ASBESTLE ALIMALARDA SALIK VE GVENLK NLEMLER HAKKINDA YNETMELK Resmi Gazete Tarihi/Says: 26.12.

2003 / 25328 lenen Son Deiiklik R.G : 17.02.2004/25376 BRNC BLM Ama, Kapsam, Dayanak ve Tanmlar Ama Madde 1 Bu Ynetmeliin amac, alanlarn asbest tozuna maruziyetlerinin nlenmesi ve bu maruziyetten doacak salk risklerinden korunmas, snr deerlerin ve dier zel nlemlerin belirlenmesidir. Kapsam Madde 2 Bu Ynetmelik, 22/5/2003 tarihli ve 4857 sayl Kanunu kapsamna giren, asbest veya asbestli malzeme ile yaplan almalarda, asbest tozuna maruziyetin olabilecei tm ilerde ve iyerlerinde uygulanr. Bu Ynetmelikte belirtilen daha sk ve zel nlemler sakl kalmak kayd ile, Sal ve Gvenlii Ynetmelii hkmleri de uygulanr. Dayanak Madde 3 Bu Ynetmelik 4857 sayl Kanununun 78 inci maddesine gre dzenlenmitir. Tanmlar Madde 4 Bu Ynetmelikte geen; a) Bakanlk : alma ve Sosyal Gvenlik Bakanln, b) Asbest : - Aktinolit Asbest, CAS No 77536-66-4, - Grnerit Asbest (amosit) CAS No 12172-73-5, - Antofilit Asbest, CAS No 77536-67-5, - Krizotil, CAS No 12001-29-5, - Krosidolit, CAS No 12001-28-4, - Tremolit Asbest, CAS No 77536-68-6. lifli silikatlar ifade eder. KNC BLM Genel Hkmler

 Risk Deerlendirmesi Madde 5 veren, asbest tozuna maruziyet riski bulunan almalarda, asbestin tr ve fiziksel zellikleri ile alanlarn maruziyet derecesini dikkate alarak risk deerlendirmesi yapmakla ykmldr. yerinde yaplan risk deerlendirmesi sonucunda; a) ilerin maruziyetinin dk seviyede ve nadir olmas ve risk deerlendirmesinde allan ortam havasndaki asbest miktarnn belirlenmi snr deerin altnda olduunun ortaya kmas halinde, bu Ynetmeliin 6 nc, 19 uncu ve 20 nci madde hkmleri, aada belirtilen ilerde uygulanmayabilir; 1) Sadece, kolay krlmayan malzeme ile allan, geici ve ksa sreli tamir ve bakm ilerinde, 2) Asbest liflerinin sk ekilde bal olduu malzemenin bozulmadan ve paralanmadan uzaklatrlmas ilerinde, 3) yi durumdaki asbestli malzemenin paketlenmesi ilerinde, 4) Ortam havasnn izlenmesi ve kontrol ileri ile malzemelerde asbest bulunup bulunmadnn tespiti iin rnek alnmas ilerinde. b) Risk deerlendirmesi yaplrken iiler veya temsilcilerinin grleri alnacaktr. Gerek grldnde ve kullanlan asbestli malzemenin deimesi halinde risk deerlendirmesi yeniden yaplacaktr. Bildirim Madde 6 veren, bu Ynetmelik kapsamna giren iyerini almaya balamadan nce Bakanla bildirmekle ykmldr. a) Bildirimde aadaki hususlar yer alacaktr: 1) yerinin adresi, 2) Kullanlan veya ilenen asbestin tr ve miktar, 3) Yaplan iler ve kullanlan prosesler, 4) alan ii says, 5) e balama tarihi ve iin sresi, 6) alanlarn maruziyetini nlemek iin alnan tedbirler. b) iler ve/veya temsilcileri, Bakanla yaplan bildirimle ilgili belgeleri grme hakkna sahiptir. c) alma artlarndaki asbest tozuna maruziyeti nemli lde artracak her deiiklikte iveren yeniden bildirimde bulunmak zorundadr. Kullanm Yasa Madde 7 Asbestin pskrtlerek (sprey) kullanlmas ve asbest ieren, younluu 1 gr/cm3den az olan, yaltm veya ses yaltm malzemesi ile allmas yasaktr.

