Cc hiu bit c bn vit v cn bng cc phn ng Ha hc thng gp - Th in ha chun

Vietsciences-V Hng Thi

II.10. Th in ha chun (E0 OX/Kh)

Th in ha chun ca cp oxi ha kh no cng ln v i s th cht oxi ha cng mnh, cht kh tng ng cng yu; Cn th in ha chun ca cp oxi ha kh no cng nh v i s th cht oxi ha cng yu, cht kh tng ng cng mnh. E0Ox1/Kh1 > E0Ox2/Kh2 Tnh oxi ha: Ox1 > Ox2 Tnh kh: Kh1 < Kh2 Th d: Thc nghim cho bit: E0Ag+/Ag > E0Fe3+/Fe2+ > E0Cu2+/Cu > E0Fe2+/Fe Do , tnh oxi ha: Ag+ > Fe3+ > Cu2+ > Fe2+ tnh kh: Ag < Fe2+ < Cu < Fe

Sau y l tr s th in ha chun ca mt s cp oxi ha kh thng gp (Ngi ta xc nh c cc tr s ny l do thit lp cc pin in ha hc gia cc cp oxi ha kh khc vi cp oxi ha kh hiro . Vi in cc hiro c chn lm in cc chun v qui c E02H+/H2 = 0 V)

Cp oxi ha/kh

Th in ha chun (E0Ox/Kh, Volt, Vn) (Th kh chun) -2,92 -2,87 -2,71

K+/K Ca2+/Ca Na+/Na

Mg2+/Mg Al3+/Al Mn2+/Mn Zn2+/Zn Cr3+/Cr Fe2+/Fe Ni2+/Ni Sn2+/Sn Pb2+/Pb Fe3+/Fe 2H+(axit)/H2 Cu2+/Cu+ Cu2+/Cu Cu+/Cu Fe3+/Fe2+ Ag+/Ag Hg2+/Hg Pt2+/Pt Au3+/Au

-2,37 -1,66 -1,19 -0,76 -0,74 -0.44 -0,26 -0,14 -0,13 -0,04 0,00 +0,16 +0,34 +0,52 +0,77 +0,80 +0,85 +1,20 +1,50

Lu L.1.

E0Ag+/Ag > E0Fe3+/Fe2+ > E0Cu2+/Cu > E02H+/H2 > E0Fe2+/Fe >
(+0,80V) (+0,77V) (+0,34V) (0,00V) (-0,44V)

E0Zn2+/Z
(-0,76V)

Tnh oxi ha: Tnh kh :

Ag+ > Fe3+ > Cu2+ > H+ > Fe2+ > Zn2+ Ag < Fe2+ < Cu < H2 < Fe < Zn

L.2.
Fe
0

+
+3

Fe2+(dd)
+2

Fe
Cht kh

Fe3+(dd)

2Fe2+

Cht oxi ha

Cht kh /Cht oxi ha

Phn ng trn xy ra c l do: Tnh kh: Fe > Fe2+

Tnh oxi ha: Fe3+ > Fe2+ Fe Fe Fe + + + FeCl2 2FeCl3 Fe2(SO4)3

3FeCl2 3FeSO4

L.3.
Cu
0

+
+3

Fe2+ (dd)
+2 +2

Cu

2Fe3+ (dd)

Cu2+

2Fe2+

Cht kh

Cht oxi ha

Cht oxi ha Cht kh

Phn ng trn xy ra c l do: Tnh kh: Cu > Fe2+ Tnh oxi ha: Fe3+ > Cu2+

Th d:

Fe Cu Cu Cu Cu Cu L.4.

+ + + + + +

CuSO4 FeSO4 Fe2(SO4)3 2Fe(NO3)3 Fe(CH3COO)2

FeSO4

Cu

CuSO4 + Cu(NO3)2

2FeSO4 + 2Fe(NO3)2

2Fe(HCOO)3

Cu(HCOO)2

2Fe(HCOO)2

Ag+(dd)

Fe3+(dd)

(Dung dch mui bc vi dung dch mui st (III) khng c xy ra phn ng oxi ha kh, nhng c th xy ra phn ng trao i)
+1 +2 0 +3

Ag+(dd)

Fe2+(dd)

Ag

Fe3+

Cht oxi ha Cht kh Cht kh Cht oxi ha Phn ng trn xy ra c l do: Tnh kh: Fe2+ > Ag

Tnh oxi ha: Ag+ > Fe3+

Th d:

