You are on page 1of 8

KRT SORUNUNU KEMALZM RETT YALANI Sinan MEYDAN http://sinanmeydan.com.tr/index.php?

option=com_content&view=article&id=361:yobaznliboun-kuert-sorunu-carptmas-&catid=62:yazlar&Itemid=228 Cumhuriyet tarihi yalanclar, Trkiyenin bugn yaad btn sorunlarn olduu gibi Krt Sorunu diye adlandrlan Ayrlk Krt Hareketin de Kemalizmin yanl politikalarndan kaynaklandn ileri srmektedirler. Onlara gre, Atatrk eer Trk Devrimini gerekletirmeyip Trk Ulus Devletini kurmasayd, Osmanldaki haliyle Krtler asla sorun olmayacaklard! Bu gdk tez, bugn yobaz-libo ve tatlsu solcusu entellerin en ok rabet ettikleri tezlerden biridir. Ama dier tezleri gibi bu tezleri de temelsizdir, rktr, yanltr, yalandr Mesele onlarn iddia ettiklerinden ok ama ok bakadr. yle ki: Krt Sorunu, daha dorusu Ayrlk Krt Hareket, Osmanlnn klasik a diye bilinen Ykselme Doneminden, yani 16. yzyldan beri devam eden bir sorundur. ok daha nemlisi, Krt airetlerini sorun haline getiren de baz Osmanl padiahlarnn ve devlet adamlarnn ngrsz ve yanl poltikalardr. Atatrk Kurtulu Sava srasnda Krtlere zerklik sz vermiti diye yalan syleyerek bugn Ayrlk Krt Harekete tarihsel dayanak arayan Cumhuriyet tarihi yalanclarna, ben gerek bir tarihsel dayanak vereyim. Alsnlar onu kullansnlar! Osmanlnn Krt Politikas Kurtulu Sava yllarnda Atatrk Ktlere zerklik verdi diyerek bugn zerk Krdistan planlar yapan Krtlerin eline tarihsel dipnotlar vermeye alan Cumhuriyet tarihi yalanclar, aslnda Atatrkn ve gen Cumhuriyetin deil ama, baz Osmanl padiahlarnn ve devlet adamlarnn Krtlere zerklik verdiklerini bildikleri iin her frsatta Osmanl sevicilii yaparak Cumhuriyete ve Cumhuriyetin kurucusu Atatrke saldrmaktadrlar. 1514 aldran Savanda dris-i Bitlisi liderliindeki Krt airet reisleri, ah smailin liderliindeki Safevilere kar Osmanlya destek olmular, Osmanl ordusuyla birlikte Safevi Trkmenlere kar mcadele etmilerdir. Dnemin Osmanl Padiah Yavuz Sultan Selim, Krtlerin bu yardmlarn dllendirmi ve Gneydou Anadoludaki Krt airetlerine bir tr zerklik vermitir. aldran Savandan sonra Yenierilerin huzursuzluu artnca Amasyaya dnen Yavuz Sultan Selim, Dou Anadoluda dzenin salanmas grevini dris-i Bitlisiye vermitir. dris-i Bitlisi de 25 Krt airetini biraraya getirerek, onlar, Kzlbalarn-Trkmenlerin kkn kazmaya tevik etmitir. dris-i Bitlisi, bu kararn Amasyaya giderek Yavuz Sultan Selime bildirmitir. dris-i Bitlisinin nerisi zerine, Bykl Mehmed Aa, Diyarbakr blgesi beylerbeyi yaplmtr. Osmanl Padiah Yavuz Sultan Selim, yaynlad bir fermanla 33 Krt

