NAAT YNETM SAFHALARI FZBLTE SAFHASI: Konumuz naat Ynetimi olduu iin, projenin karar safhasndaki almalar kapsayan

fizibilite safhasn incelemeyeceiz. naat Ynetimi ileminin, bir inaat projesinin gerek balama noktas olan Proje safhasndan sonra ele alnmas gerektiini dnyoruz. Fizibilite safhas Proje Ynetimi kavram ieriinde ok nemli bir yere sahip olabilir, fakat konu naat Ynetimine indirgenirse Fizibilite almalarnn konu d olarak alnmas gerektiini dnyoruz. PROJE SAFHASI: Proje Safhasnda gelitirilmi olan mimari, statik, tesisat, elektrik planlar da, o proje ile ilgili veri tabanlardr. O planlar, iin teknik uygulama verileridir. malat detaylarn, lleri, mahal listelerini tarif ederler. ok yakn tarihlere kadar el ile izdiimiz bu projeleri, bu teknoloji anda, bilgisayar ortamnda 3 boyutlu olarak tariflemek ve izmek ansna sahibiz. Bu planlar bilgisayar ortamnda tamamlarken, yine dier yardmc veri tabanlarna ba vuruyoruz. Kap, pencere, dekorasyon elemanlarn veya izim teknii ile ilgili dier grafik ifade elemanlarn program ktphanesinden alarak kullanyoruz. Baz gelimi programlarda tm projemizi 3 boyutlu olarak ekillendirmek, sanal proje ortamnda dolaabilmek , Metrajlar ve mahal listelerini otomatik olarak raporlatmak ve istediimiz ortama aktarmak ansna sahibiz Bu safhada kullanlan programlar son 8-10 yl iinde bilgisayar ve yazlm teknolojisinin geliimi dorultusunda byk gelime kaydetmilerdir. Buna ramen 3 boyutta allabilme zelliine sahip program says ok fazla deildir. Bu aamada bulunan ou program da ise metraj hesaplayabilme nitelikleri istenen seviyeye tam olarak ulamamtr. naat Ynetim grafiimizin Proje safhasnda tariflediimiz All Plan programnda, yaptmz ortak alma ile unu saladk. All Plan program, Alman menei li bir program olup, her trl projeyi 3 boyutta alabilmenizi salayan ok nitelikli bir proje zm paketi idi. Metraj karmakla da ilgili olarak, olduka gelimi zelliklere sahipti. Yaplan metrajlarn, allan lkeye veya allan projeye gre bir kodlanmas gerekmekte idi, dier bir deyile o projeye ait Birim fiyat ktphanesine ihtiyac vard. Avinal programnn ieriinde ise kullanclar, kamu idarelerinin tm Birim Fiyat listelerine ulama veya kendi birim fiyat veri ktklerini yaratma ansna sahiptiler. Programlar aras bir veri aktarma fonksiyonu ile kullancya Avinal programndaki her Birim Fiyat ktn All Plan programna aktarma ans verildi. All Plan programnda yaplan metrajlar bu fiyat ktklerindeki poz ve tanmlara gre isimlendirilmi oldular. Benzeri bir ilemde All Plan programnda yaplan metrajlarn Avinal programnn metraj ktklerine aktarmnn salanmas iin yapld. Bu 3 boyutlu mimari izim paketi olan All Plan da hesaplanan metrajlarn "Avinal ERP" program ieriinde, keif, teklif veya hakedi modllerinde veya "Primavera" ya bilgi aktarlmasnda, kullanlabilmesini salad. Bu verinin Avinal da veya bir inaat ynetim seti olan Primavera da kullanlabilmesi iin o programlarn ieriine uygun formatta olarak alnmas ve aktarlmas gerekmekte idi. Ortak bir protokol ve alma ile bu saland. Bylelikle o inaat firmasnda allan deiik birimlerin (Proje ve Metraj- Teklif- Keif ve Planlama ) dil birlii ve salanm oldu. HALE HAZIRLIK SAFHASI --TEKLF N ALIMA hale Dosyas : Gnmzde genellikle dijital ortamda iletilen ihale dosyalarnda

