Cezasız Disiplin

C e z a s z
D i s i p l i n
U. Erman EYMEN
**Bu e-kitap www.kaliteofisi.com adresinden cretsiz
olarak indirilebilir.
www.kaliteofisi.com 2
Cezasiz Di si pl i n
U. Erman Eymen
Kaliteofisi Yayinlari No: 16
Ekim 2007
Aik kaynaktir. Tm haklari yazarina aittir. Alinti yapilabil i r
ve sayfa sinirl amasi ol maksizin ogal til abil i r. Ancak ti cari
amala kul l anil amaz.
l et mel er de D i si pl i n Si st emi ni n kur ul mas konusunda ei t i m
t al epl er i ni z i i n www.kal i t eofi si .com si t esi zer i nden bi ze
ul aabi l i r si ni z.
www.anketofisi.com 3
Kal i teOf i si Hakknda
Kal ite ofisi; lkemizde kal ite bil incinin yerlemesine
katki sagl amak, kal i te konusunda yapil an aralirma-
l ara destek ol mak, yneti ci lerin, uzmanl arin, aka-
demisyenlerin, grencilerin ve kisacasi kal ite i le i lgi-
l enen herkesi n alimal ari sirasinda karil alikl ari
probl eml ere zml er getirmek ve bi lgi al iveriini
kolaylalirmak iin ol uturulmu bi r i letiim
portal idir.
Mi syonumuz
Bi l gi ve bi ri kiml eri bi r araya geti rmek, beraber
retmeni n ve paylamanin hazzini yaamaktir.
Vi zyonumuz
Kal itenin bir yaam biimi hal ine getiri l mesine uz-
manligimiz ve etkinl igimiz i le l iderl ik etmektir.
l kel eri mi z
Bi l gi ve deneyi min payl ail dika ogal digina i nanir,
sagl adigimiz hi zmeti n kal i tesi nden dn vermeyi z.
Kal ite konusundaki gel i melerin, lkemizdeki kuru-
lularin ynetim ve kltr dokusuna uygun bir e-
ki l de sunul masina di kkat ederi z. Her bi r tal ebi proje
anl ayii i l e alarak hi zmette btnsel l i k sagl ariz.
Ii ndeki l er
Kal iteofisi Hakkinda............................................................. 3
Iindeki ler...............................................................................4
Giri........................................................................................ 5
Igren Danimanligi........................................................... 10
Nedi r? .. 11
Ihti ya Var mi? ... 13
Daniman Ne Yapar? 14
Daniman Nasil Yapar? ... 17
Cezasiz Di si plin Uygulamasi.............................................. 20
Bi ri nci Aama . 22
Iki nci Aama .. 24
Karar 25
rnek zerinden Inceleyel im............................................. 30
Bi ri nci Aama . 30
Iki nci Aama ... 32
Karar 35
Cezasiz Di si plin Sistemine Gei ....................................... 38
Kaynaklar............................................................................... 41
Gi ri
Gnmzde artik ki mse ceza kel imesi ni dahi
duymak i stemi yor. Il etmel erde ceza uygulamal ari
artik pek ok kii i i n geri kafaliIik, medeni yetsi z-
l ik, tutuculuk vb. gibi kavramlari agriliriyor. Bel-
ki bu nedenl e ceza zeri ne yazil mi bi r tek kitep
hatta bi r tek makal e bul amazsiniz. Herkes il ere
ol uml u aidan bakiyor. Peki ceza bu si stemde ayki-
ri davranita bul unanl ara ne gi bi bi r il em yapaca-
giz? Kargaanin dogmasi nasil nl eyecegi z?
Cezasiz di si pl i nde cezanin ol mamasi sul arinda
ol mayacagi anl amina gel mez. Di si pl in ol dugu yer-
de kural l ar kural l arin ol dugu yerde de su vardir.
Bir disipl in sistemi ne kadar mkemmel olursa ol-
sun kurallari bozan birileri mutlaka olacaktir. Ce-
zasiz di si pl i n si stemi ni de bu gerekten soyutl amak
ol anaksizdir.
Cezalandirici disi plinin istenmeyen davranii de-
giti rmek iin kullanil digi yntem bellidi r. Bu yn-
tem cezadir. Acaba cezasiz di si pl i n si stemi cezaya
al ternati f ol arak nasil bi r yntem sunmaktadir? Ce-
zasiz di si pl i n ol aya pozi ti f aidan yakl aligina gre
bu yntemi n igren onuruna yarair degerler ta-
imasi gereki r. Cezasiz di si pl ini n cezaya al ternati f
ol arak sundugu yntem i gren danimanligidir
(Geyl an 2, 1990:144).
Cezasiz di si pl i n al ianin i stenmeyen davranil ari-
ni dzeltmek ona yol gstermek iin i ki ynl ileti-
imin kul lanilmasidir. Yaklaim insanlarin ilerini
en i yi eki l de yapmak i steyecekl eri ni yapil an hata-
l arin yanl iIikl a ya da geerl i bi r sebebe dayandigi-
ni varsayar. Cezasiz di si pl in kul l anil diginda, yne-
ti ci harekete gemeden nce ol umsuz davranii,
sebepleri ni i grenl e mzakere eder. Cezasiz di si p-
l i n be basamaktan ol uur;
Ynetici ve i gren zel olarak grrler.
a) Yneti ci kural i hl al i yada istenmeyen davranii
i zah eder.
b) Ynetici i grene durumu aikl ama ansi verir.
c) Ne yapil acagina i l iki n ortak karar al inir.
d) Karar uygulanir (Hodgetts, 1992:424).
Cezasiz disi plin kural lari ihlal eden i greni
rehabil ite etmek iin aba gsterir. Amaci i grene
soruml uluk vermek onu kural lara uyma konusun-
da isteklendirmektedir. Cezalandirici disi pl in kap-
samina gi rebi lmesi iin igrenin rehabi li te edilme
yetenegi ne sahi p ol masi gereki r. Aksi hal de i l etme
gereksiz bi r ugra i i ne gi recekti r. rnegi n uyutu-
rucu al ikanl igi ol an il etmeyi sabote eden, adam
yaral ayan ve hirsizlik yapan bi r i grene cezasiz
di si pl i n uygul amak rasyonel bi r davrani ol maya-
caktir.
Cezasiz di si pl i ni n uygul amada grl en en byk
yararl arindan bi ri sistemi n yneti ci i gren ayrimi
yapmadan tm al ianl ara uygul anabi l mesi di r.
