You are on page 1of 21

obm0w&m;&d y f o mq&mawmf OD ; Ow r om&

(22-7-2012) tif;pdeftusOf;axmifwGif
a[mMum;aom opmw&m;awmf

pG e f Y w wf r S vG w f v yf w mtppf jzpf r ,f

tm; vHk; t wGuf


o bm 0 w &m; &d yf om
d &uftuefYtowfr&dS tcsdefjynfhzGifhvSpfonfh&dyfomjzpfygonf/
d qGrf;p&dwfay;&efrvdkyg/
d touft&G,f? usef;rma&;tajctaeESifh vlrsdK;? bmom?
vlwef;pm; uefYowfcsufr&dSyg/
d vdktyfvQif vdktyfovdk &dyfomrS tppt&m&m
wm0ef,lay;ygonf/

-1-

jyKvyk w
f t
hJ aMumif;w&m;twdik ;f yJ tusK;d w&m;awGjzpfygw,f/
taMumif;w&m;u t"duusygw,f/ jzpfay:wJhtusKd;w&m;qdkwm
awGu jyKvkyfwJhtaMumif;w&m;ay:rSm rlwnfygw,f/ taMumif;
raumif;awmh tusKd;raumif;ygbl;/ aumif;wJh taMumif;w&m;
awGudk jynfhpHkatmif rvkyfEdkifbl;qdk&if aumif;wJh tusKd;w&m;
awGvnf; rjynfhpHkEkdifygbl;/ tJ'Dawmh aumif;wJh taMumif;w&m;
awG u d k jynf h p H k a tmif j yKvk y f z d k Y u t"d u usygw,f / jyKvk y f w J h
taMumif;w&mtwkdif;yJ tusKd;w&m;jzpfygw,f/
OD;Zif;wdkY udk,fpDudk,fiS um,uH? 0pDuH? raemuHawGudk
jyKvyk af eusygyJ/ tjyifavmuxJrmS aewJt
h cgrSmvnf; jyKvyk w
f myJ/
aq;Hka&muf&ifvnf;jyKvkyfwmygyJ/ w&m;&dyfom0if&ifvnf;
jyKvyk w
f ,f/ tusO;f axmifxrJ mS vnf; jyKvyk w
f mygyJ/ ud,
k pf u
D ,
dk if S
avmb? a'go? arm[ ruif;wmjzpfwt
hJ wGuf ud,
k v
f nf;rSm;r,f/
olrsm;vnf; rSm;Edkifygw,f/ udk,fpDukd,fiS bk&m;&SifeJY aygif;aewm
r[kwb
f J uk,
d t
hf csi;f csi;f yJ vltcsi;f csi;f yJ aygif;oif;aewmjzpfwt
hJ
wGuf trSm;t,Gi;f qdw
k mu ud,
k pf u
D ,
dk if S jyKvyk rf Md urSmyJ/ ud,
k v
f yk f
wJh trSm;udk udk,fh[mudk,fcGifhvTwfEdkifayr,fh olrsm;rSm;wmudk
cGifhrvTwfEdkifbl;qdk&ifawmh udk,frSm;&ifvnf; olrsm;u cGifhvTwfrSm
r[kwfygbl;/
]]ol r sm;'k u a &muf w mud k rul n D & if uk d , f ' k u
a&muf w J h t cgus&if v nf ; ol r sm;u ul n D r S m r[k w f
bl;/ taMumif;w&m;-jyKvkyfwJhtwdkif;yJ tusKd;w&m;
u jzpf & ygw,f / }}
tppt&m&m tqifajywJhtcsdefrSmawmh udk,fhrSmjyKvkyf
-2-

xm;wJh aumif;rIukodkvftiftm;b,favmuf&SdovJqdkwmu
rxif&Sm;bl;aygh/ vlYavmuxJrSm vltcsif;csif;aygif;oif;NyD;awmhrS
ajymqdkqufqHw,f/ vkyfudkifoGm;vmw,f/ &SmazGw,f/ ynm
oifw,f/ tqifajywJhtcsdefrSmawmh udk,fvdkolvdk yHkrSefjzpfae
wJhtcsdefrSmawmh aumif;rIukodkvf&JUwefzdk;u rodombl;aygh/
rusef;rmwJhtcsdefusawmh usef;rma&;&JUwefzdk;uxif&Sm;wmaygh/
tqifrajyrIawG pm;0wfaea&;yJjzpfjzpf use;f rma&;yJjzpfjzpf
tck v d k j yemwuf w myJ j zpf j zpf tcuf t cJ a wG - jyemawG
BuHKawGUvm&awmhrS aumif;rIukokdvf&JUtiftm;u xif&Sm;vm
ygw,f/ ud,
k rhf mS olrsm;&JU jyemudk vHak vmufatmif ulnaD jz&Si;f
ay;wJhukodkvfuH tiftm;r&Sdbl;qdk&if udk,fjyemwufwJhtcg
us&if ulnDr,fholu tifrwefenf;ygw,f/
ol r sm;rS m ;wmud k ud k , f u cG i f h r vT w f E d k i f b l ; qd k & if
vnf; udk,frSm;wmudk olrsm;u cGifhvTwfEdkifrSm r[kwf
ygbl ; / ol r sm;trS m ;ud k onf ; cH w ,f - cG i f h v T w f w ,f
qdk&ifvnf; udk,frSm;wmudk olrsm;u onf;cH-cGifhvTwf
rS m ygyJ /
olrsm;'kua&mufwm vufydkufMunfhraebl;qdk&if ukd,f'ku
a&muf&ifvnf; ulnDr,fhol ajz&Sif;ay;r,fholu ydkNyD;awmh rsm;rSm
ygyJ/ udk,fpDukd,fiSawmh um,uH? 0pDuH? raemuHawG jyKvkyf
aeMuwmygyJ/ acwfumvtaetxm;t& tqifrajyrIawGrsm;
rSmygyJ/ jyemawGrsm;r,f/ usef;rma&;jyem? vlrIa&;jyem?
pD;yGm;a&; jyem? tcsif;csif;jyemwufwmawG 'gawGuawmh
acwftqufqufrSm &SdaerSmygyJ/ 'gawG&SdaewJhtwGuf OD;Zif;wdkY
ukd,fpDukd,fiS aumif;wJhtaMumif;w&m;awGudk vkyfvdkY&orQ
-3-

tpG r f ; uk e f B ud K ;pm;NyD ; awmh r S jyKvk y f z d k Y v k d y gw,f / tcG i f h t a&;