AgNO3 + Fe(NO3)3 AgNO3 + Fe(NO3)2

Ag + Fe(NO3)3 3Ag + 2Fe(CH3COO)3 + Fe(NO3)3

3AgNO3 + 3Fe(CH3COO)2 AgNO3 + Fe(CH3COO)3

Nhng:
3AgNO3 + FeCl3

3AgCl

Fe(NO3)3 (Phn ng trao i)

3CH3COOAg

+ FeBr3

3AgBr

Fe(CH3COO)3 (Phn ng trao i)

L.5.
Fe(d) + Fe + 2Ag+(dd)

Fe2+ + Fe3+ +

2Ag 3Ag

3Ag+(dd, d)

Th d:

Fe +

2Fe3+(dd)

3Fe2+ Ag + Fe3+

Ag+(dd) + Fe2+(dd)

Th d:
Fe(d) + 2AgNO3 Fe Fe + 3AgNO3(d)
Fe(NO3)2 Fe(NO3)3

+ 2Ag + 3Ag

+ 3CH3COOAg (d) Fe(CH3COO)3 + 3Ag 2AgClO3

Fe(ClO3)2

Fe(d) +

2Ag

L.6.

3Zn(d) + 2Fe3+(dd) Zn + 2Fe3+(dd, d)

3Zn2+ + 2Fe Zn2+ + 2Fe2+

V d:
Zn + Fe2+ Fe

Zn2+ + Fe 3Fe2+

2Fe3+ +

V d:
3 Zn (d) + Zn Zn Zn + + + 2FeCl3 2FeCl3 (d) FeCl2

3ZnCl2

2Fe 2FeCl2

ZnCl2 +

ZnCl2 + Fe ZnSO4 + 2FeSO4

Fe2(SO4)3 (d) 2Fe(NO3)3

3Zn (d) +

3Zn(NO3)2 + 2Fe

L.7.
Tng qut, kim loi ng (Cu) khng tc dng vi dung dch mui ng (II), nhng ng c th tc dng vi dung dch mui ng (II) clorua to ng (I) clorua. Nguyn nhn l do CuCl kt ta (khng tan trong dung dch nc).

+2

+1

Cu

Cu2+(dd) Cht kh

2Cu+ Cht kh /Cht oxi ha

Cht oxi ha

Phn ng khng xy ra l do: Tnh kh: Tnh oxi ha: Cu < Cu+ Cu2+ < Cu+

Cu

CuCl2(dd)

2CuCl

Cu Cu

+ +

CuSO4(dd) Cu(NO3)2(dd)

L.8.
+1 +1 +2 0

Cu+
Cht kh

Cu+

Cu2+

Cu
Cht kh

Cht oxi ha

Cht oxi ha

Phn ng trn xy ra c l do: Tnh kh: Cu+ > Cu Tnh oxi ha: Cu+ > Cu2+ (E0Cu+/Cu = 0,52V > E0Cu2+/Cu+ = 0,16V) Th d: Cu2O + H2SO4(l) H2SO4(l) +

CuSO4 Cu2SO4 2Cu +

+ +

Cu H2 O

H2O

[ Cu2O + Cu2SO4

Cu2SO4

2CuSO4

(CuCl khng tan trong nc, cn cc mui ng (I) khc, ni chung, khng tn ti)

Bi tp 4 vit cc phn ng xy ra (nu c) khi cho kim loi ng (Cu) vo tng dung dch sau y: Fe2(SO4)3; FeCl2; Cu(CH3COO)2; CuSO4; CuCl2; AgNO3; NaNO3; HNO3 (l); NaNO3 trn vi HCl; HCl; HCl c ha tan O2; Fe(NO3)3; Fe(CH3COO)2; HNO3(,

ngui); HNO3( nng); Al(NO3)3; Fe(NO3)2; Fe(CH3COO)3; HgCl2; Hhn hp Cu(NO3)2 H2SO4(l).

Bi tp 4'

Vit cc phn ng xy ra (nu c) khi cho kim loi st (Fe) vo tng dung dch sau y: FeCl2; Fe(NO3)3; CuSO4; ZnSO4; HCl; AgNO3(d); CH3COOAg(thiu); HNO3(l); KNO3; KNO3 trn vi HCl; H2SO4(l); H2SO4(, ngui); H2SO4, nng(, nng); FeBr3; FeSO4; HNO3(, ngui); HNO3(, nong); CH3COOH; CH3COOAg(d); Cu2+; Fe2+; Fe3+; Mg(HCOO)2.

