ/ n. కందకం; trench; (టెంర్ చ్); ఖ క .ప డ .
खंदक; खाई. ఖ /kharidēr/ ౖ న, సవంతౖ న, ౖ న.
ఖ జం /khanijaṁ/ n. ఖ జం; mineral; ( నరల్); खिनज. ఖ /khavo/ n. ; arm; (ఆమ్); बाहु; भुजा.
ఖ /khapti/ ; steps; ( ట్ ప్
ె స్). ఖ ఊంచఁ . ంచ /khyān̄can/ ; after throwing; (ఆ ట్
ౖ న . ోర్ఇఙ్). ఓ ంచ . .
ఖబ రం; news; (నూయ్స్); सूचना;
/khabar/ n. • స ం ॓ /khyān̄cnāk/ ట; pulling out;
समाचार; खबर. • షయం; matter; ( ెటర్); िवषय. (పు ఙ్ ఔట్).
ఖ /khabjā/ v. ఆక ం ; occupy; (ఒకుయ్ ై); आकर्मण ం /khyān̄cēr/ • n.గడం; traction; (టెకష్
ర్ న్).
कर; चढाई कर. బళ బం ంచఁచఁ. ఎ బం ం .
ఖ లఁ /kham lam̐ / v. ఓ ; endure; (ఎండూయ్ర్); सह; • n. ల డం; inhalation; (ఇనహ్ లెషన్).
बरदाश्त कर. జ ఖ లఁ. • v. ఆక ; attraction; (అటెకర్ శ్న్).
క ఓ . /khyāl/ n. ఆ చన; thought; ( ొట్). క .
ఖం /khaṇḍ/ n. ఖండం; continent; (కొంటినంట్); खंड. ఆ చన .
హ ఆ ఖం . ఆ ఖండం. ; mark; (మాక్); पहचान.
 19

/khvāḍi/ • n. పచ ; chutney; (చటీన్); चटनी. ం /khān̄cāḷō/ adj. గ ౖ న; being rough; ( ఇఙ్ రఫ్).
హ మ ం .ప పచ /khānā/ n. ; draw; ( ొర్); बेहोश हो जा;
. • n. ఊర య; pickle; ( ిక్ల). ఁ मूिछत हो जा. . బం
త క లం క. ఊర య ఏ రకం నగ .
. /khāyis/ ఇషం. నఁ క చఁ.
/khvālē/ n. త ; check; ( ెక్); तनकीह. హ ఇషప .
ఘ . ఇం త . /khāyēr/ • adj. నద న; edible; (ఎ ిబుల్). ఈ
ళఁ /khvāḷlam̐ / v. ; open; (ఓపన్); खुल. . ఇ నద న వ . • n. నడం;
/khvāḷēro/ n. రవడం; opening; (ఓప ఙ్); eating; (ఈటిఙ్). . న ఉ .
आरं भ; शुरूआत. • n. అన ం ఆర ం ; eat meal; (ఈట్ ల్); भोजन
/khāj/ n. గ ; itch; (ఇచ్); खाज; खुजली. ప कर; खा. . అన ం ఆర ం త.
వ నఁ కఁ. హంౖ కడంవల • n. ఆ రం; food; (ఫుడ్); आहार; भोजन.
ఏర ం . వ పచ ఁ ం వణో. ఆ రం న
/khāṭ/ n. ; thing which is made of bamboo త త దం ల .
to carry the corpse; ( ఙ్ చ్ ఇస్ ేయ్డ్ ఒవ్ బాయ్ంబు ణీ /khāropāṇī/ ఉ ; saltwater; ( ొల్ట్
టు కె ి ద కొప్స్). ం . క . ొటర్). స ద ణీ రఁచఁ. స దం
/khāṭo/ n. ; sour; ( ౌఅర్); ख ा. ఉ ఉం ం .

/khāḍ/ • ంద. . ంట త /khālḍi/ n. • ; चमडा; खाल.

. • n. మ ; pond; ( ొండ్); कुं ड; तालाब; सरोवर. • చర ం; skin; ( ిక్న్); चमर्; चमडा; खाल; छाल.
/khāḍu/ మంద; group of animals; (గుర్ప్ ఒవ్ ఎ మల్స్). లఁ /khālam̐ / v. ; corrode; (కొర్ ోడ్). గ
త /khātar/ n. ఆస ; interest; (ఇంటర్స్ట్); आसिक्त; జ లఁ. న అన ం .
चाह; इच्छा. మఁనఁ క త . /khāḷḍō/ n. చర ం; skin; ( ిక్న్); चमर्; चमडा; खाल; छाल.
ల ఆస ఉం . /khāḷyā/ n. • ; brooks.
/khātti/ n. వడం ; carpenter; (క ెప్ంటర్); बढई. • వరద; flood; ( ల్ డ్); बाढ; जलप्लावन.
గ లఁ నఁ కఁచఁ. గ ణి
ణ్ వడం /khāvumīt/ adj. ం ౖ న; greedy; ( ీర్ ి).
అం . /khās dopper/ ట పగ ట; midday;
/khātā/ ; account; (అకౌంట్). ల॓. ( డ్ ేయ్). . ట పగ ట
. ఎ .
/khādō/ . . అన ం . మ ల /khās matlab/ n. ప షయం; main
/khāndāni/ n. ర ; successor; (సకెస్సర్); topic; ( ేయ్న్ టొ ిక్). మ ల చఁ మ .
वािरस; उ रािधकारी. ప షయం గత .
ం /khān̄cā khobā/ ఎ ఉన ; /khāsdāḍ/ ప కౖ న . క
uneven; (అన్ఈవన్). ం ఛఁజతఁ క ఁ. ప కౖ న రం
ణ్ . ఎ ఉన దగర గత . ం .
ఁ 20 వ

ఁ /khām̐ si/ n. ద ; cough; (కొఫ్); खाँसी. /khūnikhōr/ n. • హంత ; murderer;

ఁ థ .ద త ం . (మడరర్); हंतक; हत्यारा. మ జ
ం /khin̄cāgo/ • ం ం న. హ .వ చం న హంత
జ ల ం . అత .
ం ం ం . • v. ఇం ; absorb; (అబొస్బ్). • చం న ; killer; (కిలర్).
ణీ ం . ఇం . ర /khūb sūrat/ n. అంద ; smart man;
/khilli/ n. కర ; wooden peg; (వుడన్ ెగ్); मेख; कील. ( ామ్ట్ ెన్).
/khilāḍi/ n. ఆట ; player; ( ేల్ యర్). ఆ /khūbāc/ • n. ఉతమౖ న ; pick; ( ిక్). ం
ర . ఆట ఆ . ఆ ఆ . ం ఉతమౖ న వ .
/khilē sujgi/ ళ . • adj. అ న త; uppermost; (అపర్ స్ట్ ).
ం /khīn̄c/ v. ; pull; (పుల్); ख चा तानी; ख ची. ం /khen̄cāgo/ ల బడ; absorbed; (అబొస్బ్డ్ ).
మ /khīmat/ n. వ; value; ( ెలుయ్); मूल्य; कीमत. /khēt/ • లక. చఁచఁ. క
ద మ డగ . న అత న పం . • n. ర ; backyard; (బెక్
వ ం . యాడ్); िपछवाडा. • n. ; field; ( ీల్డ్); खेत.
/khīl/ n. • మ; pimple; ( ిం ిల్); मुँहासा; फुँ सी. /khēdo/ • n. రహస ం. • adv. రహస ం ; secret;
ఆ వఁచ ఁ. వయ ఉన ( ీకిర్ట్); रहस्य; भेद; गूढ तत्व.
మ వ . /khēv/ v. ఎ ; encounters.
• ; joint; (జొఇంట్); जोड; संिध. అ నఁ . సమస ల ఎ .
రచఁ. హం ర ల ఉం . /khēvlēr/ ఓ గలగటం.
/khuṭāḍ/ • ; complete; (కం ీల్ ట్). /khojhā/ v. ; scratch; ( ెక్ర్చ్); खर च.
. ప . /khoḍā/ v. ం ; limp; ( ంప్); लंगडा.
• v. ం ; end; (ఎండ్); समा कर; खतम कर; पूरा గ . బ త ం ం
कर. ,క జ . న ప వడం.
ం .క నఁ . ప ం . /khorā/ v. ం ; feed; ( ీడ్); िखला.
ం ॓ /khundnāk/ v. ; trample; (టెంర్ ప్ల). /khorāki/ n. • ఆ రం; food; (ఫుడ్); आहार;
లం ల /khullaṅkhulla/ adv. బ రంగం ; openly; भोजन. . అన ం .
(ఓపం ); खुल्लमखुल्ला. • ం ; party; ( ాటి); पर्ीित भोज; दावत; भोजन.
॓ /khulānāk/ • v. ధ ంసం . పర ఆ . ం మం ం
• v. ; vandalize; ( య్ే క్ లుస్). అన ం ఆర ం .
• v. ల . • adj. ; dismantle; ( ి ెమ్ంటల్). • అన ం ఆర ం ; meal; ( ల్); भोजन; खाना.
• v. ; cancel; (కెంసల్). ప క. అన ం ఆర ం .
॓. ౖ ఉన . . త న డ .
/khuśāl/ ఆనంధం. క . /khoḷēr/ n. రవడం; opening; (ఓప ఙ్).
ంబం ఆనందం ం . n. దం; entertainment; /khō gō/ v. ం ; dispel; ( ి ెప్ల్); खो; नाश
(ఎంటటేయన్ ంట్); िवनोद; हँसी खेल; मनोरं जन; मन कर; खो ले. .
बहलाव. టక నఁ క ప రచఁ. .
ట ల దం ఉం . /khōj/ n. • అ డ; foot print; (ఫుట్ ిర్ంట్);
ణి /khūṇi/ n. ; elbow; (ఎలోబ్); कोहनी. िचह्न; रास्ता. ఁఛఁ లంక . ఎ
ం /khūnd/ v. • ; stamp; ( ట్ ంె ప్); पाद चालन ఉ అ డ ట. • స రం;
कर; पैर से कु चल; र द; कचर. ఓ ం నఁ ం . news; (నూయ్స్); सूचना; समाचार; खबर.
అత . • అణు ; suppress; (స ేర్స్); లంక . స రం య .
दबा. ం థ . అణ త ఆపం . వ /khōj vatā/ v.డ ; suggest; (సజెస్ట్).
ం /khūṇṭā/ య టం; wooden post. వ . నవ డ .
 వణీ 21 గం

వణీ /khōjāvaṇī/ n. వడం; scratch; ( క్ె ర్చ్). /khōldo/ n. • వడం; bereavement;

/ /khōḍ/khōṭ/ n. పం; deficiency; ( ి ిశం ి); (బ ీ ెమ్ంట్). ఊ . అత క
लोप; कमी; कसर; दोष; अभाव. అ .• వడం; forfeiture.
/khōḍo/ n. ; nest; ( ెస్ట్). . ఖ కర ఇజ .
ళ క . వ .
/khōd/ v. • త . • dig; ( ిగ్); खोद; खन; पोला कर. /khōli/ ; pocket; ( ొకిట్). మఁ, జ
. . లఁ. నడ .
/khōdīnō/ n. టడం; losing; (లు ిఙ్). ళ కఁ /khōḷan kam̐ / • వరం ; tell in detail;
. వ (టెల్ ఇన్ ీటేయ్ల్). నఁ ళ కఁ. ట వరణ
. . • v. వణ్ ం ; describe; ( ి ైక్ర్బ్); वणर्न कर. ఓ
ం /khōṅkḷēr/ ం ట; goggling. ణీనఁ మ కణిణ్ ళ కఁ. ఆ వ ం వణ్ ం .
నఁ గఁలఁ ంక క ॓ణో. ళ ంగ ం /khōḷdo/ ; he lost; (హీ లొస్ట్ ).
చ ం ఉ . క . సం దన తం .
/khōbo/ n. • హరం. • ఉం ; cavity; సఁ /khōslam̐ / v. ; grab; ( ెర్బ్). ఓ సఁ.
(కాయ్ టి); गुफ़ा. నఝ . ఉం .
న వ . • య; valley flowing
with water or wind; ( ె ల్ ోఇఙ్ ద్ ొటర్ ఒర్ ండ్).

గచ /gaccap/ n. చ ం ; silence; ( ౖల
ె ంస్); గ /gati/ adv. స యం ; support; (స ొట్); आधार; सहारा.
स ाटा; नीरवता. నఁ కరఁ గచ . మఁనఁ గ ణీ . స యం ఎవ .
య ం చ ం ఉండం . గ /gatichēni/ n. ; orphan; (ఆరఫ్న్). ఊ గ
గ /gaṭko pī/ న . ర ణీ జ . .
గ బ . న . గద /gadda/ మగ ద. గద డఁచఁ. మగ ద
గ /gaṭlā/ ండ, ట. బ ం .
గడ /gaḍḍa/ n. గడ; tumour; (టుయ్మర్); ढेला. గ /gaddi/ • n. ఆడ ద; ద; donkey; ( ొన్కీ); गधा.
గడ ర /gaḍḍapāra/ n. గడ ర; crowbar; (కోర్ ాబ్ర్); గ ణీ /gadḷo pāṇī/ మ ; dirty water; (డటి
कु दाल. త ఘ గడ ర ఛఁక? ఇం ొటర్). భళ ఛఁ జ ణీనఁ గ ణీకఁ.
గడ ర ఉం ? మ క ఉన అం .
గ వఁజ /gaḍjāvam̐ jakō/ . గం నం /gaṅgā nandi/ గంగ న ; Ganges river.
గ బ /gaḍbaḍ/ n. అల ; mischief; ( ిచ్ఫ్). ప గం న ల . గం న
బ పం నఁ రజ గ బ కరఁ. తరగ ల ం .
గ సమయం ల అల . గం /gandāro/ v. సన ; smelling; ( ెమ్ ంగ్).
గ /gaḍi ghāl/ గ య ; shut the door; ం ఆ గం . ం మం సన
(శట్ ద ొర్). ం .
గణి /gaṇti/ v. ఎం ; count; (కౌంట్). గం /gandārō/ సన వడం.
గణి సం /gaṇiti śāsrtaṁ/ గణిత సం; maths; ( ెత్స్). గం /gaṇḍi/ n. గం ; leak; ( క్). వఁ నఁ
గణే ౖ /gaṇēr vai/ క ల సకం; ledger; (లెడజ్ర్). గం కఁచఁ. గ వ గం అం .
గ /gatmūṭi/ అంత య. గం /gaṇḍigāsēvāḷō/ ఉం ; wait;
గ ం /gatbhānt/ స ; making a tomb ( ేయ్ట్). గం .
or grave; ( ే క్ఙ్ ఏయ్ టూమ్ ఒర్ ార్వ్). ంగ ర ఉ .
గమ 22 ణో

గమ /gammat/ అట సం. ఏ గమ .ఈ
కథ అట సం .
గర /garajro/ • v. ఉ ; thunder; (తండర్);
गजर्मेघ का; कडक; गरज. ణీ రఁజన గర .
వరం న ఉ ం .
గర /garab/ n. • గర ం; pride; ( ైర్డ్); गवर्; अिभमान;
घमंड. నఁ ప గర ఛఁ. గర ం ఉం .
• అహం రం; insolence; (ఇ ొస్లన్స్); अहंकार;
अिभमान. ఆ నఁ గర .వ అహం రం
ఉండ . గల /galamā/ n. • ప శం; approach; (అ ోర్చ్); पर्वेश;
గర /garam kōṭ/ చ ; sweater; ( ెవ్ట). दािखल; पहुँच. ఏ ఘ గల క . ఈ ఇం ప శం
గ /gargi/ • n. న; rotten one; ( ొటన్ వన్). ఎ ం ఉం . • రం; gate; ( ేయ్ట్); ार;
• adj. న; rotten; ( ొటన్). दरवाजा; फाटक. ఘ గల ఆ ఛఁ. ఇం
గ /garmo/ చ ; warm water; ( ొమ్ ొటర్). రం ం .
గ గ ణీ హం కణ్ . చ గ /galkēro/ v. ఆ యత ; whinny; उल्लािसत;
నం . उल्लास; उिचत गवर्.
గ /galjō/ v. ం ; swallow; ( ొవ్లో); िनगल; हडप.
ం ణీ గ . ళ ం .
గ /galmā/ ప శం; entrance; (ఎంటర్ంస్).
గ /gaḷ/ n. లం; fish hook; ( ిశ్ హుక్).
గ /gaḷgo/ • n. క న ; solution; (సలుశన్). ణీ
ణ్ గ . ళ ఉ క న .
• v. తబ ; नरम हो; ढीला पड; मान ले.
గ /gaḷērō/ n. రణ్ ం; digestion; ( ైజె ిచ్న్); जीणर्; पचा
हुआ; िघसा हुआ; फटा हुआ.
గ /garli/ n. ఉ త; squirrel; ( ిక్ రల్); िगलहरी. గ
గ /gavāyi/ n. కిష్; witness; ( టన్స్); साक्षी;
చఁడఁచఁ. ఉ త ఎ ం .
गवाह. ల రజ ఁ ళ నఁ గ క
గ /garkōli/ n. వంక; myna; ( ైన); मैना;
కచఁ. న ణి కిష్ అ
सािरका.
అం .
గ దణ్ /gardaṇ/ n. డ; neck; ( ెక్); गरदन. గ
ణే . డ .
గ /garīb/ • n. ద కం; poverty; ( ొవటి); गरीबी;
दिरदर्ता. అపణ్ గ ంగ చఁ.
మన శం మం అ ం .
• n. ద ; poor people; ( ొర్ ీపల్); गरीब.
• adj. ద; poor; ( ొర్); गरीब; दिरदर्; असहाय; दीन.
ప గ . ద .
గ /garu/ • n. ; teacher; (టీచర్). స
గ . ద . • v. ; preacher;
( ీర్చర్); गुरू; सलाहकार. ం గ ణొ /gyāṇo/ n. నగ ; jewelery; ( వల )ి . ప
రఁచఁ. మ ల ఉం . ణొ లఁ. ఆడ నగ
గల /galat/ n. ర ; wrong; ( ొఙ్); गलती; भूल; క ం .
चूक. మఁ ౖ ఁ గల . దగర ర ణో /gyāṇōhuyō/ క పం; birth
. defect; (బత్ ీ ెక్ట్).
 కఁ 23 ర

కఁ /gyān kam̐ / ; advise; (అ ైవ్స్). ఓనఁ cloth to put on head and carry water vessel.
ద ॓ కఁ. . పరఁ ల . తలౖ న బట ట
ం /gyāri nind/ n. ఢ ద; deep sleep; ( ీప్ ీల్ ప్). ం ఎ .
గ /gyārogac/ • adj. దటౖ న; dense; ( ెంస్). ప ల /gālēpar lagā/ n. ంప య; slap; ( ెల్ ప్);
గ . దటౖ న ద तमाचा; चाँटा.
ఉ . • adv. ; densely; ( ెంస్ /gāḷ/ • న . ణీ భర జ .
). గ . . లం ం న .
రఁ /gyāram̐ / num. పద ం ; eleven; (ఇలెవన్); ग्यारह. • v. క ం ; thaw; ( ో); िभगो. ణీ ణ్ .
ణి
ణ్ /gvāṇṇi/ n. • ండం; wife; ( ైఫ్). ణి
ణ్ ళ ఉ క ంచం . ణీ .
ఆ . ండం మం . • ండం ప . న . ణీ గ . న తం
ం /gvārer tāṇḍō/ బం తం . .
/gājē/ ట ; mushroom; (మషూ ర్ ం). /gāḷā/ n. • పగం; tether; (టెదర్); पगहा. ం
వ ప గఁ. లం కరఁచఁ. జ పగం .
టౖ ట ఏర డ . • ; rope; ( ోప్); रस्सी. వ ం . ఇ
ప /gāṭ paḍigi/ v. మచ ప ; spot; ( ొప్ట్). .• ; ropes; ( ోప్స్).
ఖ క క ప . ప /gāḷā mēḷēr/ నడం.
మచ ప ం . /gāḷidēr/ n. ; rebuke; ( ిబూయ్క్); डाँट फटकार.
/gāḍ/ • ; bury; (బె ి); जमीन के अंदर गडा हुआ /gāḷēr/ n. య టడం; leaven; (లేవన్).
धन. ణీ . ంజ . • v. . చఁణానఁ ళ ఁ. డ నగల య
. ల . • v. ; sow; ( ొ); बो. ం .
/gāḍi/ n. • ట ; motor; ( టర్).
• హనం; litter; ( టర్); वाहन; सवारी.
ం /gāṇṭ/ • v. ; bite; (బైట్). ఝ
ం . న అం టం .
• n. అ క; stitch; ( ట్ చ్ ి ); कशीदा; कढाव. ం .
ర అ .
• n. ; knot; ( ాట్); गाँठ. గ ం ం .
డ .
/gāb/ n. ; barn; (బాన్); कु ठला.
స నఁ, , వ నఁ /gāvḍi/ n. ఆ ; cow; (కౌ); गाय; गौ.
ణ . ర లం బం పజ వ /gāstēl/ n. • ; kerosene; (కె ొ న్
ీ ).
న , య ంల గతపరచ ఘ ల నఁ దఁచఁ. ఇం
ఉప . పం ట ప ం .
/gām/ n. • నగరం; city; ( ిటి); नगर; शहर. మఁ • రస .
ఁ. నగ . /ginyā/ n. త; utensil; (యుటె స్ల్).
• ఊ ; wick; ( క్); गाँव; गर्ाम. హ ర /giraphtār/ n. ర; arrest; (అ ెస్ట్). హ
. ఊ ద . ఆ ర . ఊ
ర /gāraḍi/ n. ఇంద లం; magic; ( ె క్); इंदर्जाल; ంగ వ ప గ ం. ఇం
जादू; जादूगरी. మఁ ర . ఇంద ం .
ల ం . /girni/ n. ; mill; ( ల్).
లఁ /gālḍam̐ / v. ; fix; ( ిక్స్). ర /girra/ n. • లక; pulley; (పు ); रहट; अरहट; िघरनी.
/gālā/ n. తలౖ బట ట; round thing made of రప . లక ప ం .
 24 ం ౖ

/gubli/ n. కర
ణ్ ; eardrum; (ఈయర్డర్మ్).
/gumḍi/ n. • ం ; bile; (బైల్); वर्ण; घाव.
ప ల . ం ౖ మం యం .
• యం; injury; (ఇనజ్ ి); चोट; जख्म; घाव.
ం /guṇḍu sūyi/ n. ం ; pin; ( ిన్).
/gummi/ n. ; repository; (ర ొసటొ ి).
ఁ బ ం జ . బదల
త యబ న .
/gumsi/ n. టం; stall; ( ట్ ొల్); झ पडी.
• చటం; frame; ( ేర్య్మ్); चौखटा. మ /gumastā/ n. ; clerk; (కాల్క్); गुमाश्ता;
• చకం; wheel; ( ల్); चकर्; पिहया; घेरा; वृ . करिणक; क्लकर् .
/gilās/ n. ; glass; ( ల్ ాస్); िगलास. /gumān/ n. • అ నం; suspicion; (స ిప్శన్);
ణీ చఁ. . संदह
े ; शक; अटकल. నఁ ఊపఁ ఛఁ.
/gilo/ adj. త ; soft; ( ొ ట్ ్). ం గ రఁచఁ. ఎవ దఅ నం ఉం .
రద త ఉం ం . • సం హ . పఁ మ ఛఁ. ౖ
/gīd/ n. • ట; song; ( ొఙ్); गीत; गाना. ల సం హం ఉం .
. న ట ం . • సం హం; distrust; ( ిసట్ ుర్ స్ట్ ); संदह
े ; शंका;
• సం తం; music; (ముయ్ ిక్); संगीत. మఁనఁ ఆ अिनि तता; दुिवधा.
ఆవఁచఁ. సం తం మం వ ం . /gulcā/ v.; plug; (పల్ గ్).
• చరణం; verse; (వస్); चरण; किवता की पंिक्त. /gulām/ n. స ం; bondage; (బొండ్ఏయ్జ్);
ఏ॓ చరణం .ప ఒక చరణం . दास्य; सेवा; गुलामी; चाकरी. ఎ టఁ
• యం, ట. బ వఁచ. బ క . ఒక ంద స ం .
ట . /gū/ n. మలం; feces; ( ి ీస్); मल; िव ा; गंदगी.
• పద ం; poem; ( ోఇమ్); प ; छन्द. ౖ ఏ॓ ం /gūnt/ అ ; knitting; ( టిఙ్); बुन. ల ం .
.ౖ ఒక పద ం . లఅ . ం . జడ అ .
/gīs/ v. • ; gash; ( ాయ్ష్); लकीर ख च. వ ప ం /gūnd/ n. బంక; gum; (గమ్); ग द. ం నఁ
త . సకం ౖ త యం . ం నఁ ల డఁచఁ. అం ంచ బంక న
• ; draw; ( ొర్); खर च; खुरच. .
ణ /guṇasro/ v. న ; bleat; ( ల్ ట్); अस्प बोल.
త /gutta/ n. త; farm; ( ామ్); प ा; ठे का.
/gudēli/ క ప కరం.
కల .క ప కరం క .
క /gun gun karēr/ n. ణు ; murmur;
(మరమ్ర్); बडबडा; गुनगुना; कु डबुडा.
ం /guntāgo/ adj. • ౖ న; tangled; (టెగల్డ్ ).
ం జ ల నఁ ణో. చౖ న
ం కల న .
• ప న; tangled; (టెగల్డ్ ); उलझा हुआ. ం /gūṇṭkā/ n. ంటక; harrow; (హె ొ); हगा;
ం /guntēr/ • n. యడం; అ క; weaving; stitch; पटरा; पटेला.
( ి ); कशीदा; कढाव.
ఙ్); ( ట్ చ్ ం /gūntnākēr/ v. అలడం; knitting; ( టిఙ్).
న /gunasrō/ n. ణు ; grouse; ( ౌర్జ్). ం /gūntēr/ .
నఁ న కఁ. పల ం ౖ /gūndērnai/ బంక ఉన ; being sticky;
ణగ ం బయ గ స. ( ఇఙ్ ట్ క
ి ి).
 ం 25

ం /gūṅgo/ • n. గ; mute; (మూయ్ట్); मूक; गूँगा. వ నం /gōdāvari nandi/ వ న ;

• adj. ట ; speechless; ( ప్ీ చ్లెస్). Godavari; ( ొడవ ి). భ చల ఢఁ వ నం
ఆ జ ం . ట గ . ఛఁ. భ చలం పక ం వ న
హడక /gūlēr haḍaka/ n. ం ఎ క; hip; (హిప్). పవ ం .
/geṭṭu/ n. • ప ; range; ( ేయ్ ); पिरिध; मंडल. /gōdemā/ n. ఒ ; lap; (లెప్); गोद; अंक; पल्ला;
• ర; boundary; (బౌండ )ి ; सरहद; सीमा. హ अंचल; झोली. .త ఒ
. ఊ ర. • స హ ; limit; .
( ట్); सीमा; सरहद. హ ప లఁ /gōdēn lēlam̐ / v. దతత ; adopt;
ఛఁ. స హ ౖ ఉం . • హ ; हद; सीमा. (అ ొప్ట్). , జ లఁ ఛఁ.
• అవ ; duration; (డుయ్ ేయ్శ్ ); अविध; सीमा. ల లల దతత ం .
ఁ /gēr lām̐ / ంజ య. బ /gōbar/ n. డ; droppings; ( ార్ ింగ్స్); गोबर.
ం /goḍiyāṁ cālēr/ v. ట; creeping;
(కీర్ ింగ్). ం . ప దట .
ణు /goḍetāṇu/ ళ .
ణ్ /goṇ/ n. • లం; character; (కెరకట్ర్); शील; स्वभाव;
चिरतर्. ణ్ ఛఁజ . వ త ం కల .
• పవరన; character; (కెరకట్ర్); स्वभाव. ణ్
ఆ . అత పవరన మం . /gōyi/ n. ఉ ; iguana; (ఇ ావ్న).
• ణం; quality; (కొవ్లటి); गुण; स्वभाव; लक्षण; अच्छा బలం రఁచఁ. ఉ బలం ఉం ం .
गुण. ణ్ ఆ . ణం మం .
• ; attitude; (ఎటిటుయ్డ్); ढंग. ణ్
ఆ . త ణం మం .
/godḍi/ n. ప ; bed; (బెడ్); िबस्तर.
/golcu/ n. సం ; cuffs; (కఫ్స్).
రం /golāl raṅg/ n. రం ; pink; ( ింక్).
రం క మనఁ ఁ . రం
అం న న .
వ /golāvarīyā/ ల. /gōrlā/ n. ; ram; ( ెమ్).
/goḷāvo/ v. ; combine; (కొంబైన్); /gōrli/ n. • ; ఆడ ; sheep; ( ప్); भेड.
चावलपका हुआ. ఫ /gōrphaḷī/ య. ఫ
స /gosapāḍo/ త ంస, ం ణ్ ం నఁ . య
/gō/ ; go; ( ో). మఁ ఆంగ . ర సం .
అత కం ం . /gōri/ n. • స ; ; tomb; (టూమ్).
॓ /gōk/ టడం; store; ( ట్ ొర్). ॓ లఁ. ల /gōlam/ n. ; manger; ( ేంజర్).
డ . /gōl/ n. ండ య; green vegetable; ( ీర్న్
/gōkoni/ v. ; did not go; ( ిడ్ ొట్ ో). ె టబ్ల్ ). హ ఘ ం ణ్ ఛఁ.
/gōḍiyāvu cāl/ v. ; crawl; (కార్ల్); रग. ఇం ండ య ర ఉం .
/gōḍo/ n. ; knee; ( ); घुटना. /gōḷ/ n. లం; coarse brown sugar; ( ీఓఆస్
చఁ. ఉం . బౌర్నుశ్గర్); गुड. ం సక కఁళఁ.
/gōd/ n. దతత; adoption; (అ ొపశ్న్). , గడల ం క ర లం వ .
జ లఁచఁ. ల /gōḷā/ n. ండం; round; ( ౌండ్
లల దతత ం . ర /gōḷir ramti/ ఆట.
/gōdām/ n. డం ; storage; ( ట్ ొ ిజ్); गोदाम. /gōsāti cāl/ బలం న .
ఘ 26

ఘ /ghaḍ/ n. జ భవనం; king's palace; (కిఙ్స్ ె స్). ంచ జ క . యజ అ

హ ఘ ఛఁ. ఊ జ భవనం ఉం . ల ర
ణ్ ంచం .
ఘ /ghaḍi/ n. • గ రం; watch; ( ొచ్); घडी. ఘ ఘ /ghasāri/ n. ి న్); रगड.
; friction; ( ర్కష్
ఏ॓ . సమయం ఒక వ . నఁ ఘసఁ అం ఆవఁచఁ. ం ళ
• షం; minute; ( ట్). క నఁ ఆ ఘ . వ ం .
ప య మం షం . ఘ /ghasēro/ కడం.
• కర ; fate; ( ేయ్ట్); कमर्; काम; कतर् ; कमर् ाकरण; ం /ghān̄cēmā ghālēr/ ల .
अंत्यिकर्या. ఘ ఆ . కర . /ghāl/ v. ; to keep; (టు కీప్). సంద
ఘ /ghaḍikesāru/ adj. క; temporary; . స దం .
(టెంపర ి). ఘ నఁ లఁ. కం /ghāv/ n. యం; wound; ( ౌండ్). జన
. అం .చ న సమయం
ఘ /ghaḍiyā/ n. • అ త వ సమయం ; యం ఐన .
moment; ( మంట్); क्षण; पल. • ఒక షం. /ghugrā/ n. గ ; anklets; (ఎంకెల్ట్స్).
• సమయ ; time; (టైమ్). అపణ్ ఏ॓ ఘ థఁమ /ghūḍ/ n. గద; kite; (కైట్); िग .
. మనం ఒక షం ం. ం /ghūṅgḍi/ n. • ంగ ; blanket; (బెల్ ంకిట్); कं बल.
ఘ , ఘ /ghaḍi, ghaḍi/ adv. ప , ప . లట త కరజ ల నఁ ం
ఘ జ /ghaḍojako visrā/ n. నవ ; work; కఁచఁ. ఉ త యబ న వ
(వక్). ఘ జ ఖ . ంగ అం . • కంబ . ం
నవ ం . ఓడఁచఁ. చ లం కంబ క ం .
ఘణో క /ghaṇō kar/ v. ఎ వ ; to develop; (టు ం /ghūṅgṭō/ n. • ; mask; (మాస్క్);
ి ెలప్). ణీ ల ఘణోక . ల नकाब; घूँघट; िगलाफ. • యడం.
క ఎ వ యం . వఁజన ం డఁచఁ. బం
ఘ /ghar/ n. • లయం; గృహం; house (హౌస్); घर. ఏ ట క ం .
హ ఘ ఆ భళ . ఇం /ghūs/ v. • ; ; hide; (హైడ్); िछप.
బ ం అందరం క ప ం . ఁ /ghūm̐ serjāg/ ; hiding place;
ఘ /gharvāḷi/ n. ఇ ; housewife; (హౌస్ ైఫ్); (హై ిఙ్ ేల్ య్స్).
घरवाली; गृिहणी. ఘ ఆ రఁ ఘ ఆ రఁచఁ. ఁ ఁ /ghūm̐ s ghūm̐ s/ n. స స; whisper;
ఇ మం ఉం ఇలం నందం ఉం ం . ( సప్ర్); कानाफूँ सी. ఓ ఁ నఁ ఁ
ఘ /gharbār/ n. ఇ ; family; ( ెమ ); कु टुंब; ఁ క . ద ఏ ం స స
पिरवार; कु ल. ఘ ఆ ఛఁ. ఇ .
ం . ర /ghēran/ n. కకష్ ; orbit; (ఒ ట్).
ఘ ఁ /gharēr vām̐ sā/ ఇం సం; rafter; ( ా ట్ ర్). /ghērlo/ v. గ ందం ; blockade.
ఘ /gharēvāḷō/ n. • ; husband; ఆ /ghēri āyer/ చక ర వడం; becoming
(హసబ్ండ్); पित; भतार्. ఘ ఆ . unconscious; ( క ఙ్ అ ొక్ంశస్).
మం . ఫ /ghēri pharēr/ ట; feeling
• గ . ఘ నఁ క giddy; ( ీ ఙ్ ి ి).
ఛఁ. గ ద ఉ గం ఉం . /ghōg/ n. •ం ; స రం; voice; ( ొఇస్).
• ర . యజ ; inhabitant; owner; రఁచఁ. న లల ం
(ఇ హ్ ె టంట్); (ఓనర్); िनवासी; बािसदा. ఘ య ఉం ం .
 చణా 27 చ ం

చణా /ghōḍ caṇā/ డ నగ . ఛఁణా /ghōrro/ v. రక ; snoring; ( ోన్ ింగ్); खुरार्टे

ందఁచఁ. డ నగల ప వం . ले. ం . ద రక టడం.
/ghōḍi/ ఆడ రం; female horse, mare; ణ్ /ghōḷōsāṇ/ adj. ండ ; round; ( ౌండ్). ధ
( ీ య్
ే ల్ హొస్, ేర్). నఁ కరఁచఁ. ణ్ రఁచఁ. ండం ఉం ం .
ఆడ రం బ య ప వ ం . ఁ /ghaum̐ / adj. మ; wheat; ( ట్); गेहू.ँ ఘఁ నఁ
/ghōbō/ న. ణ్ ప . కఁరఁచఁ. మ ం .
ఆ ం ం .

ఙా సం /ṅñāndēr śāstraṁ/ న సం. (ఇంటె జంట్ పసన్). ఙా .

ఙా /ṅñānēvāḷō/ ౖ న ; intelligent person; ౖ న .

చ /caḍāvo/ v. ఎ ; steep road; ( ట్ ప్

ీ చం /can̄cā/
ం ; spoon; (సుప్న్). చం .
ోడ్). చ ఆ .ఎ వ ం . ం అన ం .
చణా /caṇā/ నగ. చణా కఁరఁచఁ. చం /can̄ci/ n. సం ; bag; (బెగ్); थैला; थैली. ప
నగ . చం ౖ వఁచఁ. ల సం స
చ /catrāyi/ n. నం; cleanliness; (కెల్న్ నస్). త ళ .
ఘ నఁ చ ర . ఇం స ఉంచం . చ /capṭi/ న త; small tiny vessel used for oil;
( ొమ్ల్ టై ెసల్ యుస్డ్ ొర్ ఒఇల్).
చ జ /capṭi jammi/ చ . బలం
జ నఁ చ జ కఁచఁ. రం న వం
ల చ ల అం .
చ చ /cam cam/ ణు ణు ; glittering;
( ల్ ట
ి ింగ్). చ చ క చఁ. క ణు
ణు మం .
చ /camkān/ • adj. ; scared; ( ేక్డ్).
• v. ం ; by threatening; (బై ట ెర్ ఙ్). బ
క చ కఁ. బ ళ మ ం .
• adj. ం ; startle; ( ట్ ాట్ల); डरा.
• v. చ ం ; warn; ( ొన్); सावधान कर; सचेत कर;
चेतावनी दे. • v. చ క .
చమ॓ /camak/ • n. భయం; hazard; (హెసడ్); भय; डर.
• v. కలత ం ; afraid; (అ ేర్య్డ్); डर; डर जा; भयभीत
हो. వణా ణోక చమ॓ . ట
బయ వ కలత ం .
చ ం /carciṇḍā/ ట య; viper gourd; ( ైపర్
ౌర్డ్ ). చ ం ం రఁచఁ. ట య
చంద /candrahār/ n. డ .
ఉం ం .
చ 28 దక

చ /carā/ v. ; graze; ( ేర్జ్); चारा; घास. ( ేయ్ంటేయ్న్); जारी रख; चालू रख; पूरा कर.
చ . కం . నఁ థ డఁ చ . ప ఆప ం
చ త /carita/ n. చ త; history; (హిసట్ ి); इितहास; कहानी. న ం .
చ /carēr/ v. ట; grazing; ( ేర్ స్ఙ్). /cālni/ n. ంప యం; tradition; (టర్ ిశన్);
చ /calāki/ చ ౖ న; clever; (కెల్వర్). परं परा; साम्पर्दाय. ం .
ౖ ద చ ఆ నఁ . వడం ర ంప యం.
ౖ ద చ ౖ నవ ల ం . /cālō/ v. నడవం ; please walk; ( ీల్ స్ ొక్).
చ /calejāyēr/ n. వడం; departure; ( ి ాచర్). /cāḷis/ n. నలౖ ; forty; ( ొటి).
చవణుక /cavaṇukan/ adv. ఉ శ ర కం ; వజ /cāvajatrā/ • adj. త న; appropriate;
intentionally; (ఇంటెంశన్ఎలై). వణుక ఖ (అ ోర్ ీర్యట్); योग्य; उिचत. వజ ణీ .
. ల ఉ శ ర కం . త నంత . • v. స ప ; apply; (అ ల్ );ై
హ /cvākēr haḍkā/ n. క; अनुकूल हो; उिचत हो.
backbone; (బెక్బోన్). వ /cāvaḷ/ n. య ం; rice; ( ైస్); चावल.
/cvāḍ/ n. డ ; spread; ( ె ర్డ్). ఈ వ కఁళచఁ. వడ ం య ంవ .
.ఈ డ . ణ్ క /cāvṇōkan/ adv. ఉ శ ర కం ;
/cvāḍō/ adj. సృత; elaborate; (ఇలెబరట్). ఈ నఁ intentionally; (ఇంటెంశన్ఎలై). ణ్ క .
కర ॓. ఈ ట సృత ప . ంగతన ఉ శ ర కం .
క ॓ /cākan dēk/ v. ; taste; (టేయ్ ); వఁ /cāvam̐ nō/ n. అవసరం; requirement;
स्वाद ले; चख. ం ణ్ క ॓ ఛఁ క ॓. ర ( ికైవ్అమంట్); जरूरत; समय.
ఎ ఉం . ఁ /cām̐ mṭo/ ర ; whip; ( ప్).
/cāṭ/ n. కడం; lick; ( క్). ఆం నఁ ట ణ్ /cikṇō/ • n. ; grease; ( ీర్స్); िचकनाहट.
రఁచఁ. ళ న ఉం ం . • n. గట; sticky; ( ట్ కి ి); ग द; लेई; लसलसाहट;
/cāṭṭu/ n. ; long pole to propel a boat. िचपिचपाहट. కణ్ . ప మ
కఁ /cāḍīkam̐ / ప . గట ం . • n. . • adj. క ; jelly;
ం /cānd/ n. • చం ; moon; (మున్); चंदर्; चाँद; (జె ); ग द; लेई.
चंदर्मा. వ దఁ నఁ ం కచఁ. ళ /ciguru/ n.
; tender leaf; (టెండర్ ఫ్).
చం వల వ ం . ఆ రఁచఁ. ంత
• చంద మ; moon; (మున్); चंदामामा; चाँद; चंदर्. పచ ల ఉం ం .
॓ /cābnāk/ యడం. ల . తల /citala/ n. • మగ . • మగ ంక; hart; ( ర్ట్).
ట . /citto/ ఆడ త ; female cheetah; ( ీ ేయ్ల్ త).
/cāyēni/ adj. అక ర ; unnecessary; త /citrakār/ n. త ; artist; (ఆటిస్ట్);
(అం ెసస ి). మ ఈ . ఇ అక ర . िचतर्कार; िचतेरा.
/cār/ ; fourth part; ( ొత్ ాట్).
చ /cārj caḍā/ .
/cāri/ n. న ; foursome; ( ొర్సమ్).
/cāl/ • n. న ; walk; ( ొక్); चल; पैदल चल.
. న . • n. నడక; గమనం; course;
(కొస్); गमन; गवन; चाल. • v. న ం ; lead; (లెడ్);
चला; संभाल; संचालन कर. చ . ౖ
న . • n. న ంచడం; to walk; (టు ొక్). నఁ
ళ ఆంగఁ చ . అంద క ం న ం . /citili/ n. • ; िहरन. • ంక; antelope; (ఏంటిలోప్).
• v. న ; wage; ( ేయ్జ్). టఁ నఁ చ . దక /cidra karēr/ పడడం; getting irritated;
న . • n. న ం ; maintain; ( ెటిఙ్ ఇ ిర్టేటెడ్).
ం 29

ం /cintru/ ఇ
క దం . ం పర ల /cilla/ n. • ల, బ ం, ; bolt; (బోల్ట్ ); कील; मेख.
రఁచఁ. ఇ క దం హంౖ ర న . ల చం .
ఉం . /ciluku/ n. • పత ; letter; (లెటర్). ల నఁ
ం ణి /cintāṇi/ • n. ప ; haunt; ( ంట్). మఁనఁ దఁ. య ప ఉప .
ం ణి హ ఆ చఁ. న త ఙాప • తం; paper; ( ేయప్ర్); कागज. • పతం; note;
ం . • v. ప రం ఉం ; symbol ( ోట్); पतर्; प ा. • డ లప .
of remembrance; ( ింబల్ ఒవ్ ి ెంబర్ంస్). /cīj/ pron. ; material; (మటీయ ీయల్); पदाथर्ं.
ఆ క . స ల మం
అన ం ఆర ం .
ం /cīntrō/ • డ క.
• v. త ; stroke; ( ట్ ోర్ క్); थपथपा; खटखटा; थपथपा.
/cīr/ • v. ; tear; (టీయర్); चीर; चीर दे; िवदीणर्
कर; तोड; फोड; भाग कर. ఁ ం నఁ .
ం . • v. ం ; फाड; चीर.
అం . ర అం ం .
• n. ంపడం; tearing; (టీ ిఙ్). ర ప
ం . డ ం ం ౖ క .
/cunnōmār/ న ం .
/cunlēr/ • n. ఎ క; choice; ( ొఇస్). త నఁ
య॓ ణ్ ణో . య ఎవ
ఎ ం . • v. ; want; ( ొంట్).
ం /cuṇṭāḍ/ v. అం ం ; attach; (అటెచ్); िचपका; लगा.
నఁ గ ం . డ తం అం ం .
/cup/ adj. చ ; quiet; (కైవ్అట్).
/cibri/ n. డ బ; owl; (ఔల్). ం క /cuṇḍeluka/ n. ం క; shrew.
/cimṭā/ n. పట ; forceps; ( ొస్ ీఎస్); మజ /cumajakō/ v. ; fondle; ( ొండ్ల).
िचमटा; संडसी. /curo curo/ adv. ; grate; ( ేర్ఠ్).
/cirrā/ n. ప ; cracks; (కెర్క్స్). v. ; to split; క /curokar/ v. • త ; ర ణ్ ం ;
(టు ి ట్); िचर; टू ट; फ़ू ट; अलग हो. క నఁ crush; (కర్ష్).
క .ఈ
ంప ం . వఁ /cuvam̐ / v. ట; exude; (ఎకూస్డ్).
లం /cilaṁ/ n. ; rust; (రస్ట్ ); जंग; मोरचा. /cūṭpāṭ/ n. ప సరం; environment;
నఁ లం ప . ఈ ఇ ప ం . (ఇం ైఅరనమ్ంట్); पिरसर; पडोस; आस पास का स्थान.
ంట /cūṇṭan rēr/ v. ఆ ఉం ; to be
stuck; (టు సట్ క్).
ం /cūṇṭēni/ adj. క ; untouched; (అన్టచ్ట్ ).
/cūm/ v. ; show affection on your own;
( ో అ ెకశ్న్ ఒన్ ర్ ఓన్). హ ఆ .
అమ వ ం .
/cūyō/ • v. స ం ; ooze; (ఓస్); सर्िवत हो;
टपक; चू. • n. వం; secretion; ( ికీర్శన్); सर्ाव; क्षरण.
ల /cilka/ n. • మ క; parrot; ( ె ోట్). /cūro/ • n. రడం; స ం ; leakage; ( క్ఏయ్జ్).
కఁచఁ. మ క ష ం . . ం ం .
• క; parrot; ( ె ోట్); तोता; सुग्गा. • ; ooze; (ఓస్); सर्िवत हो; टपक; चू.
 ల 30 ఛ

పకడఁజన ఆవఁ. వడం డప ట /cōr/ n. • ంగ; culprit; (క ర్ట్); दोषी;

. •
వ ం .• ణ్ ం; mash; (మాయ్ష్); चूणर्; बुकनी.
ర अपराधी; कसूरवार. వణా కఁరఁచఁ.
ల /cūlēr lakḍī/ వంట ; firewood; ( ైర్ వుడ్). ంగ ట ంగతనం .
/cūlō/ v. ; stove; ( ట్ ోవ్). /caukīdār/ n. ; watchman; ( ొచ్ ెన్).
సం ॓ /cekkār sanduk/ n. క ; wooden దఁ /caudam̐ / num. ప ; fourteen; ( ొటీన్).
box; (వుడన్ బొక్స్). ర /caurastā/ n. జంక ; junction; (జంకశ్న్).
ద /ceddar/ n. ప ; bedspread; (బెడ్ ె ర్డ్). చఁ /cam̐ ṭki/ n. మ ; rings worn on toes; ( ిఙ్స్
ద ం॓ వఁచఁ. చ ప క ొన్ ఒన్ టోస్).
ప ం . చఁ ఆం /cam̐ ṭkiāṅgḷi/ n. న ; small
ం అ /cen̄cār atrā/ n. ం ; spoonful; finger; ( ొమ్ల్ ింగర్).
(సుప్న్ఫుల్). ం అ ణీ . ం
.
గ /cengya/ n. నగ ; chickpea; ( కీప్); चना.
ం /ceṇḍu/ n. బం ; ball; (బొల్). ప ం
రం చఁ. ల బం ఆ .
/cēḍgo/ v. ; ruin; (రుఇన్).
/cēplu/ .
/cēḷā/ n. ; disciple; ( ి ైపల్); िशष्य; चेला.
/coṭṭi/ n. • లక; small tuft of hair on the back of
head; ( ొమ్ల్ ట ట్ ్ ఒవ్ హేర్ ఒన్ ద బెక్ ఒవ్ హెడ్).
• ంగ ; thief one; ( ఫ్ వన్).
ప /copaḍ/ v. • ; daub; ( ోబ్); पुिष्पत हो.
• ; rub; (రబ్); मल; रगड. ప ప .
తలౖ .
/cōṭ/ n. • బ ; beat; ( ట్); चोट; आघात. ప చఁ /cam̐ ḍ/ v. • ఎ ౖ ); चढ.
; climb; (కెల్ మ్
. ౖ బ త ం . • అ యం; danger; • ఎగ ౖ ); ऊपर को रग. స స
; climb; (కెల్ మ్
( ేయ ర్); ख़तरा; हािन. మ ఛఁ. చఁ . ౖ ఎగ .
ం అ యం ఉం . • యం; చఁ /cam̐ lāyēr/ v. నడ ; behave; ( హేయ్వ్);
injury; (ఇనజ్ ి); चोट; जख्म; घाव. बतार्व करआ.

ఛణ /chaṇa/ క; dried dung cakes; ( ౖర్డ్

ె గ్ ౌండ్
టె ల్ ట్స్ ేయ్డ్ ఒవ్ బుల్ ట్). ఛణ . క .
ఛణ్ /chaṇgo/ v. • ట ; టప ;
evident; (ఎ డంట్); स्प हो.
ఛణ॓ /chaṇak/ • v. దజ ; scatter; ( ెక్టర్); िबखेर;
िछतरा. ఛణ జ ప ప . దజ న రకం
ౖ ప ం . • v. జ . n. చలడం; spray;
sprinkle; ( ే ర్య్); ( ి ర్నక్ల్); घँघरीिछडकाव. ణీ
ఛణ॓. చ . • n. చ ; िबखेर; फक.
ఛ 31

ఛ /chatri/ n. ; umbrella; (అంబెలర్ ); छाता; छतरी. /chīp/ v. ప ; touch; hold; (టచ్); ( ల్డ్ ); पकड; लग.
ఛం /chaṅki/ దనం; glittering, flashing; /chīrēro/ n. పగల ట; chops; ( ొప్స్).
( ల్ ట
ి ింగ్, ెల్ ఙ్). ప /chucāpar/ n. ల ; children; ( లడ్ న్ర్ ).
ఛ /chapke/
ందర ; make fast; ( ేయ్క్ ాస్ట్ ). /chuṭṭi/ ల ; holiday; (హొల ేయ్).
ఛ ల॓. ందర . . ఆ రం ల నం.
ఛ /chapni/ n. బ ; lizard; ( సర్డ్); िचपकली. ఛ /chūṭ gō/ ం ; getting relieved;
డ పర ఫ కరఁచఁ. బ డౖ ం . ( ెటిఙ్ ి వ్డ్ ). మఁ . ంగతనం
ఛ /chapkō/ adv. త ర ; soon; (సున్). చ ం ం .
ఛఁ. త ర దల అ ం . /chūṭ jō/ v. ; part; ( ాట్); अलग हो; दूर हो.
ఛ /chapāyēr/ v. ం ; print; ( ిర్ంట్); मुदर्ण कर. /chūṭvēḷā/ n. క; leisure; (లెజర్).
ఛ య /chape sikāyar/ n. కష్ణ; training; /chūṭo/ adj. కట ; unbound; (అన్బౌండ్).
(టేర్ న్ఙ్); पर्िशक्षण; िशक्षा; तालीम. ఁ. /chūm̐ ./ v. • ఉ ; I am here; (ఐ ఎమ్ హీయ);
ం /chyāṇṭ/ n. ఏ ంతం; loneliness; (లొ ల్ ెస్); हािजर; उपिस्थत. మఁ ఁ. ఉ .
एकांत; तन्हाई. • ఉన ; existing; (ఇ ిస్ ట్ ఙ్ ి ); है जो वह. మఁ ఓ
॓ ॓ /chvāk dukri/ ; ఁ. ఆప ఉన .
back pain; (బెక్ ేయ్న్). /cheṭi/ రం; distance; ( ిసట్ంస్).
/chvārā/ n. • ;అ ; boy; (బొఇ); /cherēr/ n. ; purr; पतला दस्त.
बालक; लडका. క /chēṭikar/ v. డ ; part; ( ాట్); अलग कर.
ణ్ /chāṇ/ • వడక . ణీనఁ ణ్. వడ క . డ /chēḍa/ వర; end; (ఎండ్). ఆం డ త ఛఁ. కం
• adj. వడ న; filtered; ( ిలట్ర్ఎడ్). ణఁ జ వర మచ ఉం .
ణీనఁ ణో. వడ న . /chēḍār/ n. త ; interior; (ఇంటీయ ీయర్).
ణ్ /chāṇṇi/ n. జ డ; sieve; ( ివ్); चालनी; छलनी.
ణి జంగ . అడ త ం
ం /chāṇṭ/ ; sprinkle; ( ి ర్నక్ల్); बौछार. ళ డ .
/chāp/ v. క ; thatch; (తచ్). ఘ . /chēni/ ; नह .
ంకల ఇ క . /chēbri/ n. ఏ ; stream; ( ట్ మ్ ీ ర్ ); नदी.
ం /chāṇḍi/ n. • డ; shadow; ( ె ో). వ ఏ॓ భళ వఁ నఁ క
ం రఁచఁ. మ డ చల ఉం ం . కఁ. న న వల కల క ఏ .
• ప మ; image; (ఇ జ్); पर्ितमा; मूित. /chēḷī/ ఆడ క; female goat; ( ీ ేయ్ల్ ోట్).
•ప ంబం; पर्ितिबब; परछाई; पर्ित. ం /cho/ num. ఆ ; six; ( ిక్స్). ఏ॓ నఁ .
క . ప ం న . ఒక ఆ ల .
•ప పం. మ స ॓ ం . వ వ ఉన /choḍichāḍō/ న వ ;
ప పం. divorced person; ( ి ొస్ట్ పసన్).
ఁ /chām̐ tti/ n. ; chest; ( ెస్ట్); छाती; हृदय. పడఁ /chopaḍdam̐ / అదకం ; hand printing;
జ /chipēkōnijakō/ v. ట ; (హెండ్ ిర్ంటిఙ్). ల నఁ రం పడఁ . ం కల
untouched; (అన్టచ్ట్ ). అదకం .
ం /chiyāṇṭ/ adv. ఒంట ; solely; ( ో ); अके ले. /chōḍ/ • v. ; leave; ( వ్); अलग करा.
/chirlā/ adj. లర; miscellaneous; ( సలె యస్); . జగడం . • v. ర ం ; cease;
फू टकर; साधारण; अपर्धान; तुच्छ. ( ీస్). • v. వ ; waive; ( ేవ్); त्याग दे; अलग कर.
ం॓ /chīṅk/ v. ; squeak; ( ీక్ క్). • v. ; leave it out; ( వ్ ఇట్ ఔట్).
ం ం /chīṇṭ chāṇṭ/ • ందర వందర; messy at ణి
ణ్ నఁ దఁ. ం .
work; ( ె ి ఎట్ వక్). హ ప ం ం • n. ; resignation; ( ె ి ేన్యశ్న్);
. ప ౖ ందర వందర అ . त्यागपतर्; इस्तीफा. క దఁ. ఉ
• v. గందర ళం; disturbance; ( ిసట్బంస్). . • n. వ ; leave; ( వ్). నఁ
 32 జ

న దఁ. అత ట ం వ . ణా॓ /chōṇāk/ ; leave it out; ( వ్ ఇట్ ఔట్);

• v. రస ం ; refuse; ( ెఫుయ్స్); िझडक; िधक्कार. छोडप.; मुक्त कर.
ఓ దఁ. ఆయన టల రస ం . /chōpḍēro/ n. అదకం; dye; ( ై); रं गाई;
/chōḍkā/ n. • . డ कलमकारी. ల ప .
ణ్ . అర పం . సం అదకం .
• ర ; strip; ( ట్ ప్ ి ర్ ). ం ప /chōl/ v. • ; pare. ఏ .ఈ
ల కఁరఁచఁ. ప ర ం స య క ఒ .
మం త . • ; carve; (కార్బ్). ఘ ణా ఖ .
/chōḍdēro/ v. ర ం ; drop; ( ొర్ప్). ఇం ంద గ .
/chōḍdine/ adj. న; open; (ఓపన్). /chōlē vāḷō/ .
/chōḍālējō/ v. ం ; extricate; ఛఁ /cham̐ / adj. ఉన ; like the one which is there;
(ఎకస్టిక ర్ ేట్); छु टकारा पा. మఁనఁ . (లైక్ ద వన్ చ్ ఇస్ ేర్). ఆ ఛఁ. మం ఉన .
న ఇబ ం ం ం . ఛఁ /cham̐ pkēsi/ • adv. త ర ; quickly; (కివ్కిల్);
/chōḍēni/ adj. వదల ; sticky; ( ట్ క ి ి). క ం పక जल्दी; आनन फानन. ఛఁ ఆ .త ర
.క ం ప ం వదల . .• ౖ న; active; (ఎకిట్వ్).
/chōḍēr/ • దల యడం; సమర ణ; • ఆక కౖ న; sudden; (సడన్).
offering; (ఒఫ ిఙ్); समपर्ण; सुपदर्गी. జ ఛఁ /cham̐ ri/ n. క ; knife; ( ైఫ్); चाकू .
. సం సమ . ఛఁ /cham̐ lā/ v. న ; drive; ( ైర్వ్).

జగ /jagat/ n. • జగ ; universe; (యు వస్); जगत; జ /jan/ • పజ , జనం; people; ( ీపల్). త

संसार. జగ రఁచఁ. జగ ల క జ . లం ఎంత మం
ఉం ం . • పపంచం; world; (వల్డ్ ); िव ; संसार; ఉ . • n. జ .హ జ
दुिनया. జగ భళ ణో. పపంచం తం క . ఊ జ ఎ వ.
ఉం . • పపంచం, సృ . • n. జనం. త జ క . ఊ జనం
జ /jagsē/ n. పపంచం; world; (వల్డ్ ); संसार; दुिनया. ఎంత. • n. ; community; (కముయ్నటి); लोग;
జ /jagāvo/ v. ; arouse; (అ ౌస్). जनता. జ భళ బంణ్ . ల క ం .
జ /jaṭṭi/ n. జ ; gang; ( ెఙ్); दल; समूह. జన /janna/ adv. అ ; then; ( ెన్); तब. మఁ ఆ ఁ
జ /jaḍ/ adj. ; root; (రుట్); जड; मूल. జన ఆ . వ నఅ .
జణావఁ /jaṇāvam̐ / v. • ం ;ఉత ; జ /jannāj/ • అం వల; because of that; ( కొస్
infuse; (ఇన్ఫూయ్స్); पैदा कर; जन्म दे. ఒవ్ ెట్). జ మ . అం వల
జణే /jaṇēr/ v. • పస ం ; ఈ ; జన ట; వ . • adv. అప ; till that moment; (టిల్ ెట్
deliver; give birth; ( ి వర్; ివ్ బత్); जन्म दे. మంట్); तब तक ही; उस समय तक ही. జ మఁ
జతక /jatakar/ v. • జత ; join; (జొఇన్). బ జతకర చఁ . అప . • adv.
బం ంధఁ ఛఁ. ఎ జత బం కడ ; జత అం క ; thus; (దస్). సద జ .
.ఓ నఁ జతక . ద జత . చ నం క అ . • adv. ంట ;
జత /jatan/ • భదౖ న; గత ప ; secure; soon; (సున్); तुरंत; फौरन. జ . ంట
( ికుయ్అర్). • adj. న; hidden; (హిడన్). • n. వ . • adv. ంట ; immediately; (ఇ ీయటిల్ );
టడం. • adj. లవ . • v. ; hide; (హైడ్); तत्क्षण; तुरंत; फौरन. • n. త . జన జన
िछपा. • v. ; mask; (మాస్క్). ఆ కఁరఁ. తర వ ం .
జ జన 33

జ జన /jannār janna/ adv. • ఎప క ; now జ సం /jammīrō śāstraṁ/ గర సం;

and then; ( ౌ ఎండ్ ెన్). జ జన underground science; (అండ ౌర్ండ్ ైఅంస్).
క . ఎప క ప . జ /jammēdār/ n. • ఆ .
• అప క . ; landowner; (లెండ్ఓనర్); भूस्वामी; जम दार.
•ౖ
జ /jannāvēti/ ఇ వర ఉం ; it used to be • యజ ; owner; (ఓనర్).
there; (ఇట్ యుస్డ్ టు ేర్). జమణో /jamaṇō/ adj. ; right; ( ైట్); दािहना; दायाँ.
జంగ /jaṅgal/ n. అడ ; jungle; (జంగల్); वन; जंगल. జమణో ం ట . పక అ
జంగ రఁచఁ. అడ ఉం . ట ళ ం .
జంగ /jaṅgalēr gōrli/ ండ ; kind of deer; జ /jamānēmā/ ర లం .
(కైండ్ ఒవ్ ీయర్). జంగ నఁ మఁ . ండ జ /jamāyi/ n. అ ; son-in-law; (సన్- ఇన్- లొ);
ల ం . दामाद; जमाई.
జం /jan̄jrāgo/ adj. ఉ పడ; startled; ( ట్ ాటల్డ్ ). జ /jamāyēr/ n. ప
; spread; ( ె ర్డ్).
ం సప ఆ జం . ద కల జ /jamālīr jhāḍ/ జ .
వ ఉ న ప . జ ॓వ /jarrāk vaḷā/ ం ం ; while; ( ైల్).
జన /janam/ n. జన ం; birth; (బత్). జ ॓వ థ . ం ం ఆ .
జ /janā/ బ , న. జ డగ /jarrāmā ḍagargi/ త ం ; just
escape; (జస్ట్ ఇ ేక్య్ప్). జ డగ .
త ం .
జ /jarūr/ n. అక ర; indispensability;
(ఇం ి ెప్నస్ టి); जरुरत; गरज; मतलब.
జల /jalam/ n. ంత; strangeness; ( ట్ ేయ్
ర్ ెస్);
अजीब; िविचतर्. ఁ జలం క . ఏ ంత
.
జ /jaldi/ • adv. ంట ; immediately; (ఇ య
ీ టిల్ );
तत्क्षण; तुरंत; फौरन. జ ॓.
జ వ /janāvar/ n. • ; tiger; (టైగర్); बाघ. జ వ డ ంట ఇ . • adv. త తం ; snappy;
నఁ వఁచఁ. ఆ ం ం . ( ెన్ ి). జ క . త తం . • adj. గవంతౖ న;
• ద ; big tiger; ( గ్ టైగర్). మఁ జ వ నఁ fast; ( ాస్ట్ ); अचानक. • adv. ందర; quick; (కివ్క్);

. ద ల ం . • ఆడ ; female जल्दी; उतावलापन. ఢఁ జ ఆ . దగ

tiger, tigress; ( ీ ేయ్ల్ టైగర్, టై ెర్స్). ందర . • v. త ర ; press; ( ెర్స్). జ
జం న /jaṅkhāna/ n.
ప ; bedspread; (బెడ్ ె ర్డ్); క కఁ. మ త ర . • adv. ఇ ;
चादर; सौर. ఁ జం న ఓడఁచఁ. చ లం just; (జస్ట్ ); अभी.

ప క ం . జ /jaldir/ n. అత వసర; dire; ( ైయర్).

జణ్ వ ఛఁ /jamṇēvaḍi cham̐ / ౖ ఉన ; right జ /javāb/ జ ; answer; (ఆంసర్).

side; ( ైట్ ైడ్). ఙ్ /jṅāni/ అ న ; person who knows
జ /jammi/ n. • ; place; ( ేల్ య్స్). మఁ everything; (పసన్ హు ోస్ ఎ ర్ ఙ్).

జ . ఊ సల . /jñān/ , , కం.
• ల; floor; ( ల్ ొర్); जमीन; िम ी; खेत. ఈ ఆ జ /jyādā/ ఎ వ; more; ( ర్). ణీ
. ఇ మం ల . ం . న ఎ వ ంచబ .
• ; earth; (అత్); पृथ्वी; जमीन. హ ద /jyār/ n. న ; maize; ( ెయ్స్); ज्वार.

ఎక జ ఛఁ. ప ఎక ల ఉం . /jākṭi/ , ర క. ప
జ ప ఒల /jammipar olaṭrō/ లౖ రడం. రఁజ . రౖ ,ర క
జ /jammīmā būr/ ంద టడం . క ం .
గ 34

గ /jāgan/ • adv. అపమతం . n. వ; mindful; ణు /jātō rēṇu/ ఉం .

awaken; ( ైండ్ఫుల్); (అ ేకిన్); जागित; जागरण. ణు. ఉం .
మఁ గ . తం దక /jādakar/ v. ం ; raise; ( య్
ే స్). ఫ
ఉ . క . పం రగ ం .
/jāg/ n. • ; place; ( ేల్ య్స్); जगह; स्थान. ఏ /jādāphyālēr/ v. • ం ; expand;
ౖ నఁ ఓ .ఈ స ఆ ట . (ఇకెస్ ండ్). • గ ; लंबा कर; तान.
• ; earth; (అత్); पृथ्वी; जमीन. త నఁ క ఁ /jādām̐ / adj. ఎ వ; more than; ( ర్ ెన్). ఉం
ఛఁ. ఎంత ఉం . ఁ ఛఁ. టక ఎ వ ఉం .
• ంతం; region; ( ీజన్); पर्ांत; पर्देश. త ం /jāṅgḷā/ n. డ; thigh; ( ై); जँघा; जाँघ.
ఛఁకఁ. ట ంగ ఉ . ం /jāṅgi/ n. .
చఁ /jāgrōcam̐ / స ృహ ఉన దశ; being నపదం /jānapadaṁ/ adj. నపదం; folk song; ( ోక్
conscious; ( ఇఙ్ కొంశస్). ొఙ్). స నపద
రణ్ /jāgāraṇ/ n. రం; wake; ( ేయ్క్); जागरण. ॓ . తన లం నపద న ం న
/jāgīr/ n. సం ే ట్ ); संस्थान;
నం; estate; (ఇ ట్ య్ ల ఎ వ .
िरयासत; राज्य; अिस्तत्व. /jāppā/ • adv. అ తం ; immensely; (ఇ ెంస్
ం /jāḍēr dānt/ దవడ ప . ). . అ తం అన ం
/jāḍo/ • adj. ధృడౖ న; rigid; ( ి డ్). ఆ . • adv. ఎ వ; very large; ( ె ి లాజ్).
నఁ . గ వ వంగ . • adj. . ప • adj. అదనం; extra; (ఎక ర్). • adv. వర .
ఛఁ. ఉం . • adj. బ యౖ న; ఆ క . సం వర
mighty; ( ైటి). • adj. బలం ం ; stout; ( ట్ ావ్ట్ ). ల ం . • adj. ఎ వ; more; ( ర్); अिधक;
ఛఁజన క సకఁ. బలం బ ज्यादा; बहुत; बडा.
యగల . • adj. ; burly; (బ ల్ )ి . క /jāppākar/ v. ం
; raise; ( ేయ్స్).
ఛఁ. బ యం ఉం . క క . సం దన ం .
ఛఁజ /jāḍocham̐ jako/ ఉం . /jāb/ కవ .
జ /jāḍojaṭ/ adv. క ; thickly; ( క్ ). /jābḍō/ n. • దవడ; jaw; (జొ); जबडा.
/jāḍōvēr/ అవడం; becoming • ప ; gill; ( ల్).
fat; ( క ఙ్ ెట్). ం /jāmbu/ పం . ం వ నఁ
ణ /jāṇan/ • adv. ఊ ; predictably; (పర్ ికట్ లటి). ఆ . పం ఆ మం .
ఊ ణ . అత ఊ . ఁ /jāmā cām̐ / ం పద. అం నఁ ఛఁ.
• adj. ప న; inaccurate; (ఇన్ఎకయ్రట్). అపణ్ ణ సంత ం పద.
. మనం ప న ట ప డ . దఁ /jāyedam̐ / n. వ డం; letting it go; (లెటఙ్
ి
• n. అ స కం; fiction; ( ికశ్న్). మఁ జ ణ . ఇట్ ో). మఁనఁ దఁ. న బయ .
ం అ స కం. గ /jāyēr galmā/ రం.
తకం /jātakaṁ/ n. ష ం; palmistry; ( ా ట్ )ి ర్ . /jāyēro/ n. గమనం; movement; gait; pace;
తకం హ ల॓ భగ . ష ం गमन; गवन; चाल. . ణీ ఉ .
ఇ . అ ఖం .
తర /jātara/ n. ర్ ); यातर्ा.
త; trip; (టిప్ /jāri/ v. ం ; it goes; (ఇట్ ోస్). .
/jāt/ n. • ల ; caste; (కాస్ట్ ). త ణ . ఏ ం ం .
ల ఏ .• ; breed; ( ర్డ్). హ /jārēr bāṭi/ న . మఁనఁ
. ప .హ ణో. న .
. ి ); धमर्.
. • మతం; doctrine; ( ొకట్ర్న్ /jārēr rāḍā/ న కం ; maize plant;
ర మ ఎక . మ ౖ న ( ెయ్స్ ల్ ాంట్). ప గఁచఁ.
వ ఒక . న క ౖ ప న .
 ఁ 35

ఁ /jāvām̐ / ం; let's go; (లెట్స్ ో). ఁ . /jūnō/ adj. • త .త ; old person; (ఓల్డ్
•
ం పద. పసన్). భ . త
/jāvō/ v. ళ ం ; please go; ( ీల్ స్ ో). క . • తబ న; stale; ( ట్ ే ల్). ఈ
ఁ అ ఁ ఁ /jām̐ n avum̐ cum̐ / v. ; I will go . ఈ ఆ రం తబ ం . డ .డ
and come back; (ఐ ల్ ో ఎండ్ కమ్ బెక్). త అ ం .• తన; outmoded; (ఆవుట్ ెడ్);
ఁ /jām̐ yijāt/ n. ఆ ; belongings; पुरातन; पर्ाचीन. మ ఇషం . తన
( లొం ింగ్స్). హ నఁ ఁ ఛఁ. ట న న . • త; पुराना. ఈ
ఆ ఉ. .ఈ ట త .
ఁవఁ /jām̐ vam̐ / ళ ం; let's go; (లెట్స్ ో). అపణ్
ఁవఁ. మనం ళ ం.
లఁ /jitlam̐ / v. ం ; attain; (అటేన్); सािधत कर;
पूरा कर; जीत; सफल हो. జ లఁ.
అ న ం .
/jimmedāri/ • ధ త; binding; (బైం ిఙ్); दाियत्व;
िजम्मेदारी; उ रदाियत्व; कतर् . ఆ ణ్ క
ర ణో న రచఁ. ఆట ఎవ ఎ
ఆ ఎవ ధ త ఉం ం . • adj. ధ త గల;
having responsibility; (హె ఙ్ ి ొప్ంస లటి). ఁ /jūm̐ / n. ; louse; (లౌస్); जूँ; चीलढ.
ణ్ ం ; win; ( న్); जीत.
/jītṇo/ v. జ నఁ /jēr jēnam̐ / adj. వ గత; private; ( ైర్ ట్).
/jītēro/ • n. లవడం. /jēl/ n. • ర ల, రం; ౖ ; nick; ( క్).
/jīb/ n. క; tongue; (టఙ్); जीभ; जबान. ధక /jorēti dhakal/ • గ ; push
. క బయ . solidly; (పుశ్ ా ).ీల్ ధక . గ
/jīrō/ n. లకర; cumin; (క న్); जीरा. నఁ ప .•గ యం . బం నఁ జర
వం లఁచఁ. లకర ం . ధక . ఈ బం ం ంగ యం .
వణి /jīvaṇi/ బ ; live; ( వ్). వణి. బ . /jō/ • n. ; repair; ( ి ేర్); जा; रवाना हो; बीत जा;
/jīvḍā/ n. • హం; body; (బొ ి); शरीर; काया; देह. गुजर. . అన ం .
ఁ ఛఁ. హం అందం ఉం ం . • v. ; enter; (ఎంటర్); पर्वेश कर; दािखल हो; पैठ;
/jīvtōḍārō/ adj. ఆక ; घुस. ఘ . ఇం .
attractive; (అటెక
ర్ ట్వ్
ి ). • v. ౖ . అబ ఁ అ .ఇ ఇచ ం
ఆం /jīvemār āṅg/ n. ప అవయ ; బయ . • v. ; go; ( ో). అ .
inner organs; (ఇనర్ ఒగంస్). ఇక ం . • v. ; जा; गुजर; मर
/jīvēti/ adv. స వం ; lively; (లై ల్ ). • ఆ గ ం ; जा. ఎ ఛఁల . ఇక ం .
healthily; (హే త్ ). ఛఁ. ఆ గ ం ఉ . /jōkēr/ n. యడం; to balance anything;
/jīvērō/ adv. రకం ; physically; ( ి ిక ). (టు బెలంస్ ఎ ఙ్).
/junēdāḍēr/ adj. త ల ; quaint; (కేవ్ంట్). /jōg/ n. జలగ; centipede; ( ె ట్ ీడ్); ज क.
న /jurmāna/ n. అప ధం; offence; (అ ెంస్); /jōḍ/ n. అ ; joint; (జొఇంట్); जोड; टाका.
अपराध; दोष; क़सूर; ग़लती. త కరఁ పం /jōḍi/ • n. ; pair; ( ేర్); जोडा; चप्पल; जूता.
న లఁచఁ. త పం అప ధం దఁ. అర పండ ఇ .
ం . • n. జంట,జత. • adj. ఇద ; dual; (డుయ్అల్).
/julūs/ n. ఊ ం ; procession; (పర్ ెశన్); जुलूस. /jōḍēro/ v. ర ం ; compose; (కొం ోస్); रचना
/jūtē/ n. ; boot; (బుట్); पादरक्षा; जूता. कर; बना; िलख.
మ ం లఁచఁ. వ ళ /jōt/ n.
ం ; light; (లైట్). ఘ
క ం . ఆ చఁ. ఇం ర ం వ ం .
 మ 36 ం

మ /jōmat/ . మ . అత /jōrti/ • adv. గర; loud; (లౌడ్); जोर से; ऊँचे

. स्वर से. సదవ కఁ. గర చ .
వఁ /jōyivam̐ / v. ప ; maroon; (మరూన్); • n. గం; drift; ( ిర్ ట్ ్); वेग; तेजी; फु त ; शीघर्ता.
अलग हो जा. ం . గం ప .
/jōr/ • n. ఉ హం; బ ; zeal; ( ల్); उत्साह; /jōrtivyārō/ n. గ ప హం; rapids; ( ె ిడ్స్).
जोश; उमंग. • v. ; ability; (అ లటి). ప /jōrbār ti/ • v. బలవంతం; compulsion;
మ . ఉన వ . (కంపలష్ న్); जोराजोरी; जबरदस्ती. ఎ నఁ
• n. బలం, శ . ప ఛఁ. ఒం క . ఒక బలవంతం ట .
బలం ఉం . • n. ప కమం; energy; (ఎన ); पराकर्म; बहादुरी.

ఝ /jhagḷō/ n. అల; wave; ( ేయ్వ్); तरं ग; लहर. ం /jhāṅkrō/ • v. ; glisten; ( ల్ స

ి న్).
త ఁ ఝ ఆవచఁ. అల వ . • adj. ప శౖ న; bright; (బైర్ట్).
ఝ /jhagāye/ న. ప ం ం॓ /jhāṅk/ v. ; shine; ( ైన్).
ఝ జ ణ్. న ద ం న ం /jhāṅkēr/ n. • ి ర్); पर्कािशत
; glitter; ( ల్ ట
ఎవ . हो; चमक; जगमगा. • రవడం; glistening; ( ల్ స ి ంగ్).
ఝ /jhaghrē/ వడ .ప త రజన /jhāḷ/ n. వల; net; ( ెట్); जाल; फं दा; पर्ेम.
ఆవజ నఁ ఝ క కఁ. ఎండ ం /jhīṅgā/ n. య ; prawn; ( ొర్న్); िझगा; छ गा.
న ల వడ ం ం ణే ర ఆ రఁచఁ. య ల రల
అం . ఉం ం .
ఝ /jhaḍ kār/ • n. లపడం; dusting; (డు ట్ ంి గ్). /jhīmrā/ మత .
లఝ ర . టవ ఒ ం /jhūṇṭ/ ం ; group; (గుర్ప్).
. • v. ; whisk; ( స్క్); झटक; झाड. ం /jhūn̄c/ n. రణా ; sunrise; (సం ేయ్ ైస్);
ఘ తఝ . ఇం త . धूप; आतप; घाम.
ఝ /jhaḍi/ n. ; storm; ( ట్ ొమ్); तूफान; आँधी. ం /jhūṇṭē/ . ం .
ఝ పఁడఁజన నఁ వఁచఁ. యల ం .
వ న అంద ఇబ ం ర . ం /jhūṇḍ/ n. • స హం. • ం ; group; (గుర్ప్);
ఝ /jhaḍī mārri/ అల డనం; low air समूह; भीड. అపణ్ ం నఁ ఆ . మనం ఆ
pressure; (లో ఏ ెర్శర్). ం ల వ ం.
ఝ ణీ /jhaḍīr pāṇī/ n. జ న ; raining
heavily; ( ే న్ఙ్ హె ).
ఝ /jhaḍhe/ ; falling; ( ొ ఙ్).
ఝం /jhaṇḍā/ n. ం ; flag; ( ెల్ గ్); झंडा.
ఝ /jhamjāyēr/ n. వడం; being
spread; ( ఇఙ్ ె ర్డ్).
ఝల /jhalan/ ప ; hold; ( ల్డ్ ). నఁ ఝల
॓. ఈ ప .
/jhāḍ/ ; tree; (టీ)ర్ ; झाड. ఈ .
ఇ ల . ం /jhūmpḍī/ n. ; hut; (హట్); कु टी; झ पडी.
/jhāḍmārēr/ ర తం ; హ ం ం ఛఁ. తం
removal of insects; ( ిమువల్ ఒవ్ ఇం ెక్ట్ ). ఉ .
 37 టఁ

/jhūrēr/ v. మన గడం; longing to /jhōḷi/ n. ఉ ల; spring; ( ి ర్ఙ్); झूला.

see the other related person; (లొఙిఙ్ టు ప . ఊయల పప ం .
ీ ద అదర్ ిలే ట్ డ్ పసన్). ఝఁ /jham̐ mēni/ adj. అసంగతౖ న; incompatible;
/jhōgoḷ/ అల ; waves; ( ేయ్వ్ ). (ఇన్కం ెటబల్); वािहयात; ऊलजलूल.

టక /ṭakan/ • n. లకడ. • adj. రౖ న; stable; ( ట్ ేయబ్ల్). /ṭāḷnākēr/ n. వ కరణ ; classifications.

టక /ṭakkar/ n. ౖ రం; mishap; ( సహ్ ప్); दुघर्टना. /ṭāḷā khāro/ n. మ ; lazy; (లే స్).
టం ర /ṭan̄cēra/ వలం ట. /ṭikāl mār/ v. ;
ట ఆ /ṭappārāpīs/ త లయ . vaccinate; (వకస్ ేట్).
ట ఆ నఁ . ఉత త /ṭūṭ gī/ ం ; broken; (బోర్కన్).
లయం . జ /ṭūṭgijako/ ం న ; got a
ట /ṭamkār/ క టక ం ; stare the eyes; divorce.
ే ద ఐస్). ఆం ట
( ట్ ర్ .క టక ం . ప /ṭūṭpaḍēr/ adv. సంభ ం ; happen;
/ṭvāḷimārēr/ adj. చమ రం; miracle; (హెపన్); पैदा हो.
( రకల్). ం /ṭūṇṭō/ • adj. ం ; cripple; (కర్పల్).
య /ṭāṭiya/ n. కం గ; hornet; (హొన్ఎట్); बर; • n. అంగౖ కల ం; disability; ( ిస లటి); अपािहज.
ततैया; िभड. ం ఆ ఛఁ. అత అంగౖ కల ం కల .
ం /ṭāṅg/ n. • ; leg; (లెగ్). ఠక ం క ల /ṭēkan cālēr lakḍī/ ఊత కర; walking
.ప దం ం .• దం; foot; (ఫుట్); stick; ( ొకిఙ్ ట్ క్
ి ).
पाद; चरण; पैर. /ṭēḷō/ • హమ త వం; wedding celebration;
ం /ṭāṅgāḷō/ ఎ న వ , ( ె ఙ్
ి ె బేయ
ర్ శ్న్). • n. క; show; ( ో); िवनोद;
ం /ṭān̄cēro/ ; gore, pierce; ( ోర్, ీయర్స్). मनोरं जन.
ం /ṭāṇḍēr/ • మగ,మ . ం /ṭokḍā/ n. • నక. • క ; shred; ( ెడ్ర్ ); टु कडा.
కఁరఁ. మ ఎ వప . • n. మగ ; men; నఁ .వ క
( ెన్). • n. న ; ringleader; ( ిఙ్ డర్). ఊ యడం జ ం . • వక . ఆ . అదం
కరఁజ ఆ ం . ఆప న న . క ౖ ం .
• n. ప గ ; ex-husband; (ఎక్స్- హసబ్ండ్). కణి /ṭōkaṇi/ n. ; vessel; ( ెసల్); बरतन; प्याला.
కణి . ఆ రం .
కణో /ṭōkaṇō/ n. ం ; pot; ( ొట్); घडा; कलशा.
కణో ణీ భ . ం ప .
/ṭōṭi/ n. ; manger; ( ేంజర్). హ
భ . ం .
/ṭōḍnākō/ v. ర ; break it; (బేయ్
ర్ క్ ఇట్).
/ṭōpi/ n. ; hood; (హుడ్); टोपी.
/ṭōliyā/ ట; bird of quail genus;
ం /ṭāṇḍo/ గృహ స హం; family; ( ెమ ). (బడ్ ఒవ్ కేవ్ల్ నస్).
/ṭāḷ/ v. ; becoming separate; ( క ఙ్ టఁ /ṭam̐ ḷgō/ పడడం; relief from the danger
ెప ేయ్ట్). నఁ ॓. ఎవ . of accident; ( ి ఫ్ ొర్మ్ ద ేయ ర్ ఒవ్ ఎకిస్డంట్).
ఠక 38

ఠక /ṭhakkar/ v. ఆపద; accident; (ఎకిస్డంట్). /ṭhāl/ ; vacant; ( ేయక్ంట్).

ఠ ణొ /ṭhakāṇo/ n. • వస గృహం; quarter; (కొవ్టర్). /ṭhālivātē/ n. • క కథ; false talk; ( ొల్స్ టొక్).
•మ ; lodge; (లొజ్); मुकाम; पडाव. ఆ త కమ . క కథ ప . • అవగతం
ఠ ణో . ఈ మ ఎక డ. ట ; meaningless talk; ( ఙ్లెస్ టొక్).
ఠ /ṭhakul/ • v. న ం ; figure; ( ిగర్). క ఠ /న /ṭhālo/nakām/ • adv. వ .
క .ప న న ం . • v. న ం ; figure; ( ిగర్). • n. వ భమ; without any reason; ( ౌట్ ఎ ీసన్).
ి ); आचरण; बतार्व; वहार.
• n. ఆచరణ; practice; ( ెర్కట్స్ • n. అ యం. n. ఉత . • adv. ఉ తం ; injustice;
• n. ర ం ; conducts; (కన్డక్ట్ ); िनभा; चला. ి ); अन्याय; अनीित; बेइन्साफ़ी.
(ఇన్జ ట్ స్
ఠ /ṭhagevāḷo sāḷyā/ ల నక ; /ṭhikri/ n. • నం; oven; (అవన్); तवा. నఁ ప
cunning fox; (క ంగ్ ొక్స్). కరఁ. ల నం ౖ . • ం ; tile; (టై ల్);
ఠ మ ం ; dump; (డంప్); उँ डेल. ఓ
/ṭhalā/ v. कपडा. ఘ ప పఁ. ఇం కప ం
ఠ . గంప మ ం . ఉప .
/ṭhām/ n. త; utensil; (యుటె స్ల్). ణు /ṭhēṭetāṇu/ n. ర లం; forever; (ఫ ెవర్).

డగ /ḍagar jō/ v. ; go; ( ో). బ నఁ డగ మ ; branch; (బార్న్చ్); टहनी.

/ḍvāḷi/ n.
. బ . . మ ం .
డ /ḍaggi/ ం ; getting removed; ( ెటిఙ్ ిమువ్డ్ ). ణ్ /ḍākaṇṇi/ v. క ; vomit; ( ా ట్); उलटी; कै ; वमन.
కణి
హ డ . ఎ క ం . క ప /ḍākṭar paḍāyi/ ౖ ద ద ;
డప /ḍapaṭ/ ; chase by running; ( ేయ్స్ బై ర ఙ్). medicine; ( ె ిస్న్).
డప /ḍapaṭdinē/ ల న. ణ్ /ḍākṇo ghōḍo/ n. ఊసర ; chameleon;
డప /ḍapaḍā/ v. దం ; proclaim by beating a (క న్); िगरिगट. ణ్ హ పఁరఁ
drum; ( ీఆ ోకేల్య్మ్ బై టిఙ్ ఏయడ్ర్మ్). డఫ ర రఁచఁ. ఊసర పచ ౖ ఉం ం .
ఎ న . ప పం గ ం దం . ం /ḍāṇḍ/ n. • ప రం; reparation; पिरहार;
డ /ḍabbō/ n. ప; cistern; ( ిసట్ర్న్). హ ठु कराना. • జ ; penalty; ( ెన ట్); जुरमाना; रुपया
డ మ . ప పం యం . अदा करने की सजा. త కరఁ ం గఁచఁ.
డ /ḍabōḷ/ n. ంచడం; immersion; (ఇమ ష్న్ ి ). త జ . • అప ధం; offence;
డ /ḍar/ n. భయం; hazard; (హెసడ్). వణా డ (అ ెంస్); अपराध; दोष; क़सूर; ग़लती. ఖ
గఁ. ట భయం అ ం . కర ం ం . ప అప ధం క .
డ /ḍarkāyēro/ v. గ ం ; roar; ( ోర్); गरज; ం /ḍāṇḍi/ n. మ; stalk; ( ట్ ోక్).
िसह आिद का गरज. /ḍāv/ adj. ఎడమ; left; (లె ట్ ్); बाईं (ओर). వ
డ /ḍaḷi/ n. క ; mutton piece; (మటన్ ీస్). . ఎడమౖ న .
/ḍvāḍi/ n. గడం; beard; ( యడ్); िचबुक; ठोढी; ం /ḍiṇḍu/ క . ం ఇస ం .
ठु ी; दाढी. క షం ఉండ .
ప స /ḍvāḍiparēr pyāsaḍ/ గడం ; /ḍubāḍ/ v. ం ; sink; ( ింక్); डु बो; गोता दे.
shaving cream; ( ే ంగ్ కీర్మ్). ణీ డ హం క . తల
/ḍvāḍō/ n. డ; hernia; (హర య); फोता. ం నం .
 ॓ 39 ౖ ఁౖ ఁ

॓ /ḍubāḍnāk/ v. ం ; deluge; ( ెలూయ్జ్). • v. అస ె ); अस्त हो; डू ब.

ం ; set; ( ట్ .
నం . న పవ ం ం ం . అస ం .
/ḍūbgi/ ం ; drowned; ( ౌర్ండ్). ఓడ . /ḍūbrō/ ; sink; ( ింక్). జ పడవ
ఓడ ం . నఁ . న పడవ .
/ḍūbgō/ • n. మగ మవడం; involve; (ఇం ొల్వ్). బ /ḍobaḷ/ v. ం ; merge; (మర్జ్); डु बो; गोता दे.
.ప మగ మ . /ḍōkrā/ n. స ; gaffer. 60 వర
• v. ; डू ब; गोता लगा. ణీ . మ న క కచఁ. 60 సంవత ర న
ట ం . వ స అం .

ఢం /ḍhaṅg/ n. • ; counsel; (కౌంసల్); बुि ; अक्ल; ( ల్ ో ). క ఫర ॓. లగ క

ज्ञान; िववेक. ఢం ఆ . . . • n. మ ; slow; ( ల్ ో); धीरे से; चूपके से; शांत
• అల ; feature; ( ీచర్); लक्षण; िचह्न; िनशान; मन; शािन्त; चुप्पी; नीरवता. ం
गुण. ఢం ఁ ఆ . అల ఏ ప ణ్ . గ ౖ న ౖ మ ఉం .
.• ; posture; ( ొసచ్ర్); ढंग; तरीका. • adv. గత ; carefully; (కేఫు ). • n. నం .
ఢం ఆ . త n. ఆలస ం; delay; ( ిలేయ్); देर; देरी; िवलंब.
మం . • పవర ; manner; ( ెనర్); चाल चलन. ఁ క క ఆ . ఎం ఆలస ం
హ ఏ॓ ఆ ఢం ఆ ణో. ప ఒక పవర వ . • n. ల . ఈ క ఆ .
ం . • నడవ క; carriage; (కె ిజ్); चाल चलन; ల ప వ .
यातर्ा; चक्कर; गमन; चलना. ం /ḍhūṇḍ/ • , , ం .
ఢం /ఇ /ḍhaṅg/iḍti/ n. ఆ ర వ వ రం; traditional ం మ . న తక .
custom; (టర్ ిశనల్ కసట్ మ్). • v. క ; invent; (ఇ ెవ్ంట్); पता लगा; आिवष्कार
ఢం /ḍhaṅgēti/ n. కమ కష్ణ; discipline; ( ి ి ిల్ న్). कर; देख; जान. కతఁచ ం . ఎక ం .
ఢం ణో. అంద కమ కష్ణ ఉం . • v. క ; discern; ( ిసర్న్); आिवष्कार कर.
ం॓ /ḍhāṅk/ v. క ; muffle; (మఫల్). ణిప ం॓. ండ మ . క క పం .
ౖ క . • v. ; search; (సచ్); अन्वेषण कर; अनुसंधान कर.
ంణ్ /ḍhāṅkṇi/ n. త; cover; (కవర్); ढकना. నఁ మఁ ం . సం
ంణ్ . త కప ం . అ . • v. ం ; experience;
/ḍhāb/ n. • ; well; ( ెల్); कुँ आ; कू प. హ ీ ంస్); शु
(ఇకీస్ య య कर; अनुसंधान कर.
ఘ ణా ఛఁ. ఇం ం ఉం . ణో ం . వల న సం
• ; कु आँ; बावडी. ణీ ం ం . • v. ; ढू ँढ. ం .
ప వఁచఁ. ళ పంట పం . డ .
క /ḍhilōkan/ ర ల . ం /ḍhūṇḍ lā/ v. క ం ; gather; ( ెదర్).
భ /ḍhilōbhas/ adv. రసం ; wan; ( ొన్). ఁ /ḍhūm̐ s/ n. పం ; bandicoot; (బాయ్ం ికూట్);
ఆవఁజన ఆ బ వఁచఁ. జ రం घूस. ఁ జ న దఁచఁ. పం
వ న రసం క . ం .
/ḍhīrā/ n. కంప; thorny plants. /ḍhērā/ adj. ండ; ball of string; (బొల్ ఒవ్ ట్ ఙ్
ి ర్ ).
/ḍhīlo/ • adv. న ; straight; ( ట్ య్ ే ర్ ట్ ); सीधे; सीधे ౖ ఁ ౖ ఁ /ḍhaim̐ ḍhaim̐ si/ adv. • ; thereupon;
ढंग से; अच्छी तरह. ల నఁ క ణో. ( ేర్అ ొన్); करीबकरीब; पास का.
ం కల న . • adv. ల ; slowly; • ఇం ం ; approximately; (అ ొర్కిస్మటిల్ ).
 40 త

/ḍhokḷiyā/ n. ట ; a type of fish; (ఏయ్

టైప్ ఒవ్ ిశ్). ఏ॓ . ట ఒక
రకౖ ప.
/ḍhōglā/ adj. అనంత; infinite; (ఇ ఫ్నట్).
ఢఁ /ḍham̐ yi/ • adj. దగర; close; (కోల్స్); पास; िनकट;
समीप. తల నఁ ఢఁ కర .త దగర
. • n. ప ం; nearness; ( యర్ ెస్); सामीप्य;
समीपता; िनकटता. హ ఢఁ ఆ .
ప ం గల వ . • adj. ఇ ౖ న; narrow; ( ె ో).
• adj. ఆసన ; adjacent; (అజేయస్ంట్). హ ఢఁ క /ḍham̐ yikar/ • n. ; heap; (హీప్); जमा कर; ढेर
ఘ ఢఁ ఛఁ. ం ఇ ఆసన ం ఉ . लगा; राशीभूत हो. • v. ఆ ం ; digest, get digested;
• adv. వద; northward; ( ొత్ ొడ్); के पास; के नजदीक. ె ). ఢఁ కర ల. దగర
( ైజెస్ట్, ెట్ ైజె ట్ డ్
ౖ ర ఢఁ ఛఁ. సకం ర వద ఉం . ఆ ం . • n. దగర ; get near; ( ెట్ యర్). ఛఁ
• n. స పం; near; ( యర్); समीप; नजदीक; िनकट; జ నఁ ఢఁ క . రం ఉన వ ల దగర
पास. హ ఘ ఢఁ ఛఁ. ఇ యం . • v. డ టడం; to collect; (టు కొలెక్ట్). వ
స పం ఉం . ణాన ఢఁ క . ఎం న ల డ . వ
ఢఁ /ḍham̐ yikido/ v. ఆధ ం ; treat; (టీట్ర్ ); आदर ణానఁ ఢఁ క . ఎం న ంజల డ .
कर; इज्जत कर. ణీ నఁ ఢఁ . ఎవ • v. ఆక ం ; occupy; (ఒకుయ్ ై); आकर्मण कर; चढाई कर.

ఆద ం . జ న ఢఁ క . న
ఢఁ /ḍham̐ yiro/ n. త ం; vicinity; ( నటి). ఆక ం . • v. గత ప ; preserve; ( ిర్సవ్). న
ఢఁ రచఁ. అత అంద త ం ఢఁ కర ॓దఁ. వ దగర గత ప .
ఉం . • v. స క ం ; mobilize; ( బలైస్).

త /takḍi/ n. ; balance; (బెలంస్); तराजू. • adj. అ

వం క; ancestral; (ఎ ెస్సట్ ల్
ర్ ). హ
తగ ఆం /tagarāyēr āṅgḷi/ n. ; తం . వంశం ద .
forefinger; ( ొ ిఫ్ంగర్); तजर्नी; अंगूठे के पास की उँ गली. తం /tan̄jro/ అ గ ం ఉండడం; being ill; ( ఇఙ్
తడ /taḍa/ n. ప ; punt; (పంట్); ल का बेडा. స ఇల్).
ద ణీ తడ ఆవఁచఁ. స దం త /tanērō/ n.ంత ; owner; (ఓనర్).
ప ఏర డ . తప /tapas/ n. తప ; penance; ( ెనన్స్); तपस्या; तप.
తడ /taḍa/ v. అల; tide; (టైడ్). మఁ నఁ తప క ఁ. తప
త /taḍko/ adv. ఎండ ; sunny; (స ). .
త /taḍkēmā sukān/ ఎండ ఎం న; dried త /tapśā/ n. • ; judgement; (జజమ్ంట్).
in sunlight; ( ైర్డ్ ఇన్ సంలైట్). పం య॓ త కఁచఁ. ఊ
త /taḍtēr/ adj. ; fresh; ( ర్శ్ె ); ताजा; नया. పం అ దవ .
య రత . ర య • ం ; solve; ( ొల్వ్); सुलझा; तय कर.
రం . పం త దఁ. పం ం .
త /tan/ n. తం; world; (వల్డ్ ); जीवन. త /tapā/ v. త ం ; escape; (ఇ ేక్య్ప్); मुक्त कर;
తం /tantyā/ • వం న, ర . హ ప छु डा; बचा. త . ర ల ం
తం ఛఁ. ద వం న, ర ఉం . ంగ త ం .
త 41

త /tapāḷō/ n. ; forehead; ( ొ ిడ్); ललाट త /tarseti/ adv. హం ; thirsty; (థర్స్టి).

(पर); माथा; भाल. త క /tarika/ n. • ; condition; (కం ిశన్); िस्थित;
త /tam/ pron. ; you; (యు); तुम(आप). हालत; दशा. ణ త నఁ ఆ .
త /tamāku/ .త ప వఁ ఏ ఊ వ .
ఆవఁ. పం ంచడం వల డ వ ం . • ై ); तरीका; िनयम.
; style; ( ట్ ల్ జ త
త /tamār/ ం న; related to ఆ . న మం .
you; ( ిలే ట్ డ్ టు యు). • రణి; trend; (టెం ర్ డ్); लहजा; िसलिसला; कर्म.
తరగ /taragat/ n. తరగ ; class; (కాల్స్); वगर्; दजार्; शर्ेणी. త ఛఁ. ప రణి ఉం .
మఁ అబ ఁ తరగ . ఇ డవ తరగ . • పం; structure; (సట్ కర్ చ్ర్). ఘ త ఆ
తర /taras/ • ద క; प्यास. ఉం తర ప ఛఁ. ఇం పం ం .
గఁ. స లం ద క ం . • ; posture; ( ొసచ్ర్); ढंग; तरीका.
• n. హం; thirst; (తర్ ). ణీ పఁడఁజన తర త ఆ . ప .
. వరం వ న హం య . త ణో /tarikātirēṇō/ n. కమ కష్ణ;
• adj. ద న ; thirsty; (థర్స్టి). మనఁ తర discipline; ( ి ి ిల్ న్).
చఁ. ద క ఉం . త /tariyāyō/ n. న ; conglomerate.
త /talli/ n. • ; sesamum; ( ెసమం).
త ప వఁచఁ. పం .
• మచ ; fleck; ( ెల్ క్); मसा. ప త రఁచఁ.
హంౖ మచ ఉం .
త /talvār/ n. క ; sword; ( ొడ్); खड्ग; तलवार.
నఁ త . ంగ ఖడం న .
త /talāvḍi/ , ంట. త పక .
ప .
త /talugu/ n. ప ; tether; (టెదర్); पगहा. నఁ
త /tarkāri/ n. ర య ; vegetables; ం నఁ త కఁచఁ. జం కట
( ె టబ్ల్ ); तरकारी; साग. త ణి ం ణ్ ఉప ం .
ం . ర య ర వం . తళ॓ తళ॓ /taḷak taḷak/ n. తళతళ; glittering; ( ల్ ట ి ింగ్).
త /taḷ/ • adj. అ
1 న ఉన ; base; underneath;
(బేయ్స్); (అండ త్); पूछ; माँग. త ఛఁజ , మనఁ
.అ న ఉన .
• v. ం ; तल. నఁ తళ వఁచఁ.
ం ం ం .
త /taḷāv/ n. త కం; pond; ( ొండ్); तालाब.
త /tavvā/ n. నం; oven; (అవన్); तवा. త ప
కఁరఁచఁ. నంౖ .
త ద /tavādal/ బ ; transfer; (టెంర్ సఫ్ర్).
క /tākat/ n. శ ; energy; (ఎన ); शिक्त; ताकत; बल;
पराकर्म; दुगां. క ణి క .
బలం ఏ ప అ య గ .
/tākēro/ టడం; making a target;
త జ /tarbūja/ n. చ య; watermelon;
( ే క్ఙ్ ఏయ్ టా ిట్).
( ోట ెమ్లన్).
/tāḍer jhāḍ/ ; palm; ( ామ్).
త /tarrō/ v. ట; floating; ( ల్ ోటిఙ్). ణిప
ౖ ం కఁళఁ. ం క వ ం .
త .ఆ ం .
ణు 42 ం

ణు /tāṇu/ n. గ ; term; (టమ్); अविध; मीआद. మఁ /tire tirēr/ త తం. సర

జ ణు ఆ . నగ వర వణా ళఁచఁ. సర నం త తం
. .
/tāto/ • . తడ ణీ . ఎండ /tirēr/ ర ల. . రకర ల .
.• ; heat; (హీట్); गम ; ताप. /tī/ • adv. ; via; ( ైఅ); (के ) ारा; (के ) जिरये. ౖ
ణీ .ౖ ం . • adv. ం ;
from; ( ొర్మ్); से. • n. ౖ ; side; ( ైడ్); ओर; तरफ़.
/tīj/ n. బతకమ ; culture; (కలచ్ర్); संस्कृ ित. పండ
క త క. బతకమ పండగ జ వడం
బం ల సంస ృ .

ం ి ర్ ); तार.
/tānt/ n. గ; string; ( ట్ ఙ్
ం /tāṇḍō/ n. తం ; horde; कबीला. హ
ం పండగ క . తం పం గ
/tīḍkā/ n. డత; grasshopper; ( ార్స్ పర్).
.
/tītri/ n. ఒక రకౖ నగ .
మ /tāmas/ ఓ డం. జ ॓ మ ర
/tīn/ num. ; three; ( ర్).
అపణ్ . ఓ కప మన ప
/tīr/ n. ణం; dart; ( ార్ట్); बाण.
అ ం .
/tīs/ num. ౖ ; thirty; (తటి).
/tār/ క .
/tukāri/ n. అ ; shout; ( ౌట్). ర
/tārā/ n. క ; star; ( ట్ ార్). వణా ప
బ . అ రమ .
వఁ. ళ క క .
కఁ? /tukam̐ ?/ n. ?; is that you?; (ఇస్ ెట్ యు?)
సం /tārārō śāstraṁ/ నకష్త సం.
ఓ జ కఁ? ఓ ం ?
॓ /tārik/ n. • ; date; ( ేయ్ట్). ఆ ॓ ఁ ?
న /tunka/ n. క; bit; ( ట్); टु कडा.
ఈ ఎంత? • ; तारीख.
/tāriph/ v. • ; appreciate; (అ ీర్ ఏయ్ట్);
पर्शंसा कर; दाद दे. నఁ క .ప
.• ; praise; ( ేర్య్స్); पर्शंसा
कर; तारीफ कर. ఆ క నఁ కఁచఁ.
మం ప మం .
ళ ఁ /tārēmā bhēḷḷam̐ / v. ఇ ;
comprise; (కం ైర్స్).
/tāv/ n. జ రం; fever; ( ీవర్); ज्वर; बुखार.
/tāvḍōmārro/ v. ఎండ టడం; dry; ( ైర్).
ర త . ఎండ
ఎం ం .
/tāvdekēr/ n. జ ర ; fever; ( ీవర్).
హ /tāhat/ n. గ త; worth; (వత్); योग्यता.
/tikko/ n. న; point; ( ొఇంట్).
/tijōri/ డ డ ; money box; (మ బొక్స్).
/tinin tīn/ . ం /tummḍi/ n. ర య; gourd; ( ౌర్డ్); कद्दू.
 ల 43 దఫ

ల /tuvāla/ n. ఖం ; towel; (టౌఅల్). ॓. క ం . • .స

/tūj/ n. ; yourself; ( ెల్ఫ్). మ ఆ . మం న మ . • ం ; snap;
. న . ( ెన్ప్); फू ट; टू ट. ణా . పం
ఁ /tūm̐ / pron. ; you (sg.); (యు); ितल. ఁ ం .
వ జ ఁ . ఆ రం ఏ . ణా॓ ర్ క్); तोड. ల
/tōṇāk/ v. ం ; break; (బేయ్
/telugu/ n.prop. ; Telugu; (టెలుగు); तॆलुगु. ణా॓. క ం .
అపణ్ ఆ కరఁచఁ. మన /tōtli/ న ; stuttering. కర . న
మం మం . ట డ .
రఁ /tēram̐ / num. పద ; thirteen; (తటీన్). నఁ /tōnam̐ / pron. ; yours; ( స్). నఁ
/tēl/ n. • ౖ లం; lotion; (లోషన్); तैल; तेल. ప ద ఁ. .
ల డఁచఁ. హంౖ ౖ ల .• ; oil; /tōyi/ adv. అ నప ; even though; (ఈవన్
(ఒఇల్); तेल. నఁ . ం ో); होने पर भी; िफर भी; य िप. ఁ వ మఁ
ంచం . • ఇంధనం; fuel; (ఫుయ్అల్); ईंधन; जलावन. ఆ . ఏ ౖ నప ఊ
బ లఁ లఁచఁ. బ ఇంధనం వ .
న ం .•చ ; grease; ( ీర్స్); तेल. జ /tōri/ n. ర య; ridged gourd; तुरई.
డఁజ . ం ర యనం చ . ం ణ్ ందఁచఁ. ర య ర .
/to/ adv. అ ; if so; (ఇఫ్ ో); िकन्तु; लेिकन. /tōlcūr/ adj. ద ; primitive; ( ిర్ టివ్).
ఁ .అ ఏమం . /tōlēr/ n. • కం.
ఁ /toḷcim̐ / n. ల ; basil; (బెస్ల్). • కడం; weight; ( ేయ్ట్); वजन. ' '
/tōḍ/ v. • ం ; break; (బేయ్ ర్ క్); तोड. ఁల . ప బ కడం మ .

థం /thambā/ n. సంభం; pillar; ( ిలర్); स्तंभ; खंभा. कर. నఁ థ . ంగల అడ ం .

థ /thamāḍ/ v. • ; stop; ( ట్ ొప్); खडा कर; • ం ; avert; (అ ేర్ట్); रोक.
रोक; मना कर. మఁ ఆ ణు బ థ . థ /thari/ n. గడ; cream; (కీర్మ్); मलाई.
వ వర బ . • ఆ ; रोक. /thām/ v. • ; stop; ( ట్ ొప్); खडा कर; रोक;
థ . ప ఆ . అబ ఁ థ . मना कर. . ట డటం ఆ .
ఇ ప ఆ .• ; ఆపం ; defer; stop • ఆ ; रोक. మఁ ఆ ణు . వ వర ఆ .
please; ( ి ెర్); ( ట్ ొప్ ీల్ స్). క నఁ థ .ప /thāmēr/ v. ం ; reserve; ( ిసవ్); अलगा;
న ఆపం . • అ ; control; अलग कर; आबंटन कर.
(కంటోర్ల్). ప క నఁ థ . ట వ /thāvar/ n.prop. శ ర ; Saturday; ( ెట ి).
అ . ప . లథ . ం॓ /thūṅk/ n. ఉ ; spittle; ( ిప్టల్).
ల ఆ . • అడ ం ; obstruct; (అబ్స్ టర్క్ట్); रोक; मना

ద /dakāḷ/ n. ం ; show; ( ో). సర ద . క . గం ప . •ల న; smack; ( ెమ్క్).

సర ం . అపణ్ ద . మన ల న .
ద /daḍi/ ద ; fence; ( ెంస్). • ందర ; quick; (కివ్క్); जल्दी; उतावलापन. ద
ద /dankē/ adv. • గం ; quickly; (కివ్కిల్). ద . ందర ఊ . • గం .
దఫ 44

దఫ /daphtar/ n.
లయం; office; (ఒ ిస్). హ . • adj. త వ; lesser; (లెసర్); कम; कमी.
బ న న దఫ రఁచఁ. క ద ॓ . త వఆ ర .
బ లయం ఉం . • adj. అల ౖ న; petty; ( ెటి); स्वल्प; थोडा बहुत.
దం /daṁ/ n. • ణం. • ఊ ; life; (లైఫ్); पर्ाण; जान; शिक्त; ద ॓ . ం ంస ల ం న .
ताकत. నఁ దం రఁచఁ. ట ణం ఉం ం . • adv. స; जरा; थोडा. ద ॓ ణీ దఁ. స మం
దమ /daman/ n. అణ య డం; ఇ .
suppressing; (స ేర్ ింగ్). /dāḍi/ n. • ; day; ( ేయ్). చఁ.
ద /darmāgo/ కమ న; झुलसा हुआ. అం ప జ ం . •ప ; every day; (ఎ ర్ ేయ్).
ద . క ం . మఁ బ ఁ. ప బ .
దర /darśan/ n. దర నం; look; (లుక్); दशर्न; देखना; /dāḍo/ n. • ; sun; (సం ేయ్); समय. మఁ ఆ
दीदार; भट; मुलाकात. మఁ ణు . వర
దర నఁ ఁ. హ ప ం . • త నం; शर्ा . మ
దర నం సం ళ . కఁరఁచఁ. చ న త నం డ .
ద /dari/ n. ఒ ; bank; (బెంక్); दाँव लगा; बाजी लगा. • ; sun; (సం ేయ్); सूयर्; सूरज. జ
ద /dalḍā/ కన ం; burrow; (బ ో). ఘ ఉంద . మ వల కనప ట .
ద ఛఁ. ఇం ఎ క కన ం ఉం . • సమయం; opportunity; (ఒపటుయ్నటి); समय; वक्त;
ద /dalāco/ త ం ట. ఁచప నఁ अवकाश; मौक़ा; फु रसत. ఆ సప .ఈ
ద ణో. న లల త ం . సమయం ందర అ ం .
ద /dalēti/ n. • స ందన; feeling; ( ీ ఙ్). ద కఁ. • ; day; ( ేయ్); हाँफ. ఆ ఆ .ఈ
స ం ం . మం .
•అ ం . ణా /dāṇā/ ంజ; grain; ( ేర్య్న్).
ద /daḷ/ n. దం ; swarm; ( ావ్ర్మ్); समूह. /dātli/ n. డవ ; hedge cutter; (హెజ్ కటట్ ర్);
ద /daḷyā/ n. గడక; porridge; ( ా ిజ్); माँड; काँजी. हँिसया; दराँती.
ద ళ ణ్ . న గడక /dātlā/ n. ద డవ ; hedge cutter; (హెజ్
చల క . కటట్ ర్); हँिसया; दराँती. ల . డవ
ద /davā/ n. • మం ; medicine; ( ె ిస్న్); दवा; వ .
औषध. ద . పంటల /dādā/ n. • తం న; grandparent; ( ెర్ండ్ ేరంట్);
మం . तात; नानादादा; बूढा आदमी. హ మ
•ఎ ి ైజర్); खाद.
; fertilizer; ( ె ట్ల కఁచఁ. తయ కథ
• షం; venom; ( ెనం); िवष; नाशक. . • తయ ; grandfather; ( ంెర్ ాఫ్దర్).
ద /davākhānā/ n. ఆ ప ; hospital; (హొ ిప్టల్); /dādi/ n. నమ .
अस्पताल; दवाखाना. హ ద ఛఁ. ంతణ్ /dāntaṇ/ n. పం ల; toothpick; (టుత్ ిక్).
ఊ ఆ ప ఉం . ప ంతణ్ ఘస ం వఁచఁ. న పం
ద /das/ num. ప ; ten; (టెన్); दस. ల క ం .
ద /dasti/ n. డ; handkerchief; (హెండ్క ీచ్ఫ్); ం /dānt/ దంతం; tooth; (టుత్). ం
रूमाल. లం రఁచఁ. ఏ దంతం డ ఉం .
ద ॓ /dassēk/ • adj.ం ం; little; ( టల్); कु छ; थोडा; /dānā/ n. • ౖ ; కష్ ; evil; (ఈవల్).
जरा; तिनक. ద ॓ క ఛఁ. ంచం బల నం /dāb/ v. • .
ఉ . • adj. ం ం ; while; ( ైల్). ద ॓ • అణు ; press; ( ెర్స్); दबा.
థ . ం ం సం ఆ . /dām/ • వ; value; ( ెలుయ్). త
• adj. స ల . • n. ; mild; ( ైల్డ్); कु छब; थोडेब. ం . నత వక .
ద ॓ ణో. ంత డ . • adj. ; • v. ల; price; ( ైర్స్). జ ం .
थोडा; कम; जरा; कु छ. ద ॓ . రం లక .
 45 క

/dāḷ/ n. ప ; pulse; (పల్స్); दाल. వ ంత .

ఆవఁచఁ. త ల ం ప వ . ఁ /dīyōm̐ / n. పం; traditional lamp; (టర్ ిశనల్
క /dāv kar/ . లెంప్).
/dāsi/ n. ; female slave; ( ీ ేయ్ల్ ేల్ య్వ్); दासी; పగ ; daylight; ( ే ల్ ట్).
ై
ल डी; बाँदी. ఎన ఢఁ . వ క జ /dīvaḍi karnākejakō/ adj.
ర లం దగర మం డ యబడ; disunited.
ఉం . వణా /dīvaṇā/ n. ం ంత ; twofold; (టు ోల్డ్ ).
/di/ num. ం ; two; (టు). ఁ ఁ /dīm̐ yōm̐ / n. పగ ; day; ( ేయ్); िदन. అపణ్
/dikku/ adv. స యం ; support; (స ొట్); ఁ ఁఅ క ఁ. మనం పగ ఎ వ
आधार; सहारा. ణి . ప .
స యం ఎవ . ॓ /duk/ n. ; pain; ( ేయ్న్). క .
/dikā/ కనప . నఁ . కనప . క ఉం .
వజ /dikāvajakō/ adj. క ం ; visible; ( సబల్). /dunēr/ న ప .
వఁజ . క ం అం బం రం . /dummu/ n. ; dust; (డస్ట్ ).
/diguḍi/ . శ ణ్ /duśmaṇ/ n. శ ; enemy; (ఎన ); शतर्ुता;
/ditvār/ n.prop. ఆ రం; Sunday; (సం ి); दुश्मनी.
रिववार; इतवार. బ నఁ .ఆ రం /dusro/ adj. ప ; foreign; ( ొరన్); पराया;
బ ల ల . दूसरा; िवदेशी; गैर. మ నఁ ఆ
/dil/ n. ం ; heart; ( ట్); िदल; हृदय. ఏ॓ .ప ళ మం డ డ .
మ రఁచఁ. ప వ ం ఉం ం . /dūḍ/ మ ; soil; ( ొఇల్).
/dūd/ n. ; milk; ( ల్క్); दूध; क्षीर.
నఁ ఆ . ఆ మం .
ం /dūder dānt/ ల ప .
ప ం ఆవఁచఁ. న లల దట
ల దం వ .
/dūn/ v. ; plough; ( ల్ ౌవ్); जोत; हल चला.
న ణా ॓. ంజ చ .
/dūr/ రం; distance; ( ిసట్ంస్).
/divār/ n. డ; wall; ( ొల్); दीवार; िभ ी. /dūsrē/ n. ఇతర; other; (అద); अन्य; दूसरा.
/dīṭo/ n. • ; ఉం . నఁ . ఁ /dūm̐ cu/ ఇ ; i will give; (ఐ ల్ ివ్). ఫ
. ఁ . పం ఇ .
/dīnō/ • ఇ ; he has given; (హీ హెస్ ివన్). /dekrō/ v. న ; seeing; ( ీఇఙ్).
ఆ నఁ ఇ జ . అత /denākēr/ n. సమర ణ; offering; (ఒఫ ిఙ్);
వ అ మ ఇ . समपर्ण; सुपदर्गी.
/dīmō/ ండవ; second; ( ెకండ్). హప క /dēkaju/ n. డగ న ; able to see, in the
బ . ండవ . way it is seen; (ఏయబ్ల్ టు ీ, ఇన్ ద ేయ్ ఇట్ ఇస్
బ /dīyērbatti/ n. వ ; wick; ( క్); ब ी; बाती. ీన్). ఈ క ఛఁ! ఈ వ డగ న ం .
వణా బ ల ఁ. టవ క /dēkan/ • n. ; target; (టా ిట్); ल य; उ ेश्य.
. నఁ క . ట .
/dīyō/ n. • పం; lamp; (లెంప్); दीप; दीया. • n. ; chance; ( ాంస్); सुिवधा; अनुकूलता.
వ క నఁ ల డఁ. సం పం క ఆ . .
. • ంత ; lantern; (లెంటర్న్); लालटेन. • v. ఆ . నఁ క ణ్ . ఆ
వ ఆ నఁ ల డఁచఁ. ౖ ం ఉం .
 క 46 ధర

క /dēkū kar/ v. ప ం ; observe; (అబస్వ్). /dēvāsu/ ఇవ వ ; can be given; (కెన్

ఓ ణేనఁ క . ణా ప ం . ివన్). ఓ . అత డ ఇవ వ .
/dēkerō/ v. ప ం ; check out; ( ెక్ ఔట్). ప భ /dēvēpar bhakti/ adj. ఆ క; spiritual;
కఁఅ /dēkam̐ atrā cēṭimā/ క ర . ( ిప్ ిచుఅల్); आध्याित्मक; आत्मा और परमात्मा संबंधी.
॓ /dēnāk/ • v. ఇ ; give; ( ివ్); दे; पर्दान कर. ఁ ప భ ఛఁ జ ఆ . ఆ కత గల వ .
ఢఁ జ ౖ ॓. దగర న /dēś/ n. శం; land; (లెండ్); देश; मुल्क.
సకం ఇ . • v. ం ; pay; ( ేయ్); अदा कर; चुका; ర . శం రత శం.
पूरा कर. మఁ . ం . • v. సమ ం . ॓ /dok/ • n. గం ; జ ; disease; ( ి ీస్); बीमारी;
• n. ఇ యడం; give away; ( ివ్ అ ేయ్). अस्वस्थता; रोग. • adj. గగస; diseased; ( ి ీస్ట్).
/dēmelēr/ n. పం ణీ; distribution; ( ి ట్ బ ి ర్ ుయ్శన్); ఁ క . గగ ఏ ప
बँटवारा. బ ప ల లఁచఁ. బ య .
లల పం ణీ . /dokān/ n. ణం; stall; ( ట్ ొల్); दूकान. ప
/dēr/ • n. ఇవ డం; giving; ( ి ఙ్). అపణే స . ణం స .
ప ం క . మన హం ఇవ డం /dopper/ n. పగ ట; afternoon; (ఆ ట్ నున్);
వ ప ం డ . मध्याह्न; दोपहर. ఆ మఁ త ఘ
• n. ంచడం; payment; ( ేయమ్ంట్). ఆ ఁ. ఈ పగ ట ఇం వ .
• v. అం ం ; deliver; ( ి వర్); पहुँचवा. ॓ /dōk/ n. ; sache; ददर्.
వ /dēvar/ n. మ ; husband's younger brother; /dōkēti/ n. అ గ ం; illness; (ఇలన్స్).
(హసబ్ండ్స్ యంగర్ బర్దర్). ఘ ఁ నఁ వ /dōni/ n. ; beam; ( మ్).
కచఁ. గ క త మ అం . /dōyir pāktimā/ pron. ఇద పక ;
వ /dēvaḷ/ n. • లయం; ; temple; (టెంపల్); beside two people, double bed; ( ైడ్ టు ీపల్,
देवालय; मंिदर. మఁ వ నఁ ఁ. డబల్ బెడ్). అపణ్ ణి . మన
ళ .• ; temple, church, ఇద పక ఎవ .
mosque,; (టెంపల్, చచ్, మాస్క్). బ ర /dōra/ n. రం; thread; ( డ్ ెర్ ); धागा; डोरा. ఈ
క . సలం ప య డ . ం ఛఁ. ఈ రం డ ఉం .
/dēv/ . ఏ జగ ఛఁ. ఈ జగ /daurā/ n. ప ణం; journey; (జ ); यातर्ा; सफर.
. దఁ /dam̐ / v. ఇ ; give; ( ివ్). ఒ దఁ.
/dēvāḷō/ • n. త; ఇ ; donor; दानी. ట స న ఇ .