Hatirlanacagi gibi cezalandirici ynetim sistemini
yneti cil ere uygulamak hi bi r il etmede mmkn
olmuyordu. Yneticilerin bi lgi bi rikimi ve kltr
dzeyi sistemin onur kirici yaklaimi i le el iiyor-
du. Oysa cezasiz di si pl i n si stemi ni n pozi ti f yakla-
imi bu engel i ortadan kal dirmilir (Geylan 2,
1990:142).
Cezasiz disi plinin di ger bir yarari ise yneticileri,
onl ari byk l de megul eden Veri len ceza su-
a uygun mu? sorusundan kurtarmasidir. Byl ece
yneti ci il etmede sal t adal eti sagl amaya abal a-
mak yerine probl eml ere zm geti rmeye alia-
caktir (Campbel l , 1991:194).
Ayrica ol uml u di si pl i n yaklaimi tarafindan da
amal anan yneti ci igren kutupl amasinin ol -
madigi, al inan her di si pl i n eyl emi nin i kayet yo-
luyla geri dnmedi gi i grenin kin, nefret ve inti-
kam duygul ariyl a kural l ari ignemek i i n firsat
kollamadigi, ynetici lerin igren disipl inini zevk-
si z, sevi msi z ve bel al i bi r grev ol arak grmedigi
bi r di si pl i n ortami ol uturmak ancak cezasiz di si p-
l i ni n uygul anmasi i l e mmkn ol ur. nk ceza
her ne kadar kii yi egi tmek, rehabi l i te etmek mak-
sadiyl a da kul lanil sa igreni n onurunu zedel er,
ynetici ve iletmeye kari olumsuz bir tavir alma-
sina sebep ol abi l i r.
Cezasiz disi pl in ol uml u ve probl em zmeye yne-
l i kti r. Uygunsuz davranii cezal andirmak yerine
igrene yol gstermeye al iir (Werther, 1988:439).
Uyaril arin yeri ne hatirl atmal ar al milir. (eki l 5.1)
Peki cezasiz di si pl i nde cezaya hi mi yer yoktur?
Bu sorunun yanili ceza ol ayina baki aisina gre
degiecekti r. Cezasiz di si pl i n si steminde tek bi r ce-
za sz konusudur. O da iten ikarmadir. Iten i-
karma cezasiz di si pl inde igreni rehabi l i te etme
abal arinda umutl arin bi tti gi anl amina gel i r. Ceza-
siz di si pl i n bu noktaya gel i nceye kadar yapici yn-
de el inden gel en tm ugrai veri r. Ancak, her za-
man herkesi i steni l en soruml ul uk dzeyi ne ikar-
mak mmkn ol maz. Bazi i nsanl ar kural l ara uy-
mamakta israr ederl er. Ite o zaman iten ikarma
sz konusu ol ur. Cezasiz di si pl i ni n pozi ti f yakla-
imi bu noktada kendini gsteri r. Sistem hi kim-
seyi iten ikarmaz. Son aamaya kadar bu karar i
grenin kendisine birakiIir. Sistemin en arpici ze-
l igi iten ikarma kararinin al inmasi dahi l tm
aamal arda yneti mi n i greni n karisinda degi l
yaninda ol masidir (Geyl an 2, 1990:145).
Igren Danimanligi
Cezanin sz konusu olmadigi bir i gren disi pl i-
ni nde ortaya ikan sorunl arin zm yneti ci i l e
igren arasinda yapici bi r i l etii m kurul arak ger-
ekl eti ri l ecekti r. alianl ari i stenmeyen davrani-
larinin dzelti lmesi byk lde i gren dani-
manliginin yneticiler taraf indan gerektigi gibi ye-
rine geti ri l mesi ne bagIidir. Bu konuda yapil acak
hatal ar cezasiz di si pl i n si stemi ni n baarisini dog-
rudan etki l er.
Igren danimanligi sadece cezasiz di si pl in tara-
findan kul lanil an bi r tekni k olarak al gil anmamal i-
dir. Olumlu disipl in sisteminde de bu tekni gin kul-
l anil masi gereki r (Geyl an 2, 1990:255). Ne var ki
yneti cil er genel de gerek bi r probl em ikmaksizin
danimanlik yapmaktan kainmaktadirl ar. Hal buki
dzenl i ol arak yapil an danimanligin igren mo-
ti vasyonu zeri nde ok byk faydal ari bul un-
maktadir. Danimanlik yneticiye, i grenle ilgi-
l endigi ni ona saygi duydugunu gsterme firsati
vermesi ne ragmen ( Evrered ,1989:138) ogunl ukl a
olumlu disi plin sisteminin son aamalarinda -
genel l ikl e demesi z gei ci iten uzakl alirma esna-
sinda- gndeme gel i r. Bazen byle bi r ugraa gerek
bi le duyulmaz.
Cezasiz di si pl i nde danimanligin kul lanimi daha
kural ihlali olmadan balar ve sistemin btn aa-
malarinda (iten ikarma dahi l ) tm etkinl i gi i le
kul laniIir (Geylan2, 1992:155).
Nedi r?
Danimanlik igren i le genel l ikle duygusal ierikl i
probl emini zmesi nde ona yardimci ol mak mak-
sadiyl a yapil an grmedi r. Danimanl igin amaci
igreni n ii ni daha i yi yapmasini sagl amak mev-
cut durumu gstermek, iler ki gel i meler iin plan
yapmak ast st bi reysel i li ki lerini glendir-
mek,kizginlik ve geri l imi ortadan kal dirmak ve i
grenin ruhsal sagIigini gel itirmekt ir (Yoder,
1969:429).
Danimanin ve danian arasindaki duygu ve fi ki r-
lerin degiimi diger bir deyile bir eit haberle-
medi r. Igrene probl eml erini zmede yardimci
ol dugu i i n, rgt performansini da yksel tecekti r.
nk igren daha ibi rl i ki ol acak, kii sel prob-
l emleri hakkinda daha az endi e duyacak ve gel i-
me gsterecekti r. Danimanlik ayni zamanda rg-
tn daha i nsancil ve al ianl arin sorunl arina daha
saygiIi ol masina yardimci ol acaktir.
Danimanlik herkes tarafindan uygulanabi l i r. r-
negi n hem personel danimanligi konusunda uz-
man bir kii hem de bu konu da egitim grmemi
bi r yneti ci igren danimanl igi yapabi l i r. Hatta
igrenl eri n arkadal ari bi l e danimanl ik sagl aya-
bili rler.