- Projeler ve Detaylar - Keif Verileri - Szleme - Teknik erik bilgileri bulunmaktadr. Genelde projeler (dwg) formatnda, keif verileri (xls) formatnda, szleme ve teknik ierik ise (doc veya pdf) formatnda hazrlanmaktadr. Keif verilerinin naat Firmas tarafndan ncelikle Firma Veri Bankasnda bulunan, firmann tm gemi tecrbelerinden yararlanarak yaratt, firma hafzas diyebileceimiz, Analiz, Birim Fiyat, Ekip veri taban bilgileri ile bir n deerlendirmeden geirmesi gerekmektedir. Gelen dosyada istenen ve tarif edilen imalatlar, byk bir ihtimal ile firmann daha nceki ilerinde yapt ve tecrbe edindii imalatlardr. ncelikle gemi tecrbelerini anmsayarak, o gnn koullar ile o imalatlar hangi birim fiyat ve hangi analiz deerleri ile yapabildiini grmesi gerekir. Firma Veri Bankas : Bir inaat firmasnn tm gemi tecrbelerini, ilere gre ayrp saklayabilecei veri tabanlarna ihtiyac vardr. Firmann hafzas olarak deerlendirebileceimiz bu veri tabanlarnn, bitirilmi o i ile ilgili tm verileri saklam olmas ve istenildii taktirde o eski i senaryosunun tekrar gzlenebilmesi, o i'e ait tm verilere ulalabilmesi gerekmektedir. Bu veriler : malat Analizleri Birim Fiyat ve Rayiler malat Teknik Spesifikasyonlar Ekip deerlendirme veri tabanlar Programlar Bte verileri Stok ve Puantaj kaytlar Kar - zarar verileri

--TEKLF KEF HAZIRLAMA Teklif & Keif : Keif, mal sahibi iin en nemli olgulardan biridir. Bu naat Projesinin n btesi ne olacak? Mal sahibinin, planlama mavirlerinin veya proje gruplarnn, zerinde ilk altklar genelde keiftir. malat projelerinin tamamlanmasndan sonra, elde edilen metraj deerlerine gre, ncelikle inaatn n keifleri hazrlanr. Genellikle proje brolar tarafndan hazrlanan bu keifler, Proje melliflerinin, projeleri iin tarifledikleri imalatlar izelgelerine gre ve tasarladklar teknik spesifikasyonlara gre, iin miktarsal ve tutarsal n btesidir. Yapm firmas asndan ele alnacak olursa; bu n keif ncelikle sizin standardnza uyan bir teklif haline getirilmelidir. Projeleri inceleyerek metrajlar kontrol etmeli, imalat dzenine gre tekrar hesaplamal, tasniflemelidir. malat analizlerinden hareketle birim fiyatlar oluturmal, piyasa rayilerini kontrol etmelisiniz. Ayn zamanda bir kurgu i program ile iin zamansal boyutundan iin ne ekilde etkilenebileceini, enflasyon etkilerini hesaplayarak bte ve nakit ak tablolarn hesaplamalsnz. Bu, firmanzda ortak bir almay yrtmeniz demektir. Kimileri, metraj yaparak, metraj veri tabann oluturacak. Kimileri, piyasa aratrmasn birim fiyat veri tabannna aktaracak, kimileri de firmanz standartlarna gre imalat maliyet analizlerini yapacak, kimileri i program zerinde alacak bte ve nakit ak tablolarn oluturacaktr. Bu ortak almann n koulu, veri tabanlarnn iletiim halinde olmasdr. Deiik gruplarda retilen her bilgi dier grup iin ihtiya duyulan bir veridir.