ధ /dhakkā/ n. ఎ బ ; bounce; (బౌన్స్). ధ /dhap/ • n. దం; అ ; foot; (ఫుట్); पाद; चरण;

ధ ధ /dhagdhag/ n. తళతళ; glitter; ( ల్ ట ి ర్); चमाचम. पैर. • ద ద; footprint; (ఫుట్ ిర్ంట్).
ధ /dhaḍi/ n. మడత; fold; ( ోల్డ్ ); मोड; तह. ధ /dhamki/ n. చ క; alarm; (అలామ్).
ల నఁ ధ క . ఉ న బటల మడత యం . ధర /dharam/ n. • నం; law; (లొ); धमर्; िविध िवधान;
ధణి /dhaṇi/ n. గ ; husband; (హసబ్ండ్); भतार्; पित; कतर् ; न्याय; नीित. ధర క . ధర ం
खािवद. క ం నఁ ళ ధణిక కచఁ. . • ప ణం; march; (మాచ్); पर्माण.
ం గ అ అం . • నం; grant; ( ార్ంట్); दान; खैरात. మ ధర క .
ధణీ /dhaṇīyār pān/ n. రఆ ; నం .
coriander leaf; (కా ి ెండర్ ఫ్). హ ధణీ ధర /dharas/ v. • .
ప చఁ. ర పం . • ; dash; ( ెశ్); पर्वेश कर; दािखल हो.
ధ అ 47 ధఁ

ధ అ /dhar agḍīyār/ ద దశ; starting ఁ /dhām̐ s/ ; going on a fast run; ( ోఇఙ్

phase; ( ట్ ాటిఙ్ ేయ్స్). ఒన్ ఏయ్ ాస్ట్ రన్).
ధ అగ /dharagaḍiyā/ • adj. ధ క; ణి /dhujṇi/ v. వణు ; quiver; (కివ్వర్).
elementary; (ఎ ెంట )ి . • adj. ం . ం /dhuṅkā/ సన కర.
adj. ; first; (ఫస్ట్ ); पहला; पर्ाचीन. • adv. ం ; /dhūjēr/ n. కంపనం; quiver; (కివ్వర్); कं पन; कं प;
before; ( ొర్); आगे; सामने. adj. ంద ; long ago; िहलाना; कं पकं पी.
anterior; previous; (ఫస్ట్ ); (లొఙ్ అ ో); (ఎంటె ియర్); /dhūḍ/ మ ; soil; ( ొఇల్). హ
( ీర్ యస్); पूवर्. ఆ ఛఁ. మ యంతం
ధ /dharti/ n. ; earth; (అత్); पृथ्वी; जमीन. ఈ ధ వ ం .
ప చఁ. ఈ ౖ అ ం॓ /dhūṅk/ n. ట; throwing; ( ోర్ఇఙ్).
పంట పం . ం /dhūṇḍ/ v. ; search; (సచ్); ढू ँढ.
ధ /dharmāti/ ధర ణా గల. హ జర ం దఁ. న స
ధ ఛఁ. ఊ మం ణ గల టం .
ఉ . వ /dhūyēr vas/ n. గమం ; fog; ( ొగ్).
ధ దఁ /dharsēdam̐ / v. ం ; insert; (ఇంసట్). ం /dhūyēro boṅgu/ n. గ టం;
ధ /dhariyā/ n. ర; aristocrat; (అ ి ట్ ొకెర్ట్); chimney; ( న్); धुआँकश; धुआँरा.
मुिखया; मािलक; पर्भु. ధ . ఁక /dhūm̐ kar/ గ ; make smoke; ( ేయ్క్
డ ఉన ర. ోమ్క్). అం ల ఁక . గ .
ధ /dhas/ v. రబ ; impregnate; घुस जा; टूट पड. క /dhekal/ v. ; push; (పుశ్). ణా ఆ నఁ
ధ క /dhassekaj/ adv. ; only a little; (ఓం ఏయ్ ఆంగఁ క . ం న వ ం .
టల్). ద ॓ ణీ ర . న . /dhonākēr/ n. క యడం; wash; ( ొశ్).
/dhyān/ n. • ఆస ; స; interest; (ఇంటర్స్ట్). ఘ ॓. ఇ క .
/dhvāḷō/ adj. • ల ; white; ( ైట్). /dhō/ • v. ఉ . నం ల .న
• ; whiteness; ( ైటిన్స్); समझा; मालूम करा; బట ఉ . • v. ; scrub; (సక్ర్బ్); माँज; मल.
जानकारी दे. రం ఖ నఁ ళఁచఁ. ఘ . ఇం .
ల రం ం . • ల; सफे द. ఝ • n. క ; wash; ( ొశ్); धोवन; वह पानी िजसम
ఛఁ. అం ల ఉం . चावल धोया गया हो. ం నఁ మ .
/dhān/ • n. అన ం; rice; ( ైస్); अ . . మం కడగం .
అన ం . • n. ఆ రం; food; (ఫుడ్); आहार; కపడ /dhōkapaḍago/ adj. స న;
भोजन. . ఆ రం త. cheated; ( టెడ్).
• v. ; combine; (కొంబైన్); चावलपका हुआ. మ క /dhōkabāj/ n. వం ; victim; ( కిట్మ్).
ద ॓ . ం ం . ॓ /dhōk/ n. ; bow before god; (బో ొర్ ొడ్).
ప /dhāpan/ adv. బలం ; nourishment; (న ి ెమ్ంట్); నఁ ॓. బ .
पुि . ప . బలం అన ం . /dhōti/ n. • ; cloth worn around waist; (కొల్త్
ణ్ /dhāmṇā sāp/ . ణ్ ొన్ అ ౌండ్ ేయ్ ). కరఁజన ం ణో.
ప ఁసఁచఁ. ప ం . . • పంచ; बरामदा.
ం /dhānsrō/ ప . ఆ /dhōbi/ n. క ; washer; ( ొస్హర్); धोबी.
ం . పం వ వ ప టడం. ల వఁచఁ. క బట ఉ .
/dhār/ n. • ర; torrent; धारा; पर्वाह; धार. ణీ /dhōyēr/ n. ఉతకడం; wash; ( ొశ్).
ప . ళ రప ం .•ప ; sharp; ( ాప్); ధఁ /dham̐ yi/ n. ; grow; ( ోర్); बढ; अिधक हो;
तेजी. ఛఁ .క ప . • సమ ం ; फै ल; ा हो. ధఁ . అన ం
submit; (స మ్ట్). ం దఁ. క సమ ం . .
 య 48 న

య /nyāyasthān/ య నం; court; (కొట్). నపణ్ ; but; (బట్); या तो. ఊ

/napaṇ/ conj.
హ య ఛఁ. నపణ్ ఈ. అ ఇ .
ఊ ద య నం ఉం . నమ /namaskār/ n. నమ రం; greet; ( ీర్ట్);
/nvārā/ v. బ ; request; ( ికెవ్స్ట్ ). नमस्कार.
జఁనఁ క . పం ఉన బ . నరకం /narakaṁ/ n. నరకం; hell; (హెల్); नरक; क ;
న /nakām/ • n. టడం; ; extravagant; यातना. మ వఁపచ ఁ నరక నఁ
(ఎక్స్టర్వగంట్); िफजूल खच . న ఖర క వఁచఁ. పం న నర ళ .
. డ ఖ య డ . నర /naramō/ adj. • త ; soft; ( ొ ట్ ్). జ
• adj. అక ర ; waste; ( ేయ్ ); वृथा. న వఁజ ప నర క రఁచఁ. అ న
క . అక ర ప య . ల త ఉం ి ); कोमल;
. • త; girlish; ( ి ల్ ష్
నగ /nagad/ n. నగ ; cash; (కెశ్); नकद; रोकड. नाजुक. ప నర రచఁ. న
న /naco/ v. ం ; squeeze; ( ీక్ స్); िनचोड. ఈ లల చర ం త ఉం ం .
ల నఁ న . ఈ త డ ం . న /nalli/ n. న ; bug; (బగ్); खटमल. మంచ
నజ /najar/ దృ ; vision; ( జన్). న రఁచఁ. మంచ లక న ఉం .
నట /naṭṭam/ adv. ; quite; (కైవ్ట్); पूरा; सारा. న /nalvēri sāmēr/ ప అ .
నట . న . న /naḷḍi/ డ; neck; ( ెక్).
న /natō/ adv. • క; besides; ( ైడ్స్); के अलावा. ఊ నవ /navad/ num. ంౖ ; ninety; ( ైంటి).
బళ న బళ ం . ఆఎ కమ క నవ /navan/ n. వం ; bends; (బెండ్స్).
ఎ కవ క . • ; or; (ఒర్); नह तो; या तो. నవ . ం ం వం ..
ఊన ఈక . అ ఇ య ం . నవ ఛఁ /navan cham̐ / adj. వం ; wavy;
న ఊఁ /natō ūm̐ / అ ఆ / ం . న ఊఁ.. ( ే ). ల నవ రఁచఁ. ద ం క వం
ణ ఈ.. అ ఆ , ం ఈ . ఉం .
నంజ /nan̄jar/ n. • ; bad looks from others; (బెడ్ నవ ॓ /navan dēk/ • ం డటం; see
లుక్స్ ొర్మ్ అదస్). నంజ . ం . thoroughly without permission, spy, peep; ( ీ
• ; sight; ( ైట్); दृि ; नजर. నంజ తర ౌట్ ప శన్, ైప్, ీప్). ఁ నవ ॓మ .
ఛఁ. ౖ ఉన . ం డ .
• దృశ ం; view; (వుయ్); दृश्य; नजारा. • v. ం ; peep; ( ీప్); झांक; उझक. ఎ
నంజ బం /nan̄jar band/ n. లం; magic; నవ ॓ . ఒక సం వం డటం.
( ె క్). నంజ బం క హ మ . నవ /navasgo/ v. త ; deteriorate; ( ిటీ ి ేట్);
లం యడం మతం . क्षीण हो; कम हो; दुबला हो. నవస మ .
నం /naṅgārā/ n. ,న ; drum; (డర్మ్); ढोल. జ రం త చ .
నం .న . న /nav/ • v. వం ; bend; (బెండ్); झुक. ఫం టఁ న
. పం ంద వం . టఁ ప న నఁ
న . వ వం . • num. ;
nine; ( ైన్); नौ. గ న .గ .
న /navlēri/ n. ం ; bride; (బైర్డ్); दुलिहन; वधू.
న /navvo/ • adj. తౖ న; recent; ( ీసంట్).
ం న మ ణ్. ళ త
నం /nandi/ n. న ; river; ( ివర్); नदी; नद. ఎవ . • తన; new; (నూయ్). న ఘ ధర
న న 49 వ

చఁ. తన ఇం గృహ ప శం .
• adj. త; नया. • adv. త ; newly; (నూయ్ ); नयानया.
న ణో . త ఏ .
న న /navvōnakkōr/ adj. స త; latest;
(లే ట్ స్ట్ ); िबलकु ल नया. ఝ న న ఛఁ.
అం స త ఉం .
న /navgō/ adj. ఒ ; lean; ( న్). ఘ న .
ఇ తం వం ం . /nācēr/ n. ట ం; dance; ( ాంస్); नाच; अिभनय.
న జ /navjavāni/ n. వ ; lass; (లాయ్స్); युवती. డఁ చఁచఁ. బ కమ
న దఁ /navādam̐ / v. ; bend; (బెండ్); नवा; झुका. అ ట ం .
న జ /navējavān/ n. • వత; youth; (యుత్). ట॓ /nāṭak/ n. టకం; drama; ( ార్మ); नाटक; स्वाँग.
• వ ; youngster; (యంగ్సట్ ర్); युवक; जवान. జణా భళ వణా ట॓ లఁచఁ.
న /navēro/ n. భం మ; one who poses for a painting. మం న క ట టకం .
నవఁజ /navam̐ jakō/ adj. వంచద న; flexible; ( ెల్ కస్బల్). /nāṭ/ n. ; young sprouts; (యఙ్ ౌ ర్ట్స్).
నవఁజ ఘరఁ ఛఁ. వంచద న వ డ /nāḍa/ n. డ; band; (బెండ్).
ఇం ఉ . ణి /nāṇki/ adj. న ; small; ( ొమ్ల్); छोटा; नीच.
నస /nasalḍō/ adj. • ం ; adamant; (అడమంట్). /nāt/ క ం.
నస . ం ట న . /nāto/ n. సంబంధం; connection; (క ెకశ్న్); िरश्ता;
• మ తనౖ న. • రౖ న; rude; (రుడ్). नाता. ర రఁచఁ. అమ
న /nas/ n. నర ; vein; ( ేయ్న్). న రఁచఁ. రక సంబంధం ఉం ం .
హం న ఉం . /nātō/ సంబంధం; relation; ( ిలేయశ్న్).
నస ణ్ /nassaṇ/ ఎ గడ; garlic; ( ా క్). నస ణే క /nānkākarēr/ యడం. ం నఁ
రఁచఁ. ఎ గడ ఉం ం . క . డ
న /nasāb/ ; judgement; (జజమ్ంట్). యవ .
పం య॓ న కఁచఁ. పం /nānkā/ adj. • ప ; boyish; (బొ ష్); नन्हा;
య . कोमल; छोटा. • న ; small; ( ొమ్ల్); छोटा; नीच.
న /nasīb/ n. • అదృషం; luck; (లక్); भाग्य; अदृ ; త స క . న త య డ .
नसीब; िक़स्मत. న ఆ . అ షం /nānā/ n. తయ ; grandfather; ( ెర్ం ాఫ్దర్); तात;
మం . • కర ; fate; ( ేయ్ట్); कमर्. नानादादा; बूढा आदमी. నఁ కఁచఁ.
న /nasēṭ/ త ; married woman; ( ె ిడ్ వుమన్). అమ తం తయ అం .
॓ /nāk/ n. • తడం; sow; ( ొ); बो. ణా /nāni/ • అమ మ , ల మఁ హ
॓. తం . • ; nose; ( ోస్). ॓ ఘ ఁ. ల ల అమ మ
ఏ॓ . ఒక అవయవం. ం ళ . • త ద ; grandmother;
/nākāl/ జ ; absent; (ఎబస్ంట్). ెర్ మ్దర్). అపణ్
( న క కచఁ. మన
ఘ /nāki ghaṭāyēr/ రవభంగం క ం . త ద అమ మ అ అనవ .
గ /nāgar/ n. గ ; plough; ( ల్ ౌవ్); हल. గ /nāpēr/ లవడం; measure; ( ెజర్).
జ నఁ నఁచఁ. గ . /nām/ n. ; name; ( ేయ్మ్); नाम; यश; कीित.
గ /nāgarēr sāl/ గ . /nām pāḍēr/ టడం; to give a
/nāc/ n. • ట ం; dance; ( ాంస్); नाच; अिभनय. name; (టు ివ్ ఏయ్ ేయ్మ్).
. సం ట ం . వ /nāmēn vatāyer/ n. మ చకం;
• ట ం యడం; dancing; ( ాం ిఙ్). noun; ( ౌన్); नामवाचक; संज्ञा ाकरण.
యకణ్ 50 క ప

యకణ్ /nāyakaṇ/ n. యజ ; madam; /nikāḷdēr/ v. • ల ; expatriate; (ఎక్స్

( ెడమ్); मािलिकन; स्वािमनी. యకణ్ ఆ ఛఁ. ర్ ట్); बाहर कर; िनकाल दे; िनवार्िसत कर.
పటీయ
య ం . వ • రస ం ; refuse; ( ెఫుయ్స్); िझडक; िनदा कर;
య /nāyakī/ n. • అ రం; power; ( ౌఅర్); अिधकार; िधक्कार.
हक़. మఁనఁ య . అ రం ఇవ ం . ం /nindēmā/
ద ; in the sleep; (ఇన్ ద ీల్ ప్).
• యకత ం; ప లన; lead; governance; (లెడ్); ఆ ॓ ఆ నఁ ం రఁచఁ. ంద
(గవ ెంస్); नेतृत्व; पालन; रक्षण. ద న అల ఉం ం .
య కఁరఁచఁ. మం దప లన వ . య /niyat/ n. • యం; right; ( ైట్); न्याय; इंसाफ.
య /nāyakīmā/ పద ; authority; (ఒ ొరటి). • ; moral; ( రల్).
యం /nāyaṁ/ n. యం; right; ( ైట్); न्याय; इंसाफ. ర
ణ్ /nirṇay/ v. ర
ణ్ ే న్); िनणर्य
ం ; sustain; (స ట్ య్
య /nāyamēti/ • adv. యం ; fairly; ( ే ). कर; तय या िन य कर.
య . యం న . /nivāsi/ n. ర ; inhabitant; (ఇ హ్ ె టంట్);
• adv. య బదం ; as per law; (ఎస్ పర్ లొ). िनवासी; बािसदा.
య క . య బదం . /niśāni/ n. • ; mark; (మాక్); िचह्न; िनशान;
• adj. యౖ న; just; (జస్ట్ ). య క . िनशानी. త ఁ . హ ంఏ .
యౖ న ట . హ
• .
ర /nāra/ n. ి ర్ ); गूदा; गाढा रस. ర
; string; ( ట్ ఙ్ సం తం; cue; (కూయ్); संकेत; इशारा. హ
రక . బ గ . అ ధర . అ క నం .
రం /nāraṅgīr jhāḍ/ n. మ ; guava • ఆన ; character; (కెరకట్ర్); पहचान; िचह्न;
tree; ( ావ్వ టీ)ర్ . िनशान. అడ జ వ ఛఁ ం ఛఁ.
ర /nāraḷ/ n. • బ య; coconut; (కొకొనట్). అడ ఉన ఆన ఉ .
• బ ; ripened dried kernel; ( ైపన్డ్ ైర్డ్ కరన్ల్); ష /niṣṭaro/ ప త; sacred; ( ే క్ర్డ్).
नािरयल. హ ర ఛఁ. బ ష గం ౖ . ౖ స ల ప త సకం ౖ .
ట ఉన . స /nisar/ v. బయ ; start; ( ట్ ాట్); रवाना हो;
/nārāj/ adj. న న ; िनकल. ఘ స . ఇం ం బయ .
indisposed; (ఇన్ ి ోప్స్డ్ ). /nisār/ మ ; hangover for drinking alcohol;
/nālo/ • n. ; tap; (టెప్). ణీ (హెఙ్ఓవర్ ొర్ ంిర్ కిఙ్ఎలక్హొల్).
ఆ నఁ దఁ. పవ ంచ ం /nīnd/ n. ద; sleep; ( ీల్ ప్); िनदर्ा; न द. మన నఁ
. • adj. నల. హ ఘ ం ణో. వ ద అవసరం.
ఛఁ. ఇం దగర న యంతం ఉం . /nīlo/ n. లం; blue; (బుల్ ). హ ఘ నఁ రం
/nāḷi/ v. ; separate; ( ెప ేయ్ట్); अलग. ఇం నఁ ల . ఇం లం రం ..
నఁ క . ం . ణ్ /nūṇ/ n. ఉ ; salt; ( ొల్ట్ ); नमक; लवण; नोन.
/nāvi/ n. మంగ ; barber; (బారబ్ర్). ణ్ క . అన ం ఉ త వ
క /nikaḷ/ v. • బయ ; started; ( ట్ ాటిడ్). బ అ ం .
జ కన . బ బయ న సమయం ణి /nūṇi/ n. న ; butter; (బటర్). మ ణే ణీ
ఎంత. • ; eliminate; (ఇ ేయ్ట్). ,హ డఁచఁ. చల ం న .
ం క . ం ం . ం ణ్ /noṅgvāṇ/ n. ర; curry; (క ీ); तरकारी;
ణ్ /nikāṇ/ • v. క ; otherwise; (అద ైస్). साग. ఆ ం ణ్ . మం ర యం .
ణ్ నఁ . క న క /naukari/ n. • ఉ గం.
పం . • adv. ; or; (ఒర్); नह तो; या तो. • క ; job; (జోబ్); नौकरी.
ణ్ ఊ ఢఁ ఆ . క ప /naukaripar vālo/ ఉ గం ౖ
దగ రం . ల ; interest in the job; (ఇంటర్స్ట్ ఇన్ ద జోబ్).
 స 51 పం ల

స /nausan/ v. ం ; to sink; (టు ంి క్). ఖ నఁ /nam̐ kāmērivātē/ వృ డటం.

క స .త న ం . నఁచమ॓ /nam̐ camak/ n. అభయం; promise; ( ొర్ స్);
నఁ అ /nam̐ an jān/ adj. అప తౖ న; अभय. నఁచమక ఁ. అభయం
strange; ( ట్ య్
ే ర్ ). ళ .
నఁ కఁళఁ ఁ /nam̐ kam̐ ḷam̐ jum̐ / య ం . మన నఁ నఁమ /nam̐ mman/ n. న క; credit; (కెర్ ిట్);
కఁళఁ క . య ం . िव ास्; भरोसा.
నఁ తపఁ /nam̐ tapam̐ ju/ v. తప ం ; compulsory; నఁ /nam̐ yī/ రకౖ న.
(కంపలస్ )ి . నఁ తప నఁ ఆ . నఁ ల /nam̐ hālajū/ n. కదల ం ; stop still,
తప ం . freeze; ( ట్ ొప్ ట్ ల్
ి , ీర్స్).

పక /pakaḍ/ n. ప ; catch; (కెచ్). ప ళం /paṭāḷaṁ/ n. దళం; legion; दल; सेना; प ा.

ం పక . బం ప . పడ /paḍavār cāṭṭu/ పడవ ; long pole to
ప /pakkā/ • adv. తప క; anyhow; (ఎ హౌ). స రఁ ప propel a boat; (లొఙ్ ోల్ టు ొర్ప్ఎల్ ఏ బ్ట్).
ఆ . తప క . • ఎ ౖ ; however; (హౌఎవర్). ప /paḍ dādā/ n. త; grandfather's
ప /pakko/ • n. సృతం; large; (లాజ్); िवस्तृत; िवशाल; grandfather; ( ెంర్ డ్ ెదస్ ంెర్ ాఫ్దర్); पर दादा.
चौडा. • adv. రం . హ ప ణి ప గ /paḍdār galmā/ రద జ.
. ఊ రం న ప . ప /paḍāyi/ n. చ ; education; (ఎ కేయశ్న్).
ప /pakkocvāḍo/ adj. రౖ న; big; ( గ్). ప /paḍāv/ n. ; waste; ( ేయ్ ); बंजर.
ప గ ఛఁ. రౖ న ండ ఉ . ప ప /paḍāvpaḍgi/ వస; decayed state;
ప ణి /pakkopāṇi/ ండ త వరం; ే ట్ ). ఘ ప
( ికేయ్ఎడ్ ట్ య్ ప .ఇ వస
heavy rain; (హె ేయ్న్). ం .
ప /pakār/ n. ; call; (కొల్); पुकार; बुलावा. ప /paḍāvō/ v. బ న; spoiled; ( ొప్ ల్డ్ ).
ప /pakārēr/ • n. ర; ; complaint; హ ప బం ఛఁ.
(కం ేల్ య్ంట్); िशकायत. మ ఊ బయట ఒక బ న బం ఉం .
ప ప /pagupaḍēr/ n. క ; kneel; ( ల్); घुटन ప దఁ /paḍēdam̐ / v. పడ ; drop; ( ొర్ప్).
के बल बैठ; घुटने टेक. ప పడ కఁచఁ. ప ౖ /paḍēr vai/ ఠ సక . హ బ
క ౖ లబ త ం . ప ౖ . బ ఠ సక
ప /paccēr/ adj. • త ; next; ( ెక్ ); दूसरा. ఇ .
ప /pacāyēr/ adj. న; cultivated; ప /pattāl/ క క ; playing card; ( ేల్ ఙ్ కాడ్).
(క ట్ ేటెడ్). ప జ . న . ప /patti/ n. ; blade; (బేల్ య్డ్). నఁ ప
ప /pacār/ v. • పలక ం ; greet; ( ట్ ీర్ ); बात चीत . గడం య .
कर; बात कर. ఓ ప . అత పత ం /patyaṁ/ n. పథ ం; restricted meal; ( ి ట్ కి ర్ ట్డ్ ి
పలక ం . • ; speak; ( ీప్క్); बोल. ల్); पथ्य; परहेजी रखना.
• పసం ం ; lecture; (లెకచ్ర్); भाषण दे; पर्वचन दे. పద /padan/ adv. త ; wet; ( ెట్).
ప /pacās/ num. 50; fifty; ( ి ట్ )ి . పద గం /padyabhāgaṁ/ n. పద గం; poetry;
పట॓ దఁ /paṭak dam̐ / v. పడ ; demolish; (డమా ష్). ( ోఇటి)ర్ .
ప /paṭṭeḍā/ n. ; belt; (బెల్ట్). మఁనఁ క ప పందఁ /pandram̐ / num. ప ; fifteen; ( ి ట్ న్
ీ ).
ం ప ఛఁ. న క పం ల /paṅkōḍār laṭṭā/ n. ఈక; feather;
బం ఉం . ( ెదర్); पर; पंख. ట పం వఁడఁ. ట
ప /paṭāl/ n. పటం; map; ( ెప్); िचतर्; तस्वीर. ఈకల ఎ .
పం జన 52 పకృ

పం జన /pampōḷī phāṭrijana/ v. ల
న; early in the morning; (అ ఇన్ ద ఙ్).
ప పం టఁజన ఊ ణో. ల
న .
పర॓పక /parakpakaḍ/ v. ప ం ; observe;
(అబస్వ్); पिरशीलन कर; गौर से देख.
పరగ /paragaḷgo/ v. క ; thaw; ( ో); गल; िपघल.
ప /pardā/ n. ర; screen; ( ీక్ర్న్); परदा.
ప /parbāti/ n. • ఉదయ ; morning; ( ఙ్).
ప ఏ॓ హప ణో. ఉదయ ఒక ప /pahāḍ/ n. పర తం; mountain; (మౌంటిన్); पहाड.
. /pyānār/ • adj. నక ; back; (బెక్).
• ల ; dawn; ( ొన్); िबगड जा. ప బ అ ణు ఛఁ. నక వ ఇప వర
. ల ఆ గంటల ఉ . • adj. తనౖ న; archaic; (ఆ ెక్ క్). ఈ
. ఘ .ఇ తనౖ న ఇ . • n. ణం;
ప వరణ్ /paryāvaraṇ/ n. ప వరణం; environment; chronicle; (కొర్ క్ల); पुराण. కఁ. ణ
(ఇం ైఅరనమ్ంట్). కథ . • adj. న; primitive; ( ిర్ టివ్).
ప /pardēśi/ పర , /pyānō/ n. లత; measure; ( ెజర్); नाप; माप.
ప /parpuṭ/ adv. ప కష్ం ; indirectly; (ఇం ి ెకి). స నం ఛఁ. లత స నం
ప కర . ప కష్ం ఉ .
డ . రజకణో /pyārajakaṇō/ adj. న ; worn;
ప /parlēvuḍi/ adv. అవత ; away; (అ ేయ్). ప ( ొన్). రజ ల నఁ ణొ.
॓. అవత . న ద ల ఉ .
ప ॓ /parānāk/ ంచడం, ణీ ప ॓. 1 /pyār/ • n. క వడం; wear; ( యర్).
ఆ ం . • v. ; धारण कर; पहन. పండ న
ప /parāḷērvāmi/ గ
; big bundle of . పండగ త .
hay; ( గ్ బండల్ ఒవ్ హేయ్). హ ప • v. ఈదడం.

అ . గ ద . • v. , వడం.
ప కష్ /parikṣa/ ప కష్, స నఁ ప కష్ ల 2/pyār/ • ం ; love; (లవ్).
లంకఁరఁ. చ ప కష్ ం . జ /pyārmēlējakō/
ప /parico/ v. ప చయం; introduce; (ఇంటర్డుయ్స్). న , . జ ల
ఘ ఆ జ మణేనఁ ప క . ఇం ఆ ఛఁ. న
వ ల ప చయం . ఉం .
ప ణం /parimāṇaṁ/ n. ప ణం; quantity; లఁ /pyārlam̐ / v. ధ ం ; wear; ( యర్). ఝ
(కొవ్ంటటి); पिरमाण; आकार; नाप तौल. లఁ. అం ధ ం .
ప న /parisina/ n. మట; sweat; ( ెవ్ట్). /pyāri/ • adj. యౖ న; darling; ( ా ఙ్).
పలం /palaṅg/ n. మంచ ; cot; (కొట్). గ పలం • n. ; lover (f.); (లవర్).
ల రఁచఁ. ద మంచం లక ఉం ం . /pyārēr/ n. క వడం; wear; ( యర్). ఆ
ప /palṭi mār/ n. ; roll; ( ోల్); लुढक. ల . మం క వడం
ప /palugu/ n. ప ; one type of rope; (వన్ టైప్ ం .
ఒవ్ ోప్); फिटक. /pyāro/ • n. ; ; lover;
ప /paḷḍ/ ండ వ; python; ( ై ాన్). జంగ companion; (లవర్, కం ె యన్); िमतर्; दोस्त; साथी.
నఁ రఁ నఁ ప కఁచఁ. అ ఉం పకృ /prakr̥ti/ n. పకృ ; nature, behaviour; ( ేయచ్ర్,
ద వం ండ వ. హే ావ్యర్); पर्कृ ित; कु दरत; स्वभाव; िमजाज; गुण.
ప 53 ల

ప /prastāv/ v. ప ం ; propose; (పర్ ోస్); /pān/ n. • ఆ ; leaves; ( వ్స్). సడ ప

पर्स्ताव रख; पेश कर; सािबत कर. నఁ . ౖ ఉన ఆ ల ఊడ ం .
జ /pākgojako/ పం న . • పతం; note; ( ోట్); पतर्; प ा.
/pākḍi/ n. ; handkerchief; (హెండ్క ీచ్ఫ్); రఁచఁ. అర పతం ఎ వ ఉం ం .
रूमाल; साफा. ంట /pāṇṭa/ n. పంట; harvest; ( స్ట్ ); उपज; पैदावार.
/pāktī/ పక ; side; ( ైడ్). ఆ . పక . ం /pānt/ n. వరస; range; ( ేయ్ ); पंिक्त; कर्म; शर्ेणी;
చ ఁ /pāccam̐ / n. నక; behind; ( హైండ్); पीछे; के बाद. िरश्ता. ం బర .వ స లబ
/pācērō/ v. పం . ల ం .
జ ం /pācōjako pāṇṭā/ n. పంట బ ; ం /pān̄c/ num. ఐ ; five; ( ైవ్).
yield; ( ాల్డ్ ). జ ం ం /pān̄cīr/ ఐ .
ఆ . పంట బ వ ం .
/pāṭṭo/ క ; bandage; (బెండ్ఏయ్జ్).
గజన ం ణో. బ
త న డ క క .
/pāṭiyā/ న ండ, ంత.
స ణ్ జన ంద .
తన లం మ ంతల వం .
డ /pāḍan dikāḷ/ ఎ పడం; lift it and
show; ( ట్ ్ ఇట్ ఎండ్ ో). త ఁ డ
. త ఏ ఎ .
/pāḍā/ • n. తం; clan; (కాల్న్); गोतर्; कु ल; वंश.
ఏ ॓ నఁ ఏ ॓ రచఁ. ఒ క
ఒ క తం ఉం ం .
• adv. గ; tribe; (టైర్బ్); बहुत. త ఘ
ఁ . ఏ గ ం న .
ణా /pāṇākēr/ n. ఎ యడం.
ణీ /pāṇī/ n. • ; water; ( ొటర్); पानी; जल; आँसू. ప య /pāpaḍ kāya/ n. ; papaya;
ణీ . . (ఫఫయ); पपीता. ప య నఁ ఆ .
• వరం; rain; ( ేయ్న్); वषार्; बरसात; बािरश. ఆ మం .
వ ణీ రఁచఁ. లం వరం ప /pāp paṭkēr/ v. పం ఆ ం ట;
వ ం . • వకం; solution; (సలుశన్); अकं . ణీ acquiring; (అకైవ్అ ిఙ్). ప పట॓ మ . ౖ
బం . హం వకం ం పం ఆ ంచ .
బతక . • దవం; liquid; ( కివ్డ్); दर्व; तरल पदाथर्. /pāpi/ • adj. రౖ న; cruel; (కుర్అల్). ఊ ప
ణీ రఁచఁ. హం దవం ఉం ం . ఛఁ. రౖ న .
• యం; beverage; (బెవ ెజ్). ఉం ణీ • n. ; devilish; ( ె ష్). .
ఁ . ఎం లం న .
. • జలజ; aquatic; (అకవ్టిక్). మణ్ /pāmaṇ/ n. ట కం; relationship;
ణీ /pāṇī chērēr/ ళ చ . ( ిలేయశ్ం ప్); बांध ; संबंध; बंधुत्व. హ మణ్
ణీ ం /pāṇīrvoṅglo/ n. ; heavy storm; . ట కం ఎ వ.
(హె ట్ ొమ్). జ /pārrojakō/ ; flowing; ( ల్ ోఇఙ్).
/pātḷō/ adj. సన ; narrow; ( ె ో). ఊ ల /pālan/ n. ప లన; governance; (గవ ెంస్);
న . సన మ .ఆ ఛ ఊ पालन; रक्षण. ఈ ల ఆ .ఈ
బల . వ సన ఉన బలవం . ప లన .
లఁ 54 జర

లఁ /pālḍam̐ / v. ఎ ; lift to carry; ( ట్ ్ టు కె ి); उठा 1 /piḍi/ n. • ; handle; (హెండల్); मूँठ; बट.
ले; वहन कर; गोद म ले. • వంశం; genetic; ( ెటిక్); वंश; मुरली. హ
/pāllu/ adv. ; slant. మ ఛఁ. వం .
1 /pāḷ/ • v. ం ; promote; (పర్ ట్); पोस; पाल. /pitto/ n. మం; pancreas.
నఁ ణ్ . త దం ల /pitlo/ adj. ఇత ; brass; (బార్స్); पीतल.
ం . • n. ఒ . • n. ంపకం; bank; (బెంక్); दाँव ం ి ); कोमल; नाजुक.
/pindyā/ adj. త; girlish; ( ి ల్ ష్
लगा; बाजी लगा. • n. కట; maintenance; ం ం ం ణ్ ం . త ండ య
( ేయ్ంటనంస్); पोषण; संरक्षण. త ప ర వండం .
ఛఁ. కటౖ ం . /pipā/ n. డ ; box; (బొక్స్); िडब्बा; कनस्तर.
• v. ం ; raise; ( ేయ్స్). ఘ ణా . /piyōṭ/ • n. ; alcoholic; (ఎలక్హొ క్);
ఇం ం ంచం . िपयक्कड; शराबी; नशा खोर.
జ /pāḷījakō yāḍi/ దతత న త ; . గటం మ వ .
adoptive mother. • v. తప ; swig; ( ివ్గ్). నఁ
ప ణా॓ /pāḷeparti kāṇāk/ ఒ ౖ . కఁచఁ. ఎ వ .
ం /pāḷē bhāndērō/ అం కటడం; tying ల /pilla/ n. ల; whelp; ( ెల్ప్); छोटी.
the edges; (టై ంగ్ ద ఎ స్). ల /pilla vāṭ/ క రం; end of the road;
జకణో /pāḷējakaṇō jhāḍ/ ం న . (ఎండ్ ఒవ్ ద ోడ్).
ప త /pāḷēpar hutar/ v. గ న ; land; (లెండ్). య /piḷiya/ n. ; jaundice; (జాం ీస్).
/pāḷō/ v. ం ; raise; ( ేయ్స్). య వఁ. జ రం వ .
/pās vēgō/ n. ఉ ర ణ్ త; pass; ( ాస్). మఁ ద రం /piḷoraṅg/ ప రం ; yellow colour;
తరగ . పదవ తరగ ఉ ణ్ డన . ( ెలో కలర్). జన రం
/pāsnā/ n. క ; knife; ( ైఫ్). ర వచ. ప వ న హం
డఁ. మంగ క గడం . ప రం ం .
/pāssikāḍēr/ యడం. స /pisa/ • n.prop. ౖ స; Paisa; ( ైస); पैसा; दमडी.
/pi/ v. ; drink; ( ంిర్ క్); पी; पान कर. ణీ . • n. ౖ స ; money; (మ ). మఁనఁ ణో.
. ౖ స . • n. లధనం; finance; ( ై ెంస్);
मूलधन; पूंजी; थाती. ఈ వర క .ఈ
సంవత ర లధనం ఎంత. • n. డ ; पैसा; धन.
లఁ. డ ఇ .
చం /pistōlēr can̄ci/ n. సం ;
holster; (హొల్సట్ ర్).
/pīkā/ న ; small boy; ( ొమ్ల్ బొఇ).
/pīki/ న క; small girl; ( ొమ్ల్ గల్).
డ /pīḍa/ n. ట; stool; (సుట్ల్); पाटा; पीढा. న డ
దఁ. టఇ .
/pīḍē/ n. • ; పసవ ;
childbirth; ( ైల్డ్బత్); पर्सव.
/pīngā/ మృత హం; corpse; (కొప్స్).
/pīlēr/ యడం.
జర /pīḷōjarat/ adv. ప పచ ; having a
yellowish colour; (హె ఙ్ ఏయ్ ెలొ ష్ కలర్).
ట /piṭṭa/ n. ; bird; (బడ్); पक्षी; िचिडया. ఁ కరఁచఁ. ప పచ ఉం ర
/piṭrōl/ n. ; petrol; ( ెటల్
ర్ ). ఆనం .
స ం 55

స ం /pīsabhānd/ v. ; claim; (కేల్య్మ్). /pūjāri/ n. • ; priest; ( ీర్స్ట్); पुजारी.

ట /puṭka/ n. సృ ; creation; (కీర్ఏయశ్న్); सृि . జ కఁరఁచఁ.
లం . సృ రహస ం ఎవ య . జ . • అయ ; master; (మాసట్ ర్);
/puṭikyā/ n. క; dig a shallow in depth; गुरू; बर्ा ण. కఁ నఁ .
( ిగ్ ఏయ్ ెలో ఇన్ ెప్త్). . య అయ రం .
ఈ క . /pūṭo/ n. ; back; (బెక్); पीठ.
వ /puṭuva/ n. ; snap; ( ెన్ప్). ంచ నఁ /pūn̄caḍinam̐ / క ; tail; (టేయ్ల్).
/puṭē/ n. ; one's back; (వంస్ బెక్). ం /pūnd/ ; buttocks.
/pudīnā/ n. ; mint; ( ంట్); पुदीना. ం /pūn̄c/ v. అ ; tell; (టెల్); पूछ; माँग.
నఁ ం ణే ం లఁచఁ. /pūr vēgō/ • అవడం; getting finished;
ంసం ర సన సం న . ( ెటిఙ్ ి శ్ట్). ఆ .ఈ
ం ణే న లఁచఁ. ంసం ప . • v. ; finish; ( ి శ్); पूरा
ర న . हो; समा हो; बीत जा. • adj. న; over; (ఓవర్).
న ం /punnaṁ/ న . న డఁ • v. అ ం ; it happened; (ఇట్ హెపండ్).
ందణ్ ఛట॓ రచఁ. న ల ర జ /pūrvajatrā/ adj. • నంత; pertinent;
అందం ఉం ం . (ప ట్ి ెంట్); पयार् . • త న; appropriate; (అ ోర్ ీర్యట్);
ం /pun̄cḍi/ n. క; tail; (టేయ్ల్); पूँछ; दुम. ం योग्य; उिचत. ర జ . త నంత అన ం .
ం రచఁ. క ఉం ం . /pūrvējā/ adj. స వడం.
ం ల /puṅgḷibola/ రఊ . /pūro/ n. ; full; (ఫుల్); पूित.
ం వచఁ. రఊ . /pūḷi/ n. టం; packet; ( ెకిట్); पुिडया.
ం /pun̄cāḍ/ అంద ; hand over; (హెండ్ ఓవర్). /peḍsu/ adj. ౖ న; fragile; ( ెర్జైల్).
ర /puraskār/ n. ; title; (టైటల్); उपािध; దక /pedakarēr/ n. సృ ; creation; (కీర్ఏయశ్న్).
पुरस्कार; िबरुद. ఁ ర . ఏ /penār/ n. ణం; chronicle; (కొర్ క్ల); पुराण.
ఇ . కఁ. ణ కథ .
/purvēni/ v. స పడక; not matching; ( ొట్ ె ఙ్). /pēṭ/ n. • ట; maw; (మావ్); पेट; उदर; गभर्.
ం /purpūn̄cyā/ ంగ ; larva; ఆంత రఁచఁ. ట ఉం .
(లారవ్). ం టఁ వఁచఁ. ంగ •క ; stomach; (సట్ మక్); पेट; गभर्.
క ం . చఁ. క ఉం .
/purā/ v. ఒ ం ; persuade; (ప ేవ్య్డ్); म; स्वीकृ ित • గర ం; pregnancy; ( ెర్గన్ం ి); गभर्; पेट. ం
ले. క నఁ .ప య ఒ ం . ఛఁ. ండం క ఉం .
ణో /purāṇō/ adj. న; primitive; ( ిర్ టివ్). ఈ • ఉదరం; belly; (బె ); उदर; पेट.
ణె .ఇ న లం . /pēṭcālēr/ n. • చ .
కర /purokarmat/ v. ంచ ; don't end; • గట చ ; motions; ( షన్స్).
( ోంట్ ఎండ్). కర . ప ంచ . /pēḍ/ n. ; chip; ( ప్); टु कडा. .
/puropāḍ/ v. ం ; demonstrate; .
( ెమం ట్ య్ే ర్ ట్ ); सािबत कर; िस कर. త నఁ /pēḍu/ n. క ; puberty; (పూబటి).
. త ం . క . క వ ం .
వ /purōvajū/ v. స ప ; apply; (అ ల్ );ై अनुकूल ణ్ /pēṇ/ v. ; stand; ( ట్ ంె డ్).
हो; उिचत हो. నఁ వ ల . నస /pēna samiyār/ n. క ;
స ప లర ఇవ ం . succeeding; (సకీస్ ింగ్).
జ /pūja/ జ; perform prayer; (ప ొమ్ ేర్ర్). /pēnā/ n. ర ం; long ago; (లొఙ్ అ ో); पूवर्; पहला;
ప నఁ జక . ఉదయం पहले का; पर्ाचीन. కం ట . ర ం
జ . కం ట .
 56 ఫ రం

/pēri/ • కణు ; inch; (ఇన్చ్); अंगुल; उँ गली. స /posaḍ/ • adj. ; stick; stab; ( ట్ క్ి ); ( ట్ ా బ్);
ఈ ఏ॓ ఛఁ. ఇ ఒక అం ళం ఉం . चुभ; गाड; चुभो; छेद डाल; मुहर डाल.
ౖ క /paicānokarēro/ ప శ ; introduce; /pōṭ/ n. • ట; ; bundle; (బండల్).
(ఇంటర్డుయ్స్). హ బ ద తరగ ౖ క /pōṭiyā/ • n. మ ; elf; (ఎల్ఫ్).
చఁ. బ పదవ తరగ ప శ . • adj. ; short; ( ొట్); नाटा; छोटा.
ౖ శ తం /paiścavātaṁ/ n. పకష్ తం; paralysis; ఉం పకఁ స నఁ. ౖ అం .
( ె ా ిస్); पक्षाघात; लकवा. /pōḍgā/ • adj. ; short; ( ొట్); नाटा; छोटा.
/poṭṭu/ • ౖ ర; upper layer; (అపర్ లేయర్). • n. మ ; dwarf; ( ావ్ఫ్). ఆ నఁ
స డ ణ్ . స . రఁచఁ. మ ఉం ం .
• n. ర్ ); िछलका.
; bran; (బెన్ నఁ వ • n. చ; short; ( ొట్); नाटा; छोटा.
॓ణో. వ . /pōti/ n. మనవ ; grand daughter; ( ెర్ండ్ ొటర్);
/poṭṭu kāḍ/ v. • ; pare. पोती; नातीन. / న క కచఁ. డ
డ దఁ. అర పం ఒల . న ల మనవ అం .
• ; remove the shell; ( ిమువ్ ద ెల్). /pōtō/ మ మ . / వక న
ర . బ . క కచఁ. డ న ణిణ్
/poṭyā/ adj. తనం; shortness; ( ొట్ ెస్). మ మ అ అం .
తర /potara/ n. . ం /pōṅkōḍā/ n. ఈక ; feathers; ( ెదస్).
/potiḍyā/ ఆడ డ మడత సం . /pōlis/ n. ; police; (ప స్). హ
ం /poṇṭi/ n. కలం; pen; ( ెన్); कलम. ద ఆ ఛఁ. ఊ ప మం
ం డ /poṅkoḍa/ n. క ; wing; ( ఙ్); पर; पंख. ఉ .
ం /poṅkoḍā/ n. క ; wing; ( ఙ్). /pōlo/ • ; सड; कीडे पड.
ం లట /poṅkoḍār laṭṭa/ n. ఈక ; • n. వ ; loose; (లుస్); ढीला कर.
feathers; ( ెదస్). జ /pōlo vēgojako/ adj. వ ౖ న; flabby;
ర /pora/ n. ర; husk; (హస్క్); िझल्ली; तह; परत. ( ల్ ా ). ఈ జ .ఇ వ ౖ న .
/polimār/ v. బ ఇ ; offer sacrifice; (ఒఫర్ స /pōsa/ n. చ; bristle; ( ర్సల్). ఖ స .
ై ). భ
ె ిర్ స్
క . త బ ఇ . గ చబ ఉండ .

ఫతం /phataṅgi/ n. పటం; kite; (కైట్). ఫ గ /pharāgat/ • adj. లౖ న; చ ;

ఫం ం /phaṅkān dhānsērō/ ం ప . ఆనందం ; extinct; (ఎక్స్టింక్ట్). ఁ ఫ గ
ఫం /phando/ n. ప ర్ ); फँ दा.
గం; trap; (టెప్ . ఏ ఆనందం .
ఫర॓ /pharak/ • n. ; difference; ( ిఫంర్ స్); भेद; अंतर; ఫ /phalcu/ n. • ; soup; (సుప్); शोरबा.
ఫర॓ ఁ. ం. ఉం ఫ వ ఆ . ఎం
• v. ; compare; (కం ేర్); तुलना कर. లం ం మం . మఁనఁ నఁ ఫ
ఫ /phar/ • v. ; chop; ( ొప్); घूम; िफर. ఫ . ణో. న .
పక . • n. రగడం; ramble; (రంబల్). ఫ • రసం; juice; ( స్); रस; सार; का ानंद. ఆ ఫ
ఫ ఆ . ం వ . కఁరఁచఁ. ంత పం రసం .
ఫ /pharkārō/ v. ఆ న; dried; ( ైర్డ్). ఝ ఫ రం /phalāraṁ/ n. ఫల రం;
ఫ చఁ. అం ఆ ం . refreshment; ( ీ ెర్షమ్ంట్).
ఫ 57 ం

ం /phāṅkāphūṭ/ v. ; branch; (బార్న్చ్);

अलग हो जा; दल बदल.
ం ల /phāṅkāvāḷ lakḍī/ n. పంగ కర; crutch; (కర్చ్).
ం /phānsi/ n. ఉ ; hang; (హెఙ్); फाँसी.
/phāyēdo/ n. భం; gain; ( ేయ్న్); लाभ; नफा.
ఁ . ఏ భం .
/phiṭgē/ n. ; compensation; (కొం ెం ేయశ్న్).
/phiryād/ n. క; report; ( ి ొట్); पर्ितवेदन.
హ త క క . సమస
ఫ /phaḷ/ • n. ఫల ; fruit; (ఫుర్ట్); फल; नतीजा; ం ల కఇ .
पिरणाम. ఫ రఁచఁ. ఫలం య ం /phīn̄c/ v. ం ; squeeze; ( ీక్ స్); िनचोड.
ఉం ం . ,అం , ం స నఁ ఫ ం . /phuṭēr/ • v. బదల ; outburst; (ఔట్బస్ట్ ); टु कडे
అర పం ,అం , వం పం टु कडे हो जा. త ఈజ . ఎండ ఈ
అం . • v. పం . ఢఁ అం ఫ ఛఁ. బదౖ ం . • n. ; explode; (ఎక్స్ ల్ ోడ్); जूँ.
దగర పం ఉం . • n. ఫలం; fruit; (ఫుర్ట్); • adj. ప న; broken; (బోర్కన్).
फल; नतीजा; पिरणाम. • n. లడం; eruption; (ఎరపష్ న్).
ఫ /phaḷcu/ n. ; soup; (సుప్); मसालेदार दाल. మఁనఁ ం /phuṅkār/ • v. ఊ .
ద ॓ఫ . ం ం యం . n. ; blow; rumour; (బోల్); (రుమర్); फूँ क; अफवाह.
ం॓ /phyāṅkdinō/ v. ర ; throw; ( ోర్); అం ం . ఊ . నఁ ం .
फकना. బ ఓల ల ం॓ . డ గ ఊదం . • n. ఊదడం.
తట ర ం . /phupir/ n. నత; paternal aunt; (పటెరన్ల్ ఆంట్).
ం /phyāmpro/ n. ఊ ; lungs; (లఙ్స్). ఘ . నత ఇ ం . .
/phyāyēdo/ భం; profit; ( ొర్ ిట్). /phulā/ n. డక; nose ring; ( ోస్ ఙ్ ి ).
/phyālgi/ n. • టకం; smallpox; ( ొమ్లొప్క్స్). . అక డక ం .
• ంచడం; branching; (బార్ చ్ంగ్). ట ప /phūṭan paḍē/ n. టనం; eruption; (ఎరపష్ న్).
/phyālēr/ ప హం. క ం ౖ . /phūṭ gō/ • v. ప ం ; break; (బేయ్ ర్ క్);
పవ ం గ. फू ट; टू ट. • n. పగలడం; break; (బేయ్ ర్ క్). ట
ట॓ /phāṭak/ n. రం; gate; ( య్ ే ట్ ); ार; दरवाजा; పడ . ంద ప ప ం .
फाटक. ఘ ట ఆ . ఇం రం ం /phūṅg/ n. న; sharp point; ( ాప్ ొఇంట్).
ం ప రం .
/phāṭgo/ v. ; losing colour; (లు ిఙ్ కలర్).
ప /phāṭpaḍo/ v. టప ; evident; (ఎ డంట్);
स्प हो. మ ప .మ టప ం .
/phāṭēro/ n. n. క; slit; ( ిల్ ట్); टु कडा. తడ
జ . ఎండవల క ఏర ం .
• v. ; branch; (బార్న్చ్); िचर; टू ट; फ़ू ट.
/phāḍ/ v. • ం ; tear; (టీయర్); फाड. గ .
ం .• ; split; rip; cleave; चीर; ం /phūndā/ n. ద; bee; ( ); भर्मर.
चीर दे; िवदीणर् कर; तोड; फोड; भाग कर. ం /phūṅgi/ n. • న; tip; (టిప్); नोक; अंत; िसरा;
ం॓ దఁ /phāṅk dam̐ / v. పడ ; overthrow; (ఓవర్ छोर. • స; िसरा; कोना; नोक; छोर.
ోర్); फक; िगरा; नीचे धके ल. ం ప ట . స ట ం .
 58 బ ణో

तबदील कर; पिरवतर्न कर. ం . ఖం

. • n. ప డం; reversal; ( వ ి రస్ల్). బం నఁ
వ . బం ఎడమ ౖ ప ం .
• v. మ ం ; dissuade; ( ి ేవ్డ్); लौटा; मुडवा; वापस
करा. నఁ ణీ .
మ ం . • v. ం ; roll; ( ోల్). ఓ నఁ ర
ం . తట ం పడ .
ౖ ం /phaiṇṭ/ n. ం ; trousers; (టౌర్సస్).
క /phokaṭ/ n. • ఉ తం; free; ( ీర్); उिचत, मुनािसब.
/phūl/ n. ; flower; ( ల్ ౌఅర్); पुष्प; फू ल. నఁ క . ల .
. సం . • ; free; ( ీర్); अलग.
/phūli/ క; तीली; सलाई. /phōḍ/ v. • పగల ; wreck; ( ెక్); तोड.
/phūliyāyō/ n. ఉ ; belly; (బె ). . ండ పగల .
/phūlērō/ v. ; blow; (బోల్); फू ल िखल; /phōḍā/ n. • ; pimple; ( ిం ిల్); फोडा.
पुिष्पत हो. కఁరఁచఁ. అర • బ ; bump; (బంప్); फफोला; छाला. ప .
జ . బ ం .
/phūlō/ v. ఉ ; swell; ( ెవ్ల్); फू ल; उमड. ప /phōḍā paḍgē/ ద వడం.
. ఉ . /phōḍēr/ బద .
ం /pheṅkāyēr/ n. సరడం; throw; ( ోర్). ణా॓ /phōṇāk/ v. • పగల ; slit; ( ిల్ ట్); तोड.
/phēḍ/ v. ; settle; ( ెటల్); िनबटा; पूरा कर; ణా॓. ప ల .
चुका; िनपटारा कर. . . • .ద డఁ ఁ ణాకఁ. వ
/phēr/ • v. ; exchange; (ఇకేస్ య్ ); बदल; న ం .

బ /bakḍi/ n. ; hug; (హగ్); पर्ेमािलगन. బ /bagāyi mār/ v. ఆవ ం ; yawn; (యాన్);

బ /bakrā/ n. క ; male goat; ( ేయ్ల్ ోట్); बकरा. जम्हाई ले.
బ /bakro/ కలవ ; babbling. ం బ /baccir/ n. చ ; breast; (బెస్
ర్ ట్ ). బ
బ . ద కలవ . ఆ . అమ చ మం .
బ /bakvāḍi/ ం . క క బ బట /baṭṭar/ ; numb; ( ాం).
క మ . ప యమ ంచ . బ /baḍgo/ • n. గలడం; remaining; ( ి ే న్ఙ్).
బ /bakvās/ n. ; rattle; ( ెటల్); बकवाद कर. • v. ం ; exceed; (ఇకీస్డ్). బ . కం
బగ అట /bagar aṭkaḷēti/ adv. అ గత ; ం ;ఎ ఎ .
carelessly; (కేరల్ ిల్ ). నఁ బగ అట క . బ /baḍjāyēr/ v. • గ ం ; head; (హెడ్);
ప అ గత య డ . आगे बढ; अगर्सर हो. • ఎ వ వడం.
బగ కప /bagar kapaṭēr/ adj. శ కష్ర త; బ /baḍā/ v. ం ; extend; (ఇకె ండ్); बढा.
dispassionate; ( ి ెప్ష ట్). య॓ బగ కప నఁ బ . ప ల ం .
ణో. య ఒ ౖ ప ం ఉం . బ /baḍān/ ; making excuses.
బ /bagā/ • v. ; sway; ( ెవ్య్); फक. ం బ . బ ణో /baḍāvṇō/ v. అ వృ ; develop;
బం . • v. ర ; dispose; ( ి ోప్స్); फक दे. ( ి ెలప్). నబ ణో. అ వృ
• num. ; thousand; ( ౌసండ్). .
బ 59 బ గ

బ /badvār/ n.prop. ధ రం; Wednesday;

( ెం ిడ్ ). బ డఁ వరంగ . ధ రం
వరంగ .
బంట /baṇṭa/ n. మ ; pond; ( ొండ్); कुं ड; तालाब;
सरोवर.
బం ; survive; (స ైవ్); जी; जीिवत रह;
/ban̄c/ v. బ
जीवन चला. బం . బ .
బం /baṅgḍī/ n. ; bangle; (బెఙ్ల); काँच (चूडी);
शीशे का(चूडी). హ బం
బ /baḍi/ n. • బ ; school; (సుక్ల్); पाठशाला; स्कू ल; ఛఁ. అమ బం ఉ .
मदरसा. హ బ . బ ఇ బం /baṅglā/ n. • డ. బం .
ద . • బ ; पाठशाला; मदरसा; स्कू ल. మ డఎ ల ం .
బ ఆ /baḍi ācco/ adj. ప ౖ న; great; ( ేర్య్ట్). • ఇ ; conception; (కం ెపశ్న్); भवन; इमारत.
బ /baḍēni/ adj. గ ; not stretchable; ( ొట్ ట్ చ్ె ర్ బం ర /ban̄jāra/ adj. • జన; tribal; (టైర్బల్). బం ర
ఏయబ్ల్); लचक हीन. ం రచఁ. జ తం ల
బ /baḍēr/ adj. ఎ వ; improvement; (ఇంపుర్వమ్ంట్); ఎ వ ఉం .
वृि ; बढती; उ ित. బం /bandukēti bhāḷēr/
బ /baḍo/ • n. ప ; great; ( ేర్య్ట్); बडा. ం ల డం; fire with a gun; ( ైఅర్ ద్ ఏయ్ గన్).
బ ఆ ఆ . ం ప వ . ల ర బం . జగడ
• adv. మం . .
బ /baḍonām/ n. ; fame; ( ేయ్మ్); यश; कीित. బం /bandukēr cōṭ/ n. ;
బణా /baṇā/ v. • త . bang; (బెఙ్).
త ; prepare; ( ిర్ ేర్). మ మ బం ॓ /bandūk/ n. ; rifle; ( ైఫల్); बंदकू .
బణా. వ మ త . ఢఁ బం ॓ రఁచఁ. ల దగర ఉం ం .
•త . బణా. సం బం /bandevāḷō sāp/ కట ; poisonous
ఆర ంచడం త . serpent with black stripes; ( ొయస్నస్ సరప్ంట్).
• ఏర ర ; create; (కీర్ఏయ్ట్). న బణా. త బ /banā jōrēr/ n. స వ; listless; ( స్ట్ లెస్);
వ త . कमजोरी; दुबर्लता.
• ల క ; fix; ( ిక్స్); स्थािपत कर; पर्ित ा బ /banā tāktēro/ • బల ; बलहीन;
कर; कायम कर. ఏ॓ బణా. ఒక दुबर्ल. నఁ వఁ బ . ఆ రం
ల క . న బల నమ .
బత॓ /batak/ n. ; duck; (డక్). • adj. బల నౖ న; weak; ( క్).
బద క /badanām kar/ v. ం ం ; to blame; (టు బ మ /banā malādēro/ adj. అమ ౖ న;
బేల్ య్మ్). మ బద క . న disrespectful; ( ి ీర్ ెప్క్ట్ఫుల్).
ం ం . బ రం /banā randi/ ఏ ; without any
బద /badanām pāḍēr/ త ; worry; ( ౌట్ ఎ వ ి). బ రణ బం చఁ. ఏ
accusing someone; (అకుయ్ ింగ్ సమవ్న్). ం .
బద /badal/ n. • ప యం; vicar; ( కర్). బద బ /banākhāyēr/ న డ .
.ప యం . బ గ /banāgatēro/ • న; no shelter; ( ో
బద /badalāyēr/ n. • ర డం; conversion; ెలట్ర్). ఁ బ గ .ఏ న
(కంవశన్). ఏ॓ అ ॓ బద . ఒక ట ప . • adj. .
ం మ ట ర డం. n. ; wretch; degenerate; ( ేచ్); (డజెన ేయ్ట్).
బ బ 60 డ

బ బ /banābaro/ adj. అసం ర

ణ్ ౖ న; deficient;
( ె ి ింట్). ఈ బ బ . ఇ అసం ర ణ్ ౖ న
ం .
బ /bamro/ ఎగరడం; flying; ( ల్ ఇఙ్).
ై
బ /bayānā/ n. బ ; advance; (అ ావ్ంస్);
बयाना; पेशगी.
బ క /bayiskarēro/ v. ం ; advocate;
(ఎడవ్కట్); चचार् कर; बहस कर.
బ /barci/ n. • ఈ ; బ ం; spear; ( ీప్యర్);
भाला; बरछा. బళ /baḷad/ n. ఎ ; bull; (బుల్); बैल.
బర /barma/ n. • క ప కరం; drill; ( ల్
ిర్ ). బ /baḷgō/ • n. వడం; burnt; (బంట్).
•బ ; hole making instrument; ( ల్ ే క్ఙ్ • v. ట; burning; (బ ఙ్). ఘ బ . ఇ
ఇంసుట్ర్మంట్). బ చ . బర క ం .
కన ం . • v. , ,ద ం .
బ /barkāyēvāḷ/ adj. గ ; pugnacious; బ చఁ /baḷrōcam̐ / v. మం ం ; burning; (బ ఙ్).
ककर् शा. ఊ బ . ఆఆ డ బ /baḷi/ n. ; cheese; ( స్); पेवस; पेवसी. న
గ . బ కఁళఁ. త ల వ ం .
బ బ /barobariyā/ సహచ , బ /basro/ n. ం ; barking; (బాకిఙ్); िचल्ला.
బ బ /barōbar/ • adv. క తం ; exactly; (ఇ ెస్కి). బ . క ం .
ఊబ బ కరచఁ. అత క తం /byāro/ • తనం; deafness; ( ెఫ్ ెస్). నఁ
. • v. సమ ; balance; (బెలంస్). అ వజ . నపడ .
బరఁ /baram̐ pēr/ n. మం ; frost; ( ొర్స్ట్ ); िहम; बफर् . • , .
బ /balḍāyēr/ n. గ ; uproar; (అప్ ోర్); /byās/ • v. ; sit; ( ిట్); बैठ. టఁ స
िवलाप; शोरगुल. ఘ ప క బ . ఇం ల॓. ంద .
ంగ ప ర గ . • n. ఆసనం; stool; (సు ట్ ల్); आसन. స
బ /ballā/ • n. త ; wrong; ( ొఙ్); छु ट जा. బ స కరచఁ. స
నఁ కణ్ . త ట డ . .
• adj. ; spoil; ( ొప్ ల్); िबगड; खराब हो; • n. వడం; sitting; ( ిటిఙ్).
बेकार हो. ఁప నఁ బ డ ద ఁ. న
బ ఢం /ballā ḍhaṅgēro/ adj. అసహ కరౖ న; లల అన ం .
disgusting; ( ిసగ్ ట్ ఙ్
ి ). బహ త నం /brahmaputra nandi/ బహ త న .
బ క /ballākar/ n. • త ; make mistakes; /bāki/ n. అ ; loan; (లోన్); कजर्; उधार. మ
( ేయ్క్ ట్ య్
ే క్ ). ఁఆ బ క . హ దఁ. అ ఇ .
మం ప ర త . /bājrir khēt/ సజ . హ నఁ
• అప తం ; making impure, defiling; ఛఁ. సజ ఉం .
( ే క్ఙ్ ఇంపూయ్ర్, డ ై ఙ్). నఁ బ కర . బజం /bājā bajantrīlu/ n. బజం ;
అప తం య . band; (బెండ్).
బ /balvān/ n. బలవం ; /bāṭi/ n.
; bread; (బెడ్
ర్ ). ఆ .
strong person; ( ట్ ొర్ ఙ్ పసన్). ఈ న .
బ ; call; (కొల్); बुलावा.
/balā/ n. బ కరఁచఁ. బం ర న .
. ం వ ం . డ /bāḍavā/ n. బడ ల; bog; (బొగ్). క ణీ
బ /balidān/ గం; sacrifice; ( ెకిర్ ౖస్
ె ). ప నఁ డ కఁ. త వ పంట
బ య /baliya/ n. క ల . పం ం ల.
 61

/bāḍō/ ల ; squint; ( ిక్ ంట్). ఆటంక ప ; interrupt; block; spoil; making

కఁ నఁ కఁ. వంకర కల . impure, defiling; make dirty; (ఇంటరప్ట్ ); (బొల్క్);
ణం /bāṇaṁ/ n. ; bow; (బో). ఢఁ ణం ( ొప్ ల్); ( ే క్ఙ్ ఇంపూయ్ర్, డ ై ఙ్); ( య్
ే క్ డటి);
రఁచఁ. వద ఉం ం . िबगाड; खराब कर; नाश कर.
ణి
ణ్ /bāṇṇi/ n. కట; broomstick; (బూ ర్ మ్ ట్ క్
ి ). /bijjā/ ంజ; seed; ( ీడ్). ఫ ఛఁ. పం
ం /bāṅgro/ ం ; cock's crow; (కాక్స్ కోర్వ్). ంజ ఉం .
ం . ం ం . ం /biṇḍā/ కట; bundle; (బండల్).
/bāp/ n. • తం ; అయ ; father; ( ాదర్); िपता; बाप. /bimāri/ • n.
గ ; disease; ( ి ీస్). వ
/bāpjāyēr/ ఆ ట. ప ఆ కరఁ. లం
మ ణ్ /bāmmaṇ/ n. అయ ; employer; వ . • v. అస సప ; sicken; ( ిక్ఎన్).
(ఇం ల్ ొఈయర్). క నఁ మ ణ్ కఁచఁ. /bissā/ మగ ; male cat; ( ేయ్ల్ కెట్).
ం అయ అం . /bissi/ • ఆడ , ఘ .
య /bāyalā/ n. • జ; eunuch; (యునక్). ఇం ం జం .
ఛఁజ నఁ యల కఁ. ల • n. ; cat; (కెట్); िबल्ली.
లకష్ణా ఉన మగ జ అం . క /bukka/ n. ద; puff; साँस. క .
• న ంసకత ం; impotence; (ఇం ొటెన్స్); नामद . అన ం ద .
/bāyilōg/ మ ళ ; sister; ( ిసట్ర్). గ /bugga/ n. బ ; bulb; (బల్బ్).
స ఆ ం /bucno kāḍ/ త ;
. ర ం ద అ లర క ం . unmuffle; (అన్మఫల్).
ల /bāyēla/ ఆడం ఉం . జ జ /bujargojako/ v. గ న; bygone; (బై ొన్).
/bār pāḍ/ బ రంగమ . జ జ ఁ .గ న ల
/bārṣā/ n. ; carpenter's adze; (కా ెప్ంటర్స్ ఏ ప .
ఏజ్). లఁచఁ. /buḍḍi/ డ ; box; (బొక్స్). వ
. , . పం , ం.
/bār kēr/ v. ల ం ; disclose; ( ి ోక్స్); पर्कट /buḍtōjārō/ n. పతనమవ డం;
कर; जािहर कर. declining; ( ికల్ ై ఙ్).
/bārimās/ n. ప సంవత రం; annual; (ఎంయుఅల్). /buḍādinō/ ం ం . .
/bārēvāḷō/ ఊ ; sweeper; ( ీవ్ప్అ). ౖ ఇవ ం న ం ం .
/bālḍi/ n. త ; chaff; ( ెఫ్); चोकर; भूसी.
ప వఁజన కళచఁ. వ ప ట త
వ ం .
ళ॓ /bāḷak/ n. ప కం ; baby; (బే బ్).
/bāḷ/ ; burn; (బన్). ఖ .గ .
నఁ /bāḷēnam̐ / • v. ద ం ; burn; (బన్); जला.
• v. ; आग लगा. • n. ల ; to burn; (టు
బన్). నఁ ల . ల క రం .
ఁ ఁ /bām̐ yām̐ / n. • త ; worker; (వకర్);
नौकर; कमर्चारी. ఁ ఁనఁ . త
అన ం వ ంచం . • ప వ ; working person; (వకిఙ్
పసన్). క న ఁ ర ఁ .ప /buḍo/ • adj. స ; old; (ఓల్డ్ ). అ వ
య ప ం . మ . (85) ఎనౖ సంవత ల స
ఁ /bām̐ yi/ n. తం; salary; ( ెల ి). చ . • n. స ; old man; (ఓల్డ్ ెన్);
గ /bigaḍāyēr/ • v. కలత క ం ; డ , बूढा; वृ .
 62 ద

/buḍoyēgō/ adj. న; ripe; ( ైప్). న /bokkena/ n. బ ; bucket; (బకిట్).

ం /buṅgā/ n. టం; pipe; ( ైప్); नली; च गा. ణీ రఁచఁ. బ .
/bunādi/ n. ; base; (బేయ్స్); न व; जड; /bockā/ ద; bush; (బుశ్); झाडी. ఈ ఖ
बुिनयाद. ఘ ఆ ణో. ఇం . ఇ ఈత ద.
ఘ ఉం . మ /bomma/ n. • దృశ ం; view; (వుయ్); दृश्य; नजारा.
ర /burra/ n. • ళం; lock; (లొక్). ఘ తల
1 ల • గహం; image; (ఇ జ్); िवगर्ह; कलह. హ
ర . ఇం త ళం యం . ం మ ఛఁ. ఊ ం గహం
• టం; pipe; ( ైప్); नली; च गा. ల ఉం . • తం; picture; ( ికచ్ర్); िविचतर्; तस्वीर.
రచఁ. క టం ఉం ం . /bommōyi/ n. ట; pit; ( ిట్); बाँबी; िबल.
/burkā/ n. ర ; mask; (మాస్క్). అ , రజ నఁ కఁ. మ
రఁచఁ. ంమ ళ ర త ట.
క ం . /bommōḷīr jhāḍ/ మ ;
/bussi/ . acacia tree; (అకెష టీ)ర్ .
/būḍgo/ • v. నషం; loss; (లొస్). . ం /boriṅgi/ n. పం ; pump; (పంప్).
పంట నషణ అ ం . /boleniju/ adv. నం ; silently; ( ైలంటిల్ ).
• n. పతనం; downfall; ( ౌన్ ొల్); पतन; िगरावट. త క .త డ
/būḍjō/ v. ౖ ; vanish; ( ా ష్). నం .
ం /būṇṭ/ , నఁ ం . ణి /bōṇikir/ v. రం ం ; open; (ఓపన్); शुरू कर;
ంగల ళ త . आरम्भ कर.
ం /būṇṭlo/ adj. న ; pointless; ( ొఇంట్లెస్). /bōr/ n. య; kind of fruit; (కైండ్ ఒవ్ ఫుర్ట్); बेर.
ర ఛఁ జ /būran cham̐ jakō/ adj. కప బ న; /bōl/ v. • ; speak; ( ీప్క్); बात कर;
covered; (కవడ్); ढँका हुआ. ర ఛజ ణ . बातचीत कर; बोल; भाषण कर. ఆ .
క ఉం న వ . మం ట .
ఇ /bē imāni/ n. అ ; dishonesty; ( ి ోన ట్ )ి . • పలక ం ; greet; ( ీర్ట్); बात चीत कर; बात कर. ఏ॓
ఇ క .అ ప య డ . . ఒక పదం పలక ం .
స /bē kismat/ n. రదృషం; misfortune; ( స్ • ; sing; ( ిఙ్); खंडहर; नाश. ఏ॓ ఆ .
ట్ న్); दुभार्ग्य; बदिकस्मती.
ారూ ఒక మం ట .
మత /bē matlab/ adj. అరం ; meaningless; • ; tell; (టెల్); चप्पल; जूता. ం
( మత
ఙ్లెస్). క . అరం . ట .
ట డవ . • ం ; accost; (ఏ ాస్కొస్ట్ ). ఏ॓ ఓ
/bēṭā/ . ఘ . ఒక ం .
ం ణే . , డ ఇం పల • ం ; jingle; ( ం ిల్). త .
ర . ంచం .
/bēṭi/ n. • ; daughter; ( ొటర్). ం /bōli bhāṇḍēr/ n. టడం; reproach;
• డ, ఏ॓ ఛఁ. ఒక డ ఉం . ( ి ోర్చ్). ఖ క ం . ప
• ; बेटी; लडकी. స ం డ .
ఛఁ. ఉం . /bōlērō/ v. ఆల ం ; chant; ( ాంట్); आलापन
డం /bēḍaṁ/ n. గ య; bolt; (బోల్ట్ ); कुं डीदरवाजे की; करराग का.
अगर्ल; अगर्ला. ద /baudda jāt/ adj. దం మతం; Buddhism;
(బు ిసం).
భక 63 ఁ

భక /bhakat/ n. మంత ; wizard; ( సడ్). భ /bhari/ ం న; filled; ( ిల్డ్). రం భ జ .

భ క /bhakti karevāḷō/ n. ; male slave; రం ల ం న ల.
( ేయ్ల్ ేల్ య్వ్). ఊ ఆ నఁ భ క .ఆ భ స /bharōsa/ నమ కం; confidence; (కొ ఫ్డంస్).
వ ౖ . ఉంపఁ భ స ఛఁ. ద నమ కం ఉం .
భడ /bhaḍat/ పర . భ /bhalḍu/ n. ; oat; (ఓట్); मडु आ. భ నఁ
భ /bhaḍkādīne/ v. ల ; deport; (డ ొట్). దళయ కర వచఁ. గడక
సర భ . పజల ం .
సర శనం న ణి ణ్ శం ం ల . భ ఆ /bhalāādmī/ • వయ వ న వ . వర
భ /bhaḍkāyēr/ v. • దర ; disperse; జ మ భ ఆ కఁచఁ. వయ ౖ బ న
( ి ేప్ర్స్); िबखेर; िछतरा. వ స తనం వ ం .
•త ; chase; ( ేయ్స్); भगा; पीछा कर. • స వ ; old person; (ఓల్డ్ పసన్).
భ భ /bhaḍbhaḍiyā/ v. వ ; babble; (బెబల్). భ /bhalāmār jhāḍ/ n. ; cashew
భం జ /bhandāyōjakō/ n. సం ప ; nut tree; (కెషూ నట్ టీ)ర్ .
founder; ( ౌండర్). సమ ఆ భం . భ /bhaḷge/ • n. నత; accession; (అ ే ిన్).
ర కర లయ క ం . • n. క; arrival; (అ ైవల్); जोड; मेल.
భ /bhanōyi/ n. వ; brother-in-law; (బర్దర్- ఇన్- • n. సంపర ం; contact; (కొంటెక్ట్); संबंध; वास्ता; लगाव.
లొ); जेठ. వ నఁ భ కచఁ. అక / • n. క ; meet; ( ట్); संतु कर. భ .
గ వ అం . ఇద క .
• v. సంప ం ; consult; (కంసల్ట్ ).
• n. క ; align; (అలైన్); िमल; जुड; घुल.
• v. ; attend; (అటెండ్); भाग ले; शािमल हो.
• v. ; reach; ( ీచ్); पहुँच; इक ा हो.
• v. క ; blend; (బెల్ ండ్).
భ జ /bhaḷgojako/ pron. ; participant
(m.); ( ాటి ిపంట్).
భ భ /bhaḷbhaḷāyēr/ రద ఉం ; being
itchy; ( ఇఙ్ ఇ ).

భం /bhaṇḍāro/ n. యజం; sacrifice; ( ెకిర్ ైస్); यज्ञ; భ నఁ /bhaḷēnam̐ / v. కలవ ; to meet; (టు ట్). మఁ
हवन. కఁరఁజన భం కఁరఁచఁ. జ హ భ ఁ.
ట యజం . అక / కలవ .
భమ /bhamra/ n. ప ; eyelash; (ఐలాయ్ష్); पलक. ఆం భ /bhasgē/ adj. న; stale; ( ట్ ే ల్). భ
భ . కం ప . జ ం॓ దఁ. న అన ం పడ .
భ /bhamēro/ n. లడం; lean; ( న్). భ /bhasēro/ n. ; howl; ( వ్ల్ ); भूँक.
భర /bharap/ n. • మం ; dew; (డూయ్); िहम; ओस. /bhyān/ n. • ; sister; ( ిసట్ర్); छोटी बहन.
• గ మం ; fog; ( ొగ్). క క చఁ. ఉ గం ం .
భ /bhar/ v. ం ; fill; ( ిల్); भर. • ద ; सहोदरी; बहन.
భ /bharpūr/ adv. సం ర ణ్ ం ; fully; (ఫు ). ఁ /bhyām̐ sā/ n. న ; buffalo; (బఫఫ్లొ);
భ ఛఁ. ప సం ర ణ్ ం ఉం . मूखर्=भसा.
 ఁ 64 రం

/bhārō/ n. • ; bundle; (బండల్); लाद; डाल.

ద ॓ ల ళ ఏ॓ చఁ. క
దగర క నట అ ం .
• కట. ల . క ల కట .
/bhāv/ n. • ల; fare; ( ేర్). ఏ ం క .
ఏ బం ల ఎంత.
• .
/bhāvēṭi/ n. • సమస ; problem; ( ొర్బల్ మ్); समस्या.
క చఁ. ల ప
ఁ /bhyām̐ si/ n. బ ; buffalo; (బఫఫ్లొ); भस. యడం సమస ఉం .
/bhāgē/ n. అవయ ; parts; ( ాట్స్). కర • అవస; problematic phase; ( ొర్బల్ ెటిక్ ేయ్స్);
దఁ. అవయ ఇ . संकट; दुख.
/bhājji/ • ఆ ర; leafy vegetable; ( ి ె టబ్ల్ ). షణొ /bhāṣaṇo/ n. ఉప సం; lecture; (లెకచ్ర్);
మన క ఇషం. ఆ రలం ाख्यान; भाषण; तकरीर. ం య॓
న న . ఆ షణో దఁచఁ. తండ య
ట /bhāṭa/ n. . అంద ఉప సం ఇ .
బండ; stone; boulder; ( ట్ ోన్); (బోలడ్ ర్); च ान; िशला. /bhikāri yego/ ; becoming
నం రఁ చఁ. న న bankrupt; ( క ఙ్ బెంకర్ప్ట్).
న ఉం . ం /bhin̄jōḍ/ v. త ; wet; ( ెట్); स च.
/bhāṭāmā/ adv. ళ ; among the stones; ఛజ /bhinōchajakō/ adj. త న ; watery;
(అమఙ్ ద ట్ ోంస్). ( ోట ీ).
ర /bhāṭār murat/ n. జం; fossil; ( ొసల్).
/bhāḍo/ n. అ ; rent; ( ెంట్); िकराया; भाडा. మఁ
ఎ ఘ . ఒక ఇం అ
ఉం .
ణ్ /bhāṇ jō/ n. న ; nephew; ( ెవుయ్);
भानजा; भतीजा. ణ క కచఁ.
అక / న అం .
ం జ /bhāndijakō/ adj. క న ; worn; ( ొన్).
ం /bhāndinō/ v. అ ఉం ; bind; (బైండ్).
ం /bhāndēvāḷō/ • ం . ండ /bhiṇḍa/ n. ండ య; okra; (ఒకర్); िभडी. ఆ
• n. క ; architect; (ఆకిటక్ె ట్). ఘ ం నఁ ం ం ణ్ ం .ఈ ండ య ర
బ .ఇ క . వం .
ం /bhāṇḍō/ v. ; reproach; ( ి ోర్చ్); दूषण कर; ॓ /bhīk/ n. చ ం; begging; (బె ింగ్).
िनदा कर. మఁనఁ ండ .న /bhīn/ త ; wet; ( ెట్).
. /bhīno rēr/ మ ం ; damp soil; ( ెంప్
/bhāyi/ n. • త ; brother; (బర్దర్); अनुज. ొఇల్).
ఁ భళ ణో. అన ద రం /bhīnoraṅg/ n. • తరం ; tinge; (టింజ్). నఁ
ఇద కల ఉం . రం ఆ రచఁ. ఆ త రం
• ద ; सहोदर. ఛఁ. ర ం ం .
న ద ఉ . • మ య రం ; light brown colour; (లైట్ బౌర్న్
/bhāri/ n. బ ; weight; ( ేయ్ట్). ఈ క ఛఁ. కలర్). క త రం రఁఛఁ. రం నల
ఇ త వబ ఉం . రం ఉం ం .
 క 65

క /bhīmākar/ ; insure; (ఇన్ ొ).

ఎ .ఆ . మ క . ఎ .ఐ. . .
/bhīyā/ n. అన ; elder brother; (ఎలడ్ ర్ బర్దర్); बडा
भाई. భళ ణో. అన ద
ఇద కల ఉం .
/bhukḷi/ n. ; powder; ( ౌడర్); सूखा; 2.फु टकर.
ణీ ళ ం ప
ల డఁచఁ. నగ ం ళ క
ం .
రఁ /bhuko ram̐ / v. ఉప సం ఉం ; fasting; ( ా ట్ ంి గ్).
/bhuljāyēr/ n. స ృ పం; amnesia; (ఎ న్ య ి ).
॓ /bhulcuk/ adv. అ తం ; inadvertently; య /bhūriya/ n. • డక.
(ఇన ేవ్రట్ంటిల్ ). క . • ; nose ring; ( ోస్ ిఙ్).
అ తం ఏ ప య డ . లఁచఁ.
ప /bhulāṭi paḍgo/ v. త ; wander; క ం .
( ాండ్అ); गुमराह हो; राह भूल जा.
/bheḷā/ v. ; fit; ( ిట్); तै कर; ठीक कर;
/bhuḷi/ స ృహ; consciousness; (కొంశసన్స్).
िनबटारा कर; सुधार. . ఇద
తడ . ఎండ స ృహ తప టం. ట .
/bhūkēti/ ఆక ; with hunger; ( ద్ హంగర్). /bheḷībhēḷāyō/ n. న ; collection;
, . ఆక ఉ అన ం (కలెకశ్న్).
వ ంచం .
/bhūko/ n. • ఉప సం; ఉప సం; న ం ;
fasting; ( ా ట్ ంి గ్); उपवास; फाका. క
. ం ఉప సం ఉ .
/bhūcno/ n. • ర ; lid; ( డ్); डाट; काग; काकर् .
• త; cover; (కవర్); ढकना.
ణ్ /bhūjṇō/ n. త; cover; (కవర్); ढकना.
ణ్ . త .
/bhūtēr/ ద . /bhējrā/ n. ట ట; tomato; (టమాటో). ం ణ్
ం /bhūn̄j/ v. ; burn; (బన్); जला; आग लगा. ంద . ట ట ర వం .
అం ం . మంట . /bhējo/ n. ద ; brain; (బేయ్ ర్ న్); मिस्तष्क; मगज.
ం /bhūn̄jo/ అ ; omlette. మఁ ఇం ం రచ. ద తల ఉం ం .
. అ . /bhēḍiyā/ n. ; wolf; (వుల్ఫ్); भेिडया.
రం /bhūr raṅgēr/ వ కల న; mixed జంగ రఁచఁ. అడ ఉం ం .
with copper colour; ( క్ ద్ కొపర్ కలర్). ల /bhēd/ ; difference; ( ిఫంర్ స్). నఁ
రం ఛఁ. ం క వ క నఁర ॓. ఇద ల ం .
ఉ . /bhēdchēniju/ క ం ; without any
ప /bhūlāḍi paḍjāyēr/ v. త similarity; ( ౌట్ ఎ ిమలె ట
ి ి).
వడం; to evade; (టు ఇ ేడ్). /bhēḷbhāḷ/ n. కలగ పడం; disarrange;
/bhūlēr/ • మ వడం. క నఁ . ( ిస ేంజ్); हेर फे र. ఆ బల . మం
యవల న ప మ . కలగలపడం అ ం .
• n. మ మ ; forgetfulness; ( ో గ్ ట ె ుఫ్లన్స్). /bhēḷē/ • adj. క ; link; ( ంక్).
• n. స ృ ; amnesia; (ఎ న్ ియ); िवस्मृित; भूल. • n. క ; connects; (క ెన్క్ట్ ); िमला; जोड.
 66 మంత

/bhojāyi/ n. వ న; elder brother’s wife; ర; hollow; (హొలో); कोटर.

/bholgā/ n.
भाभी; भौजाई. ణి
ణ్ నఁ కఁచఁ. ఛఁ. ఈ ర ం .
అన య ం వ న అం . బ /bhōbar/ ; embers; (ఎంబర్స్).
/bhobrēr jhārā/ రవ ; firebrand; ళ /bhōḷka/ adj. ప ; boyish; (బొ ష్); नन्हा; कोमल;
( ైఅర్బెంర్ డ్). ప ప . రకం छोटा. రజ క . ప తనం
ం రవ లడం. .

మ /majāti/ adj.ంౖ న; elegant; (ఎ గంట్).

మటం /maṭraṅgi/ మటం యడం; making level;
( ే క్ఙ్ లెవల్).
మ /maṭāyi/ .ఆ సక ల
మ కఁరఁచఁ. ం క ర
.
మ /maḍi/ మ . ఆ ॓మ
క ఛఁ. లం మ మ
ఉ .
మతల /matalab/ n. షయం; matter; ( ెటర్);
समाचार. ఁ మ ల లం .ఏ షయం
.
మ /matkedinō/ n. క ంచడం; refusal; ( ిఫుయ్సల్).
మత /mattar/ n. మంతం; spell; ( ెప్ల్); मंतर्; जादू टोना;
मंतर् जंतर्.
టఁ మత రఁచఁ.
ణ్ /myāṇ/ n. ౖ నం; wax; ( ెక్స్); मोम. న మంతం .
ణే /myāṇēr dīyō/ n. ; candle; మ /mat/ adv. • ఖం ం ట; వ ; no; ( ో); नह ; मत.
(కెండల్). వణా క ం డగ వఁజన ణే మ సం /man jñānēr śāstraṁ/ n. మ న
ల డఁ. సమయం క ం న సం; psychology; ( ైకొల ).
. మంచం /man̄caṁ/ పడక, పక .
/myāl/ adj. • ౖ న; dirty; (డటి).
• ; dirt; (డట్); गंदगी; अशु ता.
/mvāje/ n. అ ; feel; ( ీల్); अनुभूित;
अनुभव; अनुभिक्त.
జ /mvāt chēnijako/ ;
immortal; (ఇ రట్ల్). న . .
మ /makkā/ n. • క న ; maize; ( ెయ్స్);
मक्का. హ ఈ వర మ . ఈ
సంవత రం క న . • కం ; blade; మంగ /maṅgar/ n. స ; crocodile; (కొర్క ైల్); मगर.
(బేల్ య్డ్). మ మ ం దఁ. కం ఇ . మంగ ణీ రఁచఁ. స ఉం ం .
మ డ /makōḍa/ గం మ; big ant; ( గ్ ఆంట్). మంత /mantar mār/ v. మం ం ; charm;
మజ కఁ /maja kam̐ / పం ప ం ; tell briefly; (టెల్ ( ామ్); मंितर्त कर; जादू टोना कर; मंतर् फूँ क् ; मंतर् मुग्ध
ర్ ిల్ ). మ కఁ. జ పం ప ం . कर; कील. టఁ మంతఁచఁ.
మ /majbūt/ adj. గ ; strong; ( ట్ ొర్ ఙ్). మం .
మంగ 67 మ

మంగ /maṅgaḷ vār/ n.prop. మంగళ

రం; మరక /maraka/ v. మచ ప ; spot; ( ొప్ట్).
Tuesday; (టుయ్ ిడ్ ). మంగ ర క మర /marad/ మగ; masculine; ( ెసుక్ న్). మఁనఁ
బం . మంగళ రం ణం బం . మర ఛఁ. మగ
మం /maṅgāyēr/ v. ం ; derive; ( ి ైవ్); మం ఉ .
मँगवा. న ప అం మం . మ /marki/ ల . ద ॓ ఆ మర
న లల ంచవ . ప మ లఁచఁ. ంద మగ
మం మంద /mandār manda/ n. ం ం ; ల ం క ం .
group; (గుర్ప్). మ /margō/ • v. మరణిం ట; dying; ( ైఇఙ్).
మం /maṅgālo/ v. ; honey; (హ ). • n. మృ ; death; ( ెత్); मृत्यु. • n. ; मृत्यु; अंत.
• n. మరణం; मरण; मृत्यु; मौत. మ .
స మరణిం . • v. మరణిం ; depart;
( ి ార్ట్); मर जा. ఎ మ . ఒక
డ మరణిం .
మ /marcā/ • n. రప; of a chilli; (ఒవ్ ఏయ్ ల్ఐ);
िमचर् का. హ మ . రప ట
. • n. .హ మ ఆ
రఁచఁ. ప పచ డ ం ం .
• adj. రప య; chilly; ( ).
మ /mallē phūl/ మ .
మ /malājēti/ అణు వ గల; with discipline; ( ద్
ి ి ిల్ న్).
మ /maḷḍā/ ప. మ ం ణ్ ప
ఆ రఁచఁ. ప ర ఉం ం .
మ /maḷāyi/ n. ; earwax; (ఈయర్ ెక్స్).
ర నఁ మ క కఁ.
మ జ అం .
మం /maṅgāḷō/ n. ; nest; ( ెస్ట్); घ सला.
మ /maḷāv/ • n. స హం.
మం /mandoḷyā/ n. య ; amulet; (ఎములెట్).
• n. ం ; group; (గుర్ప్); समूह; भीड.
ప మం ందఁచఁ. ద
• n. సంఘం; organization; (ఒగ ై ేయశ్న్); समाज.
య కడ .
• n. ; mat; ( ెట్).
మ గ /mangati/ • మనః . ఓ మ గ ఆ .
• n. జ ల; gathering; ( ెద ిఙ్).
అత మన: .
• మనః దశ; mental state; ( ం ె టల్ ట్ య్
ే ట్ ).
మ /manādēr/ n. ఓ ; solace; ( ోలేయ్స్);
तसल्ली; आ ासन. నఁ మ దఁ.
ఏ న ప ఓ ర ం .
మ /manāyēr/ v. నచ ; persuade; (ప ేవ్య్డ్).
మ /manikyā/ n. వ ; man; ( ెన్); मनुष्य; आदमी.
మ /manimi/ n. యత; obedient; (ఒ ి ెంట్);
नमर्ता; िवनय. ప పం మ ణోఁ.
ల ల పట నయం ఉం .
మ /manēr/ adj. న కౖ న; psychological; ( ైకలొ కల్). • n. ట ; gathering; ( ెద ిఙ్); संगठन; दल; संगम;
మం /maṇḍvā/ n. మం ; patio; (పటి ); मँडप; िमलाप. మ ం . అంద ట
चंदोवा. ఏర అడగం . • మంద ; herd; (హర్డ్).
మస 68 ం

మస /masaḷ/ న ; black; (బెల్ క్). /māṭēr bhājī/ n. • ట ర; potherb;

మస /masaḷēr/ n. దడం; rubbing; (ర ంగ్). ( ొట్ ర్బ్). ఆ గఁచఁ.
మస /maskari/ • n. ప సం; make fun of; ( య్ ే క్ ట ర ఉం .
ఫన్ ఒవ్). • n. ఎగ , అప స ం. రం •ఆ ర; leafy vegetable; ( ి ె టబ్ల్ ).
క మస క . నల రం ణ /māṇas/ n. వ ; man; ( ెన్); मनुष्य; आदमी.
ఎగ య . • adj. సరసతగల; sociable; ణి ణి /māṇi māṇi/ మ తం; namesake;
( ొషబల్). ఊ మస క ఆ . ( ేయ్మ్ ేయ్క్). ణీ ణీ క .
సరసతగల వ . మ తం ప .
మ /masko/ n. ౖ గ; sign; ( ైన్); संकेत; इशारा. /māttēr/ తల; head; (హెడ్).
ఆం మ .క ౖ గ . /māti/ adv. ం ; from; ( ొర్మ్); से. లఁ.
మ /masti/ n. • హం; lust; (లస్ట్ ); ामोह; माया मोह. ం .
నఁ మ . హం ఎ వ. /mātē/ తల; head; (హెడ్). కనఁ . తల వద .
• గ గల; being proud; ( ఇఙ్ ౌర్డ్). ౖ ర ల /mādērlaṭ/ n. న ల; martin; (మాటిన్);
మ నమ . ౖ ర ం గల గ चातक.
ఉండ డ . • బ ; fat; ( ెట్); मुटाई; मोटाई. /mān pān/ ద కిష్ణ ం.
మ న మ రఁచఁ. డ గల వ గ ఉం ం . నఁ /mānlam̐ / ఒ ; agree; (అ ీర్). కజ నఁ.
మ /masḷāgi/ నలగడం; िपस जा; कु चल जा. ఒ .
మ ణ్ /masāṇ/ n. • ందల గడ; ; cemetery; ం లఁ /mān̄jlam̐ / v.
; brush; (బర్శ్). ప
( ెమటి)ర్ ; िचता. మ వ నఁ మ ణ్ క కచ. ం ం లఁ. ఉదయం ప .
చ న స నం ఉం . ం /māṅgēr/ • n. రడం; desiring; ( ి ై ింగ్);
•స ; tomb; (టూమ్). న अपहास. ఁ ణో ం . ఏ
మ ణ్ కఁ. న ంతం స .. . • v. ; wish; ( శ్); आशा कर;
మ ణే ట /masāṇērbāṭa/ స ; इच्छा कर.
tombstone; (టూమ్ ట్ ోన్). ం /mān̄jēr/ మడం; brushing; (బర్ ంగ్).
మ /masālō/ n. మ ; spice; ( ైప్స్); मसाला. ంగఁజత /māṅgam̐ jatra/ అ న .
ం ణే మ లఁచఁ. ంస నవ /mānavat/ n. నవ ; humanity; (హుయ్ ెనటి).
ర మ . /mānēr/ n. అం రం; acceptance; (అకెస్పట్ ంస్).
మ /masīd/ ంల లయం. మఁ త క . త న
మ /masūḍi/ పళ ౖ చర ం. అం క ం .
/mākki/ n. ఈగ; fly; ( ల్ ై); मक्खी. /māp/ .ఈ .ఈ డ .
/māgidāḍ/ n. వసంత లం; springtime; ( ి ర్ఙ్టైమ్). క /māphikar/ • v. కష్ ం ; excuse; (ఇకుస్క్ స్);
ఛ /māchchar/ n. మ; mosquito; (మ ిక్టో); मच्छर. क्षमा कर; माफ कर.
• v. కష్ ంచం ; forgive; (ఫ ివ్). త నఁ
క . త కష్ ంచం .
• n. కష్ పణ; apology; (అ ొలొ )ి ; क्षमा; मुआफी.
త క మ ం .త
అ ంద అ కష్ పణ అడగడం.
ం /māṇḍ/ • v. ; extend; (ఇకె ండ్); पसार.
ప ద జ మండఁఛఁ.
ప దం సం పజ .
• n. గం ; porridge; ( ా ిజ్); माँड; पासावन. నఁ
/māṭlā/ n. ండ; pot; ( ొట్); कुं भ; गागर. వ వ ం ఆవచఁ. అ వం గం
ణీ భ . ండ ం . వ ం .
ం లఁ 69

ం లఁ /māṇḍ lam̐ / v. ల క ; fix; • దం ం , దండన. కర న రఁ ఛఁ.

( ిక్స్); स्थािपत कर; पर्ित ा कर; कायम कर. మ ంగతనం న దం .
ల ం లఁ. ం కల లంక /mālaṅkarlido/ v. • క ;I
ణం ల క . found out; (ఐ ౌండ్ ఔట్). మఁ ౖ ల లం క .
ం జ /māṇḍejakō/ adj. క న; constituted; సకం యడం క . •క ;
ి ుయ్టిడ్). హ
(కొం ట్ ట ం జ ఘ ఆ ఛఁ. invent; (ఇ ెవ్ంట్); पता लगा; आिवष्कार कर; देख; जान.
క నఇ ం . లంచఁజ /mālan̄cam̐ jakō/ • adj. స క; realistic;
/māmlotōḍēro/ n. ; ( ీయ ట్ క్
ి ). లంఛఁజ కఁ. న
divorce; ( ి ొస్). స ప ం . • adj. న; known; ( ోన్).
మ /māma/ n. మ; uncle; (అంకల్); ससुर; मामा; • v. ఎ ; know; ( ో); जान; पिरिचत हो.
फू फा. అపణ్ ఁ మ క కచఁ. మన లం /mālaṁ/ v. • ; ప చయం; introduction;
అమ త మ అ అం . (ఇంటర్డకశ్న్); पिरचय; ज्ञान; िमतर्ता. ఊ ఁ మ
/māmi/ n. నత; aunt; (ఆంట్); फू फी; बुआ; मामी. లం. అ ం . మ ఆంగ
నఁ క కఁచఁ. అమ వ న లం. ం ప చయం.
నత అ అం . లం ఛఁజ /mālaṁ cham̐ jakō/ • n. ప ;
/māyāvēr/ క ంచ ం వడం, known man; ( ోన్ ెన్). మఁనఁ ప లం ఛజ
యమ . . మ . ప .
క ంచ ం . • adj. ప చ త క; introductory; (ఇంటొర్డకట్ ి).
/māyi/ • adv. పల; inside; (ఇం ైడ్); अंदर; • adj. ఆ న .
भीतर. ఆ . ప . • adj. ర వన; abstract concept; (ఎబెర్ క్ట్ కొం ెప్ట్).
• adv. న. ద ఁ ఛఁ. మన లం /mālanvēgi/ n. ఎ క; consciousness;
పల ఏ ం . (కొంశసన్స్); पिरचय.
• adv. ప ; interior; (ఇంటీయ ీయర్). ఘ /mālḍā/ మ ప; a type of fish; ( ిశ్).
సద అర. ఇం ప చ గ . ॓ /mālik/ n. • యజ ; owner; (ఓనర్).
• adv. ; in; (ఇన్). • adv. న; अंदर; म. • ఇం ద; head of the family; (హెడ్ ఒవ్ ద ెమ ).
• n. అంతరం; gap; ( ెప్); अन्तर; फक़र् ; भेद. /māḷērdhūḍ/ n. బంకమ ; clay; (కేల్య్);
ఁ ఛఁ కఁ. అంతరం ఏ ఉం . काली िम ी; िचकनी िम ी.
• adv. న; अंदर ही अंदर; भीतर ही भीतर; गु रूप से. /māḷō/ n. ; nest; ( ెస్ట్); घ सला; िपजडा.
కస . న ఎం ఖ కఁరఁచఁ. ట గ .
ఏ . /mās/ కండ ; muscles; (మసల్స్).
/māyij/ v. బ ; within; ( ిన్). n. కండ ; muscles; (మసల్స్).
/mār/ v. ; thrash; (థర్ష్); पीट. రఁచఁ. ఆ ఎ వ కండ ఉం .
/mārnākēr/ n. • చంపడం; killing; (కి ఙ్). /māsi/ n. • సవ త ; stepmother; ( ట్ ప్ ె మదర్).
• హత ; murder; (మడర్); हत्या; वध; खून. • ; mother's younger sister; (మదస్ యంగర్
/mārlō/ v. • త ; kick; (కిక్). ిసట్ర్); चाची; मौसी. క కఁచఁ.
• ; verb; (వబ్). అమ అ అం .
ఢఁ /mārḍham̐ yiti lēlo/ ం ఁ భ /mām̐ s bharo/ కండ గల; having
ం . ణొజ నఁ ఢఁ . muscles; (హె ఙ్ మసల్స్).
వల నంత డ ం ం . /miṭkā/ మగ కప . క క
/mārēr/ n. • టడం; flogging; ( ల్ ొ ింగ్). బ వచఁ. మగ కప క కమ చ .
రఁఛఁ. మం టడం . /miṭki/ ఆడ కప ; female frog; ( ీ ేయ్ల్ ోర్గ్).
• ంస; violence; ( ైఅలంస్); िहसा; चोट. వ ణీ జ పరఁ రఁచఁ. కప ,
. జం ల ం ంచ డ . ౖ ఉం ం .
 70 ం

/miṭotēl/ వంట ; cooking oil; (కుకిఙ్ ం /muṅgēr dāḷ/ స ప .హ ం

ఒఇల్). ం ణ్ ందఁచఁ. వంట ం . స ప వం .
వంట . ం స /muṅgēsa/ n. ం స; mongoose.
ం /min̄ji/ n. లగ; marrow; (మ ో). /muni/ n. ఋ ; hermit; (హ ిమ్ట్); ऋिष; तत्वदश .
/miyā/ n.prop. ం; Muslim; (ము ిల్ మ్). ఏ॓ చఁ. ఒక ఊ ఋ ఉ .
లఁచఁ. ం ల . ం ణీ /muṇḍyā pāṇī/ .
/misni/ n. యంతం; mechanism; ( ెక సమ్); यंतर्; ం /muṇḍi/ n. తల; head; (హెడ్); िसर; िशर.
कल; मशीन. ం /muṇḍēr bōli/ ట; spoken word;
ట /mīṭa/ n. ఈట; spear; ( ీప్యర్); इ का. ( ోప్కన్ వడ్). ం ఆ .
డబ /mīṭ ḍabalrōṭi/ య డబ . మఁ ట మం .
ప డబ ఁ . న ం /muṇḍōburā/ v. ం ; silence;
య డబ ం . ( ైలంస్). క ం .ఎ వ
మ /mīṭmaṭāyi/ n. ం వంట ; sweet న క ం .
eatables; ( ీవ్ట్ ఈటబల్స్). ఆ మ
.ఈ అమ ం వంట ం .
/mīṭi vātē/ n. ట ; affectionate
words; (అ ెకొశ్నట్ వడ్స్). ప
కరఁచఁ. న ల ట
.
/mīṭo/ • adj. య ; sweet; ( ీవ్ట్). సక
రఁచఁ. చ ర య ఉం ం .
• n. ; िमठाई; िम ा . రఁచఁ. లం /mullaṅgi/ n. లం ; radish; ( ే ిష్); मूली.
య ఉం ం . ఆ మఁ లం ం ణ్ .ఈ
/mīnā/ n. ల; month; (మంత్); महीना; मास. నఁ లం ర .
ఏ॓ చఁ. డ క ఒక ల అ ం .
/mīnāmā/ adj. లస ; monthly; (మం ల్ ).
వ /mīyār dēvaḷ/ n. మ ; mosque;
(మాస్క్); मसिजद.
/mukki/ n. ; wrist; ( ిస్ట్); कोहनी.
. ం .
/mukti/ n. చ ; liberty; ( బటి); मुिक्त.
/mukiḍi/ న ; flat nose; ( ెల్ ట్ ోస్).
ఖ /mukhya/ n. లకం; key; (కీ); मुख्य; कीलक;
पर्भवािद साठ वष म एक का नाम. /mūcē/ n. ; moustache; (ము ట్ ాష్).
/muṭṭi/ n. ; fist; ( ిస్ట్); मूँठ; बट. /mūt/ • తం , వ ణే మ
ణాం ఆ /muṇāṅg āyēr/ v. ఎ వ ; రఁ . మంచం ద తం య ం
face; ( ేయ్స్). ణాం ఆ ం . బయట తం .
ం వ ం . • n. తం; urine; (యూ ిన్); मूतर्; पेशाब. అపణ్
దక /muddakar/ ద ; make into a soft ఛఁ. మన హం తం ఉం .
ball; ( ేయ్క్ ఇంటు ఏయ్ ొ ట్ ్ బొల్). /mūddinō/ v. ఉచ న; urinated;
ం /mun̄ji/ న ఉం . ఁ లం లం (యు ి ెటడ్). ం . న
ం క కచఁ. అ యన ద పక త .
ఉం . ం /mūṅg/ n. స .
 ం ణే ఆ 71

ం ణే ఆ /mūṅgāṇēr ādo/ ద సగం; first నఁ కచఁ. న క అన య

half; (ఫస్ట్ ఫ్). ద న అం .
ం బర /mūṇḍōbaran/ adj. ం ; mouthful; /moṭiyār cyāri/ n. ప
(మౌద్ఫుల్). ం భర . అత అ ; young lady; (యఙ్ లే డ్ ).
ం అ . /moṭiyār/ n. క వయ ; right age to
/mūyō/ • వ; ;చ న; dead get married; ( ైట్ ఏయ్జ్ టు ెట్ ె ిడ్).
body; died; (బొ ి); ( ైడ్); शव; लाश. /molkā/ n.క ; plant; ( ల్ ాంట్).
ర /mūrat kāḍ/ v. ం ; portray; ( ొట్ /molḍāphēr/ ; twist; (టివ్స్ట్ ).
ేయ్); िचितर्त कर; िचतर् बना. ల నఁ ర ం . ం కల
ం /mūḷō gūnt/ • జడ ; జడ అ ; అలం .
to plait hair; (టు ేల్ ట్ హేర్). హ /mōkhā/ అవ .
ంతఁ. అమ జడ అ ం . /mōjēr/ n. ప ణం; measure; ( ెజర్); पर्माण.
• n. జడ యడం; tying a plait; (టై ంగ్ ఏయ్ ేల్ ట్). /mōṭ/ ద ; larger one; (లాజర్ వన్).
/metti/ n. ం ; fenugreek; ( ెను ర్క్ీ ). .ఏ అ క ద .
/meḷāḷō hāt/ ; dirty hand; /mōṭyāḍi/ n. దమ ; elder maternal aunt;
(డటి హెండ్). (ఎలడ్ ర్ మటనల్ ఆంట్). ణి
ణ్ నఁ
/mējā/ n. బల; table; (టేయబ్ల్). క కఁచఁ. ద న ం దమ అం .
త /mēta/ n. త; pasture; ( ాసచ్ర్); चारा; राितब; /mōṭjāt/ అగ వరణ్ ం; higher caste; (హైఅర్
चरागाह; चरी; चरवाई. కాస్ట్ ).
/mōṭvāṭ/ n. ంహ రం; gateway; ( ేయ్ట్
ేయ్); पर्धान ार; सदर फाटक; बडा दरवाजा.
ం /mōṭsiṅgēvāḷ/ ల; long
horns; (లొఙ్ ర్న్ ).
భం /mōṭē bhammrā/ n. డౖ న క
ప ; drooping eyelids; (డూ ర్ ింగ్ ఐ డ్స్).
త /mōṭotaḷāvo/ n. • సర ; lake; (లేయ్క్);
सरोवर; तालाब. • ద ; lake; (లేయ్క్).
య॓ /mōṭonāyak/ లక య ; main
leader; ( ేయ్న్ డర్). హ
య॓ ఛఁ. ఊ లక య
ఉ .
స ద /mōṭosamdar/ మ స దం; ocean;
(ఓశన్).
/mōṭō/ adj. ద; big; ( గ్); बडा. ఈ
.ఇ ద .
/mērāvāḷ/ n. ద ; tailor; (టైలర్). /mōṭōso/ adj. • ద ఎ న; crack; (కెర్క్).
/mēl/ పం ; send; ( ంె డ్). బ . ఇం పం . ఛఁ. అత దఎ న ఉం .
/mēlēr/ v. • న; place; ( ేల్ య్స్). • ద ఎ న; big way; ( గ్ ేయ్).
. అవయ టడం మర . /mōr/ n. • ద; seal; ( ీల్); मुदर्ा; मोहर; राजकीय
/mēḷ/ యడం; twist; (టివ్స్ట్ ). ఏ నఁ . मुदर्ा; िचह्न. ప . దప ం .
ఈ . •అ ; print; ( ిర్ంట్); छाप; साँचा. గ .
ౖ /maidān/ n. ౖ నం; open area; खुली जग़ह. అ తం .
/moṭāpu/ n. ద న ; uncle; (అంకల్). /mōlkā/ క ; plants; ( ల్ ాంట్స్).
 72 ర

/mōlkā gāḍēr/ క టడం; న ల క కడ ం. • ల

planting plants; ( ల్ ాంటిఙ్ ల్ ాంట్స్). రం ; bargain; (బా ిన్).
క /mōlkarēr/ n. రం; bargain; (బా ిన్); స /mōsa/ n. ఉబ సం; asthma; (అసమ్); दमा. స ఏ॓
ापार; सौदा. • ల క కటడం. అంగ . ఉబ సం ఒక గం.
లఁజన కరఁచ. అంగ వ మఁ /mam̐ / pron. ; I; (ఐ); म.

య న నం /yamuna nandi/ య నన . ం మ /yāṇḍo manikyā/ n. గవ ;

మహ య నం ఛఁ. జ హ dumb person; (డమ్ పసన్).
పక న య న ఉం . /yesāmi/ n. వ వ యం; agriculture;
కరఁ /yādkarlam̐ / తల . (ఎ ిర్కలచ్ర్); कृ िष; खेती बारी.
/yāncēni/ స . . కఁరఁచఁ. న వ వ య .
ప స . /yē/ n. • ఇ ; these; ( ీస్); यहन. ब. మ ణో.
ం /yāṇḍi/ n. ; mad; ( డ్ె ). హ ఘ ఇ .• , . ణూ.
ఎ న ం ఊ . ఇం పక ల ఒక ళ ం ఎవ .
ం . /yēti/ pron. ; with this; ( ద్ ిస్). ల .
.

రకం /rakaṁ/ n. ప ; tax; (టెక్స్); आयोिजत कर. ర /ratōy/ adv. ఉన ప

; even though; (ఈవన్ ో);
మపం నఁ ఘ రకం ం ణో. మ होने पर भी; िफर भी; य िप. మనఁ ఛఁ .
పం ఇం ప ం . ర ఆ . ప ఉన .ఉన ప వ .
ర /rakāḍ/ v. • య ం ; appoint; (అ ొఇంట్); ర /rad/ n. ర ; cancellation; (కాయ్ ెస్లేషన్); िनवारण.
िनयुक्त कर; िनदश कर; आज्ञा दे. మన ఆ క రం /raṅg/ n. రం ; pigment; ( ి ెమ్ంట్); रं ग; वणर्.
ర .న స ౖ న ఉ గం ఉం . ం హ రం టఆ వఁచఁ.
• ఉం , య ం . ం ణ్ ప ఉంగరం పచ రం అందం ఉం ం .
ర . ం ప య ం . రపస /rapasan/ n. రడం; slip; ( ిల్ ప్). మ
ర /rakālḍīdinō/ n. ; taking నఁ ల రపస ప వఁచఁ. రద గర
control; (టే క్ఙ్ కంటోర్ల్); स्वाधीन; स्वतंतर्. నడవక ప .
రచన /racana/ n. రచన ; works; (వక్స్). ర /rapiyā/ n. డ ; monetary assets of a
రచఁ /racam̐ / v. • ఉం ; they will be there; ( ేయ్ country; (మ ట ి ఎ ెట్స్ ఒవ్ ఏయ్ కంటి)ర్ .
ల్ ేర్). • ఉం
ం ; will be there; ( ల్ ేర్). రం జ /raṇḍāgijako bēṭi/ గ చ న
ర /rajānēr bhājji/ ం ర. హ డ; daughter who lost her husband; ( ొటర్ హు
ర ం . ం ర వం . లొస్ట్ హర్ హసబ్ండ్).
ర /raḍgō/ n. ం . ర /ramti/ n. • డ ; sports; ( ొప్ట్స్). ం
ర ప /raḍto paḍgo/ v. ప ; tumble; (టంబల్). గ వందన ఆంగఁ నఁ ర ర డఁచఁ. ం
ప ఓ ర ప . ట ం గంప ప ం . వందనం ం డ ర .
ర /raḍāyēr/ v. ం ; roll; ( ోల్). • ఆట,; play; ( ేల్ య్); खेल; कर्ीडा. ం ప
రణీఆ /raṇīādmi/ అడ వ ; savage; ( ె జ్). ర ర ణో. యం లం ఆట ఆ .
రం 73 ం

రం /rampyā/ క యంతం; wood cutter; /rābḍi/ n. రసం; gravy; ( ేర్ వ్); रस; सार; का ानंद.
(వుడ్ కటట్ ర్). ణే వఁ. ర రసం
రమ /ramat/ ఉండ . అన ం ం .
ర /ramāḍēr/ ఆట ప ం ; make fun of; ( ేయ్క్ /rābḍo/ adj. ; urine with bad smell;
ఫన్ ఒవ్). (యూ ిన్ ద్ బెడ్ ెమ్ల్). టం
ర /raḷēṭu/ n.
; bully; (బు ). ర మ ఎ .ఆ తం టం అ ం .
రఁచఁ. గ ఉం . లక /rām cilaka/ n. క; parrot; ( ె ోట్); तोता;
ర న /ravāna/ • n. పంపడం; ఉత ; send; ( ెండ్). सुग्गा.
ర /ras/ n. రసం; juice; ( స్); रस; सार; का ानंद. ం /rāṇḍ/ n. తం ; widow; ( ో); िवधवा; बेवा.
॓ /rāk/ n. ద; ash; (ఎశ్); राख; भस्म. అం ధణి మ ం నఁ ం క కచఁ. గ
ఒ ॓ . ఆ దఅ ం . చ న తం అం .
జ /rājanīti/ n. జ ; politics; ( ొలటిక్స్). /rāmri/ v. అ ం ; shouting; ( ౌటిఙ్).
హ నఁ జ క చఁ. అన య అం క . ఆ అం అ అ ం .
జ యం . /rāmē/ అంత కష్ం; space; ( ేప్య్స్).
/rāj/ n. ; sovereign; ( ొ న్ ర్ ); राजा; शासक. /rās/ • adj. ; much; (మచ్); बहुत ही.
అ ఏ॓ .అ ఒక . ఆ . మం .
మం /rāj mandīr/ జ మం రం; palace, • v. మ ; to a larger extent; (టు ఏయ్ లాజర్
castle; ( ె స్, కాసల్). ఇకె ంట్). ఆ ణీ. మం
జ ం /rājyaṁ/ n. జ ం; kingdom; (కిఙడ్మ్); राज्य; .
सामर्ाज्य; शासन; देश पर्देश; पर्ाँत; हुकू मत. హ • adv. ; well; ( ెల్). హ ం ప వచఁ.
ం మహ జ ం. తం జ ం. పంట పం .
/rāji/ n. ; wager; ( ెజర్); सहमित; समझौता. మఁ • adj. ఎ వ; more; ( ర్); अिधक; ज्यादा; बहुत;
నఁ . ట बडा. . ఎ వప
అ . .
/rājērō mōr/ ద. /rāsi/ n. ప ; sweepings; ( ీవ్ ింగ్స్); कू डा.
/rājhāri/ గ. ఓ ఆం ఆం . ప ; sweepings; ( ీవ్ ింగ్స్); कू डा. ఊ
క గక . అ . ఆవ ప ద .
ణీ /rāṇī/ ణి; queen; (కీవ్న్). ఈ ణీ /rāsulu/ n. ; heap; (హీప్).
వ ణో. ఇ ణీ ప పక . ఁ /rām̐ yi/ n. ఆ ; mustard; (మసట్ డ్); सरस ;
/rāt/ ; night; ( ైట్). ఆ హ ఘ राई. ం ణే ఁ లఁచఁ. ర
.ఈ ఇం . ం ఆ .
/rātḍō/ • adj. ఎ ె ); लाल.
; red; ( డ్ ఝ /rikām/ n. • మం; relaxation; ( ీలెకేస్యశ్న్);
రం ఛఁ. అం ఎ రం ఉం . िवराम. మఁ ఆ ఁ. ఈ
• n. ఎర; bay; (బేయ్). మఁనఁ రం ఝ మం ఉ .
ఛఁ. ఎరరం గల అం ఉం . • ద; rest; ( ెస్ట్); िवशर्ाम; आराम.
/rād/ n. ; bleeding from wound; ( ల్ ిఙ్ ొర్మ్ /rimmā/ n. మ ; alcoholic; (ఎలక్హొ క్);
ౌండ్). ర . ం ం రడం. मादकता; नशा; कै फ. య మ దఁచఁ.
ం ఛఁ /rāndīmā cham̐ / adj. దభ తౖ న; మ వ ం .
dreary; ( ీర్ ి). ం /rīṇṭ/ n. .
ం /rāndēr/ n. వంటకం; dish; ( ిశ్); रसोई. ఆ ం /rīn̄c/ ,ఎ బం . ం క రఁచఁ.
ం ణ్ క . ఈ వంటప ఎవ ఎ బం నల ఉం ం .
. ం /rīṇṭāḷō/ .
 74 ల

పం; anger; (ఎంగర్); कोप; कर्ोध; गुस्सा.

/rīs/ n. • ॓ /rēk/ n. ; plate; ( ేల్ య్ట్).
మ నఁ .వ పం ఎ వ జ /rēgojakō/ adj. న; except; (ఇకెస్ప్ట్ ); बाकी;
ఉండ . • పగ; hatred; (హే ట్ ర్డ్); दुश्मनी; शतर्ुता; के िसवाय; के िसवा; को छोडकर. జ ణా
ष
े . ఉం వ ఛఁ. సంవత రం ం ర . న ంజ బయట .
పగ ఉం . /rēḍēro/ v. మ ంచడం; pouring; ( ొ ిఙ్). ణె
ం /rūṅglī/ n. ల ; stream; ( ట్ మ్ీ ర్ ); ట ఆ . మ ం మం .
पर्पात; जलपात. ణో /rēṇō/ • n. ; want; ( ొంట్); चािहये. మఁనఁ
/rūp/ • v. ; grind; ( ైర్ండ్); पीस. ణో. .
. ప పచ . • v. పం,ఆ రం. • v. ఉం ; should be there; ( డ్ ేర్).
• n. ఆ రం; outline; (ఔటెల్ న్); ౖ आकार; रूप; शकल. ఓ /rēturētu/ adv. కమ కమ ; serially;
ఆ . అత ఆ రం మం . ( ీయ య ీ ల్ ). బ . కమ కమం ఎ .
• n. పం; structure; (సట్ కర్ చ్ర్); रूप; आकार; पर्ितिबब. /rēro/ n. ఉండటం; living; ( ఙ్). మఁ భళ
/rūpō/ n. ం ; silver; ( ిలవ్ర్); चाँदी; रजत. ఁ. అంద క ఉం . ఒత
స రచఁ. ం ల ఉం ం . ఛఁక. అక డ ఉం ఉం .
/rūmāl/ n. తల గ; turban; (టర్బన్). /rēl/ n. వరద; flood; ( ల్ డ్).
ఁ ప ందఁచఁ. బం /rēlki/ n. జల తం; waterfall; ( ొటర్ ొల్).
తలౖ తల గ క ం . /rēvāsu/ v. ఉండవ ; might be there; ( ైట్ ేర్).
వణె /rovaṇemā/ ర: . మ క
ణే ఛఁ. చ డ రం ఉ .
/rō/ n. ఏడ డం; crying; (కైర్ఇఙ్).
/rōg/ n. • గం; disease; ( ి ీస్); बीमारी.
ఎ ఏ॓ .ఎ ఒక గం. ఆ
. పంట పండ .
•అ గ ం; illness; (ఇలన్స్). ఊ ఆ మ
ఁ /rūm̐ / n. ; cotton; (కొటన్); रुई. . ఆవ అ గ ం మరణిం .

లక /lakaḍi/ కలప; timber; (టింబర్). ల /lagāḍ/ v. • ం ; light; (లైట్); जला. ప

లకణి /lakaṇi/ త; writing; ( ైటిఙ్). ఆం మ ల . ప ం పం ం .
లకణి రఛఁ. త ఉం ం . • త ం ; hook; (హుక్); लगा; टाँग; चेप. ఓ
ల ట /lakilukāyō bhāṭa/ సనం న ల . అత త ం .
. ల , ణు /lagu,tāṇu/ • n. ప ; range; ( ేయ్ );
లగ /lagalḍē/ adj. ఉతక ; unwashed; (అన్ ొశ్ట్). లగ पिरिध; मंडल. • adv. ; मटका.
ల నఁ ॓. ఉతక బటల ఉతకం . లచ॓ /lacak/ .
ల /lagā/ • v. ; pound; ( ౌండ్); घूँसा; मुक्का. ల మణ్ /lac maṇ/ n. దకష్ణం; south; ( ౌత్). ల
• n. త; beat; ( ట్). ల మ .గ త మణే ం మ స దం ఛఁ. దకష్ణం
ంచ . • v. ం ; jingle; ( ం ిల్). ఆ త ం మ స దం ఉం .
ల . మం ం . • v. దం ; कू ट. లట॓ /laṭak/ v. ; hang; (హెఙ్); लटक.
నఁ ల . దం . • v. ; hit; ల /laṭṭā/ n. , ం క; hair; (హేర్).
(హిట్). మఁ ల . పం . ల /laṭkēsi/ adv. ల న; smack; ( ెమ్క్).
ల 75 ం

ల /laḍ/ v. ; contend; (కొన్టెండ్); लड; झगड. /lāj/ v. ; shy; ( ై); लजा; शमार्.
ల మ . డ . క /lāḍ karā/ v. ం ; woo; (వు); पुचकार.
ల /latokḍā/ n. బట ; cloths; (కోల్త్స్). నఁ ప క . న లల
వఁ ల రఁ. బటల ంచం .
అలంక ం ం . /lāḍēti/ adv. ; charmingly; ( ా ఙ్ );
లదణి /ladaṇi/ n. వలస; migrating; ( ై ట ేర్ ింగ్). लाड प्यार. నఁ ళఁ.
లం /laṅg/ ; crossing; (కొర్ ిఙ్). లం . ఏ . త తం లల ం .
లం /laṅkā/ n. ఉతరం; east; (ఈస్ట్ ); उ र; पतर्; िच ी. /lāt mēl/ v. అ ; stepping; ( ట్ ె ిఙ్).
లం ణీ ఆ చఁ. ఉతరం ం వరం వ ం . /lād jō/ v. వలస ; emigrate; (ఎ ేర్ట్); पर्वास
లపణ్ /lapaṇ/ adv. ; but; (బట్); लेिकन; 2.पैसा. जा; देशांतर जा. ఏ॓ స నఁ ద
ల /lapjo/ v. న ; to crouch; (టు కౌర్చ్); दबक; िछप; . ఒక ఊ ం మ క ఊ వలస .
घात म रह. ం /lān̄c/ n. లంచం; money under the table; (మ
లబ /labbar/ n. రబ ; rubber; (రబర్); रब्बर. అండర్ ద టేయబ్ల్).
లస ణ్ /lassaṇ/ • ఎ య. ణే లస ణ్ /lābēr/ రకడం; finding; ( ైం ిఙ్). బఁ
ల ం ణో. ర ఎ య వం . ం . రకగల సం .
• n. ; garlic; ( ా క్); लहसुन. అలం లస ణ్ నఁ ం /lāmbōsō/ adv. డ ; as lengthy; (ఎస్
ర ం ణ్ ఆ . అలం ం ర లెఙిత్). ం ఛఁ. అత డ ఉ .
ండ . /lāyesāru/ v. వ ; can get it; (కెన్
/lvāḷā/ n. • కండ; flesh; ( ెల్ శ్); माँस पेशी. ఆ ెట్ ఇట్). బద న .ఆ
ం .వ హం డ కండ బ అత వ .
ద . • స వ; power; ( ౌఅర్); स ; ताकत; शिक्त; बल. జ /lāyōjako/ వ న; come and get;
/lā/ • v. ; get; ( ెట్); ला; पेश कर; पर्स्तुत कर. (కమ్ ఎండ్ ెట్). జ ఁ .
వ . ఇ . • n. వడం; getting; వ ం ఏ .
( ెటిఙ్). . వడం మర రఁ /lāram̐ / • క; being at the back; ( ఇఙ్ ఎట్ ద
. • v. ; ले आ; ला दे. బెక్). రఁ. క ఉం .
. . • v. వడ . ౖ • ఉం ; stay with; ( ట్ య్
ే ద్).
. సం సకం . • n. అంత ం; end; (ఎండ్); अंत्य; आिखरी.
క /lākaḍ/ n. • ; లం; య ంగ; beam; • adv. ంట; at; (ఎట్); (के ) साथ; (के ) ारा. శ
log of wood; ( మ్; లొగ్ ఒవ్ వుడ్); कुं दा; ठूँ ठ. धरन; कडी. ర ఛఁ! శ ంట ఉం .
॓ /lāk/ n. 1,00,000; Lakh. • adv. న ల . ర ల ఆ .
గ చఁ /lāgarīcam̐ / అ ం ; सूझ; िदख; महसूस कर. లన ం .
ఁ చఁ. ఏ అ ం . • adv. న ; backward; (బెకవ్డ్); पीछे की ओर.
/lāggi/ కడం; infecting. ణీ ఎ ఏ॓ రఁ ॓. ఒక న .
ఎ నఁ గఁ. గ ఒక ం ఇం క ం . ఉం రఁ మఁ ఆ . ంబ .
/lāgjo/ v. అం ; ignite; (ఇ ైన్ట్); लग; िचपक; /lālḍi/ n. స; beed.
जुड. ప ల డఁ స చఁ. గ చట॓ /lālocaṭak/ n. ఎ ; crimson;
ందర అం ం ం . (కిర్ంసన్).
/lāgro/ • n. మం ; burn; (బన్); जल; दहक; बल. వఁ /lāḷē cuvāvam̐ / v. ంగ ; to dribble;
అం చఁ. మం ం . (టు ిర్ ల్).
బ క .అ
• v. మంట మం ; burning fire; (బ ఙ్ ైఅర్). ంగ .
/lāgē/ ం ; flowering; ( ల్ ౌఅ ింగ్). హ /lidōkōni jū/ ంద క ; unable to get;
ప . ౖ ం . (అ ేయబ్ల్ టు ెట్).
/lāgō/ కడం; touch; (టచ్). ం /līmp/ v. అ ; daub; ( ోబ్); पोत.
 76 వజ

/līyā/ v. • ; get; ( ెట్); ले आ; ला दे. /lēn jāyēvāḷō/ ;

క .మ ద . receiver (m.); ( ి ీవర్).
• ; take; (టేయ్క్). /lēnrēr/ ం ఉండడం.
/luyēvāḷō/ n. ; rubber; (రబర్). లఁ /lēlam̐ / • . మఁ జ లఁ.
/lullō/ అ న . క స . ఇ న వ ం . • n. వడం; taking;
అ ప య . (టే క్ఙ్). ఁ ౖ లఁ. వం ౖ
/lū/ n. ; brush; (బర్శ్); प छ; रगड; साफ कर. . • v. ; take; (టేయ్క్).
ం . అన ం . ఈ లఁ. అవసరం సం ఈ వ .
/lūṭlejo/ v. ; rob; ( ొబ్). /lēvāḷō/ ; purchaser; (పచసర్).
/lūḍi/ ; cinder. పక /loṭimā pakaḍ/ v. డ ప ; bottle; (బొటల్).
ం /lūṅg/ n. లవం ; cloves; (కోల్వ్స్). ం ణే ం ణ్ క /loṅgvāṇ karēr/ ర యడం;
ం . ర లవం . making curry; ( ే క్ఙ్ క ీ).
/lūyēr/ v. • ; డవడం; erase; (ఇ ేస్). ట /lōṭa/ n. ం ; mug; (మగ్); लोटा. ణీ
/lūlō/ అంగౖ క . . ం .
/lekko/ n. • లత; measure; ( ెజర్); नाप; माप. /lōḍe/ , రఁచఁ.
• క ; enumeration; (ఎనుయ్మ ెషన్); िहसाब; खाता; నల ఉం ం .
गणन; िगनती. /lōyi/ n. • రకం; ; blood; (బల్ డ్); रक्त; खून.
క /lekkokar/ v. క ; count; (కౌంట్); िगन; జ /lōyi jamgo/ రకం గడక ం .
की परवाह कर. /lōyō/ n. • ఇ ; iron; (ఐఅన్).
ణి ణి /lēṇgi dēṇgi/ n. ఇ వడం; swap; ( ొవ్ప్).