Danimanlik i greni n probl eml eri hakkinda z-
grce konuabi l mesi ne i mkan verdigi i i n faydal i-
dir. Igrenin i performansini etki leyen mesleki ve
ki isel problemlerini kapsar. Danimanl ik sonucu
igrenin i tatmini beli rgin bi r eki lde gel ime
gsterir(Davi s, 1989: 493).
Ihti ya Var mi?
Danimanlik i hti yaci stresi de i i ne al an ok sayida
i gren probl eminden kaynakl anir. Bu probl emi n
zmnde igren, danimanl igin sagl adigi anl a-
yi ve yardimdan faydal anir. rnegi n igren
terfi ni n geti rdigi soruml ul ukl ari al makta tereddt
edebi l i r yada i l e i l gi l i hususl arda kararsiz ol abi l i r.
Bu gi bi duruml arda danimanl ik i hti yaci ortaya i-
kar.
Danimanlik ihti yaci gerekt iren problemlerin b-
yk kisminin duygusal bi r yn vardir. Duygul ar
hayatin bi r parasi ve i nsani insan yapan zel l i kti r.
Diger taraftan duygul ar kontrol den ikarak al ian-
l arin kendi l eri ni n ve i l etmeni n ikarl arina zarar
verecek davranil arinda bul unmal arina sebep ol a-
bi l i r. Igrenl er onl ara ok byk grnen nemsi z
bi r ol ay i i n il eri ni birakabi l i r yada al ima grup-
larinin moral ini drebi li rler. Yneticiler
igrenle etkin bir eki lde al iabi lmek ii n, onlarin
ruhsal sagIiklarini korumalarini ve iletii mi srekl i
kil malarini i sterl er. Bu da ancak etki n danimanlik
i l e mmkn ol acaktir ( Davi s, 1989: 494).
Daniman Neler Yapar?
Danimanligin genel amaci al imal arin z gven,
anl ayi, kontrol , etki n al ima kabi l i yetl eri ni engel -
l eyebi l ecek probl eml eri bel i rl emek ve zmnde
yardimci ol maktir.
Danimanligin amacini gerekl eti rmek i i n aagi-
da beli rti l en ilevlerden bir veya bi r kainin yerine
getirilmesi gerekir.
t Danimanl ik ogunl ukl a gt verme il evi
ol arak grl r. Hal buki gt danimanligin yeri ne
getirdigi ilevlerden yalnizca bi r tanesi dir. gt
verme ilevinde daniman ncelikle i grenin
duygusal sorunl ari hakkinda bi r yargiya varir ve i
greni n uymasi gereken bi r eyl em programi i zer.
Asil zorl uk buradadir. nk bi r kii nin tm kar-
maik duygul arini net bi r eki l de taniml amadan
ona sorununu nasil zecegi ni anl atmak hemen
hemen imkansizdir. gt verme ilevi danian ki-
i de aagiIik duygusu ve danimana duygusal ba-
giml iIikl a sonulanabil i r.
Sakincal arina ragmen igrenl eri n bekl enti leri y-
neti cil eri nde bu konuda ki egi l i ml eri sebebi yl e da-
nimanlik sreci nde her zaman gt verme vardir.
Gven Verme Danimanlik igreni mevcut sorun-
larin stesinden gel ebi l mesi iin cesaretl endi rmek
ya da uygun davranil arda bul undukl arini, gel i-
me kaydetti kl erini bel i rtmek sureti yl e gven sag-
l ar. ok i yi i yapiyorsun , Dert etme, her ey
yol una gi recekti r gi bi ifadel er gven maksadiyl a
daniman tarafindan kull anil abi l i r.
Gven verme faal iyeti ndeki probl em danianin i-
levi kabul etmemesidi r. al ianlar yneticilerin
problemi n zl p zl meyecegi ni bi l medi kleri -
ni n, sadece morali n yksel tmek i i n tel ki nde bu-
l undukl arinin farkindadirl ar. Hatta gven yeni len-
se bile tekrar problemle karilaliginda etkisini yit i-
rir.
Bununl a bi rl i kte bazi duruml arda gven i l evi ni
kullanmak oluml u sonular verebil ir.
l eti i m Danimanlik rgt ii ndeki i ft ynl ha-
berlemeni n gel imesi ne katkida bul unur. Dani-
manlik sayesi nde igren sorun ve dncel eri ni
st kademelere i letme firsat i bulur. Bi r ok kiinin
syledi gi gibi st ynetim hiyerarik kademenin en
altinda yer alan i grenin neler hissettigi nden ha-
berdar degi ldir. Daniman isimleri gizl i tutarak
duygu ve dncel eri grupl amak sureti yl e yne-
ti me aktarabi l i r. Burada danimanin en neml i g-
revi il etme pol i ti kal arindan kaynakl anan sorunl ari
tespit ederek bunu st ynetime iletmektir. Dani-
man buna ek olarak, irket pol itika ve yntemlerine
i likin duygusal sorunl ari igrenle grrken
onun anl ayacagi bi i mde yorumlayarak aagi dog-
ru iletiiminde gereklemesini saglar ( Davis,
1989:496).
Duygusal Geri l i mi Gi derme Duygusal geri l i mi
giderme tm danimanl ik faaliyetlerinin nemli bi r
unsurunu ol uturur. Insanlar problemlerinden
kaynakl anan duygusal geri l i ml eri ni firsat bulduk-
larinda bi ri l erine aktarma egi l i mindedirl er. Soru-
nun dia vurul masi i greni n rahatl amasini sagl a-
yacaktir. Her ne kadar igreni n zeri nden duy-
gusal geril imin kaldirilmasi mevcut sorunun -
zmlendigi anl amina gel meyecekse de onun sorun
hakkinda ok daha tutarl i dnmesi ni sagl ayacak-
lir. Bazi durumlarda duygusal geri l i mi gi derme tek
baina personel i n sorunl arindan kurtulmasini sag-
l ayarak tam bi r baari sagl ayabi l i r.
Dnceyi Aydnl atma Dnceyi aydinl atma,
duygusal geri l imi giderme i levinin dogal bir so-
nucu ol arak da grl se, yal niz egi ti m grm bi r
daniman tarafindan tam anl amiyl a uygulanabi l i r.