Bu projede ok kiinin altn ve iletiim olmadn dnn. Bu bilgiyi kim toparlayacak? Bu bilgiyi kim deerlendirecek? Kiilerde toplanan bu bilgiyi gerekli kiilere nasl aktaracaksnz? Toplantlarla m? Evet, grld gibi toplanan bilginin derlenmeye ihtiyac vardr. Bu bilginin derlenmesi, bu amaca ynelik fonksiyonlara sahip, bir araca yani bir ERP programna sahip iseniz olasdr. Bu arata teklifinizi hazrlarken; * Tm ,resmi veya zel, birim fiyatlar, analizleri veya gncel fiyat listelerini ekran pencerelerinden izleyip seebilmelisiniz. * Hazrladnz bu teklifi, istediiniz kar oran ile yine saliseler iinde tekrar tekrar deerlendirebilmelisiniz. * Hazrladnz bu teklifin, kaynak dkmn, malzeme ihtiya listesini, parasal ve miktarsal olarak raporlayabilmeli, sipari listenizi oluturabilmelisiniz. * Gerektiinde teklifinizin ierii olan imalatlar bir CPM i programna tm kaynak bilgileri ile aktarabilmeli bu ierikten " Programnz" oluturabilmelisiniz . * Teklifinizi deerlendirirken her trl malzeme veya iilik deiikliinin, teklifinizi hangi oranda, ne kadar etkilediini yine saliseler iinde renebilmelisiniz. Bir Teklif veya Keif Modlnde; Tm Birim fiyat dosyalarn ve analiz dosyalarn ayn anda kullanabilmelisiniz. Tm birim fiyat listelerine, analizlere veya gncel fiyat listelerine ekran pencerelerinden ulap iaretlediiniz imalat pozlarn kefe veya teklif dosyanza aktarabilmelisiniz. Bu imalatlar seerken ister poz nosuna gre ister aklamasna gre filtre edip ulama imkannz olabilmeli. malat pozlarn, mevcut ana birim fiyat ve analiz dosyalarndan, grsel olarak seip, iaretleyip teklife aktarrken, tm o kaytlar ayn zamanda ie zel birim fiyat ve ie zel analiz dosyalarna aktarabilmelisiniz. Kendi dzenlemenize zg ara toplamlar ve icmaller alabilmelisiniz. Bina tanmlar veya i gruplar yapp, binalara veya i gruplarna gre ayr raporlar, ara toplamlar alabilmelisiniz. Pozsuz ve birim fiyatsz bir gider kalemini direk olarak ilave edebilmelisiniz. Hazrladnz dosyada kullandnz rayileri i'e zel ayr bir rayi dosyasna atabilmelisiniz. Hazrladnz dosyada kullandnz analizleri i'e zel ayr bir analiz dosyasna atabilmelisiniz. Hazrladnz teklifi, kullandnz rayi dosyasndaki farkl birim fiyat kolonlarn seerek alternatif fiyatlarla mukayese edebilmelisiniz. Hazrladnz teklifteki rayi ve analiz birim fiyatlarn istediiniz bir katsay ile arptrabilmelisiniz. malatlarn kar oranlar farkl olabilmeli *Analizlerde *Analiz ieriindeki her gruba ait rayilerde *Birim Fiyatlarda Teklif/Keif dosyanzdaki metrajlar iin metraj dosyanza balanp, metraj deerlerini aktarabilmelisiniz. Metraj hazrlamamsanz, imalat miktarlarn manuel girebilmelisiniz. Hazrladnz bu teklifin, Kaynak dkmn (malzeme veya iilik ihtiya listesi), parasal ve miktarsal olarak raporlayabilmelisiniz. Bu kaynak (ihtiya) listelerini, para birimi veya grup kodlarna gre ayrp, raporlayabilmelisiniz. Keif veya Tekliflerinizden imalat aktivitelerinizi oluturup bir CPM i programna (Primavera veya Suretrak) tm kaynak bilgileri ile aktarabilmelisiniz. Teklifinizi deerlendirirken her trl malzeme veya iilik deiikliinin, teklifinizi hangi oranda, ne kadar etkilediini yine saliseler iinde renebilmelisiniz. Hazrladnz i dosyasn baka bir ie kopyalayabilmelisiniz.