వక /vakat/ n.ట; caution; (కొశన్); जून; आधा िदन; వ /vaccēro/ • న ; middle; ( డల్).
जमानत. ఈ వక ణో. ఈ ట అన ం . ఆ వ ఆ . అంద కం న
వ /vakāḷ/ v. ఉ ం ; stew; (సుట్ ); उबाल; खौला; మం .
पका. ఇం నఁ వ ళ . ఉ ం . • adj. న మ; temperate; (టెంపరట్). ఁఅ వ
వ /vakil/ n. య ; lawyer; (లొయర్); वकील. ఆ . న మవ .
వ రఁచఁ. య ఉం . వ ల /vaccēla/ • త ం, య . హ వ ల
వణ్ /vagṇīs/ num. పం ; nineteen; ( ైంటీన్). కఁ. య ఉం .
వ /vagāḍō/ బయట టడం; putting • adj. ధ క; between; ( టీవ్న్).
someone outside; (పుటిఙ్ సమవ్న్ ఔటైస్డ్). • n. మద వ ; middleman; ( డలమ్న్). ప
వ /vagāḷ/ మ ; जुगाली. స క నఁ వ ల కచఁ. హ సంబం
వచ /vacakāyikō/ adv. వ ; maybe; ( ే ాబ్). ఏర ర ణి ణ్ మద వ అం .
వచ ళ ప /vackaḷan paḍēr/ v. ఎ ప ; bounce; వ /vaccēsi/ • ఆ న మ .
(బౌన్స్); उछल पड. • adv. ఇ వల; previously; ( ీర్ య ).ిల్ వ
వ /vacceṭ bēṭā/ మద డ; middle son; . ఇ వల ప .
( డల్ సన్). వ వ వ ణో /vacāṇō/ n. • పడక; bed; (బెడ్); िबस्तर; िबछौना.
క కచఁ. మద న డ మద డ ఈ వ ణో. ఇ పక పడక.
అం . వజ /vajako/ adj. • జరగ ; imminent; (ఇ నంట్).
వ ఆం /vaccer āṅgli/ n. న మ ; middle వజ ఁ . జరగ ప ఏ .
finger; ( డల్ ింగర్). •అ లౖ న; convenient; (కం యంట్).
వజ 77 వ

వజ /vajan/ n. బ ; poise; ( ొ స్); बोझ; वजन. ,పద ం , ॓ జ వ .

వజ క . బ ఎంత. న బయట . • n. ; look; (లుక్);
వ /vajji/ conj. మ ; and; (ఎండ్); और; िफर. వ िदखा; पर्दिशत कर. మ వ .
ఊ ఆ . మ అత ఇద రం . ం .
వ /vajā/ v. ం ; jingle; ( ం ిల్). డ వ . వ /vatōyi/ adv. అ న; even; (ఈవన్). ణి
డ ం . వ ఝ . ఏౖ .
వ /vajāḷō/ • n. ; glow; ( ల్ ో); पर्कािशत हो. వద /vadagō/ n. ఎదగడం; to grow; (టు ోర్).
అం ల డఁ వ ఆవఁచఁ. అం వ .అ ండ ఎ
వ ం . వ ఆవఁ. .
. వ /vadgo/ v. ఎ ; grow; ( ోర్); बढ; अिधक हो; फै ल;
• n. ం ; light; (లైట్); कांित; पर्काश; चमक. ा हो; बढ; सयानी हो. వ . ం .
వ ఆవఁ. ం వ . వ /vadrō/ • n. దల; growth; ( ోర్త్); वृि ; बढती;
• n. ; पर्काश; रोशनी. అం ల డఁ उ ित. ప వ చఁ. ఆ క ల
వ వఁచఁ. మంట ం న దల ం .
వ ం .వ . స . వ /vadōḍ/ v. ట; open it; (ఓపన్ ఇట్).
• adj. ప శవంతౖ న; bright; (బైర్ట్). వ వం /vaṅgdeni/ త .
ఛఁ. బ ం వంతం ఉం . • adj. వల ; insusceptible; (ఇన్స ెపట్బల్). ఈ
• adj. ం వంతౖ న; radiant; ( ె ియంట్). అం వం . ఈ ప వల ..
వ ఆవఁచఁ. వ ం . • n. అ గ ం; ill; (ఇల్). ॓ ఆ వం .
వ ర /vaṭkārya/ n. ల ; cunning; (క ంగ్). గం వ అ ర .
ఈ వ ఛఁ. ల . n. బలం తనం; disability; ( ిస లటి); अशक्तता;
వ /vaṭli vātē/ వ క క ం. कमजोरी.
వ /vaṭlo/ • adj. తల ం ౖ న; inverted. వ లక వం /vaṅgdero kōni/ v. ర ం ; debilitate;
క . తల ం అరం . ( ి టెట్); कमजोर हो जा; क्षीण हो जा.
• v. వ ం ; negative; ( ెగటివ్). నఁ వం /vaṅgāyēni/ adj. అ తనౖ న; inanimate;
వ కఁమఁ . ట వ ం ప . (ఇన మట్).
• v. ం . వం /vaṅgārō/ ం ; fry the mustard seeds
v. ఉ ; discord; ( ిస్క్ఒడ్). వ క . and chilli seeds in a small quantity of oil before
ఉ ప య డ . putting raw food material. ఁ వం
వ /vaṭāḍ/ • n. .మ ప వ .న . ంసం ం .
ఉద . • v. ; lifting; ( ట్ ఙ్ ి ). వ అట /vayir aṭṭa/ n. సకం అట; binding; (బైం ిఙ్).
వ /vaḍgō/ n. ఎ వడం; flitting. ఝ వర /varas/ n. • సంవత ర ; year; ( ాయర్). న
వ . అం ఎ ం . క వర . ఎ సంవత .
వ /vaḍi/ n. ౖ ; side; ( ైడ్). ర . •ఏ ; साल; वषर्. ఆవజ వర క ఁ .
క శౖ క డ . వ ఏ ం .
వ ఘ ఘ /vaḍi ghalighalāyō/ య బడ; వర ప /varaspat/ n.prop. రం; Thursday; (త ిడ్ ).
ి ). ఊ
twisted; (టివ్ ట్ డ్ వ ఛఁ. ఈ ఆ వర ప . ఈ రం.
యబ ఉం . వ /varsāḷō/ n. • న లం; वषार् ऋतु; बरसात.
వ /vaḍēr/ ఎగరడ . ప ణీ ర నఁ వ కఁ. న
వణా /vaṇyā/ n. ఆ రం; outline; (ఔటెల్ న్); ౖ आकार; रूप. న లం అం .
వ /vatā/ • పం . నఁ లక వ . • న లం; rainy season; ( ే ీసన్).
పం . • v. ం ; mark; (మాక్). వ /varāḍ/ ఎ ర . ఫతం వ . పతం
క క వ . ప యమ ం . • v. ఎగర .
వ 78 ం

వ /varāḍēr/ • పటడం. వ . ం /vyāṇḍi/ n. ; mad; ( డ్ ె ); पागल; उन्माद.

వడ పటం . ం ట. .
• ఎగ యడం; winnow grain; ( న్ ౌ ేర్య్న్). /vyār/ n. ౖ రం; war; ( ొర్). ఏ॓ శ ఉ ॓
వల /valaṭro/ n. ; roll; ( ోల్); लुढक; ढु लक. శ కరచఁ. ఒక మ క
వల . . ౖ రం జ ం .
వల చనం /valpacanaṁ/ n. ఒక ౖ ; partiality; చ /vyārīca/ v. ం ; spread; ( ె ర్డ్); ा हो;
( ా ి ె టి); पक्षपात; तरफ़दारी. మ నఁ వల చనం फै ल; बढ.
.వ ఒక ౖ ఉండ . సమ ॓ /vyārōjērsamnak/ adv. ప
వ /valād/ n. వంశం; genealogy; ( లొ )ీ ; वंश; ఎ ; upstream; (అప్ ట్ మ్
ీ ర్ ).
मुरली. /vā/ v. ; comb; (కోం). నఁ .
వ దఁ /valādam̐ / v. చ ; make cold; ( య్
ే క్ కోల్డ్ ). ం కల .
ఘ భ ఓన వ ణొ. మం గ /vāgaḷ/ గ ళం. గ వణా ఫఁరఁ. గ ళం
ఎవ ఇ న చ . ట ం .
వ /valōṭēr/ n. ; roll; ( ోల్); लुढक; ढु लक. జ /vājaḷ/ n. • మ ; cloud; (కౌల్డ్); बादल.
వళ॓ /vaḷak/ v. • ం . జ ణీ రఁచఁ. నల మ ల
• ; recognize; ( ెక న్ై స్); पहचान. ఉం . • మ ; haze; (హేస్); मेघ. జ
వ ణి /vaḷkāṇi/ v. ప చయం; introduction; ణీ పడఁచఁ. మ ం వరం ం .
(ఇంటర్డకశ్న్); पिरचय; ज्ञान; िमतर्ता. /vājā/ n. చ ; word; (వడ్); आवाज; ध्विन.
వ /vas/ n. షం; venom; ( ెనం); िवष; नाशक. /vāṭ lābēni/ రక ; having no way
ఇం వ రఁచఁ. ర షం ఉం ం . out; (హె ఙ్ ో ేయ్ ఔట్).
వ /vasjo/ v. సం ; to dwell; (టు ెవ్ల్). /vāṭ/ n. ; road; ( ోడ్).
వ భర ఛఁజ /vasbharan cham̐ jako vāḷ/ n. /vāṭ jō/ n. ఎ ; longings;
; poisonous gas; ( ొయస్నస్ ెస్). (లాం ింగ్స్). ఊ ॓ .అ డ
వ క /vasūl karēr/ v. వ ; collect; (కొలెక్ట్). త సం ఎ ం .
/vyāgē/ v. వడం; to drift; (టు ిర్ ట్ ్). /vāḍ/ n. కం ; fencing; ( ె స్ంగ్); घेरा.
/vyātuḍu/ వ . . కం ం.
/vāḍi/ n. • ట; farm; ( ామ్); बाग. త
ఖ ఛఁ. ట గ అదనం ఉం .
• ర ; backyard; (బెక్యాడ్); िपछवाडा. హ
మ . ర .
/vāḍēr bhājji/ n. బచ ; spinach; ( ిప్ ాచ్); एक
साग; कलंिबका. నఁ . బచ ల ర .
/vāt/ n. ట; statement; ( ట్ య ే ట్ ంట్).
జ హ ఆ . న న ట
ం .
ంగణ్ /vyāṅgaṇ/ n. వం య; brinjal, aubergine; వరణం /vātāvaraṇaṁ/ n. వరణం; climate; (కెల్ మ
ౖ ట్).
ీ ); बगन. హ
( ర్ జ్ ాల్ ఔబ జ్న్ ంగణ్ ప . క /vātēkarēvāḷō/ n. వ క; obvious; (ఒ వ్యస్).
వం య పం ంచ . /vātēmā rēr/ v. క బ ; abide; (అబైడ్).
ం /vyāṇṭ/ • పం ; distribute; ( ిసత్ర్బూయ్ట్). ంద /vāndar/ మగ . ంద చ
• v. పం ; बाँट; िवतरण कर; िवभाजन कर. కఁరఁచఁ. మగ ఎ ం .
/vyāpār/ ర లయ; business ం /vāṇṭ/ v. ; grind; ( ైర్ండ్); पीस. మ
organization; ( సన్స్ ఒగ ై ేయశ్న్). ం . .
ం 79

ర అం న న .
/vālō/ v. న న; beloved; ( లవ్డ్ ). రజ
ఁక ఁ. న నప .
/vālōḷi/ .
/vāḷ/ n. ; gas; ( ెస్). ఊ ల . ఇ వంకర కర.
ళఁ /vāḷdam̐ / v. ; bend; (బెండ్); नवा; झुका.
/vāḷō/ వంకర; bend; (బెండ్).
/vāsu/ • adv. సం; for; ( ొర్); (के ) िलए; (की)
खाितर. మ ఓ ఆం ఁ. అత
సం పం .
• adv. ర ; के िलए; को. మఁ, .
అత సం . • pron. అత సం; for him;
( ొర్ హిమ్).
ఁ /vām̐ s/ n. సన; smell; ( ెమ్ల్); गंध.
ఊ ; breath; (బెత్
ర్ ).
/vicār/ n. దం; gloom; (గుల్మ్); िवषाद; दुख.
మ క ఛఁ. చ ర రం
ఉ .
ం /vāndri/ n.ఆడ ; ; monkey; (మంకి); बंदर.
/vijhḷi/ n. ; bolt; (బోల్ట్ ); िबजली; वजर्.
ం /vāṅko/ n. ం ; sting; ( ట్ ంి గ్).
వ పడఁ. లం
/vām/ ర. ర మ రఁచఁ. ర
ప ం .
రద ఉం ం .
ణ్ /viṇ/ n. ఏ ; stream; ( ట్ ీమ్ ర్ ); नदी. ణ్.
/vāyā/ n. • ం ; matrimony; ( ెటిర్ ); िववाह;
న ఏ .
ब्याह; शादी. ఆ ం వఁచఁ. ం
/vidyārdhi/ n. ల ; pupil; (పుయ్పల్).
ఈ యంతం అ ం .• హం; marriage;
( ె ిజ్). కన . హం ఎ .
ంద పర /vindya parvatālu/ ంద పర .
/vāyido/ n. ; postpone the work for
ం /viṇṭrō/ n. టడం; circling; (సరక్ ంగ్).
ం /vinti/ v. ం ; pray; ( ేర్య్); पर्ाथर्ना कर;
some time; ( ోసుట్ ోన్ ద వక్ ొర్ సమ్ టైమ్).
िवनती कर. ం క .ప
/vāyērō/ n. వ డం; combing; (కోం◌ి◌ంగ్).
ం .
నఁ ॓ చఁ. తల వ డం
ం ం .
ం /viṇṭi/ n. ఉంగరం; ring; ( ిఙ్); मुंदरी. మఁనఁ
ం ఛఁ. బం ఉంగరం ఉం .
క /vārukar/ .
/vāruj/ adj. మం ; decent; ( ీసంట్); अच्छा; भला;
नेक; सुंदर. ర మ .ర మం .

ం /vin̄cu/ n. ; scorpion; ( ోక్ ీ న్); िबच्छू .

ం ట ప బళఁచఁ.
/vāloḷi/ • య. • n. ; bean; మం ం .
( న్); सेम. ం ణ్ క మ ఇషం. /viśvās/ v. న ; believe; ( వ్).
 ఖ 80 వఁజ

ఖ /vījēkhavēr/ n. ; lustre; (లసట్ ర్). ల /vēla bhāvēṭi/ n. త ంస; torture; (టొచర్).

ం /vīṇṭ/ n. టడం; circling; (సరక్ ంగ్). /vēl/ n. గ; creeper; (కీర్ప్అ); अंगूर लता. అం
/vīs/ num. ఇరౖ ; twenty; (టెవ్ంటి); बीस. . కష్ గ ఎం ం .
ం /vun̄cēr/ ఎ న; highest; (హైఇస్ట్ ). హ ఘ • ర ; successor; (సకెస్సర్); वािरस;
ం ప ఛఁ. ఇ ఎ న ంతం ఉం . उ रािधकारी. . ర .
/vū/ అత . . అత ఎ . • వంశం; genealogy; ( లొ )ీ ; वंश; मुरली.
ల /vela/ v. ఇబ ం ; trouble; (టర్బల్). ల కర హ . వంశం ద .
క . ఇబ ం ప ప . ి ర్ ); बेल; लता.
• గ; string; ( ట్ ఙ్ మ .
చఁ /vē vāḷōcam̐ / జరగ ం . న ఊ గచ ం .
చఁ. అదృషం ఆ ప జరగ ం . నఁ /vēḷānam̐ / adv. సమ ; apropos; (అ ొర్ ొ).
/vēgi/ adj. న; over; (ఓవర్). బ నఁ ఆ డగ . గంటల
జ /vēgojako/ adj. న; over; (ఓవర్). జ సమయం వ .
ఫ క . న ప మర య డ . /vēvāḷ/ adj. జరగద న; likely; (లైకల్ )ి .
/vēc/ v. అ ; sell; ( ెల్); बेच. ౖ చ . /vēvāsu/ adv. వ ; maybe; ( ే ాబ్); हो
ౖ అ డ . सकता हैवाक्य. ఈ . ఈప వ .
/vēj/ n. కన ం; hole; ( ల్); रं धर्; छेद; सुराख. /vēs pyār/ v. ం ం ; enamel; (ఎ ామల్);
• ర; vent; ( ెంట్); छेद; सूराख. अलंकृत कर; सजा. న జన ఆ
• క ; burrow; (బ ో). ఁ. మం ం ం
/vējā/ v. ఐత ; be; ( ); हो; घिटत हो; पुरा हो; पर्ा ళ .
कर; संप कर; घट. ఁ జ మ లం . ౖ /vaidguḍu/ n. ౖ ; physician; ( ి ి ిన్).
ఏ అ ం య . ౖ అ /vair arrā/ స ల అర; bookshelf; (బుక్ ెల్ఫ్).
/vēni/ v. ; not; ( ొట్). హ ఘ ౖ అ ఛఁ. సం
జ /vēnijako/ • ల ం ; impossible; ఇం స ల అర ఉం .
(ఇం ొసబల్). ఈ జ .ఇ క /vokalḍi/ త ప ; dust heap; (డస్ట్ హీప్).
ల ం ప . • adj. ల ం . క తబ చఁ. త ప త ం.
• adj. అసం తౖ న; improbable; (ఇమ్ ొర్బెబల్). దఁ /vodōḍ dam̐ / v. వ ం ; detail; ( ీటేయ్ల్);
మ వ జ .వ ाख्यान कर; बयान कर; वणर्न कर.
ఎగరడం ల ం ప . /vōttē/ అక . ణు . అక డ వర
నఁ /vēnam̐ / v. అవ ; to become; (టు కమ్). .
ం నఁ అవ శం ఛఁ. ం అవ అవ శం ఉం . /vōn/ . ఝల ం . ప ఊ .
/vēr/ v. • ఏర ; form; ( ొమ్). • అ ; be; ( ); हो. /vōr/ ఆ . ఓ మ .ఆ డ
మఁ క క . క క అ . వ .
/vērāḷu/ n. • ; జయం; ం ; hero;
(హీయ ో); फतह.
/vēri/ n. • లమ; ల ీ ర్ ); पर्पात;
; stream; ( ట్ మ్
जलपात. ణీ ంగ చఁ. ల ం
ఊ ం . • మ; spring; ( ి ర్ఙ్); सोता.
ణీ . మ ం .
/vēro/ n. అ ం ; happening; (హెప ఙ్). ఁ
.ఏ అ ం .
ల /vēla/ కషం; trouble; (టర్బల్). అపణ్ ల ళ /vōlḍā/ n. గంప; basket; (బా ిక్ట్); टोकरा.
ఆంగఁ . మనం కషం త ం ం /vōs/ n. గ మం ; fog; ( ొగ్).
నడ . వఁజ /vam̐ jakō/ v. జ ; continue; (కంటింయు).
శ ॓ 81 సం

శ ॓ /śarik/ n. క; join; (జొఇన్). హ బ /śiḷ/ చ ; breeze; ( ర్స్). ఁ ఆవఁచఁ.

శ ॓ వఁ. బ . చ లం చ ం .
v. న ; enrol; (ఎ ోర్ల్). మఁ జ నఁ క /śiḷōkar/ v. • చలబ ట ; refrigerate;
శ ॓క . న ట న . (ర ిర్జ ేట్). ఛఁ క . అన ం
కష్ /śikṣa/ n. దండన; punishment; (ప శమ్ంట్); सजा; ఉం బ చలబ ట .
दण्ड; शािस्त. మఁనఁ జ కష్ ఁ . • చల బ . నఁ . అత చల బ .
దండన ఏ . వ ంత /śivaśinta/ వ ంత.
కష్ణ్ /śikṣaṇ/ v. కష్ణ; training; (టేర్ న్ఙ్). మఁ ర ఁ /śim̐ yāḷō/ n. • చ లం; winter; ( ంటర్).
కష్ణ్ చఁ. ఆటల కష్ణ ం . ఁ ఆ చఁ ం ఝ . చ లం వ ం
వణ్ /śirāvaṇ/ పగ ట; lunch; (లన్చ్). ఆ మఁ ంగ ప .
వణే . ఈ పగ ట అన ం •చ లం,చ లం.
ఆర ం య .

/ṣār/ n. పటణం; city; ( ిటి); नगर; शहर. . • v. ; िशकार खेल.

/ṣikār/ • n. ట; hunt; (హంట్); िशकार; मृगया; /ṣiḷovegō/ adj. చలబడ; sprinkled.
आखेट. జంగ క చఁ. అడ ట ల . మత చలబ ం .

సక /sakkar/ n. క ర; sugar; ( గర్). ం సద /sadar/ • n. స యడం; correcting; (క ెకట్ంి గ్).

సక ఆవఁ. ం క రవ ం . ల సద . ం క స .
సక గం /sakkar gand/ n. కందగడ; yam; (యాం); • v. స ; arrange; (అ ేయ్ ); सजा; इन्तजाम कर;
सूरन; जमीकं द. సక గం నఁ ఒ ళ వఁ. కంద सामान को ठीक ढंग से रख. క నఁ సద .
గడ ఉడక . ప య వ స .
స /sakrā/ n. గ; eagle; (ఈగల్); बाज; श्येन. స /sadu/ n. చ ; study; (సట్ ి); पढ. సద ణో.
స /sagāyērō/ గ యగల. అంద చద .
సడ॓ /saḍak/ n. ; road; ( ోడ్). స /sanyāsi/ n. స ; monk; (మంక్); संन्यासी;
స /saḍjō/ n. న; rotten one; ( ొటన్ వన్). वैरागी.
సణ్ /saṇ/ n. జ ; crowd; (కౌర్డ్); सन. సంద /sandarēmā/ v. స దం ; into the
సత /satta/ n. స వ; power; ( ౌఅర్); ताकत; शिक्त; बल. sea; (ఇంటు ద ీ).
సత /sattar/ num. ౖ ; seventy; ( ెవంటి). సం /santrāl/ n. ంజ; orange; (ఒ ిన్జ్); नारं गी.
స /sattēr/ adj. సహజౖ న; real; ( ీయల్). సం డ ణ్ . ంజ .
సత /satyanāś/ పతనం . సం /san̄jāyēr/ v. ;
సతఁ /satram̐ / num. ప ; seventeen; ( ెవంటీన్). harmonize; ( మ ైస్).
సం త 82 స ॓

సమ /samaj/ n. .
సమ వ /samajvajū/ అరవంతం ఉన ;
meaningful; ( ఙుఫ్ల్). ఈ పదం సమ వ ఛఁ. ఈ
పదం అరవంతం ఉం .
స జ /samāgojako/ మరణిం న; died; ( ైడ్).
స లఁ /samāḷlam̐ / v. • ఓ ; I cannot
tolerate it; (ఐ కె ాన్ట్ టల ెట్ ఇట్).
• ం ; excuse; (ఇకుస్క్ స్). త నఁ మ
సం త /saṅgītamēr visrā/ సం త ప కరం; లఁ. త మ ం .
musical instrument; (ముయ్ ికల్ ఇంసుట్ర్మంట్). స ఁ /samiyām̐ / n. లం; time; (టైమ్); समय.
ఆ ఆ సం త ందఁచఁ. ట స /samēḷi/ n. గద; eagle; (ఈగల్); गृधर्; िग .

మం వ సం త ప క ప వ . స /samōr kidē/ స న; made as right;

సం ॓ /sanduk/ n. ; box; (బొక్స్); पेिट; संदक ू . ( ేయ్డ్ ఎస్ ైట్).

స /sanār/ కం ; सुनार. స ర /samōr rakāḍ/ ప ల ప .

సప /sapakē/ ందర ; fast; ( ాస్ట్ ). మఁ జ సప స /sarkār/ n. స
; government; (గవనమ్ంట్);
లకలఁ. ం త ర . सरकार; शासन; अिधकार. మఁ స బ క
సప /sapanō/ n. కల; dream; ( మ్ ీర్ ); स्व ; ख्वाब. మన క . స బ ప .
నఁ ఆ స ఆ . న మం కల స /sarkērō/ n. ; reptile; ( ెపట్ ల్).
వ ం . కల ; imagination; (ఇ ె ేయశ్న్). చలనం; motion; ( శన్).
స మఁ క . కల స /sarrā/ n. కం ; blade; (బేల్ య్డ్); भु ा.
క ం . సర /sarva/ న ం ; small water vessel; ( ొమ్ల్
స /sapkē/ adv. ందర ; faster; ( ాసట్ ర్); जल्दी. ఏ ొటర్ ెసల్).

నఁ స క . ఈ ప ందర యం . స /sarkā/ v. జ ; make to happen; ( ేయ్క్ టు

స /sabēt/ n. • స నం; similar; ( ిమలర్); समान; హెపన్). ఁ స .ఏ జ .
बराबर. జ ఖ నఁ స . న జ ;క ,; move; (మువ్).
గ స నం యం . • సమతలం; flat; ( ెల్ ట్). స /sarkēr/ adj. ; creepy; (కీర్ ి). స
స కర ర . సమతలం . జం .
ఆడం . • చ ; चौरस; समतल. హ స ణో /sarāṇō/ n. తలగడ; pillow; ( ిలో); तिकया. మఁ
జ స ఛఁ. చ ఉం . స ణే ఁ. తలగడ
సంఘట /saṅghaṭan/ n. ప ; incident; (ఇం ిడంట్); ప ం .
घटना; संयोग; मेल. స /sarāp/ v. ; curse; (కూర్స్); शाप दे; सराप दे.
సంఘం /saṅghaṁ/ n. సంఘం; organization; మ స దఁమ . న ట .
(ఒగ ై ేయశ్న్); संघ. హ ం బం స క /sarikar/ v. స ; rectify; ( ెకట్ి ై). త న
సం ఛఁ. మ బం సంఘం ఉం . స క . త ల స దం . స క .
స ॓ /samnāk/ n. ఎ ; against; (అ ెంస్ట్ ); सामना; న సవ ం .
सामने का भाग. స ॓ మ .ఎ ళ . స ॓ /sarīk/ like; (లైక్). స ॓ మ క నఁ .
సమ ణ్ /sammaṇ/ n. శ నం; foreboding; ( ో ొబ్ ింగ్); ం మ .
शकु न; सगुन. స /saru/ n. ద ; origin; (ఒ ి న్); पर्ारं भ; मूल; जड;
సమ /sammat/ • v. కగల; willing; ( ఙ్). సమ शुरूआत.
కణ్ . ప . • n. న న ; like; (లైక్). స /salvā/ చ
వ; cooling; (కు ఙ్). ఉం స
సం /sampāḍ/ ందర ; make fast; ( ేయ్క్ ాస్ట్ ). జ లఁచఁ. ఎం లం చ వ కళ
స ఁ /samjām̐ / v. ఓ ; console; (కొన్ ోల్). క ం .
నఁ స .ఏ ఓ . స ॓ /salāk/ క ; rod; ( ొడ్).
సవల 83 క

సవల /savalat/ ఏ ; arrange; (అ ేయ్ ). మఁ /svīkār/ n. రం; accession; (అ ే ిన్);

నఁ సవల క . వ ఏ . स्वीकार; अंगीकार; द क िवधान.
స /savād/ n. ; taste; (టేయ్ ); रुिच; स्वाद; कांित. /sāgunā/ n. ; teak tree; (టీక్ టీ)ర్ .
ఈ స ఛఁ. ఈ పచ ఉం . /sāṭ/ num. అరౖ ; sixty; ( ికి ).
స /savār/ n. ; tomorrow; (ట ో); कल(आने /sāḍūr/ సడ . ఘ
वालासमय). ఆ స ఆ . . . సడ ఇం .
స రఁ /savārdam̐ / v. ప ; bed; (బెడ్). /sātmē mīnā/ n. ఏ ల; July; ( లె)ౖ .
స /savāri/ n. స ; ride; ( ైడ్). /sāti/ adv. •; mate; ( ేయ్ట్); (के ) साथ;
స /savārō/ n. • ఉదయం. संबंिधत; मेहतर. ఆ ఁ ఁ. వ .
• వ; morning; ( ఙ్); उदय; सवेरा; पर्ातःकाल. ద ద /sādasīda/ adj. న .
స వఁజ ణో. వ న adv. సహజం ; simple; common; general; ( ింపల్);
ఊ . (కొమన్; జెనరల్); स्प ; साफ साफ; स्प तया.
స ం /savāl pūn̄cēr/ • v. అ ; question; /sādri/ n.ప; mat; ( ట్ ె ); चटाई. ప
(కెవ్సచ్న్); सवाल कर. • n. అడగటం; asking; (ఆ ిక్ఙ్). వఁచఁ. పౖ ప ం .
• n. రణ; recognition; ( ెక ిన్శన్); जाँच पडताल; ంక /sāṅkaḍ/ n. ; chain; ( ేయ్న్); जंजीर;
पूछ ताछ. • n. అ మ ; permission; (ప శన్); साँकल. ఈ ంక త ఛఁ. ఈ
अनुमित; इजाजत. • n. రణం; factor; ( ెకట్ర్); कारण; ఇ త ౖ ం .
सबब; हेतु. • n. పశ ; problem; ( ొర్బల్ మ్); पर् ; सवाल. ం /sān̄j/ n. యంతం; evening; (ఈవ ఙ్);
संध्याकाल; शाम; संध्या. ఆ ం .ఈ
యంతం ఎ ?
ం పడ /sān̄j paḍagi/ v. అస ం ; set; ( ెట్); अस्त
हो; डू ब.
ం /sāṅkḍo/ • adj. ఇ ౖ న.
v. అం ; narrow; be stuck; ( ె ో); ( సట్ క్).
ం /sāṅgḷēr/ n. ఊరటం; oozing; (ఊ ింగ్). హ
ణీ ంగ ఁచఁ.
ఊ .ఆ క ం ణీ ంగఁచఁ.
స /sasyā/ n. ం ; rabbit; ( ె ట్); खरगोश; खरहा. ంత పం ఊ ం .
స రఁచఁ. ం చ ద ం /sāṇṭā/ n. గడ; sugar cane; ( గర్
ఉం . కెయ్న్). ం నఁ ం .
స /sasrō/ n. మ; uncle; (అంకల్); ससुर; मामा; फू फा. నటం కషం.
ణి
ణ్ న స క కచఁ. ండం తం మఅ ం /sāndēr/ జం; shoulder; ( ోలడ్ ర్).
అం . ం /sān̄jēr vēḷā/ యం ల . ం
/sthāpit/ pron.
ం న ; established; (ఇ ట్ ె ల్ శ్ట్). ర ర . యం లం ఆట ఆడం .
స తంతం /svatantraṁ/ n. తంత ం; free from ం హడక /sāndēr haḍaka/ ఎ క;
bondage; ( ీర్ ొర్మ్ బొండ్ఏయ్జ్). shoulder bone; ( ోలడ్ ర్ బోన్).

/svākēr/ సవ త ; step mother; ( ట్ ప్

ె మదర్). ం /sāndo/ n.డ; throat; ( ోర్ట్); गला; सुर.
ణీ
ణ్ క కచఁ. /sāp/ సర ం, . ఢఁ .
తం ండవ ం న డ సవ త డ వద ళ డ .
అం . క /sāpkar/ • n. చ ; flat; ( ెల్ ట్); चौरस; समतल.
గ /svāgan/ n. ప ణం; oath; vow; (ఓథ్; ైవ్); • v. చ ; to flatten; (టు ెల్ ట్టెన్). చఁ
पर्माण. క గ . ంగతనం న క ఁ. ట చ
య ద ప ణం . .
 84

/sāpsōpīḷiyā/ ఎర , న . /sāḷi/ • మరద ; sister in law; ( ిసట్ర్ ఇన్ లొ).

క /sāphkarēr/ n. కడగడం; clean; (కీల్న్). వచఁ. మ మరద
/sām/ • n. ౖ ; side; ( ైడ్); ओर; तरफ़. అ ం .
ఘ ం . ౖ ఇ క . /sāvukār/ adj. సంప ; rich; ( ిచ్); धनी.
• adv. ఇ ; to; (టు). ఊ . సంప .
• n. పక ; by the side of; (బై ద ైడ్ ఒవ్); बगल; तरफ़. /sāssi/ v. జం; true; (టుర్). ఁ ఁ.
ం /sāṇḍiyā/ n. • ఆం ; bull; (బుల్); साँड. జం .
• త; steer; ( ట్ య ి ర్); छोटा बैल. /sāsu/ n. అత; aunt; (ఆంట్); बुआ(सास). ణి
ణ్
మ /sāmar/ మణో . మ అ రఁచఁ. నఁ క కఁచఁ. ండం క అమ అత
మణో అడ ఉం ం . అ అం .
మ /sāmaḷ/ v. ; hear; (హీయ); सुन; कान दे; मान; ంక /siṅkaḍ/ n. ; sneezing. ట ంక .
परवाह कर. మ . ట . .
మ న /sāmaḷēr nas/ . ం /siṅkōs/ n. ంహం; lion; (లైఅన్); िसह; शेर.
య /sāya/ n. మ ; sample; ( ాంపల్); नमूना; बानगी. ం జంగ . ంహం అడ .
ం ణే య ॓. ర మ . /sipāyi/ n. ౖ న ం; army; (ఆ ); सेना; फौज.
క /sāyākar/ v. ; correct; (క ెక్ట్); सुधार; ठीक అపణ్ శ నఁ వ క చఁ. మన
कर. త న క లఁ. త . ౖ న ం వ .
/sāri/ n. • ; full; (ఫుల్); पूित. ఁ /silmā/ n. ; cinema; ( ినమ). మఁ
. బ . • తం; total; (టోటల్); . చలన తం డటం మ
कु ल(रकम); सारा; जमा. హ ఘ ఘ .
ౖ సవ మత భ ఁ. ఇం రంద ఁ /sivām̐ r/ n. ర; boundary; (బౌండ ి); सरहद;
ౖ సవ మతం . सीमा. ఈ ం ఁ .ఇ ం ర.
• సం ణ్ ం; fullness; (ఫుల్ ెస్); संपूणर्; समगर्; पूरा.
ర /sisi/ n. • ; bottle; (బొటల్); शीशी.
త భ . తం సం ర ణ్ ం . .
ం న . • సర ం; सवर्; सारा; पूरा; समूचा. హ • ; bangle; (బెఙ్ల); काँच (चूडी); शीशे का(चूडी).
ఘ తల ల క ఁ. ఇం హ ఘ ఛ. ఇం
త తం (సర ం) కర ం . ఉ .
/sāl/ n. గ ; line of ploughing; (లైన్ ఒవ్ /sī/ n. చ ; cold; (కోల్డ్ ); ठं ड; सद ; शीत; जाडा.
ల్ ా ంగ్). గ . గ . గఁచఁ. చ ల చ ం .
/sāḷ/ n. వ ; rice; ( ైస్); धान. హ ॓ /sīk/ ం ; upto brim. ం ॓ భ . ం
ప . వ ఎ వ పం . ం ం ం .
/sīkh/ ; learn; (లన్). క .
.
v. కష్ణ ఇ ; instruct; (ఇంసట్ క్ ర్ ట్). ఆ ణీ
. మం కష్ణ ఇ .
/sīkhvāḍi/ మం ట ; good words; (గుడ్
వడ్స్). పం దఁచఁ.
లల మం ట .
/sījgo/ v. ఉ ం ; got cooked; ( ొట్ కుక్ట్); उबाल;
/sāḷyā/ • ంట నక ; cunning fox; (క ంగ్ ొక్స్). खौला; पका. . అన ం ఉ ం .
• n. నక ; fox; ( ొక్స్); िसयार; गीदड. • n. మగ నక . /sīḍ/ v. ; stitch; suture; darn; िसल. భ
గ రఁచఁ. మగ నక అడ ఉంటం . భ నఁ . ం న బ .
 ఫ 85

/suru/ n. ద ; beginning; ( ి ఙ్). క .

ద .
ల ర్ ి); संिध; मेल;
/sulahā/ n. ఒడంబ క; treaty; (టీట
सुलह. ల
క . ం
ఒడంబ క .
ఁ /suvām̐ ḷ/ adj. మృ ౖ న; soft; ( ొ ట్ ్).

ఫ /sītāphaḷ/ n.
ఫలం; custard apple; (కసట్ డ్
ఎపల్); सीताफल; शरीफा. ఫ . ఫలం .
॓ /sūk/ ఎం న; dried; ( ైర్డ్).
॓ /sūk/ ఎం న; dried; ( ైర్డ్). ఈ ॓ .ఇ
ఎం న ల.
/sūkāyēr/ v. ఆర ; dry under sun; ( ైర్ అండర్
సం ేయ్). త . ఎండ ఆర .
/sūko/ adj. ఎం న; dried; ( ైర్డ్); सूखा; खुश्क.
ఖ రఁచఁ. ఎం న గ క ఉం ం .
/sūjgō/ n. ం ; got swelling; ( ొట్ ెవ్ ంగ్).
. ం .
ం /sīṅg/ n. ; horn; (హొన్); स ग; तुरही; स गी. adj. న; swollen; ( ోవ్లన్). .
ం రచఁ. జం ల ఉం . వ ం .
ం /sīṅkḷi/ n. ల; stick; ( ట్ క్ి ); ख ा. ం /sūṭi/ n. ; target; (టా ిట్); ल य; उ ेश्य.
. ల . . .
ం /sīndi/ n. క ; alcohol; (ఎలక్హొల్). ం /sūdō/ • adv. చక ; fairly; ( ే ); सीधे.
ఆ .క గడం ఒం మం . ఁ ం కఁ. ఏమ ం చక .
ం /sīṇṭi/ n. ఈల; whistle; ( సల్); सीटी. ం . • adv. న ర్ ట్ ); सीधे; सीधे ढंग से;
; straight; ( ట్ ేయ్
ఈల . अच्छी तरह. తల ఢఁ చఁ . న
/sīḷō/ n. చల ; cold; (కోల్డ్ ). ఈ ణీ ఖ .ఈ త దగ .
చల . • n. వరస ; range; ( ేయ్ ); पंिक्त; कर्म; शर्ेणी; िरश्ता.
/sutāri/ ; mason; ( ేయస్న్). బ ప వర బఁరఁచఁ. బ
ఘ ం . ఇ క . ల వరస ల పడ .
న /sunna/ num. న ; zero; ( ీయ ో); शून्य; िसफर. • adv. ; forthright; ( ొత్ ైట్).
ం /suntāgo/ v. ఇం ; got absorbed; కఁ. ట .
( ొట్ అబొస్బ్డ్ ). ణీ జ ం . • adv. ; straight away; ( ట్ ేయ్ ర్ ట్ అ ేయ్); सीधे.
ఇం . చ . .
ం /suṇṭi/ n. ; navel; ( ేవల్); नािभ; तुंदी. జణ /sūn/ n. ; empty; (ఎం ట్ )ి . ఈ .ఇ
జన ం టఁ. పస ంచ . సలం.
ం 86

ం /sūṅg/ v. ; smell; ( మ్ె ల్). నఁ /sēj/ n. తం; total; (టోటల్). మ ణో.

ం . . అ .
ంతఁ. /sūntlam̐ ./ ం . చ నఁ /sēḍ/ n. జల ర; waterfall; ( ొటర్ ొల్). ణీ
ంతఁ. మ ర ం . ప . జల ర ప ం .
భ /sūnōbhaṭ/ adj. ఏ ౖ న; inane; (ఇ ేన్). /sēti/ అ ం కం ; than all; ( ెన్ ఒల్).
/sūyi/ n. • ; needle; ( డల్); सुई; सूई. ల నఁ . అ ం కం ద .
ంటఁచఁ. బటల డ . /sēpu/ ; apple; (ఎపల్). గఁ.
• ; सुई. వఁజన ప రఁచఁ. ర .
న లల . /sēr/ adj. అంద ; of all; (ఒవ్ ఒల్). ఈ
/sūyi mār/ v. ఇ ; giving injection; జ . అంద సం ఈ .
ె శ్న్). క
( ి ఙ్ ఇ జ్ క . క ఇ . ఛఁ /sēvrīcham̐ / v. ం ; hatch; (హెచ్); से;
/sūyō/ దబ లం; large needle. బ घेर; जड. ఇం ఛఁ.
ం . దబ లం బ . ం .
/sūr/ మగ పం ; male pig, boar; ( ేయ్ల్ ిగ్, బోర్). /sēvā/ n. వ; nurse; (నస్); सेवा कर. జ
ద వఁచఁ. మగ పం ప కణ్ . పజల వ .
ం ం . /sēvēn besārēr/ యడం; making to
hatch; ( ే క్ఙ్ టు హెచ్). నఁ ఇం ప
. డౖ య .

/sūri/ n. ఆడపం ; female pig, sow; ( ీ ేయ్ల్ ిగ్,

ొ). జణఁ. ఆడ పం ల కన .
/sertu/ n. పం ం; bet; (బెట్); बाज़ी; होड. ౖ /saikil/ n. ౖ ; cycle; ( ైకల్). హ ఘ
/sē/ • adv. అంత; throughout; (తుర్ఔట్); उतना. ఘ ౖ ఛఁ. ఇం ౖ ఉం .
ఆ బ లం. ఇం మం /sodār/ • v. త ; prepare; ( ిర్ ేర్).
అ తం . • adv. సం ర ణ్ ం ; fully; ప నఁ ఆ రనఁ బ .
(ఫు ). క . సం ర ణ్ ం . లల మం త బ పం .
• adv. సర ; सवर्दा; हमेशा. ఊం ర . సర • n. అలంకరణ; decoration; ( ెక ేయశ్న్). ప
. • adv. . క . ప న నఁ రఁచఁ. ప అలంక .
. • pron. అ ; all; (ఒల్); सब; उतने. మఁనఁ • v. బ . • v. అలంక ం ; array; (అ ేయ్);
ఆవఁ. అ ష వ . • adv. తం ; अलंकृत कर; सजा. ఆ . మం
altogether; (ఒలట్ ెదర్); कु ल िमलाकर. ఎక ఁ అలంక ం . • v. స ; polish; ( ో శ్). నఁ
. తం ఒక అ . • pron. ప ; हर; .వ ల స . • v. స ; arrange;
पर्ित. • n. అంద ; everyone; (ఎ వ ర్ న్); सभी; सभी (అ ేయ్ ); सजा; इन्तजाम कर; सामान को ठीक ढंग से
लोग. భళ . అందర క ఊ रख. ం ఘ న . పం గ ఇం స .
. • n. అం ; everything; (ఎ ర్ ఙ్); पूरा. /sor/ adv. తం; mood; (ముడ్). కజ
అపణ్ . అం మన స . మ ॓. అం ల కణ్ . నప తం .
ఇ .
 87 హం

/sorēr/ n. మం ; good one; (గుడ్ వన్). ం /sōn̄cekoni/ v. ఊ

ంచ క; unable to
వఁ ఆ రఁచఁ. మం ఆ రం imagine; (అ ేయబ్ల్ టు ఇ ె న్). హ వచక
ం ఆ గ ం ం ం . ం .ఇ జ ంద ఊ ంచ క .
/soḷgā/ n. ం ; light; (లైట్). . పం /sōnō/ n. బం రం; gold; ( ోల్డ్ ); सोना; स्वणर्.
ం . హ ఘరఁ ఛఁ. ఇం బం రం ఉం .
/sō/ • v. ప . . ప . పణ్ /sōptaṇ/ n. ; girlfriend; (గలె ర్ండ్).
• num. వంద; hundred; (హండర్డ్). మ ర దఁ. మఁనఁ ణీ పణ్ . ఎవ .
వంద య ఇ . /sōpti/ n. ; సం; fellow; ( ెలో); यारी;
/sōgē/ ద ; sleeping; ( ీల్ ిఙ్). दोस्ती. ఆ .
/sōṭā/ n. క ; pestle; ( ెసల్); मूसल. మం .
ఁట. క రం . /sōy/ n. స ృహ; conscious; (కొంశస్). నఁ
/sōḍā/ n. ; soda; ( ో ా). ఉం . స ృహ .
యఁచఁ. ఎం లం చల . ళఁ /sōḷam̐ / num. పద ; sixteen; ( ికీ న్).

హ॓ /hak/ n. హ ; right; ( ైట్); हक; अिधकार. జగ నఁ హ /hatyār/ n. ఆ ె న్); आयुध;

ధం; weapon; ( ప
ఆ క అపణే హ॓. జగ మం యడం हिथयार. హ కఁరఁచఁ. ఆ ధం
మన హ . దం .
హ /hajār/ num. ; thousand; ( ౌసండ్). మ ఏ॓ హం /haṅkār/ v.; invite; call; (ఇం ౖట్ె ; కొల్).
హ ర దఁ. ఒక య ఇ . ఓనఁ వరఁ హం . అత ఇ .
హ /haṭ/ ప దల; with interest; ( ద్ ఇంటర్స్ట్). ఁ హం /haṅkāl/ v. న ; drive; ( ైర్వ్). బం హం .
హ క మ . ప దల య . బం న .
హ /haṭā/ v. ఎ ం ; oppose; (అ ోస్). శ నఁ హ .
శ ఎ ం . n. ఎ వడం; రగ బ న; to face
somebody; (టు ేయ్స్ సంబ ి). హ
. త తం ల రగబడ . రస ంచడం;
refuse to do something; ( ెఫుయ్స్ టు డు స త్ ఙ్).
హ ఆ త క . ఏప య ౖ
రస ంచడం మం .
హడక /haḍaka/ ఎ క; bone; (బోన్).
హ /haḍkā/ n. ఎ క; bone; (బోన్); ह ी; अिस्थ.
హ . ఎ క న .
హ /haḍkār/ v. క ం వడం; irritate; (ఇ ిటేట్).
ఓన హ మ . క ం .
హ /haḍko/ n. ; madness; ( డె న్స్); पागल;
उन्माद. హ టఁ హ ఊటఁ. క
కరవడం వల ం .
హణు /haṇut/ n. ండ ; baboon; (బబూన్);
लंगूर. హణు ం స ॓ రచఁ. ండ హం /haṅgōḷi/ n. నం; bath; (బాత్); ान; गुस्ल.
వ ఉం ం . హం కణ్ . ప నం .
హ 88

హ /hanu/ • adv. అ ; like that; (లైక్ ెట్); इस तरह. హళ /haḷajāgi/ n. న ; stuck; (సట్ క్); पकडा
హ క సక కఁ. అ యగల . हुआ. ఫతం హళ . పతం ట న మన
హ క /hanukan/ adv. • అం త; because; ( కొస్). న .
హ క ఊ కఁ? అం త ఆప హళ /haḷad/ ప ; turmeric; (టరమ్ ిక్). ం
? • అం క ; thus; (దస్). మఁ హ క . హళ లఛఁ. ర ప .
అం క . హ /haḷgī/ అల ప ం ; having illegal relations; (హె ఙ్
హ /hanūj/ adv. అ ; like that only; (లైక్ ెట్ ఓం ). ఇ గల్ ిలేయశ్ంస్). ఊ హ . ఆ అల ప ం .
త హ క . రంద అ యం . హ /haḷōlō/ n. అల ; waves; ( ేయ్వ్ ); तरं ग; लहर.
హ /hapkādinō/ v. ఇ ం ; making to సంద హ ఊ చఁ. స దం అల
stuck; ( ే క్ఙ్ టు సట్ క్). మఁనఁ ఓ ల .
హ .న ఆ ఇ ం . హ /havāyi/ n. నం; aeroplane; (ఏర ేల్ య్న్);
హప /hapta/ . ఏ హప ఁ. ఒక ళ . हवाई जहाज. హ . ల
హ /hapte/ n. పం ం; competition; (కొంపటిశ్న్). నం .
ఁ హ ందఁ. ప పం ం క ం. హ /havāl/ n. అప ంత; surrend. ఓ మనఁ హ
హ /ham/ pron. ; we; ( ); हम. హ భళ క దఁ. అప ంత .
ఁ. అందర క క హ /havālo vējo/ v. • ం ; submitting
. oneself; (స మ్టింగ్ వం ెల్ఫ్). ఖ నఁ మ
హ /hamlā/ v. కట ; immovable; (ఇమూమ్వబల్). క హ .త న ఒ
నహ . ంగ కట . ం .• . నఁ హ .
హ /harde/ n. ఙాపకం; remember; ( ి ెంబర్). జ ల .
హ ర డఁ. న ఙాపకం ఉం . /hāṭolēr/ n. ఉపసంహరణ; withdrawal;
హ /hardo/ n. ; remind; ( ి ైండ్). హ ల. ( ొడ్ ర్ అల్). ఆ . ట
. ఉపసంహరణ వడం మం .
హ /harrās/ లం; auction; (ఒకశ్న్). ఘ న హ /hāṭō/ • adj. ; hostile; (హొ ట్ ల్
ై ).
. ఇం లం . . త దం ల ఎ
హ మ /harē marcyā/ ప .హ మ డ డ . • n. వ కం; reversal; ( ివరస్ల్);
ం .ప పచ రం . ितरे क; िवपरीत; िखलाफ. ఎ ప ఏ॓
హ ॓ /harēk/ ప ఒక ; everyone; (ఎ వ ర్ న్). హ ॓ నఁ భళ ణో. ఒక ౖ ఒక వ కం
లచఁ. ప ఒక . య ం కల ఉం . • v. ఎ ం ; oppose;
హ /harō/ ఆ పచ ; leafy green; ( ి న్ ీర్ ). (అ ోస్); सामना कर; मुकाबला कर. • n. బ ;
ఝ హ ఛఁ. అం ఆ పచ రం ఉం . response; ( ి ొప్ంస్); बदले म; कजर्; उधार.
హ /halā/ • n. ఊ ; swing; ( ివ్ఙ్). హ /hāt/ n. ; hand; (హెండ్); कर; हाथ.
. ఊయల ఊ ల ప . కరఁచఁ. ప .
• v. . v. క ం ,; fluttering; ( ల్ ట ింగ్). నఁ
హ .వ క ం . • v. ం ; uproot; (అప్
రుట్). హ నఁ క . క ం .
• v. క ం ; stir; (సట్ ర్). ఘ నహ .
ఇం కర క ం . • n. కదల డం; making a
move; ( ే క్ఙ్ ఏయ్ మువ్). ఎక వ హ .ఒ
ౖ కద .
హ ఁ /halēnijūm̐ / n. కదల ం ; without
movement; ( ౌట్ మువమ్ంట్). ఁ బ . /hātti/ n. ఏ ; elephant; (ఎ ఫంట్); हाथी.
కదల ం లబ . అ రఁచఁ. ఏ అడ ఉంటం .
 89 ం

/hātḷi/ n. అర ; palm; ( ామ్); हथेली. అంద క పం ం .

. అర . • v. డ ; analyse; (ఎనలైస్); िवभािजत कर;
క /hātkaḍi/ n. సం ; handcuffs; (హెండ్కఫ్స్). बँटवारा कर.
కఁరఁ నఁ క లఁచఁ. ఁ /hām̐ s/ v. • న ; laugh; (లాఫ్); हँसी. ఁ .
ంగతనం న సం . న .• న ; smile; ( ైమ్ల్); मुस्कान; मुस्कु राहट.
/hātōḍ/ n. ; hammer; (హెమర్); हथौडा. ట ఁ /hām̐ slī/ సన కం . గ ఁ
. ట . లఁచఁ. బం డ న కం ధ .
ం /hāṅg/ మల సరన ; go to toilet; ( ో టు టొఇ ట్).
ం . ల మల సరన .
ం॓ /hāṅkmār/ v. • త ; ; call;
(కొల్). ఓ వ ం॓ .ఆ ఇ .
ం /hāṇḍi/ n. ండ; pot; ( ొట్). ఈ ణీ ం .ఇ
ళ ండ.
ం /hānsō/ గం; share; ( ేర్). ం చకఁ. ఁ /hām̐ slō/ n. కం ; traditional necklace; (టర్ ిశనల్
గం ఉం . ెక్లేయ్స్). ఘ ఁ లచఁ.
/hār/ n. • రం; necklace; ( ెక్లేయ్స్); हार; माला. మ ళ డ కం ం .
గ ఛఁ. డ బం ఁ /hām̐ su/ n. • క ; tears; (టీయస్). ం
రం ఉం . • ల; string; ( ట్ ఙ్ ి ర్ ); माला; फू ल का టఁజన ఁ ఆవఁ. ఉ గడ త ట క
हार. ఛఁ. జడ ల వ . •క ; tear; (టీయర్); आँसू; अशर्ु.
ల ఉం . • ; chain; ( ేయ్న్); जंजीर; साँकल. వఁజన ఆం వఁజ ఁ .ఏ న
గ రఁచఁ. క డ కం ం క ం .
ఉం ం . ఁ /hām̐ so/ n. • గం; share; ( ేర్); भाग; िहस्सा.
/hārgo/ v. • అల న; wilt; ( ల్ట్ ). ఁ ఁ జ డఁచఁ.
• ఓ ; lose; (లుస్); परािजत हो; हार; असफल हो. అన ద ఎవ గం పం ం .
/hārgō/ n. • అపజయం; lose; (లుస్); अपजय; ఁ ర . గం ఉం .
पराजय; हार. . ధం అపజయం • ; portion; ( ొశన్); िहस्सा; साझा.
అ . • ఓట ; defeat; ( ి ీట్); हार; िशकस्त; ంజ /hin̄jargō/ v. ప ; getting worried;
पराजय; असफलता. ( ెటిఙ్ వ ిడ్). ంజ . ల
క నఁ /hārdekarlēnam̐ / ప ర . ప .
/hārchēni/ అలసట ; not being tired; ం /hindoḍo/ n. ఊయల; cradle; (కెర్ ిల్); भाग
( ొట్ ఇఙ్ టైఅడ్). स्वाम्य. ం ం . ఊయల ఊ .
/hāri/ n. వ స; line; (లైన్). ం /hin̄jōḷō/ n. ఉ ల; spring; ( ి ర్ఙ్); झूला.
/hāriti/ కమ . . కమ లబ . ం ం చఁ. ఉ లఊ .
/hāl/ n. న కదలడం; making small మ /himmat/ n. ౖ ర ం; fearless; ( ియ ల్ స్ ి ); धैयर्;
movement; ( ే క్ఙ్ ొమ్ల్ మువమ్ంట్). पराकर्म; साहस; धीरता; िहम्मत; िदलेरी. మ
స ఆంగఁ చ ఁ హ. లఁచఁ. ఊయల ణాం . కలత ంద ం ౖ ర ం
ం క న క . ం నడ .
వఁ /hāvam̐ / v. అ ; yes; ( ెస్); हाँ; ठीक. వఁ ఊ /hissādār/ గ ; partner; ( ాటన్ర్).
ల .అ అత ప ఆ . . గ .
ఁ /hām̐ yi/ n. ధ; worry; (వ ి); पछतावा. ॓ /hīk/ n. ; chest; ( ెస్ట్). ॓ .
ఁస /hām̐ sa pāḍēr/ • n. పం వడం; లం.
distribution; ( ి ట్ బ
ి ర్ ుయ్శన్). జ న ం /hīn̄c/ ఊ ; swing; ( ివ్ఙ్). ం ం .
భళ ఁ ళ చఁ. అమ న ల ఊయల ఊ .
క 90 హఁ

క /hukmat/ అ ర ; bossism. ఎ ఊఁపఁ /hūgō/ v. ం ; got sprouted.

క ఛ . ఒక దఅ ర . లం తనం ం .
చ ంచ డ . /hūb/ adj. ; vertical; (వటికల్); क़ायम कर;
/hukum/ n. ఆజ; command; (కమాండ్); आज्ञा; पर्िति त कर. ఊ ఆ . అదం
हुकु म. . ఆజ ఇ . .
/hugyāyō/ న ; sprouting. /hūyēr/ n. • క; derivation; ( ె ి ేషన్);
త /hutar/ v. ; descend; ( ి ెండ్); उतर. जन्म; पैदाइश; उत्पि .
ఁ /hūm̐ ssēr bēṭā/ ల డ;
affectionate child; (అ ెకొశ్నట్ ైల్డ్). ఊ ఁ
. ల డ.
/heṭāl sām/ n. ౖ ; eastward;
(ఈస్ట్ ొడ్). క చఁ. ౖ
ఉద .
/heṭālēmā/ n. త ; interior; (ఇంటీయ య ీ ర్).
టఁ /hēṭam̐ / adj. ంద; bottom; (బొటమ్); नीचे.
టఁ . ంద .
ంట /huṇṭaḍi/ n. ఒం ; camel; (కె ెల్); ऊँट. /hotār/ v. ం ; land; (లెండ్); उतार; नीचे ले

ంట చ . ఒం ఎ . आ; घटा.
/hupkī/ ఎ ఎ ; sob; ( ొబ్). /hoḷiphūl/ adj. క; light in weight; (లైట్
.ఎ ఎ ఏ . ఇన్ ేయ్ట్). రచఁ. క
/hupām/ n. ఉ యం; trick; (టిక్ ర్ ); उपाय; ఉం ం .
तरकीब. మ ఁ లం . ఏ ం /hoḷiyānt/ n. సరళం; easy; (ఈ ి); सरल;

ఉ యం ప . सहज; सुलभ; आसान.

బ /hubar/ v. లబ ; stand up; ( ట్ ంె డ్ అప్); खडा /hōṭ/ n. ద ; lip; ( ప్); ठ; अधर.
हो; िस्थर रह. బ . లబ . చట॓ ఛఁ. ద ఎర ఉన .
/hubāḍ/ v. ల ; align; (అలైన్). ప నఁ ఫ /hōṭphaḷēro/ n. ; hot blisters
.ప న ల . from burns; (హొట్ ల్ సట్ ర్స్ ొర్మ్ బంస్).

/huyikoni/ ; incomplete; (ఇనక్ం ీల్ ట్). /hōḍ/ n. ; competition; (కొంపటిశ్న్).

.ప . /hōḷā/ n. వడగం ; ice pieces falling with rain /

/huyō/ adj. న; born; (బొన్). జ hailing; (ఐస్ ీ ిస్ ొ ఙ్ ద్ ేయ్న్ / హె ంగ్).

జ ప చఁ. అ న ణీ ప . వడగండ న ం .
ఏ . /hōḷi/ n. మంట; blaze; (బేల్ య్స్); ज्वाला; लपट.

ఁబ /hum̐ bar/ adj. లబ ; stand; ( ట్ ంె డ్). ఉ . ద మంట ం . అం

ఁబ . లబ . చఁ. మంట మం ం .
ఁ /hum̐ s/ క; will; ( ల్). హఁ /ham̐ ssāḍ/ v. న ం ; making someone

ఁ /hum̐ syāri/ n. ఉ ; smart; ( ామ్ట్). laugh; ( ే క్ఙ్ సమవ్న్ లాఫ్); हँसा. నఁ

ఁ . ఉ . హఁ .న న ం .
అర ఆ త వ కరణ గ
Semantic Category Section
 Semantic Category Index – అర ఆ త వ కరణ క

1 Universe, creation – 5.6 Cleaning – ప దం

జగ , శ ం, సృ 5.7 Sleep – ద, ద
5.8 Manage a house – గృహ ర హణ
1.1 Sky – ఆ శం
5.9 Live, stay – ం , ణ ల ఉం ,
1.2 World – పపంచం
స వ, ఆ , ఉండడం, ,మ ం
1.3 Water – ,
1.4 Living things – ణు 6 Work and occupation –
1.5 Plant – , , , క ప , కరవ ం
1.6 Animal – జం
6.1 Work – ప , ప
1.7 Nature, environment –
6.2 Agriculture – వ వ యం
పకృ , ప సరం, ప వరణం 6.3 Animal husbandry – ప సంవరక ఖ
2 Person – మ ,వ 6.4 Hunt and fish –
డటం, ప పటడం
2.1 Body – శ రం
6.5 Working with buildings –
2.2 Body functions – శ ర
2.3 Sense, perceive –
భవ ల ప యడం
6.6 Occupation – ప , వృ , రం
ఇం యం, వ- నం, చ ం, గ ం
6.7 Tool – ఆ ధం, ప , ప కరం, ధనం
2.4 Body condition – శ రప
6.8 Finance – దవ ం, లధనం, తం
2.5 Healthy – ఆ గ కరౖ న
2.6 Life – వం,
6.9 Business organization – ర సంస
తం, ణం
3 Language and thought – 7 Physical actions – క య
ష, ఆ చన 7.1 Posture – భం మ
7.2 Move – కద , క ం , క ,జ
3.1 Soul, spirit – ఆత , త 7.3 Move something – క ంచడం
3.2 Think – ఆ ం 7.4 Have, be with – ఉం , క ఉం
3.3 Want – రడం
7.5 Arrange – ఏ , కమప ,స
3.4 Emotion – ఆ శం, ఉ కం, ఉ గం, వం 7.6 Hide – ,
3.5 Communication – సం శం
7.7 Physical impact – క ప వం
3.6 Teach – ం 7.8 Divide into pieces – క భ ంచడం
4 Social behavior – ం క పవరన 7.9 Break, wear out – ం , పగల ,
4.1 Relationships – సంబం 8 States –
4.2 Social activity – ం క ర క పం
8.1 Quantity – ప ణం, బ , నం
4.3 Behavior – పవరన
8.2 Big – ద
4.4 Prosperity, trouble –
8.3 Quality – ణం, లకష్ణం
ఐశ ర ం, య , ఇబ ం , కషం, ధ, శమ 8.4 Time – లం, ళ, సమయం
4.5 Authority – అ రం, అ 8.5 Location – నం
4.6 Government – ప త ం
8.6 Parts of things – వ ల
4.7 Law – చటం, యం
4.8 Conflict – దం 9 Grammar – కరణం
4.9 Religion – మతం 9.1 General words – న ప
5 Daily life – త తం 9.2 Part of speech – కరణ
9.3 Very – ,
5.1 Household equipment – గృహ ప క
9.4 Semantic constituents related to verbs –
5.2 Food – ఆ రం, జనం
యల సంబం ం న అరవంత
5.3 Clothing – బట ధ ంచడం
9.5 Case – రకం, భ , సందర ం,
5.4 Adornment – అలం రం
9.6 Connected with, related – సంబం ం న
5.5 Fire – అ , అ ,
9.7 Name – , ఇవ డం
1. జగ , శ ం, సృ 93 1.1.3.3. వరం, న

1. జగతు
త్ , శవ్ం, సృ ట్ ి

ం ప మ ం ...... ఊదడం
1.1. ఆకాశం
.............. చందమండలంౖ వ రఁ ...................
ం ....... ల భర ......... ం
1.1.1. ఎండ, ొదుద్, సూరుయ్డు
న ం ........... త చం భ ............. ం ;
.... ట పగ ట భ ం ... ర ణ్ చం ం
.................................. ం ఒ ;
ఝ ఝ ం .......తళతళ 1.1.1.2. చుకక్, నకష్తర్ం
రవడం చ చ .......... ణు ణు 1.1.3. ా ావరణం
ం ...................... రణా ం॓ ........................... ఆ .............. మం
త .............................ఎండ ................................. క .................................. ం
........................ ; వ క ల వరణం ............ వరణం
రఁ ఎండ బయట ....................................... చ
ఉండటం 1.1.1.3. గర్హం
............ త నం; ; ; ట ప జ ౖ 1.1.3.1. ా
సమయం; ప క ఆ ..మం ;స చ ౖ న
......... దయం ఫ .......
..ఉద ంచడం; రగ ఊంప ................ ౖ
॓ ..............
వ 1.1.2. ా
...... ం ; ం వంతౖ న; ద ॓ ..................
ప శవంతౖ న; ; ఆ .. మం ;స చ ౖ న ణీ .......... వర
.................... ద
స ............. ం ఖ ....క త ; ....................................
స ....... ల న వజ ............. బ ౖ
...................... ...................
1.1.1.1. చందమామ, చందుర్డు ద నఁ ఫర .............ఊ డ ................. బ
ఆ ం .అర చం కృ ; సగం దం ఫ ......... ఊ డ వ ..
చం దం ఫ ....................ఊ డ న
ం .........చంద మ; చం ఆ . క ం .........
ం .......చం సమయం ........................ సంద ........స ద
ం క ........ చం గ ................... ఆ ం ................................... ఈల
న అ ట ఆ నఁ ప ం ................
ం స ........... చం దయం వ ................... క
ం చం ద ................. ం
అ ట 1.1.2.1. ా ఊదడం

ంణ్ ....... చం దయం నం ం ... ఊదడం; ఊ ; 1.1.3.2. ేఘం

ం .... చం వ ................... ఊదడ వ ...................... న లం
ం ణో ............ ర ణ్ ; ల .............. ం జ .............................. మ
ం స ం ...... చం నఁ దర ... రబడ
వం ఖం నఁఆవఁ ....... ం 1.1.3.3. వరష్ం, ాన
ఫ ................ రగ ఛ .................................
1. జగ , శ ం, సృ 94 1.2.2.4. ఖ జం,

ం ........... ;జ ; ౖ .......................... ౖ నం 1.2.1.5. భూగరభ్ం

ఝ ణీ .......జ న త జ .............. ఎర
జ ........ ఉదరం
ప ణి ......... ండ త వరం జ నం గర న
1.2.1.1. కొండ, పరవ్తం
ణిపక .................. ప
........... రంగం
ణీ మ జన న గ .......................... ండ, ట
..... కన ం; ర; జం; క
ణీ థమ ........... వరం ఆగడం గ ట పడ
........ ండచ య ప 1.2.1.6. అ ి , గ ిడ్ భూ ,ఎ ా ి
1.1.3.4. ొగ మంచు, మంచు గడడ్ గ చ ........ ండ ఎ
ఉమ ....... వృకష్ తం
వ ............ గమం గ న .............. ట ఖరం ............. న
బరఁ ........................... మం గ ॓ .......... ట పక ల
బర ఎ ............మం ఎ
భర ............. గ మం ; మం గ
వ ణీ ..... మం ...... పర ల ం ప గ 1.2.1.7. భూకంపం
గ టఁ ..... ండ ంద; ట ............... ల ప
1.1.3.5. ా ాన, తు ాను
ంద గం ............... ల క ట
అం . మ ; గ .................................. ట ...................... క;
ఆం అం ....... రం ప ........................... పర తం
ఝ .............................. రపణ్ గ ........... ట 1.2.2. ప ారథ్ ం, వసుత్వు, షయం,
ణీ .. వరం; న జ ప గ సంగ
........... అంత పర
1.1.3.6. ెరుపు, ఉరమడం, గరజ్ న
స గ ... ట 1.2.2.1. ేల, ము ికి, బురద
గర ......... ఉరమడం; ఉ
................................. రద
ఖ ........................ 1.2.1.2. అ ిన్పరవ్తం
గ .......................... త;
అం ప టఁచ ? ...........................
1.1.3.7. పర్ ాహం, వరద
.............అ పర తం ౖ న
................ ;
ణీ ..............జల ప హం ప ం ? ? ...............................
అం ప ..............అ .............................. అక
1.1.3.8. కరువు
పర
ప ......................... క గ ....... పర తం లడం 1.2.2.2. ా , ల
ణీ ................... న ........ ప న; లడం; ; కంకర ............................... కంకర
బదల క ఠం ..............గ ; గ ౖ న
1.2. పర్పంచం
ట ....... న
ఖం ................................ ఖండం 1.2.1.3. బ లు, ీఠభూ ,
జగ .. జగ ; పపంచం; పపంచం, ట ....... ల ; ల
సమసథ్ లం
సృ
................ లక; ; ర ట ........... సన
జ ............................ పపంచం
జంగ ......... అడ ట ........................బండ;
జ భళ ........ సంబంధం
జంగ ... అడ క
జగ ............ పపంచం 1.2.2.3. లోహం
1.2.1.4. లోయ
1.2.1. భూ , సథ్ లం .................................. ఇత
ఊం ..................... ; ౖ న ..............ఇ ; హం,
జ .............. ; ల;
...... హరం; ఉం ;
.. ; ల; ంతం; ; 1.2.2.4. ఖ జం, ాతు
య
రచ బండ; సల ; నం
............................ య .................. ;
...................త ల
ఖ జం ............................. ఖ జం
జ ............... నల గ
1. జగ , శ ం, సృ 95 1.3.2.3. ,

1.2.2.5. నగ, మణి, రతన్ం 1.3.1. టి ా ాలు ............................జల తం

.................. వడం
ం ........ ప శౖ న; నం భళ ఛజకణో .......... న
తళ॓ తళ॓ .......................తళతళ సంబం త
చ ........................ ం
సమ ॓ ......ప
ం ............................... దంతం ణీ ం ............ గం
ఎ
మ స ద భళ ఛఁజకణో
1.2.3. ఘన, దర్వ, దర్వం, ాయువు
.................... మ స దఅ
ణీ ........ ప హం
పర జ ........ క ం న వ గల ప హం
హం 1.3.1.1. మ సముదర్ం, సరసుస్
1.3.1.4. ెలమ, వసంతం, వసంత
. ఎం ం ; ; ఊం ..................... ; ౖ న
ఋతువు, ను య్, బా
ం ణీ ... రద
ంట ఉంప ...... ౖ ఉన
1.2.3.1. దర్వ, దర్వం ఊట ................................... ఊట
ం .......... జ శయం; సర
ణ్.. క ; గట; ; ణీ డ ............. మ ..........................
..... ర; ప ; సమ ం ణీ బంట ............. మ ....................... ;
.............................సన బంట .............................. మ ణీ ....... పవ ం ట
ం ...........................త మ స ద సం .. మ స ద రఁ ఉంణ్ .... బయట ం
ర ......................... రసంగల సం ........ లమ; మ; ల
త ద ; సర
1.2.3.2. చమురు, నూ ె 1.3.1.5. ీ , ీవ్పం, రం
స ద .... మ స దం
....... రస ; .అం ; న; రం; ల
........................... 1.3.1.2. తత్ ి ేల, బురద ేల ద ......................................ఒ
ణ్ .............................. ౖ నం చ .................... త ల స ద ..... స ద రం
.. పం చ ............................... రద
1.3.2. టి కద క
ం జ .......... రద ల
డ ....................... బడ ల ఛణ॓ .....చలడం; చ ; జ ;
1.2.3.3. ాయువు దజ
బం ......... ణ 1.3.1.3. న ి
1.3.2.1. పర్ ాహం, ార్వం
వ భర ఛఁజ ......... గ ప టఁ ఆవజకణో
ణీ ..................... జల తం ............ ం
ం ..... ట ...............స ం ; వం ...............స ం ; వం
బణా ......... ...................................... ఏ ...... రడం; ర ణ్ ం; ;
త ట .............. గ ప హం స ం
ఝ .................................అల పడ . ప
1.3. రు, ళుల్ రడ ............................. రడం
తడ .......................................అల
ణీ .. జలజ; దవం; వకం; ; త ఊట పడఁ ..........ఉ న
1.3.2.2. ొ య్
యం; వరం ఎ ప
ణీ జకణొ ర ఒ ................... ఆ ;చ
నం ..................................... న
ణీ ధ జ .......... నం ................న య 1.3.2.3. కారు, బొటు
ల్ బొటు
ల్
ణీ ప ........................... న నం - ... న
ణీస ॓ ................జల సంబంధ వఁ ............................... ట
ప హక ంతం
ంజ ఛజకణో ....... త న జ ప ప ........ ౖ ప
ణా ............. న ఏ
................................ ణి నం ................... న న
................................జల ర ం ......................... ల
1. జగ , శ ం, సృ 96 1.5.1. , వృకష్ం

1.3.2.4. అల, తరంగం, దుయ్త్ 1.3.6. టి ప తర్త/సవ్చఛ్త ..................... ద

పర్ ారం ఆ ణీ ................ మం మర ................................మృత
ణీ ................ మ ....................చ ;
ణీ ం .................
........................
1.3.2.5. శశ్బద్ , పర్ ాంత, గరుకైన, 1.4. ార్ణులు ణ ..........మృ
ముతక ాఉనన్ కం .................. జల ప; ల
1.5. ెటట్ ు, ాటు, ా ెటట్ ు, కక్
......... టకం; డ; ;
గచ .............. చ ం అ ..... మ
. ఆలస ం; న ; గత ; ంక
.............. రం; మగ రం
ఆ ............. ంత
నం ; మ ; ల ; ఆం ......
ల జ వ ... ఆడ ; ; ద
ల .... ట ల క ................... కర గ
క ం ల గడం ............. అర
....... క ;
................ ; ;
1.3.3. ెమమ్, త ి ల
........................ న
ం ................... రద ..ఉ న వనం; ల
ట
ం ...... డ; ప ంబం; ప మ;
ం ౖ .............. బంక ఉన ప పం
ఝ ఝ ణీ .. టపట బ ............................. క
భడ .................................పర జ ......................................
ణినఁ ం ...... జంగ .....అడ
ంజ ఛజ .................త ఁ ..................... న
ంజ ద ... త న ..........................
మ డ ........................గం మ
జ జ
.................. మ ం
........................ మ ప
ం .......
1.3.3.1. ఆ ిన, ఎం ిన ............... ం
............ ద మ
ం ........... ,ఎ బం
య ఛఁ .....
ం ॓ ............ ట
భం ం
ం .... ఇం ; ం ం ం ....................ఆడ ;
................................ ర
ణ్ ... ంచడం
న
స ...................................... గ ద .......... వృకష్ వనం
జకణో .......... ఎండ న
................
............................... ఎం న స ................................... గద
ణా ........... న
హ న జకణో స ..................................... కం
.......................సర ం,
రం ......... మ
..................ఎ క గ ఎం న
..... ంట నక ; నక ; మగ
ర ........ బ
1.3.4. టిలో ఉండుట జకణో ... ం న
నక
....................... ం హణు .................. ండ
.................................
బ ............................. ం ................................ ఏ
ం .. ండ ; ండ
త ................................. ట
1.4.1. జ్ ీ ాలు క
త .................
ఏ॓ ట .......................ఒక ........................... క
ణీమ .......... ఉం ట
గ ............... న; న .............. ద
1.3.5. టి దర్ ాలు .................................. ం ................ ప
........................ మృత హం .......... గ
గ జ ............................ క న
ఫ గ ఆనందం ; లౖ న; ............... గల
గ ................ క న ; తబ
చ .......................
ణీ ................. క
ణీ గ జకణో ........... .................... నషం; పతనం
1.5.1. ెటట్ ు, వృకష్ం
క న ర .............. జం
ఆ ......................... ంత పం
1. జగ , శ ం, సృ
ఆ ................ ంత ఆ
ఆం ......
............ అర
ఖ .......... ఈత
ం ..................... పం
ం ......
ఝ ..................................
.......................... మ
.............
............ కం
రం ......... మ
ఫ ............... పళ
భ ..........
.. ం
మ ...................మ
...........ప
సణ్ ................................ జ
......................................
1.5.2. ొద, గుబురు
...
ద ఖ
................................
1.5.3. గ ిడ్ , ప చ్క, ఔషధ
ార్కష్ గ
కల ................. క క ఫ .................కం య
ఖ ............. రక గ
ఖ ...................................... గ
భ .......................... ల
..................... ; మం
త జ .................. చ య
ం ........................ ర య
ఁ .............................. ల
......
ల ....... ల క
... మ
............................... య
...............
మ ...........కం ; క న ప
మ .......... రప య;
97
ఆ ర; ట ర
ం ............................ స
.............................. ం
ఁ ............................ఆ
లటక జ ...
ల గ
లస ణ్ ............ ఎ య;
ం ........ మ
.................
......................................వ
హళ ..............................ప
1.5.4. ఒక ధ ైన ా , ాచు,
ం ార్లు
ం .................................
.................
........................ ట
............... ; ౖ న
1.5.5. కక్ ా ాలు
.క ం నఆ
ం .............................
.............................. య
ద .................... ; ం ............
ద .....
కక్లు,
క ల ............ ఊత కర
............................... మ
.....................................
...................... క;
..................................త
ం ................................... కట
................. క
అవయ
..................... కండ; స వ
ం .................................. ల
..............ఎం
...............
1.5.6. కక్ల ెంపకం
............................
................ పం ంచడం
....................... ఆ ల
................... ;వ
1.6.1.1. కీష్రదం
.................................
............................... ఉ
....................... క
1.5.7. కక్ల ెగులు
ఆ జ ... ంత
ఆం జ ....
య
జ .............. ట
ఫ క ............ ఫలం పం ట
ం జ ప
.......................
1.6. జంతువు
................................. క
.....................................ఆ
.............. రం; మగ రం
........................... ంక;
బళ ................................... ఎ
...................... ఆడ ,;
ఁ .................................. బ
ం స ......................... ం స
,ఎ బం
ద స ............................ ం
...................... సర ం,
............................ ఆడపం
ంట ............................ఒం
1.6.1. జంతువుల రకాలు
ఖ ............... గ
ద ................. జం
............. న
జం
...... జం
ర
ణి ..
న జం
వ ... ఎ జం
........................... ళ పం
1.6.1.1. ీరదం
వ ........... కీష్రదం
...................... ఆడ ,;
1. జగ , శ ం, సృ 98 1.6.1.9. న జం

ం .................... ఆడ ; క ...................................... 1.6.1.5. ేప

...................... నల
1.6.1.1.1. ఆ ిమ జా మ ి ఏ॓ ........ఒక ప
ల ..................... ల
.......................నల ప
ం ం ..................... ం ం .................... ళ క
ఛఁ ॓ ........ క ం ప
రణీఆ .................... అడ వ ద ............................... ఎ .......... ప ర
బ ................................ ల .................... ల ప
1.6.1.1.2. మాం ా ి యగు
.............................. డ బ
జంతువు
ణి ................. న ప
ల ............. క; మ క
.................................... ప
ఏ॓ ....ఒక రకౖ న జంగ బత॓ ..........అడ .................... ద ప
................................. క టం ర .......................వలం ట
స ద ..... స ద ప
.................... ఆడ త ................. ట
............బం ప
జంగ .... అడ ; జంగ ట ...................................... హడక ..............................ఎ క
బత ల .................. ల
హడ .......... ఎ క ప
జంగ ం ....అడ ంహం లక ....................... క
జ వ .. ఆడ ; ; ద ..............బం ట 1.6.1.6. ఏలాం ేప, ొరర్ ేప, టెంకి
ఠ ల నక ేప
1.6.1.3. స ీసృపం
.................. ల
అ నఁ గలఁజ
స ..............చలనం;
......... వ ల ం ద ప
..............
ం జం
1.6.1.3.1. ాము, సరప్ం
ం స ....... ద ం స 1.6.1.7. కీటకం
ం ........... ,ఎ బం ం .................
................................
..... ంట నక ; నక ; మగ ....... ,
...................................... మ
నక
......... టకం; డ; ;
బం .......... కట
1.6.1.1.3. ెకక్లు లే ా ిటట్లు ఉనన్ ంక
................ ద
బ ండ ఉం
జంతువులు స ద ...స ద
తల .............. మగ ; మగ ంక .......................సర ం,
ఁ ......................................
జంగ ఁ ..... అడ న వ రజ ... ం
య ........................ కం గ
బ .............................. క షం గల
............................... డత
................. ట క న ....................................... న
1.6.1.3.3. ాబేలు
1.6.1.1.4. బల ైన క ెత్ ర పండుల్ ............................... ం .......................... ద
ణి మం ............ గ
గ ిన జంతువు
................................ ఈగ
........................... ళ పం 1.6.1.3.4. స ఛ ............................ మ

1.6.1.1.7. సముదర్ ీరదం మంగ ........................... స

1.6.1.8. ా డు
ంగళ ........... ంగళ 1.6.1.4. ఉభయచరం ......
మంగ ............................ స ం ..................................
ం ......... ళ కప
1.6.1.1.8. గ బ్లం ప బం . ౖ
1.6.1.9. నన్ జంతువులు
వ ం కప
గ ............................గ ళం ం ................................. త
ణీ .... కప
ం ........ క కప ణ్ . ండ
1.6.1.2. ప ి
........ న
................................. కప
క త .......................... రం
1. జగ , శ ం, సృ 99 1.7.1. పకృ ద, సహజ, క

..................................జలగ ం ............................... ం బర ణ్ .......... అ

.నత ం ............................... బర
ఎర , న అ ట
1.6.3. జంతువు కక్ త చ ితర్
ం ....వంద ........................ఏడవడం
కళ ధ అ ... ద దశ
ండం ....... గర స ండం 1.6.5. జంతువుల ాస సథ్ లం
ం వంద తలల
గల సర ం ఘ .........ఇ , సం; గృహం;
1.6.3.1. గుడుడ్
లయం
1.6.2. జంతువు కక్ ా ాలు ఇం ................................. ద .................................కన ం
............................. యం ఇం ..............
ఇం ............ 1.6.6. జంతువుల సమూహం
గ దణ్ ............................... డ
హ ......... క ........ యడం ం ........... క
ఁ .............................. స యం
1.6.4. జంతువుల చరయ్లు
ం ............ దవడ ప .................................మంద
॓ .................. మ ఢం ... ప ం ............... పల
ం .................................. క స యం
1.6.4.1. జంతువుల కద క
.ఉదరం; క ; గర ం; ట
ర ఁసఁచఁ 1.6.7. మగ మ ియు ఆడ
............... ఉ
ం .................................. తల ........ రం బలం ప జంతువులు
ం .............. ర ప ......................... వ; ల ం . మగ,మ ; మగ ;
ధ ............... క దం ఁ .........................ప ప గ ; న
రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట; ంచ నఁ ...................... క ..........ప
ంబ ; న ల ; న ; ఫం ం ..... ం అ
క ప .............. ద ఏ
ం ................................ డ ం ............ ఆం ; త
1.6.4.2. జంతువుల ఆ రపు
॓ ............ పం
అల ాటు
ల్ , నడం 1.7. పర్కృ , ప ిసరం, ప ాయ్వరణం
1.6.2.1. ప ి ా ాలు ...ఆ రం ఆ ... పక ల; ప సరం
పం ల .................. ఈక గ ............................ ం ట ఆ .................. ప సరం
... క క చ ............................ ట జగ .. జగ ; పపంచం; పపంచం,
ం డ ............................. క ం ....................... సృ
ం ........................... క ంతఁ. ................... ం ప వరణ్ .............ప వరణం
ం ........................ ఈక హ .......................... ఆ పచ
1.6.4.3. జంతువుల శబాద్లు
ం .......... ద ఈక
................................. త 1.7.1. పర్కృ ిదధ్, సహజ, ావ్ ా క
టఁ .................................. ంద
........................... ం ఓ ఊ .......అత అంతట
1.6.2.3. ేప ా ాలు .. యం, ట; చరణం; పద ం; అత ; సహజ
......................దవడ; ప ట; సం తం జంగ ............................... అడ
.................................... ప ల బర ..... ల ..............ఇ ; హం,
................. అ న ఊ .........................సహజ
డ . గం స ..............పకృ ద,సహజ
1.6.2.4. కిర్ ా ాలు ఏ
.ఉదరం; క ; గర ం; ట డ ................... గ ం
2. మ ,వ 100 2.1.3.2.

2. మ ,ి వయ్కిత్

ఆ ................................... వ .... క
2.1.1.1. కనున్
ణో ............................ ఎవ బయట ం
ణి ఏ॓ .......... ఎవ ఒక ఆం ..................................క ం ... ఊదడం; ఊ ;
జ జనం; జ ;జ ; పజ , ఆం .............. క ;
క 2.1.1.5. దంతం, పనున్
జనం;
నఁ ........................వ గత ఆం డ . కం నల రకటం; ; నమలడం
జకణో ................వ గతౖ న ం ...............................దంతం
ం .మగ,మ ; మగ ; ఆం భ .......... క మ ం ........... ల ప
ప గ ; న ఆం ఇ ర క ..క ౖ గ ప ం .... న
బం ................................బ ట ..........క టక ం లల ప
మ ............................... వ ఆం .. క ం .... ప పచ ప
మ చ . నవ లకష్ణా రం ఆం ............. క ణా ం .. ంద ప
మ ............ వ ......................... ల ం ............ క ప
భమ ................................... ప
2.1. శ ీరం 2.1.2. కబందం, ం ెం
భ ఆం ...... క
లం కరజ సం హ ఁ ..............క ;క ఆపఁ క .......ఉ ట
ణ సం హడక ........ ం ఎ క
2.1.1.2. ె వ ..............మద గం
ఆం ..... హ అవయ
........... హ అవయవం ...................................... వచ ఁ నడమ; న మ ; న మ ;
....................... రకం ............................. మద ; సం
.................. కన ం ం ................................
2.1.1. తల ... ట
2.1.3. ె య్, ెకక్
ఆం ................................. క మ .............................
ం .................ఉ గడ; ం .............. ప ................................
గ దణ్ ............................... డ ...................... న
2.1.3.1. ె య్, బాహువు, భుజం
ఆం భ ...........దళస మ న .................
క మ ం ..........................
2.1.1.3. ముకుక్ ం................................. చంక
......................దవడ; ప
త ........................... గం .................... సన ఖ ..............................
త ం .... సన ఖం ॓ ................... ; తడం ణి ...........................
................................ ద ఝ .... ప జమణో ............
................................. తల ... ............ఎడమ
....... చర ం ర డ ట .............................
ం .................................. తల ........... కన ం హ నఁ జ .............
భం ......... డౖ న క ం ............. వం న
ప బర ................... ం
2.1.1.4. ోరు ...........................అర
ం ............ డ చర ం
హఁ ం ....... స ఖం ................... ండ క
2.1.3.2. కాలు
రకటం; ; నమలడం
ఏ .................................. మడమ
2. మ ,వ 101 2.2.5. రకంస ం , , రకం

............................. 2.1.6. అ థ్ ,ి ఎముక, బొ క, కీలు 2.2.1. ఊ ి ి, ావ్స

ం ............................... డ
........................ ; మ ం ...... ఆక ; ల డం;
ం ..................... ; దం
.............. గడం
ణ్ ....................... ప
హ ........ క ......................... రక
ధ ..... అ ; దం; ద ద
ం హడక ...... డ ఎ క ం ..... గ
2.1.3.3. ేలు, కా బొటన ేలు ॓ హడక ... పక ఎ క
ం ............................ లగ న బ ....... ం
ఆం ...................... ,;
ం హడక ... ఎ క చంపడం
ఆం ,ఆం ట , టన
హ ............................ఎ క న .............. ం నలపడం
చ ఆం ............. న
........... బయట వ ;
ం ఆం ట టన 2.1.8. లోప అవయ ాలు
బయ
ం ॓ ................ ఆంత ................................ ం క ...........
ం వ ఆం ........
ం .................ఉ గడ; ం ల ం
న మ
............................. యం ం .......... ల డం
ం ణీ ఆం .. న
..................................కర
ణ్ ం లఁ .........
ఆం ................. ప ం ... ల ం
తగ ఆం . అవయ .............. ం
॓ ................................... న ...................................నర ................. వ
.............................. కణు
................................. మం ఫర ం
వ ఆం ............ న మ ..ఉదరం; క ; గర ం; ట ం .........
2.1.4. ోలు, చరమ్ం ం .................ఊ ఁ ......... సన డడం
................................ ద స జ ..............మరణిం న
ఉంప ...............ౖ చర ం
ఆంత .................. ద
....................... చర ం; 2.2.2. దగుగ్, తుముమ్
............... ఒ 2.1.8.1. గుం ె
ఁ ...................................ద
................................ చర ం
ద ... గం ం
నఁ క ॓ ..... ట 2.2.3. ఉ మ్ ె య్, జొలుల్, ొలుల్
నలబ
................................... ం ం॓ ...............................ఉ
భ ........................ రసం ...... ం ల ం॓ దఁ ................ఉ
ధ ......................... ల ట ం ణీ ..........
మడత ............................. డత
థ ..... ం ఆ వడం ం ణీ ంగ
ఫ ..........
.. ం వడం ................ ఊరడం
2.1.5. టుట్, ెంటుర్క
2.1.8.2. కడుపు, ొటట్ , ఉదరం 2.2.4. కఫం, ి, ల్ ష
ే మ్ం
ల .......... హ ం క
గ ...ఆ రం అరగడం జ ॓ ........
................................. గడం
గ ................................. ర
ణ్ ం ॓ ం తడపటం
ల ........ తల ం క
..ఉదరం; క ; గర ం; ట ..............................
............................
......................... క ం ...............
ల ...................... , ం క
ఁ ప లట 2.2. శ ీరపు ధులు 2.2.5. రకత్ ంసర్ ంచు, ెతత్ ురు, రకత్ ం
...... మ వయ ల వద ఉన హం క ప వఁ ............................... ట
ం క ॓ .......... రడం
ఆ ................. వ
2. మ ,వ 102 2.3.1.9. డ ఉప ం

................................... 2.3.1.1. చూపు 2.3.1.5.1. అగుబడు, క ించు

ర ...... రకం ం
ఆ ఆం .......... ఓర నంజ .......... ; ; దృశ ం
...................... ; రకం
నఁ వ చల ...... మ ౖ
॓ ................ రకం
ఆం ఫర ..........క ట ం ................................
............. రకం ఇవ డం
ఆం డ కం ర; క
ర .. ం ;
... కష్ణం డటం 2.3.1.6. ారదరశ్క
రకం రడం ఆ ......... ఉతమ; మం ; మం ;
..................ప ం
డ ........ రక మ నవ ॓ ............ ం డటం; షౖ న
....... రకం క మ ................. ం నౖ న
ం
మరక .....రక మచ జ ..................మ
॓ ........... కష్ణం
2.2.6. ెమట డటం
2.3.1.7. ప ివ త్ ించు, అదద్ ం
గం ................ సన వడం 2.3.1.2. ప ి లనలో ఉంచు ఆ ......అదం; కటకం; పలక
ప న ............................. మట అట .......................... గత ఆ వజ ........అదం
ప న ....... మట రడం
............................... గత క ం ప ంబం
2.2.7. మూతర్ సరజ్ న ె య్, మూతర్ం జతఁ రఁ .......... గత ఉం
2.3.1.8. కనబడడం
రఁ ....................... ం
............... తం , అం ం ; ఇవ డం; ంచడం;
॓ ..............
........ ం
2.3.1.3. ప ీ ించు, ో ించు
2.2.8. మలం 2.3.1.8.1. అంద ైన
లం కరఁ .... అధ యనం ;
ఒ ........................ ంట ప ఆ ......... ఉతమ; మం ; మం ;
ఆ ;క ;గ ం ;
.................................... మలం షౖ న
బ .................................. డ ................ఆక
హం అ ...... లగ 2.3.1.4. చూపు, పర్దరశ్న, పర్ద ిశ్ంచు .అలంకరణ; అలంక ం ;
................... ఆ చన; త ; బ ;
2.3. ఇం య
ిర్ ం, ావ-జాఞ్నం, ాచయ్ం,
................ఇ ;ఇ స ;స
గర్హించు
....................... సమర ణ
ఆం ................................. క 2.3.1.8.2. అందహీన ైన,
.....బ రంగం
కణ ..................... ల మ ................................. ౖ గ కురూప ైన, కార ైన
................................ కనప వ .......... ,పద ం ,; ఁ ... డ
లం .......... పం ; ; ం ఏ
............................. న ............. భం
................................ ద 2.3.1.5. క ిం ే, దృశయ్ ైన
బ ర ....... అంద నౖ న;
జత గత ప ; టడం; ఆక
2.3.1. చూడు
న; ; ; లవ గ .ఆటంక ప ; కలత
ఆం ం ........... క ; భదౖ న క ం ; డ ,;
ఆం నజ .............కం వజ ..................... క ం ; ; ర
ఆం ................ ; ......................... డ క
ఓప నజ ....... ౖ లం ............. రహస ం
ణాం ........ ం 2.3.1.9. చూడటా కి ఉప ిం ే ి
నజ .................................. దృ ఆ ......అదం; కటకం; పలక
నజ ర ...........
మరక ......................... మచ ప
2. మ ,వ 103 2.4.5. ం

2.3.2. ను 2.3.2.5. శశ్బద్ ైన, ెమమ్ ి, బ ................... బలవం

పర్ ాంత ైన .............కండ ; కండ
2.3.2.1. ను ఁ భ ........... కండ గల
అ కర ....చ య
లఁ ................. ఆస ..................... కండ; స వ
ఎ క ........ఒక
హ ర ........ సత ................................... స వ
డ ం
టల మ ......... వం ; హసం
......................... చ
మ ................................
2.4.2. బలహీన ైన
2.3.3. రు
2.3.2.2. ధవ్ , శబద్ ం క ..................... బల నం
.......................... ; వగ
అ ..................... నబడ ద ॓ .....అల ౖ న; స; ం ం
..............................
గ బ .............. అలజ ; అల ; ; ; ; త వ;
.............................. కడం
గందర ళం; చ ;ధ ; స ల
స ......................
త బ ............బల నౖ న;
ం ............................. న 2.3.4. ాసన, ాసన చూడు బల
హ .........................అ ; ఇ ................................ స ృహ
ఆ గం చక సన
ం॓ .... త ; వం జ అసమరత; మ ౖ న
నఁ గం వ క సన ం
..ఎం ం ; ;
2.3.2.3. ధవ్నుల రకాలు
ఁ ..................... ఊ ; సన
క ॓ .................... ం ............అల న; ఓ
................................. త 2.3.5. సప్రశ్ గుణం ........................... క
ం ............ ఊ ఁ ................................... 2.4.3. శకిత్ వంత ైన
ట ట క ........... టపటప మ
డప ........................... దం 2.3.5.1. సుఖం ా ............ౖ తన వంతౖ న
..చ లర హ ................... ఆనందం
క ....................................శ
..............................అ క భర ...............బ యౖ న
ణా॓ .... పగల ; 2.4. శ ీర ప ి థ్ ి ........................ ఉ సంగల
బం .... వత ........... వ క ం ...ఆనందం ; ఉ హం;
.............................. చ .............. హ ప సంబరం
............................. వణా ............................. ఆ రం ........ దనంగల
ం॓ .... త ;
2.4.1. బ యం 2.4.4. అల ిన
2.3.2.4. ెదద్, గగ్ ర ా అ క ............. శ ఆ ం ఛఁ జ సగం ద
గ బ .............. అలజ ; అల ; క ...................................... గ న
గందర ళం; చ ;ధ ; క ఠం ............. గ ; గ ౖ న వం జ అసమరత; మ ౖ న
త ఛఁ ................................న ............. వంకర
...... ; పలక ం ; ; ..... ; ధృడౖ న; బలం .............. ఆర యడం
ం ; ; ం ; బ యౖ న; ఁ ............ అల
ం .........ఆ గ ం ; స వం
2.4.5. ార్ం
అ ............... ధ ఉ హం; ; బలం, శ ;
.................................. ల
అ ..... ప చ బ
అ .............. బలవంతం
లఁ .......... ల
క .................బ
ం ..................................... ద
చ ఁ ......... నక
క .........................బలౖ న
2. మ ,వ 104 2.5.2.4. ప వడం

ఫ గ ఘ .... ద వం అ గ ం; త ; బలం .....అ గ ం; జ , గం;

గ తనం; వల ; గం
ల లమ ...ఇబ ం ............పతనమ , ఫలం ల ........ గం అం ం
................... ద ; ప ॓ ................. ఖ
2.5.1.1. అసవ్సథ్ త నుం ి కోలుకోవడం
............... ంద ప జ ........ రకం గడక ం
ఆ ఇ లఁ ..... మం ౖ ద ం వ ణీ ................ ష
2.5. ఆ ోగయ్కర ైన ం ................. ం ; న
ఆ .. టప ; మం అ ఉంచఁ ఆ చఁ ...... అ వృ
ఆ క ...... నయం ; మం క లఁ ............ బ ం 2.5.2.1. ోషకా రలోపం,
యడం ఆ ..... ఆక ోఅలమ ించటం,
ఆ డగ వడం ఆక ోమాడటం, పసుత్
....... ఆ గ ం వడం ద ......ఆ గ వం ల ; క ................. రకం పం
ఊ ఆ ఆ మం ; మం అ
అ ......... ఆక
క ............................. క న; గ అలమ ం
2.5.2. ాయ్ ి
ఆ .......చక ; సమతలం; మ ........ ఆక
స ; మరస ం ; స షం అణా ............ మట
త ఆ ....... ఆం ॓ ............... కం గం 2.5.2.2. చరమ్ ాయ్ ి
మం ఆ రం నం కం ...................................కణ ........................... గం
త ణినఁ కర త టజన ఆవజ ॓ ....................................గ
... .... క క న ............................ మ
గం గం
గడ .......................................గడ
ఛఁ ... ఆ గ ం ........................గవద ళ , ల ............ ల, నల
ం ॓ ..... యం ం క
ఁఅ ఛ ....... మం గం ప ............ద వడం
ఉ .................. ళ ..............అం గం
॓ . క గం
2.5.1. అ ా ోగయ్ం ా ఉండడం డ ............................... ం 2.5.2.3. కడుపులో అసవ్సథ్ త
తం ...... అ గ ం ఉండడం జ ......అ న అ ...............................అ రణ్ ం
॓ .......... జ ; గం; గగస కణి
ణ్ ...............................క
॓ఆ .....అ గ ధడక .............. ం క ....... ం వడం
అ ందడ ॓ ........... జ ; గం; గగస ॓ ..................................
॓ఆ చఁ ..... గం వ ం య ........................... ణీ ........ ళ చ
........................అ గ ం ....... గట చ ; ంగణి ఆ ....... మల బదకం
నవ ............................... త చ
............. న న చఁ .... అ కౖ న రక 2.5.2.4. పళుళ్ పు చ్ ోవడం
బ క ..............బల నం గ ............... న; న
.........అస సప ; గ ........ అస సప ; గ ం గ . పం వడం
ఛఁ . అ గ ం ఉన మ హం .............మ హం ం .............. పం
రం ........................... స ............................. ఉబ సం ం క .. ప వడం
.... జ వ ; ; , రం . ఇబ ం పడ; ంత; ; ం ప సం ....దంత
............................. ర ప ట; ం ; ౖ ద సం
రం క .......... గం దం; వ ధ
ఇబ ం పడడం త ఆం ................ఎర క
2. మ ,వ 105 2.5.6.4. స ృహ వడం

2.5.3. ాయపరువు ఆం మ ............. వ క .........అ గ ప

క ం గ మ ........
ణో ................................... ఛఁ ఁ లంక
జ ............నల కళ ............. గ రణ యడం
జ .......... నల కళ అం ; సంకమణ;
ప ల ............. ంప య
................... యం; ం
॓ .............అం గం
2.5.4.2. ీణిం న కంటి చూపు
................. బ న 2.5.6. ాయ్ ి లకష్ణం
ఆ ఆం ................. సగం
ల .............. ; ; దం ;
ఆం ............. తనం ఫ ........... ట
ం ; త
ఆం ..... ర ................................మ
ఫ ..........
ఆం నజ క ...... త న కం ఫ ........... తల ; తల
2.5.3.2. షం ట
సం రక
ఆం ప చ ............. కం ప కష్ వం .................. ర ం
ఖ నజ .............. ం ............. త
మం
వ .. ఆ రం
ఢఁ నజ .......దగర
2.5.6.1. ొ ిప్
పం
ష తం యడం
ఆ క ............. సగం
వ ..................................... షం 2.5.4.3. ె టి ాడు, బ ిరుడు తల
వ ం .......
.. తనం; , .................
బయట ల డం
మ ........... .............. బ త ం
ం ..............
................. అ ॓ ॓ ............
.............
ం ............................. జం న క ............... ం
2.5.4. అంగ ైకలయ్ంగల .............. న ఫ॓ఫ ం .......పగలబ
అవసరౖ న వ న
............................... ం
ం .. ం ప
........ ం ............................
మం ..............................
........చ ల 2.5.4.4. మూగ, మౌనం ావుం ే
ఝల ల .....నడవ ॓ ............... తల
ం ............. ట ; గ రం . ఇబ ం పడ; ంత; ;
ప కర
నఁ లఁ ........... నం ఉం ర ప ట; ం ;
ం జకణొ .........
ం రజ మ దం; వ ధ
ం క జ
.... ం రం ...........ఇబ ం
......... ప
ం మ ...... గవ
ం ........... ం 2.5.6.2. జవ్రం
క ............... డ ;
ం ప ం ప
డ ; ంచ ........................ రవడం
యక వడం
......................... ;
ౖ శ తం ...................పకష్ తం 2.5.4.5. పుటుట్క ో లోపం
ం ల .............పంగ కర 2.5.6.3. ఉబుబ్, ాచు
ణో .. క పం
................. అంగౖ క
........ అవ ; ఎడం; రం ఆప జ ..ఉ న క
2.5.4.1. అంధ, గు ిడ్ ాడు, ేతహ
ర్ ీన రం; రం ; ఆ కం ...ఉబ డం త వ
రం రం ; అ ం
ఆం .............. ;
ణ ............. న ................................. డ
ఆం చఁ .................క గ
ఆం జ ............. ౖ న 2.5.5. ాయ్ ి కారకం 2.5.6.4. సప్ృహను కోలోప్వడం
ఆం ................ ;
ం ..................... అం ం .................... ఢ ద
ఆం ............... అ
॓ .... గం ం ం .................... ర ద
2. మ ,వ 106 2.6. వం, తం, ణం

ఆ .........చక ర వడం 2.5.7.1. ైదుయ్డు, ఉప ా ిక, ా ి ం ద .........

................... మ మ ; ఆ ప
క .......... ంగ ౖ
మ వడం; స ృ ; తం
క జం ౖ 2.5.7.5. పు ాతన ైదయ్ం
క ౖ ఁ ౖ వద
ప ...............స ృహ ౖ ద ం ... తన ౖ ద ం
ళ ం
వడం ........... మం
క ॓ ...... ౖ ణి
.....చ న
న ................................. న 2.5.8. ి చ్ ోగం
అ
భ .......క ;క ;క ;
న .. వడం
2.5.6.5. మార్నప్డజేయుట, క; ; ; నత;
సంపర ం; సంప ం
త బ్బైబ్న నఁ . ద బ
ౖ .......................... ౖ
ఆ ........... ; మం తగలడం
వ క ......................... వ
ఁ ...... మ ....... న క గం
2.5.7.2. ైదయ్ం, ైదయ్ దయ్ ం ..............................
2.5.6.6. దృ ట్ ి, మ భర్మ ం జ ........ ప న
క ప ........... ౖ ద ద
ద ....................... మం ం ............ గం
క ప ........ ౖ ద ద
హ .................................
2.5.7. ాయ్ ి ద్ ారణ ే ి ైదయ్ం
ద ... ఎ ; ; మం ; షం
ద ........................మం 2.6. వం, తం, ార్ణం
ేయడం
ద ........మం ల
ఆ ...........నయమ ; ఉమ ................. తం; వయ
ద ...... మం ల
ఆ ప న ఉమ భ ............... త లం
పం ణీ
ప చ క ........ఆ ప ఉమ బ ................. ంతం
చ రకం ఎ ంచడం
ప కిష్ంచడం గ ణ్ .................. ద తం
బద .. రక
ఇ ............................. త ఉమ ....ఎ వ వయ
....... మం
..ఎ వ
ఎ నఁ ॓ ... ఒక
2.5.7.3. ఔషధ కక్లు బ
డడం
క ........... య క వణి ............................... బ
ఆ క ...... నయం ; మం
......... వ ర ణు .....బ ఉన ంత
యడం
వర
ఢఁ .................. ఆధ ం నలమం
.................................. హం
................................. క క
ం ......... క కటడం ఉమ భ .. తం అంత
క కరజ
మత దఁ ......మ మం ద ...... ణం యడం
................. మం క
ఇవ డం ద ............. ఊ ఇవ డం
మ ల ఛఁజ ..మ క న 2.5.7.4. ఆసుప ర్, కి ాస్లయం, ద ............. ణ ఉం
లం కర అ క ైదయ్ ాల ఫర జణా ... మ ం
గం ఏం ౖ ద ం ఫర బం .... బ ం
ద ..................... ఆ ప
యడం
ఫర బం న ంప
ద .....ఆ ప
ప చక ......... బంచ ఁ క ........... ం ట
ద మ ఛఁ .........ఆ ప
యడం
ప కిష్ంచడం ఉండడం
క ఇ ... ల
బంచ .................... ం ; బ
ద మ .ఆ ప
త బంచ ఛజ ........... బ ఉం
ద ఘ .........మం ల
బం ............................... బ
............... లగ
బం ంప ;బ ం
బం త వన ; వన
2. మ ,వ 107 2.6.1.4.

