Professional Documents
Culture Documents
1966 kum thok lamah a si. Chin Hills for Christ timi program in ZBC Gospel team cu kan
khua Tiahdai ah an thleng. ZBC upa pastor pawl lakih ka hminsin mi cu Rev. Kip Vum le
Rev. C. Hrang Tin Khum an si. Rev. Hrang Tin Khum in, Baibal tlawng na kai ding an lo
ti, a si maw? ti ah in suut. A si, ti ah tawi tein ka sawn. Khui tawk tlawng ah na kai
ding? ti ah i suut beet.
Cawmtu tla ka nei lo ih Falam ah ka kai pei maw, ti ah ka ruat, ka ti. Falam ih kai ding
cu na paamhmai tuk ding si. Insein ah kai awla bomnak ka lo hawl bawm ding, i ti. Ka
lung a awi zet ih Insein BDS (Burma Divinity School atu ih MIT) ah kai dingin ka tiim aw.
Tlawng luhnak camipuai kan tuah tikah ka ong ih a kumkhatnak ah ka to. Rev. C. Hrang
Tin Khum in ca in ngan sak ih USA ih Greece Baptist Church in kumkhat ah Ks. 700/- in
bawm. Cumi le ka Area a si mi Qaal tlangih bomnak kumtin Ks. 400 thawn ka kai ih 1970
March thla ah B Th. ka ngah. Rev. C. Hrang Tin Khum cu atu ih ka dinhmun thleng dingah
i tungding hmiasa biktu a si.
1970 kum April thla ihsin ZBC EC ah ka tel ve ih ka u Rev. Khum thawn meeting ah kan
tong-aw qheu. Ka hminsin mi cu Baptist qanpitu a siih ralqha zetin Kawhhran dinpitu a si.
Thudik thuhman ah a ding ngamtu a si.
1977 ZBC Triennial khawmpi cu Thado Association, Khampat (3) ah a si ih cuih kum ah
Rev. C. Hrang Tin Khum cu ZBC GS dingah hril a si. Kei khal ZBC President ah in hril ve.
Culai ah kei cu kum 30 lawng ka si ih hmuhtonnak a mal mi, thlarau thu le Kawhhran
kaihruainak ah a no mi ka si. Asinain Rev. Khum in, ZBC kaihhruainak ah ziangso a thupi,
ti ah na ruat? tin in sut. Kei in saupi ruat lem lo in, Ramthar hnaquan le Baibal tlawng a
qhat ahcun ZBC cu a qha ko ding, ka ti.
Rev Khum in a nau pakhat ah i ruat ti ih ka theihnak pakhat cu, Pa Dum, ka nau Phun Za
Khim hi College a kai ih ka har zet. Na bom thei tawk thlatin malte ten in bawm aw, i ti.
Ka lung a awi zet. Ziangzat ka bawm ti tla ka hminsin cuang lo. Phun Za Khim in Captain
a si hnu ah, In rak bawmnak parah ka lung a awi, i ti ih Ks. 10,000/- in qhen.
1980-81 hrawngah a si in ka ruat. Rev. Khum cu a besiat ih siizung a to. Nikhat cu Rev. John
Cuai Sang (ZBC E&M Secretary), Rev. Chum Awi (ZTC Principal) le keimah (FBC Pastor)
in siizung ah kan veh. Rev. Khum cu a celh na loin ihkhun parah a to ih, Thu pahnih ka lo
sim hai ding. Qha te in i ruahpi uh, a ti. Ziang thu in sim pei aw! ti in qha ten kan ngai.
A pakhatnak ah Party Council upa pawl in kan ram an siat ter tuk. Ka dam tikah nasa
zetin ka tawng hai ding. Cun, a pahnihnak ah ramthar hnaquan kan quanmi hi thazaang a
mal tuk. Ramthar ah mi 100 tal kan thlah a quul, a ti. Kannih in, Party Council cu kan
Acozah an si ih ziang khal kan ti thei lo ding. A pahnihnak, Ramthar hnaquan na ti mi cu
nasa zetin kan tawlreel pei cu, kan ti. Falam Siizung pi (Atu ih OPD) khi CCOC timi ZBC
ramthar hnaquan hramthawhnak a si ka ti duh. Rev. C. Hrang Tin Khum ih dam lonak cu
Pathian in a hmang tin ka ruat.
Veikhat cu Yangon ah MBC EC meeting kan nei. Culai ah, Falam Vaar lilawn ah Motor
Accident a um ih Mrs. Khum (Hrang Hmung nu) le a fanute cu an besia tuk ti mi thirhri ca
kan ngah. Pakhat khat cu a si ko ding, ti ah thin nuam lo zetin kan um. Amah in thazaang
in pe sawn ih, Kan pahnih ih tlun cu a cang thei lo, nang cu meeting rung kai ko aw.
Vanzam ticket ngah khal a ol lo ding, i ti. Cuti in kei cu MBC meeting ah ka taang.
ZBC GS hnaquan cu 1977-83 tiang a quan. Kei khal Baibal tlawng kai saal ka duh ruangah
ZBC ah quanvo ziang khal ka nei nawn lo. Cuti in 1985 kum, ramdang ih Baibal Tlawng ka
kai lai ah, Rev. C. Hrang Tin Khum cu MBC AGS a quan lai fangah in thihsan, ti thawngvang
sia ka thei. Ka riah a sia tuk. Laimi(Chin) hrang lawng si loin, Kawlram pumpi hrangih
hruaitu Pathian le Baptist Kawhhran qanpitu paral qha cu kan sungral a si maw! ka ti. Fa
(5) a neihmi lakah hnaquan a sawngtu an um pei maw aw! ti in Kawlram lam cuan in ka
hruum. Asinain a fapa upabik CJ Hrang Hmung in a pa keneh a zuul thei ih ruangah
Pathain ka thangqhat ngaingai. Ka hna a ngam zet.
Falam
February 14, 2006.
CALHMAI TUANGTU
Rev. Samuel Hrang Kap Hnin
Theih awknak
A fehcia Rev. C. Hrang Tin Khum ka theihnak thu malte ngan ka duh ve.
Kum 1968 ih Falam Baibal tlawng ka luh ding lai ah nasa zetih i rak bawmtu a si. Bom
ka qulnak san cu 1968 kum May 31 khi tlawng luhnak interview tuah ding kan si. Rin lopin
May 30, 1968 zan ah Mizo tapung in Falam a hnaihnok ruangah interview tuah thei loin kan
tlung. Lamhla mi ka si ruangah kawhsalnak thei nawn loin Leilet khua ah Tlawng saya ka
rak lut. Tlawng thil suah dingin June 25, 1968 ah Falam ka vung. Cutikah Baibal tlawng an
rak kai rero. Thlakhat rei hnu ah luh ding ka dil sal ih amah Rev. C. Hrang Tin Khum ih
qanpinak in mi hnu pi ah ka lut thei sal. Cule tlawngah Church History le Revelation in
zirhtu a si.
ZBC GS a luh tikah kei FBA Evangelist (E & M Secretary) ka si ih ZBC ram sung hmun
tampi ah meeting in siseh, Pathian thusim in siseh kan quan tlang.
Calhmai tuang
Laimi hrekkhat in rannung zuatmi lakah Sia hi thupibik in kan ruat. Conlaamnak, sa-
aihnak, nupi man le ruak hnah pawl ah Sia kan hmang. Sia an thah ding tikah mual ah
zohnuam in an caih ta ciamco. A tal (leu) duh lo le an vuak, a mei an khiah sak. Cuti ih sia
an caih tikah pacak le pa ral qhabik in a calhmai an tuang qheu. A hri a cal ri rori in an kai.
Curuangah calhmai tuangtu ti hnuhnu cu Sia a caitu lakih thupibik le mi cakbik tinak a si.
CCOC Calhmai Tuangtu
Rev. C. Hrang Tin Khum (ZBC GS) cu Thlanglam Lairam a tlawng. Dam loin a hung
tlung ih Falam siizung (zato) ah a it. Rualpi hrekkhat pawl thawn kan veh. Culai ah (kum
1978 thok) ramthar hnaquan a qulzia le quan a duh daan pawl cu in ruah ciamco. A phunphun
in kan ruahpi ve. Siizung a suah ih ZBC Officers Council a ko. Mission hnaquan ding hrangih
a ruahnak pawl a suahpi. ZBC OC in a lungkimpi ih consultation ko dingin an rel. Thuhla
ca in suahpitu ding Rev. J. Cuai Sang (ZBC E & M Secretary) le Rev. Chun Awi (ZTC Principal)
pawl an hril.
Cutin ZTC ah ZBC ramsung hruaitu upa pawlin 1982 qhaal tlawngpih sungah
ruahkhawmnak (consultation) kan nei ih cuihsin CCOC tuah ding an lungkim. 1983 kum
ZBC Trieniel khawmpi Thantlang in CCOC thlah thok a si. Himi qum ah amah Rev. C.
Hrang Tin Khum hi CCOC tawlreltubik ding E & M Secretary ah an hril na'n a duh lo
ruangah a quan lo. CCOC thuhram thoktu, CCOC calhmai tuangtu a si, ka ti.
MBC Calhmai Tuangtu
Laimi kan u le pawl hi Mirang qong le ca cu an thiamzet na'n, Kawl ca le qong hi an naal
lem lo a si hmang. MBC ih meeting tawk khal le qong lem loin an um men. An qong sun khal
le Mirang qong an hmang deuh, Kawl qong a hmang sun khal fiangfai hnai loin an um deuh
a si hmang. MBC upa pawl hin mithmai an pe lem lo an ti.