 1. kefi, 2.kefi, mukayeseli kefi yine dakikalar iinde oluturup deiik formatlar da raporlayabilmelisiniz. Tm raporlarnz ayn zamanda excel formatnda dier bir dosyaya kaydedebilmelisiniz. Primavera veya Suretrak tan gelen bilgiler ile bir hakedi oluturabilmelisiniz. PLANLAMA SAFHASI CPM / PERT / PCS Proje planlama ve zamanlama metodolojileridir. 1957-58 yllarnda gelitirilmeye balanm bu sistemler, 1960'l yllarda Amerika Birleik Devletleri Genel Mteahhitler Birlii'nin CPM yntemini uygulama ve eitimde onaylamas ABD ynetiminin inaatla ilgili kurulularnn, CPM kullanmn byk projelerde zorunlu hale getirmesinden sonra byk nem kazanmlardr. Zamanmzda bu sistemlerin algoritmalar zerine kurulmu ok sayda bilgisayar programlar vardr. Primavera, Microsoft Project, Suretrac, Timeline, Artemis gibi yzlerce rnek saylabilir. CPM Programlarnn naat Ynetiminde en nemli fonksiyonu 1 Emirlerini Oluturulabilmesi (malat takibi) Kaynak htiya Listelerinin belirlenebilmesi (Malzeme ve Ekip i gc) n Bte gelir ve gider deerlerinin belirlenebilmesi Hakedie esas imalat miktarlarnn belirlenebilmesidir.

234-

lkemizde, naat sektrnde, CPM metodolojisi uygulamalar, yok denecek kadar azdr. Olan kullanmlarda da , programn daha ok ubuk Diyagram - Bar Chart olarak ilev grdn gryoruz. Genelde, Microsoft Project ve Primavera bu konuda etkin programlar olarak tannmaktadr. Zaman Planlama (CPM) teknikleri firmalarda genel bir kltr, genel bir uygulama olmaktan ok, kiisel ilgi ile ferdi kullanmlar olarak grlmektedir. Sebepleri: 1- Uygulamalar da herhangi bir zorunluluk olmamas 2- Sektrn ERP uygulamalarna yabanc olmas 3- Bilgi ve Eitim eksiklii Bilgi eksiklii nedeni ile, Primavera, Microsoft Project gibi Proje Planlama programlar, "naat Ynetim Sistemi" nin bir paras deil, btn gibi alglanmaktadrlar. YRTME SAFHASI: CMAAnn naat Ynetiminin Hizmet ve Uygulama Standard ilevleri u balklara blmtr. 1. 2. 3. 4. 5. 6. Proje ynetimi Maliyet ynetimi Sre ynetimi Kalite ynetimi Szleme uygulamas gvenlii program

Bu balklar "naat Proje Ynetimi"nin hemen her safhasn ilgilendiriyorsa da, Yrtme Safhasnda bu ieriin daha youn hissedildiini grrz. naat Ynetimi i tanm iinde yer alan bu 6 ilevi ynetim ve denetim kavramlar altnda 2 balkta incelesek daha doru olmaz m acaba? Neyi planlar ve ynetiriz? Neyi denetleriz.