బ ........................ ర హ ..................అల ప ం న ......... ం

ణ్ ...............క న తం ఁ ................. ల
ఉమ ................ త చకం న ణి
ణ్ ............ తన
2.6.1.1. ాహం కుదరచ్డం
ల ........................... కర ం దంప
........సంతసౖ న ఎ నఁ త క ............ఒక ప ...................................... ర
తం న న మణ్ ........................ ట కం
ఓ ఉమ ............. గ ౖ న మ ణ్ ..................అయ
2.6.1. ె ల్ , ాహం వయ క ....................... ం
ఎక ణి
ణ్ . ఏకప త క ....................... ఒప ంద వ
ఎ న క ....ఒక .......................అ వడం ................ ం ; హం
హం ట క కఁ ............ హం
ఏ॓ క ...................... ఏకం ................... రం జ న యడం
ఏ॓ .......................ఏకమవడం ం .......................... ం క హ నం
ఓ నఁ వఁ హం మ .................. నచ జ ట
ఓనఁ క . ం మఁనఁ కరక ం ............. ం
ణి
ణ్ ............ఆ మగ ; న హం ఆడమ అ .......... ద
దంప క వజ ......... హ
ణి
ణ్ భళ .................... ద న ం ...... ం ఉంగరం
.............................. ంపత ం క ...................... ం ... హ
ఘ .... ర ; ణి ణి ............... కట క గ ........................ గతం
గ ; ; లఁ ...................... నం
యజ దఁ ..................... ట ఇ 2.6.1.3. అ ాహకులు
.........ఇద ; జంట,జత; ................ ం ; హం ఏ॓ ..............................ఒక; ఒక
ణి
ణ్ నఁ జ ఇ ............ హ ఁ ......................అ త
ఇద హం యమ బంధన ఁ ...............అ
స కరఁ ................ మ ................అణు వ గల
................ ంతర హం ... సంబంధం; ... ం డ
న ..................... ం హ సంబంధం
2.6.1.4. ాకులు
న ........................ త పణ్ .................
భళ ...............సహ అ ఘ ప గ
2.6.1.2. ె ల్ , ాహ మ తస్వం అ ం ...... ప ండం
ఐక ం /క ;క ;
ఆ త వఁ ............. చక త ............................... ఆస
నఁ క వ న త ర .........................
హం ట ఓ ఉమ ............. గ ౖ న త
ర జ ం ం గ వయ ......... ల లయం
ం న ఘ ... ర ; ం . మగ,మ ; మగ ;
ర డఁ .....ఉం ; ఉం వడం గ ; ; ప గ ; న
................ ం ; హం యజ జ .... ం న
క క ...... త ......... ల ఇవ డం క .... డ ; డ ;
జ .. ం న ....................... ఊ ం డ ; ;
హౖ న ం .......................... ం యడం
జ ....... హౖ న .. హ మ త వం; క బం ..... ంచడం
........................ సవ త న ...........ప అ ......... ప
బ క ...............సహచర ం చ ......... బయట న
2. మ ,వ 108 2.6.4.3. వత

....................... 2.6.4. త దశ దఁ త
........ ం
ఉమ భ ................ త లం
న
అవస; ఇబ ం ; ఇబ ం ప ;
పక ....... డ ప
.......... ల పతం ............................. ;
ఇబ ం
............. ...................................... వ
......... 2.6.4.1. డడ్ హ మఝ ప
మ జ ....... ఉం ప ............. పడడం
2.6.4.2. ాప
ం న ం ............ ట
ఆంగఁ ............ ప జ జ .... అ ఉమ క .........వయ త వ
ర ..................................... ర ఖ ................. డ
న
కరఁ .. రణ ం ణా ప .... న ల న జ ....................... వ
ణి ................ న డ
న జ .... వ ; వత
2.6.3. జనమ్ం, పుటుట్క ల ....................................... ల
................ ఆసనం; ;
ఆ ..................................... క
వడం
........................... న క
ప ........ ల వడం
ళ॓ ........................... ప కం .......... ; ; డ,
ప నఁ .. లల వ .. అల ల
............. ట
డవడం
వఁ .......... ంగ 2.6.4.2.1. ిలల్ను ెంచడం
జగ ఆ ......పపంచం
......
వడం ఆ ....... మం ం
ల
జణ్ ................................. పసవం ......................... ఆ
జణే కణో ........... పసవ దన 2.6.4.1.1. ాప ప ిరకష్ణ ................. దతత
జన .............................. జన ం ............
అట .......................... గత
.. ; పసవ క ..................................
ప ల ంచడం
........................... క ....................... ప ; వ
జత .. గత డడం
ఫర క మ క గ దక ............................ ం
రఁ . ప వ ం ;
భ ....... క ;క ;క ; ............................... గత
క ........................ ం
క; ; ; నత; ఛఉ ఉపశ ంప
ప కఁ .............. చ
సంపర ం; సంప ం .... ఒ ; కట; ం ; ంపకం
ప ధక బం ....... న
వఁ ................ త య ................................ ం
లల బం
ల ంటఁ . బట టడం .................. ప జనం
.................... అ
వ ............... దగడం; స యం బ ........................... ం
.......................... ఉ ల
వఁ ........................జ ం ట న ప .... న
వఁ ....... ల తం
అవడం
లల
2.6.3.7. బహు జనమ్లు వఁ ......... ల త
న ప ..... న
అ జల ..... బ జన లల ఎతడం
వడం
ఎ జల .............. ఒక జన ఎతడం; యడం;
ర అ ఉంచడం;
జ ............ జన ట ఉం
...................................
ం ........................ ఐ
ప ద
...................................... వ

2.6.3.9. పుటిట్న ో ేడుక బ ..............................చ 2.6.4.3. యువత

బ ప వఁ చ
........... మకరణం ఉమ ................. తం; వయ
పటడం
యడం జ భ భ ... ద వ
బద .. రడం; ర డం
జ .... జన నం అ న ల
త .................... త
జ .... న
2. మ ,వ 109 2.6.6.5. , ,స

ఉ .......... భళ క జ ..... క ప ..............చం న ;

యవ నం న హంత
ఉమ ............... ల దశ ............ ; సమ ఛఁ .................. క
ఉమ యవ న వయ ం ట ...... తల న
జ ..... ద వ చం
2.6.5. పురుష, ీత్ ర్
ం .................తల నర

2.6.4.4. వ జనులు 2.6.5.1. పురుషుడు 2.6.6.2. శవం

జణే ఉమ ................... క దశ అ ణ ....... ర వ జ .......... న
జ ......... గర వ ... న ంసం
మర ....వ జ వ ప ప ................... వస
వ ..................... న ం మ జ ............... ండం హ .............................ఎ క
వ జ ................... న చ నవ
ప ...........................చ 2.6.6.3. అంతయ్కిర్యలు, కరమ్ కాండ
2.6.4.5. వృదధ్ వయ్కిత్ ....................... అయ ; తం అంగ ............................... సంత
ఉమ ..... వయ య ........ జ; న ంసకత ం ..................................
న ల ............... ఆడం ఉం .... ంద టడం
.............. త ; త ; ళ ................................... ప గ ................... అంత య
తబ న; తన మ ... మగ సంబంధం ఘం ..........గంట టడం
నఁ ....వృ ల ర ఫ . క ...............కర జ
వ ర ................. ల మ జ ...... చ న; చ న
ధ ప .............మడత ప న ...................... సం;
2.6.6.4. ఏడుచ్, ోకించు
క ఁ .....ఉప ర తన ............ ; సమ
............ స ; స ం ...అంత యల
.............. స య
2.6.5.2. మహిళ, ీత్ ర్, ఆడ వయ్కిత్ పర ॓ తలౖ ద
ఉమ ........ స వయ
....................... స ఁఆ ............ అ టడం
ఘ ........ స ర ................ అందగ ం ...........తల నరకడం
గృహ ర ...ఆ రం; ఆకృ ; తం; ............... ఏ
భ ఆ ... స వ ; వయ న ;ప పం; మ ; ణి ..................... ఏ ;
వ నవ పం; గహం వఁ ................................. ఏ
క ... అ గ ంత . టడం
2.6.6. చ ోవడం
....................... ఎ ఎ
2.6.4.6. ఎదుగు, ెరుగు, ెదద్ ా అగు ; ;ౖ ;
; 2.6.6.5. ా ెటట్ ు, పూడుచ్,
.............. ద అ
........ చ న; వ; సమా ి ె య్
2.6.4.7. పుటిట్ంచు
ంద త
ఆవఁజ .......... న ;వ న ద ...............
2.6.6.1. చంపు
గ ం ............. స
2.6.4.8. సమ కా నులు ఇస ....... ష తౖ న జ ...... ంద టడం
బ బ ఉమ .............. సమ కరం ..
వయ చంపడం రఁ ..............క ;
బ బ ..........స నం ఆ ఖ ॓ ....... క ;క మ ణ్ ; ందల గడ; స
మ ణే ॓ ........... భస ం
3. ష, ఆ చన 110 3.1.2.2. గమ క, పకటన, చన

నఁ ం క వఁ మ ణ్ ; ందల గడ; స 2.6.6.8. మరణాంతర తం

.... నం ంచడం
2.6.6.7. ారసతవ్ం ా ొందు, ఎ నఁ నఁ ర క
ఘ ....... లగ
.... ఒక ం
నఁ ........... సంకర్ ంచు
............... కష్ ;ౖ
ఆవజ ...... ; సంక ం జ .........
వ .... బయట టడం ఆ ల॓ .. మర పచ ఁ
2.6.6.6. సమా ి ................ మరణాంతర తం
హ॓ .............. జన హ మ పచ ఁ ..... మరణాంతరం
............................తవ టం ఆవజ ఆ మ పఁచ ఁ జక
......................... ;స ............... రసత ం ం ... మరణాంతరం జ యడం
ం ణి ...... ప రం ఉం ;
స ఁ .......................... లం
ప

3. ాష, ఆలోచన

అపణ్ సం ...............మన సం కలగ పడం; గ ...... అపమతం ; వ

ఖబ .......... షయం; స రం మ లర అంద క .................. క ఉం
మ సం ...... మ న క క ................... ప ం
సం మస ...... ఎగ , అప స ం; ......................... ఆస గల
మ ణ్ .......... వ తం ప సం; సరసతగల బణా .. ఏర ర ; ల
మస క జకణో .... సర ౖ న క ;త ;
3.1. ఆతమ్, ాతమ్
ం ఛఁ ...... దభ తౖ న త ;త
ణ్ ........... ణం; ; పవరన; ..............................అ న; లంక ............ ం ;
లకష్ణా ; లం ఆ శ త,ఉ గ త; పకటన, య యడం
................. , , కం పం న లం ....... ఎ న, న; ;
ప భ ................ఆ క ................... ట ; ప చయం
........................... ఆన ట , ట ౖ న లం ... ఎ గ , య
ప పకడ .................. ప దల .... ర ల; ంత ప ; రఁ ............... మం ఉం
మ ..................... న కౖ న ం
నవ ..................... నవ 3.1.2.2. గమ క, పర్కటన, సూచన
ఛఁ ............ఉ సంగల
ణ్ ............. నవ ఊంప ॓ ......ౖ ం
లకష్ణా ; వ త ం 3.1.2. మన: దశ ఏ॓ ........ ఒక అంశం; గమ క
.అంతరం; ; న; పల; చఁ ..... స ృహ ఉన దశ .............ఆజ; ;
ప మ గ .........మనః దశ; మనః ల ం
మ .......... నచ డం బ .......................... ;త
3.1.2.1. అపర్మతత్ ం ా ఉనన్,
..................స ృహ లంక ............ ం ;
జాగరూకతగల, హెచచ్ ిక పకటన, య యడం
3.1.1. వయ్కిత్తవ్ం
అ ................జ ఇ ............................... గ
ఆ ఛఁ ...... స ౖ న,మం ౖ న చ ............ ; ం ; ............. ంద క
ఆ ఛఁక ........ సమ ం ం ; చ ం ; స ఆం . గద గల
.........అ చ ; హ ల చ క
డ ..................................భయం జత రఁ .............. గత ఉం
భళ ణో .............. క జ ................... జ
3. ష, ఆ చన 111 3.2.1.5. తర -, తర బద, తర స సంబంధౖ న, క, క-

3.1.2.3. ాయ్స, శర్దధ్ మ ,ఓనఁ,ఉం నఁ ..న 3.2.1.2. ఊహించు, ా ంచు

ఆ ళ
ఉంప నజ క ......... ౖ ణ ...అ స కం; ఊ ; ప న
.................................. న
ందడం మ .............. తం
క మ ..... క యక
ఏ మ ...ఉండడం; మన ఉండటం
. ఒక ం ఇం 3.2. ఆలో ంచు వ ల డటం
ం వ య టం స జ .....కలగన
ఏ ........ప శ టడం
క ర ..త వ ఆస క ......... స ల
ఆ ...............
ఉంచడం ంచ ............... క తౖ న
ద వడం
............. కలవర పడ ం అంచ ;ఆ ం ;
మ ఆ . మన
త ఆస ఊ ం
వడం
పం
మ ...... తం; దృశ ం; గహం 3.2.1.3. ె ైన
మ ఫ చఁ ....... మన
లం ఛఁజ ...... ఆ న ;
ం అక ...................................
ప చ త క; ర వన;
మ నఁ ఓప ర ....... అట .......................... గత
ప
మన ౖ ఉం .......................
ం అంచ ;ఆ ం ;
క ౖ ఆస చ .......................చ ౖ న
ఊ ం
ం ........................ ; ౖ న
సఫ ........ మన మగ ం 3.2.1. మనసు ప జ
మ న ....................... చ న
అక ..................................
.......................ఆస ; స ప జ ............చ న
........................ ; ౖ న
క .... ఆస వ ంచక లం ....... యడం; స ర
వడం 3.2.1.1. గు ిం ఆలో ంచం ి .................... ట ;
ప క .... ఆస ఎ వ ట , ట ౖ న
ఓ ం ...... ం ఆ ంచం
వ ంచడం క .........అధ యనం 3.2.1.4. మూరుఖ్డు
ర ....... ఆస ; ................. ఆ చ ప
ఏ గత వ ంచడం క ................... మంద
చమ॓ ............కలత ం ; భయం
ఆస వడం ణోక ..............
..... రస ం ; ;
మ క ఛఁ .....మన ఎక ఖ మ ............. డ
వ ;వ ;
ఉం ఛఁ జ ......... ౖ కల ం ఉన
; ; ర ం
బ ఛఁ . పల ..ఉండ ; ఉత; ; పస ;
ఙ్ .................అ న
ఉన వ
ద ॓స ం ంఆ ం
ఫర ......... బ కప .................. కపటం
వణా ం ........... ం
వడం టఁ ఉంప క ......
ఆ ం
ం
3.1.2.4. రల్ కష్య్ం ర
ణ్ ....................... ర
ణ్ ం
ఫర ద దఁ ... న ం 3.2.1.5. తరక్-, తరక్బదధ్ , తరక్ ాసత్ ర్
ఉం దఁ .............. ళ
ప ...................... టప సంబంధ ైన, ా ిక్క, ా ిక్క-
వ
వ క
ఎ నఁ మ ణు ఒక ఇ ద .............................. ం న
. మరవ పయ ం
చ యడం ..... ; పలక ం ; ;
మ బద ....మన
ఓ .......... ం ం ; ;
కరఁ ....................తల
డడం ం
......................... క
...................... మ
3. ష, ఆ చన 112 3.2.5. అ యం

3.2.1.6. సహజగుణం, సహజ పర్వృ త్ ం .................... ల క 3.2.3.1. ె ిన, ె య

.................. లత; కం
ఓ ఊ ఆవజ ............. సహజం అ డ జ . అవగతౖ న; న
॓ కం లంక .. డ
రకం ................................. ప ఆ లంఛఁజ
స . వరస
వడ ......................... ప తౖ న
.................................. తం
కళజ ............................ న
3.2.2. ేరుచ్కో ం అంచ ;ఆ ం ;
కళఁజ ................... అవగతౖ న
........... లవడం; జ ం ఊ ం
ఖ .. అప ౖ న
థ అడ ం ; అ ; హ ............ మ ం
॓ ......................... న
ఆపం ; ఆ ; ; ప లం .........
3.2.2.4. ఊహించు
; ం లం .. యక; య
ద ॓ద ॓ క ........ అం ... అంచ
............................ దం
క ం
ఛఁ ............. సహజ
క లంక ... డ 3.2.3.2. జాఞ్న పర్ ేశం
ప ..............చ
వడం
................. . ; ల; ంతం; ;
..................... శమం
ం అంచ ;ఆ ం ;
రచ బండ; సల ; నం
ఊ ం
3.2.2.1. అధయ్యనం, చదువు 3.2.3.3. రహసయ్ం
3.2.2.5. ప ిషక్ ించు
ం లంక లంచఁజ ..... ఎ ; న;
త ................. ; ం
........................వృకష్ స స క
...................................
ం .............................
ప ప ఁ .... చ ౖ
వ దఁ .................... జ 3.2.4. అరథ్ ం ేసుకో

ఆస గల 3.2.2.6. (ఆశను, ఆలోచనను) 3.2.4.1. అ ారధ్ ం ేసుకో

పర॓పక .................ప ం
ాసత్ వం ేయు
సమ . అ రం వడం
3.2.2.2. త ఖీ, ప ి లన, ోధన ల ............. ; ; దం ;
ం ; త 3.2.4.2. అరథ్ ం ేసుకోగల, అరథ్ మ ేయ్
.................................త
॓ ........ ఛణ్ ................ ట ; టప
3.2.2.7. ేరుచ్కో ా కి ఇషట్ పడడం
వణా త ....... ం ఛఁ ... రదర క; సహజం
త యడం కప జ ..........కల షం ర జ ......... నంత; త న
ం ............. త ; తకడం .................. వ లం క ................. క ;
ఫర ॓ .................... స నఁ త పడ వడం
................ జం .. వ న న క .......................వ క
ం
3.2.4.3. అదుభ్ ావహ ైన
3.2.3. ె యు
3.2.2.3. అంచ ా ె య్, లువకటుట్, ఆ జ మం ప
ప ీకష్, ప ీ ించు ఁ లం ........ ం
ద ॓ లం ...... ం ం న లం జ ......
అం ॓ ......... అంచ
లంచఁజ .... ఎ ; న;
క క ............ న ం 3.2.5. అ ార్యం
స క
గణి ................................... ఎం
లం ......................... ఎ క మ ...... తం; దృశ ం; గహం
ఛఁజకణో .... అ నం
స లంక ........ మం ం అంచ ;ఆ ం ;
ఉండడం
వడం ఊ ం
......................... వ; ల
॓ .................
3. ష, ఆ చన 113 3.2.7.3. భ ష ం

3.2.5.1. నముమ్, శవ్ ించు 3.2.5.4.2. అభయ్ంతరం 3.2.6. జాఞ్పకముంచుకొను

అ ..............ఆ రపడటం ఁ
................................. ఏ ఫర బ ............ లవడం
ఆం న ...... ..................... రసన హ గ .స రణ పతం
నమ డం జ హ .........పజల అ
3.2.6.1. మర ో
గర ............ అహం రం; గర ం యం .. య ప డం
కపడ ............. స న ... ం .........................ఉ కిష్ం
......................... డ వ ౖ ఁకర ................. అ ధ ం
3.2.5.5. జాఞ్స ...............స ృ పం
భ స క ........................ న
సప ..................... కల; కల త ................................ఆస
3.2.6.3. మనసుస్లో ప్
....... జం అ వడ ఙా ................. ౖ న
యుంచుకొను
3.2.5.1.1. వయ్కిత్ లే ా వసుత్వు కక్ 3.2.5.6. ఆకృ ైఖ ి
ద ర డఁ మన ఉం
జా కణి
ణ్ ............................... ;
న ............................. భం మ 3.2.6.4. గురుత్ ె య్, జాఞ్పకం ె య్
... అ నం; సం హం;
సం హ ఆం ణాం ఫ . కళ ం
3.2.5.7. అతయ్ంత నమమ్కం
ఎ కద
.. సం హం ఒక డటం అ ....అత ంతౖ న; ఎ వ; ఉంప ........... ం
; ; హ ............................... ఙాపకం
3.2.5.2. అపనమమ్కం ఆఖ .................... కడప ;
వ నఁ ........ ఎడమ వర 3.2.7. ఆ ంచు
క ............సం హ ప
జ ............. అసం తౖ న; .............................ఉ ఆంగఁ ॓ .ఎ ; ం
ల ం ; ల ం రఁ కడప ; వర; మ స ;
గత; నక ఉండట ఆంగఁ లంక ...... ం
........................ గ ం
3.2.5.8. మనసు మారుచ్కో
ం ................ రడం;
3.2.5.3. సం ేహం ణి .................... రం ం ణా ........ ఎ
... అ నం; సం హం; ం న ంచడ ల క .................... ఆశప
సం హ జ ..............................
3.2.5.9. ఏ ై ా గుణ రూపకమగు
ణే సం ం
ాకష్య్ చుచ్ 3.2.7.1. ఆశ
ణం కల
ఆ నమ జకణో ....... ప ఇ ................................ క
3.2.5.4. ఎవ ి ో ై ా ఒపుప్కోవడం న స ॓ .......... కల
ఏ॓ .......................ఏకమవడం ఆ వక ...............అ లం
3.2.7.2. ఆ ారహిత
క ....................... ఒప ంద ణ్ వ ణ గ
వ ..............ఎవ ౖ రజ ........................ ఏౖ ణేస క గల
.............................. పం ణ పకమ జ ల .....................ఆశ
భళ ఆ ......... కల వడం ఇ
3.2.7.3. భ షయ్తు
త్ ను సూ ంచు
భ ....... క ;క ;క ; ఘ ...... రవభంగం
క; ; ; నత; క ం ఆవజ
సంపర ం; సంప ం చ ం ........... కత ల ం
..................... ఆ ం స .................. ఆవ ణా కఁ ......
......................... రం ..... అ ం ర ం
ఉండడం
3. ష, ఆ చన 114 3.3.2.1. ఏౖ య ఒ వడం

ంఅంచ ;ఆ ం ; ...ప కర ;వ ;స ; ............. ర కం

ఊ ం చవణుక .......ఉ శ ర కం
................................... ణ్ క .........ఉ శ ర కం
3.2.8. గుగ్
............ టడ క క ......... యడం;
ఆంగఁ ......... ం న ; హ ..................................
ం బగ అట .......... అ గత
న ................................. 3.3.1.2. ఎంచుకో
॓ ............. అ తం
ఓ .........................ఎ క; ఓ లం .. యక; య
3.3. కోరడం
జ ...................... ఏర ర న ం ................ ఆ చన
..........అ వడం; ర ణ్ యం ఆ ................అ న త; ర కం
వణుక ............... ; ఉతమౖ న
ప త ం లఁ ............. ఎం , 3.3.1.6. శచ్ ం న, చ్త ైన
ణో క .................. ఎ క; ఏరడం ఆడం ...................
................. ల వచ ఁ ........ ంతర క క ............హ
జ ........................... అక ర ం అంచ ;ఆ ం ; ర
ణ్ ంచడం
ఛఁ ................... ఆస ఉన ఊ ం ం .......... గట వ
ర కరఁ ............. బ ; ప
న ం 3.3.1.3. దమాడడం
జ ............... ప వదల
.......................ఆక ఈ భగ త ... ఇ బ రం ...............ఏ
ం ............................. క బం చడ
ఁ ................ వ క ణ్ఆంగఁ .......... ఎవ ం ..బం ఎ రం వడం
ల .............. ; ; దం ; ఁ ........... క స జ ......................... ర
ం ; త ధ అగ .. దట ం ॓ ..... అల న
ల ............................... పత .............. దం ఆడడం
............. ఎ ర ం టం యం 3.3.1.7. మూరఖ్పు పటుట్దల
సప ..................... కల; కల యం అ .......................... రౖ న
ం అంచ ;ఆ ం ; ఁ ............................... క గర అహం రౖ న; తల గ
ఊ ం మళఁ నఁ మ .. న
3.3.1.4. సంక ప్ంచు
॓ ......... ఎ డటం రస ంచడం
ఁ ............................. క ..........అ వడం; ర ణ్ యం హ .............................ప దల
ఁ కరజ .............. వణుక ............... ;
ప త ం 3.3.2. కోరు, ార్రథ్ న, మన , న
3.3.1. రణ్ ంచు, ఆలో ంచు ణ్ క .........ఉ శ ర కం ఁ ..... ఏ
లంక ............ క ; త క ; రణి; ; పం; అ ం
క నం ...................... నం నఁ ఁ నఁ గ ఏ
ంఅంచ ;ఆ ం ; ప .......... ప జనం ౖ అ ంచక
ఊ ం ........................... భం స ం
అడగడం; అ ;
మ వణో జన .. అ మ ; రణం; పశ ;
3.3.1.1. ఉ ద్ శ
ే ం, పర్ జనం,
బ రణ
యతన్ం, లకష్య్ం, గు ి ం ......ఆ చ ర కౖ న
3.3.2.1. ఏ ై ా ేయ ా కి
ఖ ....... డ ; ;త ;
3.3.1.5. బు ధ్ ి పూరవ్కం ా ఒపుప్కోవడం
చం ;
బ ......... ఎ ఎ ; ం ; కళ .................................. ఇ జ ....... అం క ంచడం;
గలడం ఁవ ...............ఉన అ మ
3. ష, ఆ చన 115 3.3.4.1. అ మ ఇవ డం

క నఁ ....... య 3.3.3.1. సూ ంచడం 3.3.3.4. పటుట్ బటుట్ట

ఒ వడం
ఆపణ్ స ................మనం డ ఛఁ ............................... న
ఖ ఖం ..................క తం వ .................. డ బ కఁ ..................
త .. ఒప ం
హ వక ..... ఎల
ఇవ ం 3.3.3.5. రబ్ం ించు, బలవంత ెటట్ ు
ం ........ అంద య డం
నఁ ఆ .....
మఁ ॓ జ ........ సల జ ....ఇ ; ందర; త ర ;
స యప త తం ; ంట ;
ఇ న
నఁ తపఁ ................. తప ం లం ............ ; ం గవంతౖ న
మణే ఆ .......
అ రం 3.3.3.2. సల ఇవువ్ 3.3.3.6. ఆజఞ్ , ావ్ ీనత
హవఁ క సక .. అ అక కఁ ...................... ఎ ॓మ మ ....ఒక
యగల ఆ ; చ ఆఙ ఉండడం
వఁ కఁ ................అ అనం ఆ నఁ మద ........ ద కిష్ణ ం
................................ సమరనం హ ............................. ంత
3.3.2.2. ఏ ై ా ేయ ా కి
ఇ దఁ ...................
రసక్ ించడం 3.3.3.7. మంద ంచు, హెచచ్ ించు
ఎ ॓ ం ...ఒక సల
నవ ..............................వం అ చ ............ ; ం ;
శణం .............. పతనమ ఏ మ లణు ........... ఒక ం ; చ ం ;
నఁ ల ...............అ ం సలహప రం న చ క
హ .... ఎ ం ; ఎ వడం; ఛ య .................... కష్ణ గ ...... అపమతం ; వ
రగ బ న; రస ంచడం ........ ; వక ................................. ట
వ అ .. ౖ మం
3.3.2.3. మధయ్వ త్ త
ి వ్ం ేయడం 3.3.3.8. బె ి ించు, భయ ెటట్ ు
ం ......................... న; స
వ వ ...............మధ వ త ం బ ........................... ం హడ ..........గ ం
వ ల ........... త ం, య ; మ ఁ వ ... అ
మద వ ;
ధ క 3.3.4. ేయుటకు అనుమ అడగడం
మద ............. స య ప
వ క . మద వ త ం నఁ ..............................ఒ క ఁ ఁ క ం
వచ ఁ అవఁజ . న మ వ న .. ట అ మ అడగడం
ఢఁ ....... ం
ం ఁ వ ౖ అ
3.3.2.4. ఇచఛ్గల, ఇషట్ పడు మఁ క ....................
మఁ ॓ . సల ం
క .... కర; ; మఁ క కఁ .. యవ
వచ ఁ ద ..న మ
ప ;ప ;
................ 3.3.4.1. అనుమ ఇవవ్డం
వ
క .................... ఉ తం; .... రస ం ; ;
ణి దఁ .............. సల ఇ
ర .........................ఆట,; డ వ ;వ ;
॓ ............ సల
సమ ........ కగల; న న ; ; ర ం
క . స చ ంద వ 3.3.3.3. ఒ ిప్ంచు, నచచ్జెపుప్ ............... ఇ ;ఇ
................................... తం ఏ నజ ప .......... ఒక ల కఁ .. ప , అసత ం; ప
;
వడం
3.3.3. పర్ ావం, ార్బలయ్ం హ కచ వ .ఆ పచ
.............................ఒ ం
ఆజ
ఙ్ ...................................... ఆజ
ఙ్
వ ........................ య ం
.............................. కడం
............................. న బన ...... లబడ క వడం
గఁ .............................. కడం
వజ ....బ యడం
3. ష, ఆ చన 116 3.4.1.1.5. ౖ న, గ కౖ న

3.3.4.2. అనుమ రసక్ ించడం ధ ...................... న సమ ........ కగల; న న

థ ..................... ఆపం
. రస ం ; ల స క ............ మనడం
రఁ .............................మ ం 3.4. ఆ ేశం, ఉ క
ేర్ ం, ఉ ేవ్గం, ావం 3.4.1.1.1. ఏద ా ేయడంలో
మ క ...............వద
ఓ ...............అ సం ో ించడం
3.3.4.3. మ న్ంచు, న ం న కణి
ణ్ ............................... ; ఆ ఘ ..మం సమయం
క ం .................... జగ ల ఆ బ ..... మం
అ జ జ ప
స లఁ ..ఓ ; ం
ం .... అం వడం; స ర ఉండడం
త క ; రణి; ; పం; ఆ హఁసణి ... మం న
3.3.4.4. ఆటంకం ె య్, ఆపు, ద ......... అ ం ; స ందన ఆప ....................అ శగల
ో ించు ప ................. గ ందర ఓ ఊ క లఁ .......తన
.................... రౖ న; సంత ంచడం
థ అడ ం ; అ ;
బగ కప .......... శ కష్ర త ణొ ..... ల ట
ఆపం ; ఆ ; ;
క ......అ భ ం ; ఫలం ఫర బణా ........ సృ ంచడం
; ం
అ భ ం మ .............. గ గల; బ ;
....................... ఆ ;
......... అంత హం
..................... లపడం
ణ్ .......... ప వంగఁ జ .......... యగ ట
3.3.4.5. నువువ్ కో ే ి ేయవచుచ్ను లం ....... యడం; స ర క .........................
వణె ................ ర: మ దఁ .............ౖ ర ం ఇ
లం ల .............బ రంగం
.............................. మం
ఁ జ క ..
ం అంచ ;ఆ ం ; 3.4.1.1.2. పరువు, ౌరవం
యవ
ఊ ం ఇజ ............................... ప
మ .............. ఇ ం
క ంచడం
క ............... ం గర .............అహం రం; గర ం
.......... త ం
య ... అ రం ఇవ డం;
3.4.1.1.3. ార్ ానయ్ వువ్
..... ఏట ; పలం; వం
పటం గ
స క .................... రం ం వల చనం .......................ఒక ౖ
3.4.1. మం ా ా ంచుట
స క ....... ందర యం
3.3.5. సమరప్ణ ఆ లఁ ......మం త ట
ఆ ద ............ మం తలం 3.4.1.1.4. పర్జాదరణగల,
ఎ నఁ ద ॓ ఒక ం ం
అంద య డం
బ ........... ప ; మం ార్చురయ్ంగల
...ఆనందం ; ఉ హం; జ ఆ ణొ ....... ప దరణ
............. దల యడం;
సంబరం ప ప .... ఇష
సమర ణ
.................................. పడ
జ ఁ ...ఇ ం ఏ
॓ .................................. రజ ...... ద ఉండడం
3.4.1.1. ఇషట్ ం, ేర్మ
...................... ఇవ వ
ఆ వజ ...... ందరౖ న 3.4.1.1.5. ము త్ ాబైన, ాగ ిక ైన
3.3.5.1. అం ీక ించు, ఆ ించు, ం .......ఆక ; ల డం; ఘ ......................... జ భవనం
ఒపుప్కో గడం ........బయ ళ ం
మస ........ అ సరసౖ న రఁ ప ం ; బయట; బయ ;
లఁ ......అం క ం ; ఒ
.............. వ ఉ కం బ రంగ; హ
3.3.5.2. రసక్ ించు, ాక ించు ................ఆక అంతరం; ; న; పల;
ద ............ మంత గౖ న ప
య క కఁ అక ర ద
ప ............. వ ఉ కం ఆ ... ప వడం
................... అక ర
జ .................................. జ
3. ష, ఆ చన 117 3.4.1.4.6. ఆస , శద , ం న

బ ........... ప 3.4.1.2.2. శశ్బద్ , పర్ ాంత ఛఁ జ ... ఉ హం గల

లవడం
ఊఁ ర .....ౖ 3.4.1.4.3. రంతర ాయ్స
ం ............................... ద గ ఉం
ద ....................... ...... అ ల
క క ; రచ త; ఖ ; ఖ ;
ఉండటం
3.4.1.1.6. తృ ిత్ , సమమ్తం
గచ రఁ చ ం ఉం 3.4.1.4.4. ఆక ష్ంి చు
జ ........అసంతృ
క ........................చ
జ ......ఆనందం ల ................ ఆశ
ల॓ ......... అంతట
.......................తృ ................ ఆశ
యడం
3.4.1.1.7. కొరకు సం ోషం 3.4.1.4.5. నన్ ైన
3.4.1.3. అదుభ్తం, ఆశచ్రయ్ం,
ఓ రఁచఁ ....... ర ఁ ....... ఏ అ
ఆశచ్రయ్పరువు, సమ్యం
ఆనందం ఉండటం త నఁ కఁర ....ఆస పక
....... ; అ .......................అ తం వడం
జం ....................... ఉ పడ రజ ..............
3.4.1.1.8. ో ఇషట్ ం జల ................................ ంత మనఁ బ బ ... అంద
త ................................ ఆస హ .................. అదర స న
త . సమస
3.4.1.2. ఆనందం, సం ోషం 3.4.1.4. ఆసకిత్ ఉనన్
మఁ త క ...............
............... ఆనందకరౖ న భ ................................... ం న ప ం
............................. ఇషం రమ ................ఆట మఁ త నఁ క ........
ద ల రజ ........గర ం అ క ం ప ం ం
న వచ ఁ రం న మ
3.4.1.4.1. ఉ ేత్ జం ెం ిన,
క ...... అ భ ం ; ఫలం ఉండటం
ేర్ ే ించబడడ్
అ భ ం ప ....... కం ౖ ఉండటం
......చప టడం అ ............................ ర
ఁ ................. న ; న ఆ ..... చ ల ; స తంత 3.4.1.4.6. ఆసకిత్లే , శర్దధ్లే ,
క ..............ఆనంద ఖ ....... డ ; ;త ; సుగు ెం ిన
ఁ భళ ....ఉ హం చం ;
ఆం ం ఆ
న ............. ఆనంధం; దం క ........క ళ
ప .... పలక ం ; పసం ం ;
ందడం
3.4.1.2.1. సడ న
ఎ నఁ .. ఒక వ
ణా .............. న; సడ న ం ...............................ఎ న టడం
.......................... క ఆ ......ఉ జం ం న క ................ ;
క ........వ యడం ........... ంచబడ క ఁ ..ఎప
బడ జ ............... ఉం ఁ .......ఆనందం ; ఉ సం ఏ
................... మం; ద జ .. ఆస క వడం
3.4.1.4.2. ఉ ాస్హంగల, ఔ ాస్హిక
......................... బ క మ .............
.... ర ల; ంత ప ; ............. న ఉండడం
ంచ
ం ...................... వౖ న
మ జ ...... చ న; చ న
....................................చల ..............................అ న;
ద ..................
ం .......... క ఆ శ త,ఉ గ త;
హృదయం
వడం పం న
ం ం ........ ఖం
........... ఆనందం
............ ర ం న
3. ష, ఆ చన 118 3.4.2.3.1. పడడం

.....అలసట క ం ............................. పం; పగ ం ........ అప ధం; జ ;

................ ఆస ఆవ క ఆగహం ం ప రం
రఁ ధక ....... క మఁ క నఁ ......... ం
3.4.1.5. నమమ్కంగల
టఁ ఉంప క .... తల ం క వడం
ఎ భ నఁ బ ఒక మఁ ఁ ............. ం
నమ ఎ వ యడం రం . ఇబ ం పడ; ంత; ;
భ .................... నమ కం గల 3.4.2.1.3. ఏవ ింపు
ర ప ట; ం ;
ం దఁ ................ఆ ం ; హ ....ఎ ం ; ఎ వడం; దం; వ ధ
త ంచడం రగ బ న; రస ంచడం
3.4.2.2.1. ిగగ్ ుప ిన
3.4.2. ెడు ావన 3.4.2.1.4. ఆ ాభంగం క ించు
ం ................... టడం
ఎ నఁ టఁకర .ఒక ఆశ ....................................... ఆశ నఁ ల ........ తల
ం డటం ...... ; ; ; డ యడం
ఖ .......... ఉండడం .......... ఉండటం
గల ం ఆ ంచడం మ ...........................న న
3.4.2.2.2. కలవర ప ిన
3.4.2.1. ార 3.4.2.1.5. ఒంట ి
చ .................. కలవర ప న
జ అడౖ న; అనవసరం; ఎ ॓ ఉమ మ
త; ప న; ప ...ఒక సం ంగ వడం ఘ ..........
ం , ప గ; ప ఏ ..................ఒంట తనం తం తడబడ
; క మఁ మ . చ
3.4.2.1.6. థ్ ర
ై య్మును ెడ ొటుట్ట
ఘ ప రం ....... ఇం ౖ మఁ మ జత
....................... మ ద ............ హృద ..... చ అంత పౖ ం
బ గ ............ న; న
; ..ఉదరం; క ; గర ం; ట 3.4.2.3. కోపం
క .. కష్ పణ; కష్ ంచం ; బ ............................... అం పరఁ జ
కష్ ం ౖ బ క ..............కలవర ప .... ౖ న న
ం ........ ఖం ఆ రం
3.4.2.1.7. హ ాతు
త్ గ కలుగు భయం
వడం క బలవంతం ;
రం .ఇబ ం పడ; ంత; ; గ ............... న; న బ రం
ర ప ట; ం ; ం ............. ట ; గ బ ........................గ
దం; వ ధ ం ... ఊదడం; ఊ ; భళ .. క వడం
ం ............. ంచడం .................. ఉచ న
3.4.2.1.8. అసూయ
.................. రకరం ............................. పం; పగ
స ................................. ఓ ణో క ం ........ తన ............. ందరపడ
ఖ ..................... అ చల ఉం అన వన జ ..................... ఉ న
..............................ఉ ం
3.4.2.1.1. అ షట్ ం, అసమమ్ , 3.4.2.1.9. అసంతృ ిత్
అంత; అం ; అంద ; అ ;
అసహించు త జ
..అసంతృ ; ఆస ; ప ; తం ;
క వడం; న న క
క ................. ; సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
హ చ ........................ ందర
బ త .అ షత; ఉ కిష్ం ;
3.4.2.3.1. కాకు పడడం
ప ం 3.4.2.2. ార పడుట
మస .......ఎగ , అప స ం; ఉ ................. చ
...................... త వడం
ప సం; సరసతగల ఆ ..... ట వ
3. ష, ఆ చన 119 3.5.1.1.8. స షం డక వడం

ఁ ఆవ క .ఆగహం ట వ ఫ ణ ......పంపకం 3.5.1.1.4. కొ ద్ ి ా మాటాల్డడం

క క ........... త వ
స డగ ..... ంట .................................. ట
ట
నఁ క క ........మంటల
3.5.1. ెపుప్ ఝ . కప
త ంచడం
క ............... డ ;
..... ; పలక ం ; ;
3.4.2.4. బె ి ిన, భయపడు డ ; ంచ
ం ; ;
చ ............ ; ం ; ం 3.5.1.1.5. ఏ మాటాల్డకు
ం ; చ ం ; షణొ ......................ఉప సం ల ..................... డ
చ క ....................... కథ; త
ం .... ం
ధ .......................... చ క ............ ప డం;
క ............... డ ;
ణి ............................ వణు బ
డ ; ంచ
ట జ .......... అ
3.5.1.1. కంఠసవ్రం
న 3.5.1.1.6. సం ాషణ ై
చమ॓ ........ భయం .................... ం ; స రం
ఖ ........ డ ; ;త ;
స ................................ ప ........... ం ం
చం ;
ప ........ ప వడం న
క త డడం
ం ............. మ ; మ య
............. జం ; సవం
3.4.2.4.1. బాధ పడడ్ , ార పడడ్ ............ వ దం
.......................... రచడం 3.5.1.1.7. మం ా మాటాల్డడం
3.5.1.1.1. అరుచు
రం .ఇబ ం పడ; ంత; ; ఆ క మం
ర ప ట; ం ; డ ................. ం
ఆ క ...... మం
దం; వ ధ ...................... గర ; గం
ం ........................ ఊరటం క .....గ బ క ......... ఎ వ
............................. అ
3.4.2.4.2. కాకు పడడం బ ........... బయట
ఎ ర ..........ఒక వడం 3.5.1.1.8. సప్షట్ ం ా మాటాల్డక ోవడం
వర ఉంచడం క క ....... ఎ
3.5.1.1.2. ెమమ్ ి ా మాటాల్డడం
దక .............. పడడం డ
॓ ......... రకడం ..... వడం
ఁవ ఁ .............. ఎ ప అ
క .............. ణు
3.4.2.5. త బ్బైబ్న
ం .............. కక న
క . స స త బ ......................... తడబ
ఆ ఆ ............. అ పడడం ఁ ఁ .............. స స త స షం డక వడం
ఎ భ .......ఒక కలవడం క క ..... స రం త ం
...................................... న
భళ ర .....వ క క ... న లం క ...అవగతం
ఉన ం భర ...... ండ
మఁ నఁ సమ ....
ర .. అందం; అందౖ న; క ట
అవగతం క
3.5. సం ేశం 3.5.1.1.3. అ ికం ా మాటాల్డడం
..... ట
ఆ ఖబ .............. మం ర ద .............. అ క ట
క స డ క వడం
..... అ డ; స రం ................... ట ;
ప .....పలక ం ; పసం ం ; ట , ట ౖ న
3. ష, ఆ చన 120 3.5.1.4.4. ఎడ సమయం శంస ప డం

3.5.1.2. ఒక అంశం ై చ ిచ్ంచడం ఫర ఫర కఁ ..........ఇం ఇం 3.5.1.3.5. జ, య ారథ్ , ాసత్ వం

ప ం
ఏ॓ ప ఇ ఒక అంశం ౖ భళ ఛఁజ .............. ఉన ;
చంచడం
హడ నశ రణ
సం కౖ న
కజ .............................. 3.5.1.2.7. సంగర్హించు లంచఁజ ..... ఎ ; న;
కఁజ ............................ స క
ఒ ............................... రం
ం ............................ అ జకణో ....... జ న ప
లంక ..... షయ సంగహం
మఁ కతఁ ......... ఎక డ
3.5.1.3.6. ోరంతలను కొండంతలు ా
ఉం 3.5.1.2.8. ొకిక్ వకాక్ణించుటకు
ఆ ........... అంశం ే ిఅ శ కుత్ల ో ెపప్డం
బ ............ ప
బయట వడం ఎక ................ ఒ ట
బ లంక ...........
వ ణిం ట
నఁ కర
3.5.1.2.1. పర్కటించు
రంతల ండంత
............... ం ; ం 3.5.1.3. జ ైన, ాసత్ వ ైన అ శ ల ప డం
ద నఁ లంక .జ ల
అ .................. అ యం
య యడం 3.5.1.4. ఇతరుల ో మాటాల్డం ి
ల .................... సవం
................................ సవం క ...........ఇత ల
3.5.1.2.2. వ ణ్ ంి చు
డం
ఓ ........ ం 3.5.1.3.1. జం ెపప్ం ి ప .... పలక ం ; పసం ం ;
డం
గ ............................... కిష్
ళ కఁ వణ్ ం ; వరం క ............... చ ం
ఆ ..... ద వ ; ల
...................... కథ; త
మగ
3.5.1.4.1. ిలువడం
3.5.1.2.3. వ ించు ర .................................... ఆ
.................. జం ప ం బ ................................
ఎ క .....................పక ం
............. జం ; సవం 3.5.1.4.2. ప ిచయం
..బయ పం ట
...చక ; న ; ;
మ ల ......న భ ...... క ;క ;క ;
వరస ;
య వ ం క; ; ; నత;
కఁ ...................అరం 3.5.1.3.2. అబదధ్ ం ెపప్ం ి సంపర ం; సంప ం
దఁ .................... వ ం లం ....... ఎ న, న; ;
అ .................. అ యం
హ .........................అ ; ఇ ప చయం
ఎ ....... య ; ప రం
ల క ......................ప కరజకణో .......... డడం
3.5.1.2.4. పర్ త్ ావన, పర్ త్ ా ంచు
..................................
మజ కఁ ............ పం ప ం 3.5.1.3.3. పూరవ్ పకష్ం ేయు,
........................ప వన, 3.5.1.4.3. ఒక ికి నమసక్ ించు
కాదను, ఖం ించు, ాక ించు,
నమ ................నమ రం
3.5.1.2.5. ప ిచయం- ె య్ ే ించు

లం ఛఁజ ......ఆ న ; కఁ ............................ ద 3.5.1.4.4. ఎడబాటు సమయంలో

ప చ త క; ర వన; ాశంస ా న్ ెపప్డం
3.5.1.3.4. అబ ధ్ ా న్ రూ ి పరచడం
ప జన ................ఎడ
ల నఁ బ .ప న
సమయం
3.5.1.2.6. పునశచ్రణ ేయు లవం
ఁ అ ఁ ఁ ..........
ఫర క
.............. నః వ క ..........
రం ం ; న త
3. ష, ఆ చన 121 3.5.2. సం షణ యడం

3.5.1.4.5. ఒకుక్మమ్ ి ా మాటాల్డడం 3.5.1.6. చరచ్, ా ించు, ాదం 3.5.1.8.1. దూ ించు, ంద,
...............ఒ మ .............. ఒ మ ం ా ోపణ ె య్
డటం; చర ; డటం; చర ; ం ...
చ ంచడం; డడం చ ంచడం; డడం ం ం వడం
యడం యడం ం ం పణ
భళ ప ..........కల చదవడం ణ్ ...... ౖ రం
ణం 3.5.1.8.2. అవమానం
3.5.1.5. అడుగడం
ం॓ .... త ;
స ం
అడగడం; అ ; 3.5.1.6.1. పర్ద ిశ్ంచు
అ మ ; రణం; పశ ; .................. ం 3.5.1.8.3. ర ాక్ర పూరవ్క
రణ ప ి సం
3.5.1.6.2. కొటాల్డు, జగడం,
.........................ఏ ం
3.5.1.5.1. సమా ానం, జగడమాడు
హఁ ..................... న ం
సమా ాన వువ్ . ................
ఒ ............... జ 3.5.1.8.4. పుకారు, వృ ామాటలాడు,
3.5.1.7. కొ యాడు, ొగడు,
ఓ ............................. జ వయ్రద్ పర్సంగం
ఁ ణు లం ... ఏ పర్శం ించు, సుత్ ంచు
........................
య ................................... కంప ...................... ర
జ ............................. జ నఁ ..వృ డటం
ఫర దఁ . ఇ ;మ ఇ 3.5.1.7.1. ఉపకార ీవ్కారం ె య్,
ం ... ఊదడం; ఊ ;
హల ............................. క క కృతజఞ్ త
రఁ ........ క
వఁ ............ ఎ ; ..................... ప డం
3.5.1.5.2. ెలల్ ించు
ళ రజ . ఉం ; 3.5.1.7.3. బ ా మాటలు ెపుప్ట 3.5.1.8.5. ి ాయ్దులు ె య్
ఉన ఆ .... ప ప డం ప .............. ; ర;
ప ................... ర ఓ ఊ .. ం వ ంచడం, ప డం;
....................... ల ం ప డం నం
.............ఆజ; ; క ........
3.5.1.5.3. ఆలోచనలను ాచం ి
ల ం
కఁమ ........................... ప బ ......బ 3.5.1.9. ా ద్ ానం
.......... రహస ం; రహస ం ట ట లఁ ...... అం క ం ; ఒ
.......... న ం ం ................ దతల దఁ .................... ట ఇ
జత గత ప ; టడం;
న; ; ; లవ 3.5.1.8. మరశ్ 3.5.2. సం ాషణ ేయడం
; భదౖ న న ............................... ప .... పలక ం ; పసం ం ;
ం నఁ ॓లఁ ............. క ...................... ల
ఆ చనల చం ఆ ట వడం .............. ఒ మ
.. ప డం; ం ;మ ం ; ...చక ; న ; ; డటం; చర ;
వరస ; చ ంచడం; డడం
........ప దం; మర యడం
3. ష, ఆ చన 122 3.5.7.1. , ం

3.5.2.1. ేదన, ే ించు, ే ిక, 3.5.4.1. క ప్తకథ, కథ, 3.5.6.1. వ ావం,

ి ాయ్దు ె య్ పుకిక్టిపు ాణం, కాలప్ కం, వ ా ాలు-పర్ద ిశ్ంచు
స ం ................. ౌ ాణికం ఆం ..............క ;
............................ క ....అవగతం ట ; క
క కథ ఆం మ ................ క ౖ గ
3.5.2.2. ారత్ , సమా ారం, సం ేశం,
. ణం; తనౖ న; ఛఁ
సూచన .......... వ పద ం
న; నక
.................................... అ ........................... ణం క ... న తటడం

3.5.2.3. ఉపమానముగల, 3.5.4.2. లోకోకిత్ , ా ెత 3.5.6.2. సూ ంచు

అలంకా ిక ప ................. బడ వ .......... ,పద ం ,;
రం భ జ ....రం ల ం .............. ట పం ; ; ం
ం ష ....................... కథ; త
3.5.6.3. ముఖ కవ క
ర .. అందం; అందౖ న; క
ద ....అలం క
3.5.4.3. ొడుపు కథ, కుక్పర్శన్ ణాం ఆ ....... ఎ
ం ..... ం వ
3.5.2.4. అనుమ ంచు ద జ అం పట ం ర ..... ఖ కవ క;
ఇ జ ...........అ మ ం ....................... కథ; త ఖం క ఆ ర
ం డ ॓ .............
3.5.3. ాష 3.5.4.4. క తవ్ం, పదయ్ ాగం

................................. క క క ; రచ త; ఖ ; ఖ ; ం ...........
బ ..................... ం కఁ .... ఎ ం ; బ
అంత; అం ; అంద ; అ ; పద గం .................పద గం ఁ ................. న ; న
; ప ; తం ; హ క ................. అప
3.5.6.4. నవువ్
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
3.5.4.5. చ ితర్ ఁ .................న ం ం
3.5.3.1. పదం చ త ..................................చ త
3.5.6.5. ఏడువు, అ ర్ వులు,
...... ; పలక ం ; ;
3.5.4.6. ప ాల ఆ ారం క న్రు, ం ి, లుచ్
ం ; ;
ం ఇ ............ప ల ఆ రం ఆం ణీ భ కళ
ం
3.5.3.2. ారత్ , సమా ారం 3.5.5. మూరఖ్పు మాటలు
.................. న
ఖబ .......... షయం; స రం ప .... పలక ం ; పసం ం ; ఏడ డం
..... అ డ; స రం ఁ ..............క ;క
భ భ ............ వ
3.5.4. కథ .......... ట 3.5.7. చదవడం, ాయడం
.......... హ .................................. ॓ ...........చ
కఁ .........................
3.5.6. సంకేతం, గురుత్, హన్ం, పర్ క 3.5.7.1. ా , ఖించు
మచ ............ ; మచ ; మరక ఏ॓ క ల ఒక న
.......................అ ; ద యడం
ం ................................. కలం
టఁ ల॓ ............. ంద యడం
3. ష, ఆ చన 123 3.6.2. బ , ఠ ల

3.5.7.2. ఖిత ామా ర్ి సప ...................... కల; కల ల॓ దఁ ..........................

....................... నం 3.5.8.1. అరథ్ ం 3.5.9.6. ా త్ ా పర్ ార ప ిక ాలు
లక ఛజ .. త
అ ................................ అరం ఖబ .......... ర ప ర
3.5.7.3. చదువు అ ఛఁ అవగతం క ఉండడం ప క
...................... గర ; గం
ప .............. ; ర; సమ .. రం ం
వ ంచడం, ప డం; సం తం
....................... నం
నం ..............................
స .................................చ
3.5.8.2. అరథ్ హీన, అరధ్ ంలే 3.6. బో ించు
3.5.7.4. పర్చు ించు
క ........ డ ;వ
జ ...... ప న ఉప ఉప సం, పసంగం
; క ం
ట ఎ ప ...... ఒక ద
నఁ జ .................. అవ కౖ న ఎ ........ య ; ప రం
రఁప ................. బయటప
మత ........................అరం క .............................
3.5.7.5. న దు ె య్, లేఖయ్ం, భ ................ ఏ ౖ న .................... ఆ ం
ార్ ి ెటట్ ు .............ఆజ; ;
3.5.8.3. ె లే , అరథ్ ంకా
ల ం
ల॓ ......................
క జ ................ అవగతం గ ....................... ;
3.5.7.6. జా ా, పటిట్క, సూ ప ...... సం
3.5.8.4. చూపు, పర్ద ిశ్ంచు, ెలుపు,
ం ట
ప
......... ర కమ ప క
సూ ంచు
............................
ప .....చ ప డం;
ద .......................... ం
ప కత క ప కత
మత .............................. మంతం ప , ,
.. ప డం; ం ;మ ం ; 3.5.9. పర్ ారం ేయడం, ా త్ ా ప ర్క
లంక .............. య ;
........................ య ;
లంక .......... ట
.......................... ల
శ ॓ .......... క; న 3.5.9.1. ే ి , టె జన్
స ॓ ..........................................
3.5.7.7. ఉతత్ రం, జాబు, లేఖ ........................ ............ ; కష్ణ ఇ
ర..............................ఉతరం 3.5.9.2. దూరశర్వణ యంతర్ం 3.6.1. చూపు, పర్ద ిశ్ంచు, అరథ్ ం ెపుప్,
....... తం; డ ల ప ;
భ .......క ;క ;క ; వ ించు, శదపరుచ్
పతం; పత
క; ; ; నత;
టప ఘ ........ఉతరం అ కఁ .. అరం ;జ
సంపర ం; సంప ం
ఇం అంద .............................. సృత
లట ............. డ యడం వ .......... ,పద ం ,;
ట ఆ .................త
లయ 3.5.9.3. ా త్ ాప ర్క పం ; ; ం
లకఁ ................................ కఁ .......................... అ
ఖబ పత .............. ర ప క
జ ం ం న
3.5.8. ( గూ ాలైన ప ాలు, ....... తం; డ ల ప ;
పతం; పత 3.6.2. బ ి, ాఠ ాల
రచనలు, కలలు . ా ) అ థ్ ా న్
ాయ్ఖాయ్ ంచుట, సమా ా ా న్ 3.5.9.5. భదర్ప ి న సం ీతం జ బ ......................ప బ
ప ౖ .............. ఠ సక
అనువ ించడం ॓ జ ... గతప న
బ ....................................... బ
రచన ..............................రచన సం తం
బ ..................................బ
4. ం క పవరన 124 4.1.2. పజల ర

బ శ ॓ .......... బ ప శం 3.6.4. గణం, తరగ , వరగ్ ం, ణ

బ ............. బ
బ ప .............................. ద
రఁ దఁ .............. ళ
బ ................. ఉన త బ
బ ...............ౖ బ 3.6.5. ిదద్ ు,
ల బ ..................... తబల
శ లయం ............... శ
లయం
స బ ..........స బ 3.6.6. ామానయ్ ాసత్ ర్ం
జ ణో ................ జర
3.6.3. బోధ ాంశం
ర ం ....................... ర కమం
.............. ధ ం
....... అ ం
ేర్ ి, ఛఁ జకణో .... స
థ్ ా , గుణ ాఠం, ాఠం స ద ౖ ........... స ద సం
గణ్ .................... గణం; ం 3.6.7. ప ీకష్, ప ీ ించు
తరగ ............................ తరగ ప కష్ ................................ ప కష్,
దధ్ ైన ప ...... త వడం
;
ఖ ర .......
క ..........................
3.6.8. ప ీకష్లో జ ాబు
క ........................సం ం
ఙా సం ............. న సం
......................... ఫ తం
జ సం ...... గర సం
వ దఁ ....................జ
ౖ ................. వ సం
ౖ ............... న సం
సం ...........నకష్త సం
ద

4. ాంఘిక పర్వరత్ న

కఁ భళ అ లం ఉండడం; భళ క ..........క ప
చఁ .................... నడ కల ఉండటం; క యడం
జగ ............... పపంచం; స జం ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; భళ ........ క ళ ం
ఢం ....అల ; ; నడవ క; చ ; ం ఉన ; సహచర ం మర .................................. మగ
పవర ; భ జ ................ లం ఛఁజ ...... ఆ న ;
భళ అ లం ఉండడం; లం క ..................క ; ప చ త క; ర వన;
కల ఉండటం; క వడం ప
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; వ ణి ...................... ప చయం పణ్ ..................
చ ; ం ఉన ; సహచర ం సంఘం ం సం టడం ...... హం మ
సంఘం ............................ సంఘం ........ఏ ; ; ప నౖ న; బణ్ ......... అ ట
సహ సం; స యం ఝ . ప వడం
4.1. సంబం ాలు
క . ఉ గం ఁస ........ పం వడం;
ఆ ........ స తంత ష డ
క .......ఉప ర తనం జ ం .......... త జ ం
బ బ ........... సహచ , 4.1.1.1. ేన్హితు ాలు, ేన్హితుడు
బ క .............. సహచర ం
...............ఒ మ పణ్ ..................
డటం; చర ; 4.1.1. ేన్హితుడు
4.1.2. పర్జల రకాలు
చ ంచడం; డడం ఎ నఁ ఏ॓ నఁ డ
యడం ...ఒక ఒక ఉండక అ క ............... అ య
రఁ క .......బయ ళ ం వడం ఆ ఏ॓ అ ఆ అ ॓
భళ క క ప యం .............. త ... సగం ఒక , ఇం
............ ; సగం క
....... బయ ళ ం ఆపణ్ ఏ॓ ... మన
రఁ .............క ; ఒక
4. ం క పవరన 125 4.1.6.3. వలం, త , ఒంట

ఆపణేమ ఏ॓ ........మన ఒక ఎ ... ఒక బ బ ......... అం స న ;

కరఁజ లయం ం నడం ఐకమత ం
.............. ప లయం లం . య
4.1.6. అ ైకయ్త
మ .......................... శ మ ........... నం
............. ; ల; ల ఘ ....ప ం వ క జ .... డ యబడ
న జ ..... వ ; వత లంక .............. య ; జకణో ..... సమ ంచక
పర .........................పర య ; ................... వడం
ప జ ఆ అప ఛఁజకణో .......
4.1.3.1. దటి ా ి కలవడం ఉం
భ ఆ ... స వ ; వయ
వ నవ ఆం భ ... ద ....................... ల
రత శ ఆ కలవడం ఁస ........ పం వడం;
......................... ర డ
4.1.4. ఇరుగు ొరుగు
రం ...... మ య రం ;
అగ బగ ఇ ; 4.1.6.1. రుదధ్ ైన, ోధంగల,
తరం
........... ప పక ల ేన్హరహిత
........... ష అగ బగ ఆ . మం ఇ ఆ ప .... అడ ం ; అ ప ;
రం .............. ఎ రం ఆ ప ట
భ ర
ణ్ రకం ఉన అగ బగ ఆ ..... మం ఇ ఛఁజ ......... రం న
........................................ .............మన గడం
.................... పద ; ఆపణ్ ఆ ..................... మన బ ఢం ....... అసహ కరౖ న
ఆపణ్ ...............మన వ దఁ ......................... చ
4.1.2.1. ప ే ే సంబంధం ఏక ఆ మ బం .. ఒ
క ప సంబంధం ంచడం 4.1.6.2. ేరు ా ెయయ్డం
జన సం త క జ జనం; జ ;జ ; పజ , ఏ నఁ ............................ఒక
...... సంఘం త జనం; ణా ............. దల
దఫ ...................... లయం ఢఁ బం . దగర ంచడం
...................................... శం 4.1.6.3. కేవలం, మాతర్ ే, ఒంట ి ా
సంఘం ............................ సంఘం
ప క ..........సహ మ ......... ఇ ఎక ......... ఒ ; ఒ ; ఒక ;
ఉండటం ఒక ; వలం
బ క ...............సహచర ం ...ఇ ; ; పక ; ఎ ణ్ క లజకణో
ం .......................ఊయల ౖ ..............ఒక వడం
............... గ ఏ క .............. ఒంట
4.1.4.1. ాంఘిక వరగ్ ం
.................... పద ; అ నడం
................. న వరం ఏ ................. ఒంట తనం
4.1.3. ఒక ి ెలుసుకోం ి ............ ల ; ; మతం ఏ ॓ణోక లఁజ ఒక
ఎ ఏ॓ లం క .... ఒక ................... అగ వర
ణ్ ం ల వడం
క ప చయం ..................సంప ం ................... ఒంట
ఎ లం క ......ఒక ....... అంతట ;
4.1.5. ఏకత, ఐకయ్ం
వడం అంతట ; ;
ఎ లం క ... ఒక ఎక మ ఒ మ గల స ంతం ; స యం
వడం ఏ॓ .......................ఏకమవడం అంతరం; ; న; పల;
ఎ ॓ ఏ॓ బం భ .......క ;క ;క ; ప
ఒక పక న ఒక ంచడం క; ; ; నత; .......................
సంపర ం; సంప ం ................................. వలం
4. ం క పవరన 126 4.1.9.2. హం సంబంధం

4.1.6.4. సవ్తంతర్ వయ్కిత్ ఆ ..... ద వ ; ల 4.1.9.1.5. మనమడు, మనమ ాలు

మగ
ఆ ఆ .......... స తంత వ ఆవజ ... తరం
ఓ ....... తన; తన ; ; క 4.1.9.1.2. అయయ్, తం ి,ర్ ానన్, ...........................మనవ
..........................మ మ
4.1.7. సంబం ా న్ దలు ెటట్డం అమమ్, త ల్

; ;ౖ ; క ............................... నతం 4.1.9.1.6. ినతం ి,ర్ ెద ానన్,

; ఖ ...ఇబ ం , ఇబ ం ; సమస మామ, నన్మమ్, ి న్, ెదద్మమ్,
ప నఁ జణే . ల కనడం ేనతత్
4.1.7.1. సంబం ా న్ అంతం ేయడం ........................ స
............................... న మ
స ం
అడగడం; అ ; ణి
ణ్ .......... ండవ ండం
.........అమ మ ,; త ద
అ మ ; రణం; పశ ; ....................... అయ ; తం
మ ............................... మ
రణ ......................... తృత ం
............................... నత
.......... తం త న
4.1.9. జనయ్తవ్ం, బంధుతవ్ం, రకత్ .................. ; సవ త
.......... ; ; డ,
..................... ద న
సంబంధం .......... త ; ద
....................... దమ
ఎ ఛఁ జ ....... ఒక ................................అన
సంబంధం ఉన .................. ; సవ త 4.1.9.1.7. ెదద్ తం ి,ర్ ిన తం ిర్ లే ా
ఘ ....................ఇ జ సవ
ేనతత్ మామల సంత , జాఞ్
ఘ గృహ సంబంధం న
... న ద డ
మణ్ ....... ర టం జ
.............. ద డ
ౖ ఁ ......... దగ సంబంధం ...........సవ న ద
...... అమ
ఢఁ ..... దగర సంబంధం ........................ సవ త
ద డ
............................సంబంధం జ ..... డ న
..... అమ
మణ్ ........................ ట కం .......... టడం; క
ద డ
బ క ... న ంబం
4.1.9.1.3. ోదరుడు, ోద ి
4.1.9.1.8. ోదరు డడ్ లు, ోద ి
4.1.9.1. పుటుట్క ో సంబంధం ........................ ; ద
డడ్ లు, కోడలు
ఖ ............... రకం .......... త ; ద
॓ ....... ఇం ద; యజ ................................అన ణ్ ...................... న
.....................సరళ ఖ బ బ జ డ
4.1.9.1.9. పుటుట్క కర్మం
న
4.1.9.1.1. ాతయయ్, అమమ్మమ్, జ ఆంగఁ జ ....... దట
ానన్మమ్ ....................చ న న
జ ఁ ఏ ........................ ఒ డ
ఘ .............. ఇం ద
...........చ న ద జ వరన న
................ ల ద
వ ...............మద డ
తం . అ వం క; వం న, ర
4.1.9.1.4. కొడుకు, కుమా త్ ,ె కూతురు .................. అ న
........... తం న; తయ
క ....... ంబం; సం రం .................... అ ద
............................ తయ
........................ ర
........ అమ మ ,; త ద 4.1.9.2. ాహం ో సంబంధం
ప .......................... ల
యకణ్ .........యజ ఎ ం
.......... ; ; డ,
ప ....................... త ... ఒక క ఎ వ ం
........................ సవ త
........ గతం ; తన; క ఉండటం
ర ం; ; న
4. ం క పవరన 127 4.2.1.3. క కలవడం

ఎ ఏ॓ క జ ............ దతత 4.2.1. క ి ావడం, జటుట్ తయారు

.......ఒక క హ న డ ేయడం
...... హం లఁ ..............దతత
ఆ ॓ ...... జ డటం
సంబంధం జ .దతత న
ఏ॓ క ..........ఏకం
త
4.1.9.2.1. ె టి, భరత్ , గుడు, ఏ॓ క ............
జ ...దతత న
ప న్, ెం ల్ ాము, ె ల్ ాం, ారయ్ ఏ॓క ...... ఏ క ం ; కలపడం
తం
క ........ డ ; వ
ణి
ణ్ ............... ండం ప
4.1.9.7. సంబంధంలే ; క ం
ధణి ................................ గ
....................అక ర క ..................... క ం
4.1.9.2.2. అతత్ ా ి ఇంటి సంబం ిత .................
............................సంబంధం
.......................... ం
జ .........................అ
4.1.9.8. కుటుంబం, సం ారం, ోతర్ం, చ మ ... చ జ ల
వ .................................మ
ెగ జ మ ........జన స హం
భ ............................... వ
జ ............. ; ల;
............................ వ న క .... ంబం
ం ం ............... జ క
స .................................. మ గడం
భళ ఆ .....కల వడ
.................................... అత క .... కర; ;
మం మంద ం ం
. అత సంబంధం ప ;ప ;
మ .. ట ; ం ; ;
వ
4.1.9.3. గుడు చ చ్న డడ్ , జ ల; మంద ; సంఘం;
ఘ ....................ఇ
తంతువు, ధవ, అప న్కుడు, స హం
............ ల ; ; మతం
స ఘ ....... స శప
ఆలు చ చ్న ాడు ......................... తం; గ
అ ం .... ద గ బం ర ...... జన; బం ష 4.2.1.1. ఆ వ్ ంచు, ిలుచు
ఆం ం ....... ద ండం ప ..............................
4.1.9.9. జా , వంశం
ఫర క ..... మ బ .............. ంచడం;
అ .........బ
ం ; వృ
రం జ ............ గ ఏ॓క ...... ఏ క ం ; కలపడం
బ .......... ఆ ంచడం;
............ ల ; ; మతం
చ న డ లవడం; గతం ప
రం .................. అప వ ............... పరం
ం .......................... తం రం . మ య వర ణ్ ౖ న; 4.2.1.2. ఆక ిమ్కం ా కలువు,
తరం
స జ మణ్ చ న ఎ ి ించడం, ఎదు ోక్
టం వ ...............................వంశం
......................... ; వంకర నఁ ల ఁ భ ...... ఆక కం
క
4.1.9.4. అ ాథ, త ల్ తం ిర్ లే డడ్
4.2. ాంఘిక కారయ్కలాపం భ స ॓ ............. క త న
........................ తం
భళ అ లం ఉండడం; ఁ . ప తడం
గ ఆశమం అ శమం
గ ..............................అనద కల ఉండటం; క
4.2.1.3. క ి కలవడం
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ;
.......................త కఁ ..... ఎం ,ఎం క;
చ ; ం ఉన ; సహచర ం
జ .....త భ ...... క ;క ;క ;
తం డ
స జ ఏ॓ క
క; ; ; నత;
.......................
కరణం
సంపర ం; సంప ం
4.1.9.6. దతత్ త సుకో, దతు
త్ ేసుకో జ॓ ర ం ............స జ
ర కమం స .....క ,; జ ;జ
...................................దతత
4. ం క పవరన 128 4.2.2.3. ఉత వం జ , , క

4.2.1.4. ద ిశ్ంచు, ాక, సంద ిశ్ంచు ప ..... ంబ ం 4.2.1.9. ాంఘిక సంసథ్

అంత; అం ; అంద ; అ ;
దర ........................... దర నం ......... క వయ
; ప ; తం ;
............. ; ఉం
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర 4.2.2. ాంఘిక సంఘటన
... తం ఉండటం
.............. ద వడం
ఁబ ......................... లబ ఇ ...............ఆ రం; క ;
.................................. ంప యం
4.2.1.4.1. ఆ వ్నం, ఆ వ్ ంచు, సంఘట ............................. ప
4.2.1.7. గుంపు, గణం, వరగ్ ,
అ నం ించు, స ామ్ ంచు,
సమూహం 4.2.2.1. ాంపర్ ాయక-ఆ ారం
ావ్గతం పలుకు, సుకో, ీవ్క ించు
జ .....................................జ ఆం ఆ జ
ం
............ ంప యక ఆ రం
............................స ం 4.2.1.8. వయ్వసథ్ , సంఘం, సంసథ్
.................................. ఎవ
బ .......... ఆ ంచడం; ఏ॓ ...................... గం .... రస ం ; ;
లవడం; గతం ప ఏ॓ వ వస ........................ వ వస వ ;వ ;
ఆ .............. రం మ . ట ; ం ; ; ; ; ర ం
4.2.1.4.2. ఆ థయ్ం చూపం ి జ ల; మంద ; సంఘం; రణ్ ....................... రం
స హం .................. ట ం యడం
ఢం /ఇ ....... ఆ ర వ వ రం
ద ........ ఏ ........... మకరణం
ౖ ఁక ........................ఆద ం
యడం
మణేనఁ ఆ .. ఆ థ ం 4.2.1.8.1. సంసథ్ లో ేరడం
పం ర ర డఁజ ఆట జ
... ;
మ నఁ .............చ న ళ
.................... అ ద
4.2.1.5. సమా ేశం, గుంపు, సభ సం స ॓ క నఁ ................ ప ర
............ లయం రడం
ందం ............................... ందం
4.2.2.2. ఉతస్వం, పండగ, సంబరం,
ం ......... ం ; స హం 4.2.1.8.2. సంసథ్ ను డడం
చూపు, పర్దరశ్న, పర్ద ిశ్ంచు, ేడుక
మ . ట ; ం ; ; ఆ ................... బ ; వ
జ ల; మంద ; సంఘం; ఆ....... చక ; సమతలం;
ఇ జ ....... అం క ంచడం;
స హం స ; మరస ం ; స షం
అ మ
మ ....... స శ సల ఠ .............. ఆచరణ; న ం ;
డగ ........................
ఁ భళ ......................... ట ర ం
క .. కష్ పణ; కష్ ంచం ;
సర ............................. సర
4.2.1.6. ాలొగ్ను కష్ ం
...ఆనందం ; ఉ హం;
.........అ చ ; హ ల 4.2.1.8.3. సంసథ్ కు ెం ిన ి సంబరం
ం .మగ,మ ; మగ ; ఎ ప . ఒక ౖ ఉండటం 4.2.2.3. ఉతస్వం జరుపుకో, కొ
ప గ ; న ఏ॓ వ వ ..... ల
క ................... యాడు, ేడుక ేసుకో
ం న
................................. ఏ॓ సంస అ ॓ సంస ఖ ర .......
భ ....... క ;క ;క ; ఒక లయ ం .......... ఊ
క; ; ; నత; ప డం
మ క లయం
సంపర ం; సంప ం ;
వడం
భ నఁ ........................ కలవ ...................ఉండటం; ఉం
క ............ హ టం; స ల ........................జ
హ టప
4. ం క పవరన 129 4.2.6.2.1. ఆ బం ఆట

4.2.3. సం ీతం, సం ీత ాసత్ ర్ం 4.2.3.4. ాయకుడు, ాఠకుడు, 4.2.6. ేడుక ోదం మ ియు కీర్డ,
ఎక లజకణో .... ఒక సం ీత ేతత్ ార్ం , ెలవు, ఉ ోయ్గం .
ట ఆ ఛఁజ ణో మం ా లో వయ్సనుడగు ా గూ ిచ్
. యం, ట; చరణం; పద ం; ఉన శర్మాప ోదనం ొందడం
ట; సం తం ...... .............ఆనంధం; దం
.............. త ; త ; .............................. టక .......................... క
తబ న; తన ..........................ఆట మ రజ
ల ధ లట న ట జ ణో ం ....... ఉం న రం
............ ట య॓ .అ ప ; య ; ద .................. లకేష్పం
ప ; సం త బృందం వ ఁ ................. న ;న
.......................సం త అ య ; , ........................... అల
4.2.3.1. సం ీ ా న్ కూరచ్డం 4.2.3.5. ా దయ్ ప ిక ాలు
4.2.6.1. ఆట, కీర్డ
క క ; రచ త; ఖ ; ఖ ; అం ..మం ర .................... ఆట
ణా॓ ........................ ఁ ఁ ర
..................... త ర ........... ర ................. త ట
ల ............ ట ర ం ట .. ం ర ............... బం ఆట
................... నం ................ ,న ప ట .............................. ట
క ................చ లఁ ...............................ఎ ర ......................... ఆట,; డ
హ ........ వడం ం ల ............. రఊ లఁ ......... ం
ట ..
4.2.3.2. సం ీ ా న్ ా ంచటం
న ప కరం 4.2.6.1.1. అటట్ ముకక్ల ఆట
అ ..............ఒ ంచడం ................. బ ............................ బం రం
...................................... ం ...............................
.......... యడం 4.2.6.1.2. చదరంగం ఆట
సం త ........ సం త బల 4.2.4. ాటయ్ం
వ ............. క
సం త . సం త ప కరం ............................. ట ం చదరంగం ర ..చదరంగం
ఘ ................ నృత ల ఆ
4.2.3.3. కొ యాడు, ాడు
......................నర చదరంగ ర చదరంగం ఆట
ఏ ..... ఒంట డడం
ఏ ......ఒ య 4.2.5. ాటకం, రూపకం 4.2.6.2. కీర్డలు
.................... ం ; స రం ఓర .......... అ ం ; ; క ర ..................... మం
...... ; పలక ం ; ; పకం; ం .......... ర పం ం
ం ; ; ట॓ ............................ టకం ఁ ...........ప పం ం
ం ట॓ ......................న పలం ప ర .......మంచంౖ
య ; , రజ ణో . పల ఉండడం ఆడటం
.................. తం ..... ఆ రం; ; పం; ం ణే ఆ ... ద సగం
........................ ఆల ం పం,ఆ రం ర ......................... ఆట,; డ
వణీ ఆ ............ ఏ వ ం
ఆ ................ నక సగం
ం ...................................ఈల
4.2.6.2.1. కాలు ో కొటిట్ ఆ ే బం ఆట
.......... ప
గ ......... డల
4. ం క పవరన 130 4.3.1.2. ణికత ంచడం

ం ల ర ం ప దజ ర . ఏ॓ .... ఒక న
ర ... ఆ బం ౖ ం ఆట ఖ ........................... ఆక ం
ఆట ం ...................అలడం ణ్ ............ ణం; ; పవరన;
...... ఠ ...............ఆచరణ; న ం ; లకష్ణా ; లం
ఆట ర ం .................. న
................ఊ .. గం టక ....... మగ ం అ ; లకడ;
రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట; యడం రౖ న
ంబ ; న ల ; న ; ర ర ......................ఆట ఆ ఠ క ................... న ం ట
క ల ... ంచడం, టడం ఢం /ఇ .......ఆ ర వ వ రం
రఁ ఆ ................ క సగం .ఆన ; ; హ ;
4.2.8. చమ ాక్రం
సం తం
4.2.6.2.2. బం తటట్ లో ేసత్ ూ ఆ ే చ ....................... చ ౖ న బంచ .................... ం ; బ
ఆట ......... కద ంచడం; గమనం బం త వన ; వన
................. ధ త గల ...........చమ రం భ ................. ల
............. ర ............... వ వ య
క ం ..........ఉ తం మస ...... ఎగ , అప స ం; ..... ఆ రం; ; పం;
సరడం ప సం; సరసతగల పం,ఆ రం
............................. ; ల మస క .........ఎగ .....................................ఉం
ర ౖ ............ డ ...........మంట మం ; మం ప క ....... రం
ర నఁ ............. ఆట ం క .... యడం స ................ జరపడం
ఎ వడం ....... పగ ; అంత ....................ఆర
ం బ ............. డౖ న బల
4.2.8.1. వర్ ైన, ముఖయ్ ైన 4.3.1. మం , గయ్, ై క
ర ..............ఇ ప చకం
వచ ళ ప ............ఎ ప అ ............... అస ; ఖ తౖ న ఆ కణి
ణ్ ................ మం పవర
హమ ................... హసం ఆ ఆ ............. మం వ ;
4.2.9. ెలవు- ినం
మం
4.2.6.3. అ ాయ్సం, ాయ్యామం ................. ల నం ఆ క ...........
కష్ణ్ ...............................; కష్ణ ....... ల వడం ఆ క ........ మం య ం
............. ; కష్ణ ఇ ఫర డగ జ ... న ఆ ఢం ....... మం
న
4.2.6.4. దం ఫ ............ రగడం; ; ఆ రజ ణో ...... గ ౖ న
........... ర పం ం ; పర టన ఆ ణ్ ................మం తనం
ం ................ పం ం క క ..... ఉ త సమయం గల జ ...త య
.........పం ం జ .. న సమయం గల .................... తప
నఁ ...... న ం చ .......................... నం
4.2.7. ఆట, ఆడు, ాటకం, ....................అంగ ; త య ........... ఉం
ా ంచడం, ఎగ ా ె య్, ............................. సన
4.2.9.1. ామ సమయం
ప ి సం
.......... మ సమయం 4.3.1.2. ార్మాణికతను ా ించడం
ఎ ర డ ఁ
సమయం అ ం .......................అం రం
క ...............ఒక ఆ ం
సంతస టడం స కజకణొ . ఆ ద గ ౖ న
4.3. పర్వరత్ న
....... ; తం; సం ర ణ్ ం;
. ఉ సం ఉండటం
ఆ ణ్ .మం తనం; మ ద సర ం
కమ
4. ం క పవరన 131 4.3.3.3.

4.3.1.2.1. తకుక్వ ార్మాణికం 4.3.1.5. ఓరుప్గల, కరమ్, ో ి, 4.3.2.3. అ మానం, గరవ్ము

ఒద నఁ క .... అస నౖ న ాయ్ ిగర్సత్ ుడు, సహనంగల, ఎ నఁ ఒ ర
క రజ ణికం సహనవంతుడు ... ఒక సలం ఉంచడం
త వ ఉండటం ఒ ...............................ఓ 4.3.2.4. అ శయ
... ఎ ం ; ;బ ; క ........ మ ప
వ కం ఛం ....................... దనం
నటన క .........న ం
4.3.1.3. పర్వరత్ నలో ప ిపకవ్త ............................
ప ర ..... లౖ
........ మ న ;
ఉమ క వయ ఉంచడం
ల న
తగ పవ ంచడం
చ 4.3.3. ేర్మ
అ ం ; అవడం;
; న 4.3.1.5.1. ఆతురప ే, ఓరుప్లే , క ................ జతపరచడం
క ........ ద సహనంలే
ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
పవ ంచడం స పం; ప ం
......................................
వద ............................ ఎదగడం ॓ ......... ఇ యడం; ఇ ;
ఓ నఁ . ఓ క
ం ; సమ ం
4.3.1.3.1. ప ిపకవ్త లే పర్వరత్ న టడం
మ .............. గ గల; బ ;
........ లబడడం; ;
క ....................... హం
నం
గ బ క .అల ................................ న న
గ బ ..............................అల 4.3.1.5.2. ర రలా ే ఁ కరజ ..............
జ .............. న ఁ ...... ల డ
అం ..మం
ణ్ ........... ల
ఎ ................................ ఒక 4.3.3.1. అసహించుకోవడం, అసహయ్ం
పవ ంచడం
ం చ ........ ఖం , దర, ేవ్ ించు
నర ....................... త ; త
ఉండటం
.................. ప ల హ ........... క ం వడం
ల ప ..... త
న ; ప,మగ డ
ం బయట పడటం 4.3.3.2. పటిట్ంచుకోక ోవడం
వ . అల ల
4.3.2. ఒక ి పర్శం ించడం ఈ మఁనఁ హ క ... ఇ
4.3.1.3.2. ె గల
ఇబ ం ట
ఇజ క ..................... ర ం
గణ్ .....................గణం; ం దగ ................ తగ
4.3.2.1. ఒక ి అలకష్య్ం ెయయ్డం జకణో .....సంబంధం
4.3.1.4. ేరు, ేరుపర్ షఠ్ లు, పర్శ ిత్
ఎ పరఁ బ క .. ఒక మ ఁ ...
ఎ ఖ క ఒక ఎ వ ంచ
ం డటం
కలతపరచడం స జణో ............ స
ఎ .......ప గం
ఖ ................. క వడం
క కర ....... లకన
...................... గల హ కర ....... ఇబ ం పడ
డటం
బ ం .................. చం
........................... 4.3.3.3. ి ెటట్ ు
ఆ ంచడం
ం ...... త
......... లబడడం; ; .................... వడం
ం ...................
నం జ ఘ .... న
.................... పద ; 4.3.2.2. అణకువగల, నయపూరవ్క ఇ
మ ........... అణ వ గల జ ....... వ యడం
4. ం క పవరన 132 4.3.6. తన అ ఉం వడం

; ;ౖ ; కప ....... స ప జనం 4.3.4.8. వయ్కిత్ అపహ ించు

; ఉండట
ప నఁ క ..... డల
.............................. ప
4.3.4.4.2. వయ్కిత్ ఉప ించడం ంగ ంచడం
ం॓ ............... ర
......ద లఊ ఓ క ......... 4.3.5. జా
చఁ ఆం ............ న
............ గల
4.3.4.
4.3.4.5. ఒక ి ో పంచుకోవడం
ఆ ................. మం 4.3.5.1. అ , ాణయ్ములే ,
ంచడ వ మ .......... ఒక జా లే
ఆ ణ్ ........... ణవం పం వడం
ఖ ........ డ ; ;త ;
ఛఁ .................... ప ఉన
4.3.4.5.1. ఆ ారమవువ్, చం ;
ధ ........... ధర ణా గల
ఆస ాఅవువ్, మదద్ వువ్, స యం ఇ .........................అ
4.3.4.1. ేయడం ం ...................... న ఉం
ఓ పక .................స యం
ఖ .................... చౖ న
............. వడం గ ...........................స యం
ఁ .............
.......................స యం
4.3.4.2. స యం
........................... పం ణీ 4.3.5.2. నమమ్క ైన,
ఆస ..........................స యం మద ............. మద ; స యం ావ్సముగల, ావ్స ాతర్ ైన
4.3.4.2.1. అడడ్ ించు, ఆటంకపరువు 4.3.4.5.2. పటిట్ంచుకోవడం భ ................... నమ కం గల
ఆ ఆ ....ఆటంకప ఎ జ ర నఁ భ ఛజ ........... నమ కౖ న
......ఒక అవస ల ర డం
మ .......................... యత
4.3.4.3. సంయుకత్ ం ా
4.3.5.3. శవ్స య,
ఎ ఏ॓ ం . ఒక 4.3.4.6. జోకయ్ం, మదయ్లోపర్ ే ంచు
ఒక అం ం శవ్ ించద ిన
అ వచ ఁ ...న మ
............................సంబంధం ధ ............................... రబ భ ర ......... నమ ద న
ళ ర ........... స య
..... పక పక న క ఉంచడం 4.3.4.6.1. ెడ ొటుట్, ెడు,
4.3.5.4. ావ్సరహిత
భళ క .......... క ప ాడు ె య్, లూటి
యడం ఖ ....... డ ; ;త ; భ స ............................నమ కం
... సంబంధం; చం ; 4.3.5.6. కపటి, ొంగభకిత్ గల ాడు,
హ సంబంధం ఖ క ...............
నయ వంచకుడు
ఖ క .. డ ; రపడం
4.3.4.4. ావ్రధ్ , ప ోపకార
గ .ఆటంక ప ; కలత భ జ ... ంగ బ గల
ఆ ............ మం ట క ం ; డ ,;
ఇ ................. రప 4.3.6. తనను ాను అదుపులో
; ; ర
ంచ ఉంచుకోవడం
. ఇత ల ం ఆ ంచడం ఆ ॓ ............... స
మ జ బ
................ మం ట ఆ మ .............మం మన
4.3.4.7. శకిత్ ో పర్ ే ంచడం ...... అంతట
4.3.4.4.1. ావ్రథ్ ం
; ;ౖ ; ఉండటం
ఆ మ . మం ; ....................మ మ ;
ం డటం మ వడం; స ృ ; తం
రఁ ప ం ; బయట; బయ ;
బ రంగ; హ
4. ం క పవరన 133 4.4.2.3. ప దం

హ ఁ ................ కదల ం త .................. మ న 4.4.1. ఐశవ్రయ్ం, య

ేర్ సుస్
కలగ పడం;
4.3.6.1. తనను ాను అదుపులో అ న॓ ................అక ;
ం క .........
అ ం ; ఆక క
ఉంచుకోక ోవడం య డం
ఆ .................... ఆ గ ం
థ జ ..........................ఆగ ం ఎ .............. ప న
ఆ న ........ మం అదృషం
భళ అ లం ఉండడం; .......వంకర ళ ం
ఆ బం వణి .... మం తం
కల ఉండటం; క ఉంప ఆవణో ............ ం ం
4.3.8. పర్వరత్ న మారుచ్కోవడం
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; న ....................అదృషం గల
చ ; ం ఉన ; సహచర ం ఎ నఁ ఢఁ ...ఒక
ప ఛఁ ....... ఎ వ ఉండడం
ల .... పం ల దగర వడం
............. ప
ఎ నఁ బద .........ఒక
ఆ చఁ .... అం
ర డం
జ ం
4.3.6.2. మం , ముదుద్ ా ఉం ే, ఎ ............ ఒక ం
ం ...................సరళం
భర్ ైన కణి
ణ్ బ లఁ ......... పవర
మ .......... ఉం 4.4.2. ఇబబ్ం ి, కషట్ ం, బాధ, శర్మ
నఁ ద లఁ .....
క .................................. షం
4.3.6.3. బర్తలే స
ఖ ................... ఆపద; ప దం
ం ం క . ందర వందర ప ప పడటం
ఖ క ....................
యడం ......................... మ
4.3.8.1. అనురూపం ె య్, ఒపుప్,
ల క ......... ప డటం జ ....ఇ ; ందర; త ర ;
స ి ోలుచ్
భం ..................... త తం ; ంట ;
బ బ ॓ క తం డటం; గవంతౖ న
4.3.6.4. తపుప్, ొర ాటు స మ ... ; మరణం; మరణిం ;
ఏ॓ .............................. ఒక; ఒక మరణిం ట; మృ
4.3.9. సంసక్ృ
కమక ....... కమక టడం; దం ం , దండన;
బ క ....అప తం ;త అపణ్ గ కత ( సం యం ంస
) ............................. గ కత .................................. ౖ రం
.............................. బతకమ
అవస; ఇబ ం ; ఇబ ం ప ;
4.3.7. సనమ్ ాయ్దగల, సభయ్తగల
4.3.9.1. ఆ ారం, ాడుక ఇబ ం
ఆ జ .......... న
మ ఛఁ ............. మ
ద గల ....................... క 4.4.2.1. పర్శన్, సమసయ్
ర .. అందం; అందౖ న; క ....................అవస; సమస
4.3.9.2. అ ాయ్సం, అల ాటు
4.3.7.1. అమ ాయ్ ైన
స ం అడగడం; అ ;
ఁ ఏ॓ .ఏ ఒక
అ మ ; రణం; పశ ;
ఆ ణ్ . మం తనం; మ ద అల ఉండటం
రణ
కమ ......................... అ స
ఖ ................ప దకరౖ న ............................అల 4.4.2.2. అ ాయం, పర్మాదం
నస ............... ం ; రౖ న; ఖ ........................
4.4. ఐశవ్రయ్ం, య
ేర్ సుస్, ఇబబ్ం ి,
మ తనౖ న
బ మ ......... అమ ౖ న కషట్ ం, బాధ, శర్మ 4.4.2.3. పర్మాదం
అ ......................సంప అ న॓ ................అక ;
4.3.7.2. దురబ్ల ైన
అ ం ; ఆక క
ఎ .......ఒక ..................................
వంకర ళ వ డం
4. ం క పవరన 134 4.4.3.7. ం ,బ బయటప , బ

ఖ ................... ఆపద; ప దం /న ........... అ యం; ....ఎ ం ; ;బ ;

ఖ అట ......... ప దం ఉ తం ; ఉత ; వ భమ; వ కం
వ మ ........................... ౖ ర ం
అ జ అం ం ; ఇవ డం; ంచడం; మ ........... ౖ ర ం
..................... గ మ ధ ం డడం
టక ........................ ౖ రం ప జ ...................... పడ మ . ౖ ర ం ఉండడం
నఁ కళ ఆ .............. ప కనఁ ......................... ల వద
4.4.3.2. ి ికితనం
॓ పగల ; ; టడం; దం ం , దండన;
బద ; బద ంస చమ ఉండడం
స .................... రదృషం క రం; ల క కటడం; చ .........................
.......గ నచ ల రం
4.4.3.3. త ిప్ంచుకో, దూరం ా ఉంచు
ర ............ఉం , య ం ;
4.4.2.4. పతు
త్ .... రస
ం ; ;
య ం
ఆ .................. అత వసర; ఆపద మ ణో .......... ఉండటం వ ;వ ;
జ ............... కంపం కష్ రఁ ... కష్ ర ఉండడం ; ; ర ం
ఝ .............................. స లఁ . ఓ ; ం త లఁ ..................... త ం
ఘన ర ం; వౖ న ట ......... ంద ళ డం .......... న మళ డం
ప
4.4.3. క ట్ ా కి బదు వవ్డం 4.4.3.4. జాగరూకత, హెచచ్ ిక
రం .ఇబ ం పడ; ంత; ;
ర ప ట; ం ; అ కఁ .. అరం ;జ ె య్
దం; వ ధ జ ర నఁ ధం ........ చ క
..................................ౖ రం ............... అవస ఎదగడం ధ .............. చ క గల
కఁ .... ఎ ం ; బ .................... ; బ
4.4.2.5. ేరు ేయడం, ఒంట ి
ఎక ..........ఒ ; ఒ ; ఒక ; 4.4.3.1. ైరయ్ంగల, ాహ ి 4.4.3.5. సమసయ్ ా ించడం
ఒక ; వలం చమ॓ ........భయం ం అ ..... జ క నడం
ఏ ...........ఒంట ఉండడం ణుక ............ సమస క .... సమస ందడం
ఁఆ ............. అ ; వడం స క ............ స ; సవ ం
బహ ..... ; ధృడౖ న; బలం
4.4.3.6. ఓరుచ్కో, సహించు
................... ల ం ; బ యౖ న;
....... ఉం ; ం ............................ ం ఖ లఁ .........................ఓ
ఉండడం య॓ .అ ప ; య ; ద మ ......... రచ బండ
.................................. ఋ వ ......... లబడడం; ;
నఁచఁమఁక ...........ౖ ర ం నం
4.4.2.6. ీణించడం, కష్ను
ఉండడం
అనుభ ంచడం 4.4.3.7. ంచు, బ కిబయటపడు,
మ క వమ ప
మ .............. గ గల; బ ; బర్తుకు
ఎ ణ్ క .... ఒక
ం పడటం హం బంచ ప బ బయటప
ం ......................తగడం ...... బం ............................... బ
..... అ యం; యం; బ ణ్ ...... ౖ రం ............................. వర
జకణో బ న ణం
హ ....ఎ ం ; ఎ వడం;
రగ బ న; రస ంచడం
4. ం క పవరన 135 4.5.3.3. కమ కష్ణ, గం, , కష్ణఇ

4.4.4. కషట్ ంలో ఉనన్ ా ి బం ...... ఆ ; 4.4.5.2. దురదృషట్

ఆదుకోవడం న ఆ ........ రదృషం
. స ం ;
ఎ నఁ క ఒక బ ఘ .....
ణ్ .............................. త
నకష్తం ట
ఇబ ం బ ఇవ డం
........................ ం
మద .స న .............. అదృషం
ల ఇబ ం
న మ ....... అదృషం
ళ ం
ం డడం
... ఎ ం ; ;బ ;
4.5. అ ికారం, అ ికా ి
వ కం 4.4.4.5. కా ాడు, ర ించు
............ ప డం; య .. అ రం; యకత ం;
......................
బ ప లన
4.4.4.6. సంబంధం నుం ి సవ్తంతర్ం జ ం ............................ జ ం
4.4.4.1. క కరం, కరుణ, దయ ............................... స
...............................కట
అ ........ అ ఇవ డం హ॓ ................................హ
....... ఉం ;
ప ద .......... క కరం క ....................అ ర
ఉండడం
ఉండడం
ం ............. ట 4.5.1. అ ికారంలో ఉనన్ వయ్కిత్
మ ........ ంతస వం స తంతం ................. తంత ం గ ....................... ;
4.4.4.2. ఆ ారమవువ్, ఆస ాఅవువ్, జ ............ ఎ య॓ అ ప ; య ; ద
మదద్ వువ్, క కరం చూపుట 4.4.4.7. ఊరట, స యం వ
మ ....................... ఓ మద . స యం వడం 4.5.2. అ ికారం ఉండడం
.............. య ; మద ............. మద ; స యం
య ........................ పద
॓ ం రం రజ ............. ఊరట
రఁ జకణో ... చడం 4.5.3. అమలుప ి ే అ ికారం
ం ........................ ఊరటం
4.4.4.3. ౌరవం ా
వఁ ........................... ఊ 4.5.3.1. ఆ ిపతయ్ం, ాయకతవ్ం
జత ........ గత న
వహించు, ారధయ్ం వహించు
జత ........................ గత గల 4.4.4.8. పర్మాదం
య క యకత ం వ ం
క .............................. త .....అ యం; యం; బ
మ క ............. హ ం 4.5.3.2. ఆజఞ్ , ఆజాఞ్ ించు
4.4.4.4. కషట్ మునుం ి కా ాడడం
మ క ...... ం క .....కర; ;
ం ........................... క
4.4.5. అవకాశం, లు ప ;ప ;
..... రస ం ; ;
వ
వ ;వ ; క .............. ఆ ; ;
............................. ఆజ
; ; ర ం అ ం ; అవడం;
..... దల ; న 4.5.3.3. కర్మ కష్ణ, ాయ్ ాగం,
................ ం
ేరుప్, కష్ణఇవువ్
ఝల ................................ప 4.4.5.1. అదృషట్ ము
ం ం ... జ ం క లం త ణో ............... కమ కష్ణ
త ......................త ం ; నవ య
బణా .. ఏర ర ; ల
త ం వడం క ;త ;
న ఎ ......అదృషం ఒక
బం .................. వడం త ;త
న .................... అదృషం; కర
బం . ప ; ; ంప
;బ ం
4. ం క పవరన 136 4.6.2.1. పర ,

4.5.3.4. య ంచు, పర్ ి, 4.5.4.5. అనుస ించు, ెంటాడు, .............. ద

ాయబా ి షుయ్ ా ఉండడం స ......................... స

............. ఆజ; ; ................................ 4.6.1. ఏలే ాడు, ప ి ాలకుడు

ల ం క క ..................అ స ం య క .... ప ల
................. ధ త గల
4.5.4.6. అ ికార ికక్రణ ................ టం
4.5.4. అ ికా ికి సమ ిప్ంచడం ...................................
ఆడం ఆ .............. అడ ం
.............. జ
య ......... య బదం ; ం ................................ పవం
యం ; యౖ న ఖ లఁ ....................... త 4.6.1.1. ాజ కుటుంబం
ఆ నఁ .......అ థ అడ ం ; అ ; ఆ ......... ఉతమ; మం ; మం ;
సమ ంచడం ఆపం ; ఆ ; ; షౖ న
; ం
4.5.4.1. అణి ి నడుచుకో, ఆ ణ్ ............... ప తనం
4.5.4.7. పరతంతర్ముకా , సవ్తంతర్ ........ ప
ఆజఞ్ ా ంచు, ఒపుప్కో
కఁ క .. అ ణం ప ఆ ... స తంతం ఉం 4.6.1.2. పర్భు ావ్ ికా ి

4.5.5. ౌరవం ............

ప ............... ; ర; సభ ....... య నం; స శం;
వ ంచడం, ప డం; ...............................
స హం
నం
4.5.5.1. ేరు, రుదు, ష్క
ి
హ .. ; ం 4.6.2. ౌరుడు
ప ......... పం లమ
ఘ .... ర ;
4.5.4.2. ఆజఞ్ ను ికక్ ించు ర .......................
గ ; ;
బ ..... రగబ యజ
4.5.5.2. ౌరవం కోలోప్వడం
జ జనం; జ ;జ ; పజ ,
4.5.4.3. ోహదం ె య్, ప ె య్ ఘ .... రవం వడం
జనం;
క .....................ప జ ........ జ క
4.5.6. అంతసుత్, ద జ్ ా, పర్ షట్ , థ్ ా ,
క .... కర; ; బం జ .............. వ ం
ా
ప ;ప ; ..............................
వ ఏ॓ బ ............ ఉన త
జ గ
క .........ప వడం
..... న ధృ కరణ పతం
ఘ క జ ..... నప
4.5.6.1. ఉనన్త థ్ ా
..........ఇం ప ం
ధ .............................. ర
4.5.4.4. బా స, ా ి, ాసుడు హ ......... ఉన త 4.6.2.1. పర ే , ే యుడు
ఇ ............... ఆ రం; క ; ర ..................... ల
4.5.6.2. చ థ్ ా
ంప యం శ ........ శ
.......................... స ం క . ం ఉ
శ .......... ల
.................................... న ఆ ................... త వ
4.6. పర్భుతవ్ం
భ క ................... రస ం ; ల
లక ........................ప జనత స ........ ప స
ఝం ............................. ం ప ...........................పర ,
య .. అ రం; యకత ం; ఆ ............. బయ వ
ప లన
4. ం క పవరన 137 4.7.5.2. అ ం , శం ం , సం ం

4.6.3. పర్భుతవ్ కా ాయ్లయం 4.6.6.2. ౌతయ్ం త .......... ప డం

దఫ ...................... లయం వ ల .......... త ం, య ;
న ...............................
....................... క; మద వ ; ధ క 4.7.1. ాయ్యాలు
మం ఘ .............. మం ఇ
4.6.6.3. ార్ ధయ్ంవహించు లఁజకణో ................. న
4.6.3.1. పర్భుతవ్ సంసథ్ య క ...............అ రం
న క ..............
త ......... య నం చ ం ; య 4.7.2. చటాట్లను అమలుపరచటం
ర ం ................ ర ం వ ం
బణా .. ఏర ర ; ల
స సంస .............. స బద ఆ ..... బ వ
క ;త ;
లయ
4.6.6.4. ఎ న్క త ;త
4.6.4. ాలన ......................... ఎ 4.7.4. ాయ్య థ్ ానం
అ ర ఛజ అ రం .................... ఎ క;
య .......... య నం
ఉండడం
4.6.6.5. ాజకీయాలు
ల ......................... ప లన 4.7.4.1. ాయ్య ిబబ్ం ి
..................... ంప యం
4.6.5. అణ ెయయ్డం అక కఁ ......................
.... గర
క క ; రచ త; ఖ ; ఖ ;
దమ ................అణ య డం ప మ ... ప మ

4.6.6. పర్భుతవ్ ధులు వ నఁ ంచ య

మ ఏ॓ న ఒక
అడగడం
....................... ప జ .................. జ
ం క ........ ం
ర ...త బం
జ ............... ప ర ం 4.6.7. ార్ంతం
4.7.5. ప ీకష్, మచుచ్, ారణ
స ...స ప .. ; ల; ంతం; ;
స ం అడగడం; అ ;
రచ బండ; సల ; నం
4.6.6.1. రకష్కభటులు అ మ ; రణం; పశ ;
ధ ...................................
రణ
.............................
4.6.7.2. నగరం, పటట్ ణం య .............................. మ
అ .........
అ ...................... ఊ ; నగరం 4.7.5.1. ేర ారణ
బం ॓ .......................... ం ...............................తం
ం ..............త ; తకడం
బం ...... ం
4.6.7.3. ర్ామ ార్ం ాలు
ం ...................................ఈల 4.7.5.2. అనుమా ంచు, శంకించు,
హ ....................ఓ ంచడం ఉ .................. ఎ
సం ేహించు
క ............... సం క ణీ పడఁజ .. ఎ
ఇ .... మ ం ....అ నం; సం హం;
4.6.6.1.1. రబ్ంధం, రబ్ం ించు సం హ
ర ................................ ర 4.6.7.4. లోకులు రఁ ......అ న
ర ............... ళం జ జనం; జ ;జ ; పజ , ఉండటం
జనం; ఛఁ ఁ ...............
4.6.6.1.2. అ ికా ికం ా ఇవవ్ అ నం క ఉం
ాయ్యం 4.7. చటట్ ం, ాయ్యం

.................... ఉ అమ క ........... అమ ప
కజ క ... అమ ప
చటం ..................................చటం
4. ం క పవరన 138 4.7.9. ధర ం, యం

4.7.5.3. ం ా ోపణ ె య్, 4.7.5.8. ద్ ో ి ా రూ ించడం 4.7.7.5. ేశ బహిషక్రణ

ఎదురవువ్, ఎదు ోక్, సమకష్ముకు స క ..........ఋ ణా॓ .......................
ెచుచ్ శ రఁ డ ...... శ
4.7.6. తగవ ి, రుప్ ెపుప్,
బ ష రణ
...... ; పలక ం ; ;
ాయ్య ణ్ ేత, ాయ్యమూ త్ ి, .................... ళ టబ
ం ; ;
ా ించు
ం 4.7.7.6. కష్మాపణ, కష్ ంచు,
ణాం ఆ ................ఎ ర న .......... ఇవ డం
డుదల, డుదల ె య్
...................................ఐత
4.7.6.1. ముకిత్ ొందు .... రస ం ; ;
హ ............. ఇ ం
............... ం వ ;వ ;
4.7.5.4. ం ా ోపణనుం ి ; ; ర ం
4.7.6.3. తపుప్ రఁ .......... బయట టడం;
కా ాడడం
రఁ . ప వ ం ; దల ప ................ త ప బయట పం ; బయట
బద ....... త పం ట
4.7.5.5. ాకష్య్ం, ా ి ెపుప్ ం ................................. కాష్ క క ............ కష్ త ం
అ ...................అ యం
4.7.7. దం ించు, ించు 4.7.7.7. ార్య చ్తత్ ం ేసుకో,
ఖబ ం ....... స రం
ఇవ డం
॓ ...................... ల స ి ెటట్ ుకో, ఉతత్ ర ాదం ేయడం,
.....అ యం; యం; బ పునరవ్ వ థ్ క
ీ ించు
గ ............................... కిష్
గ కఁ ............ ట ఢం ........................ కమ కష్ణ ం ........ అప ధం; జ ;
............................. న
ప రం
4.7.5.6. ే ా ోపణ ెనకిక్ టడం; దం ం , దండన; తప .............................. తప
సుకోవడం ంస .................................
................................. అ
క క దరఁ ................................. స
పణ య వద ర
ణ్ యం 4.7.7.1. ా ి ో ికం, బహుమానం ం ......... ం ;
వడం నః ం
ఇ కం; బ నం
లఁ ... పణ
ఇ ........... బ క ం 4.7.8. చటట్ పర ైన ఒపప్ందం
న వడం
4.7.7.2. ధ్ ి ె య్ చటం క . చటపరౖ న
4.7.5.7. పర్మాణ ీవ్కారం ేయడం, ఒప ందం
న ..................... అప ధం
ా ద్ ానం ఫం ........................ కటబ
ం
........అప ధం; జ ;
ఇ ..........................ప ణం ................
ప రం
జమణో ఉంప .. స ళఁ ........ స 4.7.8.1. కటుట్బడు, కటుట్బాటు
ౖ ఎతడం
ధర ................ నం; ప ణం అ .................. అ యం
నఁచమ॓ .......................అభయం 4.7.7.3. ఖైదు ె య్, రబ్ం ించు కట ం ..................... క
.......... అ ; త
ష క బం ...... ఆ ;
.............. షం 4.7.9. ధరమ్ం, ాయ్యం
గ ..... రక ప ణం బం .. ర ధర ................. నం; ప ణం
గ .........................ప ణం ం ం .. క ; ర ..అందం; అందౖ న; క
గ క ....... ప ణం క
గ క ..ప ణం ం ం ం ల క
గ ఘ ... ఒ ట
4. ం క పవరన 139 4.8.3.1. ఓ ం , ప జయం

4.7.9.1. ాప్ ిక బం .......... 4.8.2.5. పగ రుచ్కో,

ల డం
ఇ ...................... కిష్క పర్ కారం రుచ్కో
. ఆలస ం; న ; గత ;
వక ............... గ లం
కష్ .................................. దండన
ల
నం ; మ ; ల ;
ల
ల బ ... జగ 4.8.2.6. య ే ాచ్వరత్ నం, అలల్ ి,
బ బ ॓ క తం డటం; అలల్ ి ప ె య్, అలల్ రుల్, ొటాల్ట
ల ........ జగడ
స ం ................ స ట
నఁ క .. అంద ఉ తం
బ మ ................ లబడ బ ......... ద అల
4.7.9.2. అను త, అ ాయ్య ైన
ర ...... బయట పగలడం
అ ...................అ యం
4.8.2.1. మం కొరకు ో ాడడం ...................... ద
ం ............................ ర
ఆ ల
4.8.2.7. నమమ్క ోర్హం ె య్,
4.7.9.4. ేద ేరప్రువు, .......... మం ర డడం
సం ె య్
వకష్ ోచూడు, ేరు ాచూడు ...............
....... బయట అమ డం
॓ ............. 4.8.2.2. ెడుకు రుదధ్ ం ా వఁజ మ ......మ
4.7.9.5. క ినం ా ఉండడం ోటాల్డటం న
జ నఁ లఁ ........... వ డం
క ఠం ఛఁజ ..... గ ఉన
ప ఉండడం ఝ . అం ంచడం
చం ......... గ ం
బ .............. గ జ .... భం న
4.8.2.8. హిం ాతమ్క ైన
నఁ ........ ల ; ; సర ............................. కదల
.................గజ ంగ
ద ం
4.8.2.3. ఆకర్ ంచు, ా ి ె య్,
ర ................................. 4.8.2.9. శతుర్వు
ైబడడం
అ ............................ ద
4.7.9.6. అణ ె య్ రఁ ........ క టడం
స ..................
.... గర
4.8.2.3.1. ఆక ిమ్క ా ి ె య్, ం ఫం వజ ట
దమ క ................అణ
......... ం హ
ొం ఉం ి ా ి ె య్
4.8. ేదం శ తలం క న
ట .................................. ం ....పడ డ ; ౖ రం; శ ,
ఫర॓ ....................... ; క .. ం ఉం
ల ................................ య డం
4.8.3. ో ాటం, యుదధ్ ం
4.8.1. పగ, యుదధ్ చరయ్, శతృతవ్ం 4.8.2.4. కా ాడు, ర ించు,
ఎక ......... ఒ ; ఒ ; ఒక ;
............................. పం; పగ సమ ధ్ ంి చు
ఒక ; వలం
బం . ప ; ; ంప హ .............................
4.8.1.1. వయ్ ేకించు
;బ ం లఁ ... ; ప
శ ణ్ ........................... శ ళ . బయట పడం
మరబ ...................... ఎ ం ణో ................... ఉం ;
థ .........ౖ రం ఆపడం 4.8.3.1. ఓ ించు, ప ాజయం
4.8.2. జగడమాడు, కయయ్మాడు,
........ప దం; మర ...........................అణచడం
యుదధ్ ం
ర .................................... ఆ
ధ ల .............. హ దఁ .........................ఓ ం
4. ం క పవరన 140 4.8.4.8. ంతప

4.8.3.2. ం ...... 4.8.4.1. ాటు

ల్ , ాటు
ల్ ెటట్ ు,
ో ాటంలో/ ోటీలో/పం ెంలో/కృ ి
ౖ న ం రసక్ ించు, ర ాక్రం,
లో ా ించుట, ెలుపు, జయం, 4.8.3.6.2. ా కాదళం, ౌకాదళం మంద ంచు, మంద ంపు
జయం ఓ .......... క ౖ న ం కఁ ............................ ద
ఆం ........... ద నం దళం ............ దళం రస ం ; ల
ల ...... ట పడవ ..................................పడవ బద క ................ ం ం
లవడం పడ ం ...... దళం
4.8.4.2. తపుప్ ఎ త్ చూపడం
4.8.3.3. ోటాల్టలో ఓ ి ోవడం 4.8.3.6.3. ాయు దళం అక కఁ ......................
................. త లబ ఆ .. డల గల వ ........... త ఎ
ల పడం
............ ట ఓ వడం కఁ ......................
4.8.3.6.4. ి ా , ై కుడు
టఁ ..... ం వడం
4.8.4.3. అ ించడం, ాం ె య్
ప చడ ..... రం
4.8.3.4. అపప్ ింత ెటట్డం, ా ోహం ద ఎ ఉం గ చఁ .....................అ ం
అను, లొం ి ో, శరణుకోరు ం .........................ఏ ంతం
4.8.4.4. ఒపప్ందమును ా ,
ఫ ............. పం ; ఫలం; ఫల
4.8.3.6.5. గూఢ ా ి ా ా కుదురుచ్కొనుటకు
...... వడం
హ .......................అప ంత ఉంప ...ౖ మ ొక ి ో సంపర్ ంచుట, ా ,
వ ల .......... త ం, య ; చ ిచ్ంచు, సంపర్ ించు
4.8.3.5. యుదధ్ ఖై ీ మద వ ; ధ క .....................................
ౖ ................... ౖ ర ౖ
4.8.3.6.6. కోట, దురగ్ ం
4.8.4.5. తనకు ాద ినద గటిట్ ా
4.8.3.6. ై క సంసథ్ చ ............................. న త అ థ్ ంి చుటను వదులుకొనుటకు
....................... ప ; వ క ప తవ డం
అం ీక ించు, ఇ చ్ ె య్, ఒపుప్,
.............. వ ం ........ఎ ఉం
సమమ్ ంచు
... ప ; వ
4.8.3.7. ఆయుధం, ాధనం, ె య్ ॓ ......... ఇ యడం; ఇ ;
ఉం
టక ర ....... అ ఉం .............................. డ ం ; సమ ం
ప ళం ...............................దళం చం ......... సం
4.8.4.6. ప ాచ్ త్ ాపం
బం ఛఁ జ హ ..................... ఆ ధం
ౖ న ం ..... ఆ ల ఉన
ఏ॓ గల క లఁ
4.8.3.8. ముఖయ్ం ా యుదధ్ కాలంలో .. ఒక త వ
ౖ నబ ం
వలె బలవంతం ా ోచుకొనుట, .......... ళ ం
బలగం ..........................బల
క వ య కొలల్ ొటుట్
4.8.4.6.1. కష్మాపణ ేడుకోవడం
.........................
ం ............ కష్ పణ
............................ౖ న ం స ద ఫ
వడం
సంస ౖ క లయ ............ స దం ంగ
............................. 4.8.4.8. ాంతపరువు
4.8.4. పర్ ాంతం, ాం
4.8.3.6.1. ేన, ైనయ్ం వ లర ..మద వ ఉండడం
ం ర ......... ం ఉంచడం
ం ర ........ ం ఉంచడం
. ల దళం ....................................చల
బలగం ..........................బల
4. ం క పవరన 141 4.9.5.5. దన, సమర ణ, బ ఇ , యజం

.... ర ల; ంత ప ; ఆ ఖబ .............. మం ర 4.9.5.1. ై ట్ క

ి ైన, ప తర్ ైన
ం ఏ ..............ౖ స
న ............................. క
హ .ఆ క .................................. చరణం ఝ ...... వడం
టడం క ....... ఉ జం క ం
............త నం; ; ;
.. యం, ట; చరణం; పద ం;
4.8.4.8.1. ోటాల్ట ఆపం ి సమయం;
ట; సం తం
ణి ణి ............. మ తం
..... ట ఆపం ఫ .......మత ప రం
వచ ఁ నడమ; న మ ; న మ ; క ................................... శ 4.9.5.2. ార్ థ్ ంి చు, ేడు
మద ; సం ధర ................. నం; ప ణం ఎ రక .ఒక ౖ
రఁ .......... బయట టడం; బ వడం
4.8.4.9. ా ె య్, సమా ానం
బయట పం ; బయట పరఁ ......... ౖ
ె య్, సమా ానపడు పం ట వడం
దఁ ఇ ల జ ......................... న ం న ..... తల వం
సం ............... ఝలఁ ప
4.9.4. అదుభ్తం, ఆశచ్రయ్ం,
ం ......... ం ; క .
నః ం మాన ా త శకిత్
ర కరఁ ..............బ ;
మం ............ మంత ద న ం
4.9. మతం
ల ప ప .................... క
ర
........................ఇంద లం
క ......కృతజత
............. ల ; ; మతం
ప డం
జగ ...ఆ క పపంచం 4.9.4.1. ఇందర్జాలం, మంతర్ దయ్
ం ............................ ం
నంజ బం ......... లం ర .............అంద ................. ం ం
మ .............. గ గల; బ ;
4.9.1. ేవుడు
హం 4.9.5.3. ఆ ాధన, ఆ ా ించు,
................................. స .................................. పూ ంచు, పూజయ్ ావం, భకిత్
................ ద
4.9.4.3. అనుగర్హించు, ఆ రవ్ ించు, ఇజ క .................... ర ం
................. ం
మ .......... మన
........................ అ ం కం ీ ంచు, వరం ొందు
వ ........... వతల
ఆ దఁ ........................ ం ర డం
4.9.2. అ మానుష
బచ లఁ ...................వరం ం ॓ ................................
ఆ ........బ ండౖ న
................ కష్ ;ౖ 4.9.4.5. ి
ణం ..................................
శ ....... శ ం క ..................ఆ ం
బ .. క యడం
త ........రక ఁ ........... క 4.9.5.4. మతపర ైన ేడుక
దయ ం
4.9.4.6. కాలజాఞ్నం, భ షయ్ ావ్కయ్ం
పం గ క మత పం గ
.................. అ తౖ న
యడం
...................... శ ం ఆవ నఁ ఆంగఁ .....
........... జ సమయం
ం ప డం
4.9.3. మతధరమ్ ాసత్ ర్ం
ల ...................... ల నం 4.9.5.5. ేదన, సమరప్ణ,
ఆం .......... నమ కం తకం ....................... ష ం బ ఇవువ్, యజఞ్ ం
ం ...............................
4.9.5. మ ా న్ ాటించడం .. బ ఇవ డం
4.9.3.1. ప ి దధ్ గర్ంథం .....................బ ఇ
ఁ ..... ఏ మతం
ఆ ౖ .................... మం సకం భం .......................... యజం
4. ం క పవరన 142 4.9.9. అ రం

4.9.5.6. మత ప ి దధ్ త 4.9.6. సవ్రగ్ ం, నరకం 4.9.7.4. హిందూ

ఆ క ...... ; ఉం ................................. ౖ న ఉమ ............ త వయ
యడం నరకం .............................. నరకం ఫ ........... నరన
....................... న ప మ ంద ...... అ క ం ........................... ం
ద ॓ ..... అల ౖ న; స; ం ం ంద
4.9.7.5. బౌదధ్ ం
; ; ; త వ; మ ణ్ ; ందల గడ; స
స ల మ ణే ట ....... స ద ................ దం మతం
.....................ఉ న ప రఁజ ..... ం యం ద .. ద మతం
...............ఉతక బడ ఉం
4.9.7.6. యూద
.............................. క స ర నఁ ....... స
లగ ............................... ఉతక ళ డం ద ................... ద
.........................చలబడ గ
4.9.6.1. పునరు థ్ ానం ................... ల
4.9.5.7. రకష్ణం ఊ ... ం
4.9.8. మతపర ైన వసుత్వులు
రఁ . ప వ ం ; వడం
..... రస ం ; ; ఘ ... కర ; గ రం; షం
4.9.7. మత పర ైన సంసథ్ ...............................గ
వ ;వ ;
; ; ర ం ఏ॓ డ ఉ ॓ మ థం ............................... సంభం
ఫర క .............. నః . ఒక మతం మత ..............................మంతం
రం ం ; న త మతం వడం మంత ..............మం ం
............................. ం మం .................... య

4.9.5.8. మత పర్ జ ా కి 4.9.7.1. మత పర ైన వయ్కిత్ 4.9.8.1. ఆ ాధయ్ వయ్కిత్, పర్ మ, గర్హం

అంకితం ఆ ఆ ..............మం వ ; ం ...... డ; ప ంబం; ప మ;

మం ప పం
అం క .......... అం తం
ఓ హ ....అం తమ గ ....................... ; ర ....ఆ రం; ఆకృ ; తం;
ఖ ....... డ ; ;త ; చ ........... అ చ న ;ప పం; మ ;
చం ; పం; గహం
4.9.7.2. కైర్సత్వం
బ క ....అప తం ;త 4.9.8.2. పూజా సథ్ లం
ఆ ఖబ .............. మం ర
మతం ....................ౖ సవం వ ...... ; లయం;
హ క ................ అప ం
ష .................................ప త
4.9.5.9. ఉప ాసం, పసుత్ ాఉం ే థ .................... గ
4.9.7.3. ము ిల్ ం జ ................................. జ
ఎ నఁ మ కఁ ...............ఒక
క ం ఇ గం ......
4.9.9. అ ా ారం
.........................ఉప సం; మ .......... ంల లయం
..... ం మత స ధర ం ....అన మతం
ఉప సం, న ం
స ...........................స
భ స జ ...న క
5. త తం 143 5.2.1. ఆ రం త యడం

5. తయ్ తం

ఎ ఏ॓ .......ఒక త త ౖ అ .................. స ల అర
5.1.1.2. కు ీచ్
ఒక ; కమౖ న; వ స
................................ 5.1.2. ఇంటి అలంకరణ
కమ
............. త కృత ం ం ......... ఘ ణో ..............ఇం
హ .................. పలం ప న స ణో అలంకరణ
.... ఆసనం ౖ ఉం త ం ర ....ఆ రం; ఆకృ ; తం;
5.1. గృహ ప ిక ాలు ................ ఆసనం; ; న ;ప పం; మ ;
ఆ ..... అదం; కటకం; పలక వడం పం; గహం
.....................................సం ................................. ద ర ............. తం
.................................... ............ ల ................. త
.............................. ం .............................ఊ .అలంకరణ; అలంక ం ;
ఘ .గృహ ప క త ; బ ;
5.1.1.3. పకక్, పడక, పరుపు
చం ...................................సం స ;స
కణో ............................. ం ..................................ప
ం ................కంబ ; ంగ 5.2. ఆ రం, ోజనం
డ ................................... ప
బ ............................వ ద .............................. ప ద .......... ల గడక
ణీ లం ........... ం జం న .......................... ప అన ం ఆర ం ; ఆ రం;
న ............................. బ థ ...... ఆగడం; ఆ ; ఉం ం
ణే ............. ........ ఇద పక ణో ....... న
వ ధ ........... త సం ం .................................... ద
ర .... పలం ......................... మంచ పథ ం క ............. పథ ం
అ ఉంచడం ప ..........పక పర .................సజ
... ప కర ; వ ;స ; మణే వ ణో .. ల పక మ ద మక న గడక
చ వల ................. మ ర ం ............ స
ణీ .................................... ణి ............................. మం
5.1.1. కరర్ ామానులు వ ణేప ద .. పక ౖ ప . ష రం
ల ...............కర ప
స ర ర .......... ద ప వ ణో .................... పక ; పడక
5.2.1. ఆ రం తయారు ేయడం
.................................... ప సద ...............స యడం; స
స ణో ...........................తలగడ ఆ ం .....మం వంట
5.1.1.1. బలల్ వ
.................... ద ; ప
.................. బల ........... ం ప ఆ .............. అ పౖ న
................ వ బల క ం మ
పలం ఛఁజ మంచం 5.1.1.4. రు ా ............ తవ వంట వ
పక న ఉన అ ..................................... గ ఖ ం వంట వ
.................................... బల అ .......................... క .....ఆ రం యడం
ప ల ......... బల బట .......................... ణం ం ఆ రం త
................బల అం ............................... యడం
ల ............. బల క ........ లగ అ .. వంట గ ; వంటగ
అ ...... ల త ర ....ప ఉం
5. త తం 144 5.2.2.1. క , , , రకడం, ద, నమలడం

క ......... 5.2.1.2.1. ోలు, మాను, ెంకు ............................. ;

మ క .... ఒలవడం, ొటుట్ యడం, చరమ్ం
5.2.1.5. ోజనం వ ిడ్ ంచడం
........... అన ం ఆర ం ;
ం వంట వ ; వంట ఆ క ........ మం క
ఆ రం; నడం; నద న
ం ........................ వండ ................గం ; ద గ
................................ చర ం
ం ణ్ క .... ర యడం .....అన ం ఆర ం
అన ం ఆర ం ; ఆ రం; వ ంచడం
జ .................. ఉడక
ం ..........వ ం గ
5.2.1.1. వంట ే ే పదధ్ తులు ప వడం ...........వ ం త
ఉక .................... మ ం 5.2.1.2.2. కలవ్ంలో దంచడం, ొ ి .......... ం అన ం
ఉక .............................. ఆర ం
ేయడం
ఉక .........................మ ట ॓ ...................................
క ణీ ఒ ...... త వ ఆ క ............ యడం ఁ ఁ ........ త ;ప వ
ళ ఉడక ప వడం ............................... ండ
ఊర య; ; పచ ర ............... ర త
5.2.1.2.3. ిం ి ేయడం
....ఊర య స . కర ఆ రం
........... అన ం ఆర ం ;
లఁ ........ ంగతనం ం ................................ ండ
ఆ రం; నడం; నద న బ
........అన ం; ఆ రం;
త ప ం ..ఇ ప నంౖ .... లబ అన ం ఆర ం
ప వడం ..బ త వ త
.............. 5.2.1.3. వంట ాతర్
5.2.2. ె య్, ను, భ ించు,
ం ............................
........... అన ం ఆర ం ; భు ంచు
ం ..............................అ
ఆ రం; నడం; నద న
.............................. ఉ ం ఎ .........ఒక
అన ం ఆర ం ; ఆ రం;
అన ం ఆర ం టడం
5.2.1.2. ఆ ర తయా ీలో ెటల్ ు ం
ఏ॓ ....................ఒక క
ఘ దఁ ................అరగ ణి
ణ్ .................................. జ డ
లఁ .............................
............... కణి ................................
గ .................................. ం
..... న న క ...... ష రం
.............................. కడం
........అన ం; ఆ రం;
భ ...... క ;క ;క ;
....... న ండ, ంత
వఁ .................... మందమ క; ; ; నత;
ఝ ...... లపడం; ణీ ............ ళ ండ
సంపర ం; సంప ం
ప వడం
...................................ప ం ం ం .. క ;
క న క ం ;న ం ............ వంట త
క
న 5.2.1.4. ఆ ర భదర్త హఁ డఁ ........ పం
ణి ................ న వ డం
జత గత ప ; టడం; 5.2.2.1. కరువు, కాటు, కుటుట్,
.....................ఎ
న; ; ; లవ
..................బద కొరకడం, ముదద్ , నమలడం
; భదౖ న
ర ....................................ఆ అ వ ఁ ....... ం
నఁ సఁడఁ ........... ం
వ .....................ఎ ర న
బ జ న ఆ రం
క ......... క ంచడం .......... క ; రత; న
బం . ప ; ; ంప
క ............ ంచడం రకటం; ; నమలడం
;బ ం
బ క ................. ం ం .............ప
5. త తం 145 5.2.3.1.1. త ల ం ఆ రం

.................................... న పం ల నడం 5.2.2.9. ఉప ాసం, నకుం ా

ఉండడం
5.2.2.2. ోజనం 5.2.2.5. ఆక , ద ిప్క ొనన్,
ద ిప్ ొనన్, ాహం ా ............................. నక,
........... ఆ రం
సమయం ॓ ....ఉప సం ఆపడం
తర .ద క; ద న ; హం
......................... ఉప సం;
అన ం ఆర ం త ........................ హం
ఉప సం, న ం
...................... అ రం ద ॓ ॓ .......... ం ం ఆక
పత ం .............................. పథ ం ॓ ............ఆక ం 5.2.3. ఆ ర రకాలు
కర ..... ం ...................... ఆక
................................ప
నడం ...... ఆక
............. త ; త ;
.................................... ॓ ................ ద ఆక తబ న; తన
............ నడం
5.2.2.6. తృ ిత్ ొం ిన, ండు, పూ త్ ి, న ణా ...............తృణ వ
ం ... వన అన ం
ం ణ్ .......................... ర
ఆర ం సంపూరణ్ ం ా, సంపూరణ్ ైన
నఁ ................. న డ
.........................ఉప సం; ..........ఊడ డం; బయట ం ................................. త
ఉప సం, న ం ఉండటం; బయట ఉండడ ; బ ........... న డ
మనఁ క .... న కష్ ం బయ ; ౖ ; ప ం జ ..... వండ
వణ్ ....................పగ ట భర ......... ం ఉండడం ఆ రం
................. ం ; న
5.2.2.3. పండుగ, మృ ట్ ానన్ ోజనం
5.2.3.1. కక్ల నుం ి ఆ రం
ె య్, ందు, ందు ెటట్ ు 5.2.2.7. ాగు, ా ే వసుత్వ,
.......... నద న
ఆం ..... ద అన ం ా యం
క
ఆర ం ణీ ... జలజ; దవం; వకం; ; త ......
అన ం ఆర ం ; ఆ రం; యం; వరం త జ .................. చ య
ం .. తప ;
పండగ ........................... పం గ ..... వ ; 5.2.3.1.1. తత్ ాల నుం ి ఆ రం
బ బ న ఖ .........................ఈత పం
ఇవ డం మ ణీ దఁ ...... యం చణా ............. డ నగ
ం ......... ద ం ఇవ ం ఁ ............................... మ
మణ్ ....... గ .......... ప ం చణా ............................ నగ
ఆ రం .. అదనం గ ............................ నగ
........... అన ం ............................... న
ఆర ం తర .......... జం ............. న కం
5.2.2.4. ే పదధ్
హం ఉం త ............. ; మచ
టఁ బ ........... ం యడం ర .................... బ య
ఓర .......... అ ం ; ;
.................................... ంజ
పకం; ం 5.2.2.8. న ా కి ఉప ిం ే
భ ............ ప
క ... త వ నడం ప ెళ్ం మ ........... కం ; క న
త ................
ం ........... స ప
........... అన ం
క ॓ ..................
ఆర ం ప ం ......... తనం
ద ॓ద ॓ . ం ం ం ం
................. య
ప .................. అ
ఛఁ ంసం క
వ క ॓ .......... ం
ట ................. ం
స .................................
5. త తం 146 5.2.3.3.3. మ , గంధదవ ం

5.2.3.1.2. పండు నుం ి ఆ రం హ మ ........... ప 5.2.3.2.2. ాల ప ా థ్ ాలు

అ ............................ మ 5.2.3.1.4. ఆకుల నుం ి ఆ రం థ ................................... గడ
ఆం .................. య .................................
ఏ॓ ........... ఒక తర
ఏ॓ ఫ ....................... ఒక పం ణి .................................. న
ట ర
ఆం ....... య బ ....................................
............................
...........................అర పం
....... మ య 5.2.3.2.3. గుడుడ్ వంటకాలు
ఖ ...........................ఖ రం
ఆ
ం ..................... పం ఇం క డ
ధణీ రఆ
యడం
ఆం ...... పం
ఆ ర; ఆ ర ; ల
................ పం త జ ఇం .... ం న
ర
ం ............ మ పం ఇం .............. ప
..................... బచ
ప య ............. వ జ ఇం ఉడక న
ం .............. మ ; మ య 5.2.3.1.5. ేరుల నుం ి ఆ రం
5.2.3.3. వంట ే ే ప ా థ్ ాలు
సం ........................... ంజ
అదర॓ ...............................అలం ఘఁ ఆ ......... మ ం
ఫ ....................... ఫలం
ఆ గడ ............... బం ంప
ఆ ....... య ం ం
5.2.3.1.3. కూర ాయలనుం ి ఆ రం లస ణ్ ............ ఎ య;
.....................................
సక గం ................. కందగడ .................
క ....................... కర య
.................. మ య 5.2.3.2. జంతువుల నుం ి ఆ రం ఫ ...... పండ య దనం
॓ .......................... స య మ ఆ క న ం
కం .................. జల ప; ల
ఫ .......... య ల ................ ల
ం ................................. త
ఫ .......
.............. ంసం 5.2.3.3.1. పంచ ార
ంజ
........... ంసం
......................... ండ య .................................... లం
.............. ంసం
... ండ య ంజ సక ......... ల చ ర
........ ంసం
చ ం .................. ట య క ..................
ం ............................ య
............. య ;
ం ........................ ర య
................... ల మ
. ర య ంజ సక ............................. క ర
న ............. న
సక ........ చ ర త
...............కం ప
ం ...... ంగ
సక ణా .......... చ ర వ
............................. ర య
బక ... క ంసం
...... ర య ంజ
........ ం 5.2.3.3.2. ఉపుప్
................................... ప
. ంస ణ్ ................................ఉ
ఫ ................... ; రసం
...... ంసం నడం ణ్ .................................ఉ
.................................... ంజ
మం ...................... ణె ఛజ .....ఉ న
ఆ ర; ఆ ర ; ల
ం .........కప ణె ణా ............... ఉ వ
ర
సంద ............ ద
ండ .......................... ండ య
స ద ప 5.2.3.3.3. మ ాలా, సుగంధదర్వయ్ం
ం . ండ ; ండ
క
అత .................... గంధ దవ ం
5.2.3.2.1. మాంసం
ం . ండ య ంజ మ ................. ల
............................. యం ................................. లకర
మ .......... రప య; స ॓ .........
త మర ............... ఎర ప .................. ౖ న
.................................. .............................
........ ంజ
5. త తం 147 5.2.4.