Nehhnu deuh lam cun Rev. C. Hrang Tin Khum hi Mirang ca le qong lawng si loin Kawl
ca le qong ah mai qong mai ca vekin a hmang thei ve tu a um ve thlang. Qong le ca lawng
si loin zin le daan lam khalah rampi huap in a fim a thiam ve mi a si. Curuangah Laimi
sungah rampi huap in MBC AGS a quan hmaisabiktu kan lamsial, kan sulsat, hmai qhitu le
Laimi ai ih MBC calhmai tuangtu a si. Cuih lamzin in Laimi in MBC, MCC le MIT ti pawl
ah mithmai a ngahtu milai tete an rung lang thei vivo.
Hivek in Laimi hrangih calhmai tuangtu pacang qha Pathian in in pek hi Pathian
thangqhat ding ngaingai kan si. A cawi a hrin le a Laimi pawl in a sialcia lamzin thlun in
Pathian ih thluasuah co hram haiseh! tin thla ka cam.
Shalom Villa
February 12, 2006
qe e. a ee e.e e.e a e aee e.e
.e. qq..e e ,q e . q..e e ,q e . q..e e ,q e . q..e e ,q e . q..e e ,q e .
.e.qq.ea.eq.~eo.eee
a a a a a
qe e. e . ee. e.e e _ee _ .. e _._ . ee. _. . e . ~ , ..
Rev. Thang Cin ee. _. . .o._ e_..e e ,- e_._ee _ e. a e
e , ._ _ee _ Rev. Charles Hrang Tin Khum - .. a. e. e.e _e ae_.e
ee._.qe. ae qqe.e_.e ~q.e- e.eq_e. ...._
_ e. a e a Zomi Baptist Convention (ZBC) a e
_. ..a e e a e _e ae . __e e a qe e. - a. e. _. e e . e.e e
~ q.e e. ._
Rev.Charles Hrang Tin Khum _ qe e. a ee e.e e.e a e
aee e.e _ee e_.e ea. ee. _..a ..a._ee e e ._
~ q.e a e e e.e. . a. a e. .. a. ~ q.e a e e e.e. . a. a e. .. a. ~ q.e a e e e.e. . a. a e. .. a. ~ q.e a e e e.e. . a. a e. .. a. ~ q.e a e e e.e. . a. a e. .. a. e. e.e _ee _e e. e.e _ee _e e. e.e _ee _e e. e.e _ee _e e. e.e _ee _e
Rev.Charles Hrang Tin Khum - .. a. e. e.e _e _ . . .
. .e a e._e a _ e..e.~ ~ q.e ae ae e . _ e.e. . e.
q._ _ee ._ e.e.e a e .e ee qe e. a qe .._ e.._
e . ._ . e. _ee _. . e. e .q e. aa . q .- aa . eee .''
eq .. 3-e, ee. _._e _ - . _e a e . a. a _e _ee e._
_ . __ _e e _ e. . e. .. a. e. e.e _ee _e . __ _e e _ e. . e. .. a. e. e.e _ee _e . __ _e e _ e. . e. .. a. e. e.e _ee _e . __ _e e _ e. . e. .. a. e. e.e _ee _e . __ _e e _ e. . e. .. a. e. e.e _ee _e
Rev.Charles _ . __ _e _ _ . .ee. e. . e e. _ee _
a~. e . __ _ e - . a. o.e.aq. e_ o e q e ea.e
ee.e a e ._ ee~.-'' _ _, ee. _._e a_._ ae . _ee ._
e ee q .a e e q _ ea.e _.e _e ao e . e.e .. a. e. e.e _ee _e e ee q .a e e q _ ea.e _.e _e ao e . e.e .. a. e. e.e _ee _e e ee q .a e e q _ ea.e _.e _e ao e . e.e .. a. e. e.e _ee _e e ee q .a e e q _ ea.e _.e _e ao e . e.e .. a. e. e.e _ee _e e ee q .a e e q _ ea.e _.e _e ao e . e.e .. a. e. e.e _ee _e
Rev.Charles _ e . ae ae_ e.e , q .e .. ea.e _.e _ e ea.e
e ee q .a e e q q e . e.e e. .. a. e. e.e _ee ._ e.e e .e.
e _e e_._. e_.qe.e. a e ea.e e_._. '' _ q, ee. _.
e.e e .e. e _e _.e. _ee ._
qe e. a , ., q _ ee e.e e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a , ., q _ ee e.e e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a , ., q _ ee e.e e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a , ., q _ ee e.e e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a , ., q _ ee e.e e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e
Rev.Charles _ qe e. a _ ..e. , ., q _ e . a e _e qe .. ae . -
aeo eo a e eq. a_ee .e o. e.e ee_ Chins for Christ in One Century
(CCOC) e qe .. q.e .. e . '' _ee e e . ..o ee ee e.e_.._e
e . e . e _e a e e ee _ e.e _ee _ _ e . a . .__ ~
qe e. -. a . eo. _ a. e. _. ee e.e . e ._ee q. _ e. ..
a. e. e.e e ._ee ._ ~ q.e _ a e _._ e _ e_. . ~ . e.~ q.
e . a . .eo. q.e.q. . eq, ee. _ .o._ a e e -
. a . .__ ~ ~ q.e - . a . .__ _ a. e. e.e _ee _
_ qe e. a aee e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a aee e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a aee e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a aee e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e qe e. a aee e.e . e. .. a. e. e.e _ee _e
qe e. _ . . aeq e _ aee - _. . e.e e _ e e .
_q ee. _. Rev.Charles e_ qe e. a aee e . e.e _ a e
ae . . a_._ aea e . _. .. a. e. e.e _ee ._
3 ~ e . e . q e. .. a. e. e.e _ee _e ~ e . e . q e. .. a. e. e.e _ee _e ~ e . e . q e. .. a. e. e.e _ee _e ~ e . e . q e. .. a. e. e.e _ee _e ~ e . e . q e. .. a. e. e.e _ee _e
Rev.Charles _ .. a. e. e.e _e e . o .e. a .._
~ e . e . q e. _ee e_.e ee. _.._ e . . . e e q. a . . . . e e q.
e.e_... e e q. e.. e . e _ e_.. a e _e .e..e _e _._.e _e a.e.
e . q .. . e e q. e.q_ e _. e . e. e . eq. e e q. e_ _ee _
.e..eqe. .. a.e.e.ee. _ee._
q e.e e eq e .. .. o e. .. a. e. e.e _ee _e e.e e eq e .. .. o e. .. a. e. e.e _ee _e e.e e eq e .. .. o e. .. a. e. e.e _ee _e e.e e eq e .. .. o e. .. a. e. e.e _ee _e e.e e eq e .. .. o e. .. a. e. e.e _ee _e
.. a. e. e.e _ e e. e e eq _ ae .
aeq_ e.a _ee ._ Rev.Charles _ e.e e eq ee e. ..o
e. e .. e e. e , . ..o e e. e , . e _ ..a e q.e_
e _ a e .. a. e. e.e _ee e._ e.. e.. , e , e a e e .
a e e. e.e_..q. e e_ q . e. e ee. e ee e.e . e .
e_.. a e e. aq_ ae q _ee ._
e _.o e. .. a. e. e.e _ee _e _.o e. .. a. e. e.e _ee _e _.o e. .. a. e. e.e _ee _e _.o e. .. a. e. e.e _ee _e _.o e. .. a. e. e.e _ee _e
Rev.Charles - .. a. e. e.e . _ _e,a e ..q e. e_ ~ q.e -
a. e. _. e.e. e . e . . e . e.e _ee ._ KVBA -
aeo eo a e eq. a_ee e.e , _ a KVBA - e . .. e ~ e aeo eo
a e eq. a_ee e.e , _ a _ ..e. CCOC (Chins for Christ One
Century) ee ee e . e ae.e ao_ ee. e.e , _e MBC e_ e
aeo eo a e eq. a_ee .e o. e.e e_ , e_ . .. ee q ea.e
_ e.e _ee _ _.o e. .. a. e. e.e _ e _ _ee e_.e ee. _.e ._
_ . e e. e _ o e. .. a. e. e.e _ee _e . e e. e _ o e. .. a. e. e.e _ee _e . e e. e _ o e. .. a. e. e.e _ee _e . e e. e _ o e. .. a. e. e.e _ee _e . e e. e _ o e. .. a. e. e.e _ee _e
e e . a.e - . e e. e _ o eo.e ea.e e.e , e. _
qe e. - aee Rev.Charles Hrang Tin Khum _ee e._ ~. - a e o . ..q
.e.. ee q e e . a.e e., _ e _ee e. . -'' e __, e. e.e . a _ee
Chins for Christ One Century (CCOC) e . e _ _ee e e . a.e o ee ee e
_.e_..ee_e e . _ _e a e ZBC e e ae_ aee_ o e _.