Asbestin kullanlmas ve pazarlanmas ile ilgili yrrlkteki dier mevzuata aykr olmamak artyla; asbestin karlmas, asbest rnlerinin veya asbest ilave edilmi rnlerin retimi ve ilenmesi srasnda iilerin asbest liflerine maruz kalabilecei iler yasaktr. Ancak, asbest ieren malzemenin ykm, skm ve ayrma gibi ilemlerden kaynaklanan asbestli rnlerin atlmas iin yaplan iler haritir. Limit Deerlerin Almasnn nlenmesi Madde 8 Asbest ve asbestli malzemelerle yaplan almalarda, iilerin bu malzemelerden kan toza maruziyetini en aza indirmek ve her durumda asbestin ortam havasndaki miktarnn bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinde belirtilen limit deeri amamas iin zellikle aada belirtilen nlemler alnacaktr: a) Asbest ve asbestli malzemelerle yaplan almalar mmkn olan en az sayda ii ile yaplacaktr. b) alma sistemi asbest tozu karmayacak ekilde, bu mmkn deilse kan tozun ortama yaylmas nlenecek ekilde tasarlanacaktr. c) Asbest ieren almalarn yapld yerler ve ekipman, temizlik ve bakm ilerinin dzenli ve etkili ekilde yaplmasna elverili olacaktr. d) Asbest veya toz karan asbestli malzemeler, szdrmaz uygun paketler ierisinde tanacak ve dier malzemelerden ayr olarak depolanacaktr. e) Asbest ieren atklar derhal toplanarak iinde asbest olduunu gsterecek ekilde etiketlenmi ve szdrmaz paketler iinde en ksa zamanda iyerinden uzaklatrlacak ve ilgili mevzuata uygun ekilde yok edilecektir. Bu hkm maden ilerinde uygulanmaz. Asbest lmleri Madde 9 Asbest lme ve numune alma ilemleri aada belirtildii ekilde yaplacaktr: a) Balangta yaplan risk deerlendirmesi sonularn dikkate alarak ve bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinde belirtilen limit deere uygunluu salamak iin dzenli olarak alma ortamnda asbest lifi llecektir. b) lm iin numune alnmas, iilerin asbest veya asbestli malzemeden kaynaklanan toza kiisel maruziyetlerini gsterecek ekilde olacaktr. c) Numune alnrken iilerin veya temsilcilerinin grleri alnacaktr. d) Numuneler bu konuda eitilmi kiiler tarafndan alnacaktr. Alnan numunelerin analizi, (f) bendinde belirtildii ekilde, lif saymak iin uygun ara gerele donatlm laboratuarlarda yaplacaktr. e) Numune alma sresi, lm veya zaman arlkl hesaplama ile 8 saatlik alma sresinde (bir vardiya) iinin maruziyetini belirleyecek ekilde olacaktr. f) Lif saym, faz-kontrast mikroskobu (PCM) kullanlarak Dnya Salk Tekilatnn 1997 tarihinde tavsiye ettii metotla veya edeer sonular veren baka bir metotla yaplacaktr. Havadaki asbestin llmesinde, uzunluu 5 mikrondan daha byk, eni 3 mikrondan daha kk ve boyu eninin 3 katndan byk olan lifler hesaba katlacaktr. Snr Deer

Madde 10 veren, iilerin maruz kald havadaki asbest konsantrasyonunun, sekiz saatlik zaman arlkl ortalama (TWA) deerinin 0,1 lif/cm3 gememesini salayacaktr. Snr Deerin Almas Madde 11 Bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinde verilen snr deerin almas halinde; a) Snr deerin almasnn nedenleri tespit edilerek asbest konsantrasyonunun bu deerin altna inmesi iin gerekli nlemler derhal alnacaktr. ilerin korunmas iin uygun nlemler alnncaya kadar