ఫ మ ........ ం నర ................ త వణే ..... పగ ట

మ పర .... అ రం అన ం ఆర ం
మ ..........................మ ఫ ................... ; రసం వ ంత .......................... వ ంత
ం ...................లవం ఫ ............. పం ; ఫలం; ఫల సక ణీ .........చ ర
ఫ ... ఉ రం సద ...............స యడం; స
5.2.3.3.4. పు యబెటట్డం
ఫ ................................ జ . ఎండ న
................... య టడం ఫ కడ .........పళ క ఆ రం
ం జ ఆ గడ ఉ ర ర ................. ఆ రసం
5.2.3.3.5. వంట నూ ె
........ న ఆ గడ మ
ఇంధనం; చ ; ౖ లం; 5.2.3.5. నకూడ ఆ రం
ర
ప .............. .................................... ఖ ........ డ ; ;త ;
...................వంట ం ....వన అన ం చం ;
ఆర ం నఁ ..... న డ
5.2.3.4. తయారు ే ిన ఆ రం
..........ఊడ డం; బయట ఆ రం
అ ............................ పచ ఉండటం; బయట ఉండడ ;
అ ...ఊర య 5.2.3.6. ానం, ా యం
బయ ; ౖ ; ప
అం ప జ .......................... ణీ ...జలజ; దవం; వకం; ;
..... ౖ చ న ం ంసం వం యం; వరం
ఆ రం ఫ ర ..................... పళ రసం
అ జ .....ఎ వ ం .. ంసం వంటకం .................................
లం వ ఉం భ ...............................
ఆ ...........మం వంటకం 5.2.3.7. మదయ్ ానం
భ ........ ల అన ం
ఉక ............................ ఉ న ఆ ర; ఆ ర ; ల ............. మద నం;
ఏ॓ ఒక రకౖ న ర ......................................
క ఆ ర పౖ న; త జ అ ... ట ట పచ స ............. పణ;
ఆ రం జ ఫ .......ట ట ం ....................................క
బ ణీ .............ప బ ............................... ట ట
5.2.3.7.1. ా ా తయా ీ
ం ర ....... ఉ ఉంగ మ .. మక న
॓ ....................................... మ .................. ఉ ......................ఇం ; మ
ఊర య; ; పచ ం ..................... గం ; థ అడ ం ; అ ;
ం ణ్ డబ ... య డబ ఆపం ; ఆ ; ;
ంసం వంటకం ; ం
ఘ ............................ కడం ......... త
................ య
చణా ఆ ........ప య ం ర ................. య రసం భ ................ బ
............... న మ .. ం వంట బణా .... త
త ................. ర య య చల రడ ............................. రడం
త ........ అ ;అ న ఉన ; లం ........................ లం 5.2.3.7.2. ా ిన
ం ర ..................................... రసం
త త ... ం న .................
ం జ వం న ఆ రం
..................... ం ..........................వంటకం
...................................ప ం .. తప ;
ఁ ............................ఆ
ద ................................. గడక వ ...........................ఉ ం 5.2.4. ొ ాకు
................. ల
.................. ల లం న ............... ట వర
5. త తం 148 5.4.1. నగ

త ॓ ..... 5.3.3. ాంపర్ ాయక దుసుత్లు 5.3.7. దుసుత్లు ధ ించడం

ట ద
ల తన ...................................
ఁ డ ...ఉ డ
........ఈదడం; క వడం;
ఁ పక ................... గప 5.3.4. పర్ ేయ్క సంద ాభ్లకు దుసుత్లు
, వడం;
ం ............................... టం ల ..........ప ; మ; ం ;
............................ ం ...................... ం ం ;
5.3. బటట్ లు ధ ించడం
ఝ నఁ రజకణొ ....................క వడం
...... పల డం
ద .................. అలంక ం
ఝ ...... క ం 5.3.9. వసత్ ర్ ారణ ోకు

5.3.1. పురుషుల దుసుత్లు .......... ం ణ్ ............ ణం; ; పవరన;

రఁ ఆ ....... బయట వడం లకష్ణా ; లం
...................................
... ; న ......... త; త ; తౖ న;
ం ...................................
తన
...............................
ర ల .... ఆటల బ ..............................
ఝ ................. అం ;
వ ........................ ఎ వడం ద .......................
..................................
ర రఁజ
........................... ; పంచ 5.4. అలంకారం
............. క
ప .................................
ర ...
.............................. 5.3.5. పర్ ేయ్క పర్జలకు దుసుత్లు అందం కనబ
ౖ ం ............................ ం
జత గత ప ; టడం; ల ..............................బట
ం ........................... ,
న; ; ; లవ ర క . అందం యడం
మ ................ ల
; భదౖ న .అలంకరణ; అలంక ం ;
ం ం ......... క ల ..........ౖ ణి త ; బ ;
ప ; వంద
స ;స
ఁ జ ..
దవ ల ........ ఆ ప
5.4.1. నగలు

5.3.2. ీత్ ర్ల దుసుత్లు ల ...... వతల క ...................................ప

ల ........ ల కమ ..............
ఓణి
ణ్ ...................................... ఓణీ ............... కంకణం; క యం
ల ల
ం ............................... ర క ణొ ............................. నగ
బ బ రజ .......... స నం
గర .................. చ
ఉండడం చఁ .............................మ
ం ...... యడం
ం ......... గ
.............. జ
ం ....... అ ఉం ;
ప ........
ంగణే రం ల వం య
ఆ ఉం
రం ...................... డక
......................... ,ర క
ౖ .... ౖ ల బం ...............................
ఝ ................. అం ;
.........
య .. డక; 5.3.6. దుసుత్ల ా ాలు ....................... తల గ
.................................... ం .............................. ఉంగరం
....... ర క;
....... ర క; స ............................... చ వ
పల
పల క ............... సం
.................
బ ............................ బ .......... ; ల; రం
......
ల స ......... వ ల అం ఁ ....................... సన కం
5. త తం 149 5.5. అ , అ ,

5.4.2. అలంకరణ వసుత్వులు 5.4.3.3. ెంటుర్కలకు రంగు ేయడం ప స గడం

ఉంచఁ ర .................ౖ న పడఁ .................. అదకం ప ......................................
................................. క
ఉం వడం .................. ల న
స ................................స
ద ణీ ........మం రం . మ య వర ణ్ ౖ న;
....... ఈదడం; క వడం; తరం 5.4.4. దంత రకష్ణ
, వడం; రం .... వ కల న
క ॓ ................... ం
; మ; ం ; లట ...... గల
ఖ ఁ .............. సన
ం ; రం బద ............ రం ల న
...........అన ం ఆర ం ;
.................. మ ళ ల ఆ ఎర
ఆ రం; నడం; నద న
.................................. గల వ
ఆ .....................మం
క .................. ల రం ....... ం కల రం
ప ................... ;
అలంకరణ ల ల రం
దం మంజ ....పళ
ప ల రం ॓ ............. ం కల రం
ంతణ్ .......................పం ల
రం ........ ద ల రం రం మ య
ం నఁ క ......... పళ
వర
ణ్ ౖ న
5.4.3. ెంటుర్కలకు భదర్త యడం
ల .................. వం ల 5.4.3.4. ోజాలంకరణ ం వచ ఁ ..... పళ న మ
ం ...... ప న; ౖ న న .... అల ఉన
గ .ఆటంక ప ; కలత
క ం ; డ ,;
ం ం ....................అ న ........గడం యడం
; ; ర
....... ం యల జడ నవ ఛఁ ............ వం
........................ మంగ ణా ల ....... న ం క
ం ................. క న
ఘ ................... కౌష్ర ల ం ం ... ట ట
............... కౌష్ర ల ం లఁ .. ల క
ం లఁ ......................
ం ...... జడ అ ; జడ ...................
ం న
వకం
యడం; జడ ల ...... ం కల
............... వ
రం ల ..............రం అ ; బ ల .... ం క
రం .................... వంకర 5.4.5. ైలం ో అ ేకించడం
ల ం క ంట ................
ఖ ........ డ ; ;త ;
ం .................. న
చం ;
ంటఁ .............................
ఘ .................
....................... వ ...చక ; న ; ;
...............................ఆ న వరస ; 5.4.7. ే ోళళ్ కొరకు శర్దద్

5.4.3.1. ెంటుర్కలు దువవ్డం 5.4.3.5. టుట్ క త్ ించడం వహించడం

ం ............................ న ॓ ......... కం ; త ...........................క ం

ం లఁ ..................... జ ......................క ం న ం జ .........అం ంచడం;
॓ .................. ప తణిణ్ .............. ద క ర అం ం న
....................... వ డం ల క ం
5.5. అ గ్ ,ి అ ిన్, పుప్
సద ॓ .................... చక
5.4.3.2. ెంటుర్కలకు జడ ేయడం అం ..........అ ; ; మంట
ం ................................అ 5.4.3.6. ొరుగు, గడడ్ ం ేయడం అం ............
ం ...... జడ అ ; జడ ఆ గడం అం ళ ...........అ
యడం; జడ యడ యడం
5. త తం 150 5.6.2. నం , నం ం

అం చమ॓ అ భయం ళ ॓క ॓ ద ణీ కరజ

............. యంతం
అం నఁ ఖమజ ........ అ ............మంట; పండగ బం ...... ఆ ;
త
5.5.5. మంటలు ేటి ఉతప్ త్
ల ................................ గ .................................. డ
ఘ బ ............... ఇ లడం ే త్ ా ? క ........................... త ప
అం .... మంట అం త కరఁ అం ల
జంగ అం ..... అడ మంట మంట ఉత ............. చ మంట
బ ............ క మం క జ ల ...... గ
5.6. ప ి దధ్ ం
నఁ ........ ల ; ; న కర
ద ం .................. ; అ ................అస ; ఖ తౖ న
వ ...... ం ; ం వంతౖ న; న ...... .........................ఉతకడం
ప శవంతౖ న; ; గలడం ల స ........బటల స
జ ................... గం క ....................
క ; మరగ ;
5.5.1. అ గ్ ి ముటిట్ంచడం 5.6.1. ప ి భర్ం, భర్ం ె య్,
యడం
అం .....మంట టడం కలు ిత, ము ికి, ము ికి ె య్,
ల ....... పం ం
ఆం క ..... మంట ంచడం ఁఆ .......... గ వడం ము ికైన
..................................డ ఁ పక .................... గప ........................ రపబడ
బ లడం దౖ ం ఁక .................... గ ఖ ........ డ ; ;త ;
నఁ ........ ల ; ; ........ రవ చం ;
ద ం ర ................. ఆట ప ం ఖ భ భ ....... క త
............................. అం ॓ ................................ ద జ ....... వంక ట
వ ....... ం ; ం వంతౖ న; గ .......................... త;
5.5.2. మంట మం ించడం
ప శవంతౖ న; ; కణోచ ............. న
అం .......... మంట పత ఛఁజ .............ఆ ఉన
మం ంచడం నఁ ప క ............
అం నఁ ..... వ ల ౖ టడం ................... ౖ న
.......మంట మం ంచడం ర
మచ జ ............. మచ
ఇంధనం టడం 5.5.6. ఇంధనం, వంట ెరుకు
...............................అ న;
అం ....... రస ; ఆ శ త,ఉ గ త;
మంట ం బయట యడం క ల ......... వంట పం న
............................ భం క ...............
5.5.3. మంటను ఆపడం
జంగ ల ..............అడ కలప
అం నఁ ఓ .అ ఇంధనం; చ ; ౖ లం; 5.6.2. ాన్నం ె య్, ాన్నం
పక యంతం .............. పం ే ంచు
అం నఁ ఓ ....అ ం ......... ఇంధనం డ చ .......................... నం
ప ణీ స .... వక ఇంధనం ల ......................... ఖం
ఒ ...................ఆ ;చ ం వంట వ ; వంట ....తలం నం
5.5.4. కాలు, కాలుచ్, దహించు, హం ......................... నం
5.5.7. చ మంట ే ే ోటు, ొ య్
పుప్ ాయం, మండు హం క ... నం ం
........................... ం ; నం హం కరఁజ ఆ .. నం
అం ....... యం త ................................. నం వ
.................. పం; ంత
5. త తం 151 5.9. ం , ణ ల ఉం , స వ, ఆ ,

హం ల ......... న 5.6.6. తుడువు స .................కల గనడం

...... ; ; ; 5.7.3. దర్ లేవడం
5.6.3. ాతర్లు ోమడం ఘ ... కర ; గ రం; షం
ం ................. డ క; త
................................... త గ రఁ ......... ఉండడం
................................
ం . త మడం ం ఊ ............ ద వడం
ణీ ంక ళ ం 5.7. దర్, దర్ ో ం ఊ ... ద ళ
ఆ ం .................... సగం ద
రఁ ............. ఉ ;
5.6.4. బటట్ లు ఉతకడం
ఉండటం
గ ............ బలం
ఇ కఁరఁజ ఘ ............ ం
ంచడం 5.8. గృహ రవ్హణ
ధ ...................................మడత
త .............................
.................................. క ఘ .........ఇ , సం; గృహం;
ప ...... త నంత ద
....... ఈదడం; క వడం; లయం
ం .................................... ద
, వడం; ఘ చ ....ఇం ర హణ
బ ....................కలవ
; మ; ం ; ఘ .......................... ఇ
.................... ద ; ప
ం ; ఘ ...................ఇం ప
............................. స ృహ
లఁ .........................ధ ం ఘ ...............ఇం
ణీ ంక ళ ం 5.7.1. దర్ ోవడం వ వ రం
ం జ ..........క న ఘ మద ....... ఇం స యం
ఎ నఁ గ ర ....ఒక
మ మం ఎండ టడం
ఉంచడం
క ................ ఉ గం; క
ల . బట
ం మ ............ ద మ 5.9. ంచు, ార్ణముల ో ఉం ే,
ఉ అ
పలం చ నఁ చఁ ....మంచం
ల ..బట ఉతకడం స వ, ఆపు, లుపు
ఎక త రవ డం
ల వఁజ ట ..... బట .................. ౖ ఘ రఁ ......ఇం వద ఉండటం
ఉ ఠ ణే ..............
ఘ ............ ళ
మస ళఁ .. న
.............. థ అడ ం ; అ ;
టఁ ................ ం
దఁ .......... ద వ డం ఆపం ; ఆ ; ;
ళ డం ; ం
..........పక
వడం ....................... ర
5.6.5. ఊడవ్డం, కొటుట్కొ ో,
మ ణ్ అ ....... గ
తుడువు, ఆర ొరుర్, పండల్ ార, 5.7.2. కల, సవ్పన్ం బంచ ..................... ం
ోకి ి ా రుగు, ోగుజె య్ ఆ స .............. కల ......................... వలస
.......................ఆ ; పతం ం ............................ ద వ ................... సం
.................................. ప బ స .................... కల సం రం క ....... రం
....... డవడం; సప ...................... కల; కల
6. ప , కరవ ం 152 6.1.2.3.3. క ,ప ఉం

6. ప , కరత్ వయ్ం

.....................................ప జ అడౖ న; అనవసరం;

6.1.2.2. ఉప గం, ఉప గపడు,
జణే కణో ........... పసవ దన త; ప న; ప
ఉప ించు, పర్ జనం, ాడు, ం , ప గ; ప
6.1. ప , ప ె య్
ాడుక ; క
ఆ శ .......................శస త ఇస ..................... డడ గ .......................... త;
.................................. ఛణ॓ .....చలడం; చ ; జ ;
మఁచఁ ..............ఉప గ ప
దజ
6.1.1. కా ిమ్కుడు, ప ాడు,
6.1.2.2.1. ఉప గ ైన, న .......... అక ర ; దండగ;
ార్ కుడు ;ప ; టడం
పర్ జనకర ైన
క క .. త వప అ మ ర ..... అ ౖ న గ .ఆటంక ప ; కలత
..................... ఉప గం క ం ; డ ,;
క .......కమ ; మ ; ; ర
................................. వడం 6.1.2.2.2. రుప గ, ప కి ా ,
క .......................ఉ వయ్రథ్
6.1.2.3. మం ాప ేయడం
మ ...............................మ
ఆ జ ........ మం
ఆ క .... మం ప
6.1.1.1. ే ి ిన ాడు, .............. త
య డం
............. త ; త ;
పుణుడు ఛఁజ ....... ప న
తబ న; తన
అ భవం ........అ భవం
6.1.2.3.1. జాగర్తత్ ో కూ ిన, త
....................... ; ౖ న 6.1.2.2.3. ొ ికే, ొరుకుతునన్,
.......అయ ; ణొక క ..... ల
ల ం ే, లభయ్మ ేయ్
.... జ వ ; ; ,
నఁ ఢఁ ఛఁ జ ........... క ం లఁ ......... గత
ఫ ఫ .............
అం న ఆ ం
న
బజణో .......................... ల ఛఁజ .......బలం న
6.1.2. పదధ్ , ానం .......................... రకడం
6.1.2.3.2. కషట్ పడడం
ంక ................................ ఎ 6.1.2.2.4. ా ిన
ౖ .......................... ఏ రకౖ న అ .... అత ంతౖ న; ఎ వ;
జ ............... న; న ; ;
త క ; రణి; ; పం;
టఁ ................. ంద త రఁ .............ప ఉం
6.1.2.1. పర్య న్ంచు, పర్యతన్ం,
6.1.2.2.5. ఏ ై ా కా ాడుకోవడం
ధక గ ;గ
యతన్ం యం
ఠ ...............ఆచరణ; న ం ;
.బయట
..........................పయత ం ర ం
............................... టం ల ................................ ఇబ ం
లఁ ......... ప ; ప ; ; 6.1.2.2.6. ెతత్, దుబా ా ె య్,
6.1.2.3.3. ికలే , ప లోఉండు
ప కి ా , ాడు ె య్, వృ ా, వయ్రధ్
క క ఛఁ ...........ఎం
ఆ జ ............... రనౖ న ం
ప రఁ ............ ప ం
భర .... ల ండ
6. ప , కరవ ం 153 6.1.8. అ భవంగల, అ భవ ౖ న

.................... క 6.1.2.6. తయారు ె య్, ిదధ్పరువు 6.1.3.3. త ిప్ ోవడం, తపుప్, ాశ

6.1.2.3.4. అ ికారం, దుయ్తు

త్ , శకిత్, ఁ బణా ....... ఏౖ ొలుపు, మరుచు, ఫలమవువ్
త యడం ప .........త
సతు
త్ వ, బలం
దర .............త ౖ వడం
కరం ..........................
6.1.2.6.1. ాడకా కి ఏ ై ా తయారు 6.1.3.4. అనుకూలం, పర్ జనం,
6.1.2.3.5. పూ త్ ి ె య్,
ేయడం లాభం, లాభం కలగ ె య్
సంపూరణ్ ము ె య్
బణా ...ఏర ర ; ల ఁ ఛఁ ౖ న
సద ... సరడం క ;త ; ఏౖ ఉన
త ;త క ........... క
6.1.2.3.6. ఆశగల, ాఢ ాంఛ క ిన
త
ఇ ............................... క 6.1.2.7. ఆచరణలోకి వ ేచ్,
.................... అ న
పర్ ావవంత ైన
6.1.2.4. ాలా ెతత్ ా ప ేయడం
ఆవజ ..... ఆచరణ 6.1.4. ఉ ోయ్గం ై ఇషట్ త
ఖ ................. త ప
వ క ల ం
ం ం గందర ళం; ందర
క ప .........ఉ గం ౖ
వందర; క క 6.1.2.8. సమరథ్ , కరణం, దకష్తగల,
ల
సరడం
పర్ జనకర ైన బ క ........... గ
6.1.2.4.1. అజాగర్తత్ ోకూ ిన, అశర్దధ్ ా కరజ ..కలగ ; య గ
6.1.5. రు ోయ్గసత్ , ప ేయ
ఉం ే, బాధయ్ ారహిత
6.1.2.9. అవకాశం, తరుణం, క ................. ప య
అట జ .......అ గత
సమయం ........................ప
న
సం ................................ సం నస .............. ం ; రౖ న;
6.1.2.4.2. బదద్ కం, ోమ ి స క ....... దల ; ద మ తనౖ న

నఁ ల ....... ప క 6.1.6. ే ో ే ిం ి
6.1.3. కషట్ ం, కిల్షట్ ైన, అసంభవ ైన,
ఁ క .. ఏ య ం
జ ..... న
అ ాధయ్ ైన
క .......ఆలస ం
... ప తనం
క .............బలం ; బలౖ న
6.1.2.4.3. వ ి ంచుకోవడం ............... స 6.1.7. కృ ర్మ ైన
..... రస ం ; ; జ ............. అసం తౖ న;
జంగ .............. ఆట క
వ ;వ ; ల ం ; ల ం
జం
; ; ర ం
మ బణా .......... నవ
6.1.2.5. పర్ణా క 6.1.3.1. సులభ ైన, సులు ైన, క తం

ఆంగఁ ..................పణా సం ావయ్, ాధయ్ ైన 6.1.8. అనుభవంగల,

ఒ ........................... పణా క ఏనఁ క స ..... యగల అనుభవ ా ైన

6.1.2.5.1. సంఘటనను ఏ ాప్టు 6.1.3.2. ెలు ొందు, ఫ ంచు, అ భ ఛఁజ .... అ భవం గల
ేయడం జయం ా ించు, జయం ొందు,
మ ఘ మ
న
సద .............. స యడం; స ెంబ ించు, ి ధ్ ంి చు
........................... అల
సవల .......................... ఏ ...... జయం ం
ప . ం ; ంబ ం
6. ప , కరవ ం
6.1.8.1. అలవ ిం ి
ఆ .......... ం న
................... అలవ ం
6.2. వయ్వ ాయం
అ ...............................
క ............................. యడం
ం .................ఉ గడ; ం
ం ................ఉ ట పం ించడం
............ పంట
ఘణో క .............ఎ వ
.............. న
................ కం
నస ణ్ ............................ఎ గడ
నస ణే .......... ఎ గడ ట
.................... సజ
మ ....మక న సక
మ ........... ట 6.2.1.3. కూర ాయలను పం ించడం
ం ............... సర
ం ....... ం ర ట
..................వ వ యం
................ ప
ం ........................లవం
............... వ ల .... ర యల పం ంచడం
6.2.1. పంటలు పం ించడం
క ..................
ప జ ణో ..... పం ం న
మ ం ..........మ యడం
వ .................. ఎ ; ం
6.2.1.1. ానయ్ం పం ించడం
ణా ప ల పం ంచడం
......................................వ
6.2.1.1.1. వ ి పం ించడం
వ ............................ య ం
......... యడం
6.2.1.1.2. ోధుమ పం ించడం
ఁప ..............
పం ంచడం
154 6.2.1.7.2. ంపకం
6.2.1.1.3. కక్జొనన్ పం ించడం 6.2.1.4.2. అరటి పం ించడం
ం .............................. మ ...................... ఆ ; పతం
ర .................................... ర .................................
..........................
6.2.1.2. ేరల్ ు పం ించడం
జ ...................................... 6.2.1.5. గ ిడ్ ెంచడం
ట జ ఖ .....
6.2.1.2.1. బం ా ా దుంపలు
ఎండ నగ
ఖ ...................గ
ఆ గడ ............... బం ంప ఖ ..............గ ంచడం
సక గం ................. కందగడ ................................... ప
స ...................గ ;
6.2.1.2.2. దుంప జా కక్ను ఖ ....................ఎం గ
పం ించడం
6.2.1.5.1. ెరకు పం ించడం
గ .. ంప
క పం ంచడం ర ..................................... రసం
............................. క ర
ం ...................... గడ
అం ............. ం ర ం ప ............ ర
॓ ......................... స య పం ంచడం
ం .................. ఉ
6.2.1.5.2. ొ ాకు పం ించడం
తర . ర యల ట
త నఁ ప త ..........................
...............................ఎం న
ల ర .................. ల ర
6.2.1.6. పూల ెంపకం
..............................
.................................
ఆ ర; ట ర
.......... ల ంపకం
................ ం ఆ
..ఉ న వనం; ల
ర ........... ం ర
ంగణ్ ..................... వం య ట
............................... ం
6.2.1.4. ఫలం పం ించడం .................. ట ప
ఫ ప .. ఫలం పం ంచడం
6.2.1.7. ెటల్ ెంపకం
ఫ ణీ .................. పళ రసం
6.2.1.7.1. కొబబ్ ి ెంపకం
6.2.1.4.1. ార్కష్లను పం ించడం
.................................... ప
అం నఁ ప .. కష్ల
పం ంచడం
ర .................... బ య
అం ర .............. కష్ రసం ర .... బ
ంపకం
అం ............................. కష్
మ . ;
॓ ......... క ం ;
త ........................... క ం 6.2.1.7.2. కా ీ ెంపకం
........... గ; వంశం; ర
.....................................
6. ప , కరవ ం 155 6.2.5.4. క లఉ దన

ం .............................. 6.2.4.2. కక్లను ీకడం .................... న

కల ......క క
క ......అ భ ం ; ఫలం
6.2.2. ేలను ిదధ్ం ేయడం
అ భ ం
కడం
స క .... త మ ..... మక న త
క .... క క ల
యడం ........ పంట
మం
ద .. త బయట
సక గం .....కందగడ
6.2.2.1. ేనును భర్ం ా ేయడం
వ డం
నఁ క ................... వ త
క ..... క ల
యడం ........... ఆ ంపడం
కడం
................................. ఁ లఁ ............ గం
హ ఊ ; కదల డం; క ం ;
6.2.2.2. ొలం దునన్డం క ం ,; ; ం 6.2.5.1. దటి ఫలాలు
....... లం న డం 6.2.4.3. తడుపు, ళుల్ కటుట్ ఆం ఫ ............ ద పం
ం ........................ ంటక
ణీ ం .......... కటడం 6.2.5.2. పంట నషట్ ం
...............................
ణీ లవ ............ వ
......................... న డం అ క .........
ం .............................. పం
........................ గ త వ ఫల యం
6.2.4.4. కక్లను సవ ిం ప ..........................క
6.2.2.3. ేనులో ఎరువు ేయడం
క త్ ించడం .......... క ; రత; న
ం ం ...... ; ; ;
........... ఎ యడం నఁ కర
ం ..........ఎ ................ క ల సవ ం
ఖ ణా ............. తనం
బ ............ఎ క ంచడం
ంట ...............పంట నషం
ద ... ఎ ; ; మం ; షం . స ం ;
.....అ గ ం; జ , గం;
క .. చక ; సమం
; గం
6.2.3. భూ లో కక్ ాటడం
6.2.4.5. కక్లను అజాగర్తత్ ా ............... ప
................ ; ;
చూడడం
జత గత ప ; టడం; 6.2.5.3. అట కక్లను ోగు
న; ; ; లవ కల నఁ .........క ేయడం
; భదౖ న క ల రగ వ డం
జంగ నఁ క
...... క టడం
6.2.5. కోత, పంట, ఫల ాయం ...........అట క ల
ప జ యడం
.. ం న మ ఆ గడ ......బం ంప
ఫ ............ పళ యడం
ద ... ఎ ; ; మం ; షం వ డం
భళ .......క ; ;
॓ .................... ; తడం ......క ం ; క ; త;
.................................. యడం; న 6.2.5.4. కక్ల ఉ ాప్దన
................................... ........... త యంతం
ం ................................ బంక
................ పంట
ల .............. వంట
6.2.4. ేలను ాగు ేయడం ..... పంట
................................... క
క ............ యడం త ... య ర
క ల ఉ దన
యడం
6.2.4.1. గ ిడ్ కొయయ్డం ఁ ..................................
............................పక ౖ న,
లబ ............................ రబ
ఖ .................. గ ంట ................................పంట
...............
............................... డవ ఫ .. పం
సణే ........ జనప క
6. ప , కరవ ం 156 6.3.1.2.

టఁ ................ ంద త 6.2.6.4. పంటను కో ి భదర్పరచడం జ ...... న

6.2.6. కో ిన పంటను స ి ేయుటకు చం ర ....... సం ల

ఉంచడం
ప జ ......... న
చణా .... న
ఢఁ ం .... దగర కటడం
ప య నఁ జ
ణా .................................. ంజ
మక జ లఁ ..... క ట
ప ..............గ
......... క న కం ం ల త యడం
ం నఁ ట . పంట
త యడం క టడం
గతపరచడం
మ ......................... ట; ర
............ క న ఒలవడం 6.2.7. ైతు
.......................... 6.3. ప సంవరద్ క ాఖ
....................... ప ; వ
పక న
ల ................................
య ం ంజ ............ పల
ౖ
య డ ............... పల
క ..............ౖ ;
స క ............స ; సవ ం
వ వ య
ఛఁ ................. ం

6.2.6.1. ానయ్ం ఎగ ోయడం 6.3.1. ాధు జంతువు

6.2.8. వయ్వ ాయ ప ముటుట్
ఉంచఁ ........................... ఎ ; ౖ న స ................. అం ; న; వ ................................. క
ఓ ................................... గంప .............. రం; మగ రం
గడ ర ......గడ ర
.....................ౖ ర; ఆ ; ం ; ంపకం;
తవ డం
వ . ఎగ యడం;
..................................
ం
పటడం . ం జం
న ప
వ ........... ఎగ ల
గ .............................. గ బత॓ ..................
...................... ఆడ ,;
6.2.6.2. ానయ్ం ి ీన్ పటిట్ంచడం గ ం ... గ గడం
.... ప న
ప ............................ప
.................................. బత॓ ................. ద
...............................
పక ప ంచడం ప .............. అల పడ
వ వ య
................................ న
ప 6.3.1.1. ప వులు
........అన ం; ఆ రం;
.........ఇ ప క
......ఆ రం; ; పం; ..................................... డ
పం,ఆ రం 6.2.9. వయ్వ ాయభూ ................................... డ
భ .............వ
ఆ ప ......................... వ ం
చ ....................................
ప ంచడం
కల జ జ క
ం ........
ం ల
6.2.6.3. దం న న
............................... లం
వ ..... మ యడం
ఆ .................................. ం ం ణ్ ...పం
జ ..... త న
జ .........................దం న ంస వంటకం
లం
గ బ .............. అలజ ; అల ;
జ వ వ య 6.3.1.2. ొ ర్ె
గందర ళం; చ ;ధ ;
................ లక; ; ర
త ఊ ...................... ఉ ;
త ..................................... త
..... అ యం; యం; బ ఊ నఁర స .........
దఁ ............... త ఇ
ం ట క ం
ఠ ...............ఆచరణ; న ం ;
జ ......... న
ర ం
ఊ .... ;
6. ప , కరవ ం 157 6.4. డటం, ప పటడం

............. ల మంద 6.3.1.7. ే జంతువు 6.3.5. ఉ న్ ఉతప్ త్

................ ల
గ ................. ఆడ ద; ద ఊ ...................... ఉ ;
ల ..................... ల
గ ల ................... ద ల ఊ నఁ ర ........ ం
............................
ల ................ ర ల ఊ .... ;
....................... ఆడ ;
............................... రం
త .................................... త .............. రం; మగ రం 6.3.6. కోళళ్ ెంపకం

6.3.1.3. ేక .............. ల రం ఇం ఢఁ క .............

. జం క ంచడం
................................ ఆడ క
స .......పం రం .....................................
చ .... కల ప
................................ ఏ ............ ళ ంపకం
ం .................. క అ ల ...................... ల
ంట ............................ ఒం
ల ....................... క ల ............. ంసం
6.3.2. భూములలో జంతువులను ................................
6.3.1.4. పం ి
ేపడం బత॓ .................................
ం ..................... గం ;
................ లక; ; ర బత॓ ................. ద
త ................... త
............................ ం
.......................... మగ పం 6.3.6.1. కో ి ిలల్, కో ిమాంసం
.............. ; ; పగం
............................ ఆడపం
............. ల ........................... ం
.............. పం ల
చ .. ల ప ; ........... ళ
ం .......పం ...............................
.............పం ల
...........పం ంసం చ ల జం
6.3.7. జంతువుల ఉతప్తు
త్ లు
కర
............ చర ం
6.3.1.5. కుకక్ చ
.. ;
................................. క ..................... జం ల ప
...... జం ల ం లట .............. ఈక
ం ...... క
.................................
వడం
.............................ఆడ క 6.3.8. ప ైదయ్ం
6.3.3. ాలు, ితుకు
ల ................... క ల ఇ ...జం ౖ ద ం
................................
............. గ క
.. ; 6.3.8.2. తు
త్ లు కొటిట్న జంతువు
...............ఊర క
.............. ల త
ం .......... క తర ..............................
6.3.4. కటికోడు, క ా ాడు, తర జ
6.3.1.6. ి ల్
నరుకు, సంహ ించు, హతయ్ న రం
ల ఛజ ... త ణా॓ .....వృషణా
న ......క ం ; క ; త;
............................ మగ యడం; న
త
.......................ఆడ ,; ఖ ॓ ....... క ;క
............ న జం
ల ...... న, ల వ ...జం ల నరకడం
ం ............ ఆం ; త
............................. . బయ పం ట
మం ........................... ...... ంసం యడం 6.4. ేటాడటం, ేపలు పటట్ డం
ం ల ఛజ . ........ చంపడం; హత
ఫం ............... ఉ ; ప గం
న ..... ట; డటం;
..... ట; డటం;
6. ప , కరవ ం 158 6.5.1. భవనం

6.4.1. అ ేవ్ ించు, ేటాడు మం ........... . ం జం

క ...... క
క ంచడం నఁ బ లవడం
డటం
మం ............ గ ం డ క ఈక కడం
మం ............. ట ...... ల క
డప ............................
ం .........క ;క ;
మం . ట ంపకం బళ ............ ఎ ల పం ం
; , ,
బ .............బయట లడం
6.4.5. ేపలు పటట్ డం
మ .. ట ; ం ; ;
ం ; ం
గ .................................... లం జ ల; మంద ; సంఘం;
త .................................క
.................................. వల స హం
................................... ణం
పక ......... ప పటడం ....... డవడం;
బం ..... బం
పక పడవ .... ప ప స ............................... స
ల డం
పడవ స క ...............
బ ..........................ఈ ; బ ం
త ......... పల
బ స .... ఈట 6.5. భవ ాల ో ప ేయడం
॓ ................................ఎం న
ర గ క ..
ఇ క ................................ ఇ క
బ త ట యడం 6.4.5.1. వలలో ేపలు
క .......................
.......... క
నఁ స క .......వల స చ ...............
ౖ ౖ
యడం త ..................... త
వల ................ వల
.. వల ప ఛణ ................................... క
6.4.1.1. జంతువును ా ికి సుకు ం .................... సరడం ం ......... డ కటడం
ం ... ప గడం బం భం ..........ఇం
ావడం
వల .................... ప వల ణ త
ధ ..... అ ; దం; ద ద వల ....................ఎం న వల బం ం మ ...ఇం
ప ...............అ స ం
ణ
6.4.5.2. కొకెక్ముల ో ఉనన్ ేప
6.4.2. బోను బం క ...ఇండ ప
ద జ నఁ పక ఎ యడం
ప ... ంత పడటం పల పటడం ........................
...................................వల గ ఛఁజ ...
హ ....వల ఉన ప 6.5.1. భవనం
ం
ఉమ తం ల
ఫం ................ఉ ; ప గం 6.4.5.3. ేపలు పటేట్ ప ిక ాలు
.............. టడం తడ ..................................... ప క .................... లయం
.................... ఉ యం పకడ ........ ప ..........................
లపడం ం ............... య టం
6.4.3. ేటా ే ప లు
పక ...... ప ప ఘ .................. గృ ంతర
............. ల ప క ఘ ............................ ఇం
నఁ ......... ల
........................... సం నం
ంచడం 6.4.6. జంతువులకు ే ిన పనులు
...... ర ల, రం; ౖ
... వ ........... వ క ం ...........................
క ........ ళ ట ఠ ణొ ........ మ ం; మ ; వస
6.4.4. ే ె ెంపకం
.........................జం గృహం
ణ్ .............................. ౖ నం ఁ ................ గ
మం ......................
త .......... య నం
ఆ ; ం ; ంపకం; ద ఘ ....... ద గృహం
ం ఁ .......... పం; పగ
6. ప , కరవ ం 159 6.5.2.4. త , రం

వ ............. ణ 6.5.1.3. ేల, భూ , సథ్ లం, ఆ ిత్ , ............. రంగ

క ఘ ..................సతం ఘ ............... ఇం
ఁ .................... గం;
బ ......... ఎ ఎ ; ం ;
జ .. 6.5.2.1. ోడ
గలడం
జ గ .............. ద
బ ...................................... బ .................................. డ
.. ; ల; ంతం; ;
బ బం ..............బ గృహం రచ బండ; సల ; నం 6.5.2.2. ై కపుప్
బం ..........................ఇ ; డ
జ .................. గం
బం ............ ం ఆ .................అ న త;
త ........................ ంత
బ ణో ... ప ణ ంగణం ఉతమౖ న
మద క ....... స య
ం॓ .........ఆ క ఇ ; డ ఘ ఁ
.............ఇం సం
.......... అ ; త
ఉం గృహం ం ......................... న; స
ం .............................. గం
ఘ ..............బయట ఇ వ థం ..........మద సంభం
రఁ భవం ం బయట ఇ 6.5.1.4. ఆవరణ, గజం, ొ ిడ్ , ెరడు ...........................మగ పం
కటడం టం .................................. 6.5.2.3. తళ వరస ె య్, ేల
భళ .. క ఉం హం లఁజ హనం
వ ................మ . ; ల; ంతం; ;
న వ
ర .....డ రచ బండ; సల ; నం
ఘ ఆ ...... ఇం ఆవరణ
................................... ప
పర .................................. గజం
ఠ ణొ .......... జభవనం మం .......................మం 6.5.2.4. తలుపు, ావ్రం
ల ట . సనం న ........................ ట; ర ఆం గ ..... ం ద జ
క ......... లగ 6.5.1.5. కం ె ె య్, కాచు, కాపు, క ................................ గడప
స .....................ౖ నం క .............................. త
గర ి ె య్, ద ికటుట్, ోడ, పర్హ ి
సభ ....... య నం; స శం; క .................................గంట
ె య్
స హం
క ......గ ప ; ం
ద ....................................... ద ........... ల
సం రం క సం రం
............. డ ం ........................... ళం
ఇ
ఛజ ............. డ గల ఖడ ...............................గ య
..............................
ఫ డ ...పహ గ ...............................ప శం
..................... త
............. ంహ రం ........................... న
6.5.1.1. ఇలుల్, గృహం జ ....ఇ ; ందర; త ర ;
6.5.2. భవన ా ాలు
ఘ ......... ఇ , సం; గృహం; త తం ; ంట ;
...........చమ రం గవంతౖ న
లయం
.................................... ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
6.5.1.2. ఇళళ్ రకాలు ఆ ....................పక స పం; ప ం
ఆం అంత ఒక అంత బం ఆం ..ఇం అవయ ద జ .......... ం ద జ
..........ఊడ డం; బయట ధ ...................... ;
ం ఘ ....... ండం గృహం
ఉండటం; బయట ఉండడ ; ప గ ............ ర ద జ
ం ఘ .. గ గృహం
బయ ; ౖ ; ప గ ......... పక ద జ
ఘ ................ ఇళ ర
అంతరం; ; న; పల; ం ................................... ఉ
అ .................... దగ
ప ర ............... ళం
మం ........ జ మం రం
టఁ ం ........... ం అం ................ అంతర దఁ .. ;
అవయ లట॓ ...............................
ప
ం ఛఁ ...............ఎ ఉన ల .................... డ
6. ప , కరవ ం 160 6.5.4.1. , ట

గ .......... నక ద జ అ ........... హ ల గ ..... ఆ ల నౖ

రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట; అ ..వంట గ ; వంటగ క
ంబ ; న ల ; న ; ప జణే ......ప బం ం ఇం ణ
క ప క ; ఇం ణ
స ద ..........జ అ ........... పదర న గ
ద జ మణే అ ......... లగ .......................................త
...... ; తం; సం ర ణ్ ం; మణే అ ం జ ............ న
సర ం పడక గ ............... బంకమ
..చక ; న ; ; అ............... జ గ ం భర ఁ
వరస ; అ
.......... గ ...............
ం వంతం న
అ ........... ల గ ర .................. ం
6.5.2.5. కిటికీ
మర అ ...........మగ గ క ...... య ంగ; లం;
.................................. ర అ .................ఆటల గ
స ............... అం ల క ...... ట స ॓ ........... ఇ ప క
ర ................. చటం ఉ గ హ ఖ .................... పచ గ
ప .................. ర ం అ ............... డ గ
ళఁ ......................... 6.5.3.1. భవన ామ్ణ ప ిక ాలు
క ................. నక గ
తల ......... ఆ ల త వ అ ............... వ ం గ మ ియు సంరకష్ణ
.......... బయట క ..............పడక గ ఆ జ
........ మరమ
స ॓ ...................................క యక వడం
............................. ; 6.5.2.8. అంతసుథ్, కథ
ఫర ;ప ;మ ;
ఆం అంత .. ద అంత మ
6.5.2.6. పు ా ి
ఉంప చ ౖ ఎ న ఫర దఁ .. ఇ ;మ ఇ
ఆ జ ... సకమం గ ............ ండవ అంత బం ం ఇం ణ
............. అ ప క ; ఇం ణ
ఆ త సకమ ....................... కథ; త
ఆ ............మం లఁజ ఖ ............క ణి
ణ్ .......................... కట
..............గ త ............ .................................
బ యం అంత ...... ం అంత ............................ యంతం
........................... త ............ అ మటం క ....................
............................. టఁ త న ం
.......... న 6.5.4. ార్థ క సదు ాయాలు
........ త ట కరం ..........................
........ 6.5.3. భవన ామ్ణ ామా ర్ి
ధ అగ ల
ం .... ం ఖ ......................ౖ క ......... థ కస
లఁ ...... ఘ ............... ఇం క ..ఉ న వనం; ల
యడం .............................. ం ట
..... న ం టడం
6.5.2.7. గ ి 6.5.4.1. ా ి, బాట
........................... ం ; నం
అ ................................అటక ................. ం క ఆ ...................మం
కమ ..................................గ త .. ఎండ ఎం న ఆ .. ల డ
క టం .... ప త .................... ం న ఆ ............గృహ స హం;
అ ... అన ం ఆర ం ..................................... ఉంప .... ఉప తల; కవచం; ౖ న
గ
6. ప , కరవ ం 161 6.6.2.3. హం ప యడం

ఖ జ న చ .. ల ప ; ప ర ఫ ప
రగడం
ఆణ్ ణ్ .......... హ ల ఘ జ ........ న వ
6.6.1.3. అలల్ డం, అ ల్ క, అలేల్
క క జ ....ఆ ; యజ ;
.................................ప ౖ ం ...........................అలడం
.................. ట ........................... ర ం
6.6.1.4. బటట్ ేయడం
..................... క; య .................మత
సం ........... సం చ ం ................ అ క; యడం
న సడ॓ బ ....... త రహ ఎ కడ త క
క క .....ఉ గం యడం .....................................మగం
....................................క ం క ఉ గం సం
6.6.2. ఖ జాల ో ప ేయడం
ట॓ ............................. రం డటం
ఆ ................ బయ ...... అయ ; గ క .... గ ప
ర ........................ టం; ళం భక ......................... మంత వ
................... అవస; సమస ం వంట వ ; వంట
6.6.2.1. గ తవవ్కం
వ ................న మ త ల బట యడం
... గ తవ కం; ంట
వ ణో .................... పక ; పడక ల బణా ..... త ప
తవ డం
ఛజ ....... ట
ఏర ంట రం క ........... రం జకణో ....... నగ
సడ॓ .................................. యడం ట ..
స రఁ ......................ప ....................................... వ
ఆ ................ అంగ హం ...........................న లంక ........... క ;
క
ఆ ................ అంగ హ చ ... న
ద న లంక
6.5.4.2. అవ ి, ొ ేర, స ిహదుద్
............... అంగ ....... క యంతం
ఇ ............. ర; ంతం ...... బం రం
.........అవ ; ప ; ర; 6.6.1. బటట్ ో ప ేయడం సం తవ డం
స హ ;హ అం కర ం ............................ బం రం
.............. అం మ
6.6. ప , వృ త్ , ాయ్ ారం 6.6.2.2. ఖ జం నుం ి లో న్ ేరు
త జ .......... క ం న
ే ి ధ్ ి ేయడం
ఇసర ........... ం ......................... టడం
ం ............................... అ ...............................
క .......కమ ; మ కడప పరగ ........... క ంచడం
క ................................. .......... డ ద ప పరగ వఁ
.....................................ప ర ం ......... అలడం ... క హం అ మ
క .... కర; ; ......... రం యడం
6.6.2.3. లోహం ో ప ేయడం
ప ;ప ; .......................... లవడం
వ ..................... ద ఛఁ ............................... న
క ..... ప య డం; ప ం క .........................
ర ంచడం 6.6.1.2. ారం యడం ల .............. ; ; దం ;
వ ... వ .............. ; ; పగం ం ; త
మ ......................... ర ................................... రం క ఇ ప
వ ...................... ల ర ....... రం యడం
యంతం ............ హం ప
6. ప , కరవ ం 162 6.6.5.3. క డం

............... ఇ 6.6.2.9. ర ాయ ాల ో ప ేయడం 6.6.4.1. ాళుల్

అ ంచడం
ర యన క ఆం ం ..........
స .............................కం
....ర య ల ప యడం కణ్ ................... ల
డ ............. బం ద
.............. ; ; పగం
6.6.2.9.1. ేలు, ే చ్ ె య్,
6.6.2.4. బంక మనున్ ో ప ం జకణో క క న
భగుగ్మను, ోప్టించు, ెళల్ ొటుట్
ేయడం
........ ప న; లడం; ;
ండ ల డం 6.6.4.2. బుటట్ లు మ ియు ాపలు
బదల
నఁ ం ండ సరడం
॓ పగల ; ; అలల్ డం
క
బద ; బద ................. ఆ
.... బంకమ ప యడం
............ గ; వంశం; ర
6.6.3. కరర్ ో ప ేయడం
6.6.2.5. ా ోప ేయడం .................................. గంప
...............వడం ప ................................... ప
ఆ ..... అదం; కటకం; పలక
ఛఁ ................................న
................... 6.6.4.3. ోలు ో ప ేయడం
ల ............... కర యడం
క ....... ప
.. టడం క ...చర ం ప
యడం
యడం
6.6.3.1. కలప-నరుకు, జంజాటం,
6.6.2.6. నూ ె మ ియు ాయువు ో గ .......... తం
జంజాటం ా వుం ే ......... వ
ప ేయడం
............ కలప న
............... గ 6.6.4.4. ఎముక ో ప ేయడం
నఁ టఁ పట ...
ఇంధనం; చ ; ౖ లం; హ .............................ఎ క
ంద ప యడ
క ......
లక ..................................కలప క ....ఎ క
మ ప ప యడం
లక .క
యడం
................ 6.6.3.2. కలప, వంట ెరకు 6.6.5. కళ, దయ్
ఁ ................. ................. ; ర
.................. 6.6.5.1. ి య్, ర్ంచు, రంగు ె య్
.....................................
..........యంతం ॓ పగల ; ; .......................... ;
తవ డం బద ; బద మ ...... తం; దృశ ం; గహం
ం ........................... త
6.6.2.7. ా ోప ేయడం 6.6.3.3. కా ితం ో ప ేయడం రం .. రం
ఘ ం ......... ప గ .................................ప క ల ..................... ప
చ ............. ప ....... తం; డ ల ప ; .................
ట ం .... కటడం పతం; పత
ప 6.6.5.2. ాయా తర్కళ
ప ........................ క క
క . ప మ ..... మ యడం
యడం 6.6.4. కళలు
6.6.5.3. లాప్లు ెకక్డం
సప ...................... కల; కల
6.6.2.8. ఇటుకల ో ప ేయడం .................... ;
బణావఁజ ......హస
.....................................ప కళ ..................
...................................పం ప మ
క డం
6. ప , కరవ ం 163 6.7.5. ం ధనం

6.6.6. ేల ో ప ేయడం స ద క .స దం ................

ప యడం ..............ఇ ; హం,
ర బం ...... బం
............... కన ం
6.6.8. యం ార్ల ో ప ేయడం
6.6.7. టి ో ప ేయడం ..... క
.............................. వ
చ ............న ; ప కరం
హ ం .................................. ల
ర ................... లక; చకం; చటం
ణి క ... యం ల ............. ఇ
ణ్ ..............వడక ; వడ న
ప యడం
ణే ..........................వడక 6.7.1.2. త ేవ్ ాధనం
.......ఇ ప న;
......... తవ డం
యంత ప కరం .................................. త
ణీ క ...... ప
........... త ప కరం
యడం 6.6.8.1. దుయ్తు
త్ ో ప ేయడం
... యడం; మ ంచడం
ర ................................... ర
కరం .......................... ణే ............................... ఏరడం
మ .. ంచడం
కరం క ప
యడం 6.7.2. దం ే ాధనం
6.6.7.1. కొ ా మరమమ్తు
ే ే ాడు .. ..........దం ప కరం
ప .......... ంప
ఆ క .... 6.7. ఆయుధం, ప ముటుట్, ప ికరం,
......అ యం; యం; బ
మరమ ాధనం .................................
ణీ ౖ .................. టం
క ................... గ స ల .......................ల న
...............ఆర యడం
న ......... న ................................. క
6.6.7.2. టి సరఫ ా, టి ఒక .................................
6.7.3. ే ాధనం
ోటు నుం ి ే ే ోటుకు పంపడం ం ర ............పళ చకం
న ............................. న .............. ; ; పగం
ణి .............. సరఫ తట .......................................తట
.......ఇ ప న;
ణీ ............ డడం చ ఁ .... నక యడం
యంత ప కరం
ణీ ............. ప ... ఎ ప కరం;
......... ఇ ప
............ ద వ ప కరం
ల సం
ఫ ................ రగ ం ................................ స
...ప కర ; వ ;స ;
ం ............. తల ట
6.6.7.3. టి పర్ ా న్ అదుపు
సం ॓ .........
ేయడం 6.7.1. కో ే ప ికరం డ
ం ..................... ఆనకట .............. ప కరం సం ॓ .................................
జ ణి .... వరద త .............................. క ర
అ యడం 6.7.4. ఎ ేత్ ాధనం
ఖ ఛఁ ..............క క
జ ణిన .... ఛఁ .............. క ... ఎ ప కరం;
ప అ యడం ఛఁ ......................................క ప కరం
రం ........... క యంతం
6.6.7.4. సముదర్ంలో ప ేయడం 6.7.5. జో ిం ే ాధనం
ఁ ఆ ....................అ
సమ ........స దం ం ............. అ క; ;
తవ డం 6.7.1.1. రం ార్లు ే ే ప ికరం .............. ; ; పగం
సమ వ ...................................త ల ..................
...స ద క రగడం ం ......... ం ఛ ...... న
స ...................... డవడం ....... ం ప కరం
6. ప , కరవ ం 164 6.8.2.4. తపయ గల, తవయ గల

ం క 6.7.9. మర, యంతర్ం ర ............డ

ప కరం
ణీఠ ఇంజ ......... జల 6.8.1.4. సంపద భదర్పరచడం
............ న
యంతం
త ..............సన ॓ .......................... టడం
........ ప న; లడం; ;
ర ............... ళం ........ తం; డ లప ;
బదల
ం జ క న పతం; పత
... యడం; మ ంచడం
ల ...........త ం ; ం ......................డ డ
ఐక ం /క ;క ;
వ అట ............... సకం అట ......... ఆడ డ
మడత సం
6.7.6. పటుట్కు ే ాధనం .................పం
ం॓ ........ ఆ క ఇ ; డ
.............................పట 6.8. దర్వయ్ం, మూలధనం, తత్ ం ఉం గృహం
పక .....ప ప కరం
సడ ; ౖ స; ౖ స ; లధనం
టఁ .................. ప ంద

6.7.7. ాతర్ 6.8.1.5. ఆ ిత్ , క ిఉండడం

6.8.1. సంపద కలగడం
ఉం ..............
ఆం ణి భళ ఆ ... సంపద
ఁ ............. ఆ
.................................. త
కలగడం 6.8.2. సంపద కూడబెటట్డం
సం ॓ ........... క క .............. సం ంచడం
............................... క .......................... సంపద
సంతం కరఁ ........ ంత
కణో ............................. ం
6.8.2.1. సంపద సం ా ించడం
................................... త 6.8.1.1. తన, ొంత, క ి ఉండు,
థ .......అడ ం ; అ ; క .......................... సంపద
ొందు, ొంతం ేసుకో
ఆపడం; త ంచడం; తటడం; మ .............................సరఫ
ఓ ........ తన; తన ; ; క ద ...................అలంక ం
ఉం ;
ఢఁ కరఁ ......... ం ; ంతం .అలంకరణ; అలంక ం ;
............................... ండ
సం ...... త ; బ ;
క లఁ ......... ంతం స ;స
............................. ;
ం
అంచ ;ఆ ం ;
6.7.7.1. సం ఊ ం 6.8.2.2. లాభం వ ేచ్టు
ల్ ేయడం
హం .......................... య ఆవ క ....... భం
.....................................సం
చం ...................................సం వ యడం
6.8.1.2. సంపనన్, సమృదధ్ ం
చం ................ న సం ......... చంపడం; హత
అ ......................సంప
6.7.7.2. ఒర ..................సంప 6.8.2.3. సంపద కోలోప్వడం
క బం ........ ఆనందం .....................
చం ......... సం
ంచడం ఝగ ............... క
6.7.8. ప ిక ాల ా ాలు వడం
6.8.1.3. ేద, ేద ారు, ద ైన,
ం ॓ ॓ ఆ ...... వడం
హీన ైన
.............. జం ఎ ................... పడటం
.. ణం; తనౖ న; గ ........................
గ ....... ద కం; ద ; ద 6.8.2.4. తపర్యముగల,
న; నక
........ ; వంశం; వంశకమ జ .............. తవర్యముగల
ం .................... ఉ ల బ ఘ ....... గృహం ర జత రఁ .........
....................... ం ......... డ గత పడడం
॓ ం .అ
6. ప , కరవ ం 165 6.8.4.8. డం , లగ ,బ , రసలం

6.8.2.5. ఆశ ాతురముగల, 6.8.3.3. లో ైన 6.8.4.3.3. ఉ తం ా

ం ి ో ైన, దు ాశగల ........................ ౖ న /న ........... అ యం;
.................. ం ౖ న ఁ మ ఉ తం ; ఉత ; వ భమ;
పం వ క ంచడం వ
6.8.2.6. వసూలు ె య్, ..ఉండ ; ఉత; ; పస ;
6.8.3.4. బర్ మాలు, యా ంచు
ేక ించడం, ోగు ేయడం వ
.................... ఎ క;
ఢఁ క ................. ఆక ;
॓ ................................... చ ం 6.8.4.4. బేరం, బేరం ె య్
యడం
ఢఁ క ....... క ం ॓ ం ... చ వడం క రం; ల క కటడం;
ల రం
వ క ....... వ 6.8.4. ఆ థ్ క
ి వయ్వ ాలు
ఆవఁ వఁజ ఆ క 6.8.4.6. అ ద్ ,ె అ ద్ క
ె ివువ్, అ ద్ క
ె ు
6.8.2.7. ఆ జ్ ంి చు, సం ా ించు
వ వ సుకో, అ ద్ ె కూ , కి ా కి సుకో,
ఆ క లఁ మం డ
సం ంచడం కూ , కూ కి- ెటట్ ుకో, బాడుగకు
6.8.4.1. కొను
ఏ .................................. ఇ సుకో
ఖ జ . న
క ........... నఁ ......... అ ఉం
వ
సం ం దఁ ..................... అ
జ
క .... ఎ వ తం .................... అ
ణం న వ
సం ంచడం ....................................అ
.... నడం; ; వడం;
క ఢఁ కరఁ .......
ం
సం దన గతపరచడం .... నడం; ; వడం;
...........
అం ం ; ఇవ డం; ంచడం; ం
ం 6.8.4.2. అముమ్
ఁ ............ తం ఉండడం 6.8.4.7. ఖరుచ్ ెటట్ ు
ఖ క నఁ వ
సమ ంచడం
జ
అడౖ న; అనవసరం;
6.8.3. సంపద పంచుకోవడం
త; ప న; ప
నఁ బ ళ ం
క ఁ ....సంపద ం , ప గ; ప
................................. అ
పం వడం ; క
గ ....... దల ఇవ డం 6.8.4.3. ఖ ీదు, ెల ఖర క ............ వ యం
......ఇత ల ఇవ డం ఖర క ద ఖ
ఖర ............................... ఖ
॓ ................ నం యడం
ఘ ... ల త ంచడం
క ......... ల ంచడం ప .................................
6.8.3.1. ఇవువ్, ానంఇవువ్,
ఖ క ...... ఖ
ాళ వువ్ 6.8.4.3.1. ఖ ీ ైన, లాసవంత ైన, య డం
అబ ఁ రజ .......... ఇ ఉం లు ైన
జతఁ ఖ క 6.8.4.8. ిడడ్ం ి, ామానుల గ ి,
ఖ . ౖ న, సవంతౖ న,
. చ ల ఖ యడం బజారు, ాయ్ ారసథ్ లం
ౖ న
అం ం ; ఇవ డం; ంచడం; క క ; రచ త; ఖ ; ఖ ;
ం 6.8.4.3.2. అగుగ్వ, చవుకైన, ౌక
...............ఇ ; త ........................... డం
క జ ....త ౖ ;త న
ధర దఁ ............. నం యడం స ........................అ వ; చవక ........................... ణం
ర ......... ఉం న; గల డం కజ ఘ లగ
.......... అ ; త
6. ప , కరవ ం 166 6.9.2. ఒక సం ప యడం

....................అంగ ; త అ ................... వం ............... యడం

.................... బ ....... డవడం;
6.8.7. ఖా ా ాయడం
ం .........
6.8.4.9. మారకం, మా ిప్ ి, వరత్ కం, ................................ వడం
ాణిజయ్ం, ాయ్ ారం గణే ౖ ................ క ల సకం సప ం .... ల న
ఏ॓ అ ॓ .ఒక స ద ఫ
6.8.8. కపప్ం, పనున్
వ ఇ ఇం క వ ............స దం ంగ
ఇవ డం ప ........ ఇ నప
రకం ......... ప యడం 6.8.9.2. సం, స ించు,
ణి ణి ........ఇ వడం
............. అమ కం; వరక రకం ం ............ ప క సపుచుచ్, వం ంచు
రకం .ప క ం జ ణ్ .......అ య
6.8.5. అపుప్- ె య్, అపుప్ సుకో
6.8.9. జా లే ఆ థ్ క
ి 6.8.9.3. డబుబ్ దండగ ేయడం
క యడం; యవల న;
వయ్వ ాలు
లఁ ................... అ న .......... అక ర ; దండగ;
క .................... అ ... ఆ క ;ప ; టడం
వ వ
6.8.5.1. అ ిప్వువ్, అరు వువ్, అంత; అం ; అంద ; అ ; 6.8.9.4. బలవంతం ా సుకోవడం
ఇవువ్, రుణ వువ్ ; ప ; తం ; ఖ క ...............బలవంతం
అం ం ; ఇవ డం; ంచడం; సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర వడం
ం క .... ల ; ంగ ం
6.8.9.1. అపహ ించు, ొం ి ంచు
బ ....... బ ....................... ల
దఁ ........................ అ ంచ ............................
.. ంగ 6.8.9.5. లంచం
6.8.5.3. అ చ్ఉండు, బకా పడు, తనం యడం ...... ంగ తనం
బాకీపడు, రుణపడు సఁ ............................... డ వడం
.................................... అ ................ౖ ం ...............................లంచం
ం ....... యడం
6.9. ాయ్ ార సంసథ్
6.8.5.4. ఋణం ి ి ె ల్ ంచడం .......................... ంగ;
క .... ల ; ంగ ం ...... ర లయ
ఫర ం ...........మ ం
క ంగ తనం ...................... ం న
.... ఋణం
ంచడం ంగ ం న భళ .......అం క ; ఏకౖ న;
జత గత ప ; టడం; ఐక త; క క ; సంఘం;
6.8.5.5. అరువు న; ; ; లవ స తం ; క
నఁమ .......................... న క ; భదౖ న
6.9.1. రవ్హణ, ావ్హకం,
...................... లత; క .. ; ల; ంతం; ;
రచ బండ; సల ; నం ావ్హకులు, యాజమానయ్ం
6.8.6. డబుబ్, దర్వయ్ం ఎతడం; యడం; చ ........న ; ర హణ
నగ .................................నగ డ ఆ ప ల ॓ .......... జ న ం
స డ ; ౖ స; ౖ స ; లధనం వడం
6.9.2. ఒక ి కోసం ప ేయడం
డ .... ప ల
6.8.6.1. ధ ే ాల ాణెములకు , ప రబడటం ఎ బం . ఒక
ధ ా కి సంబం ిం న ం క ...... ం ల డం
సడ ; ౖ స; ౖ స ; లధనం ంగ తనం యడం ఎ క .....ఒక
జ .... న సం ప యడం
7. క య 167 7.1.3. ంద ఒరగడం

ం ......ప తకడ ............. పం ంచడం; న 6.9.4. వరత్ కం, ా జయ్ం

...... ప క ......... ర ప
..............అమ కం; వరక
క డగ .. ఉ గం యడం
వడం 6.9.5. అరధ్ ాసత్ ర్ం
6.9.3. అమమ్కం, కర్య కర్యాలు
క క ..........ఉ గం ర ........................... డ
సం ంచడం ............ లర అ
క ఛఁ .............. ఉ గం ఉం .............. అమ కం; వరక 6.9.6. మా
క ఉ గం ఇ .......... అ ; త క ..................
క ............ఉ గం అంత; అం ; అంద ; అ ;
ఉండడం ; ప ; తం ;
ఁ ............................... తం సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర

7. ౌ క కిర్యలు

అమ క ...........అమ ప ం ప బఁ ........... ళ ౖ .................... న

చర ...................................చర లబడటం ......................
................................ ం ఆం పఁరఁ బఁ ప ..........ఆస
న ళ ౖ లబడటం
............ అలంక ంచం
7.1. భం ిమ
ం ప .............. ళౖ .. పల నగడం
ఢఁ కరఁ ......... ం ; ంతం మజ ........ ఆ ...... ఉన తౖ న
భళ ణొ ...క లబడటం ంతం
త క ;
రణి; ; పం; బ .......................... లబ ర . క వడం
.. ప డం; ం ;మ ం ; నం; టఁ పడ ....... ంద ప
వడం
ంజ ............... ప టఁ ............ ంద
7.1.2. కూ ోచ్
7.1.1. లుచు, లుపుసథ్ లం 7.1.3. కింద ఒరగడం
ఆ ....... పక ల
ఉంచఁ ౖ వడం అ ..........................ఒరగడం
వడం ఉంపఁ ఆ .......... ౖ న ఉంపఁ ఊ .................. ౖ ం
ఉంప ............ ౖ యడం చక వడం ఎ టఁ బ ....ఒక ంద
ఊ ................................... ఉంపఁ ............. ౖ న యం
ఎ న ర .......ఒక ఎ ............ఒక నఁ అడ॓ .....పక ఒరగడం
ల టడం టడం ......................
ఎ నఁ ం పరఁ ఓనఁ .. ; ల; ంతం; ; ర ం క బయట చటం
ర ణ్ ....ఒక రచ బండ; సల ; నం ల కఁ .. ప , అసత ం; ప
ళ ద ల టడం ం ం క ..... ;
ఏ॓ ం పరఁ బఁ ఒం ........... ల అడ ........ క ఒరగడం
ౖ లబ నఁ లఁ ....కదల ం టఁ అడ॓ ........... ంద ఒరగడం
ర . లబడటం వడం టఁ పడ ....... ంద ప
.. ; ల; ంతం; ; ల .... వడం
రచ బండ; సల ; నం వడం .................................
ం క .. డ ................ ఆసనం; ;
వడం
7. క య 168 7.2. కద ,క ం ,క ,జ

7.1.4. క ిలల్ ు ఁ నఁ ం .క
..........ఆ ఉన భం మ ప ంజడం
ఏ॓ ప ట ............ఒక
ౖ ం
ం క ........ ం ....................... ం ;
తగడం .. ప డం; ం ;మ ం ;
ణు ............ ళ
......................
ప .................... ళ ౖ
నఁ న ....... వం
భళ అ లం ఉండడం; ॓ పగల ; ;
కల ఉండటం; క బద ; బద
.............................
టఁ ... ళ ౖ
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; బట ..............................
ంద ఉండడం
చ ; ం ఉన ; సహచర ం రఁ ం లఁ ...............బయట
ర ఫ ..... మ అం ం
7.1.5. ఇందర్ధనుసుస్, నమసక్ ించు, అ ... క ఒరగడం రఁ పకలఁ .. బయట ప వడం
వంగు, వంచు, వందనం, లువంపు, .............. అపజయం; ఓట నఁ ........... మణిక
బ .......................... లబ ప డం
లుల్
ం క .... తల న
ఎ ణాంగఁ న .... ఒక 7.1.8. కిం ికి వంగడం
యం
ం వంగడం ..................... ; ం హ ................తల ఊ
జ ప ఒల ... లౖ రడం ............... ; రఁ న ......... క వంగడం
నఁ న తల వం అ క ........... ం ంత దఁ ........................
ద ॓ న .............. వం యడం హ ఊ ; కదల డం; క ం ;
.......................బ న ...................... ; వం క ం ,; ; ం
నవ నమ క ల రఁ ..................న ఉం ............... ఎతడం
.............నమస వంగడం ల ...............................న ం ............................ ఊ
ం॓ దఁ .................. పడ స క .........
ం హ ................ తల ఊ యడం 7.2. కదలు, క ి ంచు, కదులుచ్,
ప ప ..... ంగ ప ..... ఏట ; పలం; వం జరుగు
ల న ..... ం వం టఁ ఉ ........... ం ం జ సర॓ ............. ం ం క
టఁ న .......... ం వంగడం
జ స ........ ం ం క ం
7.1.9. శ ీర ా ా న్ కదలచ్డం
7.1.6. ఆనుకో, ాలడం, ాలు .........గమనం;
ఆం భం క ............... వడం
ఆంగఁ న ... ం లడం ...............క ప ల ఎతడం ఫ కద క గల; ;
బ .......................... ఎగరడం క ౖ ఁ న ...... న దగర
రఁ అడ క ఆ వడం వంగడం .. ప డం; ం ;మ ం ;
ఛ .................... ం
7.1.7. ేరు ా ఉనమ్ భం ిమ
నఁ స క క సర॓ చఁ ...................... కద క
ఉంచఁ ................. ఎ
స ............. క
సర జ .................క ంచ గల
ఊంప ...... స ...............క ం
వడం ల ౖ వడం స ............. చలనం;
ఛఁజ ......... ఉన నఁ ం లఁ ల
భం మ
స .....క ,; జ ;జ
క వడం హ ఊ ; కదల డం; క ం ;
7.1.7.1. ఆ ాము ా ఉనన్ భం ిమ వ .......................... ండవడం క ం ,; ; ం
...........................కంపనం ం ............................ ఊ
ఆ ......అడ డం
...................................... ఁ క ....... ంచడం
ప
ం .........................
ం .. ల ప డం
7. క య 169 7.2.1.2. ందర కదలడం

7.2.1. కద క పదధ్ ద ॓ .....అల ౖ న; స; ం ం న ం ; గమనం; నడక;

; ; ;త వ; న ంచడం; న ం ; న ;
..........కద ంచడం; గమనం
స ల న
స త ...... కద క
క ......... గత న ఎ వ ర
7.2.1.1. నడక, నడక రు, నడువు ధ ...... అ ; దం; ద ద పం ం
అ న॓ ................ అక ; ధ ...... అ ,అ ం ............ గం ంచడం
అ ం ; ఆక క ఁ ................ న ప
ఇం ............................ అం ళం ధ .................. ద ద ద ............ ందర ; త ర ;
ఉంపఁ ధ ......... ౖ న అ .........పక న ల న; గం
టడం ఫ ............................... ధ ........... అ
ఎ నఁ చ .........ఒక ఫ కద క గల; ; ం ళ ం
న ం ఁ .......................
.......................గం ం ల .............పంగ కర ఁ .........................
ం ॓ .............. ర ......బయట న వడం ఁ .............. ప ;ప న
ం ............... అణు ; ...... న ఁ ....................... ప తడం
....... బలం న మ .............. గ గల; బ ; .......... ం ళ ం
ల ............ నడక హం వచ ళ ప .........ఎ పడటం
ప ణం ం .... న ఁ ......................... ర
ల ............ నడ ళం టడం ..................................పం ం
. న ం ; గమనం; నడక; ఖ ........... ప హ .................................పం ం
న ంచడం; న ం ; న ; జంగ ........ ద ....... ఊ
న అ న
7.2.1.1.2. ాకు
ఢం ................ నడక జం ............... ద అంగ
...... ...............
................... న
ఆ .......... న వ ల ..........త
7.2.1.1.3. ెంతడం, ెంతు, దుముకు,
............................. నడవం ........కషప ప
ం దూకడం, దూకు
ఛఁ ఛఁ ... చక చక న ,
తర .............................. త ..... ట; డటం; ఉంపఁ .............ౖ న కడం
; ;ౖ ; హ చ ......ఊ న ఏ॓ ం ....... ఒం
; ల ..................... ఊత కర
ఝల ల ..... నడవ టఁ ల ల ఊఁపఁ
కర న ం చంక ంద ..... ం ం ౖ న ంటడం
ం న ద కర ర ......... పక ల
చ ..... ప స ంతడం
ం ఆం ప న ధ .......................ఎ బ
ం ఆం ప ... .......జనన మర ం చ ...............
ౖ నడవడం పలక ..... పలక
7.2.1.1.1. ప ి ెతత్ ు, పరుగు
ం ................ ళ టఁ ఉంపఁ ...... ం ౖ
................. ఎ ; ం
ం అంగౖ కల ం; ం
ం ................ స ట
క ఆంగఁ ........... ల 7.2.1.2. ొందర ా కదలడం
ం
క ఛఁజత ఁ రం
తన బలం ప అ న॓ ఉంపఁ .....హ ౖ
........ ర ఏ బ ........... గం
పం ం ం
7. క య 170 7.2.2. ఒక శ కదలడం

...... గం ; ంతడం; ం ........ అ లౖ న, హ ఊ ; కదల డం; క ం ;

కడం ౖ న క ం ,; ; ం
. న ం ; గమనం; నడక; ం ............ క బ .......................... లబ
న ంచడం; న ం ; న ;
7.2.1.4.1. దుద్ ా ఉం ే, టైన, 7.2.1.6.1. తకెక్డ, తు య్, తూకం,
న
........అవ ; ఎడం; రం కార, కృత ార్సు, లకడ ా ఉండు, సమతూగు
రం; రం ; అ ........................... రౖ న ఎక ..........ఒ దగర
రం రం ; ఖ ....... డ ; ;త ; ఉండడం; లకడ ఉం
జ ....... ందర కదలడం చం ; ఎక గఁ ర ...... లకడ
ఁ ......................... జ రఁ ........ ఉం ఉంచడం
ప .. న ......................... భం ......................... యడం
బ ..........................ఈ ; బ ం వం అ గ ం; త ; బలం త ....................................
బ ం॓ ............ బ ం తనం; వల నఁ .... త డ
రఁ ............. ఉప సం ఉం బళ ... అంగ వడం
స క .......... ందర ఎ బ బ ....క తం ; సమ
స ... ందర ; ందౖ న ఫ ........... తల ; తల
....... జం ంతడం 7.2.1.5. కషట్ ం ా నడవడం
ట
హ ............................ ఎ న త బ కర క
హ ఊ ; కదల డం; క ం ; ...ఒక తడబ న యడం 7.2.1.7. శబద్ ం ేసత్ ూ కదలడం
క ం ,; ; ం ం రప ........... రడం ఆ క .చ
ం ................................ ఊ న ................................ వం న కదలడం
ప ........................... ం .................................
7.2.1.2.1. ెలల్ ా కదలడం
ల .............. కర న ఘం .........గంట
క ల కదలడం ం ...................... గడ ......అ యం; యం; బ
ం క క ..... గం ట ట క ఆ వఁ
త ం 7.2.1.5.1. జారడం, జారు, జారుచ్,
.........ట ట మ చ
॓ .... ం త ిప్దం, తపుప్ ె య్, ొర ాటు ద ద .......గబ గబ న
రప ............................ రడం ప .............. ; ర;
క గం ప రప ఛఁజ ...... న ఉన వ ంచడం, ప డం;
ం నం
నఁ క కణ్ . గం త ంచడం 7.2.1.6. కదలకుం ాపటుట్, లకడ, జ ............................
థ్ ర
ి ైన, లకడలే బ ... ర ; ;
7.2.1.3. రుగు, ా ితపుప్
................. ఎ ; బ ...................... ం
క ఫ సం ర జ ........................... న గ క ............ డగ
, ..... ; పలక ం ; ;
టక ....... మగ ం అ ; లకడ;
నఁ .........పక ల న రౖ న ం ; ;
ఫ ................... రగడం; న ................................వంగ ం
ప ................ త నఁ ల పక ......కదల ం భ ........................
ప .................................
7.2.1.4. ొగ ైన, హుం ాఐన
................... మ మ ; వ ............................. ం
బ ర .... గౖ న, అందౖ న
మ వడం; స ృ ; తం
మ ........................... ంౖ న 7.2.2. ఒక ిశలో కదలడం
బ ............ ం అ న ఏ॓ .. ఒక శ
క ................చ కదలడం
7. క య 171 7.2.3.2. ,

ఏ॓ ....................... శ ం వ ..........ఎ రగడం 7.2.2.7. ఒక వృతత్ ంలో కదలడం

ఏ॓ ....... ఒక దశ ....................... అ ; ఏర
ఏ॓ ణే ఫ ........ ఒక
ళ ం ఉంపఁ చ .......ఇబ ం వృతం కదలడం
డగ , ; వడం ౖ
7.2.2.8. ముందుకు, ెనకకు
7.2.2.1. ముందుకు కదలడం 7.2.2.5. కిం ికి కదలడం
కదలడం
ఆంగఁ .. ఎ ; ం ; ద ఉంప ట గణే .అవ హణ
ఆంగఁ చ ఁ ట
ఆంగఁ బ ........... ం ఎ నఁ టఁ క ఒక ం
........ ం క
ఆంగఁ బ .......... గ ం ; యడం
పడం
ం న ; ం త ...............................
ణి ............................. వణు
గడం ........................... గడం
చ ఁ సర॓ .... క కదలడం
ఆంగఁ స ం కదలడం టఁ ...... ం కడం
॓ పగల ; ;
బ ..................... బ టఁ చ ........ ం ఎక డం
బద ; బద
టఁ ....... ం కదలడం
7.2.2.2. ెబకకు కదలడం మ .................
టఁ ...... ం వడం
............... ;త
ఫర ఆ ......... వడం
7.2.2.5.1. పడడం, పడు ................. న కదలడం
7.2.2.3. పకక్ ారల్ లో కదలడం
ఆ ..................... వ యడం ం ............................ ఊ
సర॓ ...... పక క ; ఉంప ప .................ౖ పడడం 7.2.2.9. వంపు రగకుం ా టారు ా
పక నడవడం ఓ పడ . ం పడడం
కదలడం
॓ .................... పక ం ంట ...అం వడం;
రఁ . అం వ ......................... ఎ న
ం బయట క క ల నగడం ఫ ... వం రగ ం
ప ................................. ప
7.2.2.4. ైకి కదులు 7.2.3. ఒక ా ైపు కదలడం
ప దఁ .......................... పడ
ఉంచఁ ఉ .....................ౖ పడఁజ త క ............... ప ఆంగఁ బ ............ న గడం
ఉంపఁ ఆ ...........ౖ వడం వ కర క .... తల ం ఁ .............................. ం
ఉంపఁ ఆ ....... ఉప త ౖ ఁఆ ..........దగర వడం
వడం చ ............... ద ద ... న
ఉంపఁ ................ౖ క శ ళ ం
టఁ ఆ .......... ం వడం
ఉంపఁ ....................... ౖ ...........ౖ కదలడం
టఁ ............ ంద లడం
ఉంపఁ ....................ౖ ఎ
7.2.3.1. దూరం ా కదలడం
ఊంచఁఉ .... ౖ ;ౖ 7.2.2.6. పుప్, రగడం, రుగు
ఓప .................................. ౖ ........ రం కదలడం
ఫ ................... రగడం;
...... గం ; ంతడం; .................... రం
. ప డం; ం ;మ ం ;
కడం
7.2.3.2. ో, ెళల్ ు
చ .............................. ఎ ఫ ...................
చ .............................ఎక డం అ చఁ ........ఇక ం
బద . ర డం
చ .....................ఎ న ; క
చఁ ....................ఎ ; ఎగ అ ......... ఇక ం
.............. ఉపసంహరణ
ఆవఁ ......... అల వ ఈ క .ఈ
..........మ డడం
య ం
ప ఛ ........ పర
............................... ళ ం
ఎ
టచ ... ఎ
7. క య 172 7.2.4.1.2. ౖ రం

; ;ౖ ; 7.2.3.5. ఇపుప్డు కదలడం, ॓ పగల ; ;

; ఎకుక్వ ా, పూ త్ న
ై , ము ి ిన, పూ త్ ై బద ; బద
ం ........బయట ం ;
7.2.3.2.1. వచుచ్, ా ఆ ...........అడం క
బయట
అతఁ ఆ .................ఇక ఉంపఁ ...........ౖ న నడవడం
ప .................. లౖ
ఆ ర .......... ళ ం
ప ణించడం
ఆ .................................వ ం ఁ ..ఎ వ ప తడం
................................. 7.2.4.1.1. బం ి, ాహనం
ఆ ఁ . వడం; వ ; వ
...... పక ం
ఆ ................................... రం ఆ కాష్ ........................... ఆ
ళ ం
ఆ ......అదం; కటకం; పలక
7.2.3.3. ాయ్గం ె య్, డువు, థ .... పక న ఆగడం ...................................
ె ల్ ో, ెలవు అ ం ; అవడం; ................. ట ; హనం
; న
చ ................ వడం బం ........... ర బం
.................................. న
; ;ౖ ; ట ............................... ట
హ ................................కట బం . ం చ ల బం
;
ం ................................ఊ .. ప డం; ం ;మ ం ;
క .......... ; బయ
బ .......................... గం 7.2.3.6. ి ిఇవువ్, ి ివచుచ్,
మ ... ; మరణం; మరణిం ; బం .................... బం ; హనం
ి ి ావడం, ార్ ిత్ , ాబ ి
మరణిం ట; మృ బం ం ................. బం క
................ ఆ ................... బ ; వ ...................అ
... ఉపసంహ ంచడం, ఫర ;ప ;మ ; వజ డజ బం ... బ
...................... మ బం
ఫర ................ వడం ట ..................... ట
7.2.3.3.1. ేరు, వచుచ్ ర ...... క కదలడం
7.2.4.1.2. ైలుమారగ్ ం
ఆ భ ............. వ రడం
7.2.4. పర్యాణం, పర్యాణించు
ప ...............సంభ ం ఇంజణ్ ........................... ఇంజ
ఆ సఫ జ ... మం కరం జ ట
7.2.3.4. లోప కి ావడం ప ణం న ..................... హనం
ధర ................... ; ఉ ॓మ పర , ప ........ౖ ద
... ప ౖ ఏ॓ ఆ అ ॓ నఁ పట ...............ౖ ప
కదలడం ........ ఒక ంతం ం ఇం క ..... గ బం
ం ళ ం ట; ౖ రం
7.2.3.4.1. బయటకు ెళళ్డం థ హన ంగణం .. ప ణి ల
గ ......... రం ................... ఊ ౖ
....... బయ ళ ం ర ................... ప ప స క .......ప లౖ
రఁ ఆ ................... బయట ................... ట స
రఁ .....బయట సంద ప స ద ప ..........................ప
ప ణం ం క ; ం
రఁ ...........బయట టడం; ....................అంగ ; త మంచం .....................పడక, పక
బయట పం ; బయట ట ...........ఆ రం స ............................... స
పం ట స క ...............
7.2.4.1. ేల ావ్ ా పర్యాణించడం
......కన ం; ర; జం; క ష స .......... ష స
జ ప ...................... ౖ
7. క య 173 7.2.5.1. దట ళ డం

7.2.4.2. టి ై పర్యాణం 7.2.4.3. ఎగురు 7.2.4.7. మా గ్ ా న్ కోలోప్యావు

చ ............ఎ .................................. గద .....
వఁ ....................... ప ఫతం ......................... పటం
.......................... ం ..... కతఁ లం ....
నం లం ............. న టడం ప ణించడం ఎక డ ఉ య
పడవప కప ణం పడవ ............... పడవ
7.2.4.8. ైస గ్ క
ి పటం, పటం
ణి ...జల రం డగ ............. డగ
ణీప .............. ౖ హ ....................... నం ఆ నకష్ ..................... పటం
ప ణం హ ఠ ణో శయం ................................... ళం
ప త ....... గ న హ న రహ .ఆన ; ; హ ;
॓ పగల ; ; సం తం
7.2.4.4. అంత ికష్ంలో పయ ంచడం ప ................................పటం
బద ; బద
లం .................................. ఆ .............
చట॓ .......... ఎ .......................... అంత కష్ం .................................
సమ సం .....స ద సం ప క . అంత కష్ జ నకాష్ ......... జ పటం
హ త ... నం క నకష్ ......... పటం
...... యడం
7.2.4.2.1. ావ, పడవ 7.2.4.5. కొతత్ ఇంటికి ెళళ్డం
సడ॓ నకష్ రహ పటం
ఓడ ....................................పడవ ఘ ...ఇ టడం క ..... పథకం యడం
.................................. ఘ ధ ..... గృహ ప శం
..... రస ం ; ; 7.2.5. ోడు ా ెళల్ ు, ోడు ెళల్ ు
య॓ .అ ప ; య ; ద
వ వ ;వ ; ........... పక పక న
పడవ ..................................పడవ ; ; ర ం ఆఁ ..పక ం
పడ ........... పడవ రఁ ..................... ఉం భళ ప ణం క ...క
సంబం .............................. సంభం న ఘ నఁ .... త ఇం ప ణం
ళ ం క ......... ప
7.2.4.2.2. ఈత ........వలస వడం యడం
ణీ .... ంద ఆ .................
7.2.4.6. ా ి, మారగ్ ం
ప ణం యడం బ ....................
.............. ;త ఎ నఁ ం న ; క
ఒక రం
ం అడగడం ...........
7.2.4.2.3. దూకు, మునుగు ఎ . ఒక
ఉంపఁ త ....ఉప తలం లడం వ ం ప డం 7.2.5.1. దట ా ెళళ్డం
................. ఎ ; నఁ లం కరఁ ......... ఆం వ .............. అగ గం
డ ......................... ంచడం క నడం ఆంగఁ ఁ ఁ . ం ళ ం;
ఁస మనఁ కఁ .... దట ళ ం
...... ప ం ంకడం రం పగల ఆంగఁ ం .. ం ప
ణీ టఁ ..... ళ ంద మఁ క వణో ...... ఎ ఆంగఁ రఁ .................. ం ం
ఈత టడం ................. ట ; హనం
ణీ ........ కఁ ....................... రఁ ...... హనం ఉం
...... కడం; ................ య క యకత ం వ ం
.............
7. క య 174 7.2.6.3. త ం వడం, , వడం

య॓ ...........ఉద మ న ; క ల .............. ; ; దం ;
య ం ; త
7.2.5.4. దగగ్ ికి ావడం
............... ;
7.2.5.2. అనుస ించు, ెంటాడు, ...................................... ఏ ం ; జయం;
ెంబ ించు ఁవఁ .............................. ళ ం
......జం చర ం 7.2.6.2. కదలడం నుం ి ఆపడం
అగ బగ ప
............... పక ల ఒక ద ...................................దం ఊ ........................................
ం డడం భర ఛఁ .................... ం ఉం .................ఎ ;
ఆంగఁ ం ......... ం భళ ........ క ళ ం ఖ ........ డ ; ;త ;
గడం భళ అ లం ఉండడం; చం ;
ప ......... రం కల ఉండటం; క లఁ నఁ థ కద వ ఆ
ంబ ంచడం ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; థ ........................అ
డప పక ............... త ప చ ; ం ఉన ; సహచర ం ంద లం కదల ం
ప ం ఝ ........... గం ...... ; ళం యడం
ం వడం ళ .......
పచ ఁ ...... త త ళ ం మ . ట ; ం ; ; ం ......
బ .......ఎ వ వడం; జ ల; మంద ; సంఘం; క ...... య ంగ; లం;
గ ం స హం
ర ....... క ఉండటం ం ...............................వరద ప ........ పడటం
ఆ ........ క వడం ం॓ ర బ ..... ర అ ఉంచడం;
ప .................... ంబ ం ట ఉం
ప ..................... ం ..........................వడగం .................................వంకర
రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట; ణీ ............... ళ వరం హ ........... క ం వడం
ంబ ; న ల ; న ; ................... సం
7.2.6. పటుట్దల ో పర్య న్ంచు
క క .......................... సం
రఁ ప ............ ంబ ంచడం క క ..................అ స ం టఁ పక .............. ం ప
ం . ........................ న ; ప
నఁ డ క .... ప దల 7.2.6.3. త ిప్ంచుకు ోవడం, ా ి ో,
ంట క వడం
పయ ం ా ి ోవడం
7.2.5.3. ా ిచూపు, ా ిచూ ే ాడు, రఁ ....అంత ం; ఉం ; ంట; ఎ దఁ ఒక ఇవ డం
పరయ్ ేకష్కుడు, పరయ్ ేకష్కు ాలు, ంబ ; న ల ; న ; ఎ ప అత ం॓ ... ఒక ౖ
మారగ్ దరశ్కుడు క ప మళ సన సరడం
..... ట; డటం; .................................. రం
. న ం ; గమనం; నడక;
న ంచడం; న ం ; న ; ంస ........... రం
7.2.6.1. పటుట్, పటుట్కో, పటుట్కోవడం
ప
న
ఎ క ...ఒక త ..............
॓ ................................... యడం
........... చ ; త ం
.................. ం త ............................ త ం
పర కష్
ణ్ .............................జ ం త
.............
పక ............................... ప ........త ం
ఫర పక ............. ప త ..................... త ం ;
................
ఫర పక ..........మ త ం వడం
...................................
ం
రఁ ....................
రం క ................... ప
7. క య 175 7.3.1. న ం , ,

ం లంక లఁ ... 7.2.7.2. ఉండడం, ఉండు, లుపు, క ............ హ టం;

వడం మకాం హ టప
ఁ ..... ; క ......అ ంద
....సలం గలడం
వడం అ
ఠ ణొ .........మ ం; మ ; వస
ఁ ॓ .......... ఎ డటం
గృహం
..................బయట ఎ
థ అడ ం ; అ ;
.........ఎ టడం; నషం ................................. వ స
ఆపం ; ఆ ; ;
క ంచడం క వ స క ంచడం
; ం
రఁ ............... ద ఉం .............వ స
బ .........ఎ ఎ ; ం ;
స డగ ..... లబడడం
గలడం
రం ...... వ స ం
రఁ ఉం ; ఉం
కడం
7.2.6.4. ి ెటట్డం ............ క గలడం
ఎ .... ఒక రఁ ....అంత ం; ఉం ; ంట; 7.2.8. ఒక ి పం ించం ి
ంబ ; న ల ; న ; ఎ నఁ
టడం . ఒక పం ంచం
క
ఎ దఁ ..............ఒక మలఁ ........తర ం ; పం ం ;
................. క బ
ళ వ డం బ
ఎ ఒక బ రతం హలఁన రఁ కదల ం ఉండడం బ లఁ ........................ ం
...... రౖ న, శ తౖ న
యడం ర క .................... ర
................................. 7.2.7.3. ఆగు, ఎదురుచూడు,
7.3. క ి ంచడం
జ మ .... దల
ీ ించు, ే ఉండు
య బడ వ చ ...... న ం
దఁ .................. చ ఇ ఎ ..... ఒక డటం త ద ..............................బ
............................... కట గం ... ఉం మలఁ ........తర ం ; పం ం ;
ణా ............. దల ఘ ....అ త వ సమయం బ
ఏ .................... అ ; ఒక షం; స ం లఁ ......... న
ం ం ... జ ం సమయ
బ ... ర ; ; మ ....... ఓ గల హ ఊ ; కదల డం; క ం ;
బ ............................ ణు ॓ వం సం క ం ,; ; ం
రఁ ఆ .........బయ డడం అం
థ ...... ఆగడం; ఆ ; ఉం 7.3.1. కొన ా ించు, య్,
క .. కష్ పణ; కష్ ంచం ;
కష్ ం ద ॓ ....... ం ం ; సుకొ ెళల్ ు
................... సమయం ఖ ప ........ లౖ
.............. ; ఉం యడం
7.2.7. కదులుట లేదు బ బ ఛఁజ ....... స నం గల న ం ; గమనం; నడక;
టక ....... మగ ం అ ; లకడ; మ ...... పంపడం న ంచడం; న ం ; న ;
రౖ న మఁ అబ ఁ న
............. క ట ఇ ఉం థ ........ సంభం
మఁ ......... ......
7.2.7.1. కదలడం ఆగడం ఉండ
ఆ ................. ద .... జ వ ; ; , ................................. టం
ఠ ణొ ........ మ ం; మ ; వస రఁ ఉం ; ఉం బం ం ................. బం క
గృహం లట ................. డడం నఁ మంచం
........... పడక
7. క య 176 7.3.2.9. , , ,

ర ...... క 7.3.1.5. స ి ా లబెటట్ ు టఁ ఉ ........... ం ం

ట
.. ; ల; ంతం; ; 7.3.2.6. లోపల ెటట్ ు
వజ ....................బ
రచ బండ; సల ; నం
వజ ............బ ; అ వచ ఁ ......... నడమ
....స ల
బ ................ ; ;
........ లబడడం; ;
వజ టఁ .............. బ ంద చ .............................ఎ ం
నం
చ ...........స ఎ ం ధ దఁ ...................... ం
నం;
మ ం ................................ ం
వ భ .................................... ం
సంబ నఁ ఉంప . సంభం 7.3.2. ఒక ిశలో కదలచ్డం .. పల ; పల
ౖ యడం ఏ॓ వ హ .............. ఒక శ
. ల యడం ........... క
కదల డం
సకఁ .............కదల గల ర ...................రసం
హ ఊ ; కదల డం; క ం ;
క ం ,; ; ం
ంద దఁ
7.3.1.1. సురు క ఇవ డం
అట ............................అమ 7.3.2.1. ముందు ెటట్ ు
7.3.2.7. ఒక ా నుం ి బయటకు
ఉంపఁ వ ... ౖ ఎగర యడం ఆంగఁ దఁ ........... ం
ం .............. నల బంక సుకెళళ్డం
వ డం
ం బ ......... బం ఆంగఁ .............. ం కల ......... క క
ం ం గందర ళం; ందర యడం
వందర; క క 7.3.2.2. ెనక ెటట్డం ఁ రఁ
సరడం రఁ ............... నక టడం ...........ఏౖ బయట వడం
ంక ..........బలం ................................ క
డ ................................... క 7.3.2.3. పకక్కు ెటట్డం ం ........బయట ం ;
బ ... ర ; ; ...... పక టడం బయట
ం బ ...... ం యడం లఁ .. పక ...............బయట త
ర ....... ం ; ం ...................................పక క ....... బయట
ల ఫఁ ............. కర .............పక యడం
ఊఁపఁ ం॓ .. .....................బయట
ౖ 7.3.2.4. ఎతత్ డం రఁ ..........బయట
ఉంచఁ బ ....ౖ ంచడం; ౖ టడం; దం ం , దండన;
7.3.1.3. కదలడం, క ి ంచు
ఉంపఁ ం .......... ౖ గడం ంస
ఆంగఁ చ ఁహ ....... ం ఉంపఁ ................ ౖ న టడం
క కదల డం ఊంచఁఉ ....ౖ ;ౖ 7.3.2.8. ఈడుచ్, లాగు
.......................వరద; ప ఘ ........... న ఉంచఁ ం ..............ౖ న గడం
హ ఊ ; కదల డం; క ం ; ట ................................... ఈట ఁ ం .. ఏద
క ం ,; ; ం ఁ ... ఏౖ రవడం
7.3.2.4.1. ఉ ి య్, ేలాడు ం బం ...... బం
7.3.1.4. కొటిట్ ోవడం
ం స ................... ఉ కష్ చ ఁ ........ నక
..... రడం; ర ణ్ ం; ; లట॓ ...............................
స ం 7.3.2.9. ొ య్, ెటట్ ు, ొడువు,
డగ ......... వడం 7.3.2.5. కిం ికి ించు ోటు
రప ప ............... పడడం రప ల క ..............................
వ .............................. ం రడం
7. క య 177 7.3.7.1. భ రంగప , త

...................... ; ట ............................... .. ప ం
................ టడం బయట ప డం
7.3.3. ఎకక్ ికై ా సుకెళుళ్
........................... .......................
క .......... ఎక ౖ భ .......క ;క ;క ; టఁ ఉంపఁ ........ ం ౖ
క; ; ; నత; ప డం
పకలఁ ........................... అం సంపర ం; సంప ం
7.3.6. ెరచు, ె ి ఉం ే, ెరుచు,
7.3.3.1. ఎకక్ ి నుం ై ా ఏ ై ా 7.3.4.2. ైకి య్ ెరుచుకో
సుకెళళ్డం ఊంపఁ ................ ౖ ళ రజ .. ఉం ;
క ............. ం ఉన
7.3.4.3. కింద ెటట్డం
7.3.3.2. ఏ ై ా ి ి ఇవవ్డం టఁ ................ ం 7.3.6.1. ము య్, మూసుకో, దగగ్ ర
ఏ నఁ ఆవఁ ......... ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
7.3.4.4. పటుట్, పటుట్కో
వడం స పం; ప ం
ఫర ఒతఁ ర .. నం .......................... ప ; ర ........................ టం; ళం
ఉం పక లఁ .......................... ప ..కప డం; ;
.............. ఇవ డం ఝ .......... వ ప
7.3.6.2. అడడ్ ించు, అవ ోధం,
7.3.3.3. పంపు 7.3.4.5. ే చరయ్లు
ఆటంకపరువు, ో ించు
............. దల యడం; చ ..................................
ఆడం ఆ ..............అడ ం
సమర ణ ...............................
ఆ ......................అడం ; అ
క ............. వడం
ఆ ఫ ..................... అడ ం
7.3.3.4. దూ ా కి ెంటాడటం ............. చర
............. గ ందం
........................... ం
7.3.4.6. ఆ ారమవువ్, ఆస ాఅవువ్, ం ..................... ఆనకట
............................... రం ...............కం
శ జ మ మదద్ వువ్, య్, స యం
శం ం ళ టబడ ఆస ......................... స యం 7.3.6.3. అవ ి, ప ి తం, ప ి ,
ఆ వఁ ....................ఆ రమ ొ ేర, స ిహదుద్, ీమ, హదుద్
7.3.3.5. స నడపడం
ఉంప ఝ ...ౖ ప వడం
........ అవ ; ప ; ర;
చ ....................నడపడం జ డ .......... న డ
స హ ;హ
..............
7.3.4.7. ాచు, ొ ి ించు, నఁ థమ ఫరఁ ..........ఆగ ం
ల ............ కర
రగడం
......సహ నడవడం సత్ ింపజె య్, ాయ్ ించు
హ ...............................ప
ం ..................... గం ;
7.3.4. ఏ ై ా ేబటట్ డం
7.3.7. ము య్, కపుప్, మూత
ఁ ...........ఏౖ 7.3.5. ఏ ై ా పప్డం
..కప డం; ;
వడం ఁ న ఏౖ వంచడం ................. ర ; త
ఁ ఏౖ ప డం
7.3.4.1. అంటు, అంటుకొ ఉండు,
సణ్ ఫ ... ండం 7.3.7.1. భహిరంగపరువు,
ాకు, ముటుట్, సప్రశ్
ర ......... ప డం మూత య్
॓ .................. ఫ ................... రగడం;
.............ఆజ; ;
గ .................ఆ యత . ప డం; ం ;మ ం ;
ల ం
మజ ..................
........... బ రంగమ
ంట రఁ ......అం ఉం
7. క య 178 7.5.1. డ , , , క ం

........... త ద ॓ర ......... ం ం ఉం ఢఁ క
.ఆక ం ; ఆ ం ;
పక రఁ ...........ప ఉం డ టడం; గత ప ;
7.3.7.2. కపుప్కో, చుటట్ బెటట్ ు
ర డఁ .... ఉం ; ఉం వడం దగర ; ;స క ం
అట ......................................అట ం .................................వరస
ట .................................... ట 7.4.5.1. ఏ ై ా ి ెటట్డం
ఫ ....మ చక బడడం
ం గ ........... తం ఈ కతఁ ఒతఁ . ఇ ఎక డ ఫ .................. మ స
ం ....................... ట ఉం అక డ బణా .. ఏర ర ; ల
ఏ అతఁ .... ఇక డ క ;త ;
7.3.8. ర ాణా
త ;త
............ ఏ ........... ॓ ..... ; ;
బం ం ..................బం క ఏ ............ మ ం ; యడం;
.......................... ర ణా ఏ ...... ల స
..ర ణా హనం ర ....ఆ రం; ఆకృ ; తం;
.................................... ఏ హ మ ... క ంచ న ;ప పం; మ ;
వజ ............బ ; జ .. న; వ పం; గహం
బ బడ ............ నమస ం
చ ...........స ఎ ం ం ........ అడగడం; అ మ .అలంకరణ; అలంక ం ;
............ క డవడం త ; బ ;
7.4. ఉండు, క ి ఉండు
స ;స
7.4.5.2. దూరం ా సురు
............కమం
7.4.1. ఇవువ్, ే కి అం ించు
ఉం ....................... మ ం
అం ం ; ఇవ డం; ంచడం; ఉం ం॓ . ౖ ం సరడం 7.5.1. కూడబెటట్ ు, కూడు, కూరుచ్,
ం ణా ................. యడం ేక ించు
దఁ ................ ఇ వ అ గ
........ ట
......... హనం ం క ........ డ ; వ
7.4.2. సుకో, ీవ్క ించు
ంచడం ; క ం
లఁ ............................. ............. క ం .............................
లఁ ......అం క ం ; ఒ ం॓ ....... రం జన భ ............ జనం ం
............... ; బ ........... పక న
7.4.3. ెచుచ్కో, సం ా ించు
వజ ....... బ ం ం .................... క ం
క ........................ సం ం క ................ ం క ం
7.4.6. లేకుం ా
ఆ .................. వడం ప .............. గ
........................... ం భ జ .......... ం న
7.4.4. పం ెటట్ ు, పంచు
రఁ ...... ల భ ...........................కల
ఉన
మలఁ ........ తర ం ; పం ం ; ర ....ఆ రం; ఆకృ ; తం;
నఁ వ ర ..... కనబడ ం న ;ప పం; మ ;
బ
ఉండడం
.................................. పం; గహం
నఁర ........................... ం ..........................
ం ............ పం ; పం
హ ............................... లం 7.5. ఏ ాప్టు ె య్, కర్మపరువు, స ...................గ ;
ఁ ..................... గం; సరుద్

7.4.5. కొంచం ఉంచడం .........అవ ; ప ; ర;

స హ ;హ
మ ర ........... ఉం
7. క య 179 7.5.4. క , బంధం,

7.5.1.1. పర్ ేయ్కం, పర్ ేయ్క ైన, ..........................కట; ఉ ॓ఘ వఁ ..... మ ఒక

నన్పరువు, ేరు ో, ందర, సభ ....... య నం; స శం; ఇం వడం
స హం వ .............................. ట
ెదజలుల్
సంఘం ............................ సంఘం ...... ఇబ ం
................ ; ; ల ....................... ఒడంబ క క ॓ ...........ఊడ యడం
దఁ .................... వ డం .............................
......................... 7.5.3. కలుపు
డప .................... ల న 7.5.2.1. కలుపు, ొలుసు, జో ించు, అత పత క ...గ
ర న ........ ఉత ; పంపడం లంకె, సంబంధం, అనుసం ించు, క .................... గ ద
భం క ............... ేరువు గ ................క న ; తబ
............................ ఆడపం రం ఛఁ జ ...
ఏ॓ గఁ ఒక ట
ర ...........................జంక రం గల
7.5.1.2. క ివుండు, ే ివుండు
................................ అ
భళ అ లం ఉండడం; 7.5.3.1. దధ్ ైన, సవ్చఛ్ ైన,
ౖ ఁ ం .. దగర అం ం
కల ఉండటం; క క య
ౖ ఁ ....................దగర క న
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ;
భళ .......క ; ; అ ................అస ; ఖ తౖ న
చ ; ం ఉన ; సహచర ం
భ .......క ;క ;క ; క ఠం ..............గ ; గ ౖ న
ళఁ ............... క , ఁణ్ జ ..................మం
క; ; ; నత;
రఁ ఉం ; ఉం భ ..............................క య
సంపర ం; సంప ం
7.5.1.3. అ ా ారణ, పర్ ేయ్క, ......................... క ; క భం క ...............
ేష ైన ఐక ం /క ;క ;
7.5.4. కటుట్, బంధం, ము ి
స నం ......... అస నౖ న ం ............. అ క; ;
లం వఁ ............ ప చయమ
ంక .......................... ం క ఊ వడం
7.5.2. కలుపు, జతకూరుచ్, జో ించు,
ం ం జ క క న
అంటించు
7.5.2.2. దగగ్ ర ా అంటించడం
ఏ॓ రఁ .... క బ ఉం ం .................................. ం ం . కటడం;
ం ................................బంక ంట ......ఆ ఉం
...........................సం ం............ కటడం
ం ....... అ ఉం ;
ం ......................అం ం ఆ ఉం .... రస ం ; ;
ం .... అం వడం; స ర .............................. వదల వ ;వ ;
..... రస ం ; ; ; ; ర ం
ఫ రం ....................... ఫల రం
వ ;వ ; ం ం
; ; ర ం 7.5.2.3. ే కై ా కూడడం కటడం
జతక .... జత ; జత . ౖ డడం త ............................ ప
జ .... ఇ ; ందర; త ర ; పగ ............ పగం
త తం ; ంట ; 7.5.2.4. ి ె య్, ొల ించు, ................... ;వ
గవంతౖ న డ ీయడం ం .............. కటడం;
....................... ఆ ; న ణం
.................................
.................................. బల క బలవంతం
॓ ల ; ;
ఫర ఏ॓ క ... ఏకం ; ; ం ......... అ ఉం
ఫర ................. క ధ ంసం మ ం .... వ కటడం
భ ................... మ ం ...... జడ అ ; జడ
డం ............................... గ య యడం; జడ
7. క య 180 7.6.2. క

7.5.4.1. ాడు, గ, ార, ోగు, నఁ ంచఁ ఁ ........... అ తం ం॓ .................................క

మాల భ జ .............. క న ............................. ర
..కప డం; ;
............. ; ; పగం 7.5.6. పర్ ి, పర్ ాయ్మాన్యం
భ .................................... ం
ం .............. అ ......................మ ................. ర ; త
ం ............................. బద దఁ ............ బ ఇ ం ంకఁ ...
ఁ ............................ ర
॓ ......................................
ం ................................... గ 7.5.7. అ ేక వసుత్వులు కదలడం
.................................... వరద
ర .................................. రం ౖ ఁ హ ........ దగర కదల డం ఆవఁ ...................వరద వ
డ .................................... డ భ .. దర ;త ॓ ............. హఫలకం
.................................. క ం భ ..................................... ం క ................ చ
ర .................................... స ........ స శప
పక .......... అం ;ప ; స సర ........సరళ ఖ 7.6. ాగు, ాచు
ప ం కదల డం గ ం ............. స
బజం ... బజం జ ............................ న
బ ............................ బ 7.5.8. ామానయ్, కైక్న
.................
.......... ; ల; రం క వ ..............ఎ ౖ ..................... ;
జ ....................... క ........................
7.5.4.2. కుక్, కుక్ ె య్
ద ద ..... సహజం ; న జత గత ప ; టడం;
ంత ........
న; ; ; లవ
ం ...... ప న; ౖ న 7.5.9. ఉంచు, ెటట్ ు
; భదౖ న
ం ..... ల ర ............ఉం , య ం ; నఁ లంవ ర రహస ం
య ం ఉం
................ డ
రఁ ఁ .......బయట గడం
7.5.9.1. ంపు, బరువు ె య్,
7.5.5. రవ్హించు, వయ్వ థ్ క
ీ ించు దఁ .. ;
బళువు, ారం, సరుకుఎకిక్ంచు,
ఆంగఁ ర ............. ం ం కుపప్ ె య్, ేరువు 7.6.1. ెతుకు
.....................ఆ ం
ప ................ ప ..........ఆ
ఆ ................ అ న త;
భ ..................................... ం ం ......... క ;క ;
ఉతమౖ న
మ ణ్ ; ందల గడ; స ; , ,
ఠ ..............ఆచరణ; న ం ;
లట॓ ............................... ం ; ం
ర ం
వజ ................................బ ం ....................... తకడం
త ....................................
వజ ............ బ ; ॓ ...................................
ం .............. కటడం;
బ ం ............................
న ణం
చ .......... స ఎ ం ం ..............త ; తకడం
ర ... ఆ రం; ఆకృ ; తం;
లం ...............
న ;ప పం; మ ; 7.5.9.2. ంపు, పూ ించు, ము య్,
పం; గహం 7.6.2. కను ొను
కపుప్
సంఘం ............................ సంఘం ం ......... క ;క ;
సవల .......................... ఏ అం ఒ ...........మంట ఆ
................................కర ; , ,
ౖ .................................. ౖ ం ; ం
క ం ; న ;
7.5.5.1. అవయ్వ థ్ క
ీ ిం న ద ం॓ ............. కంబ క ........... త
జ .......................ప లం క ................. క ;
ఎ ఒ క ....
వడం
7. క య 181 7.8.3. క ం , , యడం, న, న

లం కరఁ .....అధ యనం ; ............ క ......ౖ ;

ఆ ;క ;గ ం ; బ ఆం .....ఎ క క క క
ం ........... పం ; పం
7.7.3. తనున్
7.6.3. ఓ ి ో, కోలోప్, నషట్ ో, ం నఁ ....బం 7.8.1. ెంపు, పగలకొటుట్, రుచు
ో ొటుట్కో, థ్ ాన భర్ంశం ె య్, గ టడం క ........ త ; ర
ణ్ ం
థ్ ా ాంతరం ెందు ం జ నఁ ...
వడం; వడం లత ం ం క న
లఁ ......................... ం ........................... , ; దర ;
............ అల న; ఓ 7.7.4. ొకుక్
............................ ఓ జ .................. న;
ఇ క .......................ఇ న
7.7. ౌ క పర్ ావం ం ............... అణు ; ........... ం ; ం ;
ఠక .............................. ఆపద ద ర ....అ ; ణా॓ .............................. ం
.............. ;త ఒ వ ...............................
................... అణు ; ............................ ౖ న
7.7.1. కొటుట్, తగులు పగలడం; ప ం
7.7.5. ోము, ా ి ి, రుదుద్
................................... .... పగల ; ;
................................ దం ఘ ............................. బద
. ................ ప ................... ; ॓ పగల ; ;
ర టడం క ....... ; బద ; బద
ఁ ............................ ర యడం; ం ; ం ; రఁ ...... బయట రవడం
వణ్ ం ; స ం ............ డ
క ........ త ; ర ణ్ ం
ర టడం
7.7.6. నూ ి ొ య్, రుబుబ్, సురు
..... అ యం; యం; బ
॓ ..................అరగ 7.8.2. టిక
................ బ
............... ........... ంపడం; ం ;
............. ఎ బ
ప ......... ........................ఎడ
ల ....................... కర
క ........... ల త ........................... క
7.7.7. గురుత్, హన్ం, సంకేతం
త .................................... త ॓ పగల ; ;
ఆం .................... ద బద ; బద
...................... ; నల
ప .................మచ ప ల ....................... ఒడంబ క
.............. ఇ ; హం,
ఆన ; ; హ ;
సం ......
సం తం 7.8.3. క త్ ించు, కొ య్, కోయడం,
స ఛఁ ............... ఉం
......... క ; ం ; కో ిన, నరుకు
ంక ................................
మచ ............ ; మచ ; మరక ॓ ..........క ం ;
హ దఁ ......................... ఓ ం
మచ ..........మచ జ ............................ న
;
మచ ప ..................మచ ప త ...........................క ం
; త ఆవ ... న న
7.7.2. ల ాయ్ న్ గు ి ెటట్డం వ న
వళ॓ ............. ం ; క ................
..................... టడం
....... ; 7.8. ముకక్లు ా భ ంచడం గ
; .... క న
ఆ ................................... సగం
8. 182 8.1. ప ణం, బ , నం

7.8.4. ం ి, లుచ్ ................ ॓ ల ; ;

............ ం ; ం ; ; ;
.......... ంపడం; ం ;
............................. ంపడం
జ ............ ప న ధ ంసం
.....పగల ; ; పట॓ దఁ .......................పడ
7.8.5. ఆరంభం, కనన్ం ేయడం, బద క ॓ ...........ఊడ యడం
ె ియడం రఁ ...... బయట న
7.9.3. ధవ్ంసం ె య్, ాశనం ె య్
ం జ .................. క న
........................... రవడం
...... ; ; ;
గం .................................. గం 7.9.1. ెరుపు, నషట్ ం, ాడవువ్,
గల ................. రం; ప శం
...... ; ; ; ఖ ........ డ ; ;త ;
స ..... ; ;
చం ;
...................
ఖ ....... డ ; ;త ; ంట .. అం వడం;
7.8.6. తవువ్ చం ; అం
ఖ క ............... శణం క ॓ .....
ఊం ..................... ; ౖ న
ఖ జ . న ....
ఖం కం ......................... కందకం
వ ॓ పగల ; ;
.................... ంద; మ
ఖ జ ........ న బద ; బద
...................................త
॓ ల ; ;
.. స ం ; 7.9.4. చకక్ ెటట్ ు, బాగు ేయడం,
; ;
॓ .... ; ;
మరమమ్తు
త్
ధ ంసం
ం ; యడం;
క ॓ ఆ క .......................చక
స
జ ఖ ............ అవ ల ఆ క .......... మరమ
.......... ద
రంగం త
.............. ం ఆ క ...... ;
లకజన .................. ట
..................................... యడం
..................................అ
........ ఎ టడం; నషం లఁ ..............................
......కన ం; ర; జం; క
క ంచడం ఫర స క .......... నః పనం
క ........... సమతలం
ధ ం క ... ధ ంస బ బ ఛఁ ................. స ౖ న
........................ రంగం
హ॓ ................................హ
7.9.2. పడ ొటట్ డం
7.9. ెంపు, పగలకొటుట్, రుగు
...... ; ; ;
ణా .............. న; సడ న
ఖ జ ........ న

8. ిథ్ తులు

కర .......................... అ ; అంత; అం ; అంద ; అ ;

8.1. ప ిమాణం, బరువు, మానం
॓ ............పక ; ప ; తం ;
............................. ; ల ప ణం ..................ప ణం సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
న క .........ఆ రం ......................... ప ణం భళ .......అం క ; ఏకౖ న;
వజ ................................బ ఐక త; క క ; సంఘం;
స ......................... స స .....................సమతల స తం ; క
.............................. ............ ఉమ సంపద
8. 183 8.1.2.2. సంఖ ల క

హ ............................ ॓ ..................... య 8.1.1.5. అంకెల ో కూ ిన

ళఁ ............................పద సమూహము
8.1.1. సంఖయ్
ఆం॓ ....................అం ; అచ రం 8.1.1.1.1. ఒక, ఒకటి ఎ నఁ ఏ॓ ....... ఒక ఒక
క
ఆం॓ ల ...........అం యడం ఎ ..... ఒక ట
ఆం ................................ సంఖ ఏ॓ ........................ ఒక ఎ ఏ॓ ..............ఒక ఒక
............................. న
................................అనంత ఏ॓ వణా ......................... ఒక
వజ .అ లౖ న; జరగ ఏ ..............ఒంట ; ఒక మ ..................
వ .............. వ క క ం ఏ॓ .............................. ఒక; ఒక ఏ॓ క ........ ఒక
క
8.1.1.1. లెకిక్ం ే అంకెలు 8.1.1.1.2. ెండు ద వర . ప ళ ల ; ప
అ రఁ ....................... ప ........ ఇద ; జంట,జత; ... ం ం వ
అ .......................... (85) ఎనౖ ం నఁ ఏ॓ .....ఇద ఒక
ఆ ............................... ఎ అ .......... ం ంత ; ం క
ఏ .................... ఒంట ; ఒక క .................. ం పందఁ ...... ప ;
ఏ॓ .............................. ఒక; ఒక ..................... ం ర ౖ న
క ................................. హఁ క ....... ం హ వర సంవత
ఁ ................................ ఏ యడ
8.1.1.6. నన్ం
గణే ఆం ....... ం అం ............................... ండ
..............................
రఁ .........................పద ం
8.1.1.2. వరుసలో థ్ ాన లువ ె ే ..................... వం
................................ నలౖ
దఁ ........................ప అంకెలు
8.1.1.7. అంకెల వరస
ఆ ......... గం
ఆ ....... చక ; సమతలం;
................................. ....................... ద
స ; మరస ం ; స షం
................................... ౖ ధ అగ ..... ; ధ క;
భళ .......అం క ; ఏకౖ న;
రఁ ...........................పద ం
ఐక త; క క ; సంఘం;
ద ...................................... ప
8.1.1.3. ప ాయ్యాలు, ారుల్ స తం ; క
ద .................... ప లకష్
నవ ................................. ంౖ ............ 8.1.2. లెకక్ ెటట్ ు
న ..................... ; వం అ .............. ంత
ఆం॓ ................... అం ; అచ రం
ప ....................................50 హప ..................... ం
ఖ క క ....త ం
పందఁ ........................... ప ఫర ;ప ;మ ;
గణ్ .............................. ం
ం ................................. ఐ మ
......................... వ; ల
రఁ ప ం ; బయట; బయ ;
8.1.1.4. ారుల్, ప ాయ్యాలు
బ రంగ; హ 8.1.2.1. గణిత ాసత్ ర్ం
॓ .............................1,00,000 ణ్ ........................ ణం
; ; వడం; వడ
వణ్ ........................ పం బ .... ంత
క ..................... క
..................................... ఇరౖ
క ...... ట
సత .................................. ౖ ................. ం
సతఁ ............................. ప వణా ....................... ం ంత 8.1.2.2. సంఖయ్ల కూ ిక
..................................అరౖ ఫర ;ప ;మ ;
ఉ ......................ఇం ; మ
........ఏ ; ; ప నౖ న; మ
................. న
సహ సం; స యం (+) ... క హ ం
ప ; వంద
8. 184 8.1.5.3. జంట, ద యం

స ...... తం స డటం ం బర ............ ం ధఁ ..............................