Proje, maliyet ve sre; Miktar, zaman ve parasal ierikli olup aritmetiksel algoritmaya sahip veri deerlendirme programlar iinde incelenmesi gereken kavramlardr. Ynetim/Planlama olgusu iinde yer almas gereken bu kavramlar kiilerin ynetim becerisi, kullanlan yazlm ve aralara veya ynetim kararlar dorultusunda deikenlik gsterip, farkl miktarda, farkl zamanlarda, farkl maliyetlerde olabilir. Kalite, szleme, i gvenlii kavramlar ise denetim olgusu iinde dnlmelidir. Bunlar yneticinin becerileri ile snrlandrlm deerler olmayp; artnameler, standartlar, szlemeler tarafndan belirlenmi hedeflerdir. Aritmetiksel algoritmalara sahip deillerdir. Bu noktada kullanmamz gereken veri deerlendirme programlar deil, uymamz gereken kural, yntem ve standartlar vardr. GEREKLEME SAFHASI: Gerekleen demeler: Planlanan bte oluumu srasnda, satn alma kararlarn verdik, deme planlarn oluturduk, bu kararlarn sonularn "Planlanan Bte" ve nakit ak olarak izledik. Gerekleen demeler ise baka bir olgudur. antiye kendisine en uygun olan kendince en uygun bte ile tariflemi ve kendisine gre uygun olan deme kararlarn almtr. Burada da, gerekleen demeler antiyelerin istedii dorultuda deil, merkezin imkanlar dorultusunda yaplmaktadr. Bu verilere de mevcut muhasebe programlarndan ulaabiliriz. Biz, bu noktada "Avinal ERP" olarak, cari hesap verilerini muhasebe programndan "xls" formatnda "import" etmeyi ve bu verileri de deerlendirerek, gerek bte ve gerek nakit ak tablolarn dzenlemeyi uygun bulduk. Gerekleen Bte: Bu ise baka bir olgudur. antiye kendisine en uygun olan kendince en uygun bte ile tariflemitir. Bu biraz evvel tariflediimiz Dnlen Bte olgusudur. Fakat merkez onlarca antiyeden ve ayn zamanda merkez giderlerinden de sorumludur. lerin tamamn bir btn olarak dnmek, ilerin arl ve nemi dorultusunda deme plann dzenlemelidir. Yani gerekleen demeler antiyelerin istedii dorultuda deil, merkezin imkanlar dorultusunda yaplmaktadr. te bu noktada oluan bte Gerekleen Bte dir. Merkez ynetimin bu noktada doru kararlar verebilmesini nasl salayabilirsiniz? lerin planlanana gre gerekleme oranlarn. Planlanan bte ile dnlen bte ve o ana kadar gerekleen bte deerlerini zet bir tablo ile ynetime sunamazsanz, ynetim kararlarn nasl doru bir ekilde ynlendirebilirsiniz? "Avinal ERP" program ieriinde, btn bu iletiim ve veri deerlendirme sorunlarn zyor. Proje iinde yer alan tm kiilerin, sorumluluklar alanndaki tm verilere ulamasn ve tm birimlerin ilgili verileri kolaylkla paylamalarn salyoruz. malat Tespiti (Hakedi) Hakedi, inaat firmalarnn, gerekletirdikleri imalatlar karl kestikleri faturadr. Bu faturann, hangi koullarda, hangi zaman aralklarnda, hangi formatta olaca iin szlemesinde belirlenmitir. Ana yap olarak, esas bir faturadr. Yaplan imalat miktar, imalat birim fiyat ve imalat tutar. " program, yaayan bir sistemdir" demitik. Eer mevcut i program gerek anlamda takip ediliyor, tm i emirleri programdan alnyor, tm aktiviteler ile ilgili gncellemeler gn gnne i programna ileniyor ise; Program ayn zamanda hakedi raporlarnn da kaynak veri tabandr. Yaptmz i programnda, her bir imalat kaleminin hangi zaman dilimleri iinde yaplacan veya