Dnceyi aydinl atma i i n daniman sadece aik-
l ayici sorul ar sorar ve daniana neyi n dogru ol du-
gunu syl emekten kainir. Sorunu bi r bakasi i l e
tartima ol anagi bul an i gren, sagIikl i dnme-
si ni engel l eyen hususl ar bi rer bi rer ortadan kal ktigi
i i n daha rasyonel dnmeye bal ar. Dnce ay-
dinl anmasi konuma sirasinda gerekleebi lecegi
gi bi , daha sonra igreni n yaptigi degerl endi rmel er
sonucunda gerekl eebi l i r (Davi s, 1989:497).
Daniman Bunl ari Nasil Yapar?
Danimanin, igreni ynl endi rme derecesi ne gre
danimanligin trleri beli rlenir. Birincisinde
igrene probl emi nasil zecegi dogrudan gsteri -
l ir. Ikincisinde igrenin sorununu kendisinin
zmesi sagl anir. Bi ri nci yntemde dogrudan bi r
ynl endi rme sz konusu i ken, i ki nci yntemde
byl e bi r ynl endi rme yapil mamilir. Bu i ki airi
ucun arasinda da ibi rl i ki danimanl ik yer almak-
tadir ( Werther, 1988:498).
Ynl endi ri ci Danmanl k Ynlendirici daniman-
Iik i grenin sorununu dinlenme, i gren ile ne
yapil masi gerektigi ne karar verme, ona ne yapaca-
gini anlatma ve geregi gibi yapmasi iin tevik et-
me sreci di r. Ynlendirici danimanl igin genell ikle
kullanil digi i lev gt vermedir. Bunun yaninda
gven verme, iletiim, duygusal geril imi giderme
ve ok az l de dnceyi aydinl atma i l evl eri n-
de kul laniIir. gt verme ilemi nin her zaman etki-
l i oldugu sylenemez.
Danimanl ar dahi l olmak zere insanl arin ogu
ok kol ay ol dugu ii n gt vermekten hol anir. Fa-
kat bu tutum etkil imidir? Daniman igrenin
probleml eri ni gerekten anl ami midir? Daniman
dogru yargiya varmak i i n gerekl i bi l gi ve tecrbe-
ye sahi p mi di r? Hatta karar dogru ol sa bi l e i gren
bunu uygul ayacak midir? Bu sorul arin cevaplari
genelde Hayir oldugu iin ynlendirici dani-
manlik sinirl i bir baariya sahi ptir.
Btn bu eksi k ynl erine ragmen eger probl em
yalnizca teknik ve i ile i lgi l i ise ynlendirici da-
niman probleme bi r l de zm geti rebil i r
(Frunzi , 1991:302). Ayrica daniman i yi bi r dinl eyi -
ci ise, igrenin duygusal geri l imini sinirl i da olsa
aktarabi l ecekti r. Bu duygusal rahatl amaya ek ol a-
rak yneticinin vermi oldugu fikirler igrenin
dncesi ni aydinl atmasina yardimci ol acaktir.
Ynl endi ri ci Ol mayan Danmanl k Ynlendirici
olmayan danimanlik igrenlerin sorunlarini aik-
l amasi, onl ari kavramasi ve uygun zm yol lari
beli rl eyebi lmesi i i n ustaca dinleme ve cesaretlen-
di rme il emi di r. Danimadan ok danian zeri nde
yogunl air. Iyi bi r eki l de uygul andiginda duygu-
sal geri l i mi gi derme ve onu taki p eden dnce
aydinlatmasi ilevleri ynlendirici danimanliga
oranl a ok daha sagIikl i ol arak yeri ne geti ri l i r. Yn-
l endi ri ci ol mayan danimanl igin en byk stn-
l g personel in sorununa zm bul masini sagl a-
yarak onun i yi lemesi ni sagl ayabi lmesi di r. Bunun-
l a bi rl i kte uzmanl ik i steyen konudur. Uygul anmasi
iin beli rl i tekniklerin bil inmesi gerekir (Werther,
1988:432).
bi rl i ki Danmanl k Ynl endi ri ci ol mayan da-
nimanligin uzmanl ik gerekti rmesi ve pahal i olma-
si sebebiyle ynetici ler tarafindan kul lanimi sinirli-
dir. Ynl endi ri ci danimanl ik i se modern bagimsiz
i grenl er tarafindan kabul edi l mez. Bu nedenl e i-
letmeler her iki ucun ortasindaki i birl i ki dani-
manligi beni msemek durumundadir.
Ibirl iki danimanl ik igrenin probleminin -
zmne yardimci ol acak fi ki rl eri n kariIikl i al ive-
rii ni sagl ayan daniman-danian i l iki si di r. Soru-
nun zmnde ne yneti ci ne de i gren merkez
konumundadir. Yneti ci ve i gren farkl i bi lgi ve-
ya deger yargil arini btnleti rerek ortak bi r -
zme varirl ar. Bu yzden di ger iki danimanlik
trnn avantajlarini bnyesi nde toplayan bi r an-
lama nitel igindedir.
Ibi rl i ki danimanlik ynl endi ri ci ol mayan da-
nimanligin di nl enme tekni kl eri kul l anil arak ba-
l ar, fakat grme i l erl edi ke daniman ynl endi ri -
ci olmayan danimanl iktaki ne oranl a daha akti f bi r
di nleyi ci rol n oynar. Igreni n sorununa farkl i
bi r aidan bakmasina yardimci ol ur. Genel de i bi r-
l i ki danimanl ik gven verme, i letii m, duygusal
geri l imi gi derme ve dnceyi aydinl atma ilevl e-
rini yeri ne geti ri r (Davi s, 1989:501).
Cezasiz Di si pli n Uygul amasi
Cezasiz disi plin sisteminin olduka yeni bir uygu-
lama olmasi, sistemin tm ayrintilarinin pratige
dnk bi r bi i mde ortaya konmasini zorunl u kil-
maktadir. Yeni bir kavramin teori k bazda el e alin-
masi kavrami genel hatl ariyl a tanitmakta, ancak
si stemi n uygul anabi l i rl igi konusunda tereddde
sebep ol abi lmektedi r. Byl e bi r endieden hareket-
le, ilgi l ilere cesaret vermesi aisindan, cezasiz di-
si pl i n sreci ncel ikl e teori k bazda aikl anacak,
daha sonra da, el e al inacak bi r rnek ol ayl a sz ko-
nusu aikl amal ara uygul anabi l i rl i k kazandiril acak-
lir (Geyl an 2, 1990:166-179).
Cezasiz disipl in sisteminde bir kural ihl al i grl-
dkten sonra ortaya ikan i stenmeyen davranii
dzel tebi l mek ii n aamali bi r sre uygul anir.