_ e.e _ee ._ .e CCOC e . e _ e ..e e . eee. ee ee
e.e_ _ee._
e e .a a q e .. a. e. e.e _ee e .a a q e .. a. e. e.e _ee e .a a q e .. a. e. e.e _ee e .a a q e .. a. e. e.e _ee e .a a q e .. a. e. e.e _ee _e _e _e _e _e
Rev.Charles _ . . . . .e a e . a o e .a
e e a a_ e._e .e_e a_ e._e e e e . . _e ., e q ... , e _e
e_ _ .. e_ a_._ ae __ , _e e.. _e e_ e a.o . . q
.. a. e. e.e _ _ee ._
ao ee. _ .. a e, _ ee Rev. Charles Hrang Tin Khum -
.. a. e. e.e _e .. ee. _._e a._ee e , ae.. e _
. e e. e _ o a e e. .. a. e. e.e .. _ee __ .. qe e. a
ee e.e e.e a e aee e.e .. _ee _.ee . e.e e . a. ._
Rev.Charles - qe e.e . _ . _ _ e. _ . _ _ e_.
_ a e - e . ee. e.e e ..ae. ~ q.e - ee , . _e . _e q .eee.
a..e
Rev. Dr. Robert Thawng Hlei
Senior Pastor, CBC.
e. e.q..e e , e. e.q..e e , e. e.q..e e , e. e.q..e e , e. e.q..e e ,
.e. qq.ee...e_
ee q _e ee q _e ee q _e ee q _e ee q _e
e. -a. e. e.e ~e_ _ . ..a e e qe .. e.e e .
_. ..a e e qe .. ae e. ..e.e e , e _q_ a e e e ~.e , q e.
ee _ _. ..a e e qe .. e.e e , e ee .e o. e.e _. ,e e a
e,aq . e e a. e. e.e e ._ e.e e - aeo eo a e eq. a e
e . e o. _ _.eq. a. e.eq. e _. a . . _ee e. e_.. e_
_.. e _ ._.. e . e o. _ _.eq. _ee e. q._ _ _
e. . e._ q..e e _. . e._ .._ a_._ ae
.e_.._._ee o a._ . . .o._. a._ a_._ ae q e.e.a e e_
q..e e , . . _. qe a e .e e .e_._ Uncle John .e
._.e .q.. e. a e e eq eo . . .q.. '' e e_..e e.a e.
e.e . . .e q._
e. -a. e. e.e ~e e .o. a_ . _.qe.q _ee ._ .o. a_ .
ee.._ e qe. ae a_ e_ _ ee . _ q . .a ee .a ee .
ee_. .eq. q_ .e.. ee ~ ee.._ e. e ae. _ee ee_.
eq. q e.a ae e. e _ ..a e q..e e . .e - _.e _e q_ q..e e
eo e e. .. a . . . a e _e ae e. , , e _ q_ee
. .e a e . . qe a e.q_ _,q _.e. e.e . e . _. e_ .._ee ee. _.
q _ . q e e_ _ _ _ . ..a e e a e _ e ae . e. e. e.
ee. a e _e ae e. ..ae . e e . q..e e . e e..e _ e. e .
e.a.. e_.._. .__ aee. _ ee.e. a_.a. .e _ .._
e. ae e e.e .o. a_ . . eq. _ e
_ ee _ ee e qe._ .e e . ._ e ee e.e . q. _ ee q. .e e -
e e. e e_.._. e. ~eae_.e _ e_ . e e ee e.eq..e _ee _
_ _ee e qe.q a_ e. a e e ae_.e . .e ae_.e q
. . e .e qe a e._. e.e e _ ae ae e e qe a e.. e e . ee. e.e e
_ee e. _
a . e. ..q ..a e a_. qe. aq... a . e. ..q ..a e a_. qe. aq... a . e. ..q ..a e a_. qe. aq... a . e. ..q ..a e a_. qe. aq... a . e. ..q ..a e a_. qe. aq...
_q e e q ea e q . ... . e. . , q. .e e a e a .o.
.. q _. _ ee_. -ee. _. a .a_. q _ee _ o e. e _ee a e o
ee. _. ._. o e _. _. e _. a e . _. .. a_ q, _ . .
e.. e. ._ ee .. q _ .__ . e .e..e e. aq e
a_.aee. e _ e_ .e..e eee.ae_ q ._ e. .e..e q
aee. e _ ee.e. e_ . . . e e..e . a.qe. _ e q_
_.. q e_ .. e .e. a e e.a_ee a. ..e .q q. ee. _.e _ . e.e_.e
aq.a ee. _.e ._
, ee. _. .qe. q e_ e e ee. ae e. ..ae e .
e q_ ao _._.e q_ee ee_. . _, .q . o q_ ._._.e
q. e . e __ , ee e_e a e a_.e . e .e e_.e q..e e .e . e q _
e. a e a e _ _ ee_ . . o e. _ o e a e q. .e e
...ee.e_.._. . . . e..e _ _. e. e ee q ., e ._ e.
e. __ q _q. q..e e q ae e. . .e_..e. _ee
e. e_ a . e e._ a e e . _ a _._ . a .
e . __ e q. . a .a_ e. . e_ o.. _ e ._ee ~._ee .e
e.q. e. a e.. . .,oe.. ... '' _. e_e_ .e_
.e.e. e e. _ q __ .e q e. e_ a. . .
. .. ee e. e_.e . a.. e Bamboo Camp, eq. ._
q..e e qe . . . _.e _.e o o e.q_ e q e q e .._ __ee
e.eq. _.e __ a . o ee.e ._. e ee.e a.. ee_
a . e. e_ a . e._ qe . . . _.e _.e o o o_ . ._.e ~ _ee
e. e _e _. ao e q . . _ a q e . .e. _.e e . _ .e..e ._
q e. ._ . _ee q e_ ._ q._ .e_ e. e. . _,.q _.e.a
q..e e ..e . .e._ o _ e o e a . e q_
. ee e.a q..e e _ a e_. q..e e . e . e o e e_
e q_ e. a e._ _.e e.a e. e. e e. _. . ee.ee.
o qea.e e. a e.o eq. ea.e ... '' e_..._ _ _
.o.e e. a e e. e e. _. e. q..e e .e..e _. q __ o e e
~.. ._ee .e_ a .e._ee e.. . _ a e ._. eq. q . _
q..e e _ . .qe . eq. q e. e_ . . .e . o.e. e . e e q q
e . e.e e. . e _ee _ q qe. _
_, q..e e _ e.ae_..e.e e. a. e. e.e e ._ee _ e ~..
e.a. . e_.. a e _. _. ..e. e_ . e e . e_.. a e _ e. e_
. . e_.. a e _ e. ee_. eq. q ee_ a e _ee e
ao _. .._._ . ae ae e. - a . q.e. e.e e . q.e.
o. e.e , q._ _ e .a . ae_ a. .__ a . q e q._
a a_. e q..e e e_..e _ a q._ e e_..e e.'' q._
_ e ._ e_ _. ..e. . e a e e . e_.. a e _ q.e.e_ e.e _
_a e ._ ._ e e_..e _ee _ e. . _. . a e _ a_. ae
..e. _,.q _.. e.e_.. __ e. _ e o e e .eo.e
q_
e _._ . ee. _. eq. q e._ e a e _e ae e. e . . e. e ._ee
e. e . o.e. ~ q.e.e ae.e , _.e . e. e _. . _e e
q.e.q_ q..e e ~.._. _ e. e.e
~.._. e a e e.e_.._ a e . .q o q.e . a . . o e a e
a_. _. q ... e ~ q. e _. . _e e. _ e. aea e.e_.._. .
q.e. aa e . e ~.._ee _. e_..q _ee _ e. . e _e,
e.e_..e. q. e ~.._ee aa e . _. e_..e. q..e e _ . e e,
_.ea.e e_.._._ ~.e_.e a e _.qae e.e. q..e e e e.e .e
e. _e_ e _. e.e . '' _. e_..q. _.q .. q. e..__
, q. . e e _ . _ . e.aq.. . a q q _ ee
q. _ qe e e.o _._ aq_ ae q e. a. e. e.e e ._ee _ e.
.e. a e e. a_ee a. e . ee_. e _.e . e. e . a e _e qe .. ae . -
ee ae_aeee _ee_ oae q..ee_ e.ae_eqe
.. ae . - aeo eo a e eq. .e ee o. e.e e_. _ee _ e e
e _. . _e e _. ..a e e a e _e qe .. ae . - _ _ _ee e. q._ _ e _
.. ea. e._.._ q. e.ee_ ae. ~ e o e ee. .q a
e.e_..__ee q.. ..a aea .e a. _ee q_ e. a e a_.
a. e. e.e .. ee _.e e. e o e e__ee e _.e qe q _ q..e e _
q.e.ee. q._ _ e _ a. .eq. . . q. e _. q._
q. e .a '' e_..e _ o e. e.e_.. a e _. e ~.._ee
~ q.e _.ee_ e.e_.._e. .. _.e o e . e _ __ee q. .
._ _ ae . - e e e _. . _e .. e .e _.e ~ . .o. a e e.
e _.e _e e_ _ee a e ._
q..e e _ .. ae ae_ ..a e a_. ae ae_ .._ . . .e .
_ e.e ee. .. e . e o .ea . . _ _.e . . .e_. .q q qe e .
. . e_.. _ e ..e . q. _ e. ae e. ee e.e e _ _ee _ e e
a._ ..q q..e e e a._ .. q ._ .oe q .e.
a._ e q. . e _ e q e e .. . e_ ..
_e _ee ._
, a. e. _ . e . e e . e . e.e . e_ .e . e.e .e q.