beyine derebeylik hakk vermitir. Bu hak sayesinde Krt airet beyleri, bulunduklar kyn veya kasabann sahibi olmulardr. Minorsky bu durumu, Osmanl-Safevi mcadeleleri srasnda Krtler arasnda derebeylik hayatnn inkiafna msait bir muhit kmt. diye ifade etmitir. dris-i Bitlisinin Selim ahnamesinde yazdna gre, 40 bin Kzlban/Alevi Trkmenin ba kesilmitir. diris-i Bitlisi, Bir afi ne kadar gnahkar olursa olsun 7 Kzlba ldrrse cennete gider diyecek kadar byk bir Alevi dmandr. Binlerce Alevi-Trkmen diris-i Bitlisi gibilerin katliamdan kurtulmak iin Snni-afi Krt klna brnmtr. Ziya Gkalp, Krt Airetleri Hakknda timai Tetkikler adl incelemesinde Trklerin tarih iinde nasl Krtletiklerini, Diyarbakr ve Silvandaki Karakeililerin Krtlemesi olay zerinden anlatmtr. Yavuz Sultan Selimin Krtleri, Trkmenlere ve Alevilere kar kullanma karlnda Krtlere verdii ayrcalklar, olu Kanuni Sultan Sleyman da devam ettirmitir. Aadaki ferman Kanuni Sultan Sleymana aittir: () Yavuz Sultan Selim zamannda () Kzlbalarn yenilmesinde yararllklar gsteren Krt beylerine, gerek devlete kar gsterdikleri z kulluk ve dilaverlikleri karl olarak ve gerekse kendilerinin vaki mracaatlar gz nne alnarak her birinin teden beri ellerinde ve tasarruflarnda bulunan eyalet ve kaleler, gemi zamandan beri yurtlar ve ocaklar olduu gibi, ayr ayr beratlarla ihsan edilen yerleri de kendilerine verilip, mutasarrf olduklar eyaletler, kaleleri, ehirleri, kyleri ve mezralar btn mahsulleriyle ouldan oula intikal etmek artyla kendilerine temlik (mlk) ihsan edilmitir. Bu mnasebetle aralarnda asla anlamazlk ve geimsizlik kmamal; dardan mdahale ve taarruz edilmemelidir. Bu emri celileye (padiah buyruuna) riayet edilecek, hibir surette zerinde kalem oynatlmayacak, hibir yeri deitirilmeyecektir. Bey, ldnde eyalet kaldrlmayp, btn snrlaryla, padiah tapusu uyarnca olu bir ise ona kalacak, eer mteaddit ise istekleri zerinde kale ve yerleri aralarnda paylalacaktr. Uzlamazlarsa, Krdistan beyleri nasl mnasip grrlerse yle yapacak ve mlkiyet yoluyla ebediyete kadar srekli kullancs olacaklardr. Eer bey, varissiz ve akrabasz lmse o zaman eyalet hariten ve yabanclardan hibir kimseye verilmeyecek, Krdistan beyleriyle grlp ve ittifak edilip onlar blgenin beylerinden veya beyzadelerinden her kimi uygun grrlerse ona verilecektir. Cumhuriyet tarihini arptmakla n yapm Aratrmac Altan Tan ve onun gibilerin bugnk zerk Krdistan yaklamnn altnda Yavuz Sultan Selimin ve Kanuni Sultan Sleymann Krt airet reislerine tanm olduu haklar ve ayrcalklar bulunmaktadr. Altan Tan, bir kitabnda Krt-Osmanl zerklik Antlamasn yle anlatmtr: Yavuz Sultan Selim, aldran Savandan sonra ordusuyla stanbula dnerken Amasyada konaklad. Savata kendisini destekleyen Krt beyleri ile 1515 ylnda, Amasyada buluarak tarihi, Krt-Osmanl zerklik Antlamasn karara balad. dris-i Bitlisiyi tam yetkili kld; mhrleyip bo fermanlar dris-i Bitlisiye vererek istedii ekilde bu bo fermanlar doldurabileceini syledi