Bu blmde bu sre ayrintiIi ol arak i ncel enecekti r.
Bi ri nci Aama
ayet i gren bi r kural ihl al i nde bul unmusa, bu
davraniin dzelti lmesi i le i lgi li olarak sistemin bi-
rinci aamasi uygul anir. Bu aamada igren ve
yneti ci bi r araya gel erek sorunu bi rl i kte el e al irl ar.
Birinci grme u sreci izler:
Igrenin i lk amiri olan ynetici kural ihl al i ile
i l gi l i gerekl eri ortaya koyar ve sorunun ne ol -
dugunu taniml ar,
Ynetici, byle bi r sorunun varl igina i grenin
katiIip katil madigini greni r.
ayet igrenlerden nemli bir itiraz geli rse,
aralirma yapmak ii n grme ertel eni r.
Iti raz i ncel eni r, i hl al dogru i se, sonuta igren,
zerine den soruml ul ugu yeri ne geti rme ko-
nusunda baarisiz ol dugunu kabul leni r.
Ynetici, igrene bu ihlalin iletmeyi nasil etki-
l eyecegi konusunda aikl amal arda bul unur. Ta-
raflar bu konuda da mutabik kal irl ar.
Buraya kadar ol an grme mmkn ol dugunca
kisa ol mal idir. nk, di kkat edi l i rse, bu noktaya
kadar ele al inan gemiti r. Yakl aim negati f zel l i k-
l er tair. Oysa danimanl igin amaci ol uml u duygu-
lar gelitiri lerek yapici bi r sonuca ulamaktir.
Sorun ve sonulari zeri nde tarafl ar mutabik kal -
diktan sonra grme asil amacina dogru gel ii r.
Bi r zm gel iti rebi l mek ii n paral ara ayriIir ve
mzakere edi l ir.
Birl ikte soruna bir zm bulunur ve bu zmn
gerekleti ri l ebi lmesi i i n gereken uygun sre ko-
nusunda anl amaya variIir.
Grmeden el de edi len sonu i greni n dosyasina
not ol arak geer ve bi r kopyasi i grene veri li r.
Ancak, bu not si ci li ne kayit ol arak dlmemel idi r.
Grmeden sonra yneticinin grevi igrene her
konuda yardimci ol mak ve onu i zl emekti r. Bul u-
nan zmn belirl enen sre iinde gerekleti ri l -
mesi ii n ynetici srekl i igrenl e i lgi leni r. Igren
sorununun zmnde tek baina ol madigini an-
l ar. ayet bi ri nci aamada zm sagl anirsa, yani
i stenmeyen davrani dzel i rse, yneti ci igreni n
dosyasina gerekl i kayitl ari der ve gsterdigi ba-
aridan dolayi igreni kutlar.
Iki nci Aama
Bi ri nci aamadan bi r sonu al inamazsa, yani
igren kural i hl al i ni tekrarl ayacak ol ursa, i kinci
aamaya gei l i r. Bu durumda ortada zmlen-
memi bi r sorun var demekti r. Iki nci aamada y-
neti ci ve i gren tekrar bi r araya gel erek bi rinci
aamada bul unan zmn neden ie yaramadigi-
ni tartiirlar ve yeni bir zm geli ti rirl er. Ikinci
grmede u sre i zleni r.
Ynetici kural ihlal inin 2. kez i lendigini gste-
ren gerekl eri ortaya koyar ve sorunu taniml ar.
Igren ve ynetici kural in ikinci kez ihlal edil-
digi grnde mutabik kalirl ar. Igren kural i
2. kez i hl al etmekl e zerine der soruml ul ugu
yerine geti rmekte baarisiz ol dugunu kabul
eder.
Yneti ci ve i gren bi ri nci aamada bul dukl ari
zmn neden ie yaramadigini aralirirl ar ve
zm engel leyen nedenleri beli rlerl er.
Tarafl ar sz konusu engel leri ortadan kal diran
yeni bi r zmde anl airl ar ve zmn ger-
ekl emesi i in bi r sre saptarl ar.
Ikinci aamada bul unan zm bi rinci aamadan
farkl i ol arak yaziya dkl r ve igrene i mzal atti-
riIir. Bunun amaci igrenin iinde kalabi l mesi iin
zeri ne den sorumlul ukl ari yeri ne geti rmesi ge-
rektiginin bi lincine varmasini saglamaktir.
Istenmeyen davrani i kinci aamanin sonunda d-
zel ecek ol ursa, bi ri nci aamanin sonunda ol dugu
gi bi igren yneti ci tarafindan tebri k edi l i r ve
bekl enen davraniin devami konusunda tevi k edi-
lir.
Karar Aamasi
Istenmeyen davrani, i kinci aamanin sonunda da
dzelti lmemise, igrenin iletmede al imak is-
teyip istemedi gi konusunda bir karar vermesi iste-
ni r. Yneti m bu aamaya kadar igrene el i nden
gel en yardimi yapmi ancak bi r sonu alamamilir.
O hal de yapil masi gereken igreni n il etmede a-
Iimak isteyip istemedi ginin anlailmasidir. Bu ne-
denl e igreni n kararina ba vurul ur. Cezasiz di -
si pl i nde karar verme sreci i ki aamada gerekl e-
tiril ir.
Karar ncesi Igrenden bi r karara varmasini i s-
temek amaciyl a 3 nc bi r grme yapiIir. Bu g-
rme ynetici, igren ve personel mdrnn i -
ti raki i l e yapiIir. Tarafl ar di ger iki aamada ortaya
konan ancak baariIi ol amayan zml eri gzden
geirirler.
Bunu yaparken igren kesi nl i kle sul anmaz. Or-
tada zmlenemeyen bi r sorun vardir ve sorunun
zml enmesi gerekmektedi r. Bu noktada yneti m
ol aya yl e yaklair. nceki aamal arda kararl ar
igren i l e bi rl ikte al inmi ancak zme ul ail a-
mamilir. Igren kural lara uyma soruml ul ugunun
bi l inci nde ol duguna gre mevcut sorunun zm-
lenmemesinin iki temel nedeni olabi l ir: Birincisi,
igren soruml ul ukl arini yeri ne geti rme konusun-
da isteksizdir. Ikincisi, igren soruml ul uklarini
yerine geti rebi l me yetenegine sahi p degi l di r. Her
i ki durumda da igreni n bi r karara varmasi bek-
lenir. I grenin, o iletmede aliabilmesi iin so-
rumlul uklarini yerine getirmesi, yani kural lara
uymasi arttir. Bunun i stisnasi dnl emez. O
hal de yapil acak ol an i greni n il etmede alimak
i steyi p i stemedigi ne karar vermesi di r. Bi r baka i -
l etmeye gi tmesi bel ki de onun i in daha i yi ol acak-
lir.