. ae e. ..e a e eq. e . a e _e qe .. ae . -aeo eo a e eq. a e
e. ~ e. ee e. ._ ao _ . ..a e e a e _ e qe .. ae . -
~ aeo eo a e eq. a_ee _ eee. .. e .. o. e.e e q _
o. e.e e qq e. .. .e . . e . . ae.e e.. _
. e . e.e _ _ . e . e.e . e_.e _. ..a e e a e _e ..- . e ee
..e . e e _ ee _ . . . a e _ e . e e . e . e qe.
e qe .. q.e .. Chins for Christ in One Century "CCOC" 1999, , ., ~ q.e
e.e. . _ -o _.e. ea.e _.e . . e . e .e _ee _
q.e. eae . o .. q.e. eae . o .. q.e. eae . o .. q.e. eae . o .. q.e. eae . o ..
e. ae e .e qe a e. q. . e e ae_ .e e_ e. e
q.e. eae . o .. ae_.e .e_ e.~ .ea e . o e_.e q..e e ae_.e
eq . e.a q.e. ae_ .e .eq ~ .ea e . .eq . e_
q..e e ae_.e _._ e ._ . . q.e. e_.e . q..e e _ a. e.
e . e e eq. . . a .e a . .e e . e.e a e _ . .e e e a e qe a _ee q.
q.e. -e e.e . e e.e . _e e.e . e . q q_ e o.
ae _.e _. _ e . a e .. .. e e q . e q . e . e_.e _
o _.e e . - _ ae e..e a ... e_ a a e _.e . eo.e _
e e~.o._.e _. _. e. .q. _._ ee. _ee _ -a . e a_ . e.e ..e .
_ q_ee q.e. - ee.e. . a_._ ae_ee _.e _e e. q_
e _ . a . eq. q e a_.e e. q. q.e. a e . .e
a_. _. e_ ..e.eeq _.e __ a_. q. e q _ e q e
q..e e ae_ aeea e.eq. ee_ a e e e eq. q e._
q.e. _ ee. _. a . e. . e .e~.e a e . _ _.e o e .
a q.qq e_.e e .e _ee _ q..e e _e _. .q_ . . qq e. a e
_ ae e .e qe a e. q.o e . . e e. e . ..e. _. ae ee
a_ e. a e a.e.e.e. . e _ e. . e e.. .e.qq .e. ~
q.e. _ ~ e. ee e. ._ q.e. ~ e. ee e. ._e _
q..e e a e_ e.e .. ..a e_ e.e ae _ ..e.
, . _ee e_.e e.e e . _oe q . _
q..e e -e. q..e e -e. q..e e -e. q..e e -e. q..e e -e.
q..e e _. ..a e _e qe .. ae . - e aeo eo a e eq. .e
ee o. e.e _. ea_ e. a_. e e. , eq. e._ o a e
e. _ e_ _. ..a e e qe .. ae e. ..e.e e e aeo eo a e eq.
.e o. e.e e q _ ee e_..e _ . . e e.e_ AGS e. e_
AGS e. a e e.. ~ q. .e a e. o.. ae.. e. ..
e q . e. e.e e.. . .e..e . e e.a a, e ~. e . .
a e_ e. q . . .ee..e e_. a e e., e. . e
.e..e e.. e.e e.. . e. e..e . e q e q . .
e. e..e . .e q ~ e. a e e eq.. . e .e._.. _. e.
e. _. . .. '' e..e e. e. a_..eq.e e .e . e e ._. e. ee
e.e. e .__ e. q..e e _ q _. e ._._. e..e e
.qq . ae . - e aeo eo a e eq. .e e_ e.. . o._ a e
o. e.e e .qq . _.e o e.eq. e.q_. q e, _ e eq. q_
e, ee_ e e. a e _ . .eq. __ , _ e.e e. _
ae_ae ae e_. eq.eea. e.eq. e. o. . . eq. __ , a e e.
a..q e. .
_.e _ e e _. . q a. e ae e. e _.e . e. a ea .ee . . e e
.eq. .ee ee_ ~ e. ee e. .e_.e e qq _ e .e q
_. _ -e. _.a. e. e _. . _e _ ae_ . e.
e _.e _ee _ . _ o e . q . e. e_ e_ . _. e . e . .
e.e __ q..e e _ . ,_ . _, _ o ._ a ._
_ee e. Rev. CJ. Hrang Hmung _ ee -e_q. e e . a e a . q.a e
e e eq. ,a e _e ae e. .. ae - e aeo eo a e eq. a_ee a. e. o. e.e
e q q. e e eee.e. e . ee. e.e e a. e. e.e _ q..e e a
ao . e. e_.. qe q .e. _
e. a e q.q e . e. a e q.q e . e. a e q.q e . e. a e q.q e . e. a e q.q e .
.e. qq._ _ ee e
e. e.. e_. e e e,a e e. a. e. e.e _. e. _q_ a e o e_ a
qe .. e.e e . _. ..a e e qe .. ae e. .. e.e e , qe ..
e o. e . e ae q._ _ _ . e , q.ee...e_
. aeo eo a e eq. _. ..a e e . e.ae _ , a e e a. e. e.e q
e _. q_ a e q eq. q _ o e_ _._ e e a. a e
a e e . . . a._ee qe .. e o. e . e .. a e a. e ae_ee
. _. e . e . e.e a e e._
e.e q q._ ae_ e . e . . , . . eq e . e _,
_. e_ eq.o.eqe . e , e _e eq e . e e_ _ee _ e . e ..
e . e.e q q . o._ e . o e . _ _ ee e.e q q_ o
e.e q a e ee_e ae e . e_.ea e e . .e q a e e e._.
e_ ee q_e _ a. e . e e _ee _
_qq.e_. aee_ e_._. eaeee aee. .q._ q. ee
_. ee.._ _ee .eq. _. e _._ . e e.. e. .a e .q._
.q_ q e_ e q..e e a e a .q._ o e_ .e q..e e . . e . a e _e
qe .. ae . e ~ e , e aeo eo a e eq. _ee _. q .e.a e q a
, e .q _e e_.e ae ae e_.._ e _._ . a e e. . . eq. .
ae _.._ _eeq. e._ee .qee.. a e.e.q._
.ee. q.e.e. e.ee.q _eee. e_.e e.q.. .ee._.
e. . ... q _e a e_ e e .. e~aaq.. _ ._ .._ e..e aee.
e .e.e. e_ ..e.a._ee q..e e . e . e..e a e ._
e. o a e. e. _ee _e e_.e a e q_ q _ .. e.. e. .._
. e e . e..e a e a e _ ._ . .e . a . . _e q ee.. ee. eq _. q e e. . a ._ee
e e..eq e.e e _e . . q. .e e - o e. .q. _ee _
e . a e _e qe .. ae . - aeo eo a e eq. .e o. e.e e _ee e.e_.e
e _._ . e q ae e. a e .. e e ae .e q e _ _ee _
ee..... eaa._ee _..e_ee_.e a.a._ee . ee.
e.a.e_ee__. ~..e. _..e q__ q..ee.. ee.e.a.ee
_ee e. e_ .a e e. e_ .e_ e_.. a e _e e_.e .
e_ , eqa ..e . aeo. a _ee ee_
ae e. eq ..eq e . . a e . _ . . _ _ . .
o . ee.e eq . q. e .e q q e . e e.e q _ee _
A letter to my friend
Rev. CHARLES HRANG TIN KHUM
Rev. Dr. J. Maung Latt
My dear departed friend, classmate and fellow minister in Jesus Christ - Rev. Charles Hrang
Tin Khum, you are now in heaven serving the Father, Son and Holy Spirit while I continue
to serve them on earth. We are still both in service.
I remember when we first met in 1960 when we both became B.Th first year classmates. I
noticed you as a brown handsome youngman with an intensive will to serve the Lord.
Your face showed sadness most of the time; you stayed to yourself and did not mix with
the students. You were very shy in front of female students. I became interested in you and
made friends. There were others too. In no time at all we became a small group. I, Esther
Barrie, Noah Thein (d), Enoch Pun and a Kachin student. We read, studied together and
had good fellowship.
Do you remember the time when we played soccer at night between 11:00 p.m. and 12:00
p.m. I played in the frontline, you played as back and Noah was the goalkeeper. After the
game was over, we were all wet and muddy when we returned to our rooms. We bathed
and settled on our beds to go to sleep. Suddenly we all heard the wailing sound of Noah's
voice, "Please help me friends fine my golden ring which was given by my sweet heart.
The ring must have fallen off my finger when I was catching the ball. This ring is most
valuable to me please help me find the ring". We were feeling very tired and sleepy but
since we wanted to help Noah all of us 25 students went back to the wet and cold soccer
field. We sifted the small pools of water and mud through our hands. Soon day light dawned.
None could find the ring. We all sadly dragged our weary bodies washed our hands feet
and face and threw ourselves on our beds. We were all sad because we pitied Noah who
was to face his lover with no ring to show his true love.
Suddenly we heard the glad shout of Noah, "I've found the ring. Thank you Jesus". When
we heard that we all got up from our beds and rushed to his bed. He was holding the ring
in his hand. His face had a big smile. When we asked him how he had found the ring, he
said, "I must have taken it from my finger and put it in my box because I was afraid I
would lose my ring when we played soccer". Oh! Noah may he be happy with Charles in
Heaven.
During the dry months we played volleyball we played till we could not see the ball at
night. Our student days were filled with interesting activities.
Then came Graduation Day and each of us went to our respective fields - Charles to be-
came General Secretary and I to become teacher then professor. Another time I met him
was at Falam during the Council of Churches meeting. I learnt of his tragie family, deep
loses. And then one day I visited him at Rangoon General Hospital, he was ready to take
the find journey home. I said any last prayer and left him. Later he passed away to be with
Jesus forever. When will I see my dear friend again? This I leave in the Father's Hand.