,lovdkaygh/ vlYavmuxJrSm aexdkifwJhtcgusawmh usef;rmzdkY?
csrf ; omzd k Y tcG i f h t a&;awG u d k r&t&,l o vd k tJ ' D c srf ; omzd k U
tcGit
hf a&;xuf ydNk y;D awmhrS ta&;Bu;D wmu aumif;rIuo
k v
kd f jyKvyk f
wJh tcGifhta&;udk tqHk;tHI;rcHzdkYaygh/ &orQaumif;rIukodkvfudk
tpGr;f ukeBf uKd ;pm;Ny;D jyKvyk zf u
Ykd ydNk y;D awmh ta&;Bu;D ygw,f/ aumif;rI
ukov
kd q
f w
kd ahJ e&mrSm ud,
k af umif;zdYk ud,
k v
f yk w
f muawmh avmu&JU
xHk;wrf;pOfvmtwdkif; rjynhfpHkwJhvkyf&yfaygh/ udk,fhtusKd;pD;yGm;udk
&SmazGw,f/ udk,fh[mudk,f umuG,fapmifha&Smufw,f/ tJ'Dawmh
olrsm;udk jzpfcsif&mjzpfqdkNyD;awmhrS ypfxm;wJhoabmu &Sdwmaygh/
aumif;rIukodkvf&JU oabmw&m;uawmh ukd,fhtusKd;olrsm;tusKd;udkrcGJbJ udk,fhtusKd;pD;yGm;rSr[kwfbJ olrsm;tusKd;
pD ; yG m ;ud k aqmif & G u f & wJ h t cgvnf ; &S d w ,f / wcgw&H u sawmh
ud k , f h t usKd ; pD ; yG m ;ud k pG e f Y N yD ; awmh ol r sm;tusKd ; pD ; yG m ;twG u f
aqmif&Guf&wmawGvnf;&Sdw,f/ ydkNyD;awmhrS ta&;BuD;wmudk
OD;pm;ay;NyD;awmhrS aqmif&GufzdkU? udk,fhtwGuf vdktyfcsufxuf
olrsm;&JUvdktyfcsufu BuD;w,fqdk&ifvnf; olrsm;&JUvdktyfcsufudk
jznfhqnf;ay;jcif;tm;jzifh udk,fh&JUvdktifqEudk pGefYvTwftqHk;IH;cH
Edik zf Ykd ud,
k pf u
D ,
kd if S rSm;,Gi;f Edik w
f mjzpfwt
hJ wGuv
f nf; olrsm;rSm;wm
udv
k nf; cGiv
hf w
T zf ?Ykd onf;cHzUkd vdyk gw,f/ tckvkd b,fae&myJ a&muf
aea&mufae a&mufwahJ e&mrSm aumif;rIuo
k v
kd jf yKvyk w
f ,f qdw
k mu
olrsm;rSm;wmudk onf;cHw,f? cGifhvTwfw,f/ tajymrSm;r,f?
tvkyt
f udik rf mS ;r,f? rSm;,Gi;f rIuawmh bk&m;&Siu
f vG&J if b,forl S
ruif;Edik w
f mjzpfwt
hJ wGuf trSm;ruif;vdYk rSm;wmuawmh obm0us
ygw,f/ trSm;ruif;wJhtwGufvnf; trSm;uif;atmifBudK;pm;zdkY
-4-

vdkw,f/ trSm;ruif;ao;wJhtcsdefrSmawmh udk,fvnf;rSm;r,f?


olrsm;vnf;rSm;r,f? pum;rSm;wmyJjzpfjzpf? tajymtqdrk mS ;wmyJjzpf
jzpf? txifrmS ;wmyJjzpfjzpf? tvkyrf mS ;wmyJjzpfjzpf? em;vnfrrI mS ;wmyJ
jzpfjzpf rSm;,Gif;rIawGuawmh edp"l0 awGUBuHKae&r,fh tawGUtBuHK
awGyJaygh/ b,fae&mrSmyJjzpfjzpf? b,ftcsdefrSmyJjzpfjzpf? b,foleJY
yJjzpfjzpf rSm;,Gif;rIawG&Sdaer,f? owdudkawmh rarhzdkY ? rSm;wmudk
vufcHEdkifzdkY vdkygw,f/
rrSm;csi&f ifvnf; - trSm;rcHEikd &f ifvnf; bk&m;&Sief aYJ ygif;zdyYk J
&Sdw,f/ ukd,fh&JUtodPfu rjynfhpHkbl;qdk&if bk&m;&Siftay:rSm
awmif em;vnfrIuvGJp&m&Sdao;w,f/ rjynfhpHkwJh ukd,fvdkolvdk
tcsif ; csif ; quf q H & wmjzpf w J h t wG u f rS m ;,G i f ; wJ h o bm0ud k
rarhavsmhrIeJY rSm;wmawGudk onf;cHcGifhvTwfEdkifatmif BudK;pm;&wm
aumif;rIuo
k v
kd yf gyJ/ rvkyo
f ifw
h mawGvyk w
f ,f/ rajymoifw
h mawG
ajymr,f/ uk,
d u
f vufrcHEikd b
f ;l qd&k if oleYJ ud,
k ef YJ jyemwufr,f/
rvkyo
f ifw
h mawG vkyrf ,f- uk,
d u
f vufrcHEikd b
f ;l qd&k if tcsi;f csi;f
jyemwufp&myJ&adS wmhr,f/
udk,fvnf; pdwfu worwfwnf; r[kwfwJh tcgusawmh
rajymoifhwmajymrdEdkifw,f/ rvkyfoifhwm vkyfrdEkdifw,f/ olrsm;
vnf; rajymoifhwm ajymrdEkdifw,f/ rvkyfoifhwm vkyfrdEkdifw,f/
b,folrS trSm;ruif;Ekdifwm jzpfwJhtwGuf rSm;wmu obm0
jzpfygw,f/ ]]rS m ;wmud k aAG r ,l z d k Y onf ; cH z d k Y cG i f h v T w f E d k i f z d k Y
Bud K ;pm;&r,f h w m0ef & S d y gw,f / }} trSefudkBudKufvGef;&ifvnf;
trSm;rcHEikd yf gbl;/ trSew
f &m;udk jrwfE;kd vGe;f &ifvnf; raumif;wmudk
enf;enf;rS onf;rcHEdkifbl;/
owfrSwfxm;wJh pnf;urf;udk a&SUwef;wifvGef;&ifvnf;
-5-

pnf;urf;r&Sw
d mudk enf;enf;av;rS vufcEH ikd rf mS r[kwb
f ;l / owfrw
S f
xm;wJh oefY&Sif;wmaumif;ayr,fh? 'DoefY&Sif;rIudk tpGJuBuD;
ae&ifvnf; enf;enf;av; roefYr&Sif;jzpfwmeJY jyemjzpfawmh
wmyJ/ taumif;BudKufvGef;aewmudkvnf; avsmhzdkYvdktyfovdk
raumif;wmudk rcHr&yfEdkifjzpfwmawG rvdkvm;wmawG avsmhenf;
oGm;ygvdrhfr,f/ avmuBuD;&JUoabmw&m;uawmh ukokdvftukov
kd ef YJ jyKvyk w
f m? ajymqdw
k m? aexdik w
f mjzpfwt
hJ wGuf trSm;trSef? taumif;-tqdk;? tjzL-trJ? tyl-tat;? tarSmif-tvif;?
a,mufsm;-rdef;r? &efol-rdwfaqG ponfjzifh qefYusifbuf oabm
w&m;awG&adS ewm obm0usygw,f/ 'gawGukd vufrcHcsiv
f Ykd r&bl;/
raumif;wmawG tukefvHk;udk y,f&Sm;r,f? aumif;wmawGyJ
csefxm;r,f qdkvdkYawmr&bl;/ udk,fudk,fwdkifawmif raumif;wm
rvkyfbJ? aumif;wmcsnf;yJ vkyfEdkifzdkY BudK;pm;zdkYawmif rvG,fygbl;/
'Dvdk BudK;pm;aewJhMum;uyJ rvkyfoifhwm vkyfrdoGm;Edkifw,f/
rajymoifhwm ajymrdoGm;Edkifw,f/ udk,fBudK;pm;w,fqdkwmu
wrifwum vkyf,lwmyg/ bk&m;&Sif&JU trSm;uif;w,fqdkwmu
vky,
f pl &mrvkb
d eJ YJ aqmufwnfp&mrvkb
d eJ YJ oDvu vHjk cyH gw,f/
wnfaxmifp&mrvkdbJ orm"du wnfMunfaeygw,f/ avhvm
aep&mrvkdbJ em;vnfatmifvkyfaep&mrvdkbJeJY em;vnfrI
todPftppfu &Sad ewmrsK;d yg/ tJ'aD wmh ud,
k v
f yk w
f ,f qdw
k mu
wrifwumvky,
f w
l m/
avmu&JU xHk;wrf;pOfvmuawmh aumif;rIudk r&ru
wrifwum jrwfE;kd wm? raumif;rIukd r&ru wrifwum a&SmifMuOf
wmqdkawmh b,favmufyJ a&SmifMuOfEkdifonfjzpfap wu,f
a&SmifMuOfEikd w
f mtppfawmh r[kwyf gbl;/ aumif;rIukd b,favmufyJ
-6-