etkilenmi alanda alma yaplmayacaktr. b) Alnan nlemlerin yeterli olup olmadn belirlemek iin ortam havasnda yeniden asbest konsantrasyonu lm yaplacaktr. c) Maruziyetin dier nlemlerle azaltlmasnn mmkn olmad ve ancak solunum sistemi koruyucusu kullanlarak snr deere uyumun mmkn olduu hallerde, iilerin koruyucu ile almalar sreklilik arz etmeyecek ve her bir iinin alaca azami sre nceden belirlenecek ve bu sre kesinlikle almayacaktr. Koruyucu kullanlarak yaplan alma sresince, fiziki artlar ve iklim artlar dikkate alnarak ve iilerin veya temsilcilerinin grleri de alnarak uygun dinlenme aralar verilecektir. Ykm ve Tamir-Bakm leri Madde 12 veren ykm veya tamir bakm ilerine balamadan nce, asbest ierebilecek malzemeleri belirlemek iin bina veya tesis sahibinden de bilgi alarak gerekeni yapacaktr. Herhangi bir yap veya malzemede asbest bulunduu phesi varsa bu Ynetmelik hkmleri uygulanacaktr. Skm ve Ykm leri Madde 13 Teknik nlemler alnmasna ramen, havadaki asbest konsantrasyonunun bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinde belirtilen snr deeri aabilecei ykm, skm, uzaklatrma, tamir ve bakm gibi belirli ilerde; iilerin korunmas iin iveren, zellikle aada belirtilen nlemleri alacaktr: a) Uygun solunum sistemi koruyucusu ve dier kiisel koruyucu ekipman ile bunlar kullanacak iiler belirlenecektir. b) Snr deerin almas ihtimali olan yerlere uyar levhas konulacaktr. c) Asbest veya asbestli malzemeden kan tozun tesis veya alma alan dna yaylmas nlenecektir. Yukarda belirtilen ilere balamadan nce, alnacak tedbirler hususunda iilerin veya temsilcilerinin grleri alnacaktr. Plan Madde 14 Asbest ve/veya asbestli malzeme ieren binalar, yaplar, atlyeler, fabrikalar ve dier tesisler veya gemilerdeki skm ve ykm ilerine balamadan nce bir i plan yaplacaktr. a) plannda, iilerin salk ve gvenliini korumak iin iyerinde alnacak nlemler belirtilecektir. Bu planda zellikle; 1) Asbest veya asbestli malzemenin uzaklatrlmas ilemleri, bu malzemelerin yerinde kalmasndan daha byk bir risk oluturmuyorsa, ykma balanmadan nce asbest veya asbestli malzemelerin bina ve tesislerden uzaklatrlmas, 2) Gereken durumlarda, bu Ynetmeliin 13 nc maddenin (a) bendinde belirtilen kiisel koruyucunun salanmas,

3) Asbestin ykm veya uzaklatrlmas ileri tamamlandnda, iyerinde asbeste maruziyet riski kalmadn belirten bir belge dzenlenmesi, hususlar yer alacaktr. b) e balanmadan nce yukarda belirtilen i plan Bakanla verilecektir. Eitim Madde 15 veren, asbest ieren tozlara maruz kalan veya kalma ihtimali bulunan btn iilere uygun ve yeterli eitimi salamak zorundadr. Bu eitim; a) Belirli aralklarla tekrarlanacak ve iilere maddi bir yk getirmeyecektir. b) ilerin kolayca anlayabilecei ekilde yaplacak, korunma ve gvenlik ynnden zellikle aadaki hususlarda iilerin gerekli bilgi ve beceriyi kazanmalar salanacaktr; 1) Asbestin zellikleri ve sigara imenin olumsuz etkilemesi de dahil asbestin sala etkileri, 2) Asbest iermesi muhtemel malzeme ve rnlerin trleri, 3) Asbeste maruz kalnabilecek ilemler ve bu maruziyeti en aza indirmek iin alnacak koruyucu