Happy times - Happy moments. Hard times come and go but the memory lives.
I leave this letter as a legacy to his son Rev. CJ. Hrang Hmung. As you follow in your
father's footsteps learn also to follow Our Father's will.
Servant of Jesus Christ,
Student of the Holy Spirit,
Rev. Dr. J. Maung Latt
Professor, MICT, Insein, Yangon
Pastor, Sinai Baptist Christian Church
A Life Worth Remembering
by
Capt Darryl P. Lamberth (a.k.a. Van Lian Uk), USMC
Leadership is the sum of those qualities of intellect, human understanding, and moral characters that
enables a person to inspire and control a group of people successfully. General John A. Lejuene, 13
th
Commandant of the US Marine Corps.
Leadership Traits are defined as follow:
a) Integrity. Uprightness of character and soundness of moral principles.
b) Knowledge. Understanding of a science or an art.
c) Courage. A mental quality that recognizes fear of danger or criticism, but enables a
person to proceed in the face of it with calmness and firmness.
d) Decisiveness. Ability to make decisions promptly and to announce them in a clear, forceful
manner.
e) Dependability. The certainty of proper performance of duty.
f) Initiative. Taking action in the absence of orders or direction.
g) Tact. The ability to deal with others without creating offense.
h) Justice. Giving reward and punishment according to the merits of the case in question.
i) Enthusiasm. The display of sincere interest and exuberance in the performance of duty.
Great leaders usually possess all of the leadership traits described above. Leadership traits
can be used as a benchmark to determine whether or not someone is a good leader. Although
these leadership traits are not used widely in the public sector, the military often use these
traits when evaluating their service members for promotions and future potential to fill a
leadership role.
Leaders must have a strong sense of the great responsibility of their office. For this reason,
it is not unusual for highly effective leaders to sacrifice their own personal and family life
to achieve great things for the betterment of their own people. History has shown us many
of such great and well-known leaders who devoted their entire life for a cause they believed
in. Recent memory showed us the life of such leaders such as General Aung San, Mahatma
Gandhi, Rev. Dr. Martin Luther King, to name a few, who have dedicated much of their life
fighting not for their own personal gain but for the advancement of their own people. The
cause they believed in was so great and deeply rooted in their heart that they went against
all odds to achieve those goals...in some instances, at the expense of giving their own life.
These are some of the example of leaders who went above and beyond their call of duty in
order to advance the struggle of their people.
I am Darryl Patrick Lamberth, known in Chin as Van Lian Uk or Pecik, the youngest son of
Rev. Charles Hrang Tin Khum. I am, by no mean, neither trying to compare what my
father accomplished while he was alive to the accomplishment of these great leaders
mentioned above, nor am I trying to place him in the same pedestal as these great leaders.
However, what he did for the advancement of Christianity throughout Chinland,
subsequently throughout Myanmar, and his commitment and dedication to this cause is,
in my opinion, in line with some of the accomplishments from these leaders. This article is
about my way of honoring my father for all that he was able to accomplished while he was
living with us for a brief yet very productive time. At the same time, I am trying to show
the affect of his commitment to Gods ministry on his children and how he deprived us of
his love and affection for us by him travelling so much for the ministry. I am not trying to
lift my father so high above his contemporaries because I do not know the extent of all the
great things that he was able to accomplish while he was alive. But I do know that he was
a great leader who devoted his life to do Gods work and therefore, I hope you will
understand if I am being bias about his success in life.
My father passed away in September 5, 1985 at a tender age of 44 to be with God. At the
time of his death, I was 12 years old so I was old enough to know him as a father, but not
quite old enough to know him in a great detail as to the impact he made as a minister to
many believers in Christ. He was blessed with a very high degree of intellectual knowledge
and could articulate everything really well. Looking back at his life and career, he was able
to rise to the top rapidly to assume leadership roles and was able to achieve a prominent
role within the Christian community at such a young age. The one thing I know really well
about my father is that he was never afraid to stand up for what he believed in and would
stand his ground against anyone regardless of his or her stature in life. I know that he was
swift in judgement and fearless in all that he set his mind to do, but a very fair leader. I also
know that he was working diligently for the expansion of Gods kingdom in Myanmar and
that he devoted his life basically to do whatever it required of him, often neglecting his
health and the well-being of his children.
As a child growing up in Falam, I knew that my father was a pastor/minister by profession,
but I never really knew the extent of his duties and responsibilities as the General Secretary
of Zomi Baptist Convention (ZBC) and later as the Associate General Secretary of Myanmar
Baptist Convention (MBC). We lived in Falam from 1977 to 1983 and while we were living
there, he was hardly ever home to care for his immediate family. My mother unexpectedly
left us from this world in 14
th
March of 1978 at a very young age of 31. Although he knew
that he had five of his children at home without their biological mother to care for them,
his love and concern for the Chin people was so strong that he never seemed to be able to
set aside a time off from his busy schedule to spend a quality time with them. Growing up
as a child to the time of his death, I do not recall me ever spending a quiet moment with
my father to enjoy his company. He was always so focus on Gods mission and he devoted
so much of his time and energy to Gods ministry that he ended up neglecting us
unintentionally at home. To a great extent, Gods ministry was the only life that my father
really ever knew.
During His last days here on earth, Jesus Christ reminded his disciples in Matthew 28:18-
20 to Go and make disciples of all nations, baptizing them in the name of the Father and of the Son
and of the Holy Spirit, and teaching them to obey everything I have commanded you. And surely I
am with you always, to the very of the age. In my opinion, my father took this commandment
at heart and in line with this great commission from our Lord, his drive and focus in life
was to search for ways to preach and proclaim the gospel to his beloved Chin people. He
was also determined to ensure that everyone had the opportunity to at least hear the saving
grace of our Lord Jesus Christ. He envisioned travelling throughout every villages and
cities in the Chin State and ministering Gods plan of salvation to the people dearest to his
heart. He was a risk taker and extremely purpose-driven that he spent more of his time
travelling than spending time at home for the sake of proclaiming Gods word. I have
heard of some of my fathers close acquaintances telling me that his drive to proclaim the
good news of God was so great that he would continue to travel despite doctors and
others telling him to rest more for health reason. He understood his limitation and knew
that he could not do this alone, therefore, the Chins for Christ in One Century (CCOC)
evangelism program was created in 1983 under his leadership to send evangelists throughout
the Chinland. He was able to witness and see the inception of this program, however, did
not get to see in person the fruit of his hard labor when the closing ceremony of CCOC was
held in Hakha, Chin State, in April 1999. He would have been very pleased as to how this
evangelistic program worked out and very appreciative of all the evangelists who took
part in proclaiming the good news where some evangelists even gave the ultimate prize,
death, to achieve the success of the program. I am quite sure that my father had a huge
smile and a sense of pride and satisfaction looking down from heaven during the celebration.
Looking back at his life, he spent a lot more time nurturing and caring for his other family,
the family he established through God, than us, his immediate family.
I have a lot of admiration and respect for my father for what he was able to accomplish
during his lifetime. However, his commitment and devotion for Gods ministry resulted in
us being neglected and not taken cared of properly at the home front. As a great leader as
he may have been in the Christian community, his biggest weakness in life was his inability
to show the love and affection he had for us at home like the way he showed to the believers.
He was a very strict father and was never afraid of using a rod or stick to discipline us. The
Bible tells us in Proverb 13:24 that He who spares the rod hates his son, but he who loves him is
careful to discipline him. Again, my father was taking this to the extreme when he disciplined
us. All of us have had our share of being disciplined in an extreme manner by him one way
or another. Whenever he was home, his temperament always got in the way of his personal
affection for us that I felt like I never really knew my father the way I should. Often time,
we felt more comfortable staying home when he was travelling for the very fact that in
that way, we knew for sure that we would be spared from his harsh disciplinary method.
Not being able to spend a quality time with him and never really had a chance to feel his
love and affection for us are some of the things that I really missed about my father. But, at
the same time, I am really happy for those believers whose lives were touched and changed
by what my father was able to do for them.
Now that God has blessed me with two children of my own, Jonathan and Charis, I come
to realize how difficult it must have been for my father at times to leave us at home by
ourselves. Although he may not have spent that much time with us to nurture us and to
raise us, God provided for us the best guardian in my late grandmother, late uncle, aunts
(especially Sui Men) and my step-motherto some extentwho all played a big role in
who we become today. The one thing I know about my father is that everywhere he went,
he was well-respected by everyone and was a highly regarded person not only in Chinland,
but also throughout Christian community in Myanmar. This recognition is apparent
whenever I come back to Myanmar for a visit. It amazes me how much most people still
remember my father even after twenty years since his departure from us. Whenever I
come back to Myanmar for a visit, most people recognize me not for who I am or what I
have accomplished, but for the fact that I happen to be one of the five children of Rev.
Charles Hrang Tin Khum. He may have been gone from us for twenty years now, but he is
still being recognized and remembered by many people within the Christian community
to this day for his selfless sacrifice the commitment he made for the expansion of Gods
Kingdom in Myanmar. Its a true testimony of the legacy he built while he was alive and I
hope he will continue to live in the heart and mind of all Christians in Myanmar for many
more years to come. We, his biological children, are still reaping the never-ending rewards
and blessings for the hard work and dedication of my father.
REV. CHARLES HRANG TIN KHUM
LE CCOC
CJ. Hrang Hmung
Thuhmaihruai
"Rev. C. Hrang Tin Khum le CCOC" timi thulu thawn cahram ngan dingah atu ZBC G.S. Rev. E.