"Altan Tan kitabnda, Yavuz Sultan Selimin ve Kanuni Sultan Sleymann Krtlere verdii zerklik konusunda da unlar yazmtr: Kanuni Sultan Sleyman, babas Yavuz Sultan Selim zamannda Kzlbalara cephe alarak mspet ve hayrl hizmetlerde bulunan ve imdi de devlete dorulukla hizmetler ifa eden, bilhassa (Serasker-i Sultan brahim Paann) bu defaki ran seferine katlarak Kzlbalarn yenilmesinde yararllklar gsteren Krt beylerine, gerek devlete kar gsterdikleri z kulluk ve dilaverliklerin karl olarak ve gerek kendilerinin vaki mracaat ve istirhamlar gz nne alnarak her birinin teden beri ellerinde ve tasarruflarnda bulunan eyalet ve kaleler, gemi zamandan beri yurtlar ve ocaklar olduu gibi ayr ayr beratlarla ihsan edilen yerleri de kendilerine verilip mutasarrf olduklar eyaletleri, kaleleri, ehirleri, kyleri ve mezralar btn mahsulleriyle babadan oula intikal etmek artyla kendilerine temlik ve ihsan edilmitir. Krt beyleri ile Osmanl Sultan Yavuz Sultan Selim arasnda Amasyada kabul edilen zerklik artlarna gre Krt emirleri, atalarndan kendilerine intikal eden topraklarda bamsz olarak geleneksel dzenlerini koruyacaklardr. Bu emirlikler, eskiden olduu gibi babadan oula intikal edecektir. Osmanllar, yabanc bir devletle savatnda, Krt beyleri, kuanm silahl svarileriyle Osmanl ordusuna katlarak savaacaklar ve dardan bir saldr olursa ortak dmana kar koyacaklar, ayn ekilde Osmanllar da Krtleri dmanlarna kar koruyacaklardr. Krt emirler, Osmanl Devletine her yl tespit edilecek bir vergi vereceklerdir. Televizyon ekranlarnda ve gazete kelerinde bara ara, Atatrke ve Cumhuriyete kin kusan Altan Tann yukardaki cmleleri, her eyden nce, ar faizm kokmaktadr. Altan Tann, Kzlbalara kar olmay mspet ve hayrl hizmetlerde bulunmak diye deerlendirmesi, egemen Snni grn, klasik Alevi-Trkmen dmanlnn bir yansmasdr. Grld gibi, Osmanl padiah Kanuni Sultan Sleyman ve babas Yavuz Sultan Selim dneminde Kzlbalarn yenilmesinde yararllklar gsteren Krtlere, devlete gsterdikleri bu z kulluk ve dilaverlikleri karlnda eyaletler, ehirler, kyler, mezralar, kaleler ve topraklar vermitir. Bylece Krt airetlerinin feodalleme sreci balamtr. Yani, Krt airetlerini feodalletiren veya mevcut feodal yapy daha da glendiren, Osmanl padiahlarnn ngrsz politikalardr. Erdal Sarzeybekin dedii gibi: te, o gndr bugndr, aalar Douda hep aadr, nk babadan oula geer, tpk Zeydan gibi, tpk Geylani gibi. O gn bugndr mir beyler, hep mir ve beydir, nk babadan oula geer, tpk Dengir Mir Mehmet Frat gibi. Bugn bize demokrasi, insan haklarndan bahsedenler ortaya kp da Demokrasilerde aalk, beylik olur mu! hi demez, diyemez. nk kendileri de bu sistemin bir parasdr. Cumhuriyet kurulal 87 yl olmu, ama hala aalar aa, beyler bey, mirler mir, , eyhler eyhtir, geri kalanlar ise kyldr, kyl kalm, ii kalm ve hi hak ve sz sahibi olamamtr. anl Urfallarn deyimiyle Maraba kalm, yani aann yannda alan amele olmutur. () Demokrasilerde sz hakk olmayan insan olur mu hi? Terr olaylar nedeniyle g etmek zorunda kalan iki milyon insan bir kenara koyunuz. Douda halkmzn ounluu toprak sahibi olmad iin ve Altan Tann deyimiyle bu halk kitlesinin sz hakk olmadna gre,

