Professional Documents
Culture Documents
213-220
UMUT, S
Jenerik isim
Antiinflamatuar lalar 1.
1.1.
Etki mekanizmas
Yan etkiler
Kortikosteroidler
nhale steroidler Beclomethasone DP Budesonide Fluticasone DP Triamsinolone Oral, intravenz formlar Prednisone Prednisolone Metilpredisolone aksda spresyon, ciltte
nflamatuar hcrelerin say ve aktivasyonunu Mikrovaskler permeabil Bron duvar demini Mukus prodksiyonunu Betareseptr cevaplln
Oral kandidiazis Vokal kord parezisi (Spacer kullanm ile) 1 mg/gn zerinde sistemik steroid yan etkileri Osteoporoz, katarakt, hipertansiyon, diabet, cushing sendromu, hipotalamo-hipofizer-srrenal aksda supresyon, ciltte incelme kas zaafiyeti
1.2.
2.
Sodyum kromoglikat
nflamatuar hcrelerin aktivasyonunu ve mediatr salglanmasn engeller nflamatuar hcrelerin aktivasyonunu ve mediatr salglanmasn engeller
3.
Nedokromil sodyum
Bronkodilatr lalar 1. 1.1. 1.1.1. 1.1.2. 1.2. 1.2.1. 1.2.2. 2. 2.1 Beta 2-agonistler Ksa Etkili Betaagonistler Salbutamol, Terbutalin nhale formlar Tablet, urup, parenteral formlar Uzun Etkili Betaagonistler nhale formlar Formoterol salmeterol Yava salnml tabletler Terbutalin, Salbutamol Teofilin Ksa Etkili Teofilin (intravenz, tablet, urup) suppozituar formlar) Uzun Etkili Teofilin (oral Yava salnml tablet) Antiokolinerjikler nhale forlar Ipratopium bromid Oxitropium bromid Bron dz kaslarnda relaksasyon, mukosilyer klirensde, vaskler permeabilitede Kardiyovaskler stimlasyon, tremor, baars, irritabilite, hipopotasemi (inhale formlarda bu yan etkiler minimaldedir.
Fosfodiesteraz inhibisyonu ile dz kas relaksasyonu, ge allerjik reaksiyonun inhibisyonu, (antiinflamatuar etki)
2.2. 3.
Yksek dozlarda: Baars uykusuzluk, bulant, kusma epileptik nbet, taikardi, aritmi, ventrikler fibrilasyon. Srekli serum dzeyi lmleriyle doz monitorizasyonu gereklidir. Az kuruluu ve kte tad
214
BLN
Ajite olabilir
Genellikle ajitedir
SOLUNUM HIZI
Elik etmez
Elik eder, (ocukta inspirasyonda burun kanad solunumu vardr) > 120 leri evrede Bradikardi Kulakla duyulur leri evrede sessiz toraks 20-40 mmHg < %60 (< 100 L/dak erikinlerde)
NABIZ (Erikinde) HIRILTILI SOLUNUM (Wheezing) PULSUS PARADOKSUS BRONKODLATRDEN SONRA PEF (Beklenenin %si) PaO2
<100
100-120
Kulakla duyulabilir
> 60 mmHg
<60 mmHG
215
UMUT, S
Tablo 3 ve 4de evde ve hastahane atak tedavisi gsterilmitir. (Toraks Dernei Bron Artmas Grubu Bran artmas tan ve tedavi rehberi 1996).