Ancak bu karar igrene ai tti r. Igren i l etme de
kal maya karar veri rse soruml ul ukl arini yerine ge-
ti rmek zorunda kal acaktir. Aksi hal de grevi ne son
verilecekt ir.
Ynetimin bu dncesi aik ve net bir biimde
igrene grme aninda aktariIir ve kendi si ne ka-
rar vermesi iin bir gnlk cretl i izin veri l ir.
Cezalandirici disi plin sistemini savunanlar taraf in-
dan igrene verilen bu bir gnl k cretl i i zin o-
gunl ukl a eletiri konusu olur. Onlara gre byle bir
davrani ol umsuz davranil arindan tr igreni
dl l endi rmek anl amina gel i r. Oysa bu igrene en
az bi r hafta demesi z geici iten uzaklalirma ce-
zasi veri lmel idir.
Acaba cezasiz di si pl in igrene karar vermesi i i n
bi r gnl k cretl i i zi n verirken neyi amal amakta-
dir? nemli olan budur. Cezasiz disipl in sisteminin
amaci i greni kaybetmek degi l , kazanmaktir. Ce-
zasiz di si pl i n bu amal a i grene soruml ul uk yk-
ler ve onun kendi kendini disipl ine etmesini sag-
lar.
Cezasiz disipl in igrene karar vermesi iin bi r
gn i zi n veri rken igrene yapil an bi r gnl k
demeni n onu tamamen yi ti rmekten ok daha az
mal i yetl i ol dugunu dnr. Gerekten, bi r
igreni yit irmek demek yeni bir i gren bulmak
ve semek anl amina gel ecekti r. Bu da neml i bi r
mal i yet unsurudur. Il etme ol arak igreni kari-
miza al maktansa ona bi r gnl k cretl i i zi n vere-
rek hayati bi r karar al masina yardimci ol mak yne-
timin iyi niyetinin gstergesi olacakt ir. Iletme bu
aamada bi r gnl k creti n mal i yeti ne katl anir-
ken igreni n sayginligini kazanmakta ve al acagi
en son karara kadar onun yaninda ol dugunu vur-
gul amaktadir. Bir gnl k cretl i izi n tamamen po-
zitif dnceler zerine kurulmutur
Karar Sonras Igren bir gnlk izinden sonra i -
l etmeye dndgnde bi r karara varmi ol acaktir.
ayet igren il etmeden ayril mama karari al misa,
tm sorumlul uklarini yerine getirmeyi taahht
edi yor demekti r. Bu durumda yneti ci ve igren
tekrar bi r araya gel erek nceki zml erin neden
ie yaramadigi aralirirl ar ve nceki zmden
farkl i yeni bi r zm zeri nde anl airl ar.
Bul unan yeni zm yaziya dkl r. Igren, y-
netimin kendisinden bekledi gi tm ykmll kleri
yerine geti recegini, bunun son ansi oldugunu, aksi
hal de ii nden atil acagini kabul eder ve bel geyi i m-
zal ar.
Yneti mi n bu aamada grevi igreni i zl emek ve
ona cesaret vermek ol acaktir. Yneti mi n bu nokta-
da igrene yardimi ol duka sinirl idir. nk, n-
ceki aamalarda yneti min akti f katiIimi i l e bul u-
nan btn zml er baarisiz ol mutur. Ul ail an
bu son noktada igren kendi kii sel sorunl arini
kendi zmek durumundadir. Yneti ci igrene
sadece cesaret verecek ve i zleyecekti r.
Sonuta, igrenin i stenmeyen davranii yine d-
zelmez ise igrenin iine son verilecektir. Byle bi r
durumda igrenin istifasini vermesi tercih edi l ir.
Aksi halde iletme igrenin iine son veri r.
rnek zeri nde Incel eyel i m
Bu bl mde aikl anan rnek ol ay cezasiz di si pl i n
si stemi ni n aikl anan srece uygun ol arak prati kte
nasil al iligini ortaya koyacaktir. Cezasiz di si pl i n
sisteminin somut bir rnekte sunulmasi sistemin
karanl ikta kal an ynl eri ni n aikl anmasinda son de-
rece yararli ol acaktir.
Bi ri nci Aama
Dosya Kayit : Birinci grme
Muhatap : Al i al ikan
Su : Airi ie gelmeme
16 Ekim 1995 Ben Al i al ikan i le mevcut sorun
hakkinda bi ri nci grmeyi yaptim.
OLAY: Al i alikan 1 Agustos - 13 Eki m tari hl eri
arasinda topl am 6 kez ie i zinsi z gel meme veya i e
ge gelme kural ini ihlal etti. Sz konusu ihlal lerin
ayrintiIi dkm yl edi r:
1 Agustos, 30 daki ka ge kal ma; 16 Agustos, ie
gel meme; 10 Eyl l, ie gel meme; 21 Eyl l , ie gel -
meme; 6 Eki m, 20 dakika geci kme ve 13 Eki m, i e
gelmeme.
AIKLAMA: Al i al ikan 4 kez tekrarl adigi ie
gel meme ihl al i ne gereke ol arak hastal igini gster-
di . Sz konusu gnl erde soguk al ginl igindan evde
yattigini i l eri srd. Al i al ikan ie i ki kez ge
gel mesine neden ol arak da, biri nde, otobs ka-
irmasini, digerinde ise, o gnn sabahi iyerinde
Vel i Dnmez i le tartimasini gereke gsterdi . Vel i
Dnmez ile yapt igi tartima-iyerinde olmasina
ragmen- onun 20 dakika i e ge bal amasina neden
olmutu.
ZM: Ali alikan ve ben, bir i grenin tam
saati nde ve dzenl i ol arak i i nin bainda bul unma-
sinin igrenin soruml ulugunun bi r parasi oldugu
konusunda anl alik. Al i al ikan sz konusu ihl al -
l erde bul unarak zeri ne den soruml ul ugu yeri ne
getirmedi gini, bu ihlallerin airi i yk nedeniyle
il etmeyi g durumda biraktigini kabul etti . Al i
alikan ve ben iletmenin ie gel meme konusun-
da izl edigi pol i ti kayi bi rl i kte gzden gei rdi k. Ku-
ral l ar Al i al ikan in ayda sadece bi r kez ie ge
gelme veya ie gel memesine izi n veriyordu. Al i a-
Iikan, sonu ol arak sabah tam 9da ii ni n bainda
ol acagini taahht etti . Ayrica iyeri nde bul unmasi-
nin ie zamaninda gel mi ol dugu anl amina gel me-
yecegi ni kabul etti .(Ahmet Can-Yneti ci)
Bu grmeden sonra yneti ci Ahmet Can, Al i a-
Iikani srekl i izledi onun sz konusu ihl al leri tek-
rarlamamasi iin gerekl i i lgiyi ve destegi gsterdi.