........ అ న ;అ క ........... ఉత ; ఏర ర
8.1.2.3. సంఖయ్ల ి ేత
కష్ ౖ న బ ప ......... న వ
ఓ ............. ం .......... పం ంసం వ ..................................
..... రస ం ; ; ........ బం
వ ;వ ; 8.1.3.3. షయాల గుంపు
; ; ర ం అ ....అత ంతౖ న; ఎ వ; 8.1.4.3. త గ్ ంి చు, తగుగ్, తగుగ్దల
.................. ప ం ; ; .................... ర ం
ం ......... ం ; స హం ఢఁ ం ........... దగ
8.1.2.4. సంఖయ్లను గుణించడం
అస ం ; మగ మవడం;
............................... నవ ............................. వం
దఁ ..................... నవ ................................త
8.1.2.5. సంఖయ్లను భ ంచడం
భ ................................ క న
... ; 8.1.5. అం ా, అందరూ, అ న్
మ ణ్ ; ందల గడ; స
వ ..................... ..ఉండ ; ఉత; ; పస ;
................................... ప వ
8.1.3. బహువచనం
బ .................. ప క ........ ;
సద లఁ ...........................స యడం; ం ; ం ;
8.1.3.1. అ ేక ైన, ాలా, ఎకుక్వ
సమ ణ్ ........................... శ నం వణ్ ం ; స
అ .... అత ంతౖ న; ఎ వ; ..........ఊడ డం; బయట
; ; 8.1.4. అ ికం ఉండటం; బయట ఉండడ ;
అ వణా ............. అ ....................... అదనం; ఇం బయ ; ౖ ; ప
అ ........................అ కౖ న ..........అదనం; అ తం ; అంత; అం ; అంద ; అ ;
క .............బలం ; బలౖ న ఎ వ; గ షత; ఎ వ; ; ప ; తం ;
..................... ఈగ వ వర సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
ంగఁజత ................ అ న పరఁ ................................అవతల .........అ ట; ప ట
ఆం .............. ద సంఖ ....... రం;
క జత ............. క న రం ; రం 8.1.5.1. కొంత, కొ న్
ణ్ ......................................ఏ ఉంప ......అంత క ౖ క అం ;ఎ ;
పచ ఁ అ ౖ న; త త; ణ ............................ ఏౖ
8.1.3.2. అలప్, కొ ద్ ి, కొ న్, నన్
త త ద ॓ .....అల ౖ న; స; ం ం
క మ న సంఖ న ; ; ; త వ;
వఁ ............................... అ
జనం స ల
......... టకం; డ; ; 8.1.4.1. తకుక్వ
ంక 8.1.5.2. ఏ ీ కాదు, కాదు, లేదు
అ ....................అంత
మ .................. వ ఓ అ ...... అంత కళ జ ....... అవగతం
గ ...... ద కం; ద ; ద క క ం ;త ం ; రణ ణ .................... ఏ
ం అ ................ ం ; ం ణి ................. ఎవ
ద ॓ ..... అల ౖ న; స; ం ం ...............................వ
; ; ; త వ; 8.1.4.2. ెరుగు, వృ ధ్ ి ె య్ .....................
స ల ఉంప బ ............ ఎ ం
ధ క .......................... 8.1.5.3. జంట, దవ్యం
క ర ............ ల
..... న ల క ; డ ఏ॓ఏ॓ ..................... ఒ క
లం .. యక; య .................. ఎ వ ం
8. 185 8.1.8. ం , , సం ర
ణ్ ం

...............................ఇద 8.1.5.8.1. సుమారు ా అం ం ; ఇవ డం; ంచడం;

ం
8.1.5.4. అతయ్ంత, అతయ్ ిక, ఢఁ ఢఁ ..........
...................... ల
రజ ఉం
అ ిక ైన, ఎకుక్వ, ాలావరకు
ణా ............బ రంగం 8.1.7.1. అ ికం, అదనం, ఎకుక్వ
.......... అదనం; అ తం ;
ఎ వ; గ షత; ఎ వ; 8.1.5.9. సగటు, స ాస ి అ ....................... అదనం; ఇం
వర ......... అదనం; అ తం ;
ఢఁ ఢఁ ..........
ఎ వ; మ ; ఎ వ; గ షత; ఎ వ;
వ ల .......... త ం, య ;
ణు ............... వర వర
మద వ ; ధ క
ఛఁ .....అదనం ఉండడం;
8.1.5.5. అ నన్, అ ెదద్ 8.1.6. తత్ ం, సంపూరణ్ ఎ వ ఉండడం
.......... అదనం; అ తం ; .... ; ం ఝల ............................... ప
ఎ వ; గ షత; ఎ వ; క ....... ; బ .............................. ఎ వ
వర యడం; ం ; ం ;
8.1.7.2. లే ి
క .................... అ త వ వణ్ ం ; స
క ఛఁజ ........త వ ఉం
భర ............ ం ; సం రణ్ౖ న
8.1.5.6. ఇంచు- ంచు / ....................... పం
అంత; అం ; అంద ; అ ;
ఢఁ ఢఁ ఇం ం ; దగర ; ప ; తం ;
గ ...... ద కం; ద ; ద
దగర సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర 8.1.7.3. అవసరం, ఆవశయ్కం
ద ॓ ఢఁ .......... ం ం దగర
ద క ..... ం ం త వ 8.1.6.1. ాగం, ముకక్ వఁ .........................అవసరం
జ .......................... అత వసర
జకణొ ................. న
8.1.5.7. మాతర్ం లఁ ........... ; ;
ఘ ప ఘ .................అంత
ఎక ..........ఒ ; ఒ ; ఒక ; వడం
ళ ఁ .......... ఇ
ఒక ; వలం ం ర .... ఖ కవ క; 8.1.7.4. ి న, ేషం, ిలం
ఎక ఏ॓ ..................... ఒ ఒక ఖం క ఆ ర
ఏ ..............ఒంట ; ఒక బంచ ప .... బ బయట
...................... లత; క
ఆ .......చక ; సమతలం; పడటం
॓ లఁ ...........................
స ; మరస ం ; స షం హ హ ..........
ఁ ..................... గం;
....... అంతట ; రక
అంతట ; ; 8.1.6.2. ముకక్
8.1.8. ండు, పూ త్ ,ి సంపూరణ్ ం
స ంతం ; స యం ............ నక; క ; వక
................................ వలం ఆ .................ఉ ం
........ ప న; లడం; ;
ఫర భ ..................మ ం
బదల
8.1.5.8. స ి ైన పగలడం; ప ం
............. క
ఛఁ .... ఉన ; ఉన న ......... పల
............. ద క
పకడ ం .......ప అ ర ........... ఉం , య ం ;
రపస ........................... రడం
బ బ .... క తం ; సమ య ం
ల .............. ; ; దం ; 8.1.7. త ినంత స ............. పణ;
ం ; త భర .............. ం
................ వర
స .............................త న; త ............ ఓ గలగటం
దఁ ................. ఇ
స ....న ; న; మ వఁజ ..................... త నంత
మ ; ; ; ;
వం ; వం
8. 186 8.2.3.3. సన / బక పలచ/ ల వ

8.1.8.1. ఖా క .............. ఎంత న 8.2.2.3. కురుచ, ొటిట్, ొడుగు కా ి

అతఁ ఒతఁ ణి అక డ ఇక డ
ధ అగ ..... ; ధ క;
ర డ చ ట
ం
ఎవ న
న ......అ న
ఆ ................... సగం . ం ం ల
.. ; ల; ంతం; ; ఉండటం
.................. న ౖ
రచ బండ; సల ; నం క ...... యడం
........... ;మ
. ఉండ ; ఉత; ; పస ;
........ అ న ; అ 8.2.3. దళస ి, మందం
వ
కష్ ౖ న క ........................ గ ప
...................................
8.2.2. ి , ొడ ైన
ణ్ .. క ; గట; ;
8.2. ెదద్ ..... ; ధృడౖ న; బలం
....................................... త
ఆ ణ్ ............... ప తనం ం ; బ యౖ న;
........ అవ ; ఎడం; రం
ఎ క ............ప రం జ .....దళస అ న
రం; రం ;
క ...............ఎంత ద
రం రం ; 8.2.3.1. పలుచ /సనన్ వసుత్వు
.......... ం ;
ణు ...................... ర లం ..ఉండ ; ఉత; ; పస ;
గ
.............................. కణు వ
.......... అదనం; అ తం ;
ఎ వ; గ షత; ఎ వ;
మ .. ; మరణం; మరణిం ; త క .... సన యడం
మరణిం ట; మృ ........................... క
వర
క ............మ
ం ..................... డ
8.2.3.2. బ ిన/బొదుద్ ా/లావు వయ్కిత్
బలవం 8.2.2.1. ొటిట్, కురుచ, అలప్ం, హర్ సవ్
క .......... రం ణ్ .................... ండ
క ............. ఎంత ఆ.................. వ
........................ తనం ................. అవడం
ప ............ రం ; సృతం
........... ;మ ................అ క బ
బ .............. ంచడం;
...... చ; ;మ ...... చ; ;మ
ం ; వృ
................... అ జ ................వ ౖ న
బ ........... ప ; మం
బ బ స నం ;స 8.2.2.2. ఎ త్ ైన, ొడు ైన
భ ..........బయట ంపడం
స నం భర ............ ం ; సం రణ్ౖ న
అ ంబ ...అ వజ బ ....... బ రగడం
బ బ దఁ ............స స ఇ
అ ం ....... అ డౖ న
............... ద ....... ; తం; సం ర ణ్ ం;
ఉంపఁ ...............ఉప తలం; ఎ న సర ం
.................... ద ఎ న
క ం ............ఎంత
భ .............. ం ;
ధ ం ...... ఆ అ ల 8.2.3.3. సనన్ / బకక్ పలచ/ ీల
ం
వయ్కిత్
క ం ....................... క ం
ం ..................ఎ న వ ,
స ............. గ యగల ం ం ........ సన
ద పర ం ఛఁ .. ప టర
భళ ...... అం క ; ఏకౖ న; క
ఎ ఉన
ఐక త; క క ; సంఘం; తళ .......................సన
ంబ .......................
స తం ; క ...............బక న
ం ఆ .......... వ
..................................బ
8.2.1. నన్ ం రఁజ ... ఎ ం
ంద ...........................
ం ..................... డ
ఆ మ .......... కరౖ న
వ ....... న ; దల
8. 187 8.2.6.5. ,

8.2.4. 8.2.6. దూరం భ ...... క ;క ;క ;

ెడలైప్న/ ాల ైన/ ెదద్ ైన క; ; ; నత;
........ అవ ; ఎడం; రం
సంపర ం; సంప ం
క ........... ఎంత డ రం; రం ;
ణాం ..................... ం
క ; డ రం రం ;
ద ధ ఛఁ జ ....... ప ప ......................అవత 8.2.6.3. ఉనన్తం, ఎ త్ న
ై
అ డ న ....... రం;
ఉంచఁ ఛఁ ..................ఎ న ఉన
......కన ం; ర; జం; క రం ; రం
ఉంప క ................ ఎ
..............అ డౖ న ల , ణు ............... ;ప
బ .................. ప
...చక ; న ; ;
8.2.4.1. ఇరుకైన, సంకు త బ .............. ంచడం;
వరస ;
ం ; వృ
ఏ॓ ఈం ఛఁజ .....ఒక
8.2.6.1. దూరం హ క
ఇం న డ
........... ఉన త ందడం
ఢఁ చఁజ ..................ఇ ౖ న ఆం నజ ..క
ర
అ ం ..... ఆకసం ఎ
ప ఢఁ ఛఁ జ .........
........ అవ ; ఎడం; రం
ఉంప ........................ఎ న
దగర న
ఉంప ............... ౖ న
ప ...గ ం న రం; రం ;
రం రం ;
ఆంగఁ ........... అంద ం
ం ......అం ;ఇ ౖ న
.......... రం టడం
ట ఉంప ..... వంద టర
8.2.5. ెదద్ పర్ ేశం/సథ్ లం ఎ
.......... రం ఉండడం
అ .... అత ంతౖ న; ఎ వ; ఢఁ ఆమ .......... దగ 8.2.6.4. తకుక్వ- థ్ ా , ా ిరకం,
; ; ఢఁ మ ...... దగ ళ
త గ్ న
ి
ఎక ................................ ఎకరం ఁ ర ... రం ఉం ;
.. ; ల; ంతం; ; రం ఉంచడం అ ... త వ
క ......... ; బయ ................. ం
రచ బండ; సల ; నం
..............అలంత న టఁ ఛఁజ ........... ం ఉన
. లవడం
....... రం; ............................ ం
ంణ్ ............................... త
................................ ద రం ; రం
8.2.6.5. లోతు, లోతులే
ౖ ........... ద ంతం .................................. అంద
న ; క
ఉం క ............
8.2.5.1. ెదద్ ాతర్, ప ిమాణం బన ....... లబడ క వడం ఉం ......................
ఉంప .... ఉప తల; కవచం; ౖ న
లఁ ......... ప ; ప ; ;
8.2.6.2. దగగ్ ర ఊం ..................... ; ౖ న
................................... ౖ ఁ ................................దగర క అ ఉం ......న
ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద; ఉన
ప ............. రౖ న
ణీనఁ .......... లత స పం; ప ం క ఉం .................ఎంత
బం టం ..... టం ఢఁ ............... త ం ణు ఉం ...
ద ॓ క .. ం ; ం ం ......................................
...... ;
త వ; త వ; ........................... క
ళ
........... స ల ౖ న రఁ ప ం ; బయట; బయ ;
బ .................................... బ రంగ; హ
చఁ ........... చం
............. ద త ॓ ..... ; ;
ం ; యడం;
స
8. 188 8.3.1.6. ండన, వృ ర

8.2.7. ఔ తయ్ం, త ిన, గయ్, ..... ఆ రం; ; పం; 8.3.1.4.2. వం ిన, ఏట ాలు ా
పర్మాణం పం,ఆ రం వుం ే, ాలు
...........................ప ణం 8.3.1.1. పర్ ేయ్కాంశం, ందువు గ బ ................. లం
ప .................మచ ప నవ ఛఁ ............ వం
8.2.7.1. గువు
ల ................ న ..................... ; వం
క .................................. ం ఎతడం; యడం;
త ............. ; మచ
......... క ; ం ; భ ............................ లడం
8.2.7.3. ఇరుకుక్నన్, కుక్కునన్
సప .......................... ందర స .... ందర ; ందౖ న
అట ...................... న ............................ గడం
హళ ................ న 8.3.1.3. సరళం ా, నన్ ా, ేరు ా,
హళ ................. న 8.3.1.5. వంగు, వంచు
వంకరలే
ర ఫర .....
8.2.8. కొలవడం .................... వంకర
..... ; ధృడౖ న; బలం
ఉం ॓ ................ ...చక ; న ; ;
ం ; బ యౖ న;
.............................. లత వరస ;
న దఁ ............................
................. లత; కం వం ఛఁజ ......వంకర ఉం
8.3.1.3.1. చదును, సమతలం
లక ర ................. ...................
ద ...........................గ ం ... ఎ
.............మ గల
ఉన
ంటఁ ............................. న ఛఁ జ .. వ
దక .............. ద
ఉం
8.2.9. తూకం, తూయడం వల జ ................ న
................ కడం; కం స .చ ; సమతలం; స నం 8.3.1.5.1. ైకి ొ ల్ ంి చడం

8.3.1.4. చదును ా, సమాంతరం ా ........................ యడం

8.2.9.1. ార ైన, బరు ైన
ర ....... ం ; ం
................. అ క బ ఝ .. పరచడం
ం ............................. టడం
వజ ................................ బ భ .......క ;క ;క ;
ం .............................. టడం
వజ క .............. బ క; ; ; నత;
ం వడం సంపర ం; సంప ం 8.3.1.5.2. ె ెటట్ ు, నులుముకో,
మటం ............... మటం యడం
ొకుక్, ిండు
8.2.9.2. ే క బరువు ల కఁ .. ప , అసత ం; ప
;
న .................................. ం
క .................. ఎంత క
; ; వడం; వడ ల న ............ బట ం
.................. పం; ంత
స .చ ; సమతలం; స నం వ ఘ ఘ య బడ
ంకడ అ .. ఈక
క 8.3.1.5.3. మడత
8.3.1.4.1. టట్ లువు, లువు,
...................... క బ
లంబం ధ క .................. మడత
8.3. గుణం, లకష్ణం మడత ప ........... డత పడ
క ........................ ం
లఁ ......మడ ;మ
అ అ .........................మ .................... వంకర
చ .......................... నం స .............. క న 8.3.1.6. గుండర్న, వృ త్ ాకార
ప ................ఎ ౖ ; తప క ........................ ల
.............. ండం ; ళం
8.3.1. ఆకృ , ఆకారం, రూపం ం ................................. బం
ండ ...బం ఇ స ఒక
ం ...... డ; ప ంబం; ప మ;
రకౖ న నల
ప పం
8. 189 8.3.3.3.3. దరం

న ................................ న 8.3.2.4. దుద్బా ిన వ ...... ం ; ం వంతౖ న;

ప శవంతౖ న; ;
8.3.1.6.2. కుం ాకార భ ................ న

ణా ం . ం 8.3.2.5. ాలు, ాలుకొటుట్,

జ ................................ 8.3.3.2. కటి
ాగటి ాలు
అం ..................... క
8.3.1.6.3. బోలు ావుం ే ......క ం ; క ; త;
అం ......... క ప ం
యడం; న
. ఉండ ; ఉత; ; పస ; అం ........ క ం
వ
ఖం కం ......................... కందకం
ద ॓క .. ం ; ం ం
................................ ర గ .......... గ
త వ; త వ;
8.3.3. కాం , ెలుతురు స ల ౖ న
8.3.1.7. చతురసర్ం, చదరం
................ ; ౖ న
.................................. ం
.................. చ రసం
ఁ ఁ ........................... పగ 8.3.3.2.1. డ
8.3.1.8. మా ి ి, సూ
థ్ లరూపం వ ....... ం ; ం వంతౖ న;
ం ...... డ; ప ంబం; ప మ;
ం త .......... ణ ప శవంతౖ న; ;
ప పం
స ....న ; న; మ
మ ; ; ; ; వ ల ........ ం 8.3.3.3. రంగు
వం ; వం ర ంచడం అం .................. క ; మసక
8.3.3.1. పర్కా ంచు రం .................. హ వర ణ్ ం
8.3.1.8.1. సమతలం
బ ...................... సరడం
స చ ; సమతలం; స నం అం ..........అ ; ; మంట
భళ ........ క ళ ం
స క స నం ;స నం ఝ ఝ ం ......తళ తళ
రం ...... మ య రం ;
; గ గ
తరం
ం ........ రవడం;
........................... క న
8.3.1.9. ాగ ి య్
8.3.3.1.1. కాం మూలం రం ..................................రం
క ; డ రం ల ............. రం అ ;
.......... ం ; ఓ ................ఆ యడం
రం
గ .. ; ల; ంతం; ;
హ .......................... ఆ పచ
బ ................................. గ రచ బండ; సల ; నం
...... టడం 8.3.3.3.1. ెలల్
8.3.2. అ ల్ క, ేత ఁ .......... పం; పగ
ం ...............................దంతం
వ ....... ం ; ం వంతౖ న;
............ ; ల; ల
8.3.2.2. గరుకెన
ౖ ప శవంతౖ న; ;
ట ....... ల ; ల
ం ........................గ ౖ న
............................ ం
8.3.2.3. పదును జ ............ ల ల
టఁ జ ......... ం న
అ ......................... ప 8.3.3.3.2. నలల్
8.3.3.1.2. పర్కాశవంత ైన,
8.3.2.3.1. న ే న .......... క ; రత; న
కాం వంత ైన, ేజోవంతం
క ............... గ
................................. న ఝ ఝ ం ......తళ తళ
ధల .................. నగల ; గ గ 8.3.3.3.3. బూ ిదరంగు
........ క ; ం ;
స ॓ ............... ద
రం ........... ద రం
8. 190 8.3.5.2.3. న ం ఉన , న , ,వ సౖ న

8.3.3.3.4. రంగుల పటలం 8.3.4. ఉషణ్ ైన, ే ి ఎక ఛఁ జ ఒ పం

ఉన
ఆంగఁ రం . ద ఉ .............. ఉక త
రం ఉక ఁ ............................. మ ఎక ంచఁజ .. ఒ రకౖ న
ఆ చన ఉన
రం .......... రం ఉమ ......................... ఉక త
ం ...... డ; ప ంబం; ప మ; గ ...................... చ
ఎ నఁ అ ॓ ర రఁజ ఒక
ఇం క క ఉం ట
ప పం .......................................
ఎక ఁ ఒ ................ ఒ అరం
జ రం .......... రం ......................... ;
.................................... లం బ చఁ .................... మం ం
ఓ ........ తన; తన ; ; క
రం ................ప రం బ జ ............................ మం ఖబ ............... ర పం
ణ్ఎక ఛఁజ ణా
జర ........... ప పచ ఛఁ జ ......... పం ఉన
ఒ ఉన
................................ ం గ ....... అ మయౖ న
ం .............. మ ; మ య బ బ క ........ స నం
8.3.4.1. చ , చలల్ ా ఉనన్ లఁ ...... అం క ం ; ఒ
సం ........................... ంజ
.............................బం రం గడ భంద ...................... గడక ర ................... ఉన ప
మ .......... రప య; వ ...........................అ న
8.3.3.3.5. జంతువు కక్ రంగు, చఁ ..................... ం స క స నం ; స నం
గురుత్లు క ...చల బ ; చలబ ట
రం .జం క 8.3.5.2.2. మా ి ి, లా, ఒకే, ో న,
రం
8.3.5. తర , నమూ ా, మా ి ి, వంటి, సజా , అలాంటి, సమాన ైన
మచ ఛఁజ .......... మచ గల
లం ఛఁజ ......ఆ న ; రకం, ీ అ ఎక చఁజ
ఓ స .అ వం ; ఉం ............ ఒ ఉన
ప చ త క; ర వన;
ప కణి
ణ్ ............................... ; ఎక ......... ఒ ; ఒ ; ఒక ;
............ ల ; ; మతం ఒక ; వలం
8.3.3.3.6. రంగు మారుప్ ర ................క ఉం ఎక ఁ .... ఒ
క ............... గ స ....న ; న; మ క ంచడం
క ............. మ ; ; ; ; ఏ॓ ........................... స
రం బద ......... రం ం వం ; వం ఓర ...........అ ం ; ;
క ..................... ప పకం; ం
8.3.5.1. సవ్ ావం, లం ............... ం
8.3.3.3.7. ధ రంగులు గల ణ్ ............ ణం; ; పవరన; బం ణం ఛజ ం ణం
రం ................ రం గల లకష్ణా ; లం ఉన
స ... న ; న; మ
8.3.3.4. ెరుసుత్నన్, 8.3.5.2. ోలుచ్ మ ; ; ; ;
పర్కాశమాన ైన ఫర॓ ...................... ; వం ; వం
చ చ క .. ణు ణు
8.3.5.2.3. నన్ం ా ఉనన్, నన్,
8.3.5.2.1. అ ే, ఒకేలా
మ
అ ........... ర ే ేవ్రు, వయ్ ాయ్స ైన
ఝళ ం ......... త న
రవడం ఊ అ ....... ఎ వ అ స స
............... ఇత తర;
ధ ధ ం . గ గ ఎక ..........ఒ ; ఒ ; ఒక ; ;
స .............. న ఒక ; వలం ఛజ ......... ఉన
ఎక ...............ఒ రకౖ న ........................
బద .. రడం; ర డం
8. 191 8.3.7.5.1. ప నౖ న, ల

బ బ స నం ;స 8.3.5.5. అనుక ించు .................................. త

స నం ....................... తప
ఓర క
............అ క ం
అంత; అం ; అంద ; అ ;
నర క ...................... త
8.3.5.2.4. మ ొక
; ప ; తం ; 8.3.7. మం
ఘ ప ........................ డ ద
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
.................................. ఇతర ఆ ....మం
హ క ...... అ యడం
..................................... య .................. ; యం
8.3.5.6. నకలు ఁ ...................... మృ ౖ న
8.3.5.2.5. నన్ం ా ఉనన్, నన్,
వణ బ ...... ం ంత 8.3.7.1. ెడడ్
ధ, ేరు ేరు ా
క ల ......... త; నక
స స ...............ఇత తర; ఖ ........ డ ; ;త ;
ఫ బణా .... న త
; చం ;
ర ...ఆ రం; ఆకృ ; తం;
ఖ క ................. రకం
న ;ప పం; మ ;
8.3.5.2.6. వయ్ ేక
పం; గహం 8.3.7.2. ెరు గ్ ా
వ ......ఉ ; తల ం ౖ న;
ం ;వ ం 8.3.6. ప ారధ్ ం, ో తయార ం ి అ .... అత ంతౖ న; ఎ వ;
...................... వ కం ; ;
ఓ ............................. ;
8.3.5.3. ా ారణ ైన
బణా జ . యబ ఉన 8.3.7.2.1. చ ైన
బ గ ............ న;
8.3.5.3.3. అ ివ్ య, ............................ ం
;
...ప కర ; వ ;స ;
అసమాన ైన, పర్ ేయ్క, లకష్ణ, .................... నషం; పతనం
షట్
8.3.7.3. రుద్షట్ ైన, బా ా
బ బ జ .... అస నౖ న 8.3.6.1. పర్బల, బల ైన, బ యం,
ఉనన్ ా న్
ెళుసు
8.3.5.3.4. అప ి త ైన గల ...........త ం
క ఠం ............. గ ; గ ౖ న
చమకఁజ ............ కలత ం ం ప ఛఁ జ ........ఎ వ ఉన
క .............బలం ; బలౖ న
................. త ల ప ............................ బలం 8.3.7.4. మధయ్సథ్ ైన, మామూలు,
నఁ అ ...........అప తౖ న
ామానయ్ ామరథ్ ంగల
ఁ ఁజ ........... న ంచద న 8.3.6.2. గటిట్ ా వుం ే
హఁ డఁజ ................న ం అ వ ...........న మ అ న
క ............................. క న; గ
టస .......... ఉం
బ బ ......... సమం; స నౖ న;
8.3.5.4. కర్మం, నమూ ా, స స
లంఛజ ..................
ఉ ాహరణ
8.3.7.5. ముఖయ్ ైన
ఉ .............. ఉ హరణ 8.3.6.3. గుతు ా, వంచద ిన
ఓ స ॓ ........ ; నవఁజ ......................వంచద న
బ ఆ ................... ప ౖ న
ఆ ................ అ న త; 8.3.7.5.1. పర్ ాన ైన, మూల
ఉతమౖ న 8.3.6.4. దటట్ ైన, మంద ైన
గ వణోజ .............. అవసరౖ న
ర ................................ ర .... ; దటౖ న
....... ఏ ; ; ప నౖ న;
ం ............. ణ ణ్ .. క ; గట; ;
సహ సం; స యం
ం ; జయం;
8.3.6.5. ెతత్ , ౌమయ్ం ా, పసలే
ఉంప ఉంప ................... ౖ ౖ న
8. 192 8.4. లం, ళ, సమయం

8.3.7.6. అ వృ ధ్ ి ె య్, భళ ఆ క ...... క గతపర న; వ

అ వృ ధ్ య
ి వువ్ మం ప య డం ఢఁ క .ఆక ం ; ఆ ం ;
డ టడం; గత ప ;
ఉంప .......... అ వృ 8.3.7.8. కు ల్ ో, కష్యం, న ంచడం,
దగర ; ;స క ం
బ ణో ........... అ వృ త ి ి ోవడం వణా హ ణో ..... ఆ రం
స క .................... రం ం
ఖ క .. డ ; రపడం అ ఉండటం
8.3.7.7. స ిఅ న ి, స ి గ్ ా, త ిన ఖ ................. వడం క ... చల బ ; చలబ ట
ఓ స . అ వం ; ఉం
ప ప ................... వస
.................... ంద; మ
స ...................... న
8.3.7.9. లువ
జమణే వ ................. ౖ న 8.3.7.8.1. తుపుప్ మఁజ ....ప ;ప
..................... ం
జ ....................... న వ
యం ......................... యం
లం ................................. మ .............................. వ
య ................... గల
జం ................................ హ ....................... గ త
॓ .............................ఉ త
......................... వ; ల
.................................... అ 8.3.7.8.2. కళంకం ............................ ; ల
...........మంట మం ; మం
॓ ల ; ; ...................
నఁ .....................సమ
; ; డగ ............ ం
.................................. జం
ధ ంసం భ ............. ం ;
భళ ...... అం క ; ఏకౖ న;
క ........... న క ం
ఐక త; క క ; సంఘం;
మరక క ............... మరక ం అంచ ;ఆ ం ;
స తం ; క
రం ల ............. రం అ ; ఊ ం
హ ............................ హ
రం
.. ఆనందం ; ఉ హం; 8.3.8. అలంక ిం న
సంబరం 8.3.7.8.3. ెతత్ ణొ ............................. నగ
8.3.7.7.1. తపుప్, ోషం, స ికా ఉం ....................... మ ం త కరజ ల
జ ...... ప న అలంక ంచ బడ
అ ...................అ యం
వ స ................. అలంక ం న
గల .......................... ర
.............................. యం ఁ ...................... మృ ౖ న
బ లత ...............అ లం
................... త
............ బయట ట 8.3.8.1. ామానయ్, సమ ైన,
ఠ ......................... మ ం
జ ............ న సప్షట్ ం ా
బం ....................బం ; హనం
స ......................స
. స ం ; ..ఉండ ; ఉత; ; పస ;
8.3.7.7.2. అనుకూల ైన ఁ ఁ ........ త ;ప వ వ
. కప డం; ; ద ద ...... సహజం ; న
ఢఁ రజ అం న ;
॓ ..... ; ;
దగర ఉం 8.4. కాలం, ేళ, సమయం
ం ; యడం;
8.3.7.7.3. సంగత ైన స ణ ............ఏ సమయం
ఆ భ చఁ ...... మం జత
వ ................................. త రఁ ....అంత ం; ఉం ; ంట;
వ ................................. త ంబ ; న ల ; న ;
న
క
ఎ ఏ॓ .. ఒక ఒక 8.3.7.8.4. కా ాడు, భదర్పరువు
....... లం; గ ; సందర ం
వజ ...............త న; స ప
రఁ . ప వ ం ;
................... జత అ న
ఖ ..............క
8. 193 8.4.2.1. స ల లం

8.4.1. సమయం, కాలం 8.4.1.2.3. ో కక్ సమయం 8.4.1.5. ఋతువు

ఘ ఘ నఁ ........... గంట గంట ఊ ...... సమయం ఆ ఉం మం ఎం లం
జ ॓ వ ................ ం ం ఏ॓ ........ క ఉం .......... ఎం లం, స
ణు ...............................గ సమయం .. త లం
ద వర .ప ళ ల ; ప ఘ .. కర ; గ రం; షం ...... క
....................... నం; ఢ .............. వడం లం
మద వఁ ................ స యప వ ...................పట పగ ఝ ....... ఆ
..................................... ల .....................పగ ట లం
........ లం; గ ; సందర ం ఘ రం ........... న వం ......................... ం
రం ....................... ప రం గ రం ....... లం; గ ; సందర ం
ప ....... ఉదయ ; ల ఁ ... చ లం,చ లం;
8.4.1.1. కాలసూ
ప .... ల చ లం
॓ ...................... ; ప ....... ల జ ం ....................ఉ ల
॓ .............. ప ........................ ల ....................... ం
క .... ఆలస ం
8.4.1.2. ినం, ో 8.4.1.6. ఏ ా ి, సంవతస్రం
....... లం; గ ; సందర ం
ఏ॓ ........................ ఒక స ........... ............ ప సంవత రం
ఏ॓ .............................. ఒక; ఒక స ................ ఉదయం; వ వర ............ఏ ; సంవత ర
ణ్ ఏ॓ .ఒ క
................................. నం 8.4.1.3. ారం 8.4.1.8. పర్ ేయ్క ైన ో లు
............ త నం; ; ; రం ................................ రం ................. ప నం
సమయం; రం ....................... ప రం రం ...............ప రం
ఁ ......... పం; పగ ........ప కౖ న
ప ....... ఉదయ ; ల 8.4.1.3.1. ారం కక్ ో లు .................................. ల
వ ........................ శ ర రం భ ................... ంతం
8.4.1.2.1. ా ర్
....................... ఆ రం
ఈ ......................... ఈ 8.4.2. సమయం సుకో
బ ....................... ధ రం
.................. న మంగ .......... మంగళ రం లంక .............సమయం
పచ ఁ ...... ం ల వర ప .................... రం ం
నక రం ............. రం లఁ ........ సమయ
.................................... స రఁ ..................... ప నఁ ..................... సమ
ఘ ................. ట క సమయం య ం
స ................... 8.4.1.4. ెల
8.4.2.1. సవ్లప్ కాలం
................ అం న ం ................... న
హ ..................... ప .................................... ల క ................. స ల లం
......................... లస ఘ ... అ త వ సమయం
8.4.1.2.2. నన్, ఇ ాళ, ఈ ో , ; ఒక షం;
ేడు, ేపు 8.4.1.4.1. సంవతస్రం కక్ ెలలు సమయ
ఆ ............ఇ ళ; ఈ ; ..................ఆ ల జ .... అం వల; అం క ;
................................... న వర ......... సంవత రం అప ;త ; ంట
స .................................. క ల జ జన జ
................ ఏ ల ..............అప క జ న
8. 194 8.4.5.2. ం

లమ ............ 8.4.4.2. ోడ/ ెదద్ గ ియారం, ే 8.4.5.1.4. వ ి

సమయం గ ియారం, ఆఖ .................... కడప ;
8.4.2.2. ీరఘ్ కాలం, ాలా ేపు ॓ ......... ఎ డటం నఁ .......................... వర
ఘ రం ............. స .................అం ; న; వ
అ ..... లం
గ రం ఆ ........ వరన వడం
అ వ ................
రఁ కడప ; వర; మ స ;
ఏనఁ క .... వర 8.4.5. సంబం ిం న సమయం గత; నక ఉండట
య ం
ఈ .................................... ఇ
క వ ..............ఎ ౖ 8.4.5.1.5. కర్మబ ధ్ ైన, కర్మ ైన
రఁ ....అంత ం; ఉం ; ంట;
ఖ ................. ఓ వడం
ంబ ; న ల ; న ; .......కమబధౖ న;
8.4.2.3. ాశవ్తం ా క అంత; అం ; అంద ; అ ;
; ప ; తం ;
క వ ..............ఎ ౖ 8.4.5.1. ఆజఞ్ , ఉతత్ రువ్, కర్మం, సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
థ మ ...........................ఆగ
అనుకర్మం ......................ప న
కర ................ ంచ
జ ............ య .. ; ల; ంతం; ;
8.4.5.1.6. పర్ ాయ్మాన్యం, బదులైన
మర ............................ వ రచ బండ; సల ; నం
ౖ ..................................ౖ ఫర కర ...............మ న
మ జ ..................... బద ................. ప యం
జ వ స కమం
8.4.2.4. ా ాక్ క ఁ .................... గం;
8.4.5.1.1. కర్మం, ణ
ేర్ ి
ఘ ................ క 8.4.5.2. ముందు ా
నఁ టఁకఁ ................. లకడ ఎ ఏ॓
...................... వ స అ ........................... ద
8.4.3. అ చ్త ైన సమయం ఎ రఁ ఏ॓ ఆ ... ఒక ఆంగ ......................... అప
ంబ ఒక వడం
ఆం ............ ం
ఓ .............ఆ సమయం
ం ................................ వరస ఆంగఁ ఆ జ ం వ న;
జ ..... అం వల; అం క ;
ం వ న
అప ;త ; ంట .................... వంకర
ఆంగఁ ఆ ........ ం వ
హప .......................... ప
8.4.5.1.2. ఆ ి, ొ , ొలుత, ఆంగఁ ఁ క ద
8.4.4. సమయా న్ ెపప్డం పర్థమం, దట ా, దటి ఏౖ య ం
ఆంగఁ ....... ం న
లక ర ................. ఆం ............................ ద
ఆంగఁ ......... ం న
...... సమ ప ం ఆం
ఆంగఁ ....... ం
ర ...... సమయం ఉంచం ధ అ ...... ; ర ం;
...... సమ ప డం ంద ; ద
ఆంగఁ ....... ం ఉండం
నఁ .......... సమ ణో ........................... న
ఓ ఆంగ ........ అంత ం
ంచం స క . టడం ం
.........గతం ; తన;
నఁ ...సమయం లవం .............................. ద
ర ం; ; న
నఁ ల॓ ॓ సమయం న ఆం ...................పపధమం
.............................. ర ం
8.4.5.1.3. తరు ా , మరుసటి ణా ఁ ........ ం
...................... కథ; త
ప
చ ఁ ............................... నక
8.4.4.1. కాల పర్ణా క ేయడం నస .............. క వచ ఁ నడమ; న మ ; న మ ;
మద ; సం
........ లం; గ ; సందర ం రఁ కడప ; వర; మ స ;
గత; నక ఉండట
8. 195 8.4.6.1.2. ఏౖ ఆపడం

రం ఆం .. రం ల ధ అ ...... ; ర ం; ఫర దఁ .. ఇ ;మ ఇ
ం ంద ; ద బం ంప ;బ ం
॓ ......... ఎ డటం ఆంగఁ . సమ ం రఁ ప ం ; బయట; బయ ;
బ రంగ; హ
8.4.5.2.1. త ావ్త 8.4.5.3.2. సమయా కి
పడవ ............... ద పడవ
ప .............త ;మ స జ .....అం వల; అం క ; సంద ............... స దం
ఆ జ ...... ంట వ న అప ;త ; ంట
.................... సమయం 8.4.6.1.1. ార్రంభం, మూలం,
............ గ; వంశం; ర వజ ......... సమ దటి ాగం
పచ ఁ అ ౖ న; త త; జ ఆం .......... ద గం
త త ఆం వ .ఎ గం; ద
8.4.5.3.3. ఆలసయ్ం ా, ఆలసయ్ ైన
.............................. గం
ం ........... ఆలస ం ఆంగఁ ...ఎ ; ం ; ద
8.4.5.2.2. అ ే సమయాన ప తడం ఈ కఁ ....... ఇ ం పద
ఏ॓ ........ ఒ టౖ న ఆక ....... వ ఁ ................. ం పద
లబ వ ౖ క .............. ప శ
ఏ॓ ....... ఒ లం .............. ఆలస ం ........ న తవ డం
జ రఁ కడప ; వర; మ స ; స క ....... దల ; ద
ఓ వ ..........అ సమ న గత; నక ఉండట
భళ అ లం ఉండడం; ఆ సమ 8.4.6.1.2. ఏ ై ా ఆపడం
కల ఉండటం; క ఘ ...... అ గంటల ఆఖ .................... కడప ;
ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; వర ఎ వఁణేనఁ ణా .ఒక
చ ; ం ఉన ; సహచర ం అంతం యడం
8.4.5.3.4. ఆలసయ్ం ె య్
వ ........ ఆ న మ ; ఇ వల ఁ థ .... ఏౖ
హ .........................అ ; ఇ ఆల ంక ...........ఆలస ం ఆపడం
...................... ఆలస ం .... రస ం ; ;
8.4.5.2.3. అపుప్డు, మధయ్ కాలం ................................ మ వ ;వ ;
జన .............................. అ ..ఆలస ం; న ; గత ; ; ; ర ం
.......................... బ నం ; మ ; ల ; థ ............ ఆ వడం
ల థ ....... అడ ం ; అ ;
8.4.5.3. స ి ైన సమయం
.... ఆపడం; త ంచడం; తటడం;
ఆ వ .....స ౖ న సమయం
ఉం ;
ఆ ...... మం సమయం 8.4.5.3.5. ా ా ె య్
థ ............ ఆ
.... నఁ థమ ....ఆగ ం
ఏ॓ ఆ వక ........ఒక మం ళ ........................ వడం
ఖ ఘ ............ రం నఁ ల ................కదల ం
8.4.6. దశల ా ీ కాలం
రం ............. త సమయం రఁ కడప ; వర; మ స ;
ఛజన ............సమయ న హప ....................................
గత; నక ఉండట
................ సమయం
8.4.6.1. ఏ ై ా దలు ెటట్డం ర థ ..రకం రడం
8.4.5.3.1. పూరవ్, ముంద ి, ఆ ం
ణ ద క ఏౖ
.............................
ముందసుత్ ా ద టడం
ఆ వ ..............మం ళ స ....................... బయ
ఆంగఁ ఛజ ....... ం ఉన ప ......................... ప చయం
8. 196 8.4.6.4.4. తకష్ణం, ంట

8.4.6.1.3. అంతయ్ం, వర, హ ... లం 8.4.6.4.1. తవ్ర ా, ెంట ే

పూ త్ ి ె య్, ము ించు, ము ింపు, హ ... మన
అబ ఁ ణ ఘ మ
త లం
ము ియు ..............ఇ ఏ కష్ణాౖ
హ .... మన
............ ర గం ఛ ............................. త ర
న లం
అ ం ; అవడం; ఛఁ ...ఆక కౖ న; ౖ న;
8.4.6.2.1. ఇటీవ త ర
; న
................ గం జ .... అం వల; అం క ;
అ .........................ఇ వల
................. వ అప ;త ; ంట
ఈ ................ ఈ ల
... ఎ వ లం
...............సమయం ఐన ఈ ............. ఈ ష
ఏ ర ...... ఇప రం
8.4.6.1.4. ాకా ౖ ఁ ౖ ఁ ..... ఇం ం ;
జ ద ॓ ... న
అ ణాంగఁ .... ఇక ం ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
లల
ం స పం; ప ం
జ ద ॓ ర
ఆంగ .........................అప ద ............ ందర ; త ర ;
............ న ల
ఒ ణు ........................అం క ల న; గం
జ ద ॓ ర .
;ం ;ౖ వజ అ లౖ న; జరగ
ల తం
ల , ణు ................ ;ప చఁ ..............జరగ ం
........ ల
.. చక ; న ; ;
ద ॓ ఆంగఁ ............
8.4.6.1.5. ం , నుం , నుం ి వరస ;
సమయం త
అబ వఁచఁ ........ ఇ న ......... త; త ; తౖ న; 8.4.6.4.2. ఇంకా కాదు
ద ం తన
అ ................... ఇప ం అబ ఁ .............ఇ
అ వచఁ .. ఇప ం 8.4.6.3. పర్సత్ ుతం, వరత్ మాన, ఈఅ ద ॓ గఁచఁ ఇ
ద ం ఇం ం ం అ ం
వరత్ మానకాలం
ఆం ................... ం ం ఉ ......................ఇం ; మ
అ .............................. ప తం ఉ జ ర ఛఁ
ఏ ణా .. ఈ సమయం
అబ ఁ ................ ఇ ; ప తం .ఇం అవసరం ఉం
ం ం
క చఁ ........................
ఓ .......... ఆ సమయం ం
చఁ ....................జ ం 8.4.6.4.3. కడకు, వ ికి, తుదకు,
జ .................అప ం
ఫ తం ా
పచ ఁ అ ౖ న; త త; 8.4.6.3.1. ఇపుప్డు
త త ..............................కడ
అబ ఁ రజ ..........ఇ ఉం
స చఁ ............ ద ం నఁ ..................... సమ
ఈ ............... ఈ
8.4.6.2. కొంతకాలంనుం , గడ న, 8.4.6.4.4. తకష్ణం, ెంట ే
8.4.6.4. భ షయ్ ాక్లం, భ షయ్తు
త్ ,
గతం, భూత జన ............................. అ
ాబొ ేయ్
అపణ్ మన జ .... అం వల; అం క ;
అపణ్ ప ఛఁ అప ;త ; ంట
ల లం .. మన ల ఉన సమయం జ జన ...... అప క ;
ఆంగ .........................అప ఆ .................................... వ
క ............................ ం ఎప క
ఆవజ . లం ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
ద ॓ ..... ంత లం ం ఆవఁజ .......... న ;వ న స పం; ప ం
అ ం ; అవడం; రచఁ ............ ఉం ; ఉం ం ఢఁ ..................స త
; న
జ జ .................. గ న
8. 197 8.4.6.6.1. మ ,మ మ

నఁ రజ .. అస సమయం న జ . త జ అడౖ న; అనవసరం;

న ; సమయం న న ..... త న త; ప న; ప
స నఁవ ందర ండ న న ................. స త ం , ప గ; ప
ఫర కఁరఁ క ప ; క
8.4.6.5. యుగం, వయసు
యడం మ ............. క
ఈ .............................. వయ ఫర క
.............. నః జ ..... త బ న
ఉమ ................ తం; వయ రం ం ; న త .. ణం; తనౖ న;
ఎక ఉమ ...........ఒ వయ న; నక
క ఉమ ............ ఎంత వయ ఁఆ జ ......కథ జ న
ద ఛఁ .........................ప ఉన వ న
ద వర బ ............... ప మ ....................చ ;
సంవత న 8.4.6.5.4. ాత, పూరవ్, ార్ న,
లం ........... ; ం
ద వర ........ప ఏళ ముస , వృదధ్
ర 8.4.6.6. ఒక ా ి
అ వర బం ..... ఎ వ
ద వ ఉమ ఛఁజ .... ప లం ం ఏ॓ త ................... ఒక
ఏళ వయ ఉన .................. త ఏ॓ ...... ఒక ; ఒక
ద క ఛఁ జ . ప త వ ............. త ; త ; ఏ॓ ........................ఒక
ఉన తబ న; తన
8.4.6.6.1. మ ాళ్, మ ళ్మ ళ్
..................... తబ న
8.4.6.5.1. నన్, యువ ఉ ఫర ................. ఇం మ
................ త హసం
జత ॓ జ ........ చక పడ ................. పడ ఘ ఘ ..................మ మ
గతప న ధ అగ .ఆ అ ం ; అవడం;
............ న గ ; న
........................ న ; ప నఁ ............... ఫర ;ప ;మ ;
...... న త రజకణో ......... న మ
............... జ ఫర ఏ॓ హప ...... మ ఒక
ఛజ ఆ ....... న , ఫర క .......... యడం
................. న రఁ బయట ఫర ఁ క
రఁ బం ..........బయట ం .............. మ ఏౖ యడం
8.4.6.5.2. ాత, పూరవ్, ార్ న,
రఁ వ ..........బయట ఫర ద ఆ ... మ ణం
ముస , వృదధ్ , యువత కాక వ
............ పతనమవ డం
అ . స భ ....................... న ఫర న ...........మ త
అ .......... ద మ జ ...... చ న; చ న ఫర క .............. నః
ఉమ వయ రగడం ............... తం , రం ం ; న త
.............. త ; త ;
తబ న; తన 8.4.6.5.5. ఆధు క, కొతత్ ఫర ..........
........ గతం ; తన; ఆంగఁ ఆ జ . ం వ న; ఫర లఁ ..... ;మ
ర ం; ; న ం వ న
................................. ద న ......... త; త ; తౖ న; ఆ ... ంట
తన రఁ ఁ ....... నక ళ ం
8.4.6.5.3. కొతత్ , నవ, నవయ్ రఁ . ంట రం
న ......... త; త ; తౖ న; 8.4.6.5.6. ాత ము త్ ాబు అ న లఁ ........... ; ;
తన ...........ప ం వడం
న బణా జ .. త న
8. 198 8.5.1.1. ఎ

లఁ .... ; ప 8.4.7.1. అడడ్ ించు, భంగం క ించు, 8.4.8.3. ఆక ిమ్క ైన

ఘన్ం-క ించు ఆంగఁ నఁ క చ క ం
8.4.6.6.2. కొ న్ ారుల్ ఆడం ఆ .............. అడ ం ఛఁ ...ఆక కౖ న; ౖ న;
థ అడ ం ; అ ; త ర
ఏ ॓ .......... ఒ క
జన జన ................ ఆపం ; ఆ ; ;
8.5. థ్ ానం
; ం
8.4.6.6.3. తరచు డ ధర .. ప ఇ .............ర; ంతం
పగల రబడటం ఎ ఢఁ ..వద ఉండటం
కన కన ............... ఎ
. ; ల; ంతం; ;
జ ..... అం వల; అం క ;
8.4.7.2. మ ళ్ దలు ెటట్డం రచ బండ; సల ; నం
అప ;త ; ంట
క....... ; ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;
వ .................. న
యడం; ం ; ం ; స పం; ప ం
పచ ఁ ........ సమయం
వణ్ ం ; స మ .... రణ
త త సమయం
ఫర ద క మ ద ర జ ....................... ఉం న
హప .................. వందల
టడం రఁ ....అంత ం; ఉం ; ంట;
చఁ .............అల ౖ ం
ంబ ; న ల ; న ;
8.4.7.3. ామం క
8.4.6.6.4. ఎలల్ ేళలా
క .......... ఎల ళ వ ......... ఆ న మ ; ఇ వల
8.5.1. ఇకక్డ, అకక్డ
........... సమయం 8.4.8. గ , ొందర, తవ్ర ా ో, అత .............................. ఇక
....... పగ ; అంత
తవ్ర ె య్, తవ్ ితగ న, ేగం, అతఁ ................................ ఇక డ
రం ................. రమం
ఘర్ం ఏ .................. ఈ సలం
8.4.6.6.5. పర్ ా ీ ఒ ........................ అక ం
ఛ .............................. ందర
ఒ ................................. అక డ
క వ ..............ఎ ౖ ఛ క .............త ర
ఒతఁ ................................ అక డ
..................... ప ; ఛ ....................త ర
ఒతఁ ఒతఁ .................అక డక డ
.........................ప
8.4.8.1. చురుకు ా, చురుకైన, కతఁ వ ............... ఎక ౖ
8.4.6.6.6. ఎపప్టికి కాదు ొందర, ేగవంత ైన ........ అవ ; ఎడం; రం
రం; రం ;
ఏ॓ .................... ఒక ఎ నఁ స .............ఒక
..................................... రం రం ;
ందర టడం
నఁ రజ .. అస సమయం జ .... అం వల; అం క ;
ఛ .......................... ందర
అప ;త ; ంట
న ; సమయం న ఛఁ ... ఆక కౖ న; ౖ న;
త ర 8.5.1.1. ఎదురు ా
8.4.7. ఎడ ెగక జరుగు, కొన ాగు,
ధర ........... రబడడం
ఆం ... ం సలం
పటుట్దల ో వుండు
స .......................... ందర
ఆంగఁ ......... ం ఉండడం
అ ణో ఎ వ లం రఁ .............ఉ ;
ఎ ఏ॓ సమ ..........ఒక
ఉం ఉండటం
ఒక ఎ
....................... న
8.4.8.2. జాపయ్ం ే ే, ెలల్ ధ అగ .... ; ధ క;
ణు ............. ఉం
ం
థ అడ ం ; అ ; ర పక రఁ .......... క
సమ రఁ బయట ఎ
ఆపం ; ఆ ; ; ప ఉం
ఉం
; ం
.................................... తల
బం ॓ణో .........రకిష్ంచడం
8. 199 8.5.2.2. నకబడ, న

8.5.1.1.1. ెనక, ెనక ా 8.5.1.3.1. ైన, ద పచ ఁ అ ౖ న; త త;

త త
వ ...... నక ౖ ; క ఓ ఉంచఁ ............ కన ఎ న
.......................... నక ..........అదనం; అ తం ; 8.5.1.6. అడడ్ ం ా, అవతల
చ ఁ ............................... నక ఎ వ; గ షత; ఎ వ;
ఆ ......................అడం ; అ
ఖబ .. ంద స రం వర
ఓ ..................................... అ
............... నక
8.5.1.3.2. కింద ా పరఁ ................................ అవతల
................ నక
ఉం ............................
లంగ .................................
రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట;
ంబ ; న ల ; న ; క క ం ;త ం ; రణ 8.5.1.7. అ చ్త ైన సథ్ లం
క ; ం
అతఁ ఒతఁ ఇక డ అక డ;
త .........అ ;అ న ఉన ;
8.5.1.2. పకక్న మ
ం
క లంఛజ ........ఎక
ఓ ............................ ; ...... వ న
న
వ ................... ఎడమ ౖ టఁ ఛఁజ ........... ం ఉన
క వ .................. ఎక ౖ
........................ ౖ
8.5.1.4. ఆంతర ాగం, లోన, లోపల, కతఁ కతఁ ................. ఎక క డ
...........................పక న
లోపలోల్పల కతఁ వఁజతఁ .ఎక డ ప అక డ
ఛజ ........ పక న ఉన
ణ ఏ॓ .... ఏ ఒక
చ ఁ ............................... నక అంతరం; ; న; పల;
ం ................... ప
ణ .... ఏౖ
ఛఁజ ......... పల ఉన
8.5.1.2.1. చుటుట్, ొపుప్న త
8.5.1.4.1. అవత కి, బైటకి, బైటికి, లంక జ .. బ రతం
అగ బగ ఇ ;
య
పక ల ెలుపల బైట
ం రఁ ........... ఉన
లం జ ..... య
పరఁ ................................అవతల
..........ఊడ డం; బయట
8.5.1.2.2. నడమ, మధయ్ నఁరజ ... అసం క
ఉండటం; బయట ఉండడ ;
అ వ ........... న
బయ ; ౖ ; ప
ఆ .....................సగం రఁ ఛఁజ ..బయట ఉన 8.5.2. ిశ
ఓ ......................అక డ ం
న ం ; గమనం; నడక;
ఓ ............................. అం 8.5.1.5. జా పుటిట్ం ే, తగలడం,
న ంచడం; న ం ; న ;
......... న సంపరక్ం, సప్రశ్, కలవడం
న
వచ ఁ నడమ; న మ ; న మ ;
ఏ॓ ఉ ॓ స ణు .ఒక ఢఁ ఆవ ............... స ం
మద ; సం
వర ం ఇం వర భ .. దర ;త
వచ ఁ ఛజ ....... న మ ఉన
ఘ ............................. ం .. ఖం ం
...... ; తం; సం ర ణ్ ం;
ఁ ................................... వ ...................................... ౖ
సర ం
ఢఁ ఆ ............. దగ రం
వ ..............................అంత 8.5.2.1. ముందుకు
ప వఁ ...............ప చయమ
8.5.1.3. ైన, ద భ నఁ ఆ .......... కలవ రం ఆంగఁ ...ఎ ; ం ; ద
......................... క ; క ఆంగఁ ఁ ఁ . ం ళ ం;
ఉంప ర .................ౖ న ఉం
దట ళ ం
ఉంప వ ........ ౖ ౖ ; ౖ పక 8.5.1.5.1. కు త ావ్త
ఊంప ...............ౖ ; ౖ న; ౖ న,ౖ 8.5.2.2. ెనకబడడ్ , ెనకుక్
న ............................. క;
............పక పక న ప ..................... ప కష్ం
8. 200 8.6. వ ల

ప ...................... నకబడ ల మణ్ ........................దకష్ణం ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద;

రఁ .... అంత ం; ఉం ; ంట; లచ ణే ........... దకష్ణం స పం; ప ం
ంబ ; న ల ; న ; ల మణే ............. దకష్ణం ఢఁ ............. త ం
క లం .............................. ఉతరం
8.5.4.2. సథ్ లా న్ ఆకర్ ంచడం
లం ................. లంక
8.5.2.3. కు ి, ఎడమ థ ............
లం ................ ఉతరంౖ
జమణో ............................... ..... ఏట ; పలం; వం ఆక ంచడం
జమణో ..... .......... ౖ .. కప డం
టం గల .......... ... వడం
..................................ఎడమ
8.5.3. సథ్ లంలో ఉండడం 8.5.4.3. అంత ికష్ం, ఎడం, ోటు,
వ .................... ఎడమ ౖ
.......ఎడమ ఆ ......... సం రౖ న ఖా పర్ ేశం, గ ి, సథ్ లం
టం గల సలం ........ అవ ; ఎడం; రం
ఇ రఁ ........ బయట రం; రం ;
8.5.2.4. ైకి, ైన
........ ం ల ; సలం రం రం ;
ఉంప .......................ౖ .............. సలం . ; ల; ంతం; ;
వడం; ౖ ళ ం భళ ఛఁజ ............... ఉన ; రచ బండ; సల ; నం
ఉంపఁ టఁ ...............ౖ న ం సం కౖ న క ..................
ఊంప ...............ౖ ; ౖ న; ౖ న,ౖ ............. పం ంచడం; న ం
ఖ .................................... ర ......... ఉం న; గల డం బయ యడం
గ ప ....................... ండ ౖ
చఁ ....................ఎ ; ఎగ 8.5.3.1. జరు కా 8.5.4.4. మధయ్ంతరం, ామం,
బం ..........................ఇ ; డ అ కత ............. ఇంక ఎక అంత ికష్ం, ోటు
అతఁ నఁర ....... ఇక డ ం ఓర ................ప కం
8.5.2.5. కిం ికి
ఎ నఁ ణా॓ .....ఒక . ; ల; ంతం; ;
గ టఁ .... ండ ంద; ట ఒతఁ .................... అక డ రచ బండ; సల ; నం
ంద గం క ...ఎక డ క ంచ ........... ం ; ం ;
........................... ం
8.5.2.6. నుం ి దూరం ా
..................... జ 8.5.5. అంత ికష్ సంబం ాలు
; ం ;ౖ ఫ గ ఆనందం ; లౖ న; అ కత .............. ఇంక ఎక
........................... రం చ ఊ .......... అ
వ ................. పల ౖ ..........ఊడ డం; బయట ఎక .........ఒ సలం
ఉండటం; బయట ఉండడ ;
8.5.2.7. ిశ ా
బయ ; ౖ ; ప 8.6. వసుత్వుల ా ాలు
; ం ;ౖ జ ........... పల అం .......................అవయ
... ఇ ; ; పక ; క పక ......................గ ప
ౖ 8.5.4. పర్ ేశం
ర .................. లక; చకం; చటం
.. ; ల; ంతం; ; ........... నక; క ; వక
8.5.2.8. ఉతత్ రం, ద ిణం, తూరుప్,
రచ బండ; సల ; నం ంణ్ ................................ త
పడమర
ద ॓ .....అల ౖ న; స; ం ం
ఉంపఁ లం ........... ౖ ఉతరం 8.5.4.1. స పం, దగగ్ ర ా
; ; ; త వ;
ఊం ........................పడమర ఆ ... పక ల; ప సరం స ల
ఊం ....... పడమర ౖ ఆ ......... పక ధ ...................... ;
ఊం ........పడమర ం ర .............
9. కరణం 201 9.1.1.2. అ , రడం

.............. వ ల 8.6.2.1. అటట్ డుగు, అడుగు, కిర్ంద, 8.6.5. న ి , నడుమ, మధయ్,

అవయ కిర్ం ి మధయ్న
టఁ .................................. ంద
ఏ .................................. మడమ ఆ .................... సగం
8.6.1. ముందు ాగం, ఎదుటి ాగం టఁ .....................అట వ ................. న ; న మ
ఆం వ ............. ఎ గం ................ ం పక వచ ఁ నడమ; న మ ; న మ ;
మద ; సం
ధ అగ .... ; ధ క; 8.6.3. పకక్
ం 8.6.6. అంచు
జమణో ............... పక
ణా ...... ం గం
................. ఎడమ పక ళ ం .... అం
స ॓ ..........................ఎ
మ
హ ఫ ................. 8.6.4. అంతర్ ాగం
స .................అం ; న; వ
8.6.1.1. పు, ెనక, ెనకకు, ............................. త ........ అవ ; ప ; ర;
అంతరం; ; న; పల; స హ ;హ
ెనకటికి
ప ద ......................................ఒ
నఁ ఆ .......... వర వ
అం .......అంత గం ల ..... ల
.. ణం; తనౖ న;
న; నక 8.6.4.1. బాహయ్ ాగం
ల ........................ శ; ల
........... నక గం ఊంప ...... ఉప తలం,ౖ ............................... ద
చ ఁ ............................... నక గం
.................................. . ; 8.6.7. అంతయ్ం, వర, పూ త్ ి ె య్,
..........ఊడ డం; బయట ము ించు, ందువు, న ేరువు,
8.6.2. అగర్ ాగం, ై ాగం, ఖరం
ఉండటం; బయట ఉండడ ; సూ ి న
ఉంప ....ఉప తల; కవచం; ౖ న
బయ ; ౖ ; ప
ఉంప వ ........ ౖ ౖ ; ౖ పక స .................అం ; న; వ
న ......... న

9. ాయ్కరణం

.. స షం ఉచ ం అ ం ; అవడం; ం ...................... త
వ ... మ చకం ; న .... అ ం ;అ ం
దఁ .................................. ఉం రఁ ఉం ; ఉం ....................... చ న
........................... న యఁ ......................ఐ ం
9.1.1.2. అవువ్, థ్ ి మారడం
ద రఁ ...........త ౖ ఉం
9.1. ామానయ్ ప ాలు కర ..........................అ ;
మఁ లం క జ 9.1.1.1. ఉండు, ంచు బద ........... రడం
నఁ లం .... అవగతం ఒతఁ ఛఁ .......... అక డ ఉ ; లఁ .......................... ం
న అలక డ ఫ ..............పం ; ఫలం; ఫల
ల .............................. య ఒతఁ బం చఁ ...................అక డ ఫ ........... రగడం
ద .. న ప క ..............
ఒతఁ ..........అక డ ం ; ; వడం; వడ
9.1.1. అవువ్, ఉండు, ఐవుండు
ఓర ॓ .........అ ం జ .......... వ న
ఓ ం ఆ .. బ బంచ ప బ బయటప .......................అ ; ఏర
వ బంచ దఁ ............. బ ఉండ హ ఆ ............ఇ వ ం
9. కరణం 202 9.1.3.2. సలం,

9.1.1.3. ఉండు, క ి ఉండు, ా ఉండు 9.1.2.3. సృ ట్ ంి చు అ ..... మ

చక బడడం
ఓర రఁ ................. ఉం ఉ ..............................ఉ శ ం
రచఁ ............ ఉం ; ఉం ం ఘ ......................... జ భవనం 9.1.2.7. సంఘటన కిర్య కరత్ గల
రఁ ఉం ; ఉం ........................... ర ం
ప ాల రూ ాలు
క ........... ఉత ; ఏర ర
9.1.1.4. ఆ ా ించుట
బణా జ . ఏర ర ; త క .......................................అ
ప . పం ఆ ం ట న కఁ ఁ .......................... న
వ ఛఁ జ .............ఎ వ స లఁ ........................ కలగ 9.1.3. వసుత్వు
ల ఉన
హ ం అ తకబ ం 9.1.2.4. నమూ ా, సూ
థ్ లరూపం ఈ ఇత ; ఇ
హ బద ........... అ ం ఆ జ ..... నవ క తం ఈ ఁ .................. ఇ ఏ
ఒ ............................పణా క ఊ ఊ ............అ మ అ
9.1.2. ె య్, ేసుకో
ఘ ......................... జ భవనం ఏ ఁ .....
కజ క ॓ ణో అమ ప ఘ .......... న .......... నక
క ................................ యడం ఘ భం ............ఇ దఁ .................................. ఉం
కరఁ .................................. ణ త ....ప కర ; వ ;స ;
క .....................ప బ ..............................
................... బణా జ . ఏర ర ; త 9.1.3.1. ౌ క, సహజ ైన
ఘ జ ......... న వ న
ఛఁ ...............................న ం క ; ం
జ అడౖ న; అనవసరం;
ఁ క ....... ఏం త; ప న; ప
ఐక ం /క ;క ;
ం , ప గ; ప
క ....... ; ; క
......
యడం; ం ; ం ; త .................................. తం
వణ్ ం ; స 9.1.2.5. తయా ీ, తయారు ె య్, దం .........................ఊ ; ణం
ఘన ర ం; వౖ న ిమ్ంచు మ ...... నవ హం
ప లం .. యక; య
ఘ .......... న
ఁ ...................... ఉ య॓ ......దం
బణే ............................ త
య
9.1.2.1. జరుగు, సంభ ంచు 9.1.2.6. ఏ ై ా మారుచ్ ం ..... మ తం
ప ........................ ప ం ; ప ....ప కర ; వ ;స ;
క త ....................
వఁజ ............................ జ ణ డ ఏౖ
అ ఛ ప జనం క
9.1.2.2. పర్ సప్ం ించు, పర్ కారం ఉం
. ప కమం; బలవంతం
ె య్, జ ా వువ్, బదు వువ్ ............................ న
ద ॓ క .. ం ; ం ం
ర ..............................ఉతరం ................................ ం
త వ; త వ;
బద దఁ .............బ ఇ స ల ౖ న 9.1.3.2. సథ్ లం, థ్ ి
ర ...... న ........................పకమం
ఇవ డం
ఁ చఁ .. ఏ జ ం
క ... డ ; డ ;
................... ప సరం
ఫర ........ జ , డ ; ;
బ
ఛ ఁ ............................. ఉన
యడం
. ; ల; ంతం; ;
................. న కదలడం బద వఁజ .............. రద న
రచ బండ; సల ; నం
..................అ న
త క ; రణి; ; పం;
9. కరణం 203 9.2.5.1. పదబంధ అ బంధ అవ

ం జ ........................ క న త ................................... .........అ ట; ప ట

ంక ఆవచఁ ఏ రకం త .................... ం న హప ...........................ప
వ ం ఁ ................................. హ ఏ॓ .............ప వ
.................... పద ; మ .. అంతట ; హ ॓ .......................ప ఒక

9.1.4. ామానయ్ ేషణాలు 9.2.3.3. సంబంధ ాచక

మఁ ......................................
ఓ ఁ ...................... ఆ రకం మఁ ........ న రకం సరవ్ ామాలు
ఓ స ॓ ........ ; ...................... ఇ ; , ఁ. .................. ఉన ; ఉ
...................................అత హ ..........................అ
9.1.5. ామానయ్ ే ాయ్లు
.....................................ఆ
ఈత ................ఈ హ ................................. 9.2.3.4. పర్ ాన్రథ్ క ప ాలు
ఊ ..................... ఆ కతఁ ................................. ఎక డ
ఓ ................ ఆ రం 9.2.3.1. ెను ి ే సరవ్ ామాలు
క .....................................ఎ
ణ త ................ ఏ ఎ ఏ॓ ...............ఒక క ఁ కనఁ .... ఎం వల; రణం,
హ క ......అం క ; అం త ........ అంతట ; ఎం
అంతట ; ; ణ్ ................................ఎవ
9.2. ాయ్కరణ ా ాలు
స ంతం ; స యం .......................................ఎ
కరణ ......... కరణ ................................ స ..... ప రక ప
అవయ మ .. అంతట ;
9.2.3.5. సూ ం ే సరవ్ ామాలు
9.2.1. ేషణములు
హ ॓ ...................... ప ఒక ఈ ఇత ; ఇ
క ............................ నల ఏ॓ ..............................ఒక; ఒక
............. గల 9.2.3.2. ఖ చ్తం కా సరవ్ ామాలు
ఓ
..................................... క ................... ఎక డ ...................... ఇ ; ,
.................... ద ఎ న క ............................. ఎక
......................... ఎ ; ఎర క ఒతఁ ..........ఎక అక డ 9.2.3.6. వయ్కిత్గతం ా, సవ్యం ా
.............................. అ న; కతఁ కతఁ ..................ఎక క డ ఓ ఊ ................ ఆ ఆ ;
ఆ శ త,ఉ గ త; కతఁ వఁజతఁ ఎక డ ప అక డ వ గతం , స యం
పం న క ..................... ఎంౖ ..............................
కన ............................... ఎ
9.2.2. ే ాయ్లు 9.2.4. భకత్ రథ్ క అవయ్యాలు
క ........ ఎ
ద ............. ందర ; త ర ; క వ ..............ఎ ౖ అ ......................ఇక డ ం
ల న; గం క నఁ .........................ఎం వల ఊంప .............. ౖ ; ౖ న; ౖ న,ౖ
ఁ క ...................ఏ టం పర ........... అవతల పక న
9.2.3. సరవ్ ామాలు
ఁ ఏ॓ ........... ఏ ఒక
అ ణొ ..............................మన ఁ ................... ఏౖ
9.2.5. అనుబంధ అవయ్యాలు
ఆపణ్ .....................మనం; మన ణి ............................. ఎవౖ నఁర ............... క ; ం
ఆపణ్ కఁ ం ..... మనం న ణివ ................... ఎవౖ లపణ్ ..................................
రకం వ ................................మ
ఁ ....................... ఎ ౖ
ఈ ఇత ; ఇ ణి ఏ॓ ..........ఎవౖ ఒక
ఊ అత ,ఆయన; అ 9.2.5.1. పదబంధ అనుబంధ
...................................ఐత
ఓ ....... తన; తన ; ; క అంత; అం ; అంద ; అ ; అవయ్యాలు
ఓ ఊ ...... అత అంతట ; ప ; తం ; ... ............... ...
అత ; సహజ సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
9. కరణం 204 9.4.1.2. అంశం- ౖ న య

... ఎ ం ; ;బ ; 9.3.1. ి ర్ీ, కోటి, ణ

ేర్ ి, థ్ ా భళ .......అం క ; ఏకౖ న;
వ కం ఐక త; క క ; సంఘం;
జ .....అం వల; అం క ;
స తం ; క
9.2.5.2. ఉప ాకయ్ అనుబంధ అప ;త ; ంట
..............ప రం
అ ం ; అవడం;
అవయ్యాలు
; న 9.3.3. ా ికం ా
; ; వడం; వడ ................
హ క ......అం క ; అం త క ............................... ట
హ ......................... అ ; ఇ
ఖ పచ ఁ ఖ ... త త
9.2.6. ా ాలు 9.3.1.1. ెదద్ ి ర్ీకి / థ్ ా కి
ఆ ఆ చఁ . అడం క క
.......... క వయ
ఉ .... అ రౖ న;
ద ॓ వణా .............. ంత వర
........................ అవయ ...............కమ కమ
9.3.1.2. నన్ ి ర్క
ీ ి/ థ్ ా కి ......................... కమ
9.2.6.1. వ గ్ క
ీ రణాలు
క ................................ త వ
9.3.4. త ేకం ా / అతయ్ ికం ా
...............వ కరణ నట .............................
.............. ద హనం ేయ ా న్
........................ న ; ప
ం .... డౖ న వ వ ....... ం ; ం వంతౖ న; ఫగం ఫగం ....................త కం
ఛఁ జ బలప ప శవంతౖ న; ; భ ........... ఎ వ
ఉన వ
9.4. కిర్యలకు సంబం ిం న
9.2.8. ైయుకిత్క వ ణ్ ాలు 9.3.1.3. ెదద్ ణ
ేర్ ికి అరథ్ వంత ా ాలు
జ ౖ కప ఁ ............................. ఎ వ త ...............త ం
క ....... ప ధఁ .............................
పసంగం 9.4.1. కాలం (భూత, భ షయ్త్,
........................... భం
శ ణ్ ........................... శ ణా॓ ..... పగల ; వరత్ మాన కాలాలు) మ ియు అంశం
క ణ్ ..ద తనం జ .... న
9.3.1.4. నన్ ణ
ేర్ ికి
9.2.9. పర్తయ్యాలు
క .........తగడం; త దల 9.4.1.1. కాలము (భూత, భ షయ్త్,

9.2.9.1. కిర్యా పర్తయ్యాలు

కం కం ................. కన త వ వరత్ మాన కాలాలు),
నవ ............................. వం కాలా న్సూచకం
ఁ. ................... ఉన ; ఉ
......... క ; ం ;
....... లం; గ ; సందర ం
9.2.9.2. ామ ాచక పర్తయ్యాలు ర ప ..................... ప
టఁ ఉ ........... ం ం 9.4.1.2. అంశం-చురుకైన కిర్యలు
జగ ............... పపంచం; స జం
లకష్ ణ్ ..... మలకష్ ణు 9.3.2. పూ త్ ి ా
జ ....ఇ ; ందర; త ర ;
త తం ; ంట ;
9.3. ాలా, ాలా ారుల్ .........................
గవంతౖ న
రఁ రఁ .......... బయట బయట
ఏ ..............ఒంట ; ఒక క ........ ;
...........................పలకడం
క అం ;ఎ ; యడం; ం ; ం ;
భర ............ ం ; సం రణ్ౖ న
క ....... వణ్ ం ; స
॓ .................................... ం
.... అ రౖ న; భం జ ....... సం ప
అంత; అం ; అంద ; అ ;
హ .........................అ ; ఇ ........ న తవ డం
; ప ; తం ;
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
9. కరణం 205 9.4.4.5. అ శ యౖ న, అ త, సంశయ

9.4.1.3. సందరభ్ం- థ్ ి ె ే కిర్యలు ద ............ ందర ; త ర ; నఁ ర రజ ర రం

ల న; గం య ం
అబ ఁ క ..ఇ ప
య
నఁ త వ .........త ంచ డ
9.4.4.2. ఖ చ్త ైన, తపప్కుం ా,
బ .................... వ
9.4.1.4. సంబంధం ఉనన్ ణోజ ................ వల ఉన శచ్య ైన, సస్ం ేహం ా,

కాలాలు(భూత, భ షయ్త్, వరత్ మాన సస్ం ేహ ైన

9.4.3. మన: థ్ ితులు
కాలాలు) నఁ త ఆవ కఁ ......
ఎ ఏ॓ పక ... ఒక క న న వ ం
ప ం
అబ ఁ ఛఁ ...............ప తం ఉన ప
ఉ క ఁ ..... ఇం మఁ గ క ఁ ఁ ........
9.4.3.2. ేర్రక ైన ప ణ రం యగల
9.4.2. బదులు ా ప ే ే మఁ ం ......... పం ం
బ క ............... య డ
ా టీలు క
9.4.4. బయటకు క ిం ే మన: అ లం మం
క .............................
యడం
క ణు ....................... థ్ త
ి ులు
.............................న
పయత ం క .. పయ ంచడం ఖ ఖం ణో .......క తం
ం ................. రడం; ఉం 9.4.4.3. బహు ా
.......... వ ....................... ఉండవ అం ........................బ
........................ ం ం
ఈ సరఁక వఁచఁ ......... ఇ
ంస ............ ఇష పడడం 9.4.4.1. ఖ చ్తం ా, తపప్ స ి ా,
జ ట అం
రూ ి ా, ద్ ష
ి ట్ ం ా
9.4.2.1. ెయయ్ గలుగు ఏ॓ ఆ ఛఁ ....... ఒక మం
ఈ నఁ పసం కఁ ఇ అవ శం ఉం
ఆ స ........................ మత న ం లఁ ప ఛఁ ...నడవడం ౖ ఉం
కరజ .. కలగ ; య గ ఊ ॓ ....................... అ మఁ ం ణు .... ఆ ం
క లం ఎ ఎక .......... ఒ దగర జరగ
ఉండడం; లకడ ఉం వ ....... అ జ న
క ................................... శ క .....ఎ జరగ
క ఛఁజ ........... ఉన ఁ ...... ఎ ; తప ం 9.4.4.4. ాధయ్ ైన
వం అ గ ం; త ; బలం ఛణ్ ................ ట ; టప కరజ .. కలగ ; య గ
తనం; వల న ...........అదృషం న క .................... యవ
9.4.2.2. ేయలే జ ...................... ర ఁ ................... ఏ ; ఏ
ర ఛఁ జ .......... కప బ న మఁ హ ం ...... అ
నఁర .....వ ం
భ ................. సం ర ణ్ ం ఊ ం
9.4.2.3. అగతయ్ ైన ి, అ ారయ్, క ................. ........................... వ
............. అవ శం
అవశయ్, తపప్ స ి, అవసరం
ల ...... ట 9.4.4.5. అ శచ్య ైన, అ చ్త,
జ అడౖ న; అనవసరం;
రం ఉండడం సంశయ
త; ప న; ప
వ నఁ ఆవఁ .............. ఒతఁ నఁరఁ ఛఁ ............. అక డ
ం , ప గ; ప
పట ం అ శ యం ఉం
; క
.................. రం ఒతఁ ప -ప తం
జ ................అనవసరం .............................అ ం ఛఁ ..........అక డ 50 50 తం
జ ర .......... అవసరం సమ వ ..... అరవంతం ఉన అవ శం ఉం
జ ర ఛఁ .......... అవసరమ
స ం .......... అడగద న
9. కరణం 206 9.5.1.1. సంఘటన క ల

9.4.4.6. ఖ చ్తంకాదు 9.4.4.8. ఊహించలేక, ీ మఁ

ల
ఁ ఖ తం సం ేహించడం
ఉ ...అ మఁ ం ..... ఆ ంచ 9.4.6. ఔను
ం మఁ హ వఁచక . ఈ ........................ ఇ జం
... అ న అ ఊ ంచ ఊ . అ జం, అ సవం
ం .................. ఆ ంచ ..................... ఒ న
9.4.4.6.1. ఆలో ంచు
ం ............... ఊ ంచ క లఁ ...... అం క ం ; ఒ
మనఁ లంఛ ణు .......
9.4.4.9. అసంభవ ైన, అ ాధయ్ ైన ...............
నంత వర
అంత; అం ; అంద ; అ ;
మఁ ం ...................... అస జ ..... అసంభవౖ న,
; ప ; తం ;
ఆ అ ధ ౖ న
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
నఁ మఁ ....... ఊ ..................... అ ఓ ం
ం ఒతఁ అక డ రం 9.4.6.1. ఏ ీకాదు, కాదు, లేదు
ం అంచ ;ఆ ం ; క క ం ;త ం ; రణ క ....................ఎక
ఊ ం ; ం
.....................ఏ ,
......................................
9.4.4.6.2. కావచుచ్, బహుశ ఁ ................................. ఏ
ఢఁ జ అం ణి .... ఎవ ; ఎవ
ఒతఁ ఏ॓ ఛఁ .... అక డ ఒక భ స ............................నమ కం ...............................వ
అవ శం ఉం వం అ గ ం; త ; బలం ......................................
వచ .................. వ తనం; వల హ .... తల ఊ
జ ............. అసం తౖ న; బం క ............... ల ంప
9.4.4.6.3. కనబడు
ల ం ; ల ం
ఈ ....ఇ మ ............ క ంచడం
ఎ .....ఒక టడం మ .................. ఖం ం ట; వ
ఈహ చఁ అ ఇ 9.4.5. రూపణలు
9.4.6.3. వయ్ ేక సమా ానం
అ క ం ఆపణ్ స సూ ం ే న్లు
॓ ................................... ఆ . మన ల(
.................... సం ఊ లంక
రకం ) స యం
నంజ ......... ; ; దృశ ం ......... వ కజ ం
ఊ వణి ఛఁ ........అ
లం .................... న ట ఉం
వ ............................. ం గ ............................... కిష్ 9.4.8. ేషయ్ పదబం ాలు
ఛఁ .....అ ఉన మఁ ఊ క ..... అ
ఁ క .................. ఏ టం
9.4.4.7. ఇపుప్ ే, కొ ద్ ి ా, త ిన,
మఁ ఊ అ 9.5. కారకం, భకిత్, సందరభ్ం, థ్ ి
ాయ్య ైన, స ి గ్ ా, స ి ైన,
మఁ ఒతఁ ఁ ........... అక డ రణ్ ................................ భ
పూ త్ ి ా కాదు ఉ ....... లం; గ ; సందర ం
అ .............................ఇ మఁ ఒతఁ లపణ్ అక డ
ఁ ................................ ఏ 9.5.1. ార్థ క భకుత్లు
జ డగ ..... త ం మఁ ఓ ............. అత
జ .... ఇ ; ందర; త ర ; అ 9.5.1.1. సంఘటన కక్
త తం ; ంట ; మఁ అం .... ల ద్ ారుడు
గవంతౖ న కళ ల ం .......... ల ర
9. కరణం 207 9.6.1.4. ఏ ఒక ష సంబం ం ఏర న ట

9.5.1.2. ాధనం 9.5.2. అరథ్ వంతం ా ఉనన్ ఒకే 9.5.3.3. ో ి ో

ఇస కర ....... ఉప ం ధ ైన సంఘటనలు ఓ ........
కల ;
........ఏ ; ; ప నౖ న; అరం ఛఁ జ ఏ॓ భళ ఛఁ క ఉన
సహ సం; స యం .అరవంతం ఉన ఒ రకౖ న
9.6. సంబం ిం న
సంఘటన
9.5.1.4. ా ి, మారగ్ ం, పర్వరత్ న, ీ .... సంబంధం క ం
ఈత ...................ఈ 9.5.2.2. ో, ోటి, ోన, ో ఉండడం మణ్ ........................ ట కం
ఏ ......................... ఇ ; ఇ ఎ స య .ఒక సహ భళ అ లం ఉండడం;
కణి
ణ్ ............................... ; చర ం కల ఉండటం; క
ంక ................................ ఎ ఏ॓ జ జన . ఒక ఉం ; క ఉం ; క ఉన ;
ఁ ........................... ఎ ; ఎ జౖ న చ ; ం ఉన ; సహచర ం
.అంతరం; ; న; పల; అ సంఘ భళ ....సంఘం
ప భళ అ లం ఉండడం; ఉన
ణి ...................... ఏ ; కల ఉండటం; క వ .............. దగడం; స యం
............. ; న ఉం ; క ఉం ; క ఉన ; ళ ... క ం
............................... చ ; ం ఉన ; సహచర ం
9.6.1. సహకార సంబం ాలు
ద ....................... ....................................
హ .........................అ ; ఇ ఏ ..................
హ క ......అం క ; అం త 9.5.2.3. ో, ఎవ ి ో ై ా ేయడం ఫ ఫ ..........................ప ప
ం . పక న
9.5.1.6. అంత ికష్ సంఘట ా సథ్ లం 9.6.1.1. మ ియు, కూ ా
నడం
ఢఁ ఆసన ; ఇ ౖ న; దగర; వద; ధంక .. ఉ ......................ఇం ; మ
స పం; ప ం వడం స స .................
.అంతరం; ; న; పల; ............... న మఁకఁ .............. అ
ప వడం న ఊఁ .....అ ఆ / ం
గ , న .............. అదృషవ
9.5.1.6.1. (ఉదయ్మం) మూలం ఆంగఁ ..... అంద కం ం
........ఏ ; ; ప నౖ న; 9.5.2.4. ఒక ి కొకరు పరసప్రం ....ఎ ం ; ;బ ;
సహ సం; స యం ఊంప టఁ .. ౖ ం ం వ కం
ప .........అ న ం
9.5.1.6.2. (ఉదయ్మ) మారగ్ ము 9.6.1.2. ఇ ై ా అ ై ా, ఏ ో ఒక, కై ా,
బద దఁ ............ బ ఇ
............. ; న ా ో
9.5.2.5. ామూహికం ా ణ్ .................. క ;
9.5.1.6.3. (ఉదయ్మ) లకష్య్ం
అంతరం; ; న; పల;
ం ... రవల న ప 9.6.1.3. సంఘం
ఉం ........................
9.5.1.6.4. వయ్కిత్ కక్ జనమ్ సథ్ లం 9.5.3. ో ికి సంబం ిం న ఓ ........ కల ;
జ . వ న పటణం సంద ాభ్లు భళ .............అంద క
................................. జ రం
9.6.1.4. ఏ ో ఒక షయా కి
9.5.3.1. ( ో ి ) ల ద్ ారుడు సంబం ిం ఏరప్ ిన కూట
....అత సం; ర ; సం భళ .......క ; ;
9. కరణం 208 9.6.2.8. బంధన

9.6.1.5. కా 9.6.2. ఆ ా ిత సంబం ాలు 9.6.2.5.2. కారణం లేకుం ా

ఎక .................... ఒ ళ అ జ ..............అరం
9.6.2.1. ఉతప్నన్మవడం
జ ...................... కదల ఁ ఆ .స యం
...................అ నప ఆ ................... బ ; వ ................................
శ ణ్ ........................... శ మం ................. ం
.......... టడం; క 9.6.2.6. ఫ తం
నపణ్ ...................................
జ ......................... న ం ........ అప ధం; జ ;
9.6.2.2. షయ ప ి తులు
వ ................................ అ ప రం
స జ ...................... శ ల ఆ ..........ఉతమ; మం ; మం ; జ ం . పంట బ
బ బ .........అం స న ; షౖ న అ ం ; అవడం;
ఐకమత ం క ........................... వరం ; న
భళ ...... అం క ; ఏకౖ న; అంతరం; ; న; పల; .......... పల ఇ ం
ఐక త; క క ; సంఘం; ప వ ................................ అ
స తం ; క సమ వ క ....... వరం వ ఊఁ ................... అ అ
య ................. ం
9.6.1.5.1. తకిక్న, ొల ించు, జ ........................ న
9.6.2.2.1. ా ారణం ా
ి న, న ంచు, నఁ .............................అవ
ి ెటట్ ు అ వ ................. అంత; అం ; అంద ; అ ;
సంద ల ; ప ; తం ;
ణా ............. దల
ళ ......................... సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర
...................... ర ; సం
9.6.2.3. మాట ముచచ్టల్ ో క ి 9.6.2.6.1. షఫ్ తం
9.6.1.5.2. పర్ ాయ్మాన్యం ా,
ఉనన్ సంబం ాలు జ అడౖ న; అనవసరం;
బదులు ా
ఓ ర న ంచడం త; ప న; ప
ఉం ..............................
ఖబ ......... షయం; స రం ం , ప గ; ప
...................... ర ; సం
ణూజ ................. త నంత ; క
9.6.1.6. ేరు ేయుట ఁ ....ఏ ం
9.6.2.4. ఆ ారం
ం
....................................
నఁ క మ .................. వ
క .......................... డ
స యం నఁలఁ .................... ంద ం
9.6.1.7. పం ిణీ .......................... ప వం నఁ ర ......... ప వం క
ఏ॓ఏ॓ ..................... ఒ క 9.6.2.5. కారణం, హేతువ 9.6.2.7. ఉ ద్ శ
ే ం
........అవ ; ఎడం; రం
గ వ మ ...................... ర ; సం
రం; రం ;
ౖ
రం రం ; 9.6.2.7.1. ఉ ద్ శ
ే య్ం లేకుం ా
స ం
అడగడం; అ ;
ప .............త ;మ స
అ మ ; రణం; పశ ; ం ........................ న
అంత; అం ; అంద ; అ ;
రణ మ ల జ ... షయర త
; ప ; తం ;
సం ర ణ్ ం ; సర ం; సర 9.6.2.5.1. కారణం 9.6.2.8. బంధన
................................. స ం
అడగడం; అ ; లపణ్ ..
9.6.1.8. సమ తులయ్త అ మ ; రణం; పశ ;
రణ
ఓ ............ అవగతం
9. కరణం 209 9.7.1.2. ం ల

9.6.3. కథన/ ాకయ్ సంబంధ 9.6.3.4. ేరు ా ె ేళ్ రు ామా జ అడౖ న; అనవసరం;
సూచకాలు న్లు త; ప న; ప
ం , ప గ; ప
ఆ ............................... మం ఓ .............. డం
; క
ఇషప జ ................ అ తం . రంద నం
భ మనఁ ఛఁ
లం ............. మర ఓ బం
............... కలవడం
య ......... య బదం ; .................. మగ మ
ఆనందం ఉం
యం ; యౖ న స ద
నఁ క క న
హ .........................అ ; ఇ
9.6.3.5. గు త్ ంి చబ ే మ ియు క ఁ .... కష్ ంచమ
వఁ ...............................అ
ం
వ ణ్ ంి చబ ే పదబం ాల న్లు
9.6.3.1. ఒక ైపు నుం ి ఇంకొక ................. రకరం
ఊ ఁ ళ చఁ క ...అ
ైపుకు ె ేళ్ న్లు ఏ ందం 9.7. ేరు, ేరు ఇవవ్డం
హ ............... ఇ జ ం ఊ నఁ ............... అ ప
ఓర .......... అ ం ; ; 9.7.1. వయ్కిత్ ేరు
9.6.3.2. ొకిక్ వకాక్ ం ే న్లు
పకం; ం అ వ ......న మ
. సం హం ం పలం స ॓ ...............పక ఆ ...... ద
లంఛ .... న మనఁ జ ధ దఁ .న ఆ ............... మం
హ కఁ .. ర వ ం ఆ ............... వ
న లం క కఁ .. మనఁ ... న డ వ ం ఓ ...................అత
య మనఁ వ ................న .............. వ
వణ్ ంచ వ ం ఘ ................ఇం
9.6.3.3. జరుకు సమయ ాలకులు
మఁ క జ ఁ క ..... ............... లం
అబ ఁ ఈ .....ఇ ఇ అవగతం న ఏ టం ............ టడం
నం మఁ నఁ ఏ॓ ఉ హరణ దఁ బ .........................
ఓ ॓ సక కఁ .. .......న ఒక ఉ హరణ బల ...................... డ
డగల ఇవ వ ం ..............
ఁ. ................... ఉన ; ఉ టఁ చఁ ............ ం రకం
॓ ................................... 9.7.1.1. వయ్కుత్ల ేరల్ ు
పక .......... అం ;ప ; 9.6.3.6. దృ ట్ ి ా ింపు కక్
...................................
ప ం న్లు
లం .......ఎ న, న; ; 9.7.1.2. కుటుంబాల ేరల్ ు
మ ల ....... ప షయం
ప చయం భ ణూ ..... మ జ ఘ ....... అ ఇ
ణా దఁ ....... ం ఘ .......... న మ ఇ
గ వ ం 9.6.3.7. తడబడుతూ ఘ అమ మ త
రఁ ..... రం మాటాల్ ేటపుప్డు ే ే ధవ్నులు ఇ
ం బయ ఏ॓ ఘ థమ ......ఒక ............................... నత
ం ...................................ఈల షం
ఉండం భ ఘ అక , వ
.......... అంద నం ఇ
మ ...న డ వ ం
ఉంప ...... ౖ
మ ం ....................న ...............................
ఎతం .......... ; ; డ,
ఆ ంచ యం
........................ ; ద
9.6.3.8. ౌరవ ాచకాలు ఘ ..........త ఇ
అ .............. అ యం
9. కరణం 210 9.7.3.1. జం ల

, ఘ ....అన , 9.7.2.6. ఖం ాల/మ ీవ్ ాల ేరల్ ు .................................. ప ం

వ నఇ ..................... ద డవ
అం క ఖండం
............................... నత ............... ట
..............అం ఖండం
ఘ ....... నత, ..........................
ఆ ఖండం .........ఆ ఖండం
న మఇ
ఆ ఖండం . ఆ ఖండం
డ ....................................... ట
........................ సవ త ఫ ... మ
.......................సడ 9.7.2.7. పరవ్ ాల ేరల్ ు బర క ప కరం; బ
..............ఆడ నక ; మరద ంద పర ............. ంద ................................
ఘ .............. మ ఇ పర ...................... ;
........................ దబ లం
9.7.1.5. ాషల ేరల్ ు 9.7.2.8. మ సము ార్ల మ ియు ................................. క
ఇం ........................... ఆంగ సరసుస్ల ేరల్ ు
............................ 9.7.3.1. జంతువుల ేరల్ ు
అ ం ॓మ స దం
బం ర ...... జన; బం ష ఇం కం ..........................ఇం కం
.........అ ం ॓మ స దం
ఉంద ............................. ఎ క
9.7.1.6. మారు ేరు ఆ ॓మ స దం
.............................
.......... ఆ ॓మ స దం
.......... అ ; ం ......................ఆడ ండ
ప ॓మ స దం .....ప ॓
ం ......... ండ; మగ ండ
9.7.1.7. ీర్ ె ే ేరల్ ు మ స దం
..........ఎ కప
త ................................ ఆస ం మ స ద .. ం
................................. క
మ స దం
గద ............................మగ ద
9.7.2. పర్ ేశం ేరు
9.7.2.9. నదుల ేరల్ ు గ ................. ఆడ ద; ద
............ ంతం గ ...................................ఉ త
కృణ్ నం .................. కృణ్ న
............................ ఉ
9.7.2.1. ే ాల ేరల్ ు గం నం ................... గంగ న
.......................... ఆడ రం
అ .......................అ వ నం ......... వ న
.............. రం; మగ రం
ఇం ం ...................... ఇం ం నం ............. న ల
బహ త నం .....బహ త న ం ...................... ఇ క దం
ం ంద ................ ం క
9.7.2.2. ార్ం ాల ేరల్ ు య న నం ......... య న న
ఛ .................................... బ
వ .......... ప
9.7.3. వసుత్వు ేరు జంగ .............. ండ
................................ పటణం
ఇ ............................ ఇ జంగ ....అడ ; జంగ
9.7.2.3. నగ ాల ేరల్ ు ఉ .................................. క
ఉ ....................................... ఉ జ వ ...ఆడ ; ; ద
................................ పటణం
క ................................. క ణ్ ................ ఊసర
9.7.2.4. ధుల ేరల్ ు .............................. క ట ం ............................ క
బం ఆ ........ బం .................................. ఁ ...................... పం
....................... అన ం ప ..................... ట
9.7.2.5. ఆకాశమందుం ే ఇతర ................................. గం ................ ల కప
నకష్ ార్దుల ేరల్ ు ..................... అన ం గం ణ్ .........
.............................. డ ప .......................... ండ వ
ల ంత ................. ల ంత
గడ ర ........................ గడ ర ..............................
............ క ప కరం ...................... ఆడ ,;
ల ..................... ల; బ ం, భ .................................పరక
9. కరణం
ట బండ
ప ం
..........................
మంగ ............................ స
మ ..........................
....................... మగ కప
..........................ఆడ కప
ం ........... ,ఎ బం
............................
ంద .........................మగ
211
ం ....................ఆడ
..................................
స ............................ ం
.......................సర ం,
ప గ .............. ల ం
స య ........... న
మ .........................మణో
..... ంట నక ; నక ; మగ
, నక
.............. ఆడ నక ; మరద
9.7.3.2. భవ ల
; ం ........................... ంహం
...........................మగ పం
............................ ఆడపం
హ ............... పచ
................................ ఏ
9.7.3.2. భవ ాల ేరల్ ు
ఘ ................... ల ఇ
 గ
Telugu Section
అం తం 215 అ నం

అం తం ...... అం క అక .......................... అత ..............................

అం ............................. ఆం॓ అక ర ....................... జ అత సం .....................
అం యడం ....... ఆం॓ ల అక ర ............... అత ,ఆయన ................... ఊ
అంగౖ కల ం ............. ం అక ర ................... న అ త వ సమయం
అంగౖ క ............. అ ..........................అం ...........................ఘ
అం రం .................. అ పర ...... అం అ ...........................
అం ళం ....................... ఇం ప అత ...............................
అంచ ..... అం ॓ అగ వరణ్ ం ............... అత ంతౖ న .............. అ
అం ................. ; స అ తనౖ న ........... వం అత వసర ............. ఆ ; జ
అం కటడం .. ం అచ రం ........................ ఆం॓ అ రం ........... అ
అం టడం ........ అం అ ........................... అ శగల ............... ఆప
ం అ గత ....... బగ అట అ న త ............. ఆ
అం ఖండం అ గత న ......అట అదనం ... అ ; ;
.......... అం క ఖండం జ అ ................................... ఊ
అం ం .................. ం అ ర
ణ్ ం .......................... అ అ .......................... అద
అం .............. ం అటక .......................... అ అ ............. థ
అం ........................ అ ................................ ఓ అ ఉం ...... ం
అంత .................................. అట సం ................... గమ అదృషం ........................ న
అంత ................ అ అ ......................... ం అదం .............................. ఆ
అంతరం ...................... అ ............................. హ అదకం ........................
అంత కష్ం ...................... అడగటం .........స ం అదకం ............. పడఁ
అం ................................ అడగడం .........స ం అ ...............................
అం ................ క అడ .......................... జంగ అ రం .................... య
అంత ం ......................... రఁ అడ వ ................ రణీఆ అ ర ............... క
అంత య ............... గ అ న ............. ంగఁజత అధ యనం .....క
అంద ............. ం అ ........ ధ ; త ; ం ; అనంత ..........................
అంద ......... ర స ం అ గ ం ; ; వం
అంద ............................. అ డ ................... అ గ ం ఉండడం .. తం
అంద ............................ అ .......... అ తం .......... ॓
అం క ....................ఒ ణు అ న ఉన ..................త అ .................................. క
అం ం .......................... అడం .................... ఆడ అ ం ................. గ చఁ
అం వల ..................జ అడం .......................... ఆ అ లౖ న ............... వజ
అం క ....హ క ; జ అడ ం ......... థ ; ఆడం అ ం ............. అ న॓
అం త ................. హ క ఆ అ వడం ......... ;
అం ........................ ఓ అ .............................. ఆ అ భవం గల .. అ భ ఛఁజ
అక .............. అ న॓ అ పడడం ......... ఆ ఆ అ ...................
అక డ .................... ఒ ; ఒతఁ అణ య డం ............ దమ అ మ ......... స ం
అక డ ం ................. ఓ అణు వ గల ............ మ అ మ ం ............. ఇ జ
అక ం .................... ఒ అణు .............. ; ం అ నం ................
అ వం క 216 ఆ

అ వం క .................. తం అ ............................. అలడం ............... ం

అన ........................... అ ం ................. అల ......................... గ బ
అన ం ............................ అ .............................. అ క ............... ం ; ం
అన ం ఆర ం .......... ; అ ఆ / ం ..న ఊఁ అ ........................... ం
అ న .......................వ అ .................... జ
అన ం ప .................. అ నప ............... అవ ..................
అ .................................. అయ ........................... అవగతం ............ క జ
అ న ............ఙ్ అయ ; మ ణ్ అవగతం ట
అ ం కం ................... అర ...................... అవగతౖ న .......... అ డ జ
అ యం .......... అ ; అర పం ..................... అవ ........................ నఁ
/న ;అ అరౖ ............................ అవత .................. ప
అపజయం ..................... అ ........................ అవ .............................
అప ధం ..... న; ం అ ం ..................... అవయ .......... అం ;
అప తౖ న ....... నఁ అ అరం ......అ జ ; అవసరం ..................... వఁ
అప తం ......... బ క మత అవస ...........................
అ యం ....................... అరవంతం ఉన .. సమ వ అ స కం .................. ణ
అ పౖ న ........... ఆ అర ...................... ఆ అ న ...............
అప ంత ................... హ అరం ........................... అ అ ..................... ఇ
అప క .... జ జన అరతగల ....................... అరత అ త ................. ఁ
అప .......ఆంగ ; జ అల ..................... ఝ ; తడ అ ........... ఁ
అ ............................... అలంకరణ .................. అ ం ........................
అ ......................... జన అలంక ం ............... అ .......................... వఁ
అపమతం .................. గ అల ........ ;హ అ ...............................
అ .................... అల ....................... ఢం అసంగతౖ న ............. ఝఁ
అభయం ................... నఁచమ॓ అల ప ం ............. హ అసం ర ణ్ ౖ న .......... బ బ
అ ం ................... ద అలసట ................ అసం తౖ న ........... జ
అ వృ ....... బ ణో అల న ................ అస ..............................అ
అమ ........................అట అ ం .................... ఓర అసహ కరౖ న .... బ ఢం
అమ ౖ న ...... బ మ అ ...................... హ అస ం ; ం పడ
అమ ప ........అమ క అ ........................... ం అస సప ..................
అ య ............ అ క అల డనం .......... ఝ అహం రం ................... గర
అ తం ................... అల ౖ న .................... ద ॓
అమ మ , ....................... అలం .......................... అదర॓

ఆ న మ ................. వ ఆక ................... ఆ ర ............

ఆ సమయం ......... ఓ ఆక క .................... అ న॓ ఆ ర ...................
ఆంగ ...................... ఇం ఆక కౖ న ............... ఛఁ ఆ ...........................
ఆం ................ ం ఆ రం .............. వణా ; ఆక ం ...... ఖ ; ఢఁ క
ఆక ............ ఆ ర ....................... ఆగడం ............................థ
ఆక ................. ం ఆ పచ ..................... హ ఆ ................................థ
ఆచరణ
ఆచరణ ........................ ఠ
ఆ ర వ వ రం .... ఢం /ఇ
ఆ రం ............................ ఇ
ఆ న .... లం ఛఁజ
ఆజఙ్ ................................. ఆజఙ్
ఆజ .................. ;
ఆట ప ం ............. ర
ఆటంక ప ....... గ
ఆట .....................
ఆ ....................... ఆ
ఆట, ...............................ర
ఆడ కప ......................
ఆడ క ........................
ఆడ ........................ ం
ఆడ ద ........................ గ
ఆడ రం ......................
ఆడ ..........................
ఆడ త ................
ఆడ ండ .................
ఆడ నక .........................
ఆడ , .........................
ఆడ .................... జ వ
ఆడ క ...........................
ఇం .......................ఉ ; అ
ఇం ................. అ క
ఇం .................... ం
ఇం . ....... ం
ఇం ం .................. ఇం ం
ఇం కం ...................... ఇం కం
ఇం ం ...............ౖ ఁ ౖ ఁ
ఇంజ ....................... ఇంజణ్
ఇం ద ..................... ॓ ఇత ................................ఈ
ఇం సం ......... ఘ ఁ ఇతర .............................
ఇంద లం .................... ర
ఇంధనం ...........................
ఇక డ ........................... అతఁ
ఇక డ ం ................. అ
ఇక ......................... అత
ఇ ..........................
217
ఆడం ఉం ..........
ఆడపం .......................
ఆడ డ ఆ
మడత సం .........
ఆ రం ...................
ఆ .......................... క
ఆధ ం ............... ఢఁ
ఆ రపడటం .......... అ
ఆ క ............. ప భ
కాష్ ఆనందం ................ ఫ గ
ఆనంధం ......................
ఆన .......................
ఆ ఉం ... ంట
ఆపం ....................... థ
ఆపద ......... ఆ ; ఖ ; ఠక
ఆ ................. ;థ
ఆ యత ............. గ
ఆ ఖండం ..... ఆ ఖండం
ం ఆ ................................
ఆ ధం ................. హ
ఆర ................
ఆ న ....................... ఫ
ఆ ..................................
ఇ ..........................
ఇ వడం .... ణి ణి
ఇ యడం ................
ఇ ...................
ఇ వల ........ వ ;అ
ఇ .............................. ఏ
ఇ క ........................... ఇ క
ఇ ............................. ఏ
ఇత ..............................
ఇ ................................... ఈ
ఇ ం .............. ఈ నఁ
ఇ వర ఉం ..... జ
ఇ ............................... ఈ
ఇద ..............................
ఇ
ల ఆ గ ం ...................
ఆ ం ............... ఢఁ క
............................ ఒ
ఆ యడం .............ఓ
ఆల ం ....................
ఆలస ం ..........................
ఆలస ం ....... ఆల ంక
ఆ చన ........................
ఆవ ం .......... బ
ఆ ....................... ఁ
ఆ ట ........
ఆ ................................
ఆశ .................................. ఆశ
ఆస ................. ; త
ఆసనం ..........................
ఆసన ......................... ఢఁ
ఆ .................. జ
ఆ ఖండం ఆ ఖండం
ఆ ప ..................ద
ఆ .......... ఁ
ఆ రం ; ;
ఇద పక .....
ఇ .......... ;
॓ ఇప ం ............... అ
ఇ ........................ అబ ఁ
ఇ ................. అ ;జ
ఇబ ం ........................... ల
ఇబ ం , ఇబ ం ............ఖ
ఇ ....... ళ ఁ
ఇరౖ ................................
ఇ ం .......... హ
ఇ ౖ న ............ ం ; ఢఁ
ఇ ..............
ఇ ........................ ఇ
ఇ .................... ఏ ; హ
ఇ ...................... ఘ
ఇ .............................. బం
ఇ 218 ఉ

ఇ ................ ఘ ఇవ వ .................. ఇ క ........................... ఉ

ఇ , సం .................. ఘ ఇవ డం ............................ ఇ క దం ................... ం
ఇ ళ ..............................ఆ ఇ ...................... దఁ; ॓ ఇ ....................... ఁ
ఇ .................................. ఇషం ......................... ఇ .................. ఇ క

ఈ ల ............. ఈ ఈగ ........................... ఈ ............................జణే

ఈ ...........................ఆ ఈట .............................. ట ఈల .............................. ం
ఈక ............... పం ల ఈ .............................. బ
ఈక .......... ం లట; ఈత పం .................... ఖ
ం ఈదడం ........................

ఉంగరం .......................... ం ఉతమౖ న ........... ఆ ఉప సం ఉం ......... రఁ

ఉం , య ం ........ ర ఉతరం .............. ర ; లం ఉప సం, న ం ......
ఉం ....................... రచఁ ఉ రణ్ త .................... ఉపసంహరణ ...........
ఉం ం ........................ రచఁ ఉత ............. జణావఁ ఉ యం ..... ఓ ;
ఉండ ........................ రమ ఉత ................. ర న ఉ ............................ ణ్
ఉండటం .......................... ఉ హం ...................... ఉ ............... ణీ
ఉండవ .................. ఉదయం ...................... స ఉబ సం ........................ స
ఉం .......................... ణో ఉదయ .................. ప ఉ ం ............. ఆ
ఉం ............................ ఉదరం ............................ ఉ నక ఆప జ
ఉక త ఉ ; ఉమ ఉ హరణ ........... ఉ ఉ ...........................
ఉ తం ........................ క ఉ శ ర కం ... ణ్ క ; ఉ ............
ఉ తం ............ /న చవణుక ఉ ట ... ఆపఁ క
ఉచ న ............... ఉ గం ...................... క ఉ .......................... ం॓
ఉ .......................... ఫం ఉ గం ౖ ల క ప ఉ ల ..... ం ;
ఉ ం ...................... వ ఉరమడం ................... గర
ఉ ం ......................... ఉన ............................. ఁ. ఉ .............................. ం
ఉ న ........................ఉక ఉన .............................. ఛఁ ఉ ..................... గర
ఉ త .............................. గ ఉన ప ................ ర ఉ .................................. ఉ
ఉ ........................ ఉ ........................ ఁ. ఉ పడ ................... జం
ఉతకడం .................... ఉ .............................. ఊ ఉ .............................. వ
ఉతక .......................... లగ ఉప సం .................. షణొ ఉ .............. ం
ఉ .............................. ఉప తలం .................... ఉంపఁ ఉ గడ ........................ ం
ఉత ................ /న ఉప తల .................. ఉంప ఉ ................... ఁ
ఉతమ ............................. ఆ ఉప సం ......................
ఊ 219 ఎ క

ఊ ............................ ం ఊ .....................దం; ఁ ఊ .......................... ణ

ఊట ............................... ఊట ఊ ............. ం ఊ .............................
ఊ ............ ఊ ............................. హ ఊ ం ...................
ఊత కర ......... క ల ఊయల ................... ం ఊసర ............ ణ్
ఊదడం ..................... ం ఊర య .................... ఊ ంచ క ............ ం
ఊ ......................... ం ఊరటం .................... ం

ఋ ..............................

ఎం .............................. గణి ఎ ఉన . ం ఎ బ .................. ధ

ఎండ టడం ..... ఎ ......................
ఎండ ......................... త ఎ ర ................. వ ఎ వడం ................ హ
ఎండ ఎం న త ఎ ........................... ఎ .............................. బళ
ఎం లం, స ....... ఉం ఎ ................................. ఎనౖ .............................. అ
ఎం న ....... ; ॓; ॓ ఎ ................................ ఁ ఎ ...........................ఆ
ఎంత ...............................క ఎ ..................... ఁ ఎ ................................ క
ఎం వల .. ఁ కనఁ; క నఁ ఎడమ ............................. ఎ క .................. ;ఓ
ఎకరం ........................... ఎక ఎ ............... ఉ ఎ ..................... క
ఎక డ ............................ కతఁ ఎ పడం ....... డ ఎప క ... జ జన
ఎ ఎ .................. ఎ ............................. ఉంచఁ ఎ .......................... కన
ఎ ............................. చఁ ఎ ఎ ................. బ ఎ క ............. హ ; హడక
ఎ వ ;బ ;అ ; ఎ ........................... లఁ ఎ న, న ............. లం
; ; ఁ ఎ ........ చ ఎ క ..................... లం
ఎ వ వడం ..... బ ఎ యడం ................ ణా ఎ .............. లంచఁజ
ఎ వ ..........ఘణో క ఎ న ............... ఉంపఁ; ం ఎ ...........................
ఎగ యడం ............. వ ఎ న వ , .............. ం ఎ .............................ద
ఎగ , అప స ం .... మస ఎదగడం ....................... వద ఎర ...............................
ఎగ ......................... చఁ ఎ ం ........... ;హ ఎర , న ............
ఎగరడం ...................... బ ఎ ............................ వ
ఎగరడ ..................... వ ఎ .......... స ॓; ఆంగఁ ఎ ................... ంక ; ఁ
ఎ వడం ...................వ ఎ వ ....... ణాం ఎ ప అ ........... ఁవ ఁ
ఎ ప ......... వచ ళ ప ఆ ఎ ౖ ......... ప ; ఁ
ఎ ......... ఎ క .......................... ఉంద
ఎల ళ 220 ఓ

ఎల ళ ....... క ఎవ ౖ ........... వ ఎవ ................. ణ్; ణ్

ఎ గడ ........................నస ణ్ ఎవ ............................. ఎవౖ ........................ ణి
ఎ య ................... లస ణ్ ఎవ ౖ ........................

ఏ ........... బ రం ఏడ డం ............................ ఏ ....................... ఁ

ఏకం .................. ఏ॓ క ఏౖ ....................... ణ ఏ ......................... ; ణ్
ఏ ంతం .................... ం ఏ ......................... ఁ ఏర ............................
ఏ క ం .................ఏ॓క ఏ ........................... ఏర ర న ................... జ
ఏ ........................... వర ఏ ............................ ఁ ఏర ర ........................ బణా
ఏ ల ............. ఏ ౖ న ............ భ ఏ ......................సవల

ఐత ............................... ఐ ............................. ం ఐ .................... ం

ఒంట ............................. ఏ ఒక ఒక .......... ఎ ఏ॓ ఒడంబ క .................. ల

ఒంట .....ఏ ; ం ఒక ................. ఏ॓ ఒ ............................
ఒం ........................ ంట ఒ ............................. ఎక ఒ ........................ ;ద
ఒక ................................... ఏ॓ ఒ ......................... ఎక ఒ ౖ .... ప
ఒక ................... ఎ నఁ ఒక షం ........... ఘ ణా॓
ఒక రకౖ నగ ............ ఒక ....................... ఎక ఒప ంద .................. క
ఒక ౖ .................. వల చనం ఒక ........................... ఏ ఒ ం ........................
ఒక ................................ ఏ॓ ఒక ........................ఏ నఁ ఒ ......................... నఁ
ఒక ......................... ఏ ఒక ...................... ఎక ఒరగడం ..................... అ
ఒక ం ఇం క ఏ ఏ॓ ఒ క ................. ఏ॓ఏ॓ ఒ ............................ న
ఒక ........................... ఎ ఒ క ....... ఏ ॓

ఓట ........................... ఓ ................... మ ఓ డం ................. మ

ఓ ................................ ఓ ఓర ఓ ..............స లఁ
ఓ .............................. .................. ఆ ఆం ఓ .......................... ఒ
ఓణీ ................................. ఓణి
ణ్ ఓ .....................ఖ లఁ
ఓ .................... స ఁ ఓ గలగటం .........
కంకణం 221
కంకణం ......................... క .............................
కంకర ................ ంక; కంకర క .............................. స ॓
కం .................... మ ; స కణ ............................. కం
కం .............................. క ....... ;త ; ఛఁ
కం ........................... ఁ క ట .........................
కండ ........................... క ం ........... త ;
కండ ...................... క ర .......................... త
కండ గల ........ ఁ భ కదల ం ........... నఁ ల ;
కండ ......................... హ ఁ
కందకం ..................... ఖం కం కదల డం ...................... హ
కందగడ .............. సక గం క ం ....................... హ
కం గ ..................... య క ం , ...................... హ
కంప .............................. క , ........................ స
కంపనం ...................... కనప ...........................
కంబ ........................ ం క ంచ ం వడం,
కం ......................... స యమ ..
క ........................... కణి ణ్ క ం ................. వజ
కకష్ ............................ ర క ..................... ం క
క తం బ బ ; ఖ ఖం క ... ం ; లంక
కటకం ............................ఆ
క ........................ ఖ ॓ క .... లంక
కట ........... ం ; ; క ర ...... కఁఅ
కట ........................... హ
కట ........................... కన ం ............ ;ద ;
క న ..................... ం జ క ప కరం ...... బర
క ............................. క ........................ ఁ
క కథ .................... క ....................... ఁ
క న ............... ం జ క ............................. ఆం
క వడం ..... ; కప బ న ....... ర ఛఁ జ
క బ .............. క ............................ ం॓
క .......... ఇ ; కట ం క ..............................
క ................ ం క ..................... ఓ
కట ........ బం కమ న ..................... ద
కడ .......................... కమ ........................ క
కడగడం .................. క క ం ........................
కడప ......................... ఆఖ క న .......................... గ
క యడం ............ క ..................... పరగ
క యం ............... ; క .........................
క .............................. క ............................
ఉం
కరణ్ ............................
కరవ ం, ధ త, ప
కర .................... ఘ ; న
కర ...........................
కల .............................. సప
కలం ............................ ం
కలగ పడం .............
కలత క ం ...... గ
కలత ం ................... చమ॓
కలప ............................. లక
కలపడం .................... ఏ॓క
కలవ ................... భ నఁ
కలవ ............... బ
క ................................
క ........................... భ
క .................... ; కల
క ప కరం .......
క ............ కల
క .............................. భ
క ............................. భ
కల ........................ సప
క ............................... ం
క ం ..............................
కళ ..................... జ
క టక ం ...... ట
కవచం ...................... ఉంప
కవ ..............................
కషం ................................ ల
క ................. ఖ ॓
క ం వడం ...... హ
ం ................. వ ;
ం వంతౖ న ............. వ
క ....................... ణ్
కర య .................. క
కర గ ............... క
................................. క
గ ............................ ల
తం ........................
ఉం . గం

..............................
................ ; ;
............................. నపణ్
............................. లపణ్
క ......................... న
ప ............................
ర ...ఘ ; ండ త వరం ..... ప
బ , న .................. జ
....................... య
రడం .........................
రణం ...........స ం ....................
రణం, ఎం .... ఁ కనఁ
ం ................. ర
ట .......................... వఁ
......................
ర కమం ................... ర ం
లయం ....... దఫ ; దఫ
ల క ...... బణా;
ం లఁ
లం ..................... స ఁ మ ం .......... ఉం ; ఠ
ల నం ................. ల
వడం ..................... బ
............................ ం
ట ............................ బ
వ ........................
..................
యం ........................
ల .................
... ; ం ;
వ ...వచ ; హరం ........................
వ ..............................
............................
స ............................ ద
..............................
రణా ..................
రస ................
........................
టకం ..........................
లక య య॓
లకం ......................... ఖ
................................
ళ ..............
222
న న ..........
ం ................... స
ం ం న .. ం
ం ............... ం ం ...................... ం
ం ...........................
ండ ............... ; ం
ణి
ం ........................స
క ............................
ంబం .................. క
; ం
ట ............................. కప
........................... జమణో
ౖ ఉన ........ జణ్ వ ఛఁ
.......................... హ
.........................
ప ..................... ; టం ...........................
............................
మ ంచడం ..............
మ ............... క
చ ..........................
..........................
............................
ల ..........................
........................
న .......... గ ; స
నఁ న ............................. గ
నఁ గం ......................
ట ....................... మ
ణో డ టడం ............ ఢఁ క
॓ న ..............
................ ; న
ం త ............................
త ............ ం॓
...........................
ర ...................... ం ణ్
ర యడం . ం ణ్ క
ర య .............త
.........................
వడం ..................
ల .............. ॓ ........................... ం
ం .......................
..............................
..........................
కృణ్ న .............. కృణ్ నం
ం .................
వలం ........................ ఎక
ం ం ........................ ద ॓
ం ం . ద ॓; జ ॓ వ
ండ .......... జంగ
ండ వ .....................ప
ండ క ...............
ండ .............. హణు
ం ........................... ం
ండ, ట ..................... గ
జ ......................... య
టడం .......................
............... ॓
...............................ల
వడం .............
ం ........
........................
డవ ...........................
..........................
త .............................. న
త .......................... న
తౖ న ......................... న
రఆ ...... ధణీ
............................ ద ॓
..................... ధ క
త ం .. జ డగ
....... ; ం ; స
న గడం .........ఆంగఁ బ
న ం ...................
..................
......
.......................... ద ॓
బ ......................... ర
బ య ............... ర
మ ...........................
 య 223 గవద ళ

య ......................... ఖ .............................. .......................

య టం ........... ం ................................ కమ క మ ...........
య ంగ ................ క ం ...................... కమ కష్ణ ఢం ; త ణో
ర ........................... త ............................. కమ .....................
ర ........................ ఁ .............................. ం ంద ............................. టఁ
రత ............................. పం ............................... ర తం ......
యడం .............. ॓ యడం ......................
............................ రడం ...................... ం డ ............................. ర
లత ............... ; క ........................... ఁ రౖ న ........................
లవడం ...................... కగల .................... సమ షం ............................. క
........................... ............. ం ; పం ప ం ........ మజ కఁ
.......................... ................ మం ............................
.......... ణే వడం .................... కష్ పణ .................. క
స ............................ ం ళ ట ..... క కష్ ంచం ............... క
ల ........................... బ సం ............................ కష్ ం ................... క
............................. క ............................... బ

ఖండం ........................... ఖం ఖ జం ........................ ఖ జం ...............................

ఖం ం ట ..................... మ ఖ ...........................ఖర ..............................
ఖం ...................... ల ఖ రం ...................... ఖ ...................... బ
ఖ తౖ న ...................... అ ............................

గంగ న ................ గం నం గ యం ... ధక గ ................................. ఖ

గం ........................... ం గ ప ............... క గ ........... ప
గంట ............................ క గ న .... ప త గణిత సం ............గణి సం
గం ................. ; గడక ............................. ద గ .................... కమ ; అ
గం .............................. గం గడప ........................... క గ ........... అ నఁ
గం మ ................... మ డ గ న ............... జ జ గద .............................
గం ................. గ య ................ డం; ఖడ గ ళం ........................ గ
గందర ళం ........ ం ం గ య .......... గ గమనం ............ ;
గంప ..................... ;ఓ గ రం ..................... ఘ గ ........... బ
గ ....................బ గ ........................... ణు గ షత ........................
గ అత పత క గడ .................................. గడ గ ౖ న ................... ం
గ ............................... గడం ............................ గ ం ............... డ
గ .......................... గడం ........ ప గర ం .............................
గ ........................మ స గర ం ........................... గర
గ ...... ధక గడ ర .................... గడ ర గవద ళ ...................
గవ
గవ .........................
క ................................న
.................................
పలక ......................ఆ
........................... బం
..............................
ద .............................. గ
ఢ ద ................. ం ,ఎ
...............................
యం ....... ; ;
లం ...............................గ
...............................
.................. ఆం
రం ... ఆం అం
పటం .................... ఫతం
ంజ .................... ; ణా
డం ........................
త ....................... ం
........................... కణి
..............................
జన ....................... బం ర
..............................
లక ................................ ర
............................. చ
.................................
త ..................................
ంట నక ..................
ంటక .................... ం
ం ..... ం
ం ..............................
ండం ...........................
ండ ................ ణ్
ం ......... మ ; ం ;
ం గృహం ........................... ఘ
ం ం ...... మం
మంద
........................ స లవడం .......................
ఙాపకం ........................... హ
224
న ....... గ
.............................. వ
....................... ం ంగ .......................
డ క ..................... ం
.................... ణో; ఆం
నమ కం ....... ఆం
............................ ఇం
బం ........ ం
డ బ .........................
ణం ............................. ణ్
ణవం ........ ఆ ణ్
త ................................ త
..................... ం ప ౖ న ................ బ ఆ
...............................ల
....................... మ
.............. గ ............. ంక ;
................... మ
మ య ..............
.........................
రక ....................
.................... ; క
టడం .................
రం ................ వర ప
............................ గ
ం .........................వళ॓
........ ; ;హ
.......................వళ॓
రం ...... రం
స స .......... ఁ ఁ
. మం ; ;
............................
....................
గృహ స హం .. ఆ ; ం
ంతడం .......................
........................ డప
ఙాపకం
ం ..................
యం, ట ......................
ం
ంగ ... ం
ం ............... ం ;
టం .................. ర; ం
............................ ఛ
డ .........................
ణు ........... క
ణు ................... న
ప ..............................బ
ప షయం ... మ ల
................................
........................
ల ................... వ
ం ర ......... అం
..........................
వడం .............. వణీ
............................. క
డ .............................
తం ............................
వ న ...... వ నం
మ .......................... ఁ
................................
చ .................. గ
వంక ................... గ
య ...... ఫ
..............................
ఆట ................ ర
............................
............................ క
రవభంగం క ం .......
ఘ
గద ...............................స
............................
చంక 225 క

చంక ............................ ం క .............................. ............................ మ ణ్

చంద మ ................... ం .......................... ం తం ..............................
చం ....................... ం ం .......................... త ల ................ చ
చంపడం ................ త .......................వం త తం ................
చం న ........... ప ............................... తం ........................... మ
చక ........................ మ య రం ... రం త ................. త
చక ................... ఆ ............................ఫ త ంస ............... ల
చక ర వడం ..... ఆ .............. చ త ంస, ............... స
చకం ................................ ర ;అ ;క ం .............. ర
చటం ................................ ర ఎ వ ............... ........................ ం
చ ............ స ; క మం ................. బ న ................ ; ణి
చ ............ క మ .................. న ండ, ంత ...
చ ...............స ; ప వర ................. న త ........................చ
చ న .............. నంత ............... ర జ న క ......................
చ .......................... బ .............................. మ న ..................
చ ......................... ....... జ న ం ...................... సర
చ ం .......... గచ ంత పం ..................... ఆ న ...........................
చ ..................... ందర వందర ...... ం ం న కదలడం .............
చమ రం ........ ం ం ................. ఁ న మ .........................
చ ........................... ంపడం ........................... ప ...............................
చరణం ..................... క ; ం ..................... ; ర లం .................. ణు
చ త ............................. చ త ......................... క న ...................... ఁ
చర ం .................. ; పడడం ........... ద క క ......... లక; ల
చలనం ........................ స త ......................... ఇ లర ..............................
చ ౖ న .................. చ క ................... జ వర ................................ డ
చ ............................. ; క ............................ ణ్ వర ...................... నఁ
చ లం,చ లం . ఁ న ..................అట వ ............................... స
చ .............. గర న ............ హళ హ ......................
చ లం ................. ఁ ...................... క ......................... అం
చ వ .......................... స య ............. క ................. అం
చల బ ................... క ప న ............... ం డ ..............................
చలడం .......................... ఛణ॓ ...... ఆం ం ............................ ంక
చల ............................... ల ....... ం కట ...................... ణి ణ్
చలబ ట ...... క మ .................................
చలబడ ..................... ..................... ........................... ం
చ ......................... ఒ ౖ న ..................... ం ............ ం
చ ..................... వ దఁ ........................ ..............................
చ .............................. ఛణ॓ న ........ చఁ ఆం ల .................................. ల
చ .... చ జ త ................ క క ...........................
 226 జరగ

................. ం .............. లక ...............................

...........................
............ ; ;
.......................
ం క ............... ం
క ............................
టడం .............. ం ; ం
ట కం ................... మణ్
ట ........ ఫ ............................... ం
పక ల .............ఆ
ౖ న .....................ఛఁ
,పద ం , ...... వ
డగ న .............. క
పం ........................ వ
ం ..................... ద
................ నంజ ; వ
తగ ఆం
ర
ణ్ ం .........................
ర ణ్ ం ........... క ..................
.........................
న ........................
ం ........................... చం
ం ............. ం అ మట
ం న .......................... ఇ ద
ంప య .......... ప ల
ం ............................. ట
క యంతం ....... రం
క ........ సం ॓
క ర ........................ సక
.............................
.................... ద ;
డ ...................... ఖ
డ , ............. గ
క .................... బ ; ఖ
వ భర ఛఁజ
ౖ రం ................... టక
త ప ...................... క
దర ............ భ
ద ....................... అ
పం ...................
ం .........................
న ........................ జ
........................
.................
ఉం ......... క
; క ....................... శ ॓; భ
......................... కజ
...................
మట ......................... ప న
........అణా
............................
ర ........................... ర
ర ల, రం ..........
గడ ................. ం
...........................
....... గ
, ంట ................ త
లమ ..............................
......................
మ ..............................
ంచడం .........................
ం ................. ॓;
.............................
...............................
.................................
కన ం ..............
తనం ....................
........... కమ
, ................
ల ........... మ
డ ............................ ద
; కఁ ................................
................................
యడం ........................... క
................................. భ
.............................
న ......................... జ
నవ ..... ఘ జ
ంగ ........ వఁ
ం ................. ధ దఁ
రబ .......................... ధ
................... ;జ
..................

జంక ...................... ర జత ................... జతక జ .............................. ॓

జంట,జత ........................ జత .................. జతక జ , గం ....................
జగ ల ................ క ం జనం ................................జ జ ........ జ
జగ ........................... జగ జ .............................జ
జ ................................ జ జ ........................... సణ్ జయం .........................
జడ అ .......... ం జ ల ......................... మ జ ం ............. ; ణ్
జడ యడం ..... ం జ .............................జ జరగద న ....................
జడ .......... ం జన ం .......................... జన జరగ ం .......... చఁ
జ న .... ఝ ణీ జన ట ..................జణే జరగ ................... వజ
జ 227
జ ..................... ం
జ ............. స ; వఁజ
జ .......................... స
జలగ ..............................
జలజ ............................. ణీ
జల ర ...........................
జల తం ......................
జ శయం .................. ం
జల ప ......................... కం
జ ............................ ం
జ ...................... ఛణ॓
జ డ ............................. ణి ణ్
జ .........................జ
, ర క ....................
రం .................. రణ్
గత ...................... అట
గత ప ఢఁ క ; జత
గత ..........................
గత క అటకఁ సర॓
డ .............. వ త లం ............ ఉమ భ
టక .........................
ట ట ...........................
............................
డ .................... ; డ ల ప .................
డ ................ స; ర
డ డ .................
తం .......................... ం
తం ..............................
తం న ......................
త వ ............... క ; ద ॓
త న ..... ర జ ; వజ
...............................
నపదం ................. నపదం
.......................
మ ...... రం
రడం .......................రపస
ంక .............................
గట .............................. ణ్
గట చ ....
............................ ణ్
................................ ణ్
ల ............. వ ర న
ల నక ....... ఠ
లకర ............................
......................... మ
...... భ
తం ........................... ఁ
త .................. ఁ ఁ ష ం .................. తకం
ర
ణ్ ం ............................ గ
......
..........................
...................
ౖ ............................. సత
గ .................. ;స
త ం ......................ల
త ........................... నవ
త కం ........................ త
త ............................. ం
త ం ................. అట॓
త
తం ................. త ; ఉమ
, ం క .................. ల
.............................. బ
ం ........................ ఝం
...... ణ్
ల .......................... కం
...............................
ౖ ................................
న ...........................
న కం ...........
............
కడం ........................
.............................
ప రం ఉం ... ం ణి
ప ర ............ క నఁ
ప .................. ం ణి
..................
జ రం ............................
జ ర ...............
..............................
,న ............. నం
త ................... ఖ లఁ
త ..................................
త ........................... పద
త న ............ ఛజ
త ...................... ం
త నం
త నం ...........................
తన ................................. ఓ
తన ............................... ఓ
త ...........................
త .......................
త లబ .............
తప ......................... తప
త లయ
....................ట ఆ య
తప క .......................... ప
తప ం ....... ఁ ; నఁ
తపఁ
తప ................
త వడం ...... ప ం ..................... వం
త ం ........................ త
త ................... ఖ ;బ
త ............... బ క
త .....బద
త ......................
త . బణా;
త ............... బణా
త ................ బణా
తరగ ....................... తరగ
త ......................జ
త ................ భ
త ....................... ప
తల ....... ; ; ం
తల ం ౖ న ................... వ
తలగడ ....................... స ణో
తల ................ కరఁ
తల గ ..................
తలౖ బట ట ...............
త ......................... క
తళతళ ..... తళ॓ తళ॓; ధ ధ
త .............................
త ..............................
కడం .........................
క ....................... ం
ంచడం, .............. ప ॓ ............... ఆడం
..................................
................
యడం ....................
228
......................... త రం ..........................
.......... క ......................
............................. ............ త క; ణ్; ఢం
త ద ...................... ..............................
తయ .............. ; ................ న ;త
క ............ ఘ .................... ణా॓
.................... వ న ....... జ
........................... ..........
................ మం
......................... ॓ ......... ర
................ .................... లఁ
ళం .............................. ర ................ లఁ;
ళం ...................... ం ం ఎ క ..... హడక
డవడం ..................
............................... ణ్ ...........
............................ ....................
నడం ........ .................. ;
ం ౖ న .............. ర ఊ .......... ం ల
టడం ................ ం నక ............................
................. ం ; స క ......................... న
న డ .........బ ...................... బం ॓
నడం ....................... ..బం
నద న .................... ల డం ... బం
ం .......................
........................ లఁ ............................. లం
న ........................ .........................ఝ
........................ మ .
ప డం .......................... ........................... ం॓
.......................... బట ద ..................... ం
య ........................ పటడం ........ వ
య డబ . డబ ల ......................... ఁ
కం ..........................
............................. యడం ....................
రగ బ న ................... హ ౖ .......
రగడం .......................... ఫ ం .............................
రస ంచడం ............. హ ం ................ ణా॓;
రస ం ... ; గ ...............................
............................ న ........................... క
............................ ఫ ............................
................. ;
కష్ణం డటం వ ......
గ ............... ; ం ; వడం .............. ఆ
ం వంట మ ..............................
 ప 229

ప ................................తడ క ..................... ........................... న

ం .............. మం .............................. ం ......................... క
ర ................................ ప ట ............................. త ర .................... ;
ర ద జ ......... ప గ వడం ............................... .................ధ అ ;
రవడం ........ ; వడ ............................ ధ అగ
..................... ళఁ ౖ లం ............................... ం .......................... డ
య ం ...... నఁ కఁళఁ ఁ ం డటం .........నవ ॓ ......................... క
ౖ న ............ ఙా ం ..............నవ ॓ ఉం ....................... రఁ
........................... లం ండ ....................... ం క .............................. ం
న ............. లంచఁజ ; ందర ............................ జ క రం ............... ల
అ డ జ ందర ప , ఆ రప క .................. ంచ నఁ
........................ ........................... ఆ క ట ................................
........................ ందర .............. సం ట ర ............
......................... క ందర . ఛ ; స ; ద ; ...............................
ల ............................. సప ......................
ల ........................... ంౖ ............................ నవ మడం ................... ం
ల ..................... ప ........... ం ॓ ................................
ల న ......... పం ............ ం ; .................. ం లఁ
జన .................. ల ; .............................
................................................... డ ........................... ం గం .......................బ
ట ......................... ఛణ్ మ ......................... ం ............................... త
టప ...... ఛణ్ ; ప ....................... త ర ............ ద ; ఛఁ
.......................ఫర॓; న ...... రజకణో త ర ......................... జ
ం ................ వ న , త ర ......................... ఛ
.............................. ॓ ..................... జ త తం ........................ జ
.......................... మం .................
మ ం .............. , వడం .....