jrwfEkd; jrwfEdk; avmb-a'goruif;wmjzpfwJhtwGuf wu,f


jrwfEdk;wm tppfawmh rjzpfygbl;/ tJ'gaMumifhvnf; taumif;
BudKufvGef;wmudkvnf;? aumif;wmudk jrwfEdk;wefzdk;xm;vGef;ae
wmudkvnf; pGefYvTwfEdkif&rSmjzpfovdk raumif;wmudk cg;cg;oD;oD;
jzpfaewmudkvnf; pGefYvTwf&r,f/ ]]taumif ; pG J a &m-raumif ;
pG J a &m jzKwf & r,f / trS e f p G J a &m-trS m ;pG J a &m jzKwf & r,f / }}
trSm;&S&d if trSe&f rdS mS yJ? taumif;&S&d if tqd;k &Srd mS yJ? tyl&&dS if
tat;&S d r ,f ? tarS m if & S d & if tvif ; &S d r ,f / 'gavmuBuD ; &J U
obm0ygyJ/ tJ'Dawm havmuBuD;xJrSm aeNyD;awmhrS avmuBuD;eJY
o[Zmwjzpfzu
Ykd o
kd m BuKd ;pm;&r,f/ avmuBuD;xJrSm aeNyD;awmh
avmuBuD ; ud k qef Y u sif a e&if uk d , f y J j yemrsm;H k & S d r ,f /
vlYavmuxJrSmaeNyD; vlvlcsif;qefYusifaer,fqdk&if tjyeftvSef
qefYusif&if;eJY tjyeftvSef jyemrsm;aeHkyJ? 'kua&mufaeHkyJ
&Srd ,f/
udk,fhpdwfawmifrS aumif;vdkuf-raumif;vkdufeJY? udk,fhpdwfeJY
ukd,fawmifrS o[Zmwjzpfwmr[kwfwm? wpfpdwfwnf;rS r[kwf
wmyJ/ pdwaf wmifrS trsK;d rsK;d jzpfaewmqdak wmh? uk,
d &hf UJ vky&f yfuvnf;
trsK;d rsK;d jzpfaer,f/ wpfa,mufwnf;awmif wpfrsK;d wnf;r[kww
f hJ
tcgusawmh? pdwu
f wpfpw
d w
f nf;awmif wpfrsK;d wnf;rjzpfwt
hJ cg
usawmh vlawGtrsm;BuD;? pdwfawGtrsm;BuD;qdkawmh vkyf&yfawGu
vnf; trsK;d rsK;d uGjJ ym;aerSm obm0usygw,f/ 'gudv
k ufcEH idk &f r,f/
aumif;wmvnf;obm0yJ/ aumif;wmvnf;&Sdr,f? raumif;
wmvnf ; &S d r ,f / rS e f w mvnf ; &S d r ,f ? rS m ;wmvnf ; &S d r ,f /
'gudkvufcH EdkifzdkYvdkw,f/ raumif;wmudkvufrcHEkdifbl;? trSm;
rcH E k d i f b l ; ? txif a o;rcH E k d i f b l ; ? od u m cswmud k rcH E k d i f b l ; /
-7-

tpGyfpGJrcHEkdifbl;qdkwm taumif;BudKufvGef;vdkYaygh/ aumif;wmudk


tl;trl;jrwfEdk;aewmvnf; vrf;rrSefEdkifygbl;/
aumif ; wmvnf ; awG U BuH K zd k Y y J ? raumif ; wmvnf ;
awGUBuHKzdkYygyJ/ rSefwmudkvnf; awGUBuKHzdkY? rrSefwmudk
vnf;awGUBuHKzdkY/ usef;rma&; aumif;wmvnf; toHk;
cszd k Y / usef ; rma&;raumif ; wmvnf ; toH k ; cszd k Y y gyJ /
use;f rma&;udjk rwfE;kd oavmuf ruse;f rrmjzpf&if pdwq
f if;&J
&r,f/ toufudkwefzdk;xm;oavmuf ao&rSmudk tl;trl;
aMumuf&r,faygh/ toufudk jrwfEdk;wefzdk;xm;rIudk pGefYvTwf&r,f/
oHk;wmudk rajymygbl;/ &Sifoefjcif;qdkwm toHk;cszdkYyJ/ b0qdkwm
toHk;cszdkY/ b0udk eif;uefwefzdk;xm;vGef;ae&ifvnf; b0jyem
awG wuf&vdrrhf ,f/ taumif;BuKd uv
f eG ;f ae&if raumif;wmBuKH awmh
jyemwuf&vdrrhf ,f/
vGwv
f yfwmvnf;&Srd ,f/ rvGwv
f yfwmvnf;&Srd ,f/ vGwv
f yf
wmudk odyfNyD;awmhrS jrwfEdk;vGef;aer,fqdk&if rvGwfvyfwJhtcg
usawmh t&rf;pdwfqif;&J&vdrfhr,f/ 'Dpdwfqif;&JrIu b,fuvm
ovJqdkawmh ukd,fvGwfvyfwmudk BudKufvGef;vdkY? udk,faecsifovdk
ae? vkyfcsifovdk vkyf&wmudk jrwfEdk;vGef;vdkY/ aecsifovdkrae&?
vkyfcsifovdkrvkyf&wJhtcgusawmh udk,fhowfrSwfcsufeJYudk,fyJ
tBuD;tus,f 'kua&mufwmygyJ/ 'D'kuawGu udk,fjyKvkyfxm;wJh
taMumif;w&m;twkid ;f jzpfae&wJ'h u
k a wGyg/ ud,
k [
hf muk,
d jf yKjyifrS
&r,f/ uk,
d zf efw;D xm;wJh uHMurmawGyg/ 'Dvjkd zpfatmif zefw;D xm;
vdYk 'Dvjkd zpfw,f/ 'golvu
dk ,
dk v
f akd ygh/ olrsm;vkyo
f vdk vdu
k v
f yk af eMu
w,f/ olrsm;uvnf; bk&m;r[kwfbl;/ rjynfhpHkwJh ukd,fvdkolvdk
tcsif;csif; aumfyDul;ovkdaygh/ olrSm;ovkdukd,frSm;? ukd,frSm;ovdk
-8-