Hlawn Piang FBA Communication Secretary a quan lai (2000 kum) ah ca in rak kuat dah. Ka pa
Rev. C. Hrang Tin Khum (Saya Khum ti'n ka hmang phah vivo ding) ih thuhla ngan ding hi ka
thinlung thupte'n ka duh zetmi a si cia ruangah ka lungawi ngaingai. Hiti ih quanvo in pek ruangah
ka pa ih thuanthu hiti in ka ngan theinak a si ih Rev. E. Hlawn Piang parah ka lungawi zet.
Ka pai' thu hi ngan ka tum qheuna'n ka tlinsuak thei dah lo. Khatlam kapah ka ruat qheu mi cu mai'
pa ih thuhla ngan hi midang in ziangti'n in hmu pei? Hmusualnak teh a um pang pei maw? Phundangpi
in in ruat pei maw? tiah ka ruah qheu tikah ka ngan ngam lonak a si.
Kei le ka pai' unaupi pawlih kan theih, kan hmuh daan le midang ih an theih, an hmuh daan hi an
bang aw lonak zawn tampi a um men thei. Asinain famkim lo cingin ka pai' thuanthu tawi le
Pathian hna a quannak thuhla pawl kha theih tawk suah in ngan ka tum ve. Ziangahtile Falam
Christian Centenary puaipi ah Rev. Thang Tsin ih tupa a si mi ka pa hi kan Falam mi lawng si loin
Laimi, Kawlram tiang thuanthu nei pakhat a si ve ruangah ka pa ih thuhla hi mipi in thei ve hai
sehla a qha ding tiah ka ruah ruangah a si. Thih hnu a hmin hlo men ding ka siang hrimhrim lo. A
hleice in amah rori in a nunlai ah a rak quan lo, CCOC hnaquannak ih a rahsuakmi pawl kimte'n a
rak hmu man lo na in a nunlai ih a rak tuh ta mi thlaici hi a kho, a nung ih rah tampi a rah ti ka hmuh
tikah Pathian hmin thangqhat lo in ka um thei lo. Amah khaisangtu hi Pathian a si ti ka thei fiangih
Pathian ka thangqhat ngaingai. Ka pai' hnaquannak pawl parah ka porh aw nasa.
Himi cahram sungah famkim-lonak tampi a um ding. Ka pa ih Pathian hna a quannak pawl ka theih
ban tawk, ka zingzoi ban tawk ka zingzoimi sungin a tawinak in ka nganmi a si. A famkim lonak
parah in theithiam sak ih tluangkhawng a bangnak a um pang le in ngaithiam hram dingah zaangfah
ka lo dil hmaisa.
A. INNSUNGSANG DUNGLAM THU
a. A Nauhaklai leTlawngkainak thu.
Ka pa cu 1941 kum December 3 ni ah Toungphila khua ah a suak. A pa le a nu cu Pu Hrang Duh
le Pi Sung Hnia tla an si. Unau suahpi 11 sungah anih hi a pahnihnak a si. An upabik Mr. Kap Cin
le a nau dang 4 pawl cu an nauhak te lai ah an thi zo. Curuangah ka pa cu upabik dinhmun ah ding
in naupa 1 le farnu 4 tla thawn an upat tiang an dam tlang. Asinain a naupa Capt. Phun Za Khim
in 2005 kum April 15 ni ah leitlun nunnak cem in Pathian hnenah a tlungsal. Atu ah a farnu 4
pawl cu anmah le innsang cio thawn dam le nuam in Toungphila ah an um.
Kan suahkehnak thu kan zoh tikah ka pupi le pawl cu kan Falam pengah Pathian a bia hmaisabiktu
Rev. Thang Tsin le Pathian a biak ruangah Falam peng Parte khua ihsin dawisuak a tuartu Pu Hlei
Hmung (Zanniat awsuah cun Hlai Hmung tiah an ko) tla an si. Rev. Thang Tsin hi Zanniat cithlah
Laizo hrin a siih a pupai' suahkehnak khua cu Khawlei khua a si. Pu Hlei Hmung hi Zanniat cithlah
Darthang hrin a si. Darthang hrin pupa pawlih suahkehnak khua cu Lumbang a si. Asinain Lumbang
ah um ding a remcang lo ruangah Hmunli khua ah an vai. Hmunli khua ah san tawkfang tiang an
rak umdah a si. Kan zingzoi ban tawk le kan theihban tawk ah Darthang hrin Pu Za Cong san tiang
Hmunli khua ah an um. Cuihsin Pu Za Cong fapa Pu Za Hlur san ah Pu Hlei Hmung ih innsungsang
le a unau pawl cu Hmunli khua ihsin an qhawn aw sal ih Parte khua ah an rak um. Cuti ih an
suahkehnak Lumbang khua pan loin Parte khua an pannak cu pupa san Lumbang ihsin an suah
laiah Lumbang khuami pawl hi midang khua le ram ah reipi nan um thei lo ding. Nikhat khat ahcun
Lumbang ah nan kir leh ko ding tiah an rak ti dah. Cutik ah kan pu le pawlin Lumbang cu kan kir
dah nawn lo ding. Uico cun a luakcia mi a ei nan kannih cu cuvek kan si lo tiih an qongkam an rak
thlah dahmi a um. Curuangah mi khua mi ram ih um an nuam aw nawn lo tikah Lumbang ah an kir
ngam lo. Cuticun Lumbang khua thawn a nai aw biknak pengkhat hman a hlat lomi Parte khua an
rak pannak a si, tiah pupa suahkehnak thuanthu a um.
Rev. Thang Tsin in Pathian thuthangqha a sim tikah Pu Hlei Hmung cu a lung a thleng aw ih khuasia
biaknak ihsin a nung Pathian a rak bia. Cuticun a nung Pathian a biak tikah a umnak Parte khua ah
um dingin an siang nawn lo. Curuangah Rev. Thang Tsin ih kaihhruainak in hmunrawn lam panin
an suk ih 1914 kum December thla ah Toungphila khua sat in an um. Toungphila ah a thih tiang
khuabawi a quan. Pu Hlei Hmung ih fapa cu Pu Hrang Duh a siih ka pu a si. Pu Hrang Duh cu kum
81 tiang a dam ih 1995 kum July 24 ni ah Pathian hnenah in colhsan. A nu Pi Sung Hnia cu Rev.
Thang Tsin ih fanu a siih kum 76 tiang a dam hnu 1996 kum August 4 ni ah Pathian hnenah in
colhsan ve.
Ka pa hi a nauhak lai ahcun mi harhdam zet a si. Leknak lam khal a paih zet ih thu le hla theih
duhzettu khal a rak si. Rualpi thawn siseh, a nau le pawl thawn an lehnak kipah hotu si ding lawng
a duh qheu. Kum 5 hrawng a kim tikah ka upat tikah Pastor ka quan leh ding a rak ti dah, tiah a nu
(ka pi) in i sim dah. 1974 kum June thla ihsin State Primary School, Toungphila (Atu No. (2)
B.E.H.S, Tahan, Kalaymyo) ah phun hrek kai a thok. Camipuai a ong vivo ih 1957 kum ah State
High School, Kalaymyo (Atu No. 1, B.E.H.S, Kalaymyo) ah phunhra (Matriculation) a kai. Cuih
kum hrawngah ka pa hi a pu Hlei Hmung ih duhdawt zetmi a si ih a huatsuah laifang a si. Phunhra
a kai ko na'n ca a zoh duh dah lo. A pu ih duhtuk mi a si fawn ruangah zohman in an kawk ngam lo.
Curuangah ca thiamtheizet a si ko na'n camipuai a ong lo. Culai fangah raalbawi luh a duhtu pawl
luhnak dil theih a si, ti'n thu a um. Ka pa khal cumi cu a duhzet ve ruangah raalbawi lut ding tumtah
in a rak timtuah aw rero. Culai ah raalbawi a quan lai mi a pu Capt. Pawluh khal in ka lo bawm ding
tiah a ti. Asinain sumsaw harsatnak ruangah a rak lut ngah lo. Phunhra le a ong lo, raalbawi luhnak
ding lamzin le a pit tikah a beidong ngaingai. {Ka pi (Saya Khum nu) a nunlai in sim dahmi pakhat
cu: ZBC GS a quan pek hrawngah ka pi hnenah ka pa in hitin a rak qong dah, a ti. "Ka nu cuih ralkap
luh ding ka lo dil lai ah sumpai i pek awla atu ahcun ralbawi rank sangzet ka si thlang ding na'n"
tiah a rak ti dah. Ka pa hi ralbawi cu a duhzet, asina'n Pathian in amai' ralkap quandingin khuahlan
pi ihsin khawkhannak a nei cia deuh a si cu!}.
Cu tiih a um lai fang 1958 kum November thla sungah Burma Divinity School (Atu M.I.T., Insein)
ihsin tlawngta pawl gospel team vakin Toungphila ah an thleng. Cuih tlawngta pawl a hmuh tikah
a thinlung a thleng dukdi. A nauhak kum 5 lai ih a rak qong dah mi vekin Pathian hnaquan duhnak
thinlung cu a rak suak sal. Cuti cun ti a hnim ih a Kawhhran Toungphila Baptist Church le Kale
Valley Baptist Association (KVBA) ih lungkimpinak thawn 1959 kum ah Burma Divinity School
(Atu M.I.T) ah Baibal tlawng kai dingin a feh. A hmaisa ah Toungphila Pastor a quantu a pu Rev.