దం ................... ల ; ద ..................................ద దర నం ....................... దర

దండగ ........................ న దతత ............................. దళం ..........................ప ళం
దండన .............................. కష్ దతత న త .. జ దవడ ............................
దం ం , దండన ......... దవడ ప ........ ం
దం .............................. ద దతత .......... లఁ ద ం ..................... నఁ
దం ...................... డప ద వడం ........ ప ..................... ల , ణు
దంతం .......................... ం ద క .......................... తర .........................
దకష్ణం .................... ల మణ్ ద న .................... తర ............................
దగర ............................ ఢఁ దబ లం .................... ........ ఁ
దగర .............. ఢఁ క ద కిష్ణ ం ..... టడం ........... ॓; జత
ద .............................. ఁ ద ................. న ........................... జత
దటౖ న .................. గ ద .................. ....................... జత
 230 స

............................. జత ............ ................... వ

............................ లం
త ............................
......................ౖ ఁ ౖ ఁ
నం ................ ధర ; ధర
........................ ఓ ;
ం .................. ఓ
ౖ ..............................ఓప
మ ...................... అ
..............................
రం .............................. ర
...............................
రక .........
త ............. ప రద ఉం ....భ భ
.................
............. స ం
................................
............... భ క
స ం ......................
హం .......................... తర
హం .....................త
ం .......................
న .......... బ గ
.................... గ
గబ ..........................క
...........................
ప ............ ంజ
గ ందం ..........
......................
......
............................. నంజ
...........................
పం ............... ఁ;
న ............................. ఆ
ణం ......................
న ప
...............................
న ................. ఁ ంగ ..........................
..........................
ప ........... జం న; ద
....................... న
........................
......... అం ; రకడం ......................
మ ........... అం
క రదృషం ................ స
లపడం ............... ఝ
.................. ఝ
వ డం ...................
...............................
న ........................ ం
కడం ......................
డ ....................... ;
.............................
రం ................... ; త ం, య
........................... ధర
త ......................... ధర
లం ......................... క
దృఢం ................. క ఠం
క దృశ ం ............ నంజ ; మ
దృ ............................. నజ
బ ..............................
లయం .................... వ
............................
శం ................................
హం .................... ;
బయట టడం . వ
ంగ .............................
ండ య ....................
.............................. టం
.............................
ర .......................... ధ
............. హ
ప ................. ర ప
.............. వల ; వ
ం .................. ర
................................
................................
మ ........................ ఛ
స య .................... ॓
...............................
....................
ఁ .................. ఁ
........ వ ల
.......... బ గ
దవం .............................. ణీ
కష్ ......................... అం
వకం ........................... ణీ
రం ............ ట॓; గల
.................................

ధ ం .................... లఁ ధృడౖ న ....................... స ............................

ధర ణా గల ........ ధ ౖ ర ం ...................... మ
ర ............................... రణి ............................ త క
న 231
న ................................ క
నక ...........................
న .......................... ల
నకష్త సం ........ సం
నగ ............................ నగ
నగరం ...........................
నగ ......................... ణొ
నచ ...............మ
న న ............................
న న ................... సమ
న ం ............. ఠ ;ఠ
నడక ..............................
నడ ................ చఁ
నడవం ........................
నడవ క ........................ ఢం
న ంచడం ....................
న ం ........................
న ........................ వ
న ం ...............................క
న ... ఛఁ ; ; హం
న మ ....................... వ
న మ .........వ ఆం
న ............................
న .............................
న ................................
న ................................ నం
న ంసకత ం ............ య
నమ రం ........... నమ
న ............... శ ॓
నమ కం ....................... భ స
న క ...................... నఁమ
న .........................
నయం అ ం .......ఆ
నరకం ..........................నరకం
నర .............................. న
న ..........................
నలగడం .................... మ
నలౖ ............................
న .......................
న ................... ; నం ........................
న .......................... మస ద ................................ ం
నల ............................... ద .......................
న .................................. న ద ........................ ం
న ఉం .................. ం న ...............................
న ం ................ హఁ ..........................అం
న ............................. ఁ ..........అం
నషం ............................ రవ .....
న ..................... ణ యం ... అం
ం ....................... ................... అం
ం ం ........ ........................ బ
ఢఁ మగ ం అ ................ టక
కడం ......................... మగ మవడం ............
గ ...... గ ; షం ......................... ఘ
య ం .................. ర
గ .......................... గ క ంచడం ......... మ
............................. ం ం ..............
టకం ........................ ట॓ వ ........................
............................. ర
ణ్ యం .........................
......................... లఁ ర ణ్ ం .................. ర ణ్
ట ం ................ ; ర ల ................... క
ట ం యడం .............. లౖ న .............. ఫ గ
డ ............................... డ ర ం .................. ఠ
న ........................ లకడ .......................... టక
నమ .......................... లబ ........ బ ; ఁబ
........................ ల ....................
మ తం ......... ణి ణి లయం ......................... ఘ
మ చకం . వ లవ .................... జత
యకత ం ................ య .................. థ
ంజ ..................... సం ............. ;థ
.............................. .........................
క ............................ సం .............. వ
.......................... క .......................
ల డ ఆ శ కష్ర త ...... బగ కప
ం ............................... ॓ కిష్క ................. ఇ
ం న .............................. భ రప ............. ఇ
ం ం ............ బద క స వ ...............బ
ం ................................భ క .......................
జం ............................. .............................. నఁ
 చం 232 ప

చం ......................... ఖ క ......................... కణ్ సం ..............................

................... బ గ తన .......................... న ............................
డ .............................. ం .............................. న ...........
............................. య ......................... ..................... ॓; ॓
రసం ................... భ మ ......................... వ ట .......... ం
ర ం .............. వం మ ............................ ం ......... ం బర
............................... ణీ ల ............................... ...... ం ణీ
క ....................... ం లస ..................... ం . ం
లం ............................... ................................ ఆ క ........................... క
ళ చ .... ణీ ................................. మఁ య బదం ....... య
? .......................... కఁ? యడం ..................... ం య నం ...... య
ం ................................. ......................... యం ........ య ; యం
...................... త పం ................ ం యం ............. య
............. ; .......................... యౖ న ............ య
............................ ఁ ............................. య ................... వ
.......................... త ల ...................... ;జ
........................... లౖ రడం .జ ప ఒల

పంగ కర .......... ం ల పగల ......... ; ణా॓ పడ ............... ం॓ దఁ

పంచ ............................... పగలడం ................... పడ ...................... ప దఁ
పం ................... ం పగల ట ................ పడమర .................... ఊం
పం ......................... ం పగ ....................... ఁ ఁ పడవ ...............................ఓడ
పం వడం ...... ఁస ప న ......................... పడవ ........ పడ
పంట ............................ ంట ప ం .......... ప ..............................
పంట బ జ ం ప ........................... ప ................. స రఁ
పం ల .................. ంతణ్ పగం .............................. ప అ .
పం న ................. జ ప ........... కఁ
పం .................. ఫ ; పచ ............. ;అ ప అ ....... న
పం ....................వణ్ ప ........ హ మ పతనం ..........................
పం .................. ఁ పటం ........................... ప పతనం .............సత
పం ం ....................హ ; పట ........................ పతనమవ డం .........
పంపడం ....................... ర న పటణం ........................... పతం .................. ;
పం ంచడం ................... ప ...................... ప పత ........................
పం ణీ ...................... ప .............................. క ప క ............................ గ
పం ................ ం ; ప .................... ఝల ; పథ ం .......................... పత ం
పక ................. ; వ ణో ప .......................... పక పద ం .................... రఁ
పకష్ తం ............... ౖ శ తం ప దల ........................ హ పద ...................... రఁ
పగ .................................. పడక .......................... వ ణో పద .................... య
పగ ట .. ; వణ్ పడక, పక .................మంచం పద ....................... ళఁ
పగ .............. ఁ పడ .................. పట॓ దఁ ప .................................. ద
ప లప 233 ట

ప లప .....స ర ప ........................త ర ం ............ ర ం

ప .........................సతఁ
ప ...................... పందఁ
ప ...........................
ప .................... అ
ప , ప ................. ఘ , ఘ
ప ................... అ రఁ
ప న ........................... ణ
ప .................... దఁ
పద ం ..............................
పద గం ............. పద గం
ప ........ సంఘట ; ; ల
ప వ ................... ఁ ఁ ............................ స
ప .................... న
ప గం ...................... ఫం
ప ............................. రకం
ప ..............................
పర , .......................ప
ప కమం ..............
ప .........................
ప ం .............
ప చయం ...... ప ; వ ణి;
లం
ప చ త క .. లం ఛఁజ
ప ............ ల , ణు;
ప లన ....... ల ; య
ప ణం ..............ప ణం
ప ం .... పర॓పక ;
క .... గ
ప సరం ఆ ;ఆ ; త ....................
ప రం ...................... ం
ప సం .................... మస
ప కష్, ........................... ప కష్
ప ................. ం
ప .............................
ప ......... ఇజ ; జ
ప కష్ం ..................ప
పర .............................భడ
ప వరణం ......... ప వరణ్
పర తం ....................... ప
పలక ం ......... ప ; కం ................. ఇ
ప ....................... ప
పళ ౖ చర ం ............ మ ల ర ......................
ప త ............................ ష లప ........ ం
ప .................. ళ ; ............................
ప కం ...................... ళ॓ ............................ భ
ప ॓ మ స దం ...ప ॓ ............ భ జ
మ స దం రం .....................క త
ప ......................... హళ న .................. భ
ప పచ ........ జర ం ............................. ఆ
ప రం ............ రం ం .................... ం ; న
............. ............. ం ; ం
ట ......... ం .......................... ; ట
..................................
ట ................................ క ............................... ఛణ
ఠ సక ...........ప ౖ ... ; ;
......... ;ఖ ; .........................
.. ॓; నతం .......................... క
............... ॓ .............................
.......... గ .................... ం
బ న .................. ప లక ..............................
............................. ................ బ ; ప
ౖ ........................ ... హం ; ం॓
త .............................. ల .................................. ల
త ..................... ల ...................... ప
త ల ............. ల .....................
త ........................... ................................
తబ న ...................... సం ...... చం
............................. ................................ ర
వఁజ ట .................................. డ
; త ............................ ం
దం .................. ం ; ధ .....................
ద ద ......................... ధ ప .............................. డ
యం ........................ ణీ ల బడ .................. ం
పం ఆ ం ట ......... ల డం ................... ం
ప ం . .............. ంతఁ.
.............................. ం ............................
ర ........................... ...................... ం
ప,మగ డ .................. ం ................ క ॓
ర ............................... ర ం ట ............ ం
ర ...................... బ చ య .............. త జ
ర ............ ం॓ ............................
వడం .................. లఁ
........................ జ ట ......................
ట 234
ట ...................
టడం ..................
ం ..................... జణావఁ
న .......................
క ....................
క పం ణో
మచ ....................... త
క ...........................
.........................
.........................
న ............... న ం
........................ ప
ణం ........ ; ం ....................... హ
తన ........................
తనౖ న .............
..................
................ ; .......................
గ ం ........ బ
.............................
........................... జ వ
య టడం ..............
.........................
....................... ఫ
ల ............................. ం
............................
సకం అట ........... వ అట
స ల అర ............. ౖ అ
జ ............................. జ
......................
ం ........................ ం
ట ............................. వక
క ......................
......................
ట .............
......... ఆఖ ; ; ౖ న ........................
అవడం ...........
...............
చ ............... ఫ గ
..............................
న .............................
ర లం ...... జ
ర ం .... ;ధ అ
స ..............................
ం .......................... ద కం ........................ గ
ం ............................... ద ....................... గ
ం .... దక ; ; ; .................. ం ; ఁ
; క ..............................
ం న .... జకణో టడం .........
న .......... త
ంట ప ................... ఒ వడం ... ఝ
ండం .......................... ణి
ణ్ లడం .........................
ండం ప ........... ణి ణ్ .............................
ం .......................... .................. ణా॓
ం .................న ౖ ఊంప
ంపకం .......................... ౖ ర ..........................
ౖ ............................. ఉం
న ........................... ౖ న .. ఉంప ; ఉంచఁ; ఊంప
.............................. ౖ న,ౖ ......................ఊంప
............................ సం ॓ ౖ ౖ న ................ఉంప ఉంప
ౖ స .................................. స
ద ........................... ౖ స .............................. స
ద ............................. ం ....................... ఊంపణ్
దఎ న ; ంద క .........
ద డవ ................ ం ఉండడం .............
దగ ...................... గ ............... ఁక
ద ......... త గ మం ........... ; భర
ద న ................ గ టం ..... ం
ద .................... జ వ గమం ......... వ
ద ........................... గ గల ...................... మ
దమ ................... ...................... త
నం ...................... ; త ట ...............................
గ ఘ .............. ;
ర ..................... ; యడం ... క
ం .......................... వ తనం ....................
......................... ధఁ ................. ;
న .................... వ ...........
దల ....................... వ ట య ...............చ ం
టం ............................
వ డ ................. ం
........................... డౖ న క ప ...
స ....................... ం భం
స ప ........ ం ..............................
క క ................... ప యడం ......... ఆ క
............................ఆంత ం ...................... బ
డ .............................. బ .......................... స
................................ ...........
 ల 235 బం తం

ల .......... ........................... ల ప ణం ....... ;ఇ ;

ం క ం ......... గ ; ధర
.................... ం ......................... ప దం ......................... ఖ
....................... స లయం ................క పయత ం ......................
క ..................... ........................ ప ణం ......................
ద ........................... .......................... ఫర॓ పవరన ........................... ణ్
యడం ...... ............................. పవర ......................... ఢం
ం ............. ఛఁ ం ........................ౖ ం ప హం .....................
............................. పక ం ................. ఎ క ప ఎ
......................... ప శౖ న .................. ం సమ ॓
ర ............................... ర ప శవంతౖ న ............. వ ప శ .......... ౖ క
ర ...................... గల పకృ ......................... పకృ ప శం .............. గ ; గల
ం .......... ర ; పకృ చ త ........ పకృ చ త పశ ............... స ం
....................... ప పక ............................. పసం ం ....................ప
లం ........................... పజ , జనం .....................జ పసవ ......................
ర .ఇ ; ; ఁ ప మ .ప మ పస ం .......................జణే
ప తం .............. అ ; అబ ఁ
.......................... మ పణా క ....................... ఒ ంతం .............. ఇ ;
....................... ఢఁ క ప ఒక .................. హ ॓ ..................... స
టడం .......న ; ప ......................... న ........ ; ణో
వడం .............. ప సంవత రం ......... ణం .............................. దం
చ ............................... స ప ం ................ ప ధ క ...........ధ అగ
............................. ప ంబం ..................... ం రం ం ............... ణి
............................ ప మ .......................... ం యౖ న ......................
.......................... వ ప పం .................... ం .....................
ం .......................... ప .................................. ....................
ం .......................... ఁ ప యం ............. బద మ .............................
ం పద .............. ఁ ప కౖ న ... ం .......................
వ డం ................ దఁ పపంచం .... జగ ; జ ; జగ ం ................
ం ...................... పపంచం, సృ ............... జగ .....................
................. త ం ట ............ ద

ఫలం ............................... ఫ ఫల రం ................... ఫ రం

ఫల ............................ ఫ ..................... ప

బంక ............................ ం బంకమ ............ బం ంప ........... ఆ గడ

బంక ఉన ........... ం ౖ బం రం ........................ బం తం .. ం
బం ష 236
బం ష .............. బం ర
బండ .............................. ట
బం ............................ ం
బ .........................
బచ .................
బట ......................... ల
బడ ల .................... డ
బ .......................... బ ; బ
బతకమ .........................
బ ..................
బ ........................... వణి
బ ......................... త ద
బ .........................
బదల ......................
బద ....................
బద .............
బయ ......... క ; స
బ ..................బ
బ ................... ; వజ
బ ............................. బర
బ ............................. ఁ గర ..........................
బలం తనం ...............వం
బలం ........................ ప
బలం ం .................
బలం న ....
బలం, శ ........................
బలవంతం ..............
బలవం ................బ
బల నం ................. క
బల నౖ న ......... బ
బల .......... బ
బ ఇ .................
బ యౖ న ....................
బ ................... ;మ
బ .............................. గ
బల ...............................
బ ............................... ఛ
బ ం ..............................బ
బ ం, ........................ ల
బ రంగం ......... లం ల
బ రంగమ .......
బ నం ................. ఇ
బ .................... అం
న ................. ;అ
............... క ద ........................... ॓
బజం బజం
...........................
ణం ..............................
............................. బత॓
.............................
ధ ........................... ఁ
ధ త ..................
ధ త గల ............
.......................
వ .......................... భ
...............................
.............. ఖ ; ం
ఎ క ం హడక
ం ......................... కణో
ం ............ క ;క
చ ం .............................. ॓
డ, .................................
య ం ........................ వ
ర .......................
................... ర
క ........................
............................ ప
ద ............................... గ
............. క .......... ప
ర య .........................
...................... అ
డ ............................
డ నగ ......... చణా
డ ప ..... పక
............. ఢం ; కణి ణ్ ; అక
................. కఁ
, , కం ............
ధ రం ................... బ
ర ........................
రద ................. ; చ
రద ల ...... ం జ
............................
, ....................... ం
ండ య ..................... ండ
జం ...............................
........................ చ
ం ................... చ
ం ................... చ
ర .........................
.............................ప
లం ...............................
రం ..................... క
ౖ ...........................
ం ర ....... ర
ంద .............................
ంద టడం ... జ
ందల గడ ................ మ ణ్
క ..............................
క ల ........... బ య
............................
........................... ఊ
.......................... ం
........................... ం
......................... నట
ంక ........................
ఉం ..... ఛఁజ
య
బ ............................
మ ప ....................
ప ...................... మ
, ........................
పడడం ......... ఉం ప
ఉం ................
దం మతం ............. ద
బ ...........................బం
బహ త న ..బహ త నం
................................. ప
భం మ 237

భం మ ......................... న గం .............. ం ; ఁ గర సం .. జ సం
భదౖ న ......................... జత గ ........... ........... ;జ ;ధ
భయం .................. చమ॓; డ జం ......................... ం

మంగ .................... మగ ....................... మ న సం .... మ

మంగళ రం ........ మంగ మగ ........................ తల సం
మంచ ..................... పలం మగ ంక ....................... తల మ ............... జ ; జ
మం .....ఆ ; ఆ ; ; మగ ................... ం మరణం .......................... మ
ఆ మగ,మ .............. ం మరణిం న ...........స జ
మం ట .......... ; మచ ప ... ప ; మరక మరణిం ...................... మ
ఆ మ ......................... య మరణిం ట ................... మ
మం ................ ఆ ; మ ........................ ఠ ణొ మరద .........................
మం ............. బరఁ ; భర మటం యడం ............ మటం మరమ
మం .. వ ణీ మ ................... ; ................... ఆ క
మంట .............. ; అం మ ............... గ ణీ మ ............................ వ
మంట ఆ ....... అం ఒ మ .........................చఁ మ .................... అ అ
మంట ంచడం . ఆం క మడత ..............................ధ మ ................... ఉ ; వ
మంట మం .................. మడమ ............................. ఏ మ ......................... ఉక ఁ
మం ........................... మ ................ ; బంట మ ...... ;
మం ం ................ బ చఁ మ ...........................మ మ స ......................ప
మం ................... మం మణో .................... మ మ క ........................... ఉ ॓
మంతం ......................... మత మతం ............................. మ వడం ..............
మంత .................... భక మ మ ................ మల సరన ......... ం
మం ం .......... మంత మ ................ ; మలం ...............................
మంద ............................ మత ............. మ .............. మ
మంద ................. మ మద డ ........... వ మ ం ...........................
మం ................. ద ; మద వ ..................... వ ల మసక ........................ అం
మం ...... ద ;ద మనం ........................... ఆపణ్ మ ..................... మ
మ ం ........... ఠ ణొ; ఠ ణొ మనః దశ ................... మ గ మ ............ వ
మగ ............................. మర మనః ................... మ గ మ ం ............... ఉక
మగ కప ................... మన మనం ..... అ ణే అపణ్ మ స దం .. స ద
మగ .................... ంద మన .............. అ ణొ; ఆపణ్ మ ళ ...............
మగ ద ....................... గద మన ఒక ..... ఆపణేమ ఏ॓ ట .............................
మగ ండ ................ ం మనవ ..................... ట ................... ం
మగ నక .................... మన గడం ......... ం ...................
మగ పం ...................... మ మ ..................... ............. ;ప
 , ,ద ం 238
, ,ద ం .... బ
..................... ఓర
ధ క ................... వ ల
నవ ................. నవ
న కౖ న ................. మ
ం ................ స
మ ................. స ; మ
య ............... ఆం
లం ...... నంజ బం
రడం ............... బద
ల ...............
ర డం ............. బద
...........................
ల .............................
ం ............................. గ
ం ............................ బ
గలడం ........................ బ
న ..................... జ
ట పగ ట .
.......................
............... మ
డత ..........................
ణు ణు ....... చ చ
..........................
రప ......................... మ
రప య ................ మ
ల .............. మ .............. మజ
.......................... మ
ం న ................ త
గడ .............................. థ
.............................. త
........................
ం స ..................... ం స
ంచడం .................... డ
ం ం ...............
ం ............ ; బ
ం ..............
ంజ య ...............
ంత .............................
ంద ............ధ అ
ం .. ఆంగఁ; ధ అగ
ం ధ అగ
ం ం ............... ఆం
క
క .................... డ ; ................ ం
క క సరడం యడం ... ం
...................... ం ం బ ..................
........................... ॓ ం ........................
డక . ; య ంల లయం ....... మ
లఁ ............ య గ ........................ ం
.......... ం గవ ... ం మ
ంచ ............ కర ట ............................
ం ................... .............................
ం ....................... త త . ంణ్ ; ణ్ ;
................ త ........
న ... ; జ తం ........................
...... తం , ...........
ట ................. జ ర ........................అ
ం ....................... ర వన ..... లం ఛఁజ
.............................. ల ........................
............................ ం లగ ....................... ం
త ................... ప లధనం ....................... స
న ................ లడం ..................... ం
ఎ ...... చట॓ మృత హం ...................
ద .................. క ; మృ ............................. మ
ద .......... దక మృ ౖ న .................. ఁ
........................... ం .........................
ట ......... ......................
....................... .............................. ఖ
ల డ .... ఁ డ ........ ం ; న ; గ దణ్
డ ...... చంద
ద ............................. త ................. ; నర
ం ................ ఛ తబ ......................... గ
ం ...................... ద ...........................
........... ; రవడం ................. ం
ప ండం .. అ ం .................... ఖ
ప గ .......... అ దనం ................... ఛం
ఘ ; ం ..................... ం
ౖ .............................. ...............
......................... యడం ...................
॓ ...... య బడ .................... వ
ఁ ౖ న ...................... ఘ ఘ
లం .................... లం వ ...................... గ
ళ కప ..... ం ల ....................
స ........................... ల ............................
స వ .............భ ఆ ల .............................
స .......... ; క ......................... బ
 డ 239

డ ..............................బం గ చ న డ ర .......................... ప
త ................................ త ................. రం జ రౖ న ............ అ ; నస
త ................. ఖ .................. ఘ ................... భ
నత ................ ; మ ........................... ం .................బ
న .................. ణ్ ట ................. ల ............... కణ్
.............................. చ తం ..................... ; ల ................. కణ
............................ హ తం ............................ ం ...................
ట ........................ చ ద ...... ఆం ; ; న ...........
న ........... ఝ ధ అ స ....................... మంగ
................ జ ద ... ఆ క ................ప ప
................. వ ద గ .అ ం ........................
ౖ నం ......................ౖ ద సగం ం ణే ఆ ళ ........ ణు
ౖ నం ......................... ణ్ ద ...................... అ ం ....... వ ; ;ల
ం .......................... నస ద ....................... ఆంగఁ ...................... ణి
క ....................... ద ................. స ; ట ...........................
క న ............... మ ద దశ . ధ అ త ..............................ల
క .................. .......................... క .............................
క టడం ...... న ................ ; ం స న .......... కపడ
న ................. ం నం ...................
........................... ॓ న .................... ం
గ ........................... ధణి ప ..........................

యంతం ........................ య నన ...... య న నం వత ................... న జ

యజ .. ఘ ; ॓; ం ......... ం వ ................... న జ
జ త .......................... తర క ............................ఓ
యజ ..... యకణ్ క వయ ...... గ త ................... హ
యజం .......................భం వ .............. న జ

రం ............................ రం రచ బండ ....................... కష్ ......................

రం .............................. ఆ ర .................................ర వ కల న రం
రకౖ న ...................... నఁ రబ ....................... లబ ల గడక ....... ద
ర ల ............................ ర క ........................... ం .......................... భ
రక గ .......... ఖ రసం ............ ఫ ;ర ; జ భవనం ..................... ఘ
రకం ............................. రహస ం ........................ జ మం రం ..... మం
రకం గడక ం ..... జ రహస ం ..................... జ .............. జ
రచన ......................... రచన ఆ ................................
ర ం ...................... కడం ........................ ఘ ........... సం
 240 వందల

...................... ............................. స ................................. ॓

...............................
ద ..........
జ ం ........................ జ ం
ణి ............................... ణీ
...............................
న ................... ఆవఁజ
.........................ఘ
బ ........................ ఆ
.................... ఆవజ
మ క ................... ల
............................. ట
............................. ఝ
ళ ...................
వడం ................... ఆ
.....................
........................ త క; కణిణ్
.............. క ॓
దడం ...................... మస
........................... ప
................ ; ం
.........................
పం ................. ;త క
పం,ఆ రం ..............
పకం ................... ఓర
ండవ ...........................
ం ంత .................... వణా
ం .................................
క ......... ం డ; ం
య ..........................
ఁ చ .............ఉ
వడం ......... ఆ
ప ...............................భమ
...............................
.............................. స
ౖ ....................... జ
..........................
...............................
................. ॓; ఁ
య ....................... ం
క ................... ఉ ;
గం ..................... ॓;
గగస ........................... ॓
గ .......................
...................... ;
............................. సడ॓
............................. ర
క

లంచం .......................... ం క ............................ త ...... ;

లకష్ణా ........................ ణ్ క ................ క ............ ఊం ; ఉం
ల న ........ ద ; ల క ల సకం ........... గణే ౖ ౖ న .......................... ఊం
లవం ................... ం ఊ న ... ; ;
ం ....................... ఓర ..............................ఊ పం ................... /
ంత ...................... ............................... పల .........................
.......................... సఁ త ................ ం ; నర ప ..........................
గడం ................... ం తరం ................. రం ప అవయ ....
ట ........ ం ॓ .................... ణ్; న ఆం
............................. ం ................................. బ .....................
భం ...... ; ............................. వ య ............................
ం .................. క ం ............. హ హం, .......................
..........................
అవడం ............. ............................జ

వంకర ................... ; వంచద న ..................నవఁజ వంటకం ...................... ం

వం య ................. ంగణ్ వం ................. క వం న, ర ...............తం
వం ల .............. ల వంట .......... ల వంద .................................
వం ...............................న వంట ............... వందల .............. హప
వం
వం ......................... నవ
వం .........నవ ఛఁ
వంశం ........... ; ; వ
వంశకమ .....................
వక .............................
వగ ..............................
వ ............................... ఆ
వ ం ..................... ఆ ప
వ ......... ఆ ;ఆ
వ భమ ............. /న
వ ................ /న
వడ .................. ఝ
వడక ......................... ణ్
వడగం ......................
వడ న ...................... ణ్
వడం ............................
వణు ........................
వ .......................
వదల .........................
వ న ........................
వ ....................
వ .......................
వ ......... భ భ
వ ..........................
వ ౖ న ............
వద .............................. ఢఁ
వ ............................... మ
వయ .............. ఈ ; ఉమ
వయ వ న వ .భ ఆ
వరద ........ ; ం ;
వరస ............................ ం
వరస ........................
వ .................................
వ స .............................
వ కరణ ............
వణ్ ం .................... ళ కఁ
వరం .............................. ణీ
వల ..............................
వలస .............................లదణి
వలస .....................
వల ............................... ణ
వలం ట ................... టం ర
వల ........................వం
241 చ
వ ంచడం, ప డం ..... ప చ ల ...............ఆ
వసంత లం ............. న సం ..........ఙా సం
వస గృహం .............. ఠ ణొ డ యబడ . వ క జ
వ ... వ క డ ..................... క
వ .................... ఆ ఁ డ ............ ఁస
వ ం ............................ఆ ..........
వ న .................... ఆవఁజ న వ
............... బ ; .........................
ఁ ం ........................ ం న . జ
న ........................... ......................
.......................... ఁ ................... ణా॓
.................... ఉం ం ............
డడ ................. ఇస .....................
న ..................... జ ............................ క
............................... గ దల యడం ..........
వరణం ......... వరణం ............................
ణి ం ...................... బ తం ..................... ం
బ ం ..............బ క తడం ............................ ॓
న లం ... వ ;వ ...............................
న ల .......... ల ......................... తర
........................... అ ...................... కరం
................... యత ...................... మ
ర ............ ; ధ ంసం ...... ॓
......................... ఉం నబడ ................. అ
జ ం ..................... థ ం న .అ వ ఁ
.................................. ఓ
లడం ....................... భ ................ మ ; సమ
......................... .............. మ న
.............. న దఁ; ళఁ దం .......................
............................... ఓ న ......................
సన ............................ ఁ ట ......................... వ
సన వడం ............ గం పవం ........................... ం
సన ................ గం భ ............................ రణ్
స క ............. లంచఁజ నం ................... హ
హనం .......................... ం ...........
ంత ............................ జల ర .................
ం .......................... ర ం .......................
ంద పర .......... ంద ర ం ................
పర మం ......................
ర .... గ ం ...........
ణ్ ఁ గహం ....................... మ ..................... అ
రణ ..........స ం ...........................
ర: ............ వణె చ ..............
 నత
నత ............................. భ
వ ................ మ ;
ౖ న, సవంతౖ న,
ౖ న ............... ఖ
............................. ణం
వరం ...................... క
వరం ......... ళ కఁ
వ ం ................ దఁ
హ మ త వం .........
హం ......... ; న
త ................... న
షౖ న ......................... ఆ
షం ....................... ద ; వ
షయం .......... మతల ; ఖబ
దం ........................
దభ తౖ న ... ం ఛఁ
సన కర ...................... ం
సరడం ................ ం
....................... ంచ
........................ క
............................ బ
ట ...................... ం॓
రం ..................... ప
రౖ న .......... ప
సృత .........................
సృతం ........................ ప
టనం ............ ట ప
స ృ ......................
.................................. ఆ
.............................
........................
ర ం ...................... ఇం యం
ల ం .......... జ
ల ం ....... జ
.............................. క
.............
, ........................
యడం ......
వృ డటం నఁ
ంట ............................. రఁ
ంట . జ ; జ ;జ
ం ............................
ంబ ........................... రఁ
242 నం
డ కర త ....... గం ..............................
డ ........................ గం ............... ద ; ద
తకడం ................... ం గవంతౖ న ..................... జ
ం ; ం ; ం ఉం ........................థ
, , ం ం ఉం ........................
దజ ........................ ఛణ॓ ట ..............................
నక .......................... చ ఁ డటం .....................
నక ..................... ........................
న ల ...................... రఁ ...............................
......................... రఁ ...........................
క ............................ రఁ ....... ఫ
క ........... న స క ..............................
న ............................. ణి ం ..........................త
.............................. ........................ ;జ
........ ॓ ॓ .....................
క ...... హ పడడం ................ టఁ
................ హ ;బ నగ ....................... చణా
............................ హ ప .................. వఁ
ల ....................... ; లం ...........................హ
ల క కటడం ..... క .......................... లచ॓
ల రం .. క ద ................ ఆం
.......................... లట॓ , ............................ ఆం
కణు ......................... ..................................
ం ......................ల ............................ ఆం
...................... శ ............................... క
....... ం ;వ ; ం ప .. ఫం
ం॓ ం
.................... వ ౖ ద ద ........ క ప
ల .............భ ౖ ......................ౖ
ల న ................ డప ౖ .................. ; వ ;
ల ................. ౖ రం .............................
ల ం ........... ; ......... ;
........................ లస ణ్ వ క .................... క
ళ ం ......................... ఁవఁ వ ...... ఆ ; ఆ ; మ ;
ఉం ......... ణు ణ
వడం ............ చ వ ............ ఆ
ళ ం .......................... వ గత .................... నఁ
............................. వ క క ం .......... వ
.............. ; డగ వ కం ......................
రం ...... గ వ ం .................... వ
........ ఁ అ ఁ ఁ వ వ యం .............
వ .......................... స ం ........
గ ప హం .......... నం ................. ప
 ర లయ 243 స యం

ర లయ .. ం ................... చ మం ................ క ర
ంచడం .................. హం ..................... మ త .............................. లకణి

శ నం ...................... సమ ణ్ సనం న వ ంత ...................... వ ంత

శ క ............. ల ట ...........................
శ ....................... శ ణ్ కష్ణ ..... ఛ య ; కష్ణ్ లం .............................. ణ్
శ ర .................... వ కష్ణ ఇ ...................... ం ..................... ం
శస త ................... ఆ శ వస ................ ప ప
రకం ................... జం ........... ర

సం ...................... క స ........... సరళం ............... ం

సం ....................... స వం ....................... సరసతగల .................. మస
సం తం ......................... సజ ................ సర .. ం ; త
సంక ం ................ ఆవజ సడ ................... స యడం .................. సద
సం త ప కరం సం త స వ ................... ; సత స న ............... స
సం తం ............................ సన ........................ స త .............. న న
సంఘం ........... మ ; సంఘం సన కం ................... ఁ స ..................... ఆ
సం ..................... ; చం స ....................... స స ........... ఆ ॓
సంత ........................... అంగ సమతలం ...... స ; ఆ స ....................
సం హం ................... సమ ................. బ బ స ....................... స క
సం హ ................ సమయం ....................... స పడక ......................
సంపద ...................... క సమయ .............. ఘ స ప .... వ ; వజ
సంప .. ;అ సమ ................. నఁ స వడం ...............
సంపర ం ......................... భ సమర ణ ....... ; స హ ........................
సం ం ................... క సమ ం ..................... స ..................... స
సం ర ణ్ ం ....................... సమ ం ............... ॓ స ................. సద ;
సం ర ణ్ ం ......... ; భ సమస ............... ఖ ; సర ం, ..................
సంప ం ........................ భ స రం .......... ఖబ ; సర ం ........................ ;
సంబంధం ............. ; స జం ........................ జగ సర ...............................
సంభ ం ........... ప స ...............మ ణ్; సవ త .......... ;
సంవత ర .................. వర స .......... గ ం సవ ం ..................... స క
సం రం ...................క స .... మ ణే ట స ........................... స
సం నం ...................... స నం ........................ స సహచ , ........ బ బ
సం ప .... భం జ స క ం ............. ఢఁ క సహజం ................. ద ద
సగం .............................. ఆ స పం ........................ ఢఁ సహజౖ న ..................... స
సగం కన త వ ... ఆ క స దం ............ సంద స యం ..................... ఆస
సగం ................ ఆ స హం .... మ ; ం స యం ........... ;గ
 ంత ప
ంత ప ............. స
ంప యం .........
........................బ
కిష్ ...........................గ
గ యగల ......... స
గ .........
గ ........................... బ
న .............. ప
ం ...................... లఁ
త ం ............ ఢఁ
మరస ం .........
న ................... ద ద
ప ం ..................... ఢఁ
యం ల .... ం
యంతం .................... ం
రం ...........................ఒ
............................... హప
.............
ం ం .............
ంహం ....................... ం
ంహ రం .........
...............................
.........................
ఫలం .................. ఫ ంత
.................................
ందరౖ న ... ఆ వజ
గంధ దవ ం ................అత
.......................... అం
.................... అం
హంత .............
హ ........................... హ॓
హత ....................
హ .............................
244
ఁ ండ .....................
;ఇ ...........................
.............. ణీ
న ........................... న
న ం .......
ప .... లం ఛఁజ
ం ........................ వ
........................
...........................
ఇ .........
ఆ ......................
సృ ............. ట ; దక
నగ ....................... గ
ల ............. ం ;
ల .............................
క ం ................ ం
ద .............................
.................................
వ .................................
ౖ ............................. ౖ
ౖ గ ............................. మ
ౖ ...........................
ౖ న ం ........................
................... త
ంౖ న ....................... మ
ర య ................... ం
.........................
కడం ...........................
............................
జ .................
జ డటం ... ఆ
రం .............................
ంస ..........................
పండగ
ద ...........................
ద .....................
ం మ ..................
మ తనౖ న .............. నస
సంభం .......................... థం
మత .....................ఆ స
సల ...........................
నం .............................
ం న ..................
................................ త క
తం .................
రౖ న ......................... టక
నం ....... చ ; హం
.............. పణ్
స ందన ........................ ద
స షం ................ ఆ
స ృహ ................ ;
స ృహ ఉన దశ .. చఁ
టకం ......................
స ృ పం ...........
స ం ......... ;
వం ........................
స తంత ........................ఆ
స రం ...........................
స ల ......................... ద ॓
తంత ం ............. స తంతం
రం .....................
చ ............................
చ ం .............. చ
॓ చ క ..................... ధ
చ క ......... చ
పండగ ..................
ఆంగ గ
English Section
abide 247 appreciate

A
abide v. ా మే ా ేర్ /vātēmā rēr/ afternoon n. ొ ప్ె ర్ /dopper/
ability v. జోర్ /jōr/ against n. ఆంగఁ /āṅgam̐ /; n. సమాన్క్ /samnāk/
able to see, in the way it is seen n. ేక /dēkaju/ age n. ఈడ్ /īḍ/; n. ఉమర్ /umar/
above n. ఉంచఁ /un̄cam̐ / agree మానల్ ఁ /mānlam̐ /
absent ాకాల్ /nākāl/ agriculture n. ె ా /yesāmi/
absorb v. ఖిం ా ొ /khin̄cāgo/ alarm n. ధ క్ /dhamki/
abstract concept adj. మాలం ఛఁజకో /mālaṁ cham̐ jakō/ alcohol n. ం ీ ి /sīndi/
acacia tree బొ మ్ ర్ ఝాడ్ /bommōḷīr jhāḍ/ alcoholic n. ి ట్ /piyōṭ/; n. ిమామ్ /rimmā/
acceptance n. మా ేర్ /mānēr/ align n. భ ెగ్ /bhaḷge/; v. హుబాడ్ /hubāḍ/
accession n. భ ెగ్ /bhaḷge/; n. వ్ ీ కార్ /svīkār/ alike adv. కూబ్ ఆచ్ /kūb āc/
accident v. ఠకక్ర్ /ṭhakkar/ all pron. ే /sē/
accidental adj. అ ానక్ /acānak/ alone n. ఏకోల్జ్ /ēklōj/
accidentally adv. అ ానక్ /acānak/; aloof adv. ఏకోల్జ్ /ēklōj/
adv. అ ానక్ /acānak/ altogether adv. ే /sē/
accost v. బోల్ /bōl/ altruistic adj. ఇమా /imāni/
account ఖా ా /khātā/ always pron. కనన్ /kanna/
accusing someone బద ామ్ ా ేర్ /badanām pāḍēr/ amnesia n. భులాజ్ ేర్ /bhuljāyēr/; n. భూలేర్ /bhūlēr/
acquiring v. ాప్ పటేక్ర్ /pāp paṭkēr/ among the stones adv. ాటామా /bhāṭāmā/
acre n. ఎకర్ /ekar/ amulet n. మం ొ ాయ్ /mandoḷyā/
acrid n. కు ి /kuḍi/ analyse v. ఁస ా ర్ ే /hām̐ sa pāḍēr/
across adv. ఆ ో /āḍō/ ancestral adj. తం ాయ్ /tantyā/
active adj. ఛఁప్కే ి /cham̐ pkēsi/ and conj. ఉ జ్ /ujji/; conj. వ జ్ /vajji/
actual n. అ ిల్ /asli/ anger n. స్ ీ /rīs/
adamant adj. నసలోడ్ /nasalḍō/ anklets క ె /kase/ n. ఘు ర్ా /ghugrā/
adjacent adj. ఢఁ /ḍham̐ yi/ announce v. ఎలాన్కర్ /elānkar/
adopt v. ో న్ ే లేలఁ /gōdēn lēlam̐ / annual n. బా మ ి ాస్ /bārimās/
adoption n. ోద్ /gōd/ answer జ ాబ్ /javāb/
adoptive mother ా జకో యా ి /pāḷījakō yāḍi/ ant n. కీ ి /kīḍi/
advance n. బయా ా /bayānā/ antelope n. /citili/
advise ాయ్న్ కఁ /gyān kam̐ / anterior adj. ధర్అ ి ియా /dharagiḍiyā/
advocate v. బ స్క ే ొ /bayiskarēro/ anybody కే వ ో /kētivatōyi/
aeroplane n. హ ా /havāyi/ anyhow కు ఁ /kuyim̐ ti/ adv. పకాక్ /pakkā/
affectionate child హూఁ స్ ే ర్ బేటా /hūm̐ ssēr bēṭā/ anyone pron. కుణి /kuṇiti/ కే /kēniti/
affectionate words n. టి ా ే /mīṭi vātē/ anything adv. కుణ ి /kuṇasiti/
afraid v. చమక్ /camak/ anytime adv. క ాన్ ో /kannāyitōyi/
Africa continent ఆ క ిర్ ా ఖండం /āphrikā khaṇḍaṁ/ apology n. మా క ి ర్ /māphikar/
after adj. ప చ్ ే ర్ /paccēr/ apple ప ే ు /sēpu/
after coming adj. ఆన్ /ān/ application v. రకాడ్ /rakāḍ/
after estimate అం ాజొ ేక్ /andājo dēk/ apply v. ావజ ార్ /cāvajatrā/; v. పు ోవ /purōvajū/
after telling adv. కన్ /kan/ appoint v. రకాడ్ /rakāḍ/
after throwing ఖాయ్ంచన్ /khyān̄can/ appreciate v. ా ిఫ్ /tāriph/
approach 248 bath
approach n. గలమా /galamā/ ి ా ఖండం /āsiyā khaṇḍaṁ/
Asia continent ఆ య
appropriate adj. ావజ ార్ /cāvajatrā/; ask v. ధప్ /dhap/
adj. పూరవ్జ ార్ /pūrvajatrā/ ే /savāl pūn̄cēr/
asking n. స ాల్ పూం ర్
approximately adv. ైఁ ైఁ ి /ḍhaim̐ ḍhaim̐ si/ asthma n. స /mōsa/
apricot జాంబు /jāmbu/ at adv. లారఁ /lāram̐ /
apropos adv. ే ానఁ /vēḷānam̐ / at that time n. ఓ ే ామా /ō vēḷāmā/
aquatic n. ాణీ /pāṇī/ attach v. చుంటాడ్ /cuṇṭāḍ/
archaic adj. ాయ్ ార్ /pyānār/ attain v. త్లఁ /jitlam̐ /
architect n. ాం ే ా ో /bhāndēvāḷō/ attend v. భ ెగ్ /bhaḷge/
aristocrat n. ధ య ి ా /dhariyā/ attention n. ాయ్న్ /dhyān/
arm n. ఖ ొ /khavo/ attire v. ొ ార్ /sodār/
armpit n. కాంకో /kāṅkō/ attitude n. కణిణ్ /kaṇṇi/; n. ొణ్ /goṇ/
army n. ి ా /sipāyi/ attraction v. ఖాయ్ం ేర్ /khyān̄cēr/
arouse v. జ ా ొ /jagāvo/ attractive adj. వ్ ో ా ో /jīvtōḍārō/
arrange v. సదర్ /sadar/ సవలత్ /savalat/; aubergine n. ాయ్ంగణ్ /vyāṅgaṇ/
v. ొ ార్ /sodār/ auction హ ర్ాస్ /harrās/
array v. ొ ార్ /sodār/ augment v. కులా /kulā/
arrest n. ర ి త్ ార్ /giraphtār/ aunt n. మా /māmi/; n. ాసు /sāsu/
arrival n. భ ెగ్ /bhaḷge/ authority ాయకీమా /nāyakīmā/
arrive; come v. ఆ ే /āyēr/
ర్ auto n. ఆటో ి ా /āṭōrikṣā/
artist n. తర్కార్ /citrakār/ avert v. థమాడ్ /thamāḍ/
as adj. ఓరన్ /ōrnayi/ awaken n. జాగన్ /jāgan/
as lengthy adv. లాంబో ో /lāmbōsō/ away adv. పర్లేవు ి /parlēvuḍi/
as per law adv. ాయ ే /nāyamēti/ axle n. ఇరుసు /irusu/
ash n. ాక్ /rāk/

B
babble v. భడ్భ ియా /bhaḍbhaḍiyā/ bandage ాటొట్ /pāṭṭo/
babbling బకొర్ /bakro/ bandicoot n. ఢూఁస్ /ḍhūm̐ s/
baboon n. హణుత్ /haṇut/ bandy v. కె ా /kerā/
baby n. బాళక్ /bāḷak/ bang n. బందుకేర్ ోట్ /bandukēr cōṭ/
back n. పూటొ /pūṭo/; adj. ాయ్ ార్ /pyānār/ bangle n. బం డ్ ీ /baṅgḍī/; n. ి ి /sisi/
back pain ావ్క్ దుక్ ి /chvāk dukri/ bank n. కొ ొ ా /konorā/; n. ద ి /dari/; n. ాళ్1 /pāḷ/
backbone n. ావ్కేర్ హ ాక్ /cvākēr haḍkā/ barber n. ా /nāvi/
backward adv. లారఁ /lāram̐ / bargain n. ల్క ేర్ /mōlkarēr/;
backyard n. ఖేత్ /khēt/; n. ా ి /vāḍi/ n. ల్క ర్ ే /mōlkarēr/
bad v. ఖ ాప్ /kharāp/; adj. ఖ ాప్ /kharāp/ barking n. బ ొర్ /basro/
bad looks from others n. నంజర్ /nan̄jar/ barn n. ాబ్ /gāb/
bag కో ల్ /kōtli/ n. చం /can̄ci/ barren n. ప ావ్ /paḍāv/
balance n. తకిడ్ /takḍi/; v. బ ోబర్ /barōbar/ base adj. తళ్1 /taḷ/; n. బు ా ి /bunādi/
ball n. ెండు /ceṇḍu/ basil n. ొ చ్ఁ /toḷcim̐ /
ball of string adj. ే ా /ḍhērā/ basket ఓలాడ్ /ōlḍā/ n. ోలాడ్ /vōlḍā/
banana n. కే ా /kēḷā/ bassia n. అంబా ీర్ ా జ్ /ambāḍīr bhājji/
band n. ాడ /nāḍa/; n. బాజా బజం ల ర్ ు /bājā bajantrīlu/ bath n. హం ో /haṅgōḷi/
bay 249 blockade
bay n. ా డ్ ో /rātḍō/ bereavement n. ఖోలొద్ /khōldo/
be v. ే ా /vējā/; v. ర్
జ ే /vēr/ besides adv. న ో /natō/
be concave n. ఖోబొ /khōbo/ bet n. ెరత్ ు /sertu/
be stuck v. ాంకొడ్ /sāṅkḍo/ between adj. వ ేచ్ల /vaccēla/
beam n. ో /dōni/; n. లాకడ్ /lākaḍ/ beverage n. ాణీ /pāṇī/
bean n. ాలొ /vāloḷi/ big adv. అ ామ్న్ /asmān/; adj. పకొక్ ావ్ ొ /pakkocvāḍo/;
beard n. ావ్ ి /ḍvāḍi/ adj. టో /mōṭō/
beat n. ోట్ /cōṭ/; n. ల ా /lagā/ big ant మకోడ /makōḍa/
became good v. ఆ ొచ్ ే ొ /āccovēgo/ big bundle of hay ప ా ేర్ ా /parāḷērvāmi/
because adv. హనుకన్ /hanukan/ big needle సూ /sūyō/
because of conj. కాణణ్ ఁ /kāṇṇam̐ / big spoon n. కొ ొచ్ /korco/
because of that జ ాన్జ్ /jannāj/ big tiger n. జ ావర్ /janāvar/
becoming bankrupt కా ి ె ొ /bhikāri yego/ big water container for drinking water n. కో డ్ /kōlḍi/
becoming fat జా ో ేర్ /jāḍōvēr/ big way adj. టో ొ /mōṭōso/
becoming separate v. టాళ్ /ṭāḷ/ bight n. ఫం ొ /phando/
becoming unconscious ఘే ి ఆ ెర్ /ghēri āyer/ bile n. గు డ్ /gumḍi/
bed n. ొ ిడ్ /godḍi/; n. వ ాణో /vacāṇō/; bind v. ాం ి ో /bhāndinō/
v. స ారద్ ఁ /savārdam̐ / binding n. మ్ె ా ి /jimmedāri/; n. వ ర్
bedspread n. ద ె ద్ ర్ /ceddar/; n. జంఖాన /jaṅkhāna/ అటట్ /vayir aṭṭa/
bee n. ఫూం ా /phūndā/ bird n. ట ి ట్ /piṭṭa/ ిటట్ ి /piṭṭi/
beed n. లా డ్ /lālḍi/ bird of quail genus టో యా /ṭōliyā/
before adv. ఆంగఁ /āṅgam̐ /; birth n. జనమ్ /janam/
adv. ధర్అగ య ి ా /dharagaḍiyā/ birth defect ాయ్ణోహు /gyāṇōhuyō/
begging n. క్ /bhīk/ bit n. తునక్ /tunka/
beginning n. సురు /suru/ bitch n. కొ ర్ /kotri/
behave v. చఁలా ేర్ /cam̐ lāyēr/ bite v. ాంట్ /gāṇṭ/
behind n. ాచచ్ఁ /pāccam̐ / bitter adj. కు ి /kuḍi/
being affectionate n. ఖూబ్ఆచ్ /khūbāc/ bitter gourd n. క ేలా /karēlā/
being at the back లారఁ /lāram̐ / bit; piece; strip n. ేడ్ /pēḍ/
being conscious జాగ్ ోచఁ /jāgrōcam̐ / black n. కా ో /kāḷō/; adj. కా ో /kāḷō/ మసళ్ /masaḷ/
being ill తంజొర్ /tan̄jro/ blacksmith n. కమార్ /kamār/
being itchy భళ్భ ా ేర్ /bhaḷbhaḷāyēr/ blade n. ప త్ /patti/; n. మకాక్ /makkā/; n. స ర్ా /sarrā/
being proud n. మ ిత్ /masti/ blanket n. ఘూం డ్ ి /ghūṅgḍi/
being rough adj. ఖాం ా ో /khān̄cāḷō/ blast v. ోడ్ /phōḍ/
being spread n. ఝమ్జా ేర్ /jhamjāyēr/ blaze n. /hōḷi/
being sticky గూం ేర్ ై /gūndērnai/ blazer n. కోట్ /kōṭ/
believe v. ావ్స్ /viśvās/ bleat v. గుణస్ ొ /guṇasro/
belly n. ేట్ /pēṭ/; n. ఫూ యా /phūliyāyō/ bleeding from wound n. ాద్ /rād/
belongings n. జాఁ జాత్ /jām̐ yijāt/ blend v. భ ెగ్ /bhaḷge/
beloved v. ాలో /vālō/ blight n. కొ ా ి /kośāri/; n. ోగ్ /rōg/
belt n. పటెట్ ా /paṭṭeḍā/ blind adj. ఆం ి /āndi/; adj. కాణో /kāṇō/
bend v. న ాదఁ /navādam̐ /; v. నవ్ /nav/ ా ో /vāḷō/; blind belief n. ఆం మ ి ా ర్ే /āndimānēr/
n. ాళ్ /vāḷ/; v. ాళద్ ఁ /vāḷdam̐ / block n. గ ా ేర్ /bigaḍāyēr/
bends n. నవన్ /navan/ blockade v. ఘేర్లొ /ghērlo/
blood 250 bygone
blood n. లో /lōyi/ breeze ళ్ /śiḷ/
blouse n. కాం ళ్ /kān̄cḷī/ brick ఇటిక /iṭika/
blow n. ఫుంకార్ /phuṅkār/; v. ఫూలే ో /phūlērō/ bride n. న ేల్ ి /navlēri/
blue n. లొ /nīlo/ bright adj. ఝాంకోర్ /jhāṅkrō/; adj. వజా ో /vajāḷō/
body n. డ్ ా /jīvḍā/; v. మూ /mūyō/ bristle n. ోస /pōsa/
bog n. బాడ ా /bāḍavā/ broken టూట్ ీ /ṭūṭ gī/ adj. ఫుటేర్ /phuṭēr/
boil n. ఉక ర్ ో /ukaḷrō/; v. ఉకళ్ఁ /ukḷam̐ / broken hard coconut n. కా ల్ /kāclī/
boiled n. ఉకళ్ ీ /ukaḷgī/ brooks n. ఖా ాయ్ /khāḷyā/
boil; blister n. ో ా /phōḍā/ broomstick n. బాణిణ్ /bāṇṇi/
bolt n. లల్ /cilla/; n. బేడం /bēḍaṁ/; n. ళ్ి /vijhḷi/ brother n. ా /bhāyi/
bondage n. కటభ్ంద్ /kaṭbhand/; n. గులామ్ /gulām/ brother-in-law n. భ ో /bhanōyi/
bone హడక /haḍaka/ n. హ ాక్ /haḍkā/ brush n. కులా /kulā/; v. మాంజ్లఁ /mān̄jlam̐ /; n. లూ /lū/
bookshelf ైర్ అ ర్ా /vair arrā/ brushing మాంజేర్ /mān̄jēr/
boot n. ే /jūtē/ bucket n. బొకెక్న /bokkena/
bore n. కటా ొ /kaṭāḷo/ Buddhism adj. బౌదద్ జాత్ /baudda jāt/
born adj. హు /huyō/ buffalo n. ాయ్ఁ ా /bhyām̐ sā/; n. ాయ్ఁ ి /bhyām̐ si/
bossism హుకమ్త్ /hukmat/ bug n. కొ ా ి /kośāri/; n. న ల్ /nalli/
bottle v. లొటిమా పకడ్ /loṭimā pakaḍ/; n. ి ి /sisi/ building up the fire ఆంచ్ జా ాకర్ /ān̄c jādākar/
bottom adj. హేటఁ /hēṭam̐ / bulb n. బుగగ్ /bugga/
boulder n. ాట /bhāṭa/ bull n. బళద్ /baḷad/; n. ాం ియా /sāṇḍiyā/
bounce n. ధకాక్ /dhakkā/; v. వచక్ళన్ bully n. ర ేటు /raḷēṭu/
ప ేర్ /vackaḷan paḍēr/ bump n. ో ా /phōḍā/
boundary n. ఇలాకో /ilākō/; n. ెటట్ ు /geṭṭu/; bundle n. ాళ్1 /pāḷ/; n. ోట్ /pōṭ/ ం ా /biṇḍā/;
n. ి ాఁర్ /sivām̐ r/ n. ా ో /bhārō/
bow n. బాణం /bāṇaṁ/ burly adv. జా ొ /jāḍo/
bow before god n. ోక్ /dhōk/ burn v. బా ేనఁ /bāḷēnam̐ / బాళ్ /bāḷ/; v. భూంజ్ /bhūn̄j/;
bowl v. ర ా ేర్ /raḍāyēr/ n. లా ర్ొ /lāgro/
box n. ి ా /pipā/ బు ిడ్ /buḍḍi/; n. సందుక్ /sanduk/ burning v. బ గ్ ో /baḷgō/; v. బ ర్ ోచఁ /baḷrōcam̐ /
boy n. ావ్ ా /chvārā/ burning fire v. లా ర్ొ /lāgro/
boyish adj. ాన్కా /nānkā/; adj. ోళక్ /bhōḷka/ burnt n. బ గ్ ో /baḷgō/
bracelet n. కొలాడ్ /kolḍā/; n. కొలాడ్ /kolḍā/ కోలాడ్ /kōlḍā/ burrow దలాడ్ /dalḍā/ n. జ్ ే /vēj/
brain n. ేజొ /bhējo/ bury n. ాడ్ /gāḍ/
bran n. చూ ొ /cūro/; n. ొటు ట్ /poṭṭu/ bush బొ ాక్ /bockā/
branch n. ావ్ /ḍvāḷi/; v. ాంకాఫూట్ /phāṅkāphūṭ/; business organization ాయ్ ార్ /vyāpār/
v. ాటే ొ /phāṭēro/ bust n. ాఁ త్ /chām̐ tti/
branching n. ాయ్ గ్ /phyālgi/ but conj. నపణ్ /napaṇ/; adv. లపణ్ /lapaṇ/
brass adj. ి ల్ ొ /pitlo/ butcher v. కాటేర్ /kāṭēr/; n. ఖటిక్ /khaṭik/;
bread n. బాటి /bāṭi/ n. ఖటిక్ /khaṭik/
break v. ోడ్ /tōḍ/; v. ోణాక్ /tōṇāk/; v. ఫూట్ butter n. నూణి /nūṇi/
ో /phūṭ gō/; n. ఫూట్ ో /phūṭ gō/; v. ోడ్ /phōḍ/ buttocks పూంద్ /pūnd/
break it v. టోడ్ ాకో /ṭōḍnākō/ by the side of n. ామ్ /sām/
breast n. బ చ్ర్ /baccir/ by threatening v. చమాక్న్ /camkān/
breath n. ాఁస్ /vām̐ s/ bygone v. బుజర్ ొజకొ /bujargojako/
breed n. జాత్ /jāt/
cabbage 251 climate

C
cabbage n. కాయ్బే /kyābēji/ characters n. ొణ్ /goṇ/
cabin n. అలామ్ర్ /almār/ charm v. మంతర్ మార్ /mantar mār/
calf n. కేలడ్ ా /kēlḍā/ charming adj. ఆ ోచ్ ికావజకో /āccōdikāvajakō/
call n. పకార్ /pakār/; n. బలా /balā/; charmingly adv. లా ే /lāḍēti/
v. ంక్మార్ /hāṅkmār/ chase v. భ ాక్ ే /bhaḍkāyēr/
ర్
calm v. సమ్జాఁ /samjām̐ / chase by running డపట్ /ḍapaṭ/
camel n. హుంట ి /huṇṭaḍi/ cheated adj. ోకపడ ొ /dhōkapaḍago/
can be given ే ాసు /dēvāsu/ check n. ఖావ్లే /khvālē/
can get it v. లా ె ారు /lāyesāru/ check out v. ేకె ో /dēkerō/
canal n. కాలావ్ /kālvā/ checking attendance ఆ ే ేక్ /āyēju dēk/
cancel v. ఖులా ాక్ /khulānāk/ cheese n. బ /baḷi/
cancellation n. రద్ /rad/ chest n. ాఁ త్ /chām̐ tti/; n. హీక్ /hīk/
candle n. మాయ్ణేర్ ీ /myāṇēr dīyō/ chickpea n. ెన్గయ్ /cengya/
cantankerous n. క ెంకి /kaḷeṅki/ childbirth n. ీ ే /pīḍē/
capability n. ఆ సత్ /āyisat/ children n. ఛు ాపర్ /chucāpar/
care n. అటక్ ే /aṭkaḷēti/ chilly adj. మ ాచ్ /marcā/
carefully adv. ల ీ ొ /ḍhīlo/ chimera n. ాలొ/నకామ్ /ṭhālo/nakām/
carelessly adv. బగర్ అటక్ ే /bagar aṭkaḷēti/ chimney n. ధూ ే ొ బొంగు /dhūyēro boṅgu/
carpenter n. ఖా త్ /khātti/ chip n. టొకాడ్ /ṭokḍā/; n. డ్ ే /pēḍ/
carpenter's adze n. బా ష్ా /bārṣā/ chisel n. ఉ /uli/
carriage n. ఢంగ్ /ḍhaṅg/ choice n. ఓట్ /ōṭ/; n. చు ర్ ేల్ /cunlēr/
carve v. ోల్ /chōl/ chop v. ఫర్ /phar/
case n. కారణ్ /kāraṇ/ chops n. ే ొ /chīrēro/
cash n. నగద్ /nagad/ chronicle n. ె ార్ /penār/; n. ాయ్ ార్ /pyānār/
cashew nut tree n. భలామార్ ఝాడ్ /bhalāmār jhāḍ/ chutney n. అ ార్ /acār/; n. ఖావ్ ి /khvāḍi/
caste n. క ాల్ /kaḷāl/; n. జాత్ /jāt/ cinder లూ ి /lūḍi/
cat n. స్ి /bissi/ cinema n. ల ి ామ్ /silmā/
catch n. పకడ్ /pakaḍ/ circling n. ంటోర్ /viṇṭrō/; n. ంట్ /vīṇṭ/
caution n. వకత్ /vakat/ circular; rounded; spherical adj. ో ాణ్ /ghōḷōsāṇ/
cavity n. ఖోబొ /khōbo/ cistern n. డబోబ్ /ḍabbō/
cease v. ోడ్ /chōḍ/ city n. ామ్ /gām/; n. ార్ /ṣār/
cemetery n. మ ాణ్ /masāṇ/ claim v. ీస ాంద్ /pīsabhānd/
centipede n. జోగ్ /jōg/ clan n. ా ా /pāḍā/
chafe v. ఆగ్ బూక ి /āg būkari/ class n. తరగత్ /taragat/
chaff n. బా డ్ /bālḍi/ classifications n. టాళ్ ాకేర్ /ṭāḷnākēr/
chain n. ాంకడ్ /sāṅkaḍ/; n. ర్ /hār/ clay n. మా ేరధ్ ూడ్ /māḷērdhūḍ/
chair n. కు చ్ ి /kurci/ clean n. ాఫ్క ర్ ే /sāphkarēr/
chameleon n. ాకొణ్ ొ /ḍākṇo ghōḍo/ cleanliness n. చ ార్ /catrāyi/
chance n. అదన్ /adan/; n. ేకన్ /dēkan/ clearly adv. కూబ్ ఆచ్ /kūb āc/
chant v. బోలే ో /bōlērō/ clerk n. గుమ త్ ా /gumastā/
character n. ఆంక్ /āṅk/; n. ొణ్ /goṇ/; n. ొణ్ /goṇ/; clever చలాకి /calāki/
n. ా /niśāni/ climate n. ా ావరణం /vātāvaraṇaṁ/
climb 252 cream
climb v. చఁడ్ /cam̐ ḍ/; v. చఁడ్ /cam̐ ḍ/ conglomerate n. త ియా /tariyāyō/
close adj. ఢఁ /ḍham̐ yi/ connection n. ా ొ /nāto/
cloth worn around waist n. ో /dhōti/ connects n. కలప్ /kalap/; n. ే ే /bhēḷē/
cloths n. ల ొకాడ్ /latokḍā/ conscious n. ోయ్ /sōy/
cloud n. ాజళ్ /vājaḷ/ consciousness భు /bhuḷi/ n. మాలం ే ి /mālanvēgi/
cloud of dust n. అం ొ ో /aṅgoḷō/ console v. సమ్జాఁ /samjām̐ /
clout n. కొ ోటి /kocōṭi/ consolidate v. ఏక్క ర్ ే /ēkkarēr/
cloves n. లూంగ్ /lūṅg/ constituted adj. మాం జ ె కో /māṇḍejakō/
coarse brown sugar n. ోళ్ /gōḷ/ consult v. భ ెగ్ /bhaḷge/
cock కుకొడ్ /kukḍo/ contact n. భ ెగ్ /bhaḷge/
cockroach n. కొ ా ి /kośāri/ contend v. లడ్ /laḍ/
cock's crow బాం ర్ొ /bāṅgro/ continent n. ఖండ్ /khaṇḍ/
coconut n. ారళ్ /nāraḷ/ continue v. వఁజకో /vam̐ jakō/
cold n. ీ /sī/; n. ీ ో /sīḷō/ control v. థమాడ్ /thamāḍ/
collapsed కూలో గ్ /kūlgō/ convenient adj. వజకొ /vajako/
collect v. వసూల్ క ర్ ే /vasūl karēr/ conversion n. బదలా ే /badalāyēr/
ర్
collection n. ె ే ా /bheḷībhēḷāyō/ converting n. బదలా ే /badalāyēr/
ర్
comb n. కాం స్ ి /kāṅgsi/; v. ా /vā/ cooking oil టొ ేల్ /miṭotēl/
combine v. ొ ా ొ /goḷāvo/; v. ాన్ /dhān/ cool v. ఒలా /olā/
combing n. ా ే ో /vāyērō/ cooling సలావ్ /salvā/
come v. ఆ /ā/; v. ఆ ోచూఁ /ārōcūm̐ /; v. ఆ ో /āvō/ coriander leaf n. ధణీయార్ ాన్ /dhaṇīyār pān/
come and get లా జకొ /lāyōjako/ corner n. కొ ొ ా /konorā/
coming n. ఆ ి /āri/; n. ఆ ోచూఁ /ārōcūm̐ / corpse ీ గ్ ా /pīngā/
command n. కే ో /kērō/; n. హుకుమ్ /hukum/ correct v. ాయాకర్ /sāyākar/
common; general adv. ాద ద ీ /sādasīda/ correcting n. సదర్ /sadar/
community n. జన్ /jan/ corrode v. ఖాలఁ /khālam̐ /
companion n. ాయ్ ొ /pyāro/ cot n. పలంగ్ /palaṅg/
compare v. ఫరక్ /pharak/ cotton n. రూఁ /rūm̐ /
compensation n. ిట్ ే /phiṭgē/ cough n. ఖాఁ ి /khām̐ si/
competition n. హ ెత్ /hapte/; n. డ్ /hōḍ/ counsel n. ఢంగ్ /ḍhaṅg/
complaint n. పకా ర్ ే /pakārēr/ count v. గణిత్ /gaṇti/; v. లెకొక్కర్ /lekkokar/
complete ఖుటాడ్ /khuṭāḍ/ course n. ాల్ /cāl/
compliant n. పకా ర్ ే /pakārēr/ court ాయ్య థ్ ాన్ /nyāyasthān/
compose v. జో ే ొ /jōḍēro/ cover n. ాంకిణ్ /ḍhāṅkṇi/; n. భూ ొన్ /bhūcno/;
comprise v. ా మ ే ా ళ ే ళ్ఁ /tārēmā bhēḷḷam̐ / n. భూజోణ్ /bhūjṇō/
compulsion v. జో ాబ్ర్ /jōrbār ti/ covered adj. బూరన్ ఛఁ జకో /būran cham̐ jakō/
compulsory v. కూఁ /kūm̐ yiti/; v. నఁ cow n. ా డ్ /gāvḍi/
తపఁ /nam̐ tapam̐ ju/ crab n. కాయ్ంకొడ్ /kyāṅkḍo/
conception n. బం ల్ ా /baṅglā/ crack n. ఫూట్ జా /phūṭ jā/; v. ోడ్ /phōḍ/;
conciliate v. కమా /kamā/ adj. టో ొ /mōṭōso/
condition n. త ిక /tarika/ cracks n. ర్ా /cirrā/
conducts n. ఠకుల్ /ṭhakul/ cradle n. హిం ొ ొ /hindoḍo/
confidence భ ోస /bharōsa/ crawl v. ో య ి ావు ాల్ /gōḍiyāvu cāl/
confirm v. కాటోట్ కర్ /kāṭṭō kar/ cream n. థ ి /thari/
create 253 demolish
create v. బణా /baṇā/ crying n. ో /rō/
creation n. పుటక్ /puṭka/; n. ె క ేర్ /pedakarēr/
ద cuckoo n. prop. కోబల్ /kōbal/
creature which eats snakes n. ముం స ే /muṅgēsa/ cucumber కాక్ ి /kākḍi/
credit n. నఁమమ్న్ /nam̐ mman/ cue n. ా /niśāni/
creeper n. ల్ ే /vēl/ cuffs n. ొలుచ్ /golcu/
creeping v. ొ ియాం ాలేర్ /goḍiyāṁ cālēr/ culprit n. ోర్ /cōr/
creepy adj. సర్కేర్ /sarkēr/ cultivated adj. ప ా ేర్ /pacāyēr/
crimson n. లాలొచటక్ /lālocaṭak/ culture n. జ్ /tīj/
cripple adj. టూంటో /ṭūṇṭō/ cumin n. ో /jīrō/
crocodile n. మంగర్ /maṅgar/ cunning n. కిలా ి /kilāḍi/; n. వటాక్రయ్ /vaṭkārya/
Crore n. prop. క ోడ్ /karōḍ/ cunning fox ఠ ె ా ొ ా ాయ్ /ṭhagevāḷo sāḷyā/
cross roads ఆ ావ్ట్ /āḍvāṭ/ ా ాయ్ /sāḷyā/
crossing లంగ్ /laṅg/ curry n. ొం ావ్ణ్ /noṅgvāṇ/
crow n. కాకల్ /kākla/ curse v. స ాప్ /sarāp/
crowbar n. గడడ్ ార /gaḍḍapāra/ custard apple n. ీ ాఫళ్ /sītāphaḷ/
crowd n. ఝూండ్ /jhūṇḍ/; n. మ ావ్ /maḷāv/; custom n. ఇ ిత్ /iḍti/
n. సణ్ /saṇ/ cut n. కాటేర్ /kāṭēr/ కొతర్ /kotar/
cruel adj. ా ి /pāpi/ cut one కటా ొ /kaṭāgo/
crush v. చు ొకర్ /curokar/ cutter with base కాటు ట్ /kāṭṭu/
crutch n. ాంకా ాళ్ లకీడ్ /phāṅkāvāḷ lakḍī/ cycle n. ైకిల్ /saikil/

dab n. కావ్ళ్ /kvāḷ/
dad's younger brother n. కాక /kāka/
damage v. కులా /kulā/; n. గ ా ే /bigaḍāyēr/
ర్
damp soil ే /bhīno rēr/
ొ ర్
dance n. ా ర్ ే /nācēr/; n. ాచ్ /nāc/
dancing n. ాచ్ /nāc/
danger n. ఆ ిత్ /āpti/; n. ోట్ /cōṭ/
danger; accident; casualty n. ఖ ార్ /khatrā/
darkness n. అం ా ొ /andāro/
darling adj. ాయ్ ి /pyāri/
dart n. ర్ /tīr/
dash v. ధరస్ /dharas/
dash; souse adv. ద ేక్ /dankē/
date n. ఖ జ్ ా /khajjurā/; n. ా క్
ి /tārik/
daub v. ొపడ్ /copaḍ/; v. ంప్ /līmp/
daughter n. బేటి /bēṭi/
daughter who lost her husband రం ా జ ి కొ
బేటి /raṇḍāgijako bēṭi/
dawn n. ప ాబ్ /parbāti/; n. స ా ో /savārō/
day n. ా ి /dāḍi/; n. ా ొ /dāḍo/; n. ఁీ
daylight n. ీ ఁ /dīyōm̐ /
daylight; sunlight n. జోత్ /jōt/
D
deafness బాయ్ ొ /byāro/
death n. మ గ్ ో /margō/
debilitate v. వం ద్ ె ొ కో /vaṅgdero kōni/
decayed state n. ప ావ్ప ిగ్ /paḍāvpaḍgi/
decent adj. ఆచ్ /āc/; adj. ారుజ్ /vāruj/
decision n. కేలేర్ /kēlēr/
declining n. బు త్ ోజా ో /buḍtōjārō/
decoration n. ొ ార్ /sodār/
deep adj. ఊం ో /ūṇḍō/
deep sleep n. ాయ్ ి ంద్ /gyāri nind/
deer n. /citili/
defeat n. గ్ ో /hārgō/
defer v. థమాడ్ /thamāḍ/
deficiency n. ఖోడ్/ఖోట్ /khōḍ/khōṭ/
deficiency; deficit n. కా ో /kāḷō/
deficient adj. బ ాబ ొ /banābaro/
degenerate n. బ ాగ ే ొ /banāgatēro/
delay n. ల ీ ొ /ḍhīlo/
deliver v. జణేర్ /jaṇēr/; v. ేర్ /dēr/
ఁ /dīm̐ yōm̐ / deluge v. డుబా ాన్క్ /ḍubāḍnāk/
democratic party పర్జా ావ్మయ్ ా ట్ి /prajāsvāmya pārṭi/
demolish v. కులా /kulā/; v. పటక్ దఁ /paṭak dam̐ /
demonstrate 254 drill
demonstrate v. పు ొ ాడ్ /puropāḍ/ diseased adj. ొక్ /dok/
dense adj. ాయ్ ొగచ్ /gyārogac/ disgusting adj. బలా ల్ ఢం ే ొ /ballā ḍhaṅgēro/
densely adv. ాయ్ ొగచ్ /gyārogac/ dish n. ాం ర్ ే /rāndēr/
dent n. కాట్ /kāṭ/ dishonesty n. బే ఇమా /bē imāni/
depart v. మ గ్ ో /margō/ dismantle adj. ఖులా ాక్ /khulānāk/
departure n. చలెజా ే /calejāyēr/
ర్ dispassionate adj. బగర్ కపటేర్ /bagar kapaṭēr/
depending n. అబా ి ర్ ే /abādirēr/ dispel v. ఖో ో /khō gō/
deport v. భ ాక్ ీ ె /bhaḍkādīne/ disperse v. భ ాక్ ే /bhaḍkāyēr/
ర్
depth ఉం మ ే ా /uṇḍēmā/ dispose v. బ ా /bagā/
derivation n. హూ ే /hūyēr/
ర్ disrespectful adj. బ ా మలా ే ొ /banā malādēro/
derive v. ఆ ేర్ /āyēr/; v. మం ా ేర్ /maṅgāyēr/ dissuade v. ేర్ /phēr/
descend v. హుతర్ /hutar/ distance ట ె ి /cheṭi/ దూర్ /dūr/
descendant; heir n. ల్ ే /vēl/ distribute ాయ్ంట్ /vyāṇṭ/
describe v. ఖోళన్ కఁ /khōḷan kam̐ / distribution n. ే ల ె ేర్ /dēmelēr/; n. ఁస
desert n. ఉ ాక్ ర్ డ్ /uskyār bīḍ/ ా ర్ ే /hām̐ sa pāḍēr/
desiring n. మాం ర్ ే /māṅgēr/ distrust n. గుమాన్ /gumān/
detail v. ొ ోడ్ దఁ /vodōḍ dam̐ / disturbance v. ంట్ ాంట్ /chīṇṭ chāṇṭ/
deteriorate v. నవస్ ొ /navasgo/ disunited adj. వ ీ ి క ాన్కెజకో /dīvaḍi karnākejakō/
devastate v. గ ా ే /bigaḍāyēr/
ర్ divorce n. మా ల్ ో ే ొ /māmlotōḍēro/
develop v. బ ావ్ణో /baḍāvṇō/ divorced person ొ ి ా ో /choḍichāḍō/
devilish n. ా ి /pāpi/ do v. కర్ /kar/
dew n. భరప్ /bharap/ do jumble అతత్ ర్ పతత్ ర్ కర్ /attar pattar kar/
did not go v. ోకొ /gōkoni/ do the damage v. ఖ ాప్ /kharāp/
died v. మూ /mūyō/ సమా ొజకొ /samāgojako/ doctrine n. జాత్ /jāt/
difference n. ఫరక్ /pharak/ ద్ ే /bhēd/ dog n. కొ ార్ /kotrā/
difficulty n. క ట్ా /kaśṭāti/ donkey n. గ ిద్ /gaddi/
dig v. ఖోద్ /khōd/ donor pron. ే ా ో /dēvāḷō/
dig a shallow in depth n. పుటికాయ్ /puṭikyā/ don't end v. పు ొకరమ్త్ /purokarmat/
digestion n. గ ే ో /gaḷērō/ door n. క ా ి /kavāḍi/
digest, get digested v. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/ doorbell n. క ా ట్ ి /kasāpṭi/
dire n. జ ద్ ర్ /jaldir/ doorway n. క ాప్ /kaḍpā/
dirt adj. మాయ్ల్ /myāl/ douse v. ఒలా /olā/
dirty adj. మాయ్ల్ /myāl/ downfall n. బూ గ్ ొ /būḍgo/
dirty hand ె ా ో త్ /meḷāḷō hāt/ drama n. ాటక్ /nāṭak/
dirty water గ ొళ్ ాణీ /gadḷo pāṇī/ draw n. ఖా ా /khānā/; v. ీస్ /gīs/
disability n. టూంటో /ṭūṇṭō/; n. వం ద్ ె /vaṅgdeni/ dream n. సప ో /sapanō/
disarrange n. ళ్ ే ాళ్ /bhēḷbhāḷ/ dreary adj. ాం మ ీ ా ఛఁ /rāndīmā cham̐ /
discern v. ఢూండ్ /ḍhūṇḍ/ drench v. ాళ్ /gāḷ/
disciple n. ే ా /cēḷā/ dried v. ఫ ాక్ ో /pharkārō/; adj. సూకొ /sūko/ సూక్ /sūk/
discipline n. ఢం ే /ḍhaṅgēti/; సూక్ /sūk/
n. త ికా ణ ే ో /tarikātirēṇō/ dried big round tablets made of bull shit ఛణ /chaṇa/
disclose v. కే ో /kērō/; v. బార్ కేర్ /bār kēr/ dried in sunlight తడ్కేమా సుకాన్ /taḍkēmā sukān/
discord v. వటొల్ /vaṭlo/ drift n. జో త్ ి /jōrti/
disease n. ొక్ /dok/; n. మా ి /bimāri/; n. ోగ్ /rōg/ drill n. బరమ్ /barma/
drink 255 environment
drink v. ి /pi/ duck n. బతక్ /batak/
drive v. ఛఁలా /cham̐ lā/; v. హంకాల్ /haṅkāl/ dumb person n. యాం ొ మ కాయ్ /yāṇḍo manikyā/
drooping eyelids n. టే భంమార్ /mōṭē bhammrā/ dump v. ఉం ా /undā/; v. ఠలా /ṭhalā/
drop n. ాంట్ /chāṇṭ/; v. ో ేద్ ొ /chōḍdēro/; ె ట్ ు /geṭṭu/
duration n. ట
v. ప ద ే ఁ /paḍēdam̐ / dust n. అం ొ ో /aṅgoḷō/; n. దుముమ్ /dummu/
droppings n. ోబర్ /gōbar/ dust heap ొక డ్ /vokalḍi/
drowned డూ గ్ /ḍūbgi/ dusting n. ఝడ్ కార్ /jhaḍ kār/
drum n. నం ా ా /naṅgārā/ dwarf n. ో గ్ ా /pōḍgā/
dry v. ావ్ ోమా ర్ొ /tāvḍōmārro/ dye n. ో ేడ్ ొ /chōpḍēro/
dry under sun v. సూకా ే /sūkāyēr/
ర్ dying v. మ గ్ ో /margō/
dual adj. జో ి /jōḍi/ dysentery n. ట్ ే ాలేర్ /pēṭcālēr/

each n. ఏక్ఏక్ /ēkēk/
eagle n. సకార్ /sakrā/; n. స ే /samēḷi/
ear n. కాన్ /kān/
ear hole కా ర్
ే ే /kānēr vēj/
జ్
eardrum n. గు ల్ /gubli/
early in the morning v. పం ో
ర్ న /pampōḷī phāṭrijana/
ాటిజ
earn; earns v. కమా /kamā/
earring n. కా ేర్ కమమ్ల్ /kānēr kammal/
earth n. జ మ్ /jammi/; n. జాగ్ /jāg/; n. ధ త్ ి /dharti/
earwax n. మ ా /maḷāyi/
east n. లంకా /laṅkā/
eastward n. హెటాల్ ామ్ /heṭāl sām/
easy n. హొ యాంత్ /hoḷiyānt/
eat meal n. ఖా ేర్ /khāyēr/
eating n. ఖా ేర్ /khāyēr/
edge n. కొ ొ ా /konorā/; n. కోస /kōsa/
edible adj. ఖా ేర్ /khāyēr/
education n. ప ా /paḍāyi/
effort n. కో శ్ /kōśiś/
egg n. ఇం ా /iṇḍā/
eight num. ఆట్ /āṭ/
eighteen num. అటాహ్రఁ /aṭhāram̐ /
eighty n. అ స్ ి /assi/
elaborate adj. ావ్ ో /cvāḍō/
elbow n. ఖూణి /khūṇi/
elder brother n. యా /bhīyā/
elder brother’s wife n. ొజా
elder maternal aunt n. టాయ్ ి /mōṭyāḍi/
electricity n. కరంట్ /karaṇṭ/
elegant adj. మజా /majāti/
E
ి ా /dharagaḍiyā/
elementary adj. ధర్అగ య
elephant n. త్ /hātti/
eleven num. ాయ్రఁ /gyāram̐ /
elf n. ోటియా /pōṭiyā/
eliminate v. కళ్ /nikaḷ/
embers from a fire ోబర్ /bhōbar/
emergency n. ఆ ిత్ /āpti/
emigrate v. లాద్ జో /lād jō/
employer n. బామమ్ణ్ /bāmmaṇ/
empty n. సూన్ /sūn/
enamel v. స్ ే ాయ్ర్ /vēs pyār/
encounters v. ఖేవ్ /khēv/
end adj. ఆఖర్ /ākhar/; v. ఖుటాడ్ /khuṭāḍ/ డ ే /chēḍa/;
n. లారఁ /lāram̐ /
end of the road ిలల్ ాట్ /pilla vāṭ/
endless adj. క ార్ కో /katrāyikō/
endure v. ఖమ్ లఁ /kham lam̐ /
enemy n. దుశమ్ణ్ /duśmaṇ/
energy n. జో ాబ్ర్ /jōrbār ti/; n. ాకత్ /tākat/
enervation కమ్జోర్ /kamjōr/
engine n. ఇంజణ్ /in̄jaṇ/
England n. prop. ఇం ల్ ాండ్ /iṅglāṇḍ/
English n. prop. ఇం ల్ ష్ ీ /iṅglīṣ/
ి /śarik/
enrol v. శ క్
enter v. జో /jō/
entertainment n. ఖు ాల్ /khuśāl/
entrance గలామ్ /galmā/
/bhojāyi/ enumeration n. లెకొక్ /lekko/
environment n. ఆస్ ా మ ె ా /āspāsemā/;
n. ఆస్ ాస్ /āspās/; n. చూట్ ాట్ /cūṭpāṭ/;
n. ప ాయ్వరణ్ /paryāvaraṇ/
erase 256 female
erase v. లూ ే /lūyēr/
ర్ excuse v. మా ికర్ /māphikar/; v. సమాళ్లఁ /samāḷlam̐ /
eruption n. ఫుటేర్ /phuṭēr/; n. ఫూటన్ ప ే /phūṭan paḍē/ exercise n. కస్రత్ /kasrat/
escape v. త ా /tapā/ existing v. ఛూఁ. /chūm̐ ./
established pron. థ్ ా త్ ి /sthāpit/ expand v. జా ా ాయ్లేర్ /jādāphyālēr/
estate n. జా ర్ీ /jāgīr/ expatriate v. కాళ్ ేర్ /nikāḷdēr/
eunuch n. బాయలా /bāyalā/ expenditure n. ఖరచ్ /kharac/
even adv. వ ో /vatōyi/ experience v. ఢూండ్ /ḍhūṇḍ/
even though adv. ో /tōyi/; adv. ర ోయ్ /ratōy/ experienced అనుభవ్ ఛఁజకో /anubhav cham̐ jakō/
evening n. ాంజ్ /sān̄j/ explode n. ఫుటేర్ /phuṭēr/
eventually adv. కొ ాన్ /kosān/ extend v. బ ా /baḍā/; v. మాండ్ /māṇḍ/
every day n. ా ి /dāḍi/ extinct adv. ఫ ాగత్ /pharāgat/
everyone n. ే /sē/ హ క్ ే /harēk/ extortion n. నకామ్ /nakām/
everything n. ే /sē/ extra adj. జా ాప్ /jāppā/
evident v. ఛణ్ ొ /chaṇgo/; v. ాట్ప ొ /phāṭpaḍo/ extravagant n. నకామ్ /nakām/
evil n. ా ా /dānā/ extreme adj. అ ామ్న్ /asmān/
ewes n. ో ల్ ి /gōrli/ extricate v. ో ాలేజో /chōḍālējō/
exact adj. అ ిల్ /asli/ exude v. చువఁ /cuvam̐ /
exactly adv. ఖ ా ఖం ి /kharā khaṇḍi/; ి ఘ ే ా ో /agḍir gharēvāḷō/
ex-husband అ డ్ ర్
adv. బ ోబర్ /barōbar/ n. టాం ేర్ /ṭāṇḍēr/
example n. ఉ ా ార్ /udāhārār/ ి టాం ిర్ /agḍir ṭāṇḍri/
ex-wife అ డ్ ర్
exceed v. బ గ్ ొ /baḍgo/ eye n. ఆంకి /āṅki/
except adj. ే ొజకో /rēgojakō/ eyelash n. భమర్ /bhamra/
exchange v. ేర్ /phēr/

F
face v. ముణాంగ్ ఆ ే /muṇāṅg āyēr/
ర్ fasting v. భుకొ రఁ /bhuko ram̐ /; n. భూకొ /bhūko/
factor n. స ాల్ పూం ేర్ /savāl pūn̄cēr/ fat n. జోర్ /jōr/; n. మ ిత్ /masti/
factory n. కా ఖ్ా ా /kārkhānā/ fate n. ఘ ి /ghaḍi/; n. న బ్
ీ /nasīb/
fairly adv. ాయ ే /nāyamēti/; adv. సూ ో /sūdō/ father n. బాప్ /bāp/; n. బాప్ /bāp/
falling ఝ ె /jhaḍhe/ favour ఆస ో /āsarō/
falling again ఉం ొప ర్ ే /undopaḍēr/ fear v. చమక్ /camak/
false belief n. ఆశ /āśa/ fearless n. హిమమ్త్ /himmat/
false talk n. ా ా ే /ṭhālivātē/ fear; terror n. చమక్ /camak/
fame n. బ ొ ామ్ /baḍonām/ feather n. పంకో ార్ లటాట్ /paṅkōḍār laṭṭā/
family n. ఆ /āḷi/; n. కటామ్ ొ /kaṭmāḷo/; feathers n. ొంకొ ార్ లటట్ /poṅkoḍār laṭṭa/;
n. కటామ్ ొ /kaṭmāḷo/; n. ఘర్బార్ /gharbār/ n. ోంకో ా /pōṅkōḍā/
టాం ొ /ṭāṇḍo/ feature n. ఢంగ్ /ḍhaṅg/
famine n. కా ో /kāḷō/ feces n. గూ /gū/
fare n. ావ్ /bhāv/ feed v. ఖొ ా /khorā/
farina n. కణ్కి /kaṇki/ feel n. కేలేర్ /kēlēr/; n. మావ్జె /mvāje/
farm n. గుతత్ /gutta/; n. ా ి /vāḍi/ feeling n. దలే /dalēti/
farmer n. జ మ్ే ార్ /jammēdār/ feeling giddy ఘే ి ఫ ేర్ /ghēri pharēr/
fast adj. జ ద్ /jaldi/ సపకే /sapakē/ fellow n. ో ిత్ /sōpti/
faster adv. స ేక్ /sapkē/ female calf n. కె డ్ /kelḍī/
female 257 forgetfulness
female cheetah త్ ొ /citto/ five num. ాంచ్ /pān̄c/
female fox /sāḷi/
ా fix v. ాలడ్ ఁ /gālḍam̐ /; v. బణా /baṇā/; v. మాండ్
female frog టిక్ /miṭki/ లఁ /māṇḍ lam̐ /
female goat ే /chēḷī/ flabby adj. ోలొ ే ొజకొ /pōlo vēgojako/
female horse, mare ి /ghōḍi/ flag n. ఝం ా /jhaṇḍā/
female pig, sow n. సూ ి /sūri/ flat n. కూబ్ ఆచ్ /kūb āc/; n. సబేత్ /sabēt/;
female slave n. ా ి /dāsi/ n. ాప్కర్ /sāpkar/
female tiger, tigress n. జ ావర్ /janāvar/ flat nose ముకి ి /mukiḍi/
fence ద ి /daḍi/ fleck n. త ల్ /talli/
fencing n. ాడ్ /vāḍ/ flesh n. లావ్ ా /lvāḷā/
fenugreek n. ె త్ /metti/ flexible adj. నవఁజకో /navam̐ jakō/
fertilizer n. ద ా /davā/ flitting n. వ గ్ ో /vaḍgō/
fever n. ావ్ /tāv/; n. ావ్ ెకర్ ే /tāvdekēr/ floating v. త ర్ో /tarrō/
few; a good few n. ద స్ ే క్ /dassēk/ flogging n. మా ేర్ /mārēr/
fibre n. ార /nāra/ flood n. ఖా ాయ్ /khāḷyā/; n. రుం ళ్ి /ruṅgḷi/; n. ేల్ /rēl/
fiction n. జాణన్ /jāṇan/ flooded n. కూటేల్ ొ /kūṭlēgo/
field n. కాయ్ ా /kyārā/; n. ఖేత్ /khēt/ floor n. జ మ్ /jammi/; n. జాగ్ /jāg/
fifteen num. పందర్ఁ /pandram̐ / flour n. ఆటో /āṭō/
fifty num. ప ాస్ /pacās/ flower n. ఫూల్ /phūl/
figure v. ఠకుల్ /ṭhakul/; v. ఠకుల్ /ṭhakul/ flowering లా ే /lāgē/
fill v. భర్ /bhar/ flowing ా ర్ొజకో /pārrojakō/
filled భ ి /bhari/ fluttering v. హలా /halā/
film n. ల ి ామ్ /silmā/ fly n. మాకిక్ /mākki/
filtered adj. ాణ్ /chāṇ/ flying బమ్ ొ /bamro/
final adj. ఆఖర్ /ākhar/; adj. ఆఖర్ /ākhar/ fog n. ధూ ే వస్ /dhūyēr vas/; n. భరప్ /bharap/;
ర్
finance n. స ి /pisa/ n. ోస్ /vōs/
finding లాబేర్ /lābēr/ fold n. ధ ి /dhaḍi/
fingers n. ఆం ళ్ి /āṅgḷi/ folk song adj. జానపదం /jānapadaṁ/
finish v. పూర్ ే ో /pūr vēgō/ fondle v. చుమజకో /cumajakō/
finishing adj. ఆఖర్ /ākhar/ food n. ఖా ే /khāyēr/; n. ఖొ ాకి /khorāki/;
ర్
fire n. అం ార్ /aṅgār/ n. ాన్ /dhān/
fire with a gun బందుకే ా ేర్ /bandukēti bhāḷēr/ foot n. టాంగ్ /ṭāṅg/; v. ధప్ /dhap/
firebrand ొబేర్ ర్ ఝా ా /bhobrēr jhārā/ foot print n. ఖోజ్ /khōj/
fires have risen n. /hōḷi/ footprint n. ధప్ /dhap/
firewood చూలేర్ లకీడ్ /cūlēr lakḍī/ for adv. ాసు /vāsu/
first adj. ధర్అగ య ి ా /dharagaḍiyā/; for him pron. ాసు /vāsu/
adj. ధర్అ ి య ి ా /dharagiḍiyā/ forceps n. మా ట్ /cimṭā/
first half మూం ాణేర్ ఆ ొ /mūṅgāṇēr ādo/ foreboding n. సమమ్ణ్ /sammaṇ/
first husband అ డ్ ర్ ీ టాం ర్ ే /agḍīr ṭāṇḍēr/ forefinger n. తగ ా ేర్ ఆం ళ్ి /tagarāyēr āṅgḷi/
first name ఆ డ్ య ి ార్ ామ్ /āgḍiyār nām/ forehead n. త ా ో /tapāḷō/
first one n. అ డ్ ీ ో /agḍīrō/ foreign adj. దు ొర్ /dusro/
fish hook n. గళ్ /gaḷ/ forever n. ేటె ాణు /ṭhēṭetāṇu/
fist n. ముటిట్ /muṭṭi/ forfeiture n. ఖోలొద్ /khōldo/
fit v. ె ా /bheḷā/ forgetfulness n. భూలేర్ /bhūlēr/
forgive 258 go
forgive v. మా ికర్ /māphikar/ free of cost adv. ాలొ/నకామ్ /ṭhālo/nakām/
form v. ే /vēr/
ర్ freely adv. ఆజా ి /ājādi/; adv. ఫ ాగత్ /pharāgat/
forthcoming adj. ఆవఁజకో /āvam̐ jakō/ fresh adj. తడ్ ేర్ /taḍtēr/
forthright adv. సూ ో /sūdō/ friction n. ఘ ా ి /ghasāri/
forty n. ా స్ /cāḷis/ from adv. అ ేత్ /attēti/; adv. /tī/; adv. మా /māti/
forward v. ఆంగఁ /āṅgam̐ / from now అబేబ్ /abbēti/
fossil n. ాటార్ మురత్ /bhāṭār murat/ from that ఓమా /ōmāti/
founder n. భం ా జకో /bhandāyōjakō/ from the front ఆం ే /āṅgēti/
fountain n. ఊట /ūṭa/ from there adv. ఒ త్ /otti/ ఓ ేత్ /ōttēti/
foursome n. ా ి /cāri/ frost n. బరఁ ర్ే /baram̐ pēr/
fourteen num. ౌదఁ /caudam̐ / fruit n. ఫళ్ /phaḷ/; n. ఫళ్ /phaḷ/
fourth part ార్ /cār/ fuel n. ేల్ /tēl/
fox n. ా ాయ్ /sāḷyā/ full n. పూ ొ /pūro/; n. ా ి /sāri/
fragile adj. డ ె ుస్ /peḍsu/ fullness n. ా ి /sāri/
frame n. ర ి ర్ /girra/ fully adv. భర్పూర్ /bharpūr/; adv. ే /sē/
free n. ొకట్ /phokaṭ/; n. ొకట్ /phokaṭ/ fur n. ఊన్ /ūn/
free from bondage n. సవ్తంతర్ం /svatantraṁ/

G
gaffer n. ోకర్ా /ḍōkrā/ getting removed డ గ్ ి /ḍaggi/
gain n. ా ే ొ /phāyēdo/ getting up one n. ఊటేర్ /ūṭēr/
త్ /kukkaḍ bāttu/
gambling with cock fighting కుకక్డ్ బాతు getting worried v. హింజర్ ో /hin̄jargō/
gang n. జటిట్ /jaṭṭi/ gift n. ఇ ామ్ /inām/; n. కానక్ /kānkya/
Ganges river గం ా నం ి /gaṅgā nandi/ gill n. జాబోడ్ /jābḍō/
gap n. మా /māyi/ ginger n. అదరక్ /adarak/
gargle v. కలోడ్ ాక్ /kalḍōnāk/ girlfriend n. ోపత్ ణ్ /sōptaṇ/
garlic నసస్ణ్ /nassaṇ/ n. లసస్ణ్ /lassaṇ/ girlish adj. నర /naramō/; adj. ంి ాయ్ /pindyā/
gas n. ాళ్ /vāḷ/ give v. దఁ /dam̐ /; v. ే ాక్ /dēnāk/
gash v. స్ ీ /gīs/ give away n. ే ాక్ /dēnāk/
gate n. గలమా /galamā/; n. ాటక్ /phāṭak/ giver pron. ే ా ో /dēvāḷō/
gateway n. ట్ ాట్ /mōṭvāṭ/ giving n. ేర్ /dēr/
gather v. ఢూండ్ లా /ḍhūṇḍ lā/ giving birth v. జణేర్ /jaṇēr/
gathering n. మ ావ్ /maḷāv/; n. మ ావ్ /maḷāv/ giving injection v. సూ మార్ /sūyi mār/
genealogy n. ి 1ి /piḍi/; n. వలాద్ /valād/; n. ల్
ే /vēl/ glass n. ల ి ాస్ /gilās/; n. ి ి /sisi/
generate v. జణావఁ /jaṇāvam̐ / glass piece n. ఆ స్ ి /ārsi/
genetic n. ి 1ి /piḍi/ glisten v. ఝాంకోర్ /jhāṅkrō/
get v. లా /lā/; v. యా /līyā/ glistening n. ఝాంకేర్ /jhāṅkēr/
get near n. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/ glitter n. ఝాంకేర్ /jhāṅkēr/; n. ధగ్ధగ్ /dhagdhag/
get up v. ఊట్ /ūṭ/ glittering చమ్ చమ్ /cam cam/ n. తళక్ తళక్ /taḷak taḷak/
getting n. లా /lā/ glittering, flashing ఛంకి /chaṅki/
getting finished పూర్ ే ో /pūr vēgō/ gloom n. ార్ /vicār/
getting for oneself n. లేలెన్ ఆ /lēlen ā/ glow n. వజా ో /vajāḷō/
ే /cidra karēr/
getting irritated దర్ క ర్ go ో /gō/ v. జో /jō/; v. డగర్ జో /ḍagar jō/
getting relieved ఛూట్ ో /chūṭ gō/ go to toilet ంగ్ /hāṅg/
Godavari 259 having
Godavari ో ావ ి నం ి /gōdāvari nandi/ grant n. ధరమ్ /dharam/
God's place; temple/church/mosque; heaven grape n. అంగూర్ /aṅgūr/
n. ే ళ్ /dēvaḷ/
వ grass ఖడ్ /khaḍ/
goggling ఖోంకేళ్ర్ /khōṅkḷēr/ grasshopper n. ాక్ /tīḍkā/
going on a fast run ాఁస్ /dhām̐ s/ grate adv. చు ొ చు ొ /curo curo/
gold n. ో ో /sōnō/ gravel n. కంకర /kaṅkara/
good adj. ఆ ొచ్ /ācco/ gravy n. ా డ్ /rābḍi/
good one n. ొ ర్ ే /sorēr/ graze v. చ ా /carā/
good words ఆ చ్ ా ే /āccīvātē/ ఖ ీ ావ్ ి /sīkhvāḍi/ grazing v. చ ర్ే /carēr/
goody adv. ఆచ్ /āc/ grease n. కోణ్ /cikṇō/; n. ల్ ే /tēl/
gore, pierce టాం ే ొ /ṭān̄cēro/ great adj. బ ి ఆ ొచ్ /baḍi ācco/; n. బ ొ /baḍo/
got a divorse టూటిగ్ జకొ /ṭūṭgijako/ greedy adj. ఖావు త్ /khāvumīt/
got absorbed v. సుం ా ొ /suntāgo/ green vegetable n. ోల్ /gōl/
got bulged n. ఆ య ిర్ ా /āpriyāyo/ greet n. నమ ాక్ర్ /namaskār/; v. ప ార్ /pacār/;
got cooked v. జ ీ గ్ ొ /sījgo/ v. బోల్ /bōl/
got sprouted v. హూ ో /hūgō/ grind v. రూప్ /rūp/; v. ాంట్ /vāṇṭ/
got swelling n. సూజోగ్ /sūjgō/ ground pepper adj. కా మ ేచ్ /kāḷi marcē/
gourd n. తుం డ్ /tummḍi/ ground; land n. జాగ్ /jāg/
governance n. ాయకీ /nāyakī/; n. ాలన్ /pālan/ group ఝూంట్ /jhūṇṭ/ n. ఝూండ్ /jhūṇḍ/; n. మం ార్
government n. స ాక్ర్ /sarkār/ మంద /mandār manda/; n. మ ావ్ /maḷāv/
grab v. ఖోసల్ ఁ /khōslam̐ / group of animals ఖాడు /khāḍu/
grain ాణా /dāṇā/ grouse n. గున ోర్ /gunasrō/
grand daughter n. ో /pōti/ grow n. ధఁ /dham̐ yi/; v. వ గ్ ొ /vadgo/
grandfather n. ా ా /dādā/; n. ా ా /nānā/ growth n. వ ోర్ /vadrō/
grandfather's grandfather n. పడ్ ా ా /paḍ dādā/ guard n. కా ల్ /kāvli/
grandmother ా /nāni/ guava tree n. ారం ీర్ ఝాడ్ /nāraṅgīr jhāḍ/
grandparent n. ా ా /dādā/ gum n. గూంద్ /gūnd/

H
hair n. లటాట్ /laṭṭā/ happening n. ే ొ /vēro/
half way ఆద్ ాట్ /ād vāṭ/ hardly adv. కలొడ్ఠంట్ /kalḍoṭhaṇṭ/
halt n. ఠకాణొ /ṭhakāṇo/ harmonize v. సంజా ేర్ /san̄jāyēr/
halve n. ఆ ొ /ādo/ harness adj. ఉంప ేర్ /umparēr/
hammer n. ోడ్ /hātōḍ/ harrow n. గూంటాక్ /gūṇṭkā/
hand n. త్ /hāt/ hart n. తల /citala/
hand over పుం ాడ్ /pun̄cāḍ/ harvest n. కాటేర్ /kāṭēr/; n. ాంట /pāṇṭa/
hand printing ొపడద్ ఁ /chopaḍdam̐ / hatch v. వ్ే ీఛఁ /sēvrīcham̐ /
handcuffs n. త్క ి /hātkaḍi/ hatred n. ీస్ /rīs/
handkerchief n. ద ిత్ /dasti/; n. ాకిడ్ /pākḍi/ haunt n. ం ాణి /cintāṇi/
handle n. ి 1ి /piḍi/ having a yellowish colour adv. ీ ోజరత్ /pīḷōjarat/
hang n. ాం ి /phānsi/; v. లటక్ /laṭak/ having character n. ఆ ొచ్ ొణ్ /ācco goṇ/
hangover for drinking alcohol ార్ /nisār/ having illegal relations హ గ్ /haḷgī/
haphazardly కుఁవ ఁ /kum̐ vajum̐ / having muscles మాఁస్ భ ొ /mām̐ s bharo/
happen adv. టూట్ప ర్ ే /ṭūṭpaḍēr/ having no way out ాట్ లాబే /vāṭ lābēni/
having 260 hysterical
having responsibility adj. మ్ె ా ి /jimmedāri/ hit this ే మార్ /yēn mār/
న్
hazard n. ఖ ార్ /khatrā/; n. చమక్ /camak/; n. డర్ /ḍar/ hold v. ప్ /chīp/ ఝలన్ /jhalan/
haze adj. అం ా ొ /andāro/; n. ాజళ్ /vājaḷ/ hole n. జ్ ే /vēj/; n. జ్
ే /vēj/
he pron. ఈ /ī/ hole making instrument n. బరమ్ /barma/
he has come ఆన్ప ి /ānpaḍi/ holi festival n. /hōḷi/
he has given ీ ో /dīnō/ holiday ఛుటిట్ /chuṭṭi/
he is telling n. కే ో /kērō/ hollow n. ొల్ ా /bholgā/; n. జ్ ే /vēj/
he lost ఖో ద్ ొ /khōḷdo/ holster n. ి త్ ోలేర్ చం /pistōlēr can̄ci/
head v. బడ్జా ేర్ /baḍjāyēr/ మా ే /mātē/ honey v. మం ాలొ /maṅgālo/
మా ర్ ేత్ /māttēr/; n. ముం ి /muṇḍi/ hood n. టో ి /ṭōpi/
head of the family n. మా క్ /mālik/ hook v. ల ాడ్ /lagāḍ/
healthily adv. ే /jīvēti/ horde n. ాం ో /tāṇḍō/
heap n. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/; n. ాసులు /rāsulu/ horn n. ీంగ్ /sīṅg/
hear v. ామళ్ /sāmaḷ/ hornet n. టాటియ /ṭāṭiya/
heart n. ల్ ి /dil/ hospital n. ద ాఖా ా /davākhānā/
heat adv. ా ొ /tāto/ hostile adj. టో /hāṭō/
heavy rain పకొక్ ాణి /pakkopāṇi/ hot blisters from burns n. ట్ఫ ే ొ /hōṭphaḷēro/
heavy storm n. ాణీర్ ొం ల్ ొ /pāṇīrvoṅglo/ hotly adv. ా ొ /tāto/
hedge cutter n. కొ ా ి /korāḍi/; n. ాత్లా /dātlā/; house n. ఘర్ /ghar/
n. ా ల్ /dātli/ household n. ఘర్బార్ /gharbār/
height n. ఉంచఁ /un̄cam̐ / housewife n. ఘ ావ్ /gharvāḷi/
hell n. నరకం /narakaṁ/ how pron. కుంకన్ /kuṅkan/; pron. కూఁ /kūm̐ /
hemming n. అంచున్ ాంటేర్ /an̄cun gāṇṭēr/ how much pron. క ర్ /katri/
hen n. కుకిడ్ /kukḍi/ however pron. పకాక్ /pakkā/
herd v. మ ావ్ /maḷāv/ howl n. కికాటి /kikāṭi/; n. భ ే ొ /bhasēro/
hereinafter n. అతత్ ఁ /attam̐ / hug n. బకిడ్ /bakḍi/
hermit n. ము /muni/ humanity n. మానవత్ /mānavat/
hernia n. ావ్ ో /ḍvāḍō/ humpback n. కూబోడ్ /kūbḍō/
hero v. ే ాళు /vērāḷu/ hunch n. కూబోడ్ /kūbḍō/
hidden adj. జతన్ /jatan/ hundred num. ో /sō/
hide v. ఘూస్ /ghūs/; v. జతన్ /jatan/ hundred times n. ో హపత్ /sō hapta/
hiding place ఘూఁ ెర్జాగ్ /ghūm̐ serjāg/ hunt n. ికార్ /ṣikār/
higher caste ట్జాత్ /mōṭjāt/ hurdle adv. ఆ ో /āḍō/ ఆడప్ ే ొ /āḍpaḍēro/
highest వుం ేర్ /vun̄cēr/ husband n. ఘ ే ా ో /gharēvāḷō/; n. ధణి /dhaṇi/
hip n. గూలేర్ హడక /gūlēr haḍaka/ husband's younger brother n. వ ే ర్ /dēvar/
his only adj. ఓర్ /ōr/ husk n. ొర /pora/
history n. చ త ి /carita/ hut n. ఝూం ీడ్ /jhūmpḍī/
history of nature పర్కృ చ త ి ర్ /prakr̥ti caritra/ hysterical adj. అ ార్ /avār/
hit v. ల ా /lagā/
I 261 intestine

I
I pron. మఁ /mam̐ / inane adj. సూ ోభట్ /sūnōbhaṭ/
I am here v. ఛూఁ. /chūm̐ ./ inanimate adj. వం ా ే /vaṅgāyēni/
I cannot tolerate it v. సమాళ్లఁ /samāḷlam̐ / inaudible adj. అటా ే /aṭāyēni/
I found out v. మాలంకర్ ొ /mālaṅkarlido/ inch n. ఇంచ్ /in̄c/ ే ి /pēri/
I gave v. ీ ో /dīnō/ incident n. సంఘటన్ /saṅghaṭan/
I will come n. ఆ ోచూఁ /ārōcūm̐ / incompatible adj. ఝఁ ే /jham̐ mēni/
i will give దూఁచు /dūm̐ cu/ incomplete హు కొ /huyikoni/
I will go and come back v. జాఁన్ independent adv. ఆజా ి /ājādi/
అవుఁచుఁ /jām̐ n avum̐ cum̐ / indigestion n. అ త్ ి /ajīrti/
ice pieces falling with rain / hailing n. ా /hōḷā/ indirectly adv. పర్పుట్ /parpuṭ/
idea n. ఓడుప్ /ōḍpu/ indispensability n. జరూర్ /jarūr/
if not this ఈ నఁ ో /ī nam̐ tō/ indisposed adj. ా ాజ్ /nārāj/
if so adv. ొ /to/ infecting లా గ్ ి /lāggi/
ignite v. ఉ ాళ్ ే /ucḷāyēr/; v. లా జ్ ొ /lāgjo/
ర్ infinite adj. ో ల్ ా /ḍhōglā/
ignition; flame; inflammation n. /hōḷi/ inflate v. ఊంపణ్ /ūmpaṇ/
iguana n. ో /gōyi/ infuse v. జణావఁ /jaṇāvam̐ /
ill n. వం ద్ ె /vaṅgdeni/ inhabitant n. ఘ ే ా ో /gharēvāḷō/; n. ా ి /nivāsi/
illness n. ోకే /dōkēti/; n. ోగ్ /rōg/ inhalation n. ఖాయ్ం ేర్ /khyān̄cēr/
illustration v. క ా /kaḷā/ inherit v. ఆవజకో /āvajakō/
image n. ాం ి /chāṇḍi/; n. బొమమ్ /bomma/ injury n. గు డ్ /gumḍi/; n. ోట్ /cōṭ/
imagination n. సప ో /sapanō/ injustice n. అ ాయ్ /anyāyi/;
immediately adv. జ ాన్జ్ /jannāj/; adv. జ ద్ /jaldi/ adv. ాలొ/నకామ్ /ṭhālo/nakām/
immensely adv. జా ాప్ /jāppā/ inner organs n. ె ార్ ఆంగ్ /jīvemār āṅg/
మ
immersion n. డబోళ్ /ḍabōḷ/ insatiable adj. ఆపచ్ ా /āpacnā/
imminent adj. ఆవజకో /āvajakō/; adj. వజకొ /vajako/ insect కీ ా /kīḍā/ n. కొ ా ి /kośāri/
immortal మావ్త్ ే జకొ /mvāt chēnijako/ insert v. ధరస్ /dharas/; v. ధర్ ద ే ఁ /dharsēdam̐ /
immovable v. హమా ల్ /hamlā/ inside adv. మా /māyi/
impartial adj. ఇమా ే /imānēti/ insolence n. గరబ్ /garab/
implement అమల్ కర్ /amal kar/ inspection n. ఖావ్లే /khvālē/
impossible ే జకొ /vēnijako/ instruct v. ీఖ్ /sīkh/
impotence n. బాయలా /bāyalā/ insure మాకర్ /bhīmākar/
impregnate v. ధస్ /dhas/ insusceptible adj. వం ద్ ె /vaṅgdeni/
improbable adj. ే జకొ /vēnijako/ intelligent person ఙాఞ్ ే ా ో /ṅñānēvāḷō/
improvement adj. బ ర్ ే /baḍēr/ intentionally adv. చవణుకన్ /cavaṇukan/;
impurity n. క త్ /kalti/ adv. ా ణ్ ోకన్ /cāvṇōkan/
in adv. మా /māyi/ interest n. ఖాతర్ /khātar/; n. ాయ్న్ /dhyān/
in detail క ాన్ /kaḷān/ interest in the job ౌక ప ి ర్ ాలొ /naukaripar vālo/
in the dark n. అం ా మ ే ా /andārēmā/ interior n. ే ార్ /chēḍār/; adv. మా /māyi/;
in the sleep ం మ ే ా /nindēmā/ n. హెటాలేమా /heṭālēmā/
in them pron. ఉందుమా /undumā/ interrupt n. ఆ ొఆ ే /āḍoāyēr/;
ర్
inaccurate adj. జాణన్ /jāṇan/ n. గ ా ే /bigaḍāyēr/
ర్
inadvertently adv. భుల్చుక్ /bhulcuk/ intestine n. ఆంతర్ /āntar/
into 262 lass
ే ా /sandarēmā/
into the sea v. సంద మ iron n. లో /lōyō/
introduce v. ప ి ొ /parico/ ై ా ొక ే ొ /paicānokarēro/ iron chain to shut the door ఖడక్ /khaḍka/
introduction v. మాలం /mālaṁ/; v. వ ాక్ణి /vaḷkāṇi/ irritate v. హ ాక్ర్ /haḍkār/
introductory adj. మాలం ఛఁజకో /mālaṁ cham̐ jakō/ is that you? n. తుకఁ? /tukam̐ ?/
invent v. ఢూండ్ /ḍhūṇḍ/; it goes v. జా ి /jāri/
v. మాలంకర్ ొ /mālaṅkarlido/ it happened v. పూర్ ే ో /pūr vēgō/
inverted adj. వటొల్ /vaṭlo/ it used to be there జ ాన్ ే /jannāvēti/ n. ే ొ /rēro/
invite; call v. హంకార్ /haṅkār/ itch n. ఖాజ్ /khāj/
involve n. డూబోగ్ /ḍūbgō/ it's pron. ఓర్ /ōr/

J
jaundice n. ి య /piḷiya/ judgement n. త ాశ్ /tapśā/ న ాబ్ /nasāb/
jaw n. జాబోడ్ /jābḍō/ juice n. ఫల్చు /phalcu/; n. రస్ /ras/
jelly adj. కోణ్ /cikṇō/ July n. ాత్ ే ా /sātmē mīnā/
jenny గ ిద్ /gaddi/ jump n. కు ే ొ /kudēro/; v. కూద్ /kūd/; v. కూద్ /kūd/
jewelery n. ాయ్ణొ /gyāṇo/ junction n. ౌర త్ ా /caurastā/
jingle v. బోల్ /bōl/; v. ల ా /lagā/; v. వజా /vajā/ jungle n. జంగల్ /jaṅgal/
job n. ౌక ి /naukari/; n. ౌక ి /naukari/ just adv. అ హ్ ాల్ /abhhāl/; adv. జ ద్ /jaldi/;
join v. జతకర్ /jatakar/; n. శ ిక్ /śarik/ adj. ాయ ే /nāyamēti/
joint n. ఖీల్ /khīl/; n. జోడ్ /jōḍ/ just escape జ ర్ామా డగ గ్ ి /jarrāmā ḍagargi/
journey n. ౌ ా /daurā/

K
kerosene n. ా ేత్ ల్ /gāstēl/ knee n. ో ొ /gōḍo/
key n. ముఖయ్ /mukhya/ kneel n. పగుప ేర్ /pagupaḍēr/
kick v. మా ల్ ో /mārlō/ knife n. ఛఁ ి /cham̐ ri/; n.ా ాన్ /pāsnā/
killer n. ఖూ ఖోర్ /khūnikhōr/ knitting గూంత్ /gūnt/ v. గూం ాన్కేర్ /gūntnākēr/
killing n. మా ాన్కేర్ /mārnākēr/ knot n. ాంట్ /gāṇṭ/
kind of deer జంగలేర్ ో ల్ ి /jaṅgalēr gōrli/ know v. మాలంచఁజకో /mālan̄cam̐ jakō/
kind of fruit n. బోర్ /bōr/ known adj. అ ోడచ్జకొ /adōḍcajako/;
kingdom n. ాజయ్ం /rājyaṁ/ adj. మాలంచఁజకో /mālan̄cam̐ jakō/
king's palace n. ఘడ్ /ghaḍ/ known man n. మాలం ఛఁజకో /mālaṁ cham̐ jakō/
kite n. ఘూడ్ /ghūḍ/; n. ఫతం ి /phataṅgi/ Krishna river కృ ణ్ ా నం ి /kr̥ṣṇā nandi/

L
label కాం ార్ ాన్ /kāndār pān/ land n. ే /dēś/; v. ా ేపర్ హుతర్ /pāḷēpar hutar/;
శ్
labour n. కూ /kūli/ v. హొ ార్ /hotār/
lack n. కా ో /kāḷō/ landowner n. జ మ్ే ార్ /jammēdār/
ladle n. కొ ిచ్ /koḍci/; n. కొ ొచ్ /korco/ lantern n. ీ /dīyō/
lady leader n. ాయకణ్ /nāyakaṇ/ lap n. ో మ ె ా /gōdemā/
lake n. కూండ్ /kūṇḍ/; n. టొత ా ొ /mōṭotaḷāvo/; large n. పకొక్ /pakko/
n. టొత ా ొ /mōṭotaḷāvo/ larger one ట్ /mōṭ/
Lakh n. లాక్ /lāk/ larva పుర్పూం ాయ్ /purpūn̄cyā/
lamp n. ీ /dīyō/ lass n. నవ్జ ా /navjavāni/
last 263 look;
last adj. కోస /kōsa/ light n. జోత్ /jōt/; v. ల ాడ్ /lagāḍ/; n. వజా ో /vajāḷō/;
latest adj. న ోవ్నకోక్ర్ /navvōnakkōr/ n. ొ గ్ ా /soḷgā/
laugh v. ఁస్ /hām̐ s/ light brown colour n. ొరంగ్ /bhīnoraṅg/
law n. ధరమ్ /dharam/ light in weight adj. హొ ఫూల్ /hoḷiphūl/
lawyer n. వకిల్ /vakil/ like n. సమమ్త్ /sammat/ స క్ ీ /sarīk/
lazy n. టా ా ఖా ొ /ṭāḷā khāro/ like that adv. హను /hanu/
lead v. ాల్ /cāl/; n. ాయకీ /nāyakī/ like that only adv. హనూజ్ /hanūj/
leafy green హ ో /harō/ like the one which is there adj. ఛఁ /cham̐ /
leafy vegetable ా జ్ /bhājji/ n. మాటేర్ likely adj. ే ాళ్ /vēvāḷ/
ా /māṭēr bhājī/ limit n. ట ె ట్ ు /geṭṭu/
leafy vegetables n. ా జ్ /bhājji/ limp v. ఖొ ా /khoḍā/
leak n. గం ి /gaṇḍi/ line n. కీర్ /kīr/; n. ి /hāri/
leakage n. చూ ొ /cūro/ line of ploughing n. ాల్ /sāl/
lean adj. నవ్ ో /navgō/; n. భ ే ొ /bhamēro/ link adj. ే ే /bhēḷē/
learn ఖ్ ీ /sīkh/ lion n. జ ావర్ /janāvar/; n. ింకోస్ /siṅkōs/
leave v. ోడ్ /chōḍ/; n. ోడ్ /chōḍ/; n. ొకట్ /phokaṭ/ lip n. ట్ /hōṭ/
leave it out v. ోడ్ /chōḍ/ ోణాక్ /chōṇāk/ liquid n. ాణీ /pāṇī/
leaven n. ా ేర్ /gāḷēr/ list n. జా ా /jābitā/
leaves n. ాన్ /pān/ listless n. బ ా జో ర్ ే /banā jōrēr/
lecture v. ప ార్ /pacār/; n. ాషణొ /bhāṣaṇo/ lit the fire అం ార్ ఘాల్ /aṅgār ghāl/
ledger గణేర్ ై /gaṇēr vai/ litter n. ా ి /gāḍi/
left adj. ావ్ /ḍāv/ little adj. ద స్ ే క్ /dassēk/
leg n. టాంగ్ /ṭāṅg/ live వణి /jīvaṇi/
legion n. పటాళం /paṭāḷaṁ/ lively adv. ే /jīvēti/
leisure n. ఛూట్ ే ా /chūṭvēḷā/ liver n. కొ జ్ ో /koḷjō/
lengthen; prolong v. బ ా /baḍā/ living n. ే ొ /rēro/
lens n. ఆ స్ ి /ārsi/ lizard n. కిర్కిం ో /kirkiṇḍō/; n. ఛ న్ ి /chapni/
leprosy కు ట్ ి /kuṣṭi/ loan n. బాకి /bāki/
less adv. కమ్ /kam/ lock n. కుం /kun̄ji/; n. బురర్1 /burra/
lesser adj. ద స్ ే క్ /dassēk/ lodge n. ఠకాణొ /ṭhakāṇo/; n. ఠకాణొ /ṭhakāṇo/
let's go జాఁవఁ /jām̐ vam̐ / జా ాఁ /jāvām̐ / loft n. అటుక్ /aṭku/
let's jump with happy v. కూ ాఁ /kūdām̐ / log n. లాకడ్ /lākaḍ/
letter n. కారట్ /kāraṭ/; n. లుకు /ciluku/ log of wood n. లాకడ్ /lākaḍ/
letting it go n. జా ె ఁ /jāyedam̐ /
ద loneliness n. ాయ్ంట్ /chyāṇṭ/
liberty n. ముకిత్ /mukti/ long ago adj. ధర్అ ి ియా /dharagiḍiyā/; n. ే ా /pēnā/
lick n. ాట్ /cāṭ/ long horns ట్ ిం ే ాళ్ /mōṭsiṅgēvāḷ/
lid n. భూ ొన్ /bhūcno/ long pole to propel a boat పడ ార్ ాటు ట్ /paḍavār cāṭṭu/
lie back on to a support n. అ ేక్ర్ /aḍkēr/ long pole to propel a boat. n. ాటు ట్ /cāṭṭu/
life n. ఉమర్ /umar/; n. దం /daṁ/ longing to see the opposite related person
life long ఉమర్ భ ొ /umar bharo/ v. ఝూ ేర్ /jhūrēr/
lift it and show ాడన్ క ి ాళ్ /pāḍan dikāḷ/ longings n. ాట్ జో /vāṭ jō/
lift to carry v. ాలడ్ ఁ /pālḍam̐ / look n. దరశ్న్ /darśan/; n. వ ా /vatā/
lifting v. వటాడ్ /vaṭāḍ/ looking seriously కాటో క ే /kāṭō dekēr/
ె ర్
look; vision; optic n. నంజర్ /nan̄jar/
loose 264 mat
loose n. ోలొ1 /pōlo/ lover (m.) adj. ాయ్ ొ /pyāro/
lose v. గ్ ొ /hārgo/; n. గ్ ో /hārgō/ lover (f.) n. ాయ్ ి /pyāri/
losing n. ఖో ీ ో /khōdīnō/ lovers n. ాయ్ర్1 /pyār/
losing colour v. ాట్ ొ /phāṭgo/ low air pressure ఝ ీ మా ర్ి /jhaḍī mārri/
loss v. బూ గ్ ొ /būḍgo/ luck n. న ీబ్ /nasīb/
lotion n. ేల్ /tēl/ lunch ావణ్ /śirāvaṇ/
loud adv. జో త్ ి /jōrti/ lungs n. ాయ్ం ొర్ /phyāmpro/
louse n. ఁ /jūm̐ / lust n. మ ిత్ /masti/
love v. ాయ్ర్1 /pyār/; adj. ాయ్ర్1 /pyār/ lustre n. జేఖ ేర్ /vījēkhavēr/