yapldn, yaplan bu imalatlarn miktarnn ne olduunu ok rahat bir ekilde takip edebiliriz. Yani herhangi bir zaman dilimine ait imalatlarn miktarsal tutar, i program verilerinden rahatlkla alnabilir. Bu miktarsal verilerin, bizim analiz veya Birim Fiyat ktklerindeki fiyatlarla deerlendirilmesi ise bizim "Hakedi" olarak isimlendirdiimiz faturann ieriidir. LME DEERLENDRME SAFHASI: Maliyet Muhasebesi Kar Zarar Tablolar Gerek malat Giderleri - Gerek ilik Giderleri Hakedi, inaat firmalarnn, gerekletirdikleri imalatlar karl kestikleri faturadr. Bu faturann, hangi koullarda, hangi zaman aralklarnda, hangi formatta olaca iin szlemesinde belirlenmitir. Ana yap olarak, esas bir faturadr. eriinde yer alan bilgiler, yaplan imalat miktar, imalat birim fiyat ve imalat tutardr. Her bir imalat kalemi iin ne alacamz, szlememize gre, biliyoruz O ite harcanan her faturann, hangi imalat kalemine harcandn da biliyoruz. Bu ilemi bu ilikisel veri taban iinde yapabiliriz. Ayn ekilde puantaj ilemi de, bu veri taban iinde yaplabilir. Hangi ii, hangi gn, hangi imalat kalemi iin alt? Bu imalat giderleri ve imalat iilik giderleri bu sistem iinde bu veri tabanna ilenebilir. Biz buna "Gerek imalat giderleri" , " Gerek imalat iilikleri" diyoruz. in Hazrlk safhasnda hazrladmz Teklifte her bir imalat iin Maliyet Analizlerini oluturmu, genel giderlerimize ve kar oranmz karar vermi ii hangi bedelle yapabileceimize karar vermitik. Projenin Gerekleme safhasnda tm kaynaklarn gerek maliyetlerini kolaylkla tesbit edebiliriz. Malzeme maliyetleri ve ilik giderleri ok kolaylk ile stok kaytlarndan, puantaj listelerinden tesbit edilebilir. Kaynaklarn gerek maliyetlerinin tesbiti, bizim ilk teklifimizde oluturduumuz imalat analizlerinin gerek deerlerini ortaya koyacaktr. Bu bilgiden sonra onlar varsaym analizler deil gerek analizlerdir. Teklif aamasnda yaptmz her imalat analizini dnlen ve gerekleen olarak mukayese edebiliriz. Bu mukayese, bize her imalatn birim miktarndaki kar veya zarar ok net bir ekilde verecektir. Bu mukayesenin yaplmasnn dier bir avantaj da stoklarn devaml gz altnda tutulmasnn salanmasdr. htiya gsterilen malzeme miktarlarn varsaym analizlerden hareket ile hesaplamtk. Gerek stok hareketlerinin takibi, hem bizim analizlerdeki malzeme deerlerini tesbit etmemizi salayacak, hemde siparilerimizi ve malzeme zayiatlarn ok daha bilinli takip etmemize yarayacaktr. Bu bilginin bu sistem iinde tutulmas ve eitli ekillerde raporlanabilmesi gerekmektedir. Aksi taktirde, bir sonraki ie aktaracanz tecrbe bilgileri yok olmaya mahkumdur. Her iin sonunda, firmann tecrbelerinin, firma analiz veri tabanna, firma birim fiyat veri tabanna aktarlmas firmann edindii tecrbelerin, gelecekte verecekleri teklif ve kararlara salam bir temel oluturmas demektir. SONU SAFHASI VE FRMA VER TABANI: Gerekleen imalatlarn analizi yaplr. Firma Veri Bankas : Bir inaat firmasnn tm gemi tecrbelerini, ilere gre ayrp saklayabilecei veri tabanlarna ihtiyac vardr. Firmann hafzas olarak deerlendirebileceimiz bu veri tabanlarnn, bitirilmi o i ile ilgili tm verileri saklam olmas ve istenildii taktirde o eski i senaryosunun tekrar gzlenebilmesi, o i'e ait tm verilere ulalabilmesi gerekmektedir.

Bu -

veriler : malat Analizleri Birim Fiyat ve Rayiler malat Teknik Spesifikasyonlar Ekip deerlendirme veri tabanlar Programlar Bte verileri Stok ve Puantaj kaytlar Kar - zarar verileri