Kip Vum hman in Saya Khum cuti ih a lung a thleng awk cu a zum thei hrimhrim lo. Asinain
Pathian thu a zir peh vivo ih Pathian lamhruai le kilvennak in 1965 kum March thla ah B.Th.
degree a rak ngah thei. Cuti cun Pathian hnaquan hram a thok. Baibal tlawng a kai phah in 1963
kum ah Serampore College, India ihsin phunhra (Matriculation) camipuai a ong.
b. A Hnaquannak le A Innsungsang thu.
Ka pa hi B.Th. degree a ngah vete'n amai' Kawhhran Toungphila Baptist Church ah Associate
Pastor quan dingin relcat ciami a si (Culai ih Toungphila Baptist Church Pastor cu a pu Rev. Kip
Vum a si. Rev. Kip Vum cu Rev. Thang Tsin naupa Pu Za Lian ih fapa nautabik a siih Capt. Pawluh
ih naupa a si.). Asinain 1965 kum March 18-21 sung tuah mi ZBC EC ih dilnak vekin Zomi Baptist
Theological School (Atu ZTC) Falam ah zirhtu saya si dingin relcat dilnak a um. Cuti cun kawhhran
ah pastor quan man loin ZBTS ah zirhtu saya a quan. Zirhtu saya a quanlai ah a tlawngta pawl
hrangah duhsaknak tumpi nei in hna a rak quan qheu. Cazirh a thiamzet ih fiang ko in a zirh thiam
ruangah a tlawngta pawl khalin an duhdawt ngaingai, tiah culai ih a tlawngta pawlin in sim dah (A
tlawngta pawlih canganmi khal himi cabu sungah tam nawn a tel ve).
ZBTS ah zirhtu a quanlai fang 1967 kum October 15 ni ah Falam peng Lumbang khua um Sayagyi
Kulh Ci le Pi Kawl Sia te ih fanu nautabik Flavia Vum Thiam thawn Lumbang Baptist Church ah
Rev. Za Duh kut in Pathian hmai le minung hmai ah thianghlim kutsihnak an nei. Fapa 3, fanu 2 le
tuisun ah tupa 4 le tunu 3 an nei. A faate pawlcu a tanglam vekin an si.
1. Rev. CJ. Hrang Hmung + Deborah Zung Rem
Tulai fangah LBA Associate General Secretary le Toungphila Baptist Church ah Associate
Pastor a quan.
2. Nu Stella Mang Ciang + Pa Awng Bik (USA ah an um)
3. Pa Christopher Hlei Lian Khup (System Engeneer, Geico Co.) + Nu Patricia Phunkulh (USA ah
an um)
4. Capt. Patrick Van Lian Uk + Charity Thian Rem Mawi (US Marine Corp ah hna a quan)
5. Nu Lani Sang Ciang (Supervisor,UPS) + Jason Alcoba (USA ah an um)
Saya Khum cu a Kawhhran le Association (KVBA) ih kawhnak vekin 1969 kum April thla ah
ZBTS zirhtu saya in a cawl ih Toungphila Baptist Church ah Associate Pastor a quan. 1970 kum
March thla ih tuahmi KVBA kumtin khawmpi, Sentaw khua ah ordination an pek. Cuih khawmpi
qum ah ka pa cu KVBA General Secretary si dingah an hril. Ka pa hi KVBA ih a pahnihnak
thlahlawh nei Full time General Secretary a si. 1970 kum ihsin 1977 March thla tiang KVBA
General Secretary hna a quan. 1977 kum March 17-20 sung Khampat khua ih tuahmi ZBC Trien-
nial ah ZBC General Secretary quan dingin quanvo an pek. Curuangah ka pa hi a Kawhhran thawn
kum reipi hna an quan tlang man lo. ZBC General Secretary a quan hnu kumkhatnak 1978 kum
March 12 ni ah a duhdawtzet mi a nupi Nu F. Vum Thiam cu Falam peng Vaar lilawn ah motor car
accident tong in besiazet in a na hnu March 14 ni ah Pathian hnenah a fehsan. 1979 kum ah nupi
dang a qhit sal. ZBC General Secretary hnaquan cu 1983 kum tiang termhnih sung a rak quan. Cuih
hnu ah Toungphila Baptist Church, Toungphila-Kalaymyo ah Rev. Kip Vum thawn kutkai aw in
thla 7 sung pastor hna an quan tlang. Cuti ih a quanlai fangah Kalay Council of Churches khalah
hruaitu hna a quan phah. Cuihkum cem zik lamah BBC (Atu MBC) khawmpi cu Moulmein khua ah
tuah a si. BBC hruaitu upa pawl ih thurelcatnak le quanvo peknak vekin 1984 kum January thla
ihsin BBC ah Associate General Secretary a quan. BBC ih hna a quan laifang, 1985 kum September
5 ni ah leitlun nunnak tansan in Pathian qaang sungah a cawl ta.
B. REV. CHARLES HRANG TIN KHUM LE KVBA.
Ka pa hi a hnaquannak hmun tinkim ah rinsantlak, upattlak le felfai zetin hna a quan. ZBTS ah
zirhtu saya a quanlai khal ah tlawngta pawl le zumtu mi tampi ih rinsanmi le qihzah upatmi a rak si.
Kawhhran sungih hna a quan tik khalah Kawhhran kilkip qhansonak ding hrangah le zumtu tampi
qhathnemnak ding hrangah thilqha tampi a suahpi. Amah hi mi pawlkom thiamzet a si ruangah
biaknak lamah siseh, hruaitu bawi upa le mipi lakah siseh rualpi qhaqha tampi a nei. Rampi uktu
bawi le raalbawi upa pawl tiang rualpi qha tampi a nei.
KVBA General Secretary hna a quan lai khalah atu KVBA compound thu thawn peh aw in
Kalaymyone uktu bawi pawl in KVBA compound an lon tum ruangah thubuai a um. Culai khalah
Saya Khum in cuti men in a lak in nan long thei lo ding tiah nasa zetin a qangih myone uktu pawl
thawn thu in an do aw. KVBA compound hrangah thawng tlak ding tiang dinhmun a thleng. Cuti
tiang cun thudik parah a qangngamtu a si. Curuangah atu KVBA compound khal hi tui' ni tiang
KVBA in himte'n an nei theinak a si. Cuticun Saya Khum hi a hnaquannak hmunkip ah amai'
pumpak hrang hnak hmanin Pathian ram, Kawhhran le mipi hrangah a thinlung, a thazaang, a
fimnak le a ruahnak zate thawn pumpek in hna a rak quan.
ZBTS ih zirhtu saya a quan lai, 1968 ihsin 1971 kum tiang ZBC Assistant Treasurer a quan phah.
Cun KVBA General Secretary a quan lai khalah 1974 ihhsin 1977 kum March thla tiang ZBC Vice
President a quan.
C. REV. CHARLES HRANG TIN KHUM LE CCOC.
Kawhhran ih nunnak le a thazaang cu mission hnaquan parah a um a si, tiah Saya khum cun a zum.
Mission hnaquannak ah amah rori cun pumpek in a fehsuak dah lo. Asinain a hnaquan sung
hmuahhmuah kan zoh kir sal tikah amai' pumpak le a innsang, a faate pawl hrang hnakin Pathian
ram karhzai le kau sin ding in caan a pe tam sawn. Curuangah a faate pawl in ka pai' duhdawtnak
kan co malzet tiin ka ruat. A tikcu caan tamsawn cu khualtlawng sukso a fehnak ah a cem ter. Amai'
innsungsang thawn an umtlang caan a malzet. KVBA General Secretary a quan lai khalah inn a um
dah tuk lo. Kan Laimi hmuahhmuah in a nung Pathian thu thei qheh in Pathian faate kan sizia thei
qheh hai sehla ti hi a saduhthah tumbik a si ringring. ZBC ram sungah Pathian thu a qhanso sinsin
theinak ding ah le ZBC ih nunnak le thazaang hi mission hnaquannak ah a um tihi fiangzet in a thei.
Cumi pawl cu ZBC ramsung hmunkip le ramkip a tlawn vivo tikah a hmuhtonmi a si. Curuangah
ZBC General Secretary quan dingih an hril tikah ZBC zungih Evangelism & Mission Department
khal amai' quan caan ah a thar in ret a si. E & M Department a din theinak dingah hlan deuh pi in
ZBC in an rak tawlrel zo mi asinain remcan lonak tampi a um ih a cangsuak thei lo. Neta lam
lawngah E & M Secretary cu full time in an ret thei sal a si.
Saya Khum hi Pathian hnaquan a thok pek ihsin mission hnaquannak hrangah tumtahmi le sunmang
tumpi a nei. A sunmang le a tumtahmi pawl cu:
(1) ZBC ram sungah mission hnaquannak thazaang cakzet le hmual nei zet dingah khaisang ding.
(2) ZBC ram sungih zumtu hmuahhmuah thleidannak um loin zum daan le tuah daan bang aw ding.
(3) ZBC ram sungih Baibal tlawng lam qhanso dingin tha pe ding.