dnnz byle bir demokrasiyi, neredeyse hepimiz maraba olmuuz, ama haberimiz olmam. Glerle krsaldan ehirlere gelenlerin ounluunun sorunlar zlmedii iin yaam zorluklaryla kar karya kaldklarndan dolay madur halk kitlesine dnp PKK izgisindeki bir siyasetin taban haline gelmitir. Aslnda bunun da marabalktan hibir fark yoktur. Gerek buyken, lkemizde bu trajik gerein ad demokrasi olmutur, insan haklar olmutur, yazk Osmanlnn Krtleri kullanma karlnda Krtlere verdii ayrcalklar bitmek tkenmek bilmemitir. rnein, 1587 ylnda padiah 3. Murat, Hakkarideki Krt beyine gnderdii bir fermanda Krtlerin Kzlbalara kl sallamaya devam etmelerini istemitir. Krt emirleri, imdiye kadar Kzlbalara kl sallayarak Allah yolunda gaza ve cihat ede gelmilerdir. () Din urunda alp Krt emirlikleri arasnda faydal ve adla anlr olasz. diyen 3. Muratn sadece Krtleri deil dini de ok rahat bir ekilde kulland grlmektedir. Belgelerden anlaldna gre Osmanl mparatorluunda Tmar sistemi erevesinde hibir toplulua verilmeyen zel mlkiyet hakk sadece Krt airetlerine verilmi, bu da Krtlerin merkezden koparakfeodallemeleri srecini hzlandrmtr. Krtleri olabildii kadar martan Osmanl mparatorluu, devletin asli unsuru Trkleri ise bir o kadar kstrmtr. Osmanlnn zellikle 15. yzyldan itibaren Alevi-Kzlba Trklere-Trkmenlere ynelik saldrgan politikalar, Trklerin ezilmeleri, sindirilmeleri ve devlet kademelerinden dlanmalaryla sonulanmtr. mparatorluu dnme-devirmelere teslim eden Osmanl, 15 yzyldan itibaren Trklere Etrak-i biidrak (Aklsz/Aptal Trkler) demeye balamtr. nl Osmanl tarihisi Naimaya gre Osmanllar Anadolu Trklerini u szlerle tanmlamlardr: Nadan Trk (aresiz Trk), Trk-i bed lika (irkin suratl Trk), etrak-i bi idrak (Dncesiz Trk), Trk- strk (oban kpei Trk), Hilekar Trk Osmanlda Trk szc -hi abartsz- 500 yl boyunca aalama sfat olarak kullanlmtr. Her gn ekranlarnda ie gerine, ballandra ballandra Osmanldan sz eden gnmzn byk tarihileri (!) nedense bu gereklerden hi sz etmezler! Osmanl dneminde yzyllarca kimliksiz, kiiliksiz braklan; merkezin dnme devirmelere braklmasyla merkezden evreye itilen Trkler, 20. yzyln balarnda Atatrkn, Trkiye Cumhuriyetini kurmasyla uzun bir aradan sonra yeniden kimliklerini ve kiiliklerini kazanmlar, yeniden evreden merkeze tanmlardr. Dou ve Gneydou Anadoluda Alevi Trkmenlere kar Snni Krtlerin kollanmas ve kullanlmas, blgedeki Alevi Trkmenleri yeni araylara srklemitir. Yaam kaygs iindeki bu Trk topluluklar, Krt egemenlii altnda hayatlarn srdrmek zorunda kalmlar, bunun iin de Krte renmiler, Krt adetlerini benimsemiler ve sonuta Krtlemilerdir. Evet, Osmanlnn klasik dneminde -Krt airetleri hari- feodal (derebeylik) sistemin gelimesine izin verilmemitir. Ancak zaman iinde Bat, feodal sistemi ykarak merkezilemeye balarken, Osmanl tam tersine, zaman iindeki g kaybna paralel, merkezi otoritesini yitirmi ve feodallemeye balamtr. Osmanlda 17. yzyldan sonra balayan bu feodallemenin ad, Krtlk ve Ayanlk tr.