Ancak Al i al ikan ie gel meme i hl al l eri ni tekrar-
ladi.
Iki nci Aama
Dosya Kayit: Ikinci Grme
Muhatap: Al i al ikan
Su: Airi ie gelmeme
15 Ocak 1996, Ben Al i al ikan i l e mevcut sorun
hakkinda i ki nci grmeyi yaptim.
OLAY : Al i alikan i le 16 Eki m 1995 tari hi nde
yaptigim grmeden bu yana kez i e i zinsi z
gelmeme ve bi r kez ie ge gelme ol mak zere top-
l am drt kez kural i hl al leri ni tekrarl adi. Sz konu-
su ihlal lerin ayrintiIi dkm yledir.
10 Kasim, i e gel meme; 15 Aralik, ie gel meme; 5
Ocak , 25 daki ka gecikme ve 15 Ocak, ie gel meme.
AIKLAMA: Al i alikan 10 Kasim ve 15 Ocak ta
ie gel memesi ne gereke ol arak hastaligini i l eri
srd. Sz konusu gnlerde soguk aldigi iin ie
gel ememiti . 15 Aral ik ta ie gel memeni n nedeni ,
karisinin hasta olmasi idi. Al i alikan o gn evde
kal ip bebege baktigini i l eri srd. Ayrica 5 Ocak ta
ie ge kal masina neden ol arak da, otobs kair-
masini gsterdi . Daha sonra yaptigi aikl amal ar bu
gerekel eri hakl i ikaracak ni tel ikte degi ldi .
ZM: Ali alikan ve ben, kendisinin sagIik
konusunda sorunl ari ol dugu ve bu soruna zm
geti rmesi gerektigi konusunda anl alik. Ben, ken-
di si ne sagIigini korumasi i i n i rket doktoruna
gitmesi gerektigini, ayet bunu isterse, kendisi iin
doktordan randevu al abi lecegi ni bi l di rdi m. O da
bu nerimi kabul etti. Ayrica Al i al ikan ile kari-
sinin tekrar hastalanmasi hal i nde bebegi n bakimi
konusunda bi r zm gel iti rdi k. Kendi si byl e bi r
ol ayin tekrari hal inde annesi ni agirabi l ecegi ni sy-
l edi . Ben, ayet annesi bunu kabul etmez ise, ken-
di si ne baka bi r zm bul ma konusunda yardimci
olabi lecegimi bi ldirdim. Ali al ikan sabahlari oto-
bs kairmamak i i n de bundan byl e yarim saat
daha erken kal kacagini taahht etti . (Ahmet Can-
ynetici) Ami ri m i l e bi rl i kte yukarida kararl alir-
digim zm kabul edi yorum. Ii me zamaninda
ve dzenli bir biimde gi di p gelmenin benim so-
ruml ul ugum ol dugunu bi l i yorum. Bu gnden ba-
l ayarak 1 Agustos 1990 tari hi ne kadar en ok 3 kez
sz konusu kural lari i hl al edersem iten ikaril aca-
gimin bi l i nci ndeyi m( Al i al ikan-i gren)
Bu noktadan sonra yneti ci Ahmet Can, Al i al i-
kani srekl i izler ve konu ile i lgil i gel i meleri kayit
eder.
DOSYA KAYIT : 22 Ocak 1996
KONU: Al i alikanin airi ie gelmeme sorunu
taki p.
15 Ocak 1996 tari hinde Al i alikan i l e yaptigim
grmeden bu yana meydana gel en gel imel er
yl edi r.
18 Ocak da Al i al ikan il etmeni n doktoruna ikti.
Doktor ona sagIiginin i yi oldugunu ancak sagIikl i
kal abi l mesi i i n, uykul arina di kkat etmesi ni ve vi -
tami n almasini nerdi . Kendisi, bu neri l ere aynen
uyacagini syl edi . Ayrica, Al i al ikan annesi yle
de grt. Annesi bir hastalik hal i nde bebege ba-
kamayacagini bi l di rdi . Bunun zeri ne ben kendi -
sinden bir daha byle bi r durumla karil airsa me-
sai bal amadan nce bana haber vermesi ni istedi m.
Bu gel imeden sonra Ahmet Canin destegi ne rag-
men Ali alikan in i e gelmeme ihlal leri devam
etti.
Karar Aamasi
Karar ncesi
Dosya Kayit: 24 Mart 1996
Muhatap: Al i al ikan
Su: Airi ie gelmeme
OLAY: Al i alikan 16 ubat ve 21 Mart da i zi nsi z
ol arak ie gel medi. Bu i hl al l eri ne gereke ol arak
hasta ol dugunu gsterdi . Al i al ikan sz konusu
gnlerde soguk aldigini i leri srd.
ZM: Ben, personel mdr ve Al i alikan
bi r araya gel di k. Bundan nce yapil an grmel er-
de bul unan ortak zmlerin ie yaramamasi ne-
deni i le ben Al i alikana unlari syledim: G-
rl yor ki bu gne kadar bul dugumuz zml er
ie yaramadi. Sen ie gelmeme kural ini srekl i ihlal
etti n. Ben, seni n burada al imak i steyi p i stemedi -
gi n konusunda ci ddi endiel ere sahi bi m. Burada
bi r karar vermek durumundayiz. Ben, seni n yarin
ie gel memeni i sti yorum. Ancak bu bi r gnl k i zi -
ni n creti denecekti r. Bu konuda endien ol masin.
Yarin bu i letmede al imak isteyip istemedi gin
konusunda bi r gzel dn. Ertesi gn ie gel di -
gi nde senden cevap i steyecegi m. ayet kararin ay-
rilma ynnde ol ursa bu ii senin iin en uygun bi-
i mde hall edecegi m. Ama, kal maya karar verirsen ,
ie zamaninda gelme ve tm soruml ul ukl arini ye-
rine geti rmek konusunda bi ze kesi n bi r sz verme-
l i sin. Aksi hal de seni iten atmak zorunda kal aca-
giz.7 aydan daha az bi r srede 12 ie gel meme i hla-
l i kesi nl i kl e kabul edi l emez. (Ahmet Can- yneti ci)
Karar Sonras
Al i al ikan bir gnlk izin sonrasi iletmeye
dndgnde iletmede kalmak istedigini bildirdi.