Curuangah ZBC General Secretary a quan sungah thlanglam Laitlang lam panin atu le tu khual a
tlawng ringring. Cuih caan lai ah thlanglam Laitlang ih a ummi Laimi tamsawn cu Pathian thu an
thei hrih lo. Khual a tlawn tambiknak hmun pawl cu Mindat, Paletwa, Kanpalet, Matupi le Gangaw
pawl an si. Cuti ih a tlawnnak ihsin thlanglam Laitlang ih um Laimi unau tampi ih an dinhmun a
niamzia khal fiangtein a hmu, a thei. Hnipuan hruk an thiam hrih lo tu mi tampi khal fiangtein a
hmu. A thinlung thup te in hih Laimi unaupi pawl hi Pathian thu thei ve hai sehla an mit a vang
dingih a nuntu khawsaknak a sang ding, fimthiamnak lam khalah an qhangso ding ti hi a ruah
ringringmi a si. Cuticun a thinlung sungah CCOC hmelthlam cu a rung cuang ringring.
Ka pa hi a tikcu caan tamsawm cu ramthar lam panin khualtlawng in caan a hmang sawn. A dam lo
caan hmanah ramthar ih ummi Laimi unau pawl hrang lawng hi thupibik ah ret in a ruat ringring.
1982 kum hrawngah besia zetin a na. Thlakhat sung lungnat (heart attact) tuar in a um. Damlo in
a um ko na'n Pathian Thuthangqha a thei hrih lo pawl hnenah Thuthangqha phuan ding hi a ruat thei
hrih thotho. Cuti dam lo ih a um laiah lungthlitum sunmang a thar in a ngah sal lala. A damsal tikah
a lungthlitum sunmang kha a rualpi hnaquanpi pawl hnenah a sim. Cuticun Teddim peng, Thuklai
khua ih ZBC EC ah cuih thu cu a bur ih mission hnaquannak ding thu ruahkhawm tlangnak nei
dingin lungkimnak an nei. 1981 kum May 13-17 tiang ZBTS (Atu ZTC) ah ZBC ram sungih
rinsanmi Pastor le upa 47 thawn mission hnaquannak hrangah thupizetin ruah le relkhawmnak an
nei. Cuihsin thokin CCOC ruangrai a rung lang deuhdeuh. ZBC upa rinsanmi pawl in Saya Khum
ih sunmang lungthlitum parah thu le hla tampi an relkhawm, an ruahkhawm hnu ah bet qul, rem
qulmi pawl an rem, an bet. Cuticun CCOC hnaquannak dingah a tanglam vekin lungkim tlangnak an
nei.
A HMIN: Chins for Christ in One Century (CCOC)
TUMTAHMI PAWL:
1. Laimi Baptist sinak kum 100 kim hlanah thuthangqha phuang in Laimi hmuahhmuah Khristian
ah cang qheh ding.
2. Kawhhran um cia pawl hi a nungmi, a cakmi le a qhangphawkmi thazaang thar nei qheh ding.
3. Laimi Baptist in kum 100 kimnak puaipi cu Hakha ah 1999 kumah tuah dihg.
4. Kum 100 puaipi qheh tikah Ramthar hnaquannak cu miphun dang zum lotu pawl hnenah
karhzai ter ding.
BIBLE SIRHSAH: Filipi 2:11, "JESUH KHRIH CU BAWI A SI"
Cuticun CCOC hnaquannak hi ka pa Rev. C. Hrang Tin Khum ih tumtahmi le sunmang vekin
quansuak a siih 1999 kumah Laimi hmuahhmuah in kum 100 kimnak puaipi cu Hakha khua ah
nuamzet le hlunghlai zetin kan tuahsuak thei zo a si. Himi CCOC hnaquannak hi sumsaw lam ah
hmun dang, ram dang ihsin bomnak lak loin Laimi zumtu hmuahhmuah in thazang suahin zumtu
zate'n qan kan lak cio ruangah harsatnak le mitthli lakah Pathian sunlawinak a langsuak theimi a si.
CCOC hnaquannak hi Saya Khum ih tumtahmi le lungthlitum sunmang a si kona'n amah cun cuih
hnaquannak ih a rah cu a hmusuak ngah man lo. Asinain ZBC upa pawl le zumtu hmuahhmuah
qangkhawm in Pathian ram karhzainak dingin lungrualtein kan quantkhawm tlangnak ruangah Pathian
sunlawinak cu Laimi hmuahhmuah hnenah a lang ticu zohman ih el theih lomi a si. A tu ahcun
CCOC ih tumtahmi a palinak vekin miphun dang zum hrih lotu pawl hnenah Pathian Thuthangqha
phuan rero a si thlang.
Kan Laimi pawl hi Pathian in thluasuah tampi in pek ti cu kan thuanthu kan zohsal tikah fiangte'n
kan hmu thei. A hmaisabik ah kan Laimi hnenah Baptist mission pawl in hram an thok ih Laimi
pawl kan mit in vang ter, khua in hmu ter. Laimi sung khalah Kawhhran dang tampi a um kona'n
Baptist pawl thotho in Pathian thu a thei hrih lomi Laimi dang pawl hnenah Pathian Thuthangqha
kan phuang, khua kan hmu ter ih an mit kan vang ter. Curuangah Rev. C. Hrang Tin Khum in,
"Laimi le Baptist hi qhen a theih lo," tiah a rak ti ringring qheunak a si. America Baptist missionary
pawl hnaquannak in kan Laimi pawl ih nuntu khawsak daan, dinhmun pawl in khaisang ter. Kan
Falam peng sungah zumtu hmaisabik Rev. Thang Tsin in Pathian a awi ruangah a tupa Rev. C.
Hrang Tin Khum khalcu kan unaupi Laimi phun pawl hrangah rundamnak Thuthangqha an theih ve
theinak dingah CCOC hnaquannak hram qohtu ah a rak cang ve. Ka pa Rev. C. Hrang Tin Khum ih
sunmang a simi CCOC hnaquannak cu amah a um nawn lo na'n tuini tiang a nung ringring. 1999
kum Chin Evangel Centenary qheh hnu in CCOC hnaquannak cu a cemih Centenary Mission for
Christ (CMC) tiah hmindang bun in miphun dang hnenah Pathian Thuthangqha phuang in hna a
quan rero lai fang a si. CCOC palai pawl ih thiisen luang le nunnak liam in mitthli thawn an sialmi
lamzin le an tuhmi thlaici pawl cu kan Laimi thuanthu ah san cem, san deng tiangin kan hngilh thei
nawn lo ding. Hngilh khal kan siang hrimhrim lo ding. CCOC hnaquan hram a rak tohtu ka pa Rev.
C. Hrang Tin Khum khal cu Laimi zumtu pawl, a hleice in thlanglam Laitlang ih Laimi pawlih
thinlung sungah ziangtik hmanah hngilh ti a um dah nawn lo ding, tiah zumnak ka nei.
Hminsin: Himi cahram hi Falam Christian Centenary (Rev. Thang Tsin Centennial Jubilee) Maga-
zine (2006) cahmai 110-116 sungih ka nganmi mallai bet le rem in lak salmi a si.
List of Contributors:
1. Rev. Stephen Hre Kio, Ph. D.
Former Bible Consultant of UBS,
Guam, USA.
2. Rev. Kam Khaw Thang, D.D.
Honorary Pastor,
Chin Baptist Church
Sanchaung,Yangon.
3. Rev. J. Suah Thang (Rtd.)
Cinmual, Falam
Chin State.
4. Rev. Dr. Hrang Cung Nung
Academic Dean,
Bethel Theological Seminary, Toungphila
Tahan, Kalaymyo.
5. Rev. Tuang Khan Kap
Senior Pastor
Pyidawtha Baptist Church,
Pyidawtha Village, Kalay Township.
6. Rev. Dr. E. Za Bik
Professor
Myanmar Institute of Theology
Insein, Yangon.
7. Rev. R. Qha Biak
Secretary
Falam Christian Literature Society
Tahan, Kalaymyo.
8. Rev. J. T ha Nei Thang
Field Incharge
Ngaphe Mission Field (LBA)
Ngaphe myo.
9. Rev. Nun Uk
General Secretary
Falam Baptist Association
Falam, Chin State.
10. Rev. N. Cong Sum (Rtd.)
Thayagone Village,
Kalay Township.
11. Pastor V. Sui Hngel (Rtd.)
Congheng Village,
Falam Township, Chin State.
12. Rev. Biak Cung Nung
Church Pastor
Pyinkhonegyi Baptist Church
Pyinkhonegyi, Kalay Township.
13. Rev. D. Kap Lui
Senior Pastor
Sanmyo Baptist Church
Kalaymyo.
14. Rev. M. Thawng Mawi
Church Pastor
Kanaan Baptist Church,
Falam, Chin State.
15. Rev. Thang Tin Sum
Myanmar Concil of Churches
Yangon.
16. Rev. J. Qial Dum (atu pension zo)
Senior Pastor
Falam Baptist Church
Falam, Chin State.
17. Rev. S. Hrang Kap Hnin (Rtd.)
Shalom Villa,
Satawm, Kalaymyo.
18. Rev. Dr. Robert Thawng Hlei
Senior Pastor
Chin Baptist Church
Yangon.
19. Rev. Saw Margaygyi
General Secretary
Bible Society of Myanmar
Yangon.
20. Rev. U Win Tin
Patron
MBCU
Yangon.
21. Rev. Dr. J. Maung Latt
Professor
Myanmar Institute of Christian Theology
Insein, Yangon.
22. Captain P. Van Lian Uk (atu Major)
USMC,
Okinawa, Japan.
23. Rev. CJ. Hrang Hmung
Associate General Secretary
Lairawn Baptist Association
Pinlong (2), Kalaymyo.