Feodal sistemde retim ilikileri gerei kyl, toprak aasna bamldr; kyl, toprak aas iin almakla ykmldr. Ksaca kylnn kaderi aann, iki duda arasndadr. Aa, kyly, kaytsz artsz kendisine biat ettirebilmek iin, bir taraftan kylnn aydnlanmasn engellerken, dier taraftan kylnn devlet otoritesiyle balantsn kesmenin yollarn arar. yle bir aamaya gelinir ki, kyl ile devlet arasndaki iliki tamamen kesilir; artk feodal sistemdeki o kyl iin devlet, bal olduu toprak aas ve airetidir. te Osmanlnn, g kaybetmeye balad 17. yzyldan sonra zellikle Krtlerin youn olduu Gneydou Anadoluda byle bir sre yaanmtr. 19. yzylda Osmanl, Krt blgelerindeki bu ar feodallemeyi Krtlere baz ayrcalklar vererek nlemeye almtr. rnein, II. Abdlhamitin Krt Hamidiye Alaylarn ve Krt Airet Mekteplerini kurmas, Krtleri yeniden merkezi sistemin iine almaya ynelik baarsz giriimlerdir. Ancak burada ok ilgin bir durum vardr, yle ki: Daha nce Yavuz oSultan Selimden itibaren Osmanl, Krtleri Trklere kar kullanmak karlnda Krtleri feodalletirirken; II. Abdlhamitten itibaren Krtleri Ermenilere kar kullanmak karlnda, Krtleri merkeze balamak istemitir. Osmanl Devletinin, bu airetlerin ilkel hayatna ve geri toplumsal yapsna mdahale etmekte zaaf iinde kalmas, bu geri toplumsal yapnn kemiklemesinin ana nedenini oluturmutur. Artk, bu toplumsal yapnn ana birimlerini airet reisleri, tarikat eyhleri ve zamanla bunlarn elinde emperyalizm desteiyle geliecek olan Krtlk tekil edecektir Feodal toplum, aydnlanmam, ekonomik zgrlne sahip olmayan, gdml bir toplumdur. Bu nedenle ynlendirilmesi de ok kolaydr. Nitekim 19. yzyldan itibaren, ayrlk Krt liderlerinin ve Krtleri kullanmak isteyen emperyalizmin kkrtmalaryla ok sayda Krt isyannn km olmas tesadf deildir. Bir zamanlar Osmanlnn baz tavizler karlnda kulland Krtleri, 19. yzyldan itibaren de Bat emperyalizmi, baz vaadler karlnda kullanmaya balamtr. Dnyada Fransz Devriminden, beri gerek demokrasinin olmazsa olmazlar, laiklik, zgr akl ve zgr irade dir. Birilerinin kulu olmaktan kurtulup zgr birey olmadka, kr inanlar yerine akln kullanmadka, mmet olmaktan kurtulup ulus olamadka bir lkede demokrasinin varlndan sz edilemez. Ancak nedendir bilinmez, azlarndan demokrasi szn eksik etmeyen liberallerimiz ve siyasal slamclarmz hibir zaman, lkemizde demokrasinin nndeki en byk engelin airet yaplanmas; aalk, eyhlik dzeni olduunu dile getirmezler, getiremezler 16. yzylda ii randan Snni Osmanlya ynelen Safevi tehlikesine kar, Snni Krtleri yardmc kuvvet ve kalkan olarak kullanmak isteyen Yavuz Sultan Selim, Krtlere bir tr zerklik vermitir. Bylece 16. yzyldan sonra Gneydou Anadoludaki Krt airetleri derebeyleerek merkezi otoritenin dna kmaya balamlar, bir anlamda devlet iinde devlet olmulardr. Osmanl gcne g katarken Dou ve Gneydou blgesinde Krt derebeylikleri de glendiler. Devlet iinde devlet oldular, tpk PKKnn gnmzdeki durumu gibi halktan vergi topladlar, halk ynettiler, glerine g kattlar. Osmanl glyken ve glerine g katarken sorun yoktu. Ama ne zamanki Osmanl g kaybetmeye balad, g kaybetmek istemeyen Krt derebeyleri, devlete kar isyan ettiler. Krt devleti kurmak iin deil, blgelerinde Osmanldan alm olduklar gc ve kendi karlarn korumak iin. Bu sre 1514 aldran Savandan 1839 Tanzimat Fermanna kadar

sregeldi., yaklak yz yl. Bu demektir ki Douda asr sren Krt derebeylikleri vardr ve lkemizin bugn yaad sorunlar da bu derebeylerinin karm olduu sorunlardan kaynaklanmaktadr. Osmanl Devletinin gerilemeye balamasyla birlikte Krt zerklii, byk skntlara yol amtr. zellikle Osmanly paralamak isteyen emperyalizmin bu bana buyruk Krt airetlerini kullanmaya balamasyla birlikte Krtler, 19. yzayldan itibaren Osmanl iin ciddi bir sorun olmaya balamtr. Osmanl bu sorunu zmek iin Krt airetlerine yine tavizler vermitir. Batl uzamanlarn ynlendirmesi sonucu 1839da Tanzimat Fermann yaynlayan Mustafa Reit Paa, 1842 Vilayet Kanunnamesine bir Krdistan Eyaleti maddesi koydurmutur. Krdistan eyaleti, 1864 ylna kadar devam etmitir. Ayn Mustafa Reit Paa bir de Krdistan Eyaleti Madalyas karmtr. Atatrkn nderliindeki Trkiye Cumhuriyeti, ulus devlet anlay iinde Gneydou Anadoluda 16. yzyldan beri sregelen Krt derebeyliklerini ykarak, ha, eyhe, aaya, bal, eitimsiz blge insann eitip ada toplumun bir paras yapmak iin politikalar gelitirmitir. Cumhuriyet, emperyalizmin gdmndeki aalarn, eyhlerin kullar, marabalar olan Krtleri, bu aalardan, eyhlerden kurtarp zgr bireyler haline getirmek iin ok nemli projeler gelitirmitir. Atatrkn birka kez Meclis gndemine getirdii Toprak Reformu bu projeler iinde ok zel bir yere sahiptir. Ancak, Cumhuriyetin, Krt derebeyliklerini ykarak Krt halkn zgrletirmeye almas, Krt derebeylerinin (aalarn, eyhlerin, airet reislerinin) byk tepkisiyle karlamtr. Emperyalizmin de desteini alan bu Krt derebeyleri, Cumhuriyetin ilk yllarnda pei sra isyan etmitir. te Altan Tan ve onun gibi Krtlerin tarihi eip bkerek, Atatrke ve Cumhuriyete saldrmalarnn nedeni burada gizlidir. Onlarn karn arlarnn nedeni; Atatrk ve Cumhuriyetin, Yavuz Sultan Selimin, Kanuni Sultan Sleymann, Mustafa Reit Paann, ksaca Osmanlnn Krt aalarna, eylerine, hlarna, Krt derebeylerine verdii ayrcalklara son verip, Krtleri Trkiye Cumhuriyeti vatanda yapm olmasdr Vahdettinin, Krdistan Planlar Bilindii gibi Son Padiah Vahdettin, Kurtulu Sava srasndaki hainliinin hesabn veremeyeceini dnerek Trkiyeden kap ngilizlere snm ve talyada yaamn srdrmtr. Vahdettin, hainliklerine Trkiyeden katktan sonra da devam etmitir. rnein, San Remoda yaad gnlerde, Krt militanlarla birlikte Atatrk devirip bamsz Krdistan tanmann hesaplarn yapmtr. Bilindii gibi Vahdettin, Kurtulu Sava srasnda 64. maddesinde nce zerk sonra bamsz Krdistan kurulaca belirtilen Sevr Antlamasn da onaylamt. Prof. Dr. Salahi R. Sonyel, Kska Altnda adl kitabnda, Iraktaki bir ngiliz polis mfettiinin, ngiliz Yksek Komiseri ve istihbarat rgtlerine gnderdii raporuna gre, 1926da 40 bin Krt militan Musulda Trkiyeye kar emekli subaylarca eitilmitir. Bu militanlarn nderleri, devrik Vahdettinle ve o srada Trkiyenin muhalefet partisiyle