Tablo 3 Evde atak tedavisi
Tedaviye bala - Bir saat sre ile 20 dakikada bir 2-4 puf inhaler ksa etkili beta 2-agonist
yi yant (Hafif atak) - PEF > %80 - Beta2-agonistin etkisi 4 saat devam ediyor 24-48 saat sresince 3-4 saatte bir beta2 agonist al
Yetersiz yant (ortak atak) - PEF % 60-80 - Oral steroid ekle - Beta2-agoniste devam et
Kt yant (Ar atak) - PEF < %60 - Oral steroid ekle - Hemen ek doz beta2 agonist al
Doktoru ara
216
Ar atak - PEF < %60 - FMde ar atak bulgular - Yksek riskli hasta - Balang tedavisi ile dzelme yok - Oksijen - Srekli beta2-agonist neblizasyonu - Sistemik steroid - Antikolinerjik eklenebilir - V/SC beta2- agonist denenebilir
yi yant - Bronkodilatr etki bir saat ve daha uzun sryor - FM normal - PEF > % 70 - Hasta rahat - Oksijen satrasyonu > %90 Taburcu et - nhaler beta2-agoniste devam et - Bir sre oral steroide devam et - Hastann eitimini sala
Yetersiz yant - Yksek risk grubu hasta - FM hafif orta derecede bulgular - PEF %50-70 - Oksijen satrasyonu dzelmiyor
Kt yant - Yksek risk grubu hasta - FM de ar atak bulgular - PEF <%30 - PCO2 >45 mmHg - PO2<60 mmHg
Hastaneye yatr - Oksijen - Beta2-agonist - i.v. steroid - Antikolinerjik eklenebilir - i.v. aminofilin denenebilir - Nabz, PEF, O2 satrasyonu, teofilin serum dzeyini takip et
Youn bakma al - Oksijen - Beta2-agonist neblizasyonu - i.v. steroid - i.v. Antikolinerjik eklenebilir - i.v./s.c. beta2-agonist verilebilir - i.v. aminofilin denenebilir - Gerekirse mekanik ventilasyon
Dzelme var
Dzelme yok
217
UMUT, S
KRONK OBSTRUKTF AKCER HASTALIINDA AKUT ATAK KOAH olgularnda akut atak mortalite ve morbiditeyi arttran en nemli nedendir. KOAHl hastalar ylda 2-4 kez akut atak geirirler. ksrk, nefes darlnda artma, balgam miktarnn, ve prlansnn artmas, hrltl solunum gste skma yorgunluk ve ate akut atak semptomlardr. Akut atak nedenleri ve kriterleri Tablo 5de gsterilmitir.
Tablo 5 Akut atak nedenleri ve kriterleri A- Akut atak nedenleri Primer: Trakeobroniyal infeksiyon (genellikle viral) Sekonder: Pnmoni Sa veya sol kalp yetersizlii veya aritmi Pulmoner emboli Spontan pnmotoraks Uygunsuz oksijen kullanlmas lalar (hipnotikler, trankilizanlar, diretikler, vs.) Metabolik hastalklar (diabet, elektrolit bozukluu, vs.) Beslenme durumunun kt olmas Baka hastalklar (gastrointestinal kanama, vs.) (Solunum kas yorgunluu B- Akut atak kriterleri Hikaye: nceki durum Semptomlar: ksrk Balgam stirahat dispnesi Bulgular: Ate>38.5C dem Solunum hz > 25/dk Kalp hz > 110 / dk Siyanozun artmas Yardmc solunum kaslarnn kullanlmas Konfze durum PEF < 100l/dk FEV1 < 1 L AKG: PaO2 < 60 mmHg PaCO2 45 mmHg SaO2 < %90
lmler:
218
Antibiyotikler verilir. B2 agonist inhalasyonu (4-6 saatte 2 puff) ve antikolinerjik inhalasyonu (4-8 saatte 2 puff) yaplr. Fizyoterapinin yannda sv alm arttrlr. Mukolitikler verilir, Sedatif ve hipnotiklerden kanlr.
Ar akut atak
Aadaki nlemler alnr: Oksijen (2 l/dk). Beta2- agonist (Nebulizasyon veya 2 saatte 6-8 puff), Ipratropium bromr (Nebulizasyon veya 3-4 saatte 6-8 puff) Teofilin: Balangta 2.5-5 mg/kg, idame olarak 0,5 mg/kg (Serum seviyesi 10-12 mg). Metil prednisolone i.v. Gerekirse antibiyotik subkutan heparin deerlendirilir. Sv - elektrolit dengesi salanr. 50-100 mg 6-8 saatte tek mukolitik verilir. Tablo 6da KOAHta akut atakta hipokseminin dzeltilmesi zetlenmitir.
Tablo 6 KOAHta akut atakta hipokseminin dzeltilmesi Mmknse arter kan gaz llr
Oksijen balar Oksimetreyle SaO2 > %90 olacak ekilde O2 akm hz ayarlanr Arter kan gaz deerlendirilir* PaO2 60-65 mmHg olacak ekilde O2 akm hz ayarlanr
* O2 akm hz deiitirildikten sonra arter kan gaz lm iin 20-30 dakika beklemelidir.
219
UMUT, S
220