ol r S m ;/ b,f o l r S trS m ;ruif ; bl ; jzpf a ew,f / tjyef t vS e f


cGifhrvTwfEdkifvdkY tjyeftvSef'ku a&mufae&w,f/ rSm;wmudk
vufcHEdkifzdkYvdkw,f/ OD;Zif;wdkY w&m;&dyfomzGifhw,fqdkwmu
vmorQvuf c H N yD ; awmh vk y f c sif o vd k v k y f ? ajymcsif o vd k a jym?
usichf sio
f vdu
k si?hf aecsio
f vdak e 'Dvkd rvkyo
f ifw
h mawG vkyaf ewmudk
jyKjyifay;wmaygh/ vkyfoifhwmawG vkyfEdkifzdkY/ ajymoifhwmawG
ajymEdkifzdkU? ajymoifhwJhtcsdefrSm ajymEdkifzdkY? ajymoifhwJhae&mrSm
ajymEdik zf Ukd ? ajymoifw
h t
hJ ajctaerSm ajymEkid zf yYkd g/ aumif;wmvkyaf y
r,fhvnf; vkyfoifhtcsdefrSmvkyfEdkifzdkY? vkyfoifhwJhtajctaerSm
vkyEf ikd zf ?Ykd vkyo
f ifw
h ahJ e&mrSm vkyEf ikd zf ?Ykd vkyo
f ifo
h avmufom vkyEf ikd f
zdkY vdkygw,f/
pum;awGukd wvGo
J ;kH aevd?Yk b0udk uk,
d o
f ;kH csio
f vdk avmu
&JU xHk;wrf;pOfvmtwdkif; y&rf;ywmoHk;aevkdY tqifrajyrIawG
rsm;aewm? jyemawGwufae&wm jzpfwJhtwGuf OD;Zif;wdkYom
oemjyKw,f qdkwmu rSefrSefuefuef oHk;wwfatmifaygh/ ]]igrS i g
jzpf v G e f ; ae&if v nf ; ol r sm;tay:*k p d k u f v k d Y r &awmh b l ; /
udk,fhukd,fudk wefzdk;xm;vGef;&ifvnf; olrsm;udk wefzdk;xm;
vd k U r&awmh b l ; /}} tJ ' D t cgusawmh ol e J Y u k d , f e J Y jyem
wuf p &m&S d w ,f / ud k , f h t usKd ; ud k Munf h v G e f ; &if v nf ; ol r sm;
tusKd;pD;yGm;udk xnfhpOf;pm;vdkUudk r&awmhbl;/ ynmoifw,f?
pD;yGm;&Smw,f? vkyf&yfuawmh udpr&Sdygbl;/
udk,fhtwGuf qdkNyD;awmhrS igrSigjzpfraezdkYaygh/ udk,fh
ud k , f u d k od y f N yD ; awmh r S Munf h v G e f ; &if v nf ; vrf ; rrS e f b l ; ?
ol r sm;ud k od y f N yD ; *k p d k u f a ewmvnf ; vrf ; rrS e f y gbl ; /
]]b0qdkwmuawmh toHk;cszdkYawmh [kwfw,f? t"duxm;&rSmawmh
-9-

r[k w f y gbl ; /}} pum;awG q d k w muvnf ; ajymzd k Y e m;axmif z d k Y


oufoufomvQi[
f w
k w
f ,f? bmajymw,f? nmajymw,f? bmrajym
bl;? nmrajymbl; qdkNyD;awmhrS t"duxm;&rSmawmh r[kwfbl;/
avmuDxHk;wrf;pOfvmawGuvnf; rvTJomra&Smifom vkyfudkif&
wm&Sdw,f/ vkyfwmu udpr&Sdygbl;/ 'DvdkvkyfwmMuD;udk rvkyfvdkY
rjzpfbl;qdkNyD; t"duxm;NyD; vkyfaer,f? rusef;rmvdkYrjzpfbl;
qdNk y;D awmhrS use;f rma&;udk t"duxm;aer,fq&kd if vrf;rrSeyf gbl;/
yd k u f q H r &S d v d k Y r jzpf b l ; qd k N yD ; yd k u f q H u d k t"d u xm;vG e f ;
aewmvnf; vrf;rrSefygbl;/ ydu
k q
f u
H awmh&w
dS t
hJ cgvnf; &Srd ,f?
r&SdwJhtcgvnf; r&Sdbl;aygh/ b,ft&mrS worwfwnf; r[kwfwJh
tcgusawmh &moDOwktajctaeuvnf; worwfwnf; r[kwf
bl;/ udk,fh&JUpdwfuvnf; worwfwnf;rS r[kwfbJ/ uHMurm
qdkwmvnf; worwfwnf; b,fjzpfyghrvJ/ worwfwnf;r[kwf
wm? rwnfNird w
f m obm0usygw,f/ vufrcHEikd v
f rYkd &bl;/ aumif;
wmvnf; MuKH &r,f? raumif;wmvnf;MuKH &r,f/ arG;zGg;jcif;ukv
d nf;
MuHKawGU&r,f? aoqHk;jcif;udkvnf; MuHKawGU&r,f/ w&m;wmvnf;
MuKH r,f? rw&m;wmvnf;MuKH r,f/ w&m;pum;vnf; em;axmif&r,f?
vlajymolajymvnf; Mum;ae&rSmyJ/ 'gobm0usygw,f/ em;vnfrI
rSm;wmvnf;MuKH r,f? tckvrkd eS rf eS u
f efuef em;vnfEikd w
f t
hJ cGit
hf a&;
vnf;MuKH r,f/ 'gawGu ]]awGUMuKH p&moufoufygyJ/ t"duxm;&rSm
r[kwyf gbl;/ bmjzpfcsiw
f ,f? nmjzpfcsiw
f ,f? 'Dvrkd sKd ;wpfcck jk zpfwm
udt
k "duxm;&rSm r[kwb
f ;l /}} olU[meJo
Y jl zpfwmuawmh jyKvyk w
f hJ
taMumif;w&m;twdkif;yJjzpfrSmyg/
aumif;wJhtaMumif;w&m;awGudk jynfhpHkatmif rvkyfEdkifbl;
qdk&if aumif;usKd;awGu jynfhpHkrSmawmh r[kwfbl;/ tppt&m&m
-10-

jynfhpHkcsifHkeJYawmh jynfhpHkrSmawmhr[kwfbl;/ aumif;wJhtaMumif;


w&m;udk jynfhpHkatmifjyKvkyf&r,f/ olrsm;&JUvdktifqEudkjznfhw,f
qdkwmvnf; aumif;rIukodkvfygyJ/ vlYavmuxJrSmawmh em;rvnf
bl;/ udk,fjzpfcsifwmjzpfzkdYtwGuf olrsm;&JUvdktifqEudkjznfh&r,f/
olrsm;&JU vkdtifqEawGudk rjznfh&if udk,fhrSmvnf;
vkdaerSmyJ/ vdktifqEu rjynfhEdkifawmhbl;/ olrsm;
u pGyfpGJcsifw,fqdk&ifvnf; pGyfpGJwmcHvkduf/ olaus
eyf o G m ;a&m/ ol a useyf o G m ;wJ h t cgusawmh uk d , f h r S m
aumif ; rI u k o d k v f j zpf w mygyJ /
tJ'DvdkrsKd;aumif;rIukokdvfjyKwmrsm;&ifvnf; udk,fjzpfcsif
ovdjk zpfr,f/ olrsm;u vkycf siw
f mvkyrf ,f/ om;orD;u vkycf siw
f m
vkyfr,f/ 'gudk udk,fuvufrcHEkdif&if (om;orD;&JU vdktifqEudk
rjznfEh ikd &f if) ud,
k v
f nf;wlaomtusK;d ay;wmyJ/ jyKvyk w
f hJ taMumif;
w&m;twkdif; tusKd;w&m; jzpfw,faygh/ rdom;pk tcsif;csif; tvkd
vdkufvGef;ae&rSmvnf; r[kwfbl;/ wwfEkdifoavmufuawmh
Bu;D Bu;D rm;rm;'kua &mufp&m r&Sb
d ;l qd&k if vufcEH ikd zf Ykd BuKd ;pm;&r,f/
ae&mwumrSm csKycf s,v
f eG ;f &ifvnf; uk,
d phf w
d u
f yg rvGwv
f yfawmh
bl;/ olrsm;udk vGwv
f yfa&; ray;&if uk,
d v
f nf;rvGwv
f yfawmhb;l /
olrsm;rSm;wmudk cGirhf vTwEf ikd b
f ;l qd&k if uk,
d t
hf rSm;udv
k nf; olrsm;u
cGirhf vTwEf ikd b
f ;l / ]]jyemjzpf&w,fqw
kd mu cGirhf vTwEf ikd v
f aYdk ygh/}}
jyemudk b,folurSpwmr[kwfbl;/ udk,fhtcsif;csif;uyJ pwm/
Oya'u olY[meJYol &Sdaeayr,fh ukd,fhtcsif;csif;tqifajy&if
Ny;D wmygyJ/ uk,
d t
hf csi;f csi;f tqifrajyvdUk Oya'udk tm;ud;k Ny;D awmhrS
tcsi;f csi;f tjyeftvSef 'kua y;wmu cGirhf vTwEf ikd v
f aYkd ygh/ cGiv
hf w
T f
Edik w
f ,fq&kd ifjyemr[kwb
f ;l /
-11-