Bi tp 5 (Tuyn sinh i hc khi A, nm 2003)

Trn mt cht oxi ha vi mt cht kh trong dung dch. Phn ng c xy ra khng? Nu c th theo chiu no? Cho th d minh ha. Trong dy in ha ca kim loi, v tr mt s cp oxi ha kh c sp xp nh sau: Al3+/Al; Fe2+/Fe; Ni2+/Ni; Fe3+/Fe2+; Ag+/Ag. Hy cho bit: - Trong s cc kim loi Al, Fe, Ni, Ag, kim loi no phn ng c vi dung dch mui st (III). Vit cc phng trnh phn ng. - Phn ng gia dung dch dch AgNO3 v dung dch Fe(NO3)2 c xy ra khng? Nu c, hy gii thch v vit phng trnh phn ng.

Bi tp 5'

Th in ha chun ca mt s cp oxi ha kh theo chiu gim dn nh sau: E0 Ox/Kh : Ag+/Ag > Fe3+/Fe2+ > Cu2+/Cu > Fe2+/Fe > Zn2+/Zn.

a) Hy so snh mnh gia cc cht oxi ha v gia cc cht kh trong cc cp oxi ha kh trn. b) Vit phn ng (nu c) khi cho: Trn dung dch mui bc vi dung dch mui st (II). Cho bt kim loi bc vo dung dch mui st (III). Cho bt st vo dung dch mui bc c d. Cho bt st vo dung dch mui km.

Cho bt km vo dung dch mui st (III) c d. Cho bt ng vo dung dch mui st (III).

Bi tp 6
Cho 4,48 gam bt st vo 200 ml dung dch hn hp gm FeCl3 0,2M v Fe2(SO4)3 0,25M. Sau khi kt thc phn ng, thu c m gam cht rn v dung dch A.

a) Tnh m. b) Xc nh nng mol (mol/l) ca dung dch A. c) Nu c cn dung dch A, tnh khi lng mui khan thu c. (Cho bit cc mui muoi FeCl2, FeSO4 u ha tan c trong nc) (Fe = 56; Cl = 35,5; S = 32; O = 16)

S: m = 0,56g; FeCl2 0,3M; FeSO4 0,75M; 7,62g FeCl2; 22,8g FeSO4

Bi tp 6'
Cho 2,24 gam bt st vo mt cc c cha 400 ml dung dch AgNO3 0,225M. Khuy u phn ng xy ra hon ton. Thu c m gam cht rn v 400 ml dung dch A. a) Tnh m. b) Tnh nng mol ca cht tan trong dung dch A. (Fe = 56; Ag = 108)

S: m = 9,72g; Fe(NO3)2 0,075M; Fe(NO3)3 0,025M

Bi tp 7 (Tuyn sinh i hc khi A, nm 2002)

Cho 18,5 gam hn hp Z gm Fe, Fe3O4 tc dng vi 200 ml dung dch HNO3 long un nng v khuy u. Sau khi phn ng xy ra hon ton, thu c 2,24 lt kh NO duy nht (ktc), dung dch Z1 v cn li 1,46 gam kim loi.

Vit cc phn ng. Tnh nng mol/l ca dung dch HNO3 Tnh khi lng mui trong dung dch Z1. (Fe = 56; O = 16; N = 14)

S: HNO3 3,2M; 48,6g

Bi tp 7'
Cho 1,95 gam bt km vo 200 ml dung dch Fe2(SO4)3 0,125M, khuy u. Sau khi kt thc phn ng, thu c x gam cht rn v dung dch Y. Tnh x. C cn dung dung dch Y, tnh khi lng mui khan thu c. (Zn = 65; Fe = 56; S = 32; O = 16)

S: x = 0,28g; 4,83g ZnSO4; 6,84g FeSO4

Bi tp 8
Cho t t a mol bt kim loi st vo mt cc ng dung dch cha b mol AgNO3. Vit cc phng trnh phn ng xy ra ng vi cc trng hp c th c. Tm iu kin lin h gia a, b c cc trng hp ny v tm s mol mi cht thu c theo a, b cc cht thu c (khng k dung mi H2O) ng vi tng trng hp trn.