tedbirlerin nemi, 4) Gvenli alma ekli ve yntemi ile koruyucu ekipman, 5) Uygun solunum sistemi koruyucusu seimi, bunlarn koruma ekli ve koruma derecesi ve uygun ekilde kullanlmas, 6) Acil durum ilemleri, 7) Dekontaminasyon ilemleri, 8) Atklarn uzaklatrlmas ve 9) Gerekli tbbi muayeneler. Skm inin Uzmanlarca Yaplmas Madde 16 Asbestin skm veya uzaklatrlmas ii, bu konuda yeterli bilgi ve deneyime sahip uzman kii veya kurulularca yaplacaktr. Genel nlemler Madde 17 Asbest veya asbestli malzemeyle yaplan almalarda aadaki nlemler alnacaktr: a) Asbestle allan yerler; 1) Aka iaretlenecek ve uyar levhalar konulacaktr. 2) Bu yerlere, grevli olanlar dndaki iilerin girmesi nlenecektir. 3) Sigara iilmesi yasak olan alanlar belirlenecektir. b) Yeme ime iin ayrlan yerlerde asbest tozu ile kirlenme riski bulunmayacaktr.

c) Asbestle allan iyerlerinde; 1) ilere uygun koruyucu i elbiseleri verilecektir. 2) Koruyucu elbiseler iyeri dna karlmayacaktr. Elbiseler iyerinde veya bu tr temizlik ilerinin yapld yerlerde temizlenecek, ancak elbiseler iyerinden kapal kaplar ierisinde karlacaktr. 3) Koruyucu elbiseler ile iilerin kendilerine ait elbiseler ayr ayr yerlerde muhafaza edilecektir. 4) ilere uygun el ve yz ykama yerleri, tozlu ilerde du salanacaktr. 5) Kullanlan koruyucu malzemeler, zel olarak belirlenmi yerlerde saklanacak, her kullanmdan sonra kontrol edilip temizlenerek, tamir ve bakm yaplacaktr. Yukarda belirtilen nlemler iilere herhangi bir mali yk getirmeyecektir. ilerin veya Temsilcilerin Bilgilendirilmesi Madde 18 Asbest veya asbestli malzemeyle yaplan almalarda; a) ilere ve temsilcilerine aadaki konularda yeterli bilgi verilecektir: 1) Asbest veya asbestli malzemeden yaylan tozdan doacak salk riskleri, 2) Ynetmelikte belirtilen limit deerler ve ortam havasnda srekli yaplmas gerekli lmler, 3) Sigara iilmemesi de dahil uyulmas gereken hijyen artlar, 4) Koruyucu ekipman ve giyim eyas kullanmna ynelik nlemler, 5) Asbeste maruziyeti en aza indirecek zel nlemler. b) Yukarda (a) bendinde yer alan nlemlere ek olarak; 1) i ve/veya temsilcilerine, ortam havasndaki asbest konsantrasyonu lm sonular hakknda bilgi verilecek ve bu sonularla ilgili gerekli aklamalar yaplacaktr. 2) Bu Ynetmeliin 10 uncu maddesinde belirtilen snr deerin ald hallerde, iiler ve temsilcileri bu durumdan derhal haberdar edilecek, nedenleri bildirilecek, alnacak nlemler hakknda gr alveriinde bulunulacaktr. Acil bir durumda alnan nlemler bildirilecektir. Salk Gzetimi Madde 19 iler aadaki hususlar gz nnde bulundurularak salk gzetimine tabi tutulacaktr: a) Asbestle alacak her iinin almaya balamadan nce genel salk durumu deerlendirilecek ve Ynetmelik Ekinde belirtildii ekilde, zellikle gs muayeneleri ile dier tetkik ve kontrolleri yaplacaktr. ilerin salk durumlarnn deerlendirmesi en az 3 ylda bir tekrarlanacak ve her ii iin salk kayd tutulacaktr. b) Salk gzetiminden sorumlu hekim; muayene ve tetkiklerin sonucuna gre, iinin asbeste maruz kalaca ilerde altrlmamas da dahil, her trl koruyucu ve nleyici nlemleri belirleyecek ve nerilerde bulunacaktr.