tajymrSm;r,f/ qH;k H;I rIawGBuKH awGU&r,f/ 'gukd vufcEH ikd rf ,f


cGifhvTwfEdkifr,fqdk&if NyD;wmygyJ/ rSm;,Gif;wm- trSm;ruif;wm
obm0usw,f/ bk&m;&SifawGqdk&ifvnf; trSm;uif;wm obm0
usw,f/ udk,fvdkolvdk vlom;awGtaeeJYvnf; trSm;ruif;wm
obm0usw,f / ]]trS m ;ruif ; bl ; qd k N yD ; awmh trS m ;awG
avQmufvkyfaezdkY ajymwmvnf;r[kwfbl;/ trSm;pGJjzKwfzdkY ajym
wm/}} rSm;aewJhtwGufyJ rjynfhpHkwJhtwGufyJ trSm;enf;vmatmif
aumif;rIukodkvfawG jynfhpHkvmatmif vkyfEkdifvmatmif BudK;pm;
&ygr,f/ ukd,fh[mukd,fqdk&if rjzpfEkdifbl;qdkayr,fh bk&m;? w&m;?
oHCm&JU tultnDeJYjyKvkyf&if jzpfygw,f/ tem*wf tajctae
qdkwm ypKygef tajctaerSm udk,fbmvkyfaeovJ? ]]ypKygefrSm
uk d , f a umif ; rI u k o d k v f j zpf a tmif b0ud k toH k ; csaeovm;/
uk d , f a ecsif o vd k a ewmvm;/ ol r sm;tqif a jyatmif v k y f w m
vm;/ ud k , f t qif a jyzd k Y y J t"d u xm;aeovm;/ uk d , f t qif
ajyzd k Y y J t"d u xm;&if a wmh tuk o d k v f j zpf r ,f / }}
trsm;eJYae&wmjzpfwJhtwGuf trsm;eJYywfoufaeawmh
ywf0ef;usirf mS vlUavmuxJrmS aewmqdak wmh vlt
Y aygif;toif;awG
eJY ae&wmqdak wmh aumif;rIuo
k v
kd u
f kd jyKvyk zf Ykd tcGit
hf a&;uvnf;
&Sw
d ,f/ wpfa,mufwnf;ae&w,fq&kd ifvnf; wpfa,mufaumif;yJ
BuHHk&Sdawmhwmaygh/ trsm;eJYae&wm qdkwJhtcgusawmh trsm;&JU
vdktifqEudk jznfhEdkifw,f/ trsm;eJYywfoufNyD;awmhrS aumif;rI
ukodkvfjzpfatmifvkyfvdkY&w,f/ tcsif;csif; aumif;rIukodkvfjzpf
atmif oHk;vdkY&w,f/ aq;Hka&mufaew,fqdk&ifvnf; vlrrm
tcsif;csif;? &dyfoma&mufaew,fqdk&ifvnf; a,m*Dtcsif;csif;?
tdrrf mS aew,fq&kd ifvnf; rdom;pk0iftcsi;f csi;f ud,
k pf u
D ,
dk if S ukov
kd f
-12-

aumif;rIjzpfatmif olvw
kd mud,
k jf znfh uk,
d v
f w
kd molujznfv
h rd rhf ,f/
olrsm;tusKd;udkaqmif&Guf&if ukd,fhtusKd;udk olrsm;uaqmif&Guf
vdrrhf ,f/ avmu&JUxH;k wrf;pOfvmtwkid ;f ud,
k t
hf usK;d ud,
k af qmif&u
G f
wmu rjynfhpHkEkdifbl;/ ]]igrSig jzpfvmp&mawG&Sdw,f/ rmefrmeawG
wufvmp&m&Sdw,f/}} wpfa,muftusKd;udk trsm;uaqmif&GufrS
jynfhpHkr,f/ udk,fuvnf; trsm;tusKd;aqmif&Guf? trsm;uvnf;
udk,fhtusKd;udk jyefaqmif&Gufawmh jynfhpHkwmaygh/ udk,fhtvkd
ukd,fjznfhae&if b,fvdkvkyfjynfhyghrvJ/ wpfa,muf&JUtvkdudk
trsm;u 0dkif;NyD;awmhrS jznfh&ifawmh jynfhpHkaerSmyg/
OD;Zif;wkdY omoemjyKw,fqdkwmu trsm;&JUvdktifqEudk
jznfhw,f/ trsm;uvnf; ukd,fh&JUvdktifqEudk jyefjznfhw,f/
tJ't
D cgusawmh aumif;rIuo
k v
kd af wG tBu;D tus,v
f yk v
f &Ykd w,f/
'DvdkrSefuefwJhem;vnfrIeJYom b0udkoHk;wwfawmh b0utoHk;
usw,f/ avmu&JUxHk;wrf;pOfvmtwdkif; udk,fhtm;ukd,fukd;
ud,
k rhf o
d m;pktm;ud;k Ny;D awmhrS ydu
k q
f t
H m;ud;k ? avmuD twwfynm
awG tm;udk;NyD;awmh b0wdkufyGJ0ifaewmuawmh rjynfhpHkwJhem;
vnfrIudk oHk;wmygyJ/ udk,fvdkolvdk em;vnfrIeJY jyKvkyfwmusawmh
udk,fvdkolvdk 'kuawGjzpfae&w,f/ udk,fvdkolvdk a&m*gawGrsm;ae
&w,f/ jyemawGwufae&w,f/ tem*wftajctaeqdkwmu
ypKyg efb0udk aumif;rIuo
k v
kd jf zpfatmif oH;k Edik w
f ,fq&dk if tem*wf
tajctaeuvnf;aumif;r,f/ tJ'Dawmh aumif;rIukodkvfqdkwm
b,fae&mrSmrqdk vkyfvkdY&w,f/ ydkufqHeJYrS vkyfvdkY&wmr[kwfbl;/
OD;Zif;wdkY udk,fpDukd,fiS pdwf&Sdaewmqdkawmh vkdtifqEawGu
&SdaeMuwmygyJ/ ajymcsifwmajymr,f/ udk,fu em;axmifay;vkduf
r,f/ 'guvnf; ol&JUvdktifqEudk jznfhwmygyJ/ tazmfvdkw,f/
-13-