M
mad n. యాం ి /yāṇḍi/; n. ాయ్ం ి /vyāṇḍi/ making to hatch ే ేన్ బె ా ేర్ /sēvēn besārēr/
madam n. ాయకణ్ /nāyakaṇ/ making to stuck v. హ ాక్ ి ో /hapkādinō/
made as right స ర్ కి ే /samōr kidē/ male cat, tomcat ాస్ /bissā/
madness n. హ ొక్ /haḍko/ male goat n. బకార్ /bakrā/
magic n. ార ి /gāraḍi/; n. నంజర్ బంద్ /nan̄jar band/ male pig, boar సూర్ /sūr/
main leader టొ ాయక్ /mōṭonāyak/ male slave n. భకిత్ క ె ా ో /bhakti karevāḷō/
main topic n. ఖాస్ మత్లబ్ /khās matlab/ man n. ఆ మ్ీ /ādmī/; n. మ కాయ్ /manikyā/;
maintain n. ాల్ /cāl/ n. మాణస్ /māṇas/
maintenance n. ాళ్1 /pāḷ/ mandate n. ఆజఙ్ /ājṅa/
maize n. జాయ్ర్ /jyār/; n. మకాక్ /makkā/ manger n. ోలమ్ /gōlam/; n. టోటి /ṭōṭi/
maize plant జా ర్ ే ా ా /jārēr rāḍā/ manner n. ఢంగ్ /ḍhaṅg/
make as bulge ఆపర్ఁ కర్ /āpram̐ ju kar/ manufactured adj. కి ొజకొ /kidojako/
make cold v. వలాదఁ /valādam̐ / manure heap n. ఒకొ డ్ /okolḍi/
make dirty n. గ ా ే /bigaḍāyēr/
ర్ many; too many; very adj. అ ామ్న్ /asmān/
make fast ఛ ెక్ /chapke/ సం ాడ్ /sampāḍ/ map n. పటాల్ /paṭāl/
make flour ఆటో క ర్ ే /āṭō karēr/ march n. ధరమ్ /dharam/
make fun of n. మసక్ ి /maskari/ రమా ర్ ే /ramāḍēr/ mark n. ఖాయ్ల్ /khyāl/; n. ా /niśāni/; v. వ ా /vatā/;
make into a soft ball ముదద్ కర్ /muddakar/ v. వళక్ /vaḷak/
make loose v. ఖులా ాక్ /khulānāk/ market n. అంగ ి /aṅgaḍi/
make mistakes n. బలా ల్ కర్ /ballākar/ maroon v. జో వఁ /jōyivam̐ /
make smoke ధూఁకర్ /dhūm̐ kar/ marriage n. ాయా /vāyā/
make to happen v. సర్కా /sarkā/ marriage ceremony for a couple n. ాయా /vāyā/
making a move n. హలా /halā/ married woman న ట్ ే /nasēṭ/
making a target ాకే ొ /tākēro/ marrow n. ం /min̄ji/
making a tomb or grave గత్ ాంత్ /gatbhānt/ marsh n. కిచ డ్ జాగ్ /kicalḍi jāg/
making curry లొం ావ్ణ్ క ర్ ే /loṅgvāṇ karēr/ martin n. మా ేర్లట్ /mādērlaṭ/
making excuses బ ాన్ /baḍān/ masculine మరద్ /marad/
making impure, defiling n. బలా ల్ కర్ /ballākar/; mash n. చూ ొ /cūro/
n. గ ా ే /bigaḍāyēr/
ర్ mask n. ఘూంగ్టో /ghūṅgṭō/; v. జతన్ /jatan/;
making level మటర్ం ి /maṭraṅgi/ n. బుర్కా /burkā/
making small movement n. ల్ /hāl/ mason సు ా ి /sutāri/
making someone laugh v. హఁ ాస్డ్ /ham̐ ssāḍ/ master n. పూజా ి /pūjāri/
making someone tell v. కె ా /kerā/ mat n. మ ావ్ /maḷāv/; n. ా ిర్ /sādri/
mate 265 move
mate adv. ా /sāti/ minute n. ఘ ి /ghaḍi/
material pron. జ్ /cīj/ ే /ṭvāḷimārēr/
miracle adj. టావ్ మా ర్
maths గణి ాసర్ం /gaṇiti śāsrtaṁ/ ి /ārsi/
mirror n. ఆ స్
matrimony n. ాయా /vāyā/ miscellaneous adj. ల్ ా /chirlā/
matter n. ఖబర్ /khabar/; n. మతలబ్ /matalab/ mischief n. గడ్బడ్ /gaḍbaḍ/
maw n. ట్ ే /pēṭ/ mischievous sounds n. ీంటి /sīṇṭi/
maybe adv. వచకా కో /vacakāyikō/; misfortune n. బే కిసమ్త్ /bē kismat/
adv. ే ాసు /vēvāsu/ mishap n. టకక్ర్ /ṭakkar/
meal n. ఖొ ాకి /khorāki/ mixed with copper colour భూర్ రం ేర్ /bhūr raṅgēr/
meaning n. అ ోడ్ /adōḍ/ ే /ēkkarēr/
mixing n. ఏక్క ర్
meaningful సమజ్వ /samajvajū/ mobilize v. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/
meaningless adj. అ ోడ్ ే జకొ /adōḍ chēnijako/; adj. బే moment n. ఘ ియా /ghaḍiyā/
మతల్ బ్ /bē matlab/ monetary assets of a country n. ర య ి ా /rapiyā/
meaningless talk n. ా ా ే /ṭhālivātē/ money n. స ి /pisa/
meanly adv. ఖ ాప్ /kharāp/ money box జో ి /tijōri/
measure ా ేర్ /nāpēr/ n. ాయ్ ో /pyānō/; money under the table n. లాంచ్ /lān̄c/
n. జేర్ /mōjēr/; n. లెకొక్ /lekko/ monk n. స ాయ్ ి /sanyāsi/
mechanism n. ి /misni/
న్ monkey n. ాం ిర్ /vāndri/
medical treatment ఇలాజ్ /ilāj/ mono adj. ఎకక్జ్ /ekkaj/
medicine ఝాడ్ /jhāḍ/ ాకట్ర్ ప ా /ḍākṭar paḍāyi/ monster n. ా ా /dānā/
n. ద ా /davā/ month n. ా /mīnā/
medicines n. ద ా /davāyi/; n. ద ా /davāyi/ monthly adj. ామా /mīnāmā/
meet n. భ ెగ్ /bhaḷge/ mood adv. ొర్ /sor/
men n. టాం ర్ ే /ṭāṇḍēr/ moon n. ాంద్ /cānd/; n. ాంద్ /cānd/
mental state మన్గ /mangati/ moor n. ై ాన్ /maidān/
mere n. ఎకక్జ్ /ekkaj/ moral n. యత్ /niyat/
merge v. ొబళ్ /ḍobaḷ/ morass n. కీన్చ్ /kīnc/
messy at work ంట్ ాంట్ /chīṇṭ chāṇṭ/ more అ జ్ /ajji/ adv. అ జ్ అ ార్ /ajjiatrā/;
midday ఖాస్ ొ ప్ ె ర్ /khās dopper/ adj. అ ామ్న్ /asmān/; adj. జా ాప్ /jāppā/
middle వ ేచ్ ొ /vaccēro/ జాయ్ ా /jyādā/; adj. ాస్ /rās/
middle finger n. వ ెచ్ర్ ఆం ల్ ి /vaccer āṅgli/ more than adj. జా ాఁ /jādām̐ /
middle son వ ెచ్ట్ బేటా /vacceṭ bēṭā/ morning n. ప ాబ్ /parbāti/; n. స ా ో /savārō/
middleman n. వ ేచ్ల /vaccēla/ mosque n. యార్ వ ే ళ్ /mīyār dēvaḷ/
midnight n. ఆజార్త్ /ājrāt/ mosquito n. మాఛఛ్ర్ /māchchar/
might be there v. ే ాసు /rēvāsu/ moss n. కాం /kān̄ji/
mighty adj. జా ొ /jāḍo/ mother's younger sister n. మా ి /māsi/
migrating n. లదణి /ladaṇi/ motion n. స క్ ే ో /sarkērō/
mild n. ద స్ ే క్ /dassēk/ motions n. ట్ ే ాలేర్ /pēṭcālēr/
milk n. దూద్ /dūd/ motor n. ా ి /gāḍi/
ి /girni/
mill n. ి న్ mountain n. ప డ్ /pahāḍ/
mind n. అకల్ /akal/; n. కణిణ్ /kaṇṇi/ moustache n. మూ ే /mūcē/
mindful n. జాగన్ /jāgan/ mouthful adj. మూం ోబరన్ /mūṇḍōbaran/
mineral n. ఖ జం /khanijaṁ/ move v. సర్కా /sarkā/
mint n. పు ీ ా /pudīnā/ move carefully n. అటకఁ ే సరక్ /aṭakam̐ ḷēti sarak/
movement; 266 ocean
movement; gait; pace n. జా ే ొ /jāyēro/ muscles మాస్ /mās/ n. మాస్ /mās/
much adj. క ార్ కో /katrāyikō/; adj. ాస్ /rās/ mushroom ాజే /gājē/
mud adj. కిచలొడ్ /kicalḍo/ ీ /gīd/
music n. ద్
muddy soil కీం ే ాళ్ జ మ్ /kīn̄cēvāḷ jammi/ musical instrument సం ీత ర్
ే ార్ /saṅgītamēr visrā/
muffle v. ాంక్ /ḍhāṅk/ Muslim n. prop. యా /miyā/
mug n. లోట /lōṭa/ mustard n. ాఁ /rām̐ yi/
murder n. మా ాన్కేర్ /mārnākēr/ mute n. గూం ొ /gūṅgo/
murderer n. ఖూ ఖోర్ /khūnikhōr/ mutton piece n. డ /ḍaḷi/
ే /gun gun karēr/
murmur n. గున్ గున్ క ర్ myna n. గర్కో /garkōli/

N
name n. ామ్ /nām/ nick n. జేల్ /jēl/
name of a person ఆ మ్ీ ర్ ామ్ /ādmīr nām/ night ాత్ /rāt/
namesake మాణి మాణి /māṇi māṇi/ nine num. నవ్ /nav/
narrow adj. ఢఁ /ḍham̐ yi/; adj. ా ోళ్ /pātḷō/; ీ /vagṇīs/
nineteen num. వ ణ్ స్
v. ాంకొడ్ /sāṅkḍo/ ninety num. నవద్ /navad/
nature n. ొణ్ /goṇ/ no adv. మత్ /mat/
nature, behaviour n. పర్కృ /prakr̥ti/ no shelter బ ాగ ే ొ /banāgatēro/
navel n. సుంటి /suṇṭi/ noble adj. ఆచ్ /āc/
near n. ఢఁ /ḍham̐ yi/ northward adv. ఢఁ /ḍham̐ yi/
nearness n. ఢఁ /ḍham̐ yi/ nose n. ాక్ /nāk/
neck n. కాం ా /kāndā/; n. గర్దణ్ /gardaṇ/ న డ్ /naḷḍi/ nose ring n. ఫులా /phulā/; n. భూ యి /bhūriya/
necklace n. ర్ /hār/ not adv. కో /kōni/; v. ే /vēni/
needle n. సూ /sūyi/ not being tired ర్ ే /hārchēni/
negative v. వటొల్ /vaṭlo/ not matching v. పు వ్ ే /purvēni/
neighbours adv. ామ్ /sām/ not stretchable adj. బ ే /baḍēni/
nephew n. ాణ్ జో /bhāṇ jō/ not that much అ ార్కొ /atrākoni/
nest n. ఖో ొ /khōḍo/; n. మం ా ో /maṅgāḷō/; not understandable v. క ే జకొ /kaḷēnijako/
n. మా ో /māḷō/ note n. లుకు /ciluku/; n. ాన్ /pān/
net n. ఝాళ్ /jhāḷ/ noun n. ా న్ ే వ ా ర్ ె /nāmēn vatāyer/
new n. న ొవ్ /navvo/ nourishment adv. ాపన్ /dhāpan/
newly adv. న ొవ్ /navvo/ now n. అబబ్ఁ /abbam̐ /
news n. ఖబర్ /khabar/; n. ఖోజ్ /khōj/ now and then adv. జ ాన్ర్ జనన్ /jannār janna/
newspaper n. కాగద్ /kāgad/ numb బటట్ ర్ /baṭṭar/
ే ర్ /paccēr/
next adj. ప చ్ number n. ఆంక్ /āṅk/
nice adj. కూబ్ ఆచ్ /kūb āc/ nurse n. ే ా /sēvā/
nicely adv. అ ామ్న్ /asmān/

O
డ్ /bhalḍu/
oat n. భలు obstruct v. ఆడం ఆ ే /āḍaṁ āyēr/;
ర్
oath; vow n. ావ్గన్ /svāgan/ v. థమాడ్ /thamāḍ/
obedient n. మ /manimi/ obvious n. ా ేక ే ా ో /vātēkarēvāḷō/
observe v. కే ూ కర్ /dēkū kar/; occupy v. ఖబాజ్ /khabjā/; v. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/
v. పరక్పకడ్ /parakpakaḍ/ ocean టొసమ్దర్ /mōṭosamdar/
of 267 parliament
of adv. ఓర్ /ōr/ open v. ఖావ్ళల్ ఁ /khvāḷlam̐ /; adj. ోడ్ ి ె /chōḍdine/;
of a chilli n. మ ాచ్ /marcā/ ి /bōṇikir/
v. బోణికర్
of all adj. ేర్ /sēr/ open it v. వ ోడ్ /vadōḍ/
offence n. ర్మాన /jurmāna/; n. ాండ్ /ḍāṇḍ/ opening n. ఖొ ేర్ /khoḷēr/; n. ఖావ్ ే ొ /khvāḷēro/
offer sacrifice v. ొ మార్ /polimār/ opening a cabinet n. అ ర్ానఁ ఖోళ్ /arrānam̐ khōḷ/
offering n. ో ేర్ /chōḍēr/; n. ె ాకేర్ /denākēr/ openly adv. ఖులల్ ంఖులల్ /khullaṅkhulla/
office n. ద త్ ర్ /daphtar/ operation ఆ ేర్శన్ /āprēśan/
oil n. ేల్ /tēl/ opportunity n. ా ొ /dāḍo/
okra n. ండ /bhiṇḍa/ oppose v. హటా /haṭā/; v. టో /hāṭō/
old adj. ో /jūnō/; adj. బు ొ /buḍo/ or adv. న ో /natō/; adv. కాణ్ /nikāṇ/
old man n. బు ొ /buḍo/ orange n. సం ార్ల్ /santrāl/
old person adj. ో /jūnō/ భలాఆ మ్ీ /bhalāādmī/ orbit n. ఘేరన్ /ghēran/
omlette భూంజొ /bhūn̄jo/ organic n. లో /lōyō/
on it ఓపర్ /ōpra/ organization n. మ ావ్ /maḷāv/; n. సంఘం /saṅghaṁ/
on our own అప్ణే అపణ్ /apṇēti apaṇ/ origin n. సరు /saru/
once ఏక్ ావ్ /ēktvāyi/ orphan n. గ ే /gatichēni/
one num. ఏక్ /ēk/; adj. ఏక్ /ēk/; adj. ఏకొల్ /ēklo/ other n. దూ ేర్ /dūsrē/
one among us ఆపణేమ ఏక్ /āpaṇēma ēk/ otherwise v. కాణ్ /nikāṇ/
one person pron. ఎకక్జ్ /ekkaj/ ours అప్ణొ /apṇo/ pron. ఆపణ్ /āpaṇ/
one thing ఎకిక్నఁ /ekkinam̐ / outburst v. ఫుటేర్ /phuṭēr/
one to one ఎకీన్ ఏక్ /ekīn ēk/ outcry v. ా ర్ /rāmri/
one type of rope n. పలుగు /palugu/ outer layer adj. ఉంపర్ఁ /umpram̐ /
one which being told కజకొ /kajako/ outline n. రూప్ /rūp/; n. వణాయ్ /vaṇyā/
one who poses for a painting n. న ే ొ /navēro/ outmoded adj. ో /jūnō/
ones pron. ఎకిక్ర్ /ekkir/ oven n. ికర్ి /ṭhikri/; n. త ావ్ /tavvā/
one's back n. పుటే /puṭē/ over adj. పూర్ ే ో /pūr vēgō/; adj. ే ి /vēgi/;
ones which is coming adj. ఆవఁజకో /āvam̐ jakō/ adj. ే ొజకొ /vēgojako/
onion n. కాం ా /kāndā/ overthrow v. ాంక్ దఁ /phāṅk dam̐ /
only adj. ఎకక్జ్ /ekkaj/ owl n. ర్ /cibri/
only a little adv. ధ స్ ె కజ్ /dhassekaj/ own adj. ఓర్ /ōr/
only one adv. ఎకక్జ్ /ekkaj/ owner n. ఘ ే ా ో /gharēvāḷō/;
only one person ఏకేల్నఁ /ēklēnam̐ / n. జ మ్ే ార్ /jammēdār/; n. త ే ో /tanērō/;
ooze v. చూ /cūyō/; n. చూ ొ /cūro/ n. మా క్ /mālik/
oozing n. ాం ళ్ే ర్ /sāṅgḷēr/

P
packet n. పూ /pūḷi/ palmistry n. జాతకం /jātakaṁ/
pain n. దుక్ /duk/ pan n. ా ి /sāri/; n. ే /sē/
pair n. జో ి /jōḍi/ pancreas n. ి త్ ొ /pitto/
Paisa n. prop. ి /pisa/
స papaya n. ాపడ్ కాయ /pāpaḍ kāya/
palace, castle ాజ్ మం ర్ ీ /rāj mandīr/ paper n. లుకు /ciluku/
palm n. ళ్ /hātḷi/ paralysis n. శ ై చ్ ాతం /paiścavātaṁ/
palm fruit ఖ ి /khajuri/ pare v. ోల్ /chōl/; v. ొటు ట్ కాడ్ /poṭṭu kāḍ/
palm tree ా ెర్ ఝాడ్ /tāḍer jhāḍ/ parliament n. ారల్ ెంట్ /pārlameṇṭ/
parrot 268 portion
parrot n. లక్ /cilka/; n. లక్ /cilka/; n. ామ్ pillar n. థంబా /thambā/
లక /rām cilaka/ pillow n. స ాణో /sarāṇō/
part v. ఛూట్ జో /chūṭ jō/; v. ట ి ర్ /chēṭikar/;
ే క pimple n. ఖీల్ /khīl/; n. ో ా /phōḍā/
n. ఁ ొ /hām̐ so/ pin n. గుండు సూ /guṇḍu sūyi/
partiality n. వలప్చనం /valpacanaṁ/ pinch n. కొచర్ /kocar/
participant (m.) pron. భ గ్ ొజకొ /bhaḷgojako/ pink n. ొలాల్ రంగ్ /golāl raṅg/
particular adj. ఆచ్ /āc/ pipe n. బుం ా /buṅgā/; n. బురర్1 /burra/
partner హి ాస్ ార్ /hissādār/ pit n. బొ మ్ /bommōyi/
parts n. ా ే /bhāgē/ place n. జ మ్ /jammi/; n. జాగ్ /jāg/; n. జాగ్ /jāg/;
party n. ఖొ ాకి /khorāki/ n. జాగ్ /jāg/; v. ే ేర్ /mēlēr/
ల
pass n. ాస్ ే ో /pās vēgō/ plan n. ఒడుపు /oḍupu/
paste v. చుంటాడ్ /cuṇṭāḍ/ plant n. లాక్ /molkā/
pasture n. ే /mēta/
త planting plants లాక్ ా ేర్ /mōlkā gāḍēr/
paternal aunt n. ఫు ర్ ి /phupir/ plants లాక్ /mōlkā/
patience n. ఒ ిక్ /opkyi/ plate n. ేక్ /rēk/
patio n. మం ావ్ /maṇḍvā/ play n. ర త్ /ramti/
pattern n. ఓరన్ /ōrnayi/ player n. ఖిలా ి /khilāḍi/
pay v. ే ాక్ /dēnāk/; v. ేర్ /dēr/ playing card ప త్ ాల్ /pattāl/
payment n. ర్ ే /dēr/ please go v. జా ో /jāvō/
peep v. నవన్ ేక్ /navan dēk/ please walk v. ాలో /cālō/
pen n. ొంటి /poṇṭi/ plot; land; soil n. జాగ్ /jāg/
penalty n. ాండ్ /ḍāṇḍ/ plough v. దూన్ /dūn/; n. ాగర్ /nāgar/
penance n. తపస్ /tapas/ plug v. గులాచ్ /gulcā/
people జన్ /jan/ pocket ఖో /khōli/
perform prayer పూజ /pūja/ poem n. ద్ ీ /gīd/
peripheral; superficial ఉంపర్ఉంపర్ /umparumpar/ poetry n. పదయ్ ాగం /padyabhāgaṁ/
ె టాట్ /kārlelaṭṭā/
perm n. కా ల్ ల point n. కొక్ /tikko/
permission n. స ాల్ పూం ర్ ే /savāl pūn̄cēr/ pointless adj. బూంటొల్ /būṇṭlo/
permit v. ఇజాజత్ /ijājat/ poise n. వజన్ /vajan/
person n. ఆ మ్ీ /ādmī/ poison n. వస్ /vas/
person who knows everything జాఙ్ /jṅāni/ poisonous gas n. వస్భరన్ ఛఁజకొ
persuade v. పు ా /purā/; v. మ ా ే /manāyēr/
ర్ ాళ్ /vasbharan cham̐ jako vāḷ/
pertinent adj. పూరవ్జ ార్ /pūrvajatrā/ poisonous serpent with black stripes బం ె ా ో
pestle n. ఉకిళ్ /ukḷi/; n. ోటా /sōṭā/ ాప్ /bandevāḷō sāp/
petrol n. ట ి ోర్ల్ /piṭrōl/ police n. ో స్ /pōlis/
petty adj. ద స్ ే క్ /dassēk/ police station క ే ి /kacēri/
physically adv. ే ో /jīvērō/ polish v. ొ ార్ /sodār/
physician n. ద ై గ్ ుడు /vaidguḍu/ politics n. ాజ /rājanīti/
pick n. ఖూబ్ఆచ్ /khūbāc/ pomegranate n. అ ార్ /anār/
pickle n. ఖావ్ ి /khvāḍi/; v. ఖావ్ ి /khvāḍi/ pond n. ఖాడ్ /khāḍ/; n. త ావ్ /taḷāv/; n. బంట /baṇṭa/
picture n. బొమమ్ /bomma/ poor adj. గ బ్ ీ /garīb/
pigeon n. కబుతర్ /kabutar/ poor people n. గ బ్ ీ /garīb/
pigment n. రంగ్ /raṅg/ porridge n. ద ాయ్ /daḷyā/; n. మాండ్ /māṇḍ/
pile n. మ ాణ్ /masāṇ/ portion n. ఁ ొ /hām̐ so/
portray 269 quota;
portray v. మూరత్ కాడ్ /mūrat kāḍ/ problem n. ఖటొల్ /khaṭlo/; n. ే ి /bhāvēṭi/; n. స ాల్
ా ట
possibly adv. కాఁ కో /kām̐ yikō/ పూం ేర్ /savāl pūn̄cēr/
postpone the work for some time n. ా ొ /vāyido/ problematic phase n. ా ట ే ి /bhāvēṭi/
posture n. ఢంగ్ /ḍhaṅg/; n. త క
ి /tarika/ procession n. లూస్ /julūs/
pot n. టోకణో /ṭōkaṇō/; n. మాటా
ల్ /māṭlā/; n. ం ి /hāṇḍi/ proclaim by beating a drum v. డప ా /ḍapaḍā/
potato ఆల్ గడడ్ /āl gaḍḍa/ profit ాయ్ ే ొ /phyāyēdo/
potherb n. మాటేర్ ా /māṭēr bhājī/ programme n. కారయ్ం /kāryaṁ/
potter n. కమార్ /kamār/ promise n. నఁచమక్ /nam̐ camak/
pound ఆటో క ేర్ /āṭō karēr/ v. కూట్ /kūṭ/; v. ల ా /lagā/ promote v. ాళ్1 /pāḷ/
pouring v. ే ే ొ /rēḍēro/ prophecy n. కాలజాఞ్ /kālajñāni/
ీ /garīb/
poverty n. గ బ్ propose v. పర్ త్ ావ్ /prastāv/
powder n. భుకిళ్ /bhukḷi/ protract n. ఆలచ్ంకర్ /ālcaṅkar/
power n. కరంట్ /karaṇṭ/; n. ాయకీ /nāyakī/; psychological adj. మ ేర్ /manēr/
n. లావ్ ా /lvāḷā/; n. సతత్ /satta/ psychology n. మన్ జాఞ్ ేర్ ాసత్ ం ర్ /man jñānēr śāstraṁ/
practice n. ఠకుల్ /ṭhakul/ puberty n. డ ే ు /pēḍu/
praise v. ా ఫ్ ి /tāriph/ puff n. బుకక్ /bukka/
prawn n. ంీ ా /jhīṅgā/ pugnacious adj. బర్కా ే ాళ్ /barkāyēvāḷ/
pray v. ం /vinti/ pull v. ఖీంచ్ /khīn̄c/
preacher v. గరు /garu/ pulley n. ిరర్ /girra/
predictably adv. జాణన్ /jāṇan/ pulling out ఖాయ్ంచ్ ాక్ /khyān̄cnāk/
pregnancy n. ట్ ే /pēṭ/ pulse n. ాళ్ /dāḷ/
prepare v. బణా /baṇā/; v. ొ ార్ /sodār/ pump n. బొ ం ి ి /boriṅgi/
present n. అబబ్ఁ /abbam̐ / అబ్బ్ /abb/ pumpkin n. కావ్ ా /kvāḷā/
preserve adj. జతన్ /jatan/; v. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/ punishment n. కష్ /śikṣa/
press ఇ ిత్ ర్ కర్ /istri kar/ v. జ ద్ /jaldi/; v. ాబ్ /dāb/ punt n. తడ /taḍa/
prestige n. ఇజజ్ త్ /ijjat/ pupil n. ాయ్ ధ్ ి /vidyārdhi/
previous adj. ధర్అ ి ియా /dharagiḍiyā/ purchaser లే ా ో /lēvāḷō/
previously adv. అబేబ్ జ్ ి /abbēsij/; adv. వ ేచ్ ి /vaccēsi/ purr n. ె ర్ ే /cherēr/
price v. ామ్ /dām/ push v. క ె ల్ /dhekal/
pride n. గరబ్ /garab/ push solidly జొ ే ధకల్ /jorēti dhakal/
priest n. పూజా ి /pūjāri/ put off n. ఓలా ేర్ /ōlāyēr/
primitive adj. ఆం ేర్ /āṅgēr/; adj. ోలూచ్ర్ /tōlcūr/; put out the fire అం ార్ ఒలా /aṅgār olā/
adj. పు ాణో /purāṇō/; adj. ాయ్ ార్ /pyānār/ putting someone outside వ ా ో /vagāḍō/
print v. ఛ ా ేర్ /chapāyēr/; n. ర్ /mōr/ puzzle n. ఆంటో ాం ర్ ే /āṇṭō bhāndēr/
private adj. జేర్ జేనఁ /jēr jēnam̐ / python పళ్డ్ /paḷḍ/

Q
quaint adj. ే ా ేర్ /junēdāḍēr/ quick adv. జ ద్ /jaldi/; adv. ద క్
ే /dankē/
qualified adj. అరహ్త /arhata/ quickly adv. ఛఁప్కే ి /cham̐ pkēsi/; adv. ద ేక్ /dankē/;
quality n. ొణ్ /goṇ/ adv. ద ేక్ /dankē/
quantity n. ప మ ి ాణం /parimāṇaṁ/ quiet adj. చుప్ /cup/
quarter n. ఠకాణొ /ṭhakāṇo/ quite adv. నటట్ మ్ /naṭṭam/
queen ాణీ /rāṇī/ quiver v. ధుజ్ణి /dhujṇi/; n. ధూజేర్ /dhūjēr/
question v. స ాల్ పూం ేర్ /savāl pūn̄cēr/ quota; divi n. ఁ ొ /hām̐ so/
rabbit 270 ring

R
rabbit n. స ాయ్ /sasyā/ remaining n. బ గ్ ొ /baḍgo/
race n. జాత్ /jāt/ remember n. హ ద్ ె /harde/
radiant adj. వజా ో /vajāḷō/ remind n. హ ద్ ొ /hardo/
radish n. ములల్ ం ి /mullaṅgi/ remote place n. కొ ా ొ /konāro/
rafter ఘ ేర్ ాఁ ా /gharēr vām̐ sā/ removal of insects ఝాడ్మా ేర్ /jhāḍmārēr/
rails n. పటాట్లు /paṭṭālu/ remove v. కాడ్ /kāḍ/; v. కాణాక్ /kāṇāk/
rain n. ాణీ /pāṇī/ remove the shell v. ొటుట్ కాడ్ /poṭṭu kāḍ/
raining heavily n. ఝ ర్ ీ ాణీ /jhaḍīr pāṇī/ rent n. ా ొ /bhāḍo/
rainy season n. వ ాస్ ో /varsāḷō/ repair n. జో /jō/
raise v. జాదకర్ /jādakar/; v. జా ాప్కర్ /jāppākar/; repairer n. ఆ ొచ్క ె ా ో /āccokarevāḷō/
v. ా ో /pāḷō/; v. ాళ్1 /pāḷ/ reparation n. ాండ్ /ḍāṇḍ/
raising v. వ ోర్ /vadrō/ report n. ి ాయ్ద్ /phiryād/
ram n. ో ల్ ా /gōrlā/ repository n. గు మ్ /gummi/
ramble n. ఫర్ /phar/ reproach n. బో ాం ర్ే /bōli bhāṇḍēr/;
range n. ట ె ట్ ు /geṭṭu/; n. ాంత్ /pānt/; v. ాం ో /bhāṇḍō/
n. లగు, ాణు /lagu,tāṇu/; n. సూ ో /sūdō/ reptile n. స ేక్ ో /sarkērō/
rapids n. జో త్ ి ాయ్ ో /jōrtivyārō/ request v. ావ్ ా /nvārā/
rat n. ఉందర్ /undar/ requirement n. ావఁ ో /cāvam̐ nō/
rattle n. బకావ్స్ /bakvās/ reserve v. ా ర్ ే /thāmēr/
reach v. భ ెగ్ /bhaḷge/ reservoir n. కూండ్ /kūṇḍ/
real adj. స ర్ ేత్ /sattēr/ resignation n. ోడ్ /chōḍ/
realistic adj. మాలంచఁజకో /mālan̄cam̐ jakō/ resist v. ఖమాడ్లఁ /khamāḍlam̐ /
rebuke n. ా ేర్ /gāḷidēr/ response n. టో /hāṭō/
receiver (m.) లేన్ జా ే ా ో /lēn jāyēvāḷō/ rest n. ికామ్ /rikām/
recent adj. న ొవ్ /navvo/ restricted meal n. పతయ్ం /patyaṁ/
recognition n. స ాల్ పూం ేర్ /savāl pūn̄cēr/ return n. ఆ ేర్ /āyēr/
recognize v. వళక్ /vaḷak/ reversal n. ేర్ /phēr/; n. టో /hāṭō/
rectify v. స ికర్ /sarikar/ revolution n. కార్ం /krānti/
red adj. ా డ్ ో /rātḍō/ reward n. ఇ ామ్ /inām/
refreshment n. ఫలారం /phalāraṁ/ rice n. ావళ్ /cāvaḷ/; n. ాన్ /dhān/; n. ాళ్ /sāḷ/
refrigerate v. ోకర్ /śiḷōkar/ rich adj. ావుకార్ /sāvukār/
refusal n. మ ెక్ ి ో /matkedinō/ rich man n. అ ర్ /amīr/
refuse v. ోడ్ /chōḍ/; v. కాళ్ ేర్ /nikāḷdēr/ ride n. స ా ి /savāri/
refuse to do something n. హటా /haṭā/ ridged gourd n. ో ి /tōri/
region n. జాగ్ /jāg/ rifle n. బందూక్ /bandūk/
related adj. ఇ ాద /irāda/ right adj. జమణో /jamaṇō/; n. ాయం /nāyaṁ/;
related to you తమార్ /tamār/ n. యత్ /niyat/; n. హక్ /hak/
relation ా ో /nātō/ right age to get married n. టియార్ /moṭiyār/
relationship n. ామణ్ /pāmaṇ/ right here n. అతత్ జ్ /attaj/
relaxation n. ికామ్ /rikām/ right side జ ణ్ వ ే ి ఛఁ /jamṇēvaḍi cham̐ /
relief from the danger of accident టఁళ్ ో /ṭam̐ ḷgō/ rigid adj. జా ొ /jāḍo/
religion n. జాత్ /jāt/ ring n. ంటి /viṇṭi/
ringleader 271 sharpening
ే /ṭāṇḍēr/
ringleader n. టాం ర్ root adj. జడ్ /jaḍ/
rings worn on toes n. చఁటిక్ /cam̐ ṭki/ rope n. ా ా /gāḷā/
ripe adj. బు ొ ే ో /buḍoyēgō/ ropes n. ా ా /gāḷā/
ripened dried kernel n. ారళ్ /nāraḷ/ rotten adj. గ గ్ ి /gargi/
river n. నం ి /nandi/ rotten one n. గ గ్ ి /gargi/; n. సడ్జో /saḍjō/
road n. ాట్ /vāṭ/; n. సడక్ /saḍak/ round n. ో ా /gōḷā/; adj. ో ాణ్ /ghōḷōsāṇ/
roar v. డ ాక్ ే ొ /ḍarkāyēro/ round thing made of cloth to put on head and carry
rob v. లూటెల్ జొ /lūṭlejo/ water vessel n. ాలా /gālā/
robber n. ోర్ /cōr/ rub v. ొపడ్ /copaḍ/
rock pieces n. కాంకర్ /kāṅkra/ rubber n. లబబ్ర్ /labbar/; n. లు ే ా ో /luyēvāḷō/
rod సలాక్ /salāk/ rubbing n. మస ేర్ /masaḷēr/
roll n. ప ట్ మార్ /palṭi mār/; v. ేర్ /phēr/; rude adj. అ ా ి /anāḍi/; adj. నసలోడ్ /nasalḍō/
v. ర ా ే /raḍāyēr/; n. వలటొర్ /valaṭro/;
ర్ ruin v. ే గ్ ొ /cēḍgo/
n. వలోటేర్ /valōṭēr/ rumour n. ఫుంకార్ /phuṅkār/
room అ ర్ా /arrā/ n. కమ ా /kamarā/ rust n. లం /cilaṁ/

S
sache n.ోక్ /dōk/ secure adj. జతన్ /jatan/
sacred షట్ ొ /niṣṭaro/ seductive look ఆ ఆ
ి ంకి ేకర్ో /āḍiāṅkiti dēkrō/
sacred thread for waist v. కణ ో ి /kaṇadōri/ see thoroughly without permission, spy, peep నవన్
sacrifice బ ాన్ /balidān/ n. భం ా ొ /bhaṇḍāro/ ే /navan dēk/
క్
salary n. బాఁ /bām̐ yi/ seed ాణా /dāṇā/ జాజ్ /bijjā/
salt n. నూణ్ /nūṇ/ seed of Bishop’s weed అజోమ్ /ajmō/
saltwater ఖా ొ ాణీ /khāropāṇī/ seeing v. ెకర్ో /dekrō/
sample n. ాయ /sāya/ select adj. కి జ ె కొ /kidejako/
sand n. ఉ ాక్ /uśkā/ sell v. ేచ్ /vēc/
Saturday n. prop. ావర్ /thāvar/ send ేల్ /mēl/ v. ర ాన /ravāna/
savage రణీఆ మ్ి /raṇīādmi/ send after telling v. కే ెల్ /kēmel/
scared adj. చమాక్న్ /camkān/ separate v. ా /nāḷi/
scatter n. ఛణక్ /chaṇak/ separating n. ఆ ల్ /āmli/
scent అతత్ ర్ /attar/ serially adv. త ే ు త ే ు /rēturētu/
school n. బ ి /baḍi/ sesamum n. త ల్ /talli/
scissor n. కొత న్ ి /kotaḍni/ set v. డూబోగ్ /ḍūbgō/; v. ాంజ్ పడ ి /sān̄j paḍagi/
scorpion n. ంచు /vin̄cu/ set it right v. స క ి ర్ /sarikar/
scratch v. ఖొఝా /khojhā/; n. ఖోజావణీ /khōjāvaṇī/ set right v. స ికర్ /sarikar/
screen n. ప ద్ ా /pardā/ settle v. డ్ ే /phēḍ/
scrub v. ో /dhō/ seventeen num. సతర్ఁ /satram̐ /
seal n. ర్ /mōr/ seventy num. సతత్ ర్ /sattar/
search n. ఢూం ర్ ే /ḍhūṇḍēr/; v. ఢూండ్ /ḍhūṇḍ/; several adj. క ార్ కో /katrāyikō/
v. ధూండ్ /dhūṇḍ/ shadow n. ాం ి /chāṇḍi/
second ీ /dīmō/ share n. ఁ ొ /hām̐ so/ ం ో /hānsō/
secret adv. ఖే ొ /khēdo/ sharp n. ార్ /dhār/
secretion n. చూ /cūyō/ sharp point n. ఫూంగ్ /phūṅg/
secretly adv. ఖే ొ /khēdo/ sharpening v. అ ా /aḷā/
shaving 272 soup
shaving cream ి ేర్ ాయ్సడ్ /ḍvāḍiparēr pyāsaḍ/
ావ్ ప slit n. ాటే ొ /phāṭēro/; v. ోణాక్ /phōṇāk/
sheep n. ో ల్ ి /gōrli/ slow n. ల ీ ొ /ḍhīlo/
shells used for decoarting the dress of Lambada slowly adv. ల ీ ొ /ḍhīlo/
women n. కావ్ ి /kvāḍi/ smack adv. ద ేక్ /dankē/; adv. లట్కే ి /laṭkēsi/
shine v. ఝాంక్ /jhāṅk/ small adj. ాణిక్ /nāṇki/; adj. ాన్కా /nānkā/
short adj. ోటియా /pōṭiyā/; adj. ో గ్ ా /pōḍgā/; small boy క ీ ా /pīkā/
n. ో గ్ ా /pōḍgā/ small finger n. చఁటిక్ఆం ళ్ి /cam̐ ṭkiāṅgḷi/
shortness adj. ొటాయ్ /poṭyā/ small girl ీకి /pīki/
should be there v. ేణో /rēṇō/ small tiny vessel used for oil చ ట్ ి /capṭi/
shoulder n. కాం ో /kāndō/ ాం ేర్ /sāndēr/ small tuft of hair on the back of head n. ొటిట్ /coṭṭi/
shoulder bone ాం ర్ ే హడక /sāndēr haḍaka/ small water vessel సరవ్ /sarva/
shout n. తుకా ి /tukāri/ small well with oozing water ే ి /vēri/
shouting v. ా ర్ /rāmri/ smallpox n. ాయ్ గ్ /phyālgi/
show n. టే ో /ṭēḷō/; n. దకాళ్ /dakāḷ/ smart n. హుఁ ాయ్ ి /hum̐ syāri/
show affection on your own v. చూమ్ /cūm/ smart man n. ఖూబ్ సూరత్ /khūb sūrat/
shred n. టొకాడ్ /ṭokḍā/ smash v. ోడ్ /phōḍ/
shrew n. చుం ల ె ుక /cuṇḍeluka/ smell n. ాఁస్ /vām̐ s/; v. సూంగ్ /sūṅg/
shut the door గ ి ఘాల్ /gaḍi ghāl/ smelling v. గం ా ొ /gandāro/
shy v. లాజ్ /lāj/ smelting n. కొ మ్ /kolmi/
sicken v. మా ి /bimāri/ smile v. ఁస్ /hām̐ s/
side n. /tī/ ాకీత్ /pāktī/; n. వ ి /vaḍi/; n. ామ్ /sām/ snap n. కాటేర్ /kāṭēr/; v. ోడ్ /tōḍ/; n. పుటువ /puṭuva/
sieve n. ాణిణ్ /chāṇṇi/ snappy adv. జ ద్ /jaldi/
sight n. నంజర్ /nan̄jar/ sneezing n. ం ి కడ్ /siṅkaḍ/
sign n. మ ొక్ /masko/ snoring v. ర్ొ /ghōrro/
silence n. గచచ్ప్ /gaccap/; v. ముం ోబు ా /muṇḍōburā/ snowstorm n. వ ె ా ో ాణీ /vasevāḷō pāṇī/
silently adv. బొలె /boleniju/ so n. కాఁ కో /kām̐ yikō/
silver n. రూ ో /rūpō/ sob హు క్ ీ /hupkī/
similar adj. ఓరన్ /ōrnayi/; n. సబేత్ /sabēt/ sociable adj. మసక్ ి /maskari/
simple adv. ాద ద ీ /sādasīda/ society n. జగ /jagati/
sing v. బోల్ /bōl/ soda n. ో ా /sōḍā/
sink v. డుబాడ్ /ḍubāḍ/ డూబోర్ /ḍūbrō/ soft adj. ిలొ /gilo/; adj. నర /naramō/;
sister బా లోగ్ /bāyilōg/ n. ాయ్న్ /bhyān/ adj. సు ాఁళ్ /suvām̐ ḷ/
sister in law ా /sāḷi/ soil దూడ్ /dūḍ/ ధూడ్ /dhūḍ/
sit v. బాయ్స్ /byās/ solace n. మ ా ేర్ /manādēr/
sitting n. బాయ్స్ /byās/ solely adv. యాంట్ /chiyāṇṭ/
six num. ొ /cho/ solution n. గ గ్ ొ /gaḷgo/; n. ాణీ /pāṇī/
sixteen num. ోళఁ /sōḷam̐ / solve n. త ాశ్ /tapśā/
sixty num. ాట్ /sāṭ/ some adj. ద స్ ే క్ /dassēk/; n. ద స్ే క్ /dassēk/
skin n. ఖా డ్ /khālḍi/; n. ఖా డ్ ో /khāḷḍō/ some more conj. ఉ జ్ /ujji/
slant adv. ాలు ల్ /pāllu/ sometimes pron. ఏకేక్ ా /ēkēk tāyi/
slap n. ాలేపర్ ల ా /gālēpar lagā/ song n. ీద్ /gīd/
sleep n. ంద్ /nīnd/ son-in-law n. జమా /jamāyi/
sleeping ో ే /sōgē/ soon adv. ఛప్కో /chapkō/; adv. జ ాన్జ్ /jannāj/
slip n. రపసన్ /rapasan/ soup n. ఫల్చు /phalcu/; n. ఫళ్చు /phaḷcu/
sour 273 strange
sour n. ఖాటొ /khāṭo/ stalk n. ాం ి /ḍāṇḍi/
south n. లచ్ మణ్ /lac maṇ/ stall n. గు స్ /gumsi/; n. ొకాన్ /dokān/
sovereign n. ాజ్ /rāj/ stamp v. ఖూంద్ /khūnd/
sow v. ాడ్ /gāḍ/; n. ాక్ /nāk/ stand n. జాగ్ /jāg/; v. ణ్ ే /pēṇ/; adj. హుఁబర్ /hum̐ bar/
space ా ే /rāmē/ stand up v. హుబర్ /hubar/
spade n. ార /pāra/ star n. ా ా /tārā/
speak v. ప ార్ /pacār/; v. బోల్ /bōl/ stare the eyes టమాక్ర్ /ṭamkār/
spear n. బ ిచ్ /barci/; n. ట /mīṭa/ start v. సర్ /nisar/
spear grass n. కాటే ా ోఖడ్ /kāṭēvāḷōkhaḍ/ started v. కళ్ /nikaḷ/
spectacles n. కాజళ్ /kājaḷ/ starting phase ధర్ అ డ్ య ీ ార్ /dhar agḍīyār/
speechless adj. గూం ొ /gūṅgo/ startle adj. చమాక్న్ /camkān/
spell n. మతత్ ర్ /mattar/ startled adj. జంజార్ ొ /jan̄jrāgo/
sperm n. ఇం య ిర్ ం /indriyaṁ/ statement n. ాత్ /vāt/
spice n. మ ాలో /masālō/ stay with లారఁ /lāram̐ /
spider n. కొ య ి ా /koḍiyā/ steep road v. చ ా ొ /caḍāvo/
spinach n. ా ేర్ ా జ్ /vāḍēr bhājji/ steer n. ాం య ి ా /sāṇḍiyā/
spiritual adj. ే ేపర్ భకిత్ /dēvēpar bhakti/ step mother ావ్కేర్ /svākēr/
spittle n. థూంక్ /thūṅk/ stepmother n. మా ి /māsi/
split; rip; cleave v. ాడ్ /phāḍ/ stepping v. లాత్ ేల్ /lāt mēl/
spoil adj. బలా ల్ /ballā/; n. గ ా ర్ ే /bigaḍāyēr/ steps ఖ ిత్ /khapti/
spoiled v. ప ా ో /paḍāvō/ stew v. వకాళ్ /vakāḷ/
spoken word ముం ేర్ బో /muṇḍēr bōli/ stick adj. ొసడ్ /posaḍ/; n. ీంకిళ్ /sīṅkḷi/
spoon చం ా /can̄cā/ sticky n. కోణ్ /cikṇō/; adj. ో ే /chōḍēni/
spoonful n. ం ె ార్ అ ార్ /cen̄cār atrā/ stick; tack v. చుంటాడ్ /cuṇṭāḍ/
sports n. ర త్ /ramti/ still do it అ జ్ కర్ /ajjikar/
spot n. ఇలాకో /ilākō/; v. ాట్ ప ి ి /gāṭ paḍigi/; sting n. ాంకొ /vāṅko/
v. మరక /maraka/ stir v. హలా /halā/
spray n. ఛణక్ /chaṇak/ stitch n. ాంట్ /gāṇṭ/; n. గుం ర్ ే /guntēr/
spread n. ావ్డ్ /cvāḍ/; n. జమా ేర్ /jamāyēr/; stitch; suture; darn v. ీడ్ /sīḍ/
v. ాయ్ ీచ /vyārīca/ stomach n. ట్ ే /pēṭ/
spring n. /jhōḷi/; n. ే ి /vēri/; stone n. ాట /bhāṭa/
n. హింజో ో /hin̄jōḷō/ stool n. డ ీ /pīḍa/; n. బాయ్స్ /byās/
springtime n. మా ి ాడ్ /māgidāḍ/ stop v. థమాడ్ /thamāḍ/; v. థమ్ /tham/;
sprinkle n. ఛణక్ /chaṇak/; n. ాంట్ /chāṇṭ/ v. ామ్ /thām/
sprinkled adj. ి ొ ె ో /ṣiḷovegō/ stop please v. థమాడ్ /thamāḍ/
sprouting హు ాయ్ /hugyāyō/ stop still, freeze n. నఁ ల /nam̐ hālajū/
squeak v. ంక్ /chīṅk/ storage n. గు మ్ /gummi/; n. ో ామ్ /gōdām/
squeeze v. న ొ /naco/; v. ీంచ్ /phīn̄c/ store ోక్ /gōk/
squint బా ో /bāḍō/ storm n. ఆం ి అం ొ ొ /āndi aṅgoḷo/; n. ఝ ి /jhaḍi/
squirrel n. గ ల్ ి /garli/ stout adj. జా ొ /jāḍo/
stab adj. ొసడ్ /posaḍ/; n. ోట్ /pōṭ/ stove v. చూలో /cūlō/
stable adj. టకన్ /ṭakan/ straight adv. ల ీ ొ /ḍhīlo/; adv. సూ ో /sūdō/
stag n. తల /citala/ straight away adv. సూ ో /sūdō/
stale adj. ో /jūnō/; adj. భస్ ే /bhasgē/ strange adj. నఁ అన్ జాన్ /nam̐ an jān/
strangeness 274 temple
strangeness n. జలమ్ /jalam/ support adv. గ /gati/; adv. ికుక్ /dikku/
stream n. ే ర్ /chēbri/; n. రూం ల్ ీ /rūṅglī/; n. ణ్ /viṇ/; suppress v. ఖూంద్ /khūnd/; v. ాబ్ /dāb/
n. ే ి /vēri/ suppressing n. దమన్ /daman/
strength; stamina n. సతత్ /satta/ surface adj. ఉంప ేర్ /umparēr/; adv. ఊంపర్ /ūmpar/
string n. ాంత్ /tānt/; n. ార /nāra/; n. ేల్ /vēl/; surrend n. హ ాల్ /havāl/
n. ర్ /hār/ surroundings ఆస్ ాస్ /āspās/
strip n. ో ాక్ /chōḍkā/ survive v. బంచ్ /ban̄c/
stroke v. ం ోర్ /cīntrō/ suspicion n. గుమాన్ /gumān/
strong adj. మజ్బూత్ /majbūt/ sustain v. రణ్ య్ /nirṇay/
strong person n. బలావ్న్ /balvān/ swallow v. గలోజ్ /galjō/
structure n. త ిక /tarika/; n. రూప్ /rūp/ swap n. లేణిగ్ ణ ే ిగ్ /lēṇgi dēṇgi/
stuck adj. అటట్ గ్ ొ /aṭṭaggo/; n. హళజా ి /haḷajāgi/ swarm n. దళ్ /daḷ/
study క ా ే ొ /kaḷāyēro/ n. సదు /sadu/ sway v. బ ా /bagā/
stuttering ో ల్ /tōtli/ swear v. ఇమాన్ /imān/
style n. త కి /tarika/ sweat n. ప ి న ి /parisina/
submit n. ార్ /dhār/ sweater గరమ్ కోట్ /garam kōṭ/
submitting oneself v. హ ాలొ జ ే ొ /havālo vējo/ sweating ఉకోళ్మా ర్ ే /ukḷōmārēr/ ఉమస్ /umas/
succeeding n. న ే స యార్ /pēna samiyār/ sweeper బా ే ా ో /bārēvāḷō/
successor n. ఖా ద్ ా /khāndāni/; n. ేల్ /vēl/ sweepings n. ా ి /rāsi/; n. ా ి /rāsi/
sudden adj. ఛఁప్కే ి /cham̐ pkēsi/ sweet adj. టొ /mīṭo/
suddenly adj. జ ద్ /jaldi/ sweet eatables n. ట్మటా /mīṭmaṭāyi/
sugar n. సకక్ర్ /sakkar/ swell v. ఫూలో /phūlō/
sugar cane n. ాంటా /sāṇṭā/ swig v. ి ట్ /piyōṭ/
suggest v. ఖోజ్ వ ా /khōj vatā/ swing n. హలా /halā/ హీంచ్ /hīn̄c/
summary n. ఒ ొడ్ /odoḍ/ swollen adj. సూజోగ్ /sūjgō/
sun n. ా ొ /dāḍo/; n. ా ొ /dāḍo/ swollen belly ఆపర్ ొజకొ ట్ ే /āpargojako pēṭ/
Sunday n. prop. ి ావ్ర్ /ditvār/ sword n. తలావ్ర్ /talvār/
sunny adv. త ొక్ /taḍko/ symbol of remembrance v. ం ాణి /cintāṇi/
sunrise n. ఝూంచ్ /jhūn̄c/

T
table n. ే ా /mējā/
జ tax n. రకం /rakaṁ/
tail n. పుం డ్ /pun̄cḍi/ పూంచ ినఁ /pūn̄caḍinam̐ / teacher n. గరు /garu/
tailor n. ే ా ాళ్ /mērāvāḷ/ teak tree n. ాగు ా /sāgunā/
take v. యా /līyā/; v. లేలఁ /lēlam̐ / tear v. ర్ /cīr/; v. ాడ్ /phāḍ/; n. ఁసు /hām̐ su/
taking n. లేలఁ /lēlam̐ / tearing n. ర్ /cīr/
taking control n. రకా డ్ ి ో /rakālḍīdinō/ tears n. ఁసు /hām̐ su/
tall adj. ఉంపర్ఁ /umpram̐ / tell v. కఁ /kam̐ /; v. పూంచ్ /pūn̄c/; v. బోల్ /bōl/
tamarind n. ఆ ల్ /āmli/ tell briefly మజ కఁ /maja kam̐ /
tandem adv. కూబ్ ఆచ్ /kūb āc/ tell in detail ఖోళన్ కఁ /khōḷan kam̐ /
tangled adj. గుం ా ొ /guntāgo/; adj. గుం ా ొ /guntāgo/ teller pron. కే ా ో /kēvāḷō/
tap n. ాలొ /nālo/ Telugu n. prop. ల ె ుగు /telugu/
target n. క ే న్ /dēkan/; n. సూటి /sūṭi/ temperate adj. వ చ్ ే ొ /vaccēro/
taste v. ాకన్ ేక్ /cākan dēk/; n. స ాద్ /savād/ temple n. వ ే ళ్ /dēvaḷ/
temporary 275 to
ి ె ారు /ghaḍikesāru/
temporary adj. ఘ క throughout adv. ే /sē/
ten num. దస్ /das/ throw n. ెంకా ేర్ /pheṅkāyēr/;
tender leaf n. గురు /ciguru/ v. ాయ్ంక్ ి ో /phyāṅkdinō/
term n. ాణు /tāṇu/ throwing n. ధూంక్ /dhūṅk/
tether n. ా ా /gāḷā/; n. తలుగు /talugu/ thunder v. గరజ్ ొ /garajro/
than all ే /sēti/ Thursday n. prop. వరస్పత్ /varaspat/
that n. ఊ /ū/ thus n. ఏర్ /ērju/; adv. జ ాన్జ్ /jannāj/;
that side ఓ డ్ /ōvḍi/ adv. హనుకన్ /hanukan/
thatch v. ాప్ /chāp/ tide v. తడ /taḍa/
thaw v. ాళ్ /gāḷ/; v. పరగళ్ ొ /paragaḷgo/ tiger n. జ ావర్ /janāvar/
their ఉందూర్ /undūr/ tighten v. కస్ /kas/; v. కాటోట్ కర్ /kāṭṭō kar/
then adv. జనన్ /janna/ tile n. క ి ర్ి /ṭhikri/
there adv. ఒతత్ ఁ /ottam̐ / ఒ ెత్ /otte/ till that moment adv. ఆంగజ్ /āṅgaj/;
therein adv. ఓమా /ōmā/ adv. జ ాన్జ్ /jannāj/
thereupon adv. ైఁ ైఁ ి /ḍhaim̐ ḍhaim̐ si/ timber లక ి /lakaḍi/
these n. ే /yē/ time n. ఘ య ి ా /ghaḍiyā/; n. స యాఁ /samiyām̐ /
they ఓజ్ /ōj/ tinge n. ొరంగ్ /bhīnoraṅg/
they will be there v. రచఁ /racam̐ / tip n. కొ ొ ా /konorā/; n. కోస /kōsa/; n. ఫూం ి /phūṅgi/
thick adj. కోణ్ /cikṇō/ tired v. గ్ ొ /hārgo/
thickly adv. జా ొజట్ /jāḍojaṭ/ title n. పుర ాక్ర్ /puraskār/
thief one n. ొటిట్ /coṭṭi/ to adv. ామ్ /sām/
thigh n. జాం ాళ్ /jāṅgḷā/ to a larger extent v. ాస్ /rās/
thin adj. ా ోళ్ /pātḷō/ to arrange v. అటక్ /aṭka/
thing which is made of bamboo to carry the corpse to assault v. అ ాయ్ ార్ /atyācār/
n. ఖాట్ /khāṭ/ to balance anything n. జోకేర్ /jōkēr/
thinking n. కేలేర్ /kēlēr/ to be stuck v. చూంటన్ ర్ ే /cūṇṭan rēr/
thinking about కెలె ొ /kelero/ to become v. న ే ఁ /vēnam̐ /
thirst n. తరస్ /taras/ to blame v. బద ామ్ కర్ /badanām kar/
thirsty adj. తరస్ /taras/; adv. తర్ ె /tarseti/ to burn n. బా ేనఁ /bāḷēnam̐ /
thirteen num. ే ఁ /tēram̐ /
ర to collect v. ఢఁ కర్ /ḍham̐ yikar/
thirty num. స్ /tīs/ to continue ఆంగఁ బ ే ొ /āṅgam̐ baḍēro/
this pron. ఈ /ī/ to crouch v. లప్జొ /lapjo/
this day n. ఆజ్ /āj/ to dedicate v. అంకిత్ కర్ /aṅkit kar/
this one only ఈజ్ /īj/ to develop v. ఘణో కర్ /ghaṇō kar/
this side v. ఏవ్ ి /ēvḍi/ to dribble v. లా ే చు ావఁ /lāḷē cuvāvam̐ /
thorny plants n. ీ ా /ḍhīrā/ to drift v. ాయ్ ే /vyāgē/
those pron. ఓ /ō/ to dwell v. వస్జొ /vasjo/
thought n. ఖాయ్ల్ /khyāl/ to evade v. భూలా ి పడ్జా ేర్ /bhūlāḍi paḍjāyēr/
thousand num. బ ా /bagā/; num. హజార్ /hajār/ to face somebody n. హటా /haṭā/
thrash v. మార్ /mār/ to flatten v. ాప్కర్ /sāpkar/
thread n. ోర /dōra/ to give a name ామ్ ా ర్ ే /nām pāḍēr/
thread worn by Hindu male on waist కణ్ ో ో /kaṇdōrō/ to grow n. వద ో /vadagō/
three num. న్ /tīn/ to keep v. ఘాల్ /ghāl/
throat n. ాం ొ /sāndo/
to 276 until
to make a noise while chewing n. అటావ ఁ trample v. ఖుంద్ ాక్ /khundnāk/
ాబ్ /aṭāvajūm̐ cāb/ transfer త ాదల్ /tavādal/
to meet v. భ ేనఁ /bhaḷēnam̐ / trap n. ఫం ొ /phando/
to plait hair n. మూ ో గూంత్ /mūḷō gūnt/ treat v. ఢఁ కి ొ /ḍham̐ yikido/
to sink v. ౌసన్ /nausan/ treaty n. సుల /sulahā/
to split v. ర్ా /cirrā/ tree ఝాడ్ /jhāḍ/ n. ద ా /davā/
to stop n. థమ్ /tham/ trench n. ఖంద్కం /khandkaṁ/
to walk n. ాల్ /cāl/ trend n. త ిక /tarika/
to where v. కే డ్ /kēvḍi/ tribal adj. బంజార /ban̄jāra/
today n. ఆజ్ /āj/ tribe adv. ా ా /pāḍā/
tomato n. ేజార్ /bhējrā/ trick n. హు ామ్ /hupām/
tomb n. ో ి /gōri/; n. మ ాణ్ /masāṇ/ trip n. జాతర /jātara/
tombstone మ ాణేర్బాట /masāṇērbāṭa/ trouble n. ఆ ిత్ /āpti/; n. ఖ ార్ /khatrā/; v. ల ె /vela/
tomorrow n. స ార్ /savār/ ే /vēla/
ల
tongue n. బ్ /jīb/ trousers n. ం ై ట్ /phaiṇṭ/
tooth ాంత్ /dānt/ trout n. కంటార్ /kaṇṭrā/
toothpick n. ాంతణ్ /dāntaṇ/ true v. ా స్ ి /sāssi/
torch n. కోల /kōla/ truss n. క ోటి /kacōṭi/
torn off v. ాటే ొ /phāṭēro/ Tuesday n. prop. మంగళ్ ార్ /maṅgaḷ vār/
torrent n. ార్ /dhār/ tumble v. ర త్ ొ ప గ్ ొ /raḍto paḍgo/
tortoise n. కాబొజ్ /kābjo/ tumour n. గడడ్ /gaḍḍa/
torture n. ేల ా ట ే ి /vēla bhāvēṭi/ turban n. రూమాల్ /rūmāl/
total n. ా ి /sāri/; n. ేజ్ /sēj/ turmeric హళద్ /haḷad/
touch v. ప్ /chīp/ లా ో /lāgō/ turtle n. కాబొజ్ /kābjo/
towel n. తు ాల /tuvāla/ twenty num. స్ /vīs/
town; borough n. ార్ /ṣār/ twist ే /mēḷ/
ళ్ లాడ్ ేర్ /molḍāphēr/
traction n. ఖాయ్ం ేర్ /khyān̄cēr/ twisted వ ి ఘ ఘలా /vaḍi ghalighalāyō/
tradition n. ఇ ిత్ /iḍti/; n. ా న్ /cālni/ two num. ి /di/
traditional custom n. ఢంగ్/ఇ ిత్ /ḍhaṅg/iḍti/ twofold n. వ ీ ణా /dīvaṇā/
traditional lamp n. ీ ఁ /dīyōm̐ / tying a plait n. మూ ో గూంత్ /mūḷō gūnt/
traditional necklace n. ఁ ల్ ో /hām̐ slō/ tying the edges ా ే ాం ే ో /pāḷē bhāndērō/
training n. ఛ ె క ి ాయర్ /chape sikāyar/; v. కష్ణ్ /śikṣaṇ/

U
umbrella n. ఛ ర్ /chatri/ uneven ఖాం ా ఖొబా /khān̄cā khobā/
unable to get ోకో /lidōkōni jū/ unfair adj. అ యా /aniyāyi/
unable to imagine v. ోం క ె ొ /sōn̄cekoni/ uniformly adj. ఎకక్జ్ /ekkaj/
unbeatable ఆడం ే /āḍaṁ chēni/ universe n. జగ /jagati/; n. జగత్ /jagat/
unbound adj. ఛూటొ /chūṭo/ unmarried girl n. కుఁ ా ి /kum̐ vāri/
uncle n. మామ /māma/; n. టాపు /moṭāpu/; unmarried man n. కుఁ ా ో /kum̐ vārō/
n. స ోర్ /sasrō/ unmuffle బు ొన్ కాడ్ /bucno kāḍ/
underground science జ మ్ ో ాసత్ ం ర్ /jammīrō śāstraṁ/ unnecessary adj. ా ే /cāyēni/; adj. నకామ్ /nakām/
underneath adj. తళ్1 /taḷ/ unripe mango ఆంబా /āmbā/
understood adj. అ ోడచ్జకొ /adōḍcajako/ until then adv. ఒ ెత్ ాణు /ottetāṇu/
untouched 277 wavy
untouched adj. చూంటే /cūṇṭēni/; upto brim ీ /sīk/
క్
v. ే ో జకో /chipēkōnijakō/
క urgency adv. ద ేక్ /dankē/
unwashed adj. లగలేడ్ /lagalḍē/ urinated v. మూ ిద్ ో /mūddinō/
upon adv. ఊంపర్ /ūmpar/ urine n. మూత్ /mūt/
upper layer ొటు ట్ /poṭṭu/ urine with bad smell adj. ాబొడ్ /rābḍo/
upper one ఉం ర్ ే /un̄cēr/ used one n. కి ొజకొ /kidojako/
uppermost adj. ఖూబ్ఆచ్ /khūbāc/ useless adj. నకామ్ /nakām/
uproar n. బలాడ్ ేర్ /balḍāyēr/ utensil n. ి ాయ్ /ginyā/; n. ామ్ /ṭhām/
uproot v. హలా /halā/ uvula n. కాగ్లా /kāglā/
upstream adv. ాయ్ ోజేర్సమన్క్ /vyārōjērsamnak/

V
vacant ాల్ /ṭhāl/ vessel n. టోకణి /ṭōkaṇi/
vaccinate v. టికాల్ మార్ /ṭikāl mār/ vex n. కటా ొ /kaṭāḷo/
valley flowing with water or wind n. ఖోబొ /khōbo/ via adv. /tī/
value n. ఖీమత్ /khīmat/ ామ్ /dām/ vicar n. బదల్ /badal/
vandalize v. ఖులా ాక్ /khulānāk/ vicinity n. ఢఁ ొ /ḍham̐ yiro/
vanish v. బూ ోజ్ /būḍjō/ victim n. ోకబాజ్ /dhōkabāj/
vegetables n. త ాక్ ి /tarkāri/ view n. నంజర్ /nan̄jar/; n. బొమమ్ /bomma/
vein n. నస్ /nas/ violence n. మా ేర్ /mārēr/
venom n. ద ా /davā/; n. వస్ /vas/ viper gourd చ ిచ్ం ా /carciṇḍā/
vent n. ే /vēj/
జ్ visible adj. ికావజకో /dikāvajakō/
ventricle n. ఘర్ /ghar/ vision నజర్ /najar/
verb v. మా ల్ ో /mārlō/ voice n. గ్ /ghōg/
verse n. క ి /kaḍi/; n. ీద్ /gīd/ volcanoes n. అం ా ే ో ప డ్ /aṅgārērō pahāḍ/
vertical adj. హూబ్ /hūb/ vomit v. ాకణిణ్ /ḍākaṇṇi/
very large adv. జా ాప్ /jāppā/ vote n. ఓట్ /ōṭ/
very sensitive adj. ఆ ోచ్ ొ /āccōso/

W
wage v. ాల్ /cāl/ warn v. చమాక్న్ /camkān/
wager n. ా /rāji/ wash n. ొ ాకేర్ /dhonākēr/; n. ో /dhō/;
waist కడ్ /kaḍ/ n. ో ే /dhōyēr/
ర్
wait గం ి ా ే ా ో /gaṇḍigāsēvāḷō/ v. థమ్ /tham/ washer n. ో /dhōbi/
waive v. ోడ్ /chōḍ/ waste adj. నకామ్ /nakām/; n. ప ావ్ /paḍāv/
wake n. జా ారణ్ /jāgāraṇ/ watch n. కా ల్ /kāvli/; n. ఘ ి /ghaḍi/
walk n. ాల్ /cāl/ watchman n. ౌకీ ార్ /caukīdār/
walking stick టేకన్ ాలేర్ లకీడ్ /ṭēkan cālēr lakḍī/ water n. ాణీ /pāṇī/
wall n. ి ార్ /divār/ waterfall n. ే క్ /rēlki/; n. డ్
ే /sēḍ/
wan adv. ల ి ోభస్ /ḍhilōbhas/ watermelon n. తరూబ్జ /tarbūja/
wander v. భులాటి ప గ్ ొ /bhulāṭi paḍgo/ watery adj. ోఛజకో /bhinōchajakō/
want v. చు ర్ ేల్ /cunlēr/; n. ణ
ే ో /rēṇō/ wave n. ఝ ోళ్ /jhagḷō/
war n. ాయ్ర్ /vyār/ waves ొళ్ /jhōgoḷ/ n. హ ోలో /haḷōlō/
warm water గ ొమ్ /garmo/ wavy adj. నవన్ ఛఁ /navan cham̐ /
wax 278 wreck
wax n. మాయ్ణ్ /myāṇ/ wilt v. గ్ ొ /hārgo/
way n. ాట్ /vāṭ/ win v. ే ొ /jītēro/; v. ణ్ ొ /jītṇo/; v. ే ాళు /vērāḷu/
we pron. ఆపణ్ /āpaṇ/; pron. హమ్ /ham/ window n. కి క ి ి /kiḍiki/
weak adj. బ ా ాకేత్ ొ /banā tāktēro/ wing n. ొంకొడ /poṅkoḍa/; n. ొంకొ ా /poṅkoḍā/
wealth కమా /kamāyi/ winnow grain వ ా ర్ ే /varāḍēr/
weapon n. హ ాయ్ర్ /hatyār/ winter n. ఁయా ో /śim̐ yāḷō/
wear n. ాయ్ ర్ ే /pyārēr/; n. ాయ్ర్1 /pyār/; wish v. మాం ర్ ే /māṅgēr/
v. ాయ్ర్లఁ /pyārlam̐ / with adv. లారఁ /lāram̐ /
weathered adj. అటక్ ొ /aṭak go/ with carelessness అటకేళ్ ే జకొ /aṭakḷēti chēnijako/
weave గూంత్ /gūnt/ with discipline మలాజే /malājēti/
weaving n. గుం ర్ ే /guntēr/ with hunger భూకే /bhūkēti/
wedding celebration టే ో /ṭēḷō/ with interest హట్ /haṭ/
Wednesday n. prop. బ ావ్ర్ /badvār/ with this pron. ే /yēti/
weeds n. కలప్ /kalap/ withdrawal n. టొలేర్ /hāṭolēr/
weight n. ోలేర్ /tōlēr/; n. ా ి /bhāri/ within v. మా జ్ /māyij/
well n. కూ /kūyō/; n. ాబ్ /ḍhāb/; adv. ాస్ /rās/ without any reason n. ాలొ/నకామ్ /ṭhālo/nakām/
west n. ఊం ాల్ /ūn̄cāl/ without any similarity ద్ ే ే /bhēdchēniju/
wet adv. పదన్ /padan/; v. ంజోడ్ /bhin̄jōḍ/ న్ /bhīn/ without any worry బ ా రం ి /banā randi/
what కాఁ /kām̐ yi/ without movement n. హలే ఁ /halēnijūm̐ /
wheat adj. ఘౌఁ /ghaum̐ / without that adv. కో /kōni/
wheel n. ిరర్ /girra/ witness n. గ ా /gavāyi/
whelp v. జణేర్ /jaṇēr/; n. ల ి ల్ /pilla/ wizard n. భకత్ /bhakat/
where n. కతత్ ఁ /kattam̐ / wolf n. ే య ి ా /bhēḍiyā/
while జ ర్ాక్ వ ా /jarrāk vaḷā/ adj. ద స్ ే క్ /dassēk/ woo v. లాడ్ క ా /lāḍ karā/
whinny v. గలేక్ ొ /galkēro/ wood basin with lot of width n. కాకొటి /kākoṭi/
whip ాఁ ట్ /cām̐ mṭo/ wood cutter రం ాయ్ /rampyā/
whirlpool adj. అం ో ొ /aṅgōḷo/ wooden box n. క ె ాక్ర్ సందుక్ /cekkār sanduk/
whirlwind n. అం ొ ో /aṅgoḷō/ wooden peg n. ఖి ల్ /khilli/
whisk v. ఝడ్ కార్ /jhaḍ kār/ wooden post ఖూంటా /khūṇṭā/
whisper n. ఘూఁస్ ఘూఁస్ /ghūm̐ s ghūm̐ s/ wool n. ఊన్ /ūn/
whistle n. ీంటి /sīṇṭi/ word n. ాజా /vājā/
white adj. ావ్ ో /dhvāḷō/ work n. కామ్ /kām/; n. ఘ ొజకొ ార్ /ghaḍojako visrā/
whiteness adj. ావ్ ో /dhvāḷō/ ే /vēla/
ల
who pron. కూణ్ /kūṇ/ worker n. బాఁయాఁ /bām̐ yām̐ /
whore v. క న్ /kacnī/ working person n. బాఁయాఁ /bām̐ yām̐ /
whose one is this కేర్ /kēr/ works n. రచన /racana/
why adv. క స్ ే నఁ /kassēnam̐ /; world n. జగత్ /jagat/; n. జగ్ ే /jagsē/; n. తన్ /tan/
adv. కాఁ కనఁ /kām̐ yikanam̐ / worn adj. ాయ్రజకణో /pyārajakaṇō/;
wick n. ామ్ /gām/; n. ీ ేర్బ త్ /dīyērbatti/ adj. ాం జ ి కో /bhāndijakō/
widow n. ాండ్ /rāṇḍ/ worry adv. కటా ొ /kaṭāḷo/; n. ఁ /hām̐ yi/
wife n. ావ్ణిణ్ /gvāṇṇi/ worth n. ాహత్ /tāhat/
will n. లు ామా /vīlunāmā/ హుఁస్ /hum̐ s/ wound n. ఘావ్ /ghāv/
will be there v. రచఁ /racam̐ / wound from burns n. అం ా ేర్ ఘావ్ /aṅgārēr ghāv/
willing v. సమమ్త్ /sammat/ wreck v. ోడ్ /phōḍ/
wretch 279 zero
wretch n. బ ాగ ే ొ /banāgatēro/ writing a number ఆంక్ లకేర్ /āṅk lakēr/
wrist n. ముకిక్ /mukki/ wrong n. ఖ ాప్ /kharāp/; n. గలత్ /galat/; n. బలా
ల్ /ballā/
writing లకణి /lakaṇi/

Y
yam n. సకక్ర్ గంద్ /sakkar gand/ you pron. తమ్ /tam/
yard n. కొటట్ ం /koṭṭaṁ/ you (sg.) pron. తూఁ /tūm̐ /
yawn v. బ ా మార్ /bagāyi mār/ young lady n. టియార్ ాయ్ ి /moṭiyār cyāri/
year n. వరస్ /varas/ young sprouts n. ాట్ /nāṭ/
yellow colour ి ొరంగ్ /piḷoraṅg/ younger sister of mother n. కాకి /kāki/
yes v. వఁ /hāvam̐ / youngster n. న ేజ ాన్ /navējavān/
yesterday n. కాల్ /kāl/ yours pron. ోనఁ /tōnam̐ /
yield n. ా ోజకొ ాంటా /pācōjako pāṇṭā/ yourself n. తూజ్ /tūj/
yoke n. కా న్ /kānni/ youth n. న జ ే ాన్ /navējavān/

Z
zeal n. జోర్ /jōr/ zero num. సునన్ /sunna /
 ం గ
िहन्दी िवभाग
Hindi Section
अँिगया 283 आँसू

अँिगया ం अदा कर ; ॓ अिभपर्ाय

अंक अदृ న अिभमान గర ; గర
अंगीकार अधर अभी అ ; అబ ఁ; జ
अंगुल ఇం ; अिधक ;అ ; अमीर అ
अंगूर అం अिधक हो వ ; ధఁ अरहट ర
अंगूर लता अिधकार య ; హ॓; अगर्ल డం
अंचल స अगर्ला డం
अंडा ఇం अनार అ अधर् అ
अंत మ ; ; స; अिनि तता अलंकृत कर ;
ం अनीित /న ;అ अलग ; క
अंत म अनुकूल हो వజ ; వ अलग कर ; క ;
अंत हीन క अनुकूलता క ;
अंतर ఫర॓ अनुज अलग करा
अंत्य రఁ अनुभिक्त अलग हो ; ;
अंत्यिकर्या ఘ ; న अनुभव
अंदर ; अनुभूित अलग हो जा వఁ;
अंदर ही अंदर अनुमित స ం ం
अंध ఆం ; ణో अनुमित दे ఇ జ अलगा
अंधकार అం अनुसंधान कर ం ; ం अलमारी అ
अंधेरा అం अन्तर अवकाश
अकं ణీ अ अविध ణు;
अकस्मात అ న॓ अन्य अवस्था ఈ ; ఉమ
अके ले ం ;ఏ अन्याय అ ; अशक्तता వం
अक्ल అక ; కణిణ్ ; ఢం /న अशु ता
अक्षर ఆం॓ अन्वेषण कर ం अशर्ु ఁ
अिग्न అం अपजय असफल हो
अगर्सर हो బ अपराध న; ం असफलता
अचानक జ अपराधी असहाय గ
अच्छा ;ఆ अपहास ం अस्त हो ; ం పడ
अच्छा गुण ణ్ अपािहज ం अिस्तत्व
अच्छा (है) ఆ अपूणर्ता अिस्थ హ
अच्छी तरह ; अपर्धान अस्पताल ద
अजीब జల अफवाह ం अस्प बोल ణ
अजीणर् అ अब అబ ఁ अस्प ता అం
अटकल अभय నఁచమ॓ अस्वस्थता ॓
अठारह అ రఁ अभाव / अहंकार గర
अदरक అదర॓ अिभनय ; अिहत గ ;

आ ఆ ఁ; ఆ आँतडी ఆంత आँसू ఁ ; ణీ

आँख ఆం आँधी ఝ
आकार 284 उधार
आकार ; ; వణా ; आटा ఆ आरं भ
పణం आतप ం आरम्भ कर ణి
आकर्मण कर ఢఁ క ; ఖ आत्मा और परमात्मा संबंधी आराम
आिखर ప భ आयर्
आिखरी రఁ; ఆఖ ; ఆఖ ; आदमी ఆ ; మ ; आलापन करराग का
స ణ ;ఆ आवाज
आखेट आदर कर ఢఁ आिवष्कार कर ం ; ం ;
आग అం आधा అ ;ఆ లంక
आग लगा నఁ; ం आधा िदन వక आशा कर ం
आगे ఆంగఁ; ధ అగ ; आधार ;గ आ ासन మ
ఆంగఁ आध्याित्मक ప భ आस पास का स्थान ;
आगे बढ బ आनन फानन ద ; ఛఁ ఆ ;ఆ
आघात आप3दूर ఓ आसिक्त త
आचरण ఠ आबंटन कर आसन
आचार ఇ आमदनी ఆ आसान ం
आज ఆ आय ఆ आहार ; ;
आजकल అ आयु ఉమ आफ़त ఆ
आज्ञा ; आयुध హ
आज्ञा दे ర आयोिजत कर రకం

इं दर्जाल ర इजाजत दे ఇ జ इन्तजाम कर ; సద

इं साफ య ; యం इज्जत कर ఢఁ इमारत బం
इक ा हो భ इतवार इशारा మ ;
इच्छा త इितहास చ త इ का ట
इच्छा कर ం इधर అతఁ इस तरह హ ; ఏ
इजाजत స ం इनाम ఇ ;ఇ इस्तीफा

ईंधन ईष्यार्

उँ गली ; ఇం उठा ले లఁ उ रािधकारी ;

उँ डेल ఉం ; ఠ उड उत्पि
उकसाना ఉ उतना उत्प कर జణే
उिचत వజ ; ర జ ; उतने उत्साह
క उतर త उदय స
उिचत गवर् గ उतार उदर ;
उिचत हो వ ; వజ उतावलापन ద ; జ उदाहरण ఉ
उछल ; उ म ఆ उ ेश्य ; క
उछल पड వచ ళ ప उ र లం ; ర उधर ఒతఁ
उझक నవ ॓ उ रदाियत्व उधार ;
उ ित 285 कतर
उ ित వ ; బ उपाय उमर् ఉమ ; ఉమ ; ఈ
उन्माद ం ;హ उफान ఊంపణ్ उलझा हुआ ం
उपज ంట उबल ఉక ఁ उलटी కణి
ణ్
उपिरतल ఉంప उबला हुआ ఉక उल्लास గ
उपवास उबाल ఊంపణ్; ;వ उल्लािसत గ
उपिस्थत ఁ. उमंग उस समय तक ही జ ;
उपािध ర उमड ఆంగ

ऊँचे स्वर से ऊन ఊ ऊपर को रग చఁ

ऊँट ంట ऊपर ఊంప ; ఊంప ; ऊलजलूल ఝఁ
ऊधम థ ఊంప

ऋिष

एक ఏ॓ एक साग एकांत ం
एक िदन की यातर्ा ఠ ణొ एक ही ఎక एकांत म ం
एक मातर् ఎక एकआदमी ఏ ;ఏ

ठ ओर ; ; ओस భర

और ఉ ;వ और भी అ ; ఉ औषध ద

कं कड కంకర कं प कटक ఆ
कं कण कं पकं पी कटाई
कं कर కంకర कं पन किठन క
कं गन कं बल ం कडक గర
कं घा ం ककडी ॓ कडा ఆ ;
कं घी ం कचर ం कडी క
कं ठ ం कछु आ कढाव ం ; ం
कं धा ం कछोटी క कतर
कद्दू 286 के ला
कद्दू ం कहानी చ త कीडे पड
कनस्तर का ఓ कीमत మ
कपडा काँख ం कीित బ ;
कपोत క త काँच (चूडी) ; బం कील ల; ; మంత
कब కన काँजी ద
कबीला ం कांित వ ;స कीलक ఖ
कबूतर క త काक క कुँ आ
कम ద ॓; ద ॓ काका క कुं ड ; బంట
कम हो నవ काग कुं डीदरवाजे की డం
कमजोर हो जा వం कागज గ ; कुं दा క
कमजोरी వం ; బ काट ; कुं भ
कमरा కమ काठ ఖ कुं भकार క
कमा క कान दे మ कु आँ ;
कमी / ;ద ॓; कानाफूँ सी ఁ ఁ कु चल जा మ
काम న ; ;ఘ कु छ ద ॓; ద ॓
कर कायदा ఇ कु छब ద ॓
करछु ल ; कायम कर బణా; ం లఁ कु टी ం
करिणक మ काया कु टुंब ఘ
करीबकरीब ౖ ఁ ౖ ఁ कारक िचह्न రణ్ कु ठला
ककर् शा బ कारखाना कु डबुडा క
कजर् ; कारण స ం कु ा
कतर् న ;ఘ ; काकर् कु दरत పకృ
; ధర कायर् कु दाल గడ ర
कमर् న ;ఘ कायर्कर्म ర ం कु म्हार క
कमर्चारी ఁ ఁ काला कु रसी
कमर् ाकरण ఘ ; న काली िम ी कु स
कल का ानंद ;ర ;ఫ कु ल ఘ ;
कलंिबका काश्तकार జ कु ल िमलाकर
कलबीता हुआ िकतना క कु ल्ला कर క ॓
कलम ం िकतने క कु ल्हाडी
कलमकारी िकधर కతఁ कु ल(रकम)
कलशा కణో िकनारा कू ट ల ;
कलह మ िकन्तु कू डा ;
कल्पना कर िकराया कू द
कल(आने वालासमय) స िकवाड క कू प
कवच ఉంప िकसान జ कू बड
किवता की पंिक्त ;క िकस्म ఓర कृ िष
कशमकश ం की ఓ के ఓ
कशीदा ం ; ం की तरफ के अलावा న
क నరకం की परवाह कर క के कारण ణ ణ్ ఁ
कस క ; క की बगल म के नजदीक ఢఁ
कसकर बाँध క ;క कीच के पास ఢఁ
कसर / कीचड के बाद చ ఁ
कसरत క ర कीटक के िलए
कसूरवार कीडा के िसवा జ
कसैलापन कीडा मकोडा के िसवाय జ
कहाँ కతఁ कीडापौध का नाशक के ला
के वल 287 गवर्
के वल ఎక कोना ం कर्ािन्त ం
कै కణిణ్ कोना (म) कर्ीडा ర
कची త कोप कर्ोध ;
कै फ कोमल ం ; నర ; क्लकर् మ
कै सा ఁ; ంక ళ ; िक्ल క
कै से ఁ कोयल బ क्षण ఘ
को कोिशश क्षमा క
को छोडकर జ कोहनी ; ణి क्षमा कर క
कोई ణి ; ఁ कौआ ; క क्षरण
कोट कौन िक्त ణ్ क्षीण हो నవ
कोटर ; कौपीन క क्षीण हो जा వం
कोठरी కమ कर्म ; ం ; త క; क्षीर
कोण కణి
ణ్

खंड ఖం खराब कर గ ; ख ची ం
खंडहर గ खुजली
खंदक ఖం కం खराब हो ఖ ;బ खुटक చ
खंभा థం खर च ; खुरच
खजूर ఖ खा खुरार्टे ले
खटखटा ం खाँसी ఁ खुल ళఁ
खटमल న खाई ఖం కం खुली जग़ह ౖ
ख ा ; ం खाज खुल्लमखुल्ला లం ల
खडा कर థ ; खाता खुश्क
खडा हो బ खाितर खून ;
खड्ग త खाद ద खेत జ ; ; ;
खतम कर खानदानी या क़ौमी रीित ;
खतरनाक (घटना) ఖ िरवाज्अ ఇ खेती बारी
खतरा ఖ खाना खेल ర
खन खाल ; ; खैरात ధర
खिनज ఖ జం खािवद ధణి खो
खिनतर् ర िखला खो ले
खबर ఖబ ; िखलाफ खोद
खरगोश స िखसक క खौला ;వ
खरहा స खच ख्वाब సప
ख चा तानी ం

गंदगी ; गमन ఢం ; ; गरीबी గ

गंध ఁ गरज గర ;జ ; गजर्मघ
े का గర
गंभीरता ఊం డ गभर् ; ;
गणन गरदन గ దణ్ गम
गधा గ गरीब గ ;గ गवर् గర
गल 288 चला
गल పరగ िगरावट गूढ तत्व
गलती గల िगलहरी గ गूदा ర
गलशुंडी िगलाफ ం गृधर् స
गला ం ; ం िगलास गृहस्थी जीवन క
गवन ; गीत गृिहणी ఘ
गवाह గ गीदड गेहूँ ఁ
गहराई ఊం गुजर ; गैर
गाँठ ం गुड गद ణ్ ; ం ; ణ్
गाँव गुण ణ్; ఢం ; పకృ गोता दे ; బ
गागर गुनगुना క गोता लगा
गाड స गु रूप से गोतर्
गाढा रस ర गुमराह हो ప गोद
गाना गुमाश्ता మ गोद म ले లఁ
गाय गुरू ;గ गोदाम
िग ;స गुलामी गोबर బ
िगन క गुस्ल హం गौ
िगनती गुस्सा गौर से देख పర॓పక
िगरिगट ం ; ణ్ गुफ़ा ग्यारह రఁ
िगरा ం॓ దఁ गूँगा ం गर्ाम

घँघरीिछडकाव ఛణ॓ घात म रह ల घुस ;క

घट ;ఆ ; ; घाम ం घुस जा ధ
ఆ ఁ घाव ; ; घुसेड ధర
घटना సంఘట घास చ घूँघट ం
घटा िघरनी ర घूँसा ల
घिटत हो ; िघसा हुआ గ घूम ఫ
घडा కణో िघसी हुई कच्ची गरी घूस ఁ
घडी ఘ घुटना घेर ఛఁ
घमंड గర घुटने टेक ప ప घेरा ; ర
घर ఘ घुटन के बल बैठ ప ప घ सला మం ;
घरवाली ఘ घुल భ घोषणा कर ఎ క

चंदामामा ం च ान ట चरवाई త
चंदोवा మం चढ చఁ चरागाह త
चंदर् ం ; ం चढाई कर ఖ ; ఢఁ క चिरतर् ణ్
चंदर्मा ం चना గ चरी త
चक्कर ఢం चप्पल ; चचार् कर బ క
चकर् ర चमक వ ; ం चमर् ;
चख క ॓ चमडा ; ; चल
चटनी అ ; चमाचम ధ ధ चलना ఢం
चटाई चरण ;క ; ం ;ధ चला ;ఠ
चाँटा 289 जमाई
चाँटा ప ల िचढ క चुका ॓; ;
चाँद ం ; ం िचता మ ణ్ चुप्पी
चाँदी िचतेरा త चुभ స
चाकरी िचतर् ప चुभो స
चाकू ఛఁ िचतर् बना ర चू ;
चाचा క िचतर्कार త चूक గల
चाची िचितर्त कर ర चूपके से
चातक ల िच म्म चूणर्
चादर జం న िचपक चूहा ఉంద
चारा చ ; త िचपकली ఛ चेतावनी दे చ
चाल ; िचपका ం चेप ల
चाल चलन ఢం ; ఢం िचपिचपाहट ణ్ चेला
चालनी ణి
ణ్ िचबुक च गा ర; ం
चालू रख िचमटा चोकर
चावल వ िचर ; चोट ; ; ;
चावलपका हुआ ; िचल्ला బ
चाह త िचह्न ; ; ఢం ; चोर
चािहये ణో ; चोली ం
िचकनाहट ణ్ च टी चौकसी అట
िचकनी िम ी चीर ; ; चौखटा ర
िच ी లం ; ర चीर दे ; चौडा ప
िचिडया ట चीलढ ఁ चौरस క ;స

छतरी ఛ िछप ;ల छोटा ; ;

छन्द िछपा జత ణి ; ; ;
छलनी ణి
ణ్ िछलका ; ళ ;
छलांग मार छ गा ం छोटा बैल ం
छाता ఛ छु ट जा ఖ ;బ छोटी ల
छाती ఁ छु टकारा पा छोटी बहन
छाप छु डा త छोडप. ణా॓
छाल ; छेद ; ; छोर స; స; ం ;
छाला छेद डाल స ; ం ;
िछतरा భ ; ఛణ॓ छेनी ఉ

जँघा ం जगह ; जन्म दे జణే ; జణావఁ

जंग లం जिटल క जबडा
जंगल జంగ जड ; ఛఁ; జ ; जबरदस्ती
जंजीर ంక ; స जबान
जख्म ; जन జణే ; జణే जमा
जगत జగ जनता జ जमा कर ఢఁ క
जगमगा ం जन्म जमाई జ
जमानत 290 टोपी
जमानत వక जाँच पडताल స ం जीवन ఉమ ; త
जम दार జ जागरण గ ; రణ్ जीवन चला బం
जमीकं द సక గం जागित గ जीिवत रह బం
जमीन జ ; ;ధ ; जागृित రణ్ जुगाली వ
జ ; जागर्त అట जुड ;భ
जमीन के अंदर गडा हुआ धन जाडा जुरमाना ం
जादू ర जुलूस
जम्हाई ले బ जादू टोना మత जूँ ; ఁ
जय जादू टोना कर మంత जूता ; ;
जरा ద ॓; ద ॓; ద ॓ जादूगरी ర जून వక
जिरये जान ం ;ఆ ఁ; जेठ భ
जरुरत జ ఆ ; దం; जैसा ఓర
जरूर ఆ లంచఁజ ; जक
जरूरत వఁ లంక जोड ; భ ; ; కల ;
जल ణీ; जानकारी दे
जलन जारी रख जोडा
जलपात ; ం जाल जोत
जलप्लावन ం ; जािहर कर ; जोर से
जला నఁ; ం ; िजदगी ఉమ जोराजोरी
నఁ; ల िजम्मेदारी जोश
जलावन िजरह बख्तर ఉంప ज्ञान లం; కణి
ణ్ ; వ ణి;
जल्दी ద ; ఛఁ ;జ ; जी బం అక ; ఢం
ద ;స जीत ; లఁ; ణ్ ; ज्यादा ; ;అ
जवान న జ ज्वर
जवानी ఉమ ; ఈ जीभ ज्वार
जा ; जीरा ज्वाला అం ;
जाँघ ం जीणर् గ

झंडा ఝం झाडी झुलसा हुआ ద

झगड ల िझगा ం झूला ; ం
झगडालू క ం िझडक ; झ पडी ం ;
झटक ఝ िझल्ली ర झोली
झांक నవ ॓ झुक న
झाड ఝ ; झुका ళఁ; న దఁ

टपक ; िटकाव टूट ; ;

टहनी टु कडा ; ; న ; ;
टाँकी ఉ टूट पड ధ
टाँग ల टु कडे कर टोकरा
टाँड అ टु कडे टुकडे हो जा टोपी
टाका
ठं ड 291 तुंदी

ठं ड ठीक है ఆ ठूँ स ధర
ठं डा कर ఒ ठु कराना ం ठे का త
ठीक ఆ ;ఆ ; వఁ ठु ी ठोढी
ठीक कर ; క ठूँ ठ క

डर చమ॓; చమ॓ डाट डू ब ం పడ ; ;

डर जा చమ॓ डाल
डरा చ िडब्बा डोरा ర
डाँट फटकार डु बो ; బ ोढी క
डाकू

ढँका हुआ ర ఛఁ జ िढढोरा िपटवा ढू ँढ ం ; ం

ढंग కణి
ణ్ ; ణ్; త క; ఢం ढीला कर ढेर लगा ఢఁ క
ढकना ంణ్ ; ; ढीला पड గ ढेला గడ
ణ్ ढु लक వ ; వల ढोल నం

तंग कर క तबदील कर तह ధ ; ర
तकरीर షణొ तमाचा ప ల ताकत క ; ; దం;
तिकया స ణో तय कर త సత
तट तय या िन य कर ర ణ్ ताजा త
तटाक త तरं ग ఝ ;హ तात ;
तडका స तरकारी ం ణ్; త तान క ;
तडाग త तरकीब ;క
ततैया య तरल पदाथर् ణీ ताप
तत्क्षण జ ;జ तराजू త तार ం
तत्वदश तरी చ तारीख ॓
तनकीह तरीका త క; త క; కణి ణ్ ; ఢం तारीफ कर
तिनक ద ॓ तजर्नी తగ ఆం तालाब త ; బంట;
तन्हाई ం तरफ़ ; ; ం ; ;త
तप తప तरफ़दारी వల చనం तालीम ఛ య
तपस्या తప तल త ितल ఁ
तफसील के साथ క तलवार త ितलक ం
तब జన तवा త ; तीर
तब तक ఒ ణు तसल्ली మ तीली
तब तक ही ఆంగ ; జ तस्वीर ప ; మ तुंदी ం
तुच्छ 292 ष
े
तुच्छ तूफान ఝ तोड ; ; ణా॓;
तुम(आप) త तॆलुगु ణా॓; ;
तुरंत జ ;జ ; तेजी ; तोता ల ; లక
జ तेल ; ; त्याग दे
तुरई तै कर त्यागपतर्
तुरही ం तैयार कर అట
तुलना कर ఫర॓ तैल

थपथपा ం ; ం थैली చం थोडेब. ద ॓

थाती స थोडा ద ॓; ద ॓; ద ॓
थैला చం थोडा बहुत ద ॓

दण्ड కష్ दायाँ జమణో दूकान

द क िवधान दाियत्व दूध
दबक ల दाल दूर हो
दबा ; ం दावत दूषण कर ం
दमडी స दासी दूसरा ప ; ;
दमा స दास्य दृश्य మ ; నంజ
दरवाजा ట॓; గల ;క दािहना జమణో दृ ाँत ఉ
दराँती ; िदख గ చఁ दृि ఆం ; నంజ
दिरदर् గ िदखा వ दृि हीन ణో; ఆం
दिरदर्ता గ िदन ఁ ఁ दे ॓
दजार् తరగ िदल ; ఁ देख ం ; లంక
ददर् ॓ िदलेरी మ देखना దర
दशर्न దర दीदार దర देर
दल ప ళం; మ ;జ दीन గ देरी
दल बदल ం दीप देवालय వ
दवा ద दीया देश
दवाखाना ద दीवार देश पर्देश జ ం
दशा త క दुख ; देशांतर जा
दस ద दुगां క देह
दहक दुिनया జ ; జగ दोपहर
दाँव लगा ద ; दुबला हो నవ दोष / ; న;
दािखल గల ; ఆ ఁ दुम ం ం
दािखल हो ధర ; दुघर्टना టక ; ఖ दोषी
दाढी दुबर्ल బ दोस्त
दाता दुबर्लता బ दोस्ती
दाद दे दुभार्ग्य స दर्व ణీ
दान ధర दुलिहन న ार గల ; ట॓
दानी दुिवधा ारा రఁ;
दामाद జ दुश्मनी శ ణ్; ष
े
धन 293 नोक

धन స धारण कर धुरा ఇ
धनवान అ धारा धूप ం
धनी िधक्कार ; धूल అం
धरन క धीरता మ धैयर् ఒ ; మ
धमर् ; ధర धीरे से धोखेबाज
धागा ర धुँधलापन అం धोबी
धान धुआँकश ం धोवन
धार धुआँरा ం ध्यान అట
धार तेज कर అ धुर ఇ ध्विन

नकद నగ नाच ; िनदर्ा ం

नकाब ం नाजुक నర ; ం िनपटारा कर
नगर ; नाटक ఓర ; ట॓ िनबटा
नजदीक ఢఁ नाटा ; ; िनबटारा कर
नजर నంజ ; ఆం िनभा ఠ
नजारा మ ; నంజ नाता िनयम త క
नटखटी థ नातीन िनयुक्त कर ర
नतीजा ఫ ; ఫ नानादादा ; िनणर्य
नद నం नाप ; िनणर्य कर ర ణ్
नदी ణ్; నం ; नाप तौल ప ణం िनदश कर ర
नन्हा ళ ; नािभ ం िनवार्िसत कर
नफा नाम िनवारण ర
नमक ణ్ नामद య िनवासी ;ఘ
नमस्कार నమ नामवाचक వ िनशान ; ; ఢం
नमी చ नारं गी సం िनशानी
नमूना య; ఓర नािरयल ర िन य
नमर्ता మ नाला िनससंदह े ఆ
नया న ;త नािलश ప नद ం
नयानया న नाश नव
नरक నరకం नाश कर గ ; ; नीच ణి ;
नरम हो గ గ नीचे టఁ
नली ం ; ర नाशक వ ; ద नीचे उतर जा క
नवा ళఁ; న దఁ िनदा कर ం ; ; नीचे धके ल ం॓ దఁ
नशा नीचे ले आ
नशा खोर िनकट ఢఁ ; ఢఁ नीित ధర
नसीब న िनकटता ఢఁ नीरवता ; గచ
नहर िनकल స नेक ఆ ;
नह ;మ ; िनकाल दे नेतृत्व య
नह चािहए మ िनगल గ नोक ం ; ం ;
नह तो ణ్; న िनचोड ం ;న ; స
नोच 294 पुिडया
नोच చ नौकर ఁ ఁ न्याय ధర ; యం;
नोन ణ్ नौकरी క య
नौ న

पँखुडी ప ళం परत ర पहुँच ఆ ;భ ;

पंिक्त ం ; परदा ప ఆ ఁ; ఆ ఁ;
पंख పం ల ; परवाह कर మ గల
ం డ परहेजी रखना పత ం पहुँचवा
पकड पराकर्म క ; మ ; पागल హ ; ం
पकडा हुआ హళ पाटा డ
पका వ ; पराजय ; पाठशाला బ ; బ
पक्षपात వల చనం परािजत हो पाद ం ;ధ
पक्षाघात ౖ శ తం पराया पाद चालन कर ం
पक्षी ట परास्त कर ణ్ ; पादरक्षा
पगहा త ; पिरचय వ ణి; లం ; पान कर
पचा हुआ గ లం पानी ణీ
पछतावा ఁ पिरिचत हो లంచఁజ पािरतोषक ఇ
पटरा ం पिरणाम ఫ ;ఫ पा र्
पटेला ం पिरिध ల , ణు; पाल
प ा త पिरमाण ప ణం पालन య ; ల
पडाव ఠ ణొ; ఠ ణొ पिरवतर्न कर पास ఢఁ ; ఢఁ
पडोस ఆ ;ఆ ; पिरवार ఘ पास का ౖ ఁ ౖ ఁ
पिरशीलन कर పర॓పక पासावन ం
पढ స पिरसर ఆ ; िपजडा మం ;
पतन ;ఆ िपघल పరగ
पतला दस्त पिरहार ం िपछवाडा ;
पता लगा ం ; లంక पयार् ర జ िपछवाडा(पाखाना) టం
पवर्त ప िपता ;
पित ఘ ; ధణి पल ఘ िपयक्कड
प ा ; ; గ ; पलक భమ िपस जा మ
ప ళం पल्ला पी
पतर् గ ; ; లం ; पि म ఊం पीछा कर భ
ర ; पसार ం पीछे చ ఁ
पितर्का గ पहचान వళ॓; ; पीछे का ప
पथ्य పత ం पहन पीछे की ओर రఁ
पदाथर्ं पहरा पीट
प ित కణి
ణ్ पहला ధ అగ ; पीठ
प ధ అ ; ; पीढा డ
पपीता ప య ధ అ पीतल
पर ఊంప ; ం డ; पहले का ;ధ అ पीस ; ం
పం ల पहाड ప पुकार ప
पर दादा ప पिहया ర पुचकार క
परं परा ఇ ; पुजारी
परछाई ం पुिडया
पुदीना 295 फै सला
पुदीना पैदल चल पर्पात ; ం
पुरस्कार ర ;ఇ ; पैदा कर జణావఁ पर्भात స
ఇ पैदा हो ప पर्भु ధ
पुरा हो ; पैदाइश पर्माण ధర ; గ ;
पुराण ; पैदावार ంట
पुरातन पैर ధ ; ం पर्य
पुराना पैर से कु चल ం पर्वचन दे ప
पुि ప पैसा స; స पर्वास जा
पुष्प पछ ; पर्वाह
पुिष्पत हो ప ; पोत ం पर्वेश ఆ ఁ; గల
पूँछ ం पोती पर्वेश कर ధర ; ; ఆవజ
पूंजी స पोला कर पर्वेश करा ధర
पूछ ధ ;త ; ం पोषण पर्शंसा कर ;
पूछ ताछ స ం पोस पर्िशक्षण ఛ య
पूरा ; ; ; నట ; प्याला కణి पर् స ం
प्यास తర पर्सव
पूरा कर ; లఁ; ॓; पर्कट कर ; पर्स्ताव रख ప
; ; पर्कार ఓర पर्स्तुत कर
पूरा हो पर्काश వ ;వ पर्स्तुत (समय) అబ ఁ
पूित ; पर्कािशत हो వ ; ం पर्ाँत జ ం
पूवर् ;ధ అ पर्कृ ित పకృ पर्ांत
पृथ्वी జ ; ;ధ पर्चुरता से అ पर्ाचीन ధ అ ;
पेट ; ; ; पर्ित ; ం ధ అగ ; ;
पेिट సం ॓ पर्ितिबब ; ం ధ అ ;
पेड ద पर्ितमा ం पर्ाण దం
पेवस బ पर्ितवेदन पर्ातःकाल స
पेवसी బ पर्ित ा कर బణా; ం లఁ पर्ा कर ;
पेश कर ప ; पर्िति त कर पर्ारं भ స
पेशगी బ पर्दिशत कर వ पर्ाथर्ना कर ం
पेशाब पर्दान कर ॓ पर्ीित भोज
पै అ पर्देश ;ఇ पर्ेम
पैठ पर्धान ार पर्ेमािलगन బ

फँ दा ఫం फाटक ట॓; గల फू टकर

फं दा फाड ; फू फा స ; మ
फटा हुआ గ फावडा ర फू फी
फिटक ప िफजूल खच న फू ल ;
फतह िफर ఫ ;వ ;ఉ फू ल िखल
फफोला िफर भी ;ర फू ल का हार
फिरयाद ప फुँ सी फक ఛణ॓; బ ; ం॓ దఁ
फक़र् फु रसत फक दे బ
फल ఫ ;ఫ फु त फकना ం॓
फाँसी ం फूँ क ం फै ल ధఁ ; చ; వ
फाका फू ट ; फै सला
फोड 296 बैठ
फोड ; फोता फौरन జ ;జ ;
फोडा फौज జ

बँटवारा बलहीन బ िबगड जा ప

बँटवारा कर ఁస बवंडर అం िबगाड గ
बंजर ప बहन िबच्छू ం
बंदर ం बहस कर బ క िबछौना వ ణో
बंदक
ू బం ॓ बहादुरी िबजली కరం ;
बंधुत्व మణ్ बहुत ; ;అ ; िबरुद ర
बकरा బ िबल
बकवाद कर బ बहुत ही క ;అ ; िबलकु ल అ
बगल िबलकु ल नया న న
बचा త बाँट ం िबल्ली
बडबडा క बाँदी िबस्तर ; వ ణో
बडा ; ;బ ; बाँबी बीत जा ;
बांध మణ్ बीमारी ॓;
बडा दरवाजा बाईं (ओर) बीलु అం
बडा भाई बाकी జ बीस
बढ ధఁ ; చ; వ ; बाग बुआ
వ बाघ జ వ बुआ(सास)
बढई बाज స बुकनी
बढती వ ;బ बाजी लगा ;ద बुखार
बढा బ बाढ ; ం बुझा ఒ
ब ी బ बाण बुि ఢం ; కణి ణ్ ; అక
बदिकस्मती స बात कर ;ప ; ; बुन ం
बदल ప बुिनयाद
बदले म बात चीत कर ;ప बुलावा ప ;బ
बदहजमी అ बातचीत कर ;ప बूँद ం
बना बाती బ बूढा
बयान कर దఁ बाद का ప बूढा आदमी ;
बयाना బ बादल జ बट ;
बरछा బ बानगी య बेइन्साफ़ी అ ;
बरतन కణి बाप /న
बरदाश्त कर ఖ లఁ बािरश ణీ बेकार हो ఖ ;బ
बरसात ణీ; వ बालक बेच
बराबर స बालू ఉ बेजार कर క
बरामदा बावडी ; बेटी
बतार्व ఠ बािसदा ఘ ; बेर
बतार्व करआ. చఁ बाहर कर बेल
बफर् బరఁ बाहु ఖ बेवा ం
बर య बाज़ी बेशक ఆ
बल క ; సత; ; िबखेर ఛణ॓; భ ; बेहोश हो जा
ఛణ॓ बगन ంగణ్
बलवा ం िबगड బ बैठ
बैल 297 मािलक
बैल బళ बोल ప ; ब्याह
बो ॓; बौछार ం ब्योरे वार క
बोझ వజ ब्या జణే बर्ा ण

भगा భ भाडा भु ा స
भडकाना ఉ भानजा ణ్ भूँक భ
भतीजा ణ్ भाभी भूल గల ;
भय చమ॓ भाल త भूसी
भयभीत हो చమ॓ भाला బ भूस्वामी జ
भर భ भाषण షణొ भट దర
भरोसा నఁమ भाषण कर ;ప भेड
भतार् ఘ ; ధణి भाषण दे ప भेिडया
भला ;ఆ िभडी ండ भेद ఫర॓; ;
भवन బం िभगो भस ఁ
भस्म ॓ िभड య भोजन ; ; ;
भाग ఁ िभ ी ;
भाग कर ; भीड ం ;మ भोजन कर
भाग ले భ भीतर भौजाई
भाग स्वाम्य ం भीतर ही भीतर भर्मर ం
भाग्य న भुजा ం ;ఖ

म मडु आ భ मसाला మ
मँगवा మం मत మ ; मसालेदार दाल ఫ
मँडप మం मतलब జ मिस्तष्क
मंिजल ఠ ణొ मदरसा బ ; బ महसूस कर గ చఁ
मंडल ;ల , ణు मध्याह्न महीना
मंतर् మత मन बहलाव माँग ం ;ధ ;త
मंतर् जंतर् మత मना कर థ ; ఆడం ఆ ; माँज
मंतर् फूँ क् మంత థ ; ;థ माँड ద ; ం
मंतर् मुग्ध कर మంత मनुष्य ఆ ; మ ; माँस पेशी
मंितर्त कर మంత ణ माथा త
मंद दृि అం मनोरं जन ; मादकता
मंिदर వ ; వ मर जा మ ; मान మ
मक्का మ मरण మ मान ले గ
मक्खी मल ; ; ప माप ;
मगज मला या दला जा మ माफ कर క
मगर మంగ मलाई థ मामा మ; స
मगिरब ఊం मशाल ల मामी
मच्छर ఛ मशीन माया मोह మ
मजदूरी मसिजद వ माला ;
मटका ల , ణు मसा త मािलक ధ
मािलिकन 298 िरवाज
मािलिकन యకణ్ मुिक्त मूलधन స
मालूम करा मुिखया ధ मूली లం
मास मुख्य ఖ मूल्य మ
िमजाज పకృ मुटाई ;మ मूषक ఉంద
िम ी ;జ मुडवा मूसल ;ఉ
िमठाई मुदर्ण कर ఛ मृगया
िमतर् मुदर्ा मृत्यु మ ;మ ;మ
िमतर्ता వ ణి; లం मुनादी करवा म
िमचर् का మ मुनािसब క मेख ; ల
िमल భ मुरली ; ;వ मेघ జ
िमला ; కల मुगार् मेल భ ; ల ; సంఘట
िमलाप మ मुलाकात దర मेहतर
िमलावट క मुल्क म మఁ
िम ा मुस्कान ఁ मैदान ౖ
िमसाल ఉ मुस्कु राहट ఁ मैना గ
मीआद ణు मुहर डाल స मोटाई ;మ
मुँहासा मूँठ ; मोड ధ
मुंदरी ం मूक ం मोम ణ్
मुआफी క मूतर् मोरचा లం
मुकाबला कर मूखर्=भसा ఁ मोहर
मुकाम ఠ ణొ; ఠ ణొ मूिछत हो जा मौत మ
मुक्का ల मूित ం मौसी
मुक्त कर త ; ణా॓ मूल స ;జ मौक़ा

यंतर् यहपु. ఈ यारी

यज्ञ భం यह ी. ఈ युवक న జ
य िप ర ; यहाँ అతఁ युवती న జ
यश బ ; या तो న ; ణ్; నపణ్ योग्य వజ ; ర జ
यहन. ఈ यातना నరకం योग्यता హ
यहन. ब. यातर्ा ఢం ; తర;

रं ग రం रब्बर లబ राजकीय मुदर्ा

रं गाई रवाना हो స ; राजा
रं धर् ; रिववार राज्य ; జ ం
रक्त रस ;ర ;ఫ राितब త
रक्षण ల ; య रसोई ం राशीभूत हो ఢఁ క
रखवाली रस्सी रास्ता
रगड ప ;ఘ ; ; रहट ర राह भूल जा ప
रहस्य राहजन
रचना कर राई ఁ िरयासत
रजत राख ॓ िरवाज కణి ణ్
िरश्ता 299 िवनय
िरश्ता ; ం ; रग रोकड నగ
रीित కణి
ణ్ रे खा रोग ॓
रुई ఁ रे िगस्तान ఉ रोम ఊ
रुिच స रे त ఉ रोशनी వ
रुपया अदा करने की सजा ం रे शा ర रद ం
रूप ; ; వణా रोक ఆడం ఆ ;థ ;
रूपक ఓర థ ;థ ; ;
रूमाल ద ; థ ;థ ;

लंगडा लड ల लालटेन
लंगूर హణు लडका ; लाश
लंगोटी క लडकी िलए
लंबा कर लता िलख
लकडी ఖ लपट ; అం लुढक ప ;వ ;
लकवा ౖ శ తం ललाट (पर) త వల
लकीर लवण ణ్ ले आ ;
लकीर ख च लसलसाहट ణ్ लेई ణ్ ; ణ్
लक्षण ఢం ; ణ్ लहजा త క लेिकन లపణ్;
ल य ; క लहर ఝ ;హ लोग జ
लग ; लहसुन లస ణ్ लोटा ట
लगा ల ; ం ला लोप /
लगाव భ ला दे ; लोहार క
लचक हीन బ लाड प्यार ल डी
लजा लाद लौटा
लटक లట॓ लाभ
ल का बेडा తడ लाल

वंश వ ; ; ; वषार् ణీ वाहन

वषार् ऋतु వ वािहयात ఝఁ
वकील వ वलय िवगर्ह మ
वक्त वसीयत नामा िवचार
वजन ; వజ वहन कर లఁ िविचतर् జల ; మ
वजर् वहन. ఊ िवजय पा ణ్ ;
वध वह ी. ఊ िवज्ञापन कर ఎ క
वधू న वहाँ ఒతఁ िवतरण कर ం
वन జంగ वहाँ तक ఒ ణు िवदीणर् कर ;
वमन కణి
ణ్ वह(स्वयं) ఓ िवदेशी
वगर् తరగ वाणी ం िवधवा ం
वणर् ఆం॓; రం वापस करा िविध िवधान ధర
वणर्न कर ళ కఁ; దఁ वािरस ; िवनती कर ం
वषर् వర वास्ता భ िवनय మ
िवनोद 300 संरक्षण
िवनोद ; िवशर्ाम वृि వ ;బ
िवपि ఆ िव జగ ; జ ; జగ वेग
िवपरीत िव ास् నఁమ वे~न.ब ఓ
िवप्लव ం िवष వ ;ద वैरागी స
िवभिक्त రణ్ िवषय ఖబ िक्त ఆ
िवभाजन कर ం िवषाद ितरे क
िवभािजत कर ఁస िव ा वहार ఠ
िवराम िवस्तृत ప ाख्यान షణొ
िवरोध कर िवस्मृित ाख्यान कर దఁ
िवलंब वीयर् ఇం యం ापार క
िवलाप బ वृक्ष ద ा हो వ ; చ; ధఁ
िववाह वृ ర ामोह మ
िववेक కణిణ్ ; అక ; ఢం वृथा న ायाम క ర
िवशाल ప वृ वर्ण

शंका शािन्त शीत

शक शाप दे స शील ణ్
शकल వణా ; शाम ం शीशी
शकु न సమ ణ్ शािमल हो భ शीशे का(चूडी) ; బం
शिक्त సత; ; క ; शासक शु कर ం
ఇం యం; దం शासन జ ం; స शुरू कर ణి
शतर्ुता ; శ ణ్ शािस्त కష్ शुरूआत స ;
शराबी िशकस्त शून्य న
शरीफा ఫ िशकायत ప शेर ం
शरीर िशकार शोरगुल బ
शरीफ़ आदमी ఆ िशकार खेल शोरबा ఫ
शमार् िशक्षा ఛ య श्येन స
शव िशर ం शर्ा
शहर ; िशला ట शर्ेणी తరగ ; ం ;
शांत मन िशष्य
शादी शीघर्ता

संकट ;ఆ संडसी संपूणर्

संकेत ;మ संतु कर భ संबंध మణ్; భ
संख्या ఆం॓ संदक ू సం ॓ संबंध हुए ఇ ద
संगठन మ संदहे ; संबंिधत ఇ ద;
संगम మ संिध ; ల संभव ణ
ణ్ ఁ
संगीत संध्या ం संभाल
संघ సంఘం संध्याकाल ం संयोग సంఘట
संचालन कर संन्यासी స संरक्षण
संज्ञा ाकरण వ संप कर ;
संसार 301 सुिवधा
संसार జ ; జగ ; జగ ; सयानी हो వ सामने का भाग స ॓; ఆంగఁ
క ; ట सरकार స सामथ्यर् హ
संस्कृ ित सरल ం सामीप्य ఢఁ
संस्थान सरस ఁ साम्पर्दाय ఇ ;
सगुन సమ ణ్ सरहद ఁ ;ఇ ; ; सामर्ाज्य జ ం
सच అ सार ;ఫ ;ర
सचेत कर చ सराप दे స सारा ; ; ; నట
सजा ; సద ; सरोवर ; బంట; ం ; सािरका గ
అట ; ; త साल వర
; కష్ सद सावधान कर చ
सज्जन ఆ सवर् ; सावधानी అట
सड सवर्दा साहस మ
सतह ఉంప सलाई िसह ం
स ; సత सलाहकार గ िसह आिद का गरज డ
सदर फाटक सवारी िस कर
सन సణ్ सवाल స ం िसफर న
स ाटा గచ सवाल कर స ం िसयार
सफर सवेरा స िसर ం
सफल हो లఁ ससुर స ; మ िसरा ; స; ం ;
सफे द सह ఖ లఁ ం
सब सहज ం िसफर् ఎక
सबब స ం सहनशीलता ఒ िसल
सबर् ఒ सहमित िसलिसला త క
सभी सहसा అ న॓ सग ం
सभी लोग सहारा గ ; स गी ం
समगर् सहोदर सच ం
समझ सहोदरी सीटी ం
समझा साँकल ; ంక सीताफल ఫ
समझौता साँचा सीधे ; ; ;
समतल స ; క साँड ం
समय వఁ ; ; साँस క सीधे ढंग से ;
స ఁ; साक्षी గ सीमा ఁ ; ; ;
समपर्ण ; साग ం ణ్; త ఇ ; ;
समस्या ;ఖ सागर ం सुंदर ఆ ;
समाचार ఖబ ; మతల ; साझा ఁ सुई ;
समाचार पतर् గ साथ ; రఁ सुग्गा ల ; లక
समाज జగ ; మ साथी सुधार క ;
समान స साधारण सुन మ
समा कर सािधत कर లఁ सुनार స
समा हो साफ कर ; सुपदर्गी ;
समाि స; ఆఖ साफ साफ ఆ ; ద ద; सुपारी की टु कडी ఁ
समीप ఢఁ ; ఢఁ క सुर ం
समीपता ఢఁ साफा सुराख ;
समुदर् ం सािबत कर ప ; सुलझा త
समूचा ; सामना స ॓; ఆంగఁ सुलभ ం
समूह మ ; ం ;జ ; सामना कर सुलह ల
మ ;ద ; ం सामने ఆంగఁ; ధ అగ सुिवधा క
सूई 302 फ़ू ट
सूई सोच सर्िवत हो ;
सूखा ; सोता ; ఊట सर्ाव
सूचना ; ఖబ सोना स्वतंतर् ర ;ఆ
सूिचत कर ఎ క सौदा క स्व సప
सूझ గ చఁ सौर జం న स्वभाव ణ్; పకృ ; ణ్;
सूरज स्कू ल బ ;బ ణ్
सूरन సక గం स्तंभ థం स्वर ం
सूराख स्तन ఁ स्वणर्
सूयर् स्थान ఇ ; ; स्वल्प ద ॓
सृि ట स्थािपत कर బణా; ం లఁ स्वाँग ట॓
से ఛఁ; ; ణణ్ ఁ; िस्थित త క स्वाद స
అ ; िस्थर रह బ स्वाद ले క ॓
सेना ; ప ళం ान హం स्वाधीन ర
सेम स्प ద ద; ఆ स्वािमनी యకణ్
सेवा स्प हो ప ; ఛణ్ स्वीकार
सेवा कर स्प तया ఆ ; ద ద स्वीकृ ित ले

हँसा హఁ हल గ िहरन
हँिसया ; हल चला िहलाना
हँसी ఁ हवन భం िहसाब
हँसी खेल हवाई जहाज హ िहस्सा ఁ ; ఁ
हंतक हाँ వఁ हुकु म ;
हक హ॓ हाँफ हुकू मत జ ం
ह ी అంగ हािजर ఁ. हृदय ఁ ;
हडप గ हाट అంగ हगा ం
ह ी హ हाथ हेतु స ం
हत्या हाथी हेर फे र
हत्यारा हािन ; గ ; है जो वह ఁ.
हिथयार హ हो ఆ ఁ; ;
हथेली हार ; ; ; ఆ ;
हथौडा हो सकता हैवाक्य
हद हाल म అ होड
हम హ हालत త క होने पर भी ;ర
हमशर्ोता ఆపణ్ िहसा हक़ య
हमेशा िहम భర ; బరఁ
हर िहम्मत మ

क़ ख़ ग़ फ़

क़सूर న; ం िक़स्मत న ग़लती న; ం

क़ायम कर ख़तरा फ़ू ट ;