c) ilere maruziyetin sona ermesinden sonra da yaplmas gereken salk deerlendirmeleri ile ilgili bilgi verilecektir. Hekim, maruziyetin bitmesinden sonra salk gzetiminin devam etmesi gereken sreyi belirleyebilir. d) i veya iveren salk muayene ve tetkiklerinin yeniden yaplmasn isteme hakkna sahiptir. Kayt Tutulmas Madde 20 Asbestle allan iyerlerinde iverenler aada belirtilen kaytlar tutmak ve bunlar saklamakla ykmldrler: a) veren, asbest veya asbestli malzeme ile alanlarn yaptklar ileri, alma sresini ve maruziyet miktarn belirten kaytlar tutacaktr. Doktor veya salk konusunda yetkili kiiler bu kaytlar inceleyebilirler. iler kendilerine ait kaytlarn bir rneini alabilirler. iler ve/veya temsilcileri de kaytlar hakknda isimsiz genel bilgileri alabilirler. b) Yukarda (a) bendinde belirtilen kaytlar ile bu Ynetmeliin 19 uncu maddesinin (a) bendinde belirtilen kaytlar, maruziyetin sona ermesinden sonra en az 40 yl sreyle saklanacaktr. c) yerinde faaliyetin sona ermesi halinde iveren (b) bendinde belirtilen kaytlar Bakanla vermek zorundadr. Asbestosis ve Mezotelyoma Kaytlar Madde 21 Sosyal Sigortalar Kurumunca tespit edilen veya bu Kuruma bildirilen asbestosis ve mezotelyoma vakalar ile ilgili kaytlar Kurum tarafndan tutulur. NC BLM Son Hkmler lgili Avrupa Birlii Mevzuat Madde 22 Bu Ynetmelik 19/9/1983 tarihli ve 83/477/EEC sayl ve 25/6/1991 tarihli ve 91/382/EEC sayl Avrupa Konseyi Direktifleri ile 27/3/2003 tarihli ve 2003/18/EC sayl Avrupa Parlamentosu ve Konseyi Direktifi dikkate alnarak hazrlanmtr. Uygulama Esaslar Madde 23 Bakanlk bu Ynetmelikle ilgili uygulama esaslarn dzenlemek amacyla ynergeler karabilir. Yrrlk Madde 24 (Deiik - 17.02.2004/25376) Bu Ynetmelik 15/4/2006 tarihinde yrrle girer. Yrtme Madde 25 Bu Ynetmelik hkmlerini alma ve Sosyal Gvenlik Bakan yrtr. EK I

 Bu Ynetmeliin 19 uncu maddesinde belirtilen salk muayene ve kontrolleri ile ilgili hususlar: 1. Mevcut bilgilere gre serbest asbest liflerine maruziyet aadaki hastalklara sebep olabilir: - asbestosis - mezotelyoma - akcier kanseri (bronchial carcinoma) - mide-barsak kanseri (gastro-intestinal carcinoma) 2. Doktor ve/veya dier grevli salk personeli asbeste maruz kalan iilerin her birinin maruziyet durumunu ve alma artlarn yakndan bilmelidir. 3. ilerin salk muayeneleri i hekimliinin prensip ve uygulamalarna uygun ekilde yaplacak ve en az aadaki hususlar ierecektir: - iinin mesleki ve tbbi zgemii ile ilgili kaytlarn tutulmas, - her ii ile grme yaplmas, - genel klinik muayenesi, zellikle gs muayenesi, - solunum fonksiyon testi. (solunan havann hacmi ve hz) Doktor ve/veya dier yetkili salk personeli, i hekimliindeki gelimeleri gz nne alarak sputum sitoloji testleri, gs filmi (X-ray), tomodensitometri gibi daha ileri tetkikler isteyebilir.