Bi tp 8'
Cho t t dung dch cha b mol AgNO3 vo mt cc ng a mol bt Fe. Vit cc phng trnh phn ng xy ra ng vi cc trng hp c th c. Tm iu kin lin h gia a, b c cc trng hp ny v tnh s mol cc cht thu c theo a, b (khng k dung mi) ng vi tng trng hp trn.

Bi tp 9

Cho t t x mol bt kim loi km (Zn) vo mt cc ng dung dch c ha tan y mol FeCl3. Vit phng trnh phn ng xy ra ng vi cc trng hp c th c. Tm iu kin lin h gia x, y c cc trng hp ny v tnh s mol mi cht thu c theo x, y (khng k dung mi) ng vi tng trng hp trn.

Bi tp 9'

Yu cu ging bi tp 6, nhng by gi cho t t dung dch cha y mol FeCl3 vo cc ng x mol bt km.

Cu hi n phn I, II
1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10. 11. 12. 13. 14. S oxi ha ca mt nguyn t l g? Cho th d minh ha. m in ca mt nguyn t l g? Cho th d minh ha. Ha tr ca mt nguyn t l g? Cho th d minh ha. Ha tr ion ca mt nguyn t l g? Cho th d minh ha. Cng ha tr ca mt nguyn t l g? Cho th d minh ha. Phn ng oxi ha kh l g? Cho th d minh ha. Cht oxi ha l g? Ti sao cht oxi ha cn c gi l cht b kh? Cho th d. Cht kh l g? Ti sao cht kh cn c gi l cht b oxi ha?. Cho th d. Phn ng oxi ha l g? Phn bit s oxi ha vi cht oxi ha. Cho th d. Phn ng kh l g? Phn bit s kh vi cht kh. Cho th d. Pht biu qui lut chiu din tin ca phn ng oxi ha kh trong dung dch. Cho th d minh ha. Hy lit k dy th in ha (dy hot ng cc kim loi) trong chng trnh ph thng v ngha ca n. Cp oxi ha kh l g? mnh ca cht oxi ha v ca cht kh tng ng (lin hp) c lin quan th no? Cho hai th d c th minh ha. Thc nghim cho bit th t in th ca cc cp oxi ha kh nh sau: Au3+/Au > Ag+/Ag > Fe3+/Fe2+ > Cu2+/Cu > 2H+/H2 > Fe2+/Fe> Zn2+/Zn > K+/K Hy sp theo th t mnh tnh oxi ha gim dn v mnh tnh kh gim dn ca cc cht oxi ha, cht kh c trong cc cp trn. Tnh s oxi ha ca tng nguyn t C, O, N, Cl trong cc phn t hp cht hu c sau y: Cloetan (Cloroetan, Cl-CH2-CH3); Propilen (CH2=CH-CH3); Anilin; Nitrobenzen; Axit benzoic (C6H5-COOH); Etilenglicol (HO-CH2-CH2-OH); Metyletyl ete (Etyl metyl eter, CH3-O-C2H5); Axit metacrilic (CH2=CCH3COOH); Alanin (Axit 2-aminopropanoic); Vinylclorua (CH2=CHCl); Ru alylic (CH2=CHCH2OH). Hy cho bit ha tr, ha tr ion, cng ha tr (nu c) v s oxi ha ca tng nguyn t trong cc

15.

16.

phn t hp cht sau y: Natri clorua (Clorur natrium); Etilen; Bari oxit; Nc; Hiro peoxit (Peroxid hydrogen); Hirua sunfua (Sulfur hydrogen); Hirua pesunfua; Kali sunfua; Propan; Glixin (Axit aminoaxetic); Axit sunfuric; Glixerin; Kali oxit; Etylamin (CH3CH2NH2); Anilin; Km clorua; Ru etylic (Etanol); Glicocol (Glixin); Fomanehit (Formaldehyde, Metanal, HCHO). 17. Cho t t x mol bt kim loi st vo dung dch cha y mol bc axetat (acetat bc). Vit cc phng trnh phn ng xy ra ng vi cc trng hp c th c. Tm iu kin lin h gia x, y c cc trng hp ny v tnh s mol mi cht thu c theo x, y (khng k dung mi) ng vi tng trng hp trn. 18. Cho t t dung dch c ha tan a mol bc axetat vo mt cc c cha b mol bt kim loi st. Vit cc phng trnh phn ng xy ra ng vi cc trng hp c th c. Tm iu kin lin h gia a, b ng vