You are on page 1of 3

Balang.

28 Haziran 1914 -1 Nisan 1921 SULTAN REAT, stanbul'u ziyaret eden ngiltere'nin Akdeniz Filosu Komutan Amiral Poe onuruna, 28 Haziran 1914 akam Dolmabah.e Saray'nn .len salonunda 120 kiilik bir yemek veriyordu. Konuklarn t.ren giysileriyle katld g.rkemli yemein ortasnda, salonun b.y.k kaplarndan biri yava.a araland, bir saray g.revlisi eikte durup bekledi. Terifat Memuru Erc.ment Ekrem Talu, sessizce kapya yaklat. Bir olaan.st.l.k olduunu anlayan Terifat Nazr da hzla yanlarna geldi. Yal Padiah, dikkatini datan bu davranlardan rahatsz olmutu. Yorgun g.zlerini Terifat Nazrna .evirdi. Nazr b.y.k bir saygyla yaklat, eildi, olay bildirdi: Bir Srpl, Avusturya Veliaht Arid.k Ferdinand', Saraybosna'da .ld.rm.t.. Haber hzla sofray dolat. Saray orkestras sustu. ki terifat. ar koltuu usulca geri .ektiler. Sultan Reat, zorlukla ayaa kalkarak, basal dilemek i.in Avusturya-Macaristan B.y.kel.isine doru y.r.d.. Yemek sona erdi. Osmanl mparatorluu'nun .st y.neticileri, ertesi g.n, amirallik gemisinde verilecek yemee .arlydlar. Ama ngiliz Akdeniz Filosu, sabah haber vermek gereini duymadan stanbul'dan ayrlmt. Bir ay s.ren diplomatik kargaadan sonra su, kaynama noktasna ulat. 28 Temmuz 1914 g.n., Avusturya-Macaristan mparatorluumun Tuna filosu, Srbistan'n bakenti Belgrad' bombalad. D.nyay b.l.mekte anlaamayan b.y.k devletler, hesaplamak i.in b.yle bir frsat bekliyorlard. Sava bir salgn hastalk gibi d.rt bir yana yayld. Almanya ardarda Rusya, Fransa ve Bel.ika'ya sava a.t. Bunu, 4 Austosta ngiltere'nin Almanya'ya kar savaa girmesi izledi. Sonunda, savaa katlacak .lkelerin says otuzu bulacak, on milyon insan .lecek, on be milyon insan sakat kalacak, d.rt imparatorluk yklacak, yery.z.n.n siyasi haritas deiecektir.

Osmanl mparatorluu Almanya ve Avusturya-Macaristan'n yannda savaa girer. Bunun .zerine ngiltere Sava Bakan Lord Kitchener bir a.klama yapar: Lord Kitchener "T.rkiye'yi yok edinceye kadar savaacaz!" T.rkiye .nemliydi. ..nk. ngiltere'nin egemenlii altnda, bir T.rk zaferinin cesaretlendirmesinden korkulan 300 milyona yakn M.sl.man bulunuyordu. Osmanl mparatorluu'nu hzla dize getirerek, M.sl.manlarn bamszlk heveslerini bastrmak, ngiltere a.sndan artt.1 Emperyalistler arasnda Osmanl mparatorluu'nun paylalmas, 6 gizli anlama ile karara balanr. 1917 ylnda ABD, ngiltere ve yandalarnn yannda yer alrken, .arl deviren Bolevikler, kendi i. kavgalarn sonu.landrmak i.in savatan .ekildiler. Zavall Anadolu, be cepheye, durup dinlenmeden kan ve can pompalyordu. O kadar ki d.rt yl s.ren savan sonuna doru, ya ka. olursa olsun, kilosu 45'i ge.en her gen. cepheye s.r.lecektir.2 Bulgaristan Eyl.l sonunda, teslim bayran .eker. Almanya ile balant kesilir. ttihat ve Terakki iktidar yenilgiyi kabullenerek m.tareke ister. Osmanli mparatorluu, 17. y.zyldan beri hzla gerileyerek sonunda bir yan s.m.rge olmu, s.sl. bir operet imparatorluuna d.nm.t.r. Savatan iyice t.kenmi olarak .kar. S.s. de d.k.lm.t.r. Pant.rkizm Hazar kylarnda, Panislamizm Arabistan ..llerinde .lm., elde yalnz bitkin ve yoksul Anadolu kalmtr. 30 Ekim 1918'de ngiliz deniz .ss. Mondros'ta m.tareke anlamas imzalanr. ttihat ve Terakki'nin balca y.neticileri, bata Enver, Talat ve Cemal Paalar olmak .zere yurtdna ka.ar. Osmanl Devletine ve T.rklere kar, orta.an ha.l anlayyla yeni.an .r.n. emperyalizmi kaynatran acmasz bir politika uygulanacaktr. 3 lk admda Osmanl ordular datlr, silahlar toplanmaya balar, donanma g.zaltna alnp ulatrma ve haberleme kurumlarna el konulur. 337.000 asker terhis edilir. Gizli anlamalara

uygun olarak, talyanlar G.neybat Anadolu'yu, Franszlar -Ermenilerle birlikte- .ukurova'y, ngilizler Musul ve G.neydou Anadolu'yu igal ederler. .anakkale, Mudanya, Samsun ve Merzifon'a ngiliz, Zonguldak ve Dou Trakya'ya Fransz, Konya'ya talyan birlikleri yerleir. Ermenilerin yakp ykt Kuzeydou Anadolu, yeniden Ermenilere a.lacaktr. Dou Karadeniz'de Pontus devletini kurmak i.in silahlanm Rum .eteleri faaliyete ge.erler. stanbul ortakla

You might also like