Atatrk ynetimden drmek iin anlamlardr. Belgeye gre Vahdettin iktidar ele geirince, Krt bamszln tanmaya sz vermitir. Iraktaki Polis Crm Aratrma Blmne mensup genel mfetti yardmcs J.F Wilkins, 21 Austos 1926da Irak ileri Bakan, ngiliz Yksek Komiseri ve teki istihbarat rgtlerine gizli bir yaz gndermitir. Bu yazya bir de rapor ilitirilmitir. Raporda, u bilgiler vardr: Doktor Ahmet Sabri ve Kracya Muratyan, Musula gitmek zere 16 Austosta Badata uram; 18 Austosta Hac Rait el Havay ziyaret ederek, ona, amac Krdistanda Trklere kar harekete gemek olan kendi partilerine katlmasn nermilerdi. 19 Austos akam her ikisi de doktor kr Muhammedin evine gitmi ve orada Doktor Ahmet Sabri onlara Trkiyede geni kapsaml bir isyandan sz etmiti. Bununla ilgili plann amacna da deinen Sabri, Byk Britanyadan kapsaml bir yardm gelmesinin beklendiini de sylemiti. Krt asiler epey hazrlk yapmlard. 40 bin kadar Krt militan emekli subaylarca eitiliyordu. Bu militanlarn nderleri devrik Padiah Vahdettin ve o srada Trkiyenin muhalefet partisiyle u koullara gre anlamaya varmlard: Mustafa Kemali ynetimden drmek iin bu kiiler yardmda bulunacak, iktidar ele geirince Krt bamszln tanyacaklard. Onlarn iddialarna gre, aralarnda Rusya, Fransa ve talya olmak zere, eitli yabanc ynetimlerle grmelerde bulunmulard. Trkiyeden katktan sonra San Remoda ikamet eden Vahdettin, burada Trkiye Cumhuriyeti ve Atatrk dman kimi Krtlerle ok sk fk olmutur. rnein, bir Yunan Albay ile birlikte Vahdettini burada ziyaret eden Atatrk dman hain 150liklerden Krt Mevlanzade Rfat, Yunanistanla birlikte Ankaraya kar bir anlama yapmak istediini bildirerek Vahdettinden para almtr. Mevlanzade Rfatn daha sonra eyh Sait syanyla ilikisi ortaya kmtr. Uur Mumcu, Mevlanzade Rfat-Vahdettin ilikisini yle aklamtr: San Remodaki villasnda Sultan Vahdettin Krt Teali Cemiyeti yesi ve Serbesti gazetesi sahibi Mevlanzade Rfattan Krdistandaki olaylar konusunda son haberleri alyordu. Vahdettini tekrar Halife-sultan yapmak amacyla faaliyet gsteren merkezi Romanya Bkreteki Hilafet-i Kbra Cemiyeti, yapt bir toplantda, Trkiyede Atatrke kar bir darbe yaplmas ve Damat Feri Hkmetinin eski ileri Bakan Mehmet Ali Bey bakanlnda yeni bir hkmet kurulmas karar alm ve bu karar Vahdettine bildirmitir. Vahdetin de bu karar kabul etmitir. Hilafet-i Kbra Cemiyeti, eyh Sait syanndan nce, isyann beyni durumunda Seyit Abdlkadirle iliki iindedir. ddiaya gre, eyh Saidin iki olundan biri, yurt dnda devrik padiah Vahdettinle, br de yurt iinde Seyit Abdlkadirle temas kurmutur. Krt isyanclarn, eyh Sait syan ncesinde halka dattklar bildirilerden birinde aynen unlar yazldr: Halife sizi bekliyor! Halifesiz Mslmanlk olmaz! Hibir halife memleketten kartlamaz. eriatmz dindir, eriat isteyiniz. imdiki hkmet durmadan dinsizlik yapmaktadr! Kadnlar plaktr! Mekteplerde dinsizlik ilerliyor!..