Bunun zeri ne Al i al ikana u belge i mzal attiril -
di.
KARAR VE ONAY: Ben il etmede kal maya karar
verdi m. Ancak, ii me devam edebi lmem i i n tm
soruml uluklarimi yerine getirmem gerekti gini bi-
l i yorum. Il etmede kal abi lmem i i n 1 Agustos 1996
tarihine kadar ie gelmeme kural ini ihlal etmemem
gerekiyor. Sz konusu tarihten sonra da, bel irl i
sinirlar iinde kalmak artiyla, ie
gelmeme kural ini ihlal etmemeliyim. Aksi halde
iime son vermi olacagim. Ben Ali
al ikan bundan byl e soruml ul ukl arimi yeri ne
geti recegime ve iletme doktorunun tavsiyeleri ne
uyacagima sz veri yorum. (Al i al ikan).
Cezasiz Di si pl i n Si stemi ne Gei
Yeni di si pl i n yakl aiminin kabul , organi zasyonu,
cezasiz di si pl i n metodunu, diger tm i nsan kay-
nakl ari programl ari i l e btnl eti recek i nsan kay-
naklari sitemi gelitirmeye yneltir.
Cezasiz di si pl i n uygul amasi tm organi zasyonu
etki leyecegi i in, kapsamli ci ddi bi r yaklaimin gs-
teri lmesi ok nemlidi r. Resmi politikalar ve genel
gnl k il er tekrar gzden gei ri l mel i ve di kkate
al inmal idir. Soruml u yneti ci l eri n yeni yaklaim;
arkasindaki inan si stemi ve cezasiz di si pl i n konu-
sundaki tartimal ari sonul andiracak metotl ar ko-
nusunda egiti lmeleri gerekir. Bu egitimle ynetici-
lere, degiim ve yeni iletme hedefl eri konusunda
mutabakatl arini sagl ayacak ynteml er greti l mel i -
dir.
Sistemi gelitirmek ii n bir ok rgt, degiik grev
ve mevkilerdeki yneticilerden oluan bir takimi
grevlendirmitir. Takimin ii bazi sorulara ve so-
runl ara zm geti rerek degii mi ynetmekti r. r-
negin: Personel blm ve yneti ci leri n si stemdeki
rol ne ol acak? Hangi dzeydeki igrenl ere si stem
uygulanacak? Farkl i probl em ve i hl al l eri n derecesi
nasil saptanacak? Ayni ahis i l e i lgi l i farkl i prob-
l emler nasil el e al inacak? Si stemi n her basamaginin
uygulanmasinda bi rinci kademe yneti ci l erin rol
ne ol acak? Igrenl er nasil egi ti lecek?
Bu sorularin cevaplari benzer sistemleri kendilerine
adapte eden organi zasyonl arda aransa da temel
bazi ynteml er diinda hi bi r sonuca ul ail amaz.
Uygun ve kull anilabi l ir pol iti kalar geli tirebi lmek
iin mutlaka her rgt, tarihi gel i imi ve kltr i le
ele al inmal idir.
Si stemi n uygul anmasinda tm yneti ci l er egi ti l di k-
ten ve st yneti m pol iti kal ari resmi ol arak onayl a-
lil diktan sonra degii m tm al ianl ara i l eti l i r. Bu
i letim tm rgt yelerinin katildigi sistemin anah-
tar noktalarinin ve uygulamalarinin, degiim se-
beplerini n ve programin arkasindaki mantigin
aikl andigi topl antil ari kapsar. Buna ek ol arak y-
neti cil er, yal niz kendi bl mndeki al ianl arl a
yeni sistemi n, al imal ara nasil uygul anacagini, es-
ki si steme gre sagl ayacagi faydal ari i eren bi l gi ler
verilmel i, i grenlerin kafalarindaki tm soru i a-
retlerini cevaplandirmal idirlar.
Si stem uygul amaya geti kten sonra her kademe
yneti ci sonulari l erek, uygul anan ynteml eri
degerlendirmel i beli rli aral iklarla st ynetime
aiklayici bi lgi ler sunmalidir. Bu bilgi leri n iiginda
si stemi n aksayan ynteml eri saptanmal i ve nl eyici
tedbi rl er al inmal idir (Campbel l , 1991:198).
KAYNAKLAR
ARMSTRONG , Mi chael ., A Hand book of
Personnel Management Practi ce ,
Kogen Page , 1991.
BA, Trker Iletmelerde Etkin Disi pl in Sisteminin
Ol uturul masi, Yayinl anmami Yksek Li sans Tezi ,
Sakarya, 1997.
CAMPBELL , Davit , R. Fleming , R. Grote.,
Disci pl ine Without Punishment at Last ,
Harvard Busi ness Revi ew Jul y-August , sh. 192-
201 , 1991.
CASCIO , Wayne F. , Managi ng Human
Resources , Mc Graw Hi l l Internati onal Edi tions,
Second Edi tion , 1989.
DAVIS , Kaith , J. Newstrom , Human Behaviour
At Work , Mc Graw Hi l l Internati onal
Edi tions , 8 th edi ti on , 1989.
FINNIGAN , John , Dogru Ie Dogru Eleman ,
Rota Yayinl ari , 1995.
GEYLAN , Ramazan , Personel Ynetimi , Met
Basim Yayin Eski ehi r , 1992.
GEYLAN , Ramazan , Il etmel erde Cezasiz Di si p-
l in , Anadolu niversitesi Yayinlari Eski ehir ,
1990.,
HODGETS , Richard , K. Galen , K. Kroeck ,
Personnel and Human Resource Management ,
1992.
KELLEY , Ri chard , D. Whatl ey , Personel
Management In Acti on Ski ll Bui l di ng
Experi ences , Second Editi on.
LUTHANS , Fred , Organi zational Behavi our ,
Mc-Graw-Hi l l Inc , 7 th Edi ti on , 1995.
WERTHER , Wi l li am , K. Davis , Personel
Management and Human Resources , Second
Edition , Mc. Graw Hil l International Editions ,
1990.

Cezasız Disiplin

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Cezasız Disiplin

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

C e z a s z

You might also like