udk,futazmfvkyfay;vkduf&if ol&JUvdktifqEudk jznfhay;vkdufwm


ygyJ/ vdktyfcsufawGuawmh trsm;BuD;&Sdaer,f/ udk,fuodcsifwm
&Sd&ifajymjyvdkuf/ EdkifiHjcm;om;awG w&m;udkodcsifw,f/ olwdkYudk
w&m;&Sif;jyvkdufawmh olwdkY&JU vdktifqEudk jznfhwmaygh/ tJ'D
tcgusawmh ud,
k &hf UJ vdt
k if qEuv
kd nf; olwu
Ydk 0kid ;f Ny;D jznfw
h mygyJ/
tJ'aD wmh taMumif;r&Sb
d eJ YJ tusK;d ub,fvv
kd yk jf zpfyghrvJ/ olwu
Ykd kd
ulnDrS olwdkYuvnf; ulnDcsifwJhpdwfjzpfvmwmaygh/
ol r sm;ud k 'k u a &muf a pcsif w ,f q d k & if ud k , f h u d k
vnf; olrsm;u'kuay;csifrSmyJ/ olrsm;udk tqif
rajyatmif v k y f & if ol r sm;uvnf ; ud k , f h u d k
tqif r ajyatmif vk y f c sif a er,f /
trsm;udk ulnDcsifpdwf&Sd&if trsm;uvnf; udk,fhtay:rSm
ulncD siw
f phJ w
d &f adS er,f/ tJ'aD wmh um,uH? 0pDu?H raemuHawGukd
OD;Zif;wdkY udk,fpDudk,fiS jyKvkyfaewmygyJ/ 'DvkdjyKvkyfwJhae&mrSm
udk,fvdk olvdk em;vnfrIeJY vkyfaevdkY udk,fvdkolvdk a&m*gawGrsm;
ae&w,f/ jyemawG rsm;ae&w,f/ pm;0wfaea&;tqifrajyrI
awGrsm;ae&w,f/ tJ'gaMumifh olvdkukd,fvdk em;vnfrIae&mrSm
bk&m;? w&m;? oHCm&JU tultnDeYJ jynfph w
kH ehJ m;vnfru
I kd oH;k Ny;D awmhrS
udk,fvdkolvdk todPfae&mrSm bk&m;&Sif&JU todPfudk tpm;
xdk;NyD;awmhrS oHk;pGJzdkYygyJ/ todPfajymif;oGm;&if vkyf&yfvnf;
ajymif;oGm;r,f/ ud,
k v
f o
kd v
l kd todPfeu
YJ sawmh olrsm; vkyo
f vdk
vkdufvkyfaer,f/ olrsm;ynmoifovdk? olrsm;pD;yGm;&Smovdk?
olrsm;rSm;ovdk? olrsm;pm;ovdk? olrsm;ajymovdk? olrsm;'ku
a&mufovdk? udk,fvnf;'kua&mufaewmygyJ/
vdktyfaewmu taMumif;tusKd;eJYywfoufwJh uHpGrf;tm;?
-14-

uHtaMumif;w&m;-uHtusKd;ay;awGeJY ywfoufNyD; jynfhpHkrSefuefwJh


em;vnfrI vdak ewmyg/ jynfph rkH eS u
f efwhJ em;vnfrrI &Sb
d eJ YJ uHprG ;f tm;
awG oH;k aew,f/ uHtaMumif;w&m;awGjyKvyk af ew,f/ uHtusK;d ay;
awGudk toHk;csaeawmh wvGJoHk;ovdkjzpfaeawmh b0udkoHk;NyD;
b0jyemawG wufae&w,f/ pum;ukdoHk;NyD;awmhrS pum;awGeJY
jyemwufae&w,f/
[dv
k yk -f 'Dvyk f vkyNf y;D awmhrS 'Dvjkd yKvyk rf I awGaMumifh avmu&JU
tpOftvmtwkdif; olrSm;vdkYukd,frSm;(olu udk,fhudk'kuay;vkdU
uk,
d u
f olUudjk yefNy;D awmh 'kua y;eJ)Y ola&m-ud,
k af &m 'kua &mufae
&w,f/ tJ'Dawmh olrsm;rSm;wm cGifhvTwf&ifvnf; udk,frSm;&if
olrsm;ucGifhvTwfvdrfhr,f/ 'Dvdkem;rvnfbl;qdk&if ]]vufpm;acsrS
jzpfr,f/ r[kwf&ifrcHbl;}} qdkNyD; vkyfaeawmh udk,fr[kwf&ifvnf;
olrsm;ucHrSmr[kwfbl;/ r[kwfwmuawmh bk&m;&SifuvGJ&if
b,folrqdk vkyfrdrSmyJ/ r[kwfwmvkyfrdwm-trSm;vkyfrdwm
obm0w&m;ygyJ/ vlYavmuBuD;&JU obm0ygyJ/ 'gudk udk,fu
onf;cHEdkifzdkY cGifhvTwfEdkifzdkUomBudK;pm;&r,f/
'geqdkwm pGefYvTwfwJhtvkyf - ouf&Sdow0gawG? oufrJh
t&m0wKawGukd pGev
Yf w
T pf &mtjzpfeYJ oH;k wmygyJ/ pGev
Yf w
T pf &mtjzpfeYJ
roHk;Edkifbl;qdk&if rSefrSefuefuef roHk;wwfbl;qdk&if odrf;ydkuf
p&mtjzpfeJY jrifjriforQ odrf;ydkuf? odrf;ydkufvdkY&orQ t&m&mudk
odrf;ydkufcsifaer,f/ tJ'Dawmh omoemjyKw,fqdkwmuvnf;
vl w d k i f ; ud k ud k , f h b mom0if a wG j zpf z d k Y ud k , f h y &d o wf a wG j zpf z d k Y
uk,
d w
hf ynfah wGjzpfzYkd odr;f ydu
k cf siaf er,f/ pGev
Yf w
T pf &mtjzpfeYJ rSerf eS f
uefuef roHk;wwfbl;qkd&if odrf;ydkufp&mtjzpfeJYom wvGJoHk;ae
r,f/ tJ'gaMumifhvnf; 'geqdkwJh pGefYvTwfvdkY&orQ tpGrf;ukef
-15-

pGefYvTwfwJhtvkyfudk jyKvkyfjcif;tm;jzifh uHtusKd;ay;awGudk uH


taMumif;w&m;awG uHprG ;f tm;awGukd jiw
d ,
G rf I qkyu
f idk rf u
I if;uif;eJY
rSerf eS u
f efuefo;kH wwfvmapzkyYd gyJ/
oDvqdkwJhoabmw&m;u um,uH? 0pDuH? raemuHudk
pGefYvTwfjcif;ygyJ/ oDvom raqmufwnfbl;qdk&if vkyfvdkY&orQ
tukeaf vQmufvyk rf ,f/ olrsm;bmvkyo
f vJ uk,
d v
f u
kd v
f yk rf ,f/ ol
rsm;udk twkc;kd r,f/ olrsm;uvnf; uk,
d u
hf t
kd wkc;kd r,f/ tjyeftvSef
tvkycf si;f NyKd iaf ewmaygh/ tm;upm;orm;awG tjyeftvSef tpGr;f jy
aeovdk? tEkynm&SifawG tjyeftvSef tEkynmpGrf;jyaeovdk?
oDvudkom t"durxm;bl;qkd&if raqmufwnfbl;qdk&if vkyfvdkY
&orQ tukefavQmufvkyfaer,f/ ajymvdkY&orQ tukef avQmuf
ajymr,f/ [kwfwma&m-r[kwfwma&m? rSm;wma&m-rSefwm a&m?
w&m;wma&m-rw&m;wma&m? vlYtcGifhta&;yJqdkNyD;awmhrS vkyf
vkdY&orQ tukefavQmufvkyf&if vkyfEdkifwJhpGrf;tm;yJ&Sdr,f? pGefYvTwf
Edik w
f hJ pGr;f tm;r&Sb
d ;l / oDvaqmufwnf&w,fqw
kd mu ud,
k cf EmeJY
jyKvyk rf aI wGukd pGev
Yf w
T Ef idk af pzd?Yk 0pDuu
H pkd eG v
Yf w
T Ef ikd af pzkYd (ajymcsiw
f m
ajymqdw
k t
hJ vkyu
f pkd eG v
Yf w
T Ef idk af pzk)Yd oDvaqmufwnf&wm/ tJ'aD wmh
oDvtppf&JUwefzdk;u udk,fcEmeJYywfoufwJh jyKvkyfrIrSeforQudk
pG e f Y v T w f E d k i f w ,f / [d k a jym-'D a jymajymqd k w J h 0pD u H r S e f o rQud k
pGefYvTwfEdkifr,f/ tJ'gaMumifhvnf; r[kwfwmrajymbl;/ [kwfwmyJ
ajymw,f/ r[kwfwm rvkyfbl;/ [kwfwmyJvkyfw,f qdkwmu
um,uH?0pDuu
H ykd J ukov
kd jf zpfatmifo;kH wmyg/ tJ'v
D rkd sK;d oH;k &wmrSm
vrf;qH;k ae&rSmawmhr[kwb
f ;l / oDvtppf&UJ oabmw&m;usawmh
jyKvyk rf I rSeo
f rQupkd eG v
Yf w
T Ef idk zf /Ykd rvkyzf aYkd jymwmr[kwb
f ;l / ajymqdw
k m
rSeforQudk pGefYvTwfEkdifzdkY/
-16-

