Professional Documents
Culture Documents
0
bbrace@eskimo.com
x Di fos setlaz: Rong 1500 BC the Mayan
Sivilizayshan mi bigin tu
expan tu wat da now Bileez.
Di Diskoveri: Eena 1501 Kristifa
Kolombos sayl aaf di koas a
Bileez bot neva did stap fi eksploar.
Weh wi noa bowt di fos Yooropeeyan
Lagwud kotin da-mi di mayn ting di
akyupayshan goh bak tu 1638.
kalani mi projoos. Jooring
Di rekadz kaal di kolonaizaz Inglish
dehnya 150 yaaz, di oal Spanish kalani
saylaz hoo mi shiprek. Wahn neks
Wen di lan bikom wahn kalani di dehn oanli mi-di atak op. Royal Vizit tu Bileez: Kween Elizabeth
groop layta jain dehn, ahn fainali
Soopintendant mi chaynj tu wahn ahn di Dyook a Edinburgh: Layta, di
skyata eena 1655 afta di Spanish
Lootenant Govna weh mi kohn anda di British staat gayn moa kanchroal a
kyapcha Jamayka.
Govna a Jamayka. di lan, an eena 1862 British Honduras
bikom wahn chroo chroo kalani.
Foat Jaaj, wen da mi wahn ailan weh di Hai klaas pipl eena Bileez selibrayt di
Inglish mi tek refyooj nyoo senchri da Govament Hows.
eena di erli 19th Sentri.
St. Jan’s Anglikan Choch eena Bileez Senchral paak eena Bileez Siti, now
Siti; da slyavz bil kaal Batlfeel Paak, mi bil eena 1897.
dis oalis choch eena Senchral Noatis di taksi dehn frahn dat dehdeh
Amerika. Di klay briks mi kohn frahn taim.
Ingland az balas.
Waid vyoo a Bileez Siti eena 1883, rong Di wud brij frahn 1900 chaynj tu dis
Krismos taim. Senchral Swing Brij.
Eena 1809 Kyaptin G. Henderson Di Koat Hows eena Bileez Siti mi bil en
inchrochoos kanoo rays tu di Krismos 1818.
bram.
Lindbergh, di fos pailat fu kraas di Selibrayshan a di Maas fu aana di soalja
Atlantik, mi kohn tu Bileez ahn St. dehn a di Nationalist Unioní hoo gaan
Johnís College eena Loyola Paak mi da Werl Waa I.
welkom ahn. Too yaaz layta, di 1931 Eena 1894, wahn big big moni kraisis Pahn Septemba 10, 1931, wahn
horikayn brok op di skool. kohn bowt frahn wahn chaynj eena schrang schrang horikayn hit Bileez
di way pipl doz du bizniz. Dis mi kaaz ahn kil wan towzan a di 15,000 pipl
wahn big big big proates frahn di deh.
werkaz eena di kalani.
Wen di flag kohn dong Joon 1, 1973, Govament Hows pahn Reegent Schreet,
dat mi signal di en a di koloanyal taimz. now kaal Hows a Kolcha, deh eena
Di kalani chaynj nayhn frahn British wahn stail laik di oal taim plantaysan
Honduras tu Bileez. Horikayn Hati hit Bileez pahn Aktoaba big hows. Di Bileez Riva wen ih flod afta
30, 1961 ahn kil at lees 262 pipl. Horikayn Hati. Di horikayn kaaz bowt
60,000,000 Bileez dalaz eena damij.
Di Bileez Flag: ih kala da fu di too Di Poblik Bildings eena di oal kyapital,
politikal paati (PUP, UDP), an ih koat-a- Bileez Siti.
aamz da fu di difrant etnik groop dehn
eena di konchri. Di Senta fu Adminischrayshan eena Sevral kain a chranspoat aal tugeda
Belmopan, di kyapital a Bileez sins da di Senchral Swing Brij eena Bileez
1971. Di siti deh eena di midl a di Siti.
konchri ahn gat wahn papulayshan a
bowt 5,400 sitizin.
Di Haloava Krik mowt eena Bileez Siti. Radisson Foat Jaaj Hotel ahn Marine
Parade eena Bileez Siti.
Naat Front Schreet eena Bileez Siti. Di Roaman Kyaatolik Choch fu Hoali
Rideema eena Bileez Siti.
Bileez geh ih indipendens frahn Inglan Bileez Siti staat op az di govament
pahn Septemba 21, 1981. kyapital, wid 46,000 peepl di liv
deh. Dis da-mi qwaata a di kontri. Moas
Di kontri get Indipendens an wahn a di peepl da wahn mix a Afrikan an Bileez mek op a lat a difrant groop
nyoo kanstityooshan. Yuropeeyan. weh mingl op mongst dehnself,
laik di Mayas.
Di papulayshan a Bileez mek op wit lat Di ‘Baron Bliss Memorial’ an Laithows,
a difrant groop weh liv tugeda, laik di Mareen Parayd, Bileez Siti.
Kriol weh gat Afrikan bakgrong.
Di papulayshan a Bileez mek op wit lat Fu evri skwyaa mail eena Bileez, 8.6
a difrant groop weh liv tugeda, laik di pipl deh.
Mestizos.
Govament promoat spoats laik Inglish da di ofishal langwij, bot lat a
baaskitbaal, futbaal ahn laik dat. pipl taak Kriol ahn Spanish. Dehn teech
Spanish eena skool aal chroo di sistem
Di foan sistem dehn aal oava di now, ahn moa ahn moa inchres di kohn Moa ahn moa pipl di trayn eena helt,
konchri. Yu kuh kaal dairek tu aal bowt eena sohn paatz fu teech reedn laik moa ners, moa teknishan ahn moa
oava di werl. ahn raitn eena Kriol. speshalis dakta.
Dehn gat lat a poblik skool eena di Bram taim fu di Indipendens selibrayshan
kontri, weh mek di lichrasi rayt pahn Septemba 21.
bowt 74%
Styoodents eena praimri skool mi Skool deh aal oava di konchri.
nomba 62,000 eena 2004 ahn 244
priamri skool mi deh.
Infamayshan fu tooris deh eena moas Difrant indoschriz
hotel, reschrant ahn yaapoat. help di kontri get hed.
Eena 1993, weh di avrij persn mi mek Chapin wud eena Pain Rij.
da-mi 4,146 Bileez dalaz.
Wahn Bileez Siti lomba yaad. Gud kaynfeel eena naat Bileez.
Di ‘Ramada Hotel’ eena Bileez Siti (now Bileez gat op-tu-dayt road dehn tu aal
kaal ‘Princess Hotel’). paat a di kontri; di mayn wan
dehn da di Naadan, di Sodan, di
Westan an di Hominbod.
Bileez gat difrant hotel fu tooris, laik di Paat a wahn pain plantaysh da Pain Rij.
Bileez ‘Biltmore Plaza’.
Wahn groop frahn Yoorop bak wen, Di Menonait dehn stil yooz kyat laik
weh nayhn “Mennonite’ kohn ahn liv dehnya fu kehr dehn faam gudz.
da Bileez frahn Kanada ahn Meksiko.
Di paak dehn da Bileez weh pipl goh Di mayn ting dehn weh Bileez expoat da
heng owt ahn relax. sichros, shuga, kloaz, fish, shelfish,
banana, rom, lomba, areenj ahn
Lat a vilij yooz wel an da wel waata graypfroot kansenchrate. Di kanschrokshan indoschri gi werk tu
weh dehn yooz eena dehn hows. lat a pipl eena Bileez.
Fu mek Bileez Siti geh hed, lat a di “Benque Viejo del Carmen” deh kloas
swamp lan wahn haftu bil op bak fu gat kloas tu di boada wit Gwatemaala, bowt
lan fu bil hows. wahn kopl honjrid yaadz. 3,600 pipl liv
Wahn schreet eena ‘Benque Viejo del deh. Wan mail di kohn dong bak frahn Haakswert Brij eena “San Ignacio”.
Carmen’. Bengke da di vilij a “San Jose Succotz”.
Da eena Sokotz yu ku fain di grayt
Maya rooyin nayhn
“Xunantunich”.
Maakit selaz eena Belmopan. Wahn rilijos festival fu aana di
paychron saynt eena di vilij a “San
Antonio”.
Dangriga da wan a di braitis tong Wahn tooris infamayshan senta eena
dehn eena Bileez – sohn kaal it di di Kaayo Dischrik.
kolcha kyapital a Bileez. Yet fu di
moas paat tooris noh kohn ya sayhn
way dehn go da ada
tooris plays eena di konchri.
Wahn tach hows jos laik di wan dehn Kechi ahn ada Maiyaz a di Toleedo
weh sohn Maya tudeh liv eena. Dischrik.
Kee Kaaka; aalso kaal ‘ Cayo Hicao’. Waatasaid hows kaman eena Bileez.
800 pipl live pahn dis ailan. Lat a
fishaman kech labsta, konk ahn fish fu
sel ya an abraad.
Lang Kee jos di bil op; ih gat wahn Dangriga da ki kyapital a Stan Krik. Ih
hotel weh aalwayz di gat fishin kantes. deh rait midl a weh dehn groa oreenj
fi sen owtsaid fi sel. Bowt 6,400 pipl
Dikyapital a Kaayo Dischrik da too liv deh, moasli Garifuna an Kriol. Dehn Di Bileez Yaat Klob deh nais an neet
tong weh luk sayhn. Dehn nayhn San selibrayt Garifuna Setlment Day pahn di pahn di priti priti beech dehn da Sah
Inaasyo an Santa Ilayna, an dehn gat nainteent a Novemba. Pejro da Ambergriz Kee, Bileez.
bowt 8,900 pipl. Dehn bil di
Haakswert Brij eena 1949. Da brij jain
di too tong dehn, Cahal Pech and
Sunantunich, weh da too Maiya senta
deh kloas tu San Inaasyo.
Wahn kyoot lee Karibeeyan fishin tong Wahn beech hows da Plasensya.
weh gah sohn nais plays weh yu ku
stay pahn Ambergriz Kee, Bileez.
Dis da how wahn regla schreet Di majik werl da Ramon Vilij Hotel
udda luk da Kee Kaaka. eena Ambergriz Kee, Bileez
Beech hows eena Kee Kaaka. Moho Kee da wahn ailan bowt 1000 m
frahn di koas a Bileez. Wahn boat shelta
ahn condominiums di geh bil op deh.
Di Bileez “Barrier Reef” da di sekan Sowt Waata Kee pahn di Bileez Barya
bigis koaral reef eena di werl. Reef da hoam tu Blue Marlin Resort.
Oanli di “Great Barrier Reef” eena
Astraylya langa dan dis. Di koaral an
di meet-eetn fish dehn eena di reef
da oanli sohn a di lat a grayt ting
dehn weh deh eena di see.
Gloavaz Reef nayhn afta wahn pairat Di Bloo Hoal da wan a di bes spat fu
frahn di 17th senchri. Now, da wahn daiv eena di hoal werl. Ih deh migl a
mareen riserv weh deh bowt faati mailz Lait Hows Reef, 1000 fut kraas ahn 480
frahn di koas a Bileez. Eena di paas, dis ailan da-mi wahn fut deep. Di Hol Chan Mareen Riserv.
meetn plays fu pairatz.
Wahn layt aftanoon da Bileez. Wahn laimstoan kayv.