Bugnk blc Krtlerin, neden Atatrke ve Lozan Antlamasna dman, neden Padiah Vahdettine ve Sevr Antlamasna hayran olduklar sanrm imdi ok daha iyi anlalmtr sanrm. Sonu olarak, Krt Sorunu diye adlandrlan Ayrlk Krt Hareketin temellleri Atatrk ve gen Cumhuriyetin yanl politikalarnda deil, baz Osmanl padiahlarnn ve devlet adamlarnn ngrsz politikalarnda gizlidir. Ama Cumhuriyet tarihi yalanclar srarla Krt Sorununun Cumhuriyetle birlikte baladn iddia etmektedirler ki, bu kocaman bir kuyruklu yalandr. 16. Yzyldan beri Trklere-Trkmenlere ve Alevilere kar kullanlmalar karlnda feodallemelerine izin verilen Krt aalar, eyhleri ve hlar, 19. yzyldan sonra emperyalizmin kskacna dmler ve emperyalizm tarafndan kullanlmlardr. Atatrk ve gen Cumhuriyet, Osmanlnn Krt airetlerine, aalarna, eyhlerine, hlarna tand ayrcalklara son verip, bu Krt-dinci feodallerin Krt insann smrmesini nledii iin Krt-dinci feodallerin tepkisiyle karlamtr. Kemalist sistem, yobaz-libo kesimin iddia ettii gibi Krtlere deil, Krtleri ezen smren eyh Sait ve Seyit Rza gibi emperyalizmin kskacndaki Krt-dinci feodallere sava amtr. NOT: Sinan Meydann Eyllde kacak CUMHURYET TARH YALANLARI II. KTAP adl eserinde Osmanlnn Krt Politikas ok derinlemesine incelenmitir. Sinan MEYDAN 28 Temmuz 2011

Kaynaklar Krdistan Tanyacakt, Yenia, 11 Ekim 2010. Turgut zakman, Vahdettin, Mustafa Kemal ve Milli Mcadele,Ankara, 2007. Uur Mumcu, Krt-slam Ayaklanmas, stanbul, 1994 Tark Mmtaz Gztepe, Osmanoullarnn Son Padiah Vahdettin Gurbet Cehenneminde Trkiye Cumhuriyetinde Ayaklanmalar, s.83. Hasan zzettin Dinamo, Kutsal Bar, C.V, May Yaynlar, 1974 Atilla lhan, in indeki ler, Cumhuriyet; Sinan Meydan, Cumhuriyet Tarihi Yalanlar, stanbul, 2010 Altan Tan, Krt Sorunu, Ya Tam Kardelik Ya Hep Birlikte Klelik, stanbul, 2009. Erdal Sarzeybek, arella, Anadoluda Atele Oynamak, stanbul, 2011 Orhan Trkdoan, Krtlerin Kimlii ve Gnmz Siyasi Gelimeleri, s. 20 Macit Grbz, Krtleen Trkler, stanbul, 2007 Rza Zelyut, Dersim isyanlar, Seyit Rza Gerei, Ankara, 2010 Umar . Oflaz, Ouzname, Kklere Giden Yol, Almanya, 2007 Veli Saltk,Tuncelide Airet, Oynak, Ocaklar, Ankara, 2009 Minorsky, Krtler Maddesi slam Ansiklopedisi, s.1098. Kaya Ataberk, Trkiyede Krtln Sac Temelleri, leri dergisi, S.27, Ekim-KasmAralk, 2005, s.121

You might also like