pGev
Yf w
T Ef ikd w
f phJ rG ;f &nfowed jYJ yKvyk w
f musawmh rvdt
k yfwmawG
rvkyfjzpfawmhbl;/ vkdtyfwmudkjzpfatmifvkyfEkdifw,f/ ajymqdkwJh
tvkyfudk pGefYvTwfEkdifwJh pGrf;&nfowdeJY pum;awGudk oHk;r,fqdk&if
rvkt
d yfwphJ um;awGukd rajymjzpfawmhb;l / vdt
k yfwmudyk J ajymqdEk ikd f
w,f/ ajymoifhwJhtcsdefrSm ajymEdkifw,f/ ajymoifhwJhae&mrSm
ajymEdkifw,f/ ajymoifhwJhtajctaerSm ajymEkdifw,f/ vkyfoifhwJh
tcsed rf mS vkyEf idk w
f ,f/ vkyo
f ifw
h t
hJ ajctaerSm vkyo
f ifw
h ahJ e&mrSm
vkyfEkdifwJh pGrf;&nfowdawG &Sdvmr,f/ tJ'Dawmh oDvtppf&JU
tiftm;u (oDvaqmufwnfwmu) oDvtppfjzpfapzkYd ud,
k cf EmeJY
ywfoufwhJ jyKvyk rf rI eS o
f rQ pum;awGo;kH pJNG y;D awmh jyKvyk rf rI eS o
f rQukd
pGefYvTwfEkdifw,f/ ]]rajym& raeEdkifbl;/ em;raxmif&raeEdkifbl;/}}
qdkwm vkyf&yfudk t"duxm;vGef;wJhtcgusawmh b&dwftkyfvdkY
r&awmhbl;/ ]]rvkyf&rudkif&raeEdkifbl;/ r&SmrazG&&ifraeEkdifbl;/}}
qdkwm um,uHudk b&dwftkyfvdkY r&vdkYyg/ avmu&JU xHk;wrf;
pOfvmtwkid ;f pGev
Yf w
T Ef idk w
f phJ rG ;f &nfowrd &Sb
d eJ YJ vkyw
f t
hJ cgusawmh
vkyfwmpGJNyD; Mum&if tl;jzpfoGm;vdrfhr,f/
bm0emtppf&JUoabmu raemuHudk pGefYvTwfEkdifapzkdYygyJ/
'DvkdrSr[kwf&if awG;csifwdkif;awG;? aqG;csifwdkif;aqG;? ylcsifwkdif;yl?
arQmfvifhcsifwdkif;arQmfvifh? txifBuD;csifwdkif; txifBuD;? txif
ao;csiw
f ikd ;f txifao;r,f/ cspcf siw
f idk ;f csprf ,f? rke;f csiw
f ikd ;f rke;f r,f
b&dwftkyfvkdYr&bl;/ pdwf&JUtvkyfudk (raemuH)udk vkyfom vkyfEdkif
w,f/ rpGev
Yf w
T Ef ikd b
f ;l / uGex
f d;k rvkyEf idk b
f ;l / pdwu
f kd rxde;f Edik b
f ;l /
jyemawGwufaew,f? rxm;oifhwJhpdwfawGxm;? rvkyf
oifw
h mawGvyk ?f rajymoifw
h mawGajymNy;D awmhrS tJ'v
D rkd sK;d rvkyo
f ifh
wmawG vkyw
f t
hJ wGuf rjzpfoifw
h mawG? raumif;wJt
h usK;d ay;awG
-17-

jzpfvmawmhwmygyJ/ bm0emtppf&JUoabmw&m;u pdwfeJYywf


oufwhJ jyKvyk rf rI eS o
f rQukd pGev
Yf w
T Ef ikd af pzdYk / tJ'gaMumifh pl;pku
d w
f ,f
IrSwfw,fqdkwmu tJ'DrSm vrf;qHk;ae&rSmr[kwfbl;/ wjcm;pdwfeJY
ywfoufwjhJ yKvyk rf aI wGukd pGev
Yf w
T Ef idk af pzkYd pdwu
f kd aumif;rIuo
k v
kd f
rSmyJ oHk;awmhw,f/ oHk;vkdY&wdkif; tukefavQmufNyD;roHk;awmhbl;/
ydkufqH&Sd&if bmrqdkvkyfvdkY&w,fqdkNyD; avQmufvkyfaeovdkaygh/
]]pdwf qdw
k mu yku
d q
f x
H ufawmif ydNk y;D oH;k vdaYk umif;ao;w,f}}
pdwef v
YJ yk cf siw
f ikd ;f vkyv
f &Ykd awmh vkycf siw
f idk ;f vkyv
f &Ydk wJph w
d u
f o
kd ;kH Ny;D
awmhrS vkycf si&f mavQmufvyk af ewmudk pGev
Yf w
T Ef ikd af pzdYk bm0emqkw
d hJ
usiBhf ut
H m;xkww
f t
hJ vkyu
f kd jyKvyk &f ygw,f/ tJ'aD wmh bm0emtppf
jzpfw,fqdk&ifawmh pdwf&JUjyKvkyfrIawGudk pGefYvTwfvmEdkifygw,f/
pdwu
f Edk idk v
f mygw,f/ pdw&f UJ vky&f yfawGukd pGev
Yf w
T Ef ikd w
f phJ rG ;f &nfowd
awG&Sdvmw,f/ tJ'Dawmh rxm;oifhwJhpdwfawG rxm;jzpfawmhbl;/
rarG;oifhwJhpdwfawG rarG;jzpfawmhbl;/ rylyefjzpfawmhbl;/ raus
reyfjzpfwJh jyKvkyfrIawGudk pGefYvTwfvmEdkif&if rausreyfjzpfp&m
rvkad wmhb;l aygh/ ]igrSig-olro
S }l jzpfaep&m rvkad wmhb;l / tJ'gaMumifh
'ge? oDv? bm0em qdkwJh ouf&Sdow0gawG? oufrJht&m0wKawG?
uHtusKd;ay;awG? uHpGrf;tm;awG? uHtaMumif;w&m;awG 'gawGudk
pGefYvTwfp&mtjzpfeJYoHk;wJh 'getvkyfudkvkyf&r,f/ oDv? bm0em
qdkwJh um,uH? 0pDuHudk pGefYvTwfwJhtvkyfudk tpGrf;ukefBudK;pm;NyD;
jyKvyk &f r,f/
]]pGefYvTwfEkdifwJh pGrf;&nfowdeJY vkyfwmusawmh olrsm;
rS m ;ovd k rS m ;p&mr&S d a wmh y gbl ; /}} olrsm;rSm;&if vkdufrSm;?
aumif;wJholeJYawGU&if aumif;wmvkyf? raumif;wJholeJY awGU&if
raumif;wmvkyfr,f/ bmvdkYvJqdkawmh pdwfudkrxdef;EkdifvkdY? pum;
-18-

awGudk rxdef;EdkifvdkY? vkyf&yfudkrxdef;EkdifvdkY? bmvdkY rxdef;EdkifwmvJ


qdak wmh aumif;rIuo
k v
dk u
f kd yDjyifatmif rvkyEf idk v
f yYkd gyJ/ ukov
kd u
f H
tm;enf;vdkY vkyfvdkY&orQ tukefavQmufvkyfae&w,f/ [dkpOf;pm;'DpOf;pm;eJY raemuHeaYJ vQmufNy;D awmh vkyaf e&rSmr[kwb
f ;l / tJ'v
D rkd sK;d
jyKvyk rf aI wGukd pGev
Yf w
T Ef ikd af pzdYk w&m;emzd-Yk w&m;tm;xkwzf Ykd vkt
d yf
ygw,f/ aumif;rIuo
k v
kd t
f iftm;Bu;D w,fq&kd if tckvOkd ;D Zif;ajymwm
awGudk udk,fh[mukd,fem;vnfvmr,f/ tckuawmh ajymvdkYem;
vnfw,f/ 'Dem;vnfru
I e*d&k adS ewmr[kwb
f ;l / OD;Zif;&JU tultnD
eJYem;vnfaewJh em;vnfrIaygh/ OD;Zif;&JUtultnDeJY em;vnfwJh
em;vnfru
I sawmh rydik b
f ;l aygh/ em;vnfrt
I ppfr[kwb
f ;l / ud,
k yf idk f
em;vnfrrI [kww
f t
hJ cgusawmh pdwrf cs&ao;bl;/ ud,
k yf ikd ef m;vnfrI
jzpfzdkYusawmh pum;wpfqifhrcHbJ wdkufdkufem;vnfzdkY ukodkvf
aumif;rI tvkyfawGudk tpGrf;ukefBudK;pm;NyD;vkyfzdkY vkdtyfygw,f/
aumif;rIukodkvftm;BuD;w,fqdk&if udk,f&JUvkdtifqEqdkwm bmrS
cufwmr[kwfygbl;/ udk,fhtm;ukd,fukd;aevdkYom olrsm;tm;udk;ae
vdo
Yk m avmu&JUxH;k wrf;pOfvmtm;ud;k p&mawGuykd J tm;ud;k aevdo
Yk m
ud,
k jf zpfcsiw
f mawGrjzpfwm/ vkt
d ifqEawG ruif;wmyg/ vkt
d ifqE
awG j ynf h 0 vnf ; ,m,D y J / tJ ' gaMumif h owf r S w f c suf a wG u d k
t"duxm;rIudk pGefYvTwf&r,f/
rSew
f ,fqw
kd hJ owfrw
S cf suaf &m? rSm;w,fqw
kd hJ owfrw
S cf suf
a&m? a,musfm;-rdef;rqdkwJhowfrSwfcsufa&m? 'gawGudk t"du
xm;vGe;f &if usm;-r jyemawG? igeJo
Y el YJ jyemawG wufygw,f/
rdb-om;orD;qdw
k hJ owfrw
S cf suaf wGukd t"duxm;&ifvnf; rdbeJY
om;orD; jyemwufp&maygh/ trSm;-trSeu
f dk t"duxm;&ifvnf;
jyemrsm;wmygyJ/ 'DowfrSwfcsufawGuawmh &SdrSmygyJ/ 'gawGu
-19-

awGUBuKH p&moufouftaeeJo
Y m &Syd gw,f/ toH;k csp&mtaeeJY om
&Sdaeygw,f/ uHtusKd;ay;awGu aumif;aumif;qdk;qdk; awGUBuHK
p&m-toH k ; csp&mtaeeJ Y o m &S d y gw,f / t"d u xm;ae&rS m
r[kwfygbl;/ t"duxm;Ny;D awmhrS oH;k &if avmu&JUxH;k wrf;pOfvm
twkid ;f wvGo
J ;kH wmygyJ/ ud,
k u
hf ,
kd u
f kd t"duxm;? olrsm;udk t"du
xm;wm avmu&JUxH;k wrf;pOfvmtwdik ;f wvGo
J ;kH aewm wu,fwrf;
usawmh oHk;yJoHk;&r,f/ ukd,fcEmBuD;u oHk;zkdYygyJ/ t"duxm;zkdY
r[kwfbl;/ usef;rmwm-rusef;rmwmudk t"duxm;wmuvnf;
use;f rmjcif;-ruse;f rmjcif;udk wvGo
J ;kH wmygyJ/ use;f rmjcif;udv
k nf;
oHk;zdkYyJ/
usef ; rmae&if usef ; rmjcif ; ud k o H k ; NyD ; aumif ; rI
ukodkvfjyKvkyf EkdifzdkYBudK;pm;&r,f/ rusef;rm&ifvnf;
rusef;rmjcif;udk oHk;NyD; aumif;rIukokdvfvkyfEkdifatmif
Bud K ;pm;&r,f /
aumif;wJhtaMumif;w&m;awGudk jynfhpHkatmif jyKvkyfEkdif&if
aumif;wJhtusKd;w&m;awG jynfhpHkvmvdrfhr,f/ rusef;rrmjzpfwm
enf;vmr,f/ tqifrajywmawGavsmhenf;vmr,f/ todPf
xufvmr,f/ tppt&m&m tqifajyvmr,f/ uk,
d jf zpfcsiw
f mawG
jzpfvmr,f/ udk,fh&JUvkdtifqEawG jynfh0vmr,f/ 'g NyD;jynfhpHkwJh
enf;vrf;ygyJ/ tJ'gaMumifh aumif;wJh taMumif;w&m;awGukd jynfph kH
atmif jyKvkyfEkdifapzdkY ay;wJhtultnDygyJ/ ukd,fh[mudk,f rjynfhpHk
ayr,fh bk&m;? w&m;? oHCm&JU tultnDeYJ jynfph akH tmif BuKd ;pm;r,f
qkd&ifawmh&ygw,f/ ypKygeftajctaeudk ypygefae&ma'oudk
aumif;rIuo
k v
kd jf zpfatmif oH;k wwfapzkYd BuKd ;pm;&r,f/ tJ'grSvnf;
tck t qif a jyovd k aemuf v nf ; tqif a jyygvd r f h r ,f / tck
-20-

tqifrajy&if aemufvnf;tqifrajyrIawGu rqHk;Ekdifatmif


awGUBuKH p&myJaygh/ tJ'aD wmh tckvkd tajctaerSm aumif;rIuo
k v
kd f
jzpfatmif? tckvdkb0udk aumif;rIukodkvfjzpfatmif oHk;Ekdif&if
tem*wfrmS vnf; aumif;zdyYk &J ydS gw,f/ twdwu
f jzpfcw
hJ mawGuawmh
r&SdawmhwJhtwGuf bmrSvkyfaep&mrvkdygbl;/ ypKygef tajctae
udo
k m aumif;rIuo
k v
kd jf zpfatmif b,fae&mrSmrqdk b,fvt
kd csed rf mS
rqdk aumif;rIukodkvfjzpfatmif tqifajyatmifoHk;r,fqkd&if
a&SUqufNyD;awmhrS tqifajyrIawGyJ BuHKygvdrfhr,f/ 'gu tifrwef
aocsmwJhenf;vrf;ygyJ/ udk,fu 'DaocsmwJhvrf;udk vdkufr,fqdk&if
vnf; tqifrajyrIawG avsmeh nf;oxufavsmeh nf; uif;pifomG ;rSm
taotcsmygyJ/ ukokdvfuH tiftm;enf;w,fqdk&if a&SUqufNyD;
awmhrS tqifrajywmawGu tifrwefrsm;ygr,f/tJ'gaMumifh
aumif;rIukodkvfqdkwmu tcsdefra&G; vkyfzdkYvkdygw,f/ txl;ojzifh
jyemwufaewJt
h csed rf mS (use;f rma&; jyem? vlraI &;jyem)
tckvkd jyemawG wufaewJt
h csed rf mS aumif;rIuo
k v
kd f jyKvyk zf u
Ydk
ydkNyD;awmh vkdtyfygw,f/ 'gOD;Zif;wdkYzufuay;wJh aocsmwJh tul
tnDygyJ/
tcsed jf ynfyh gNy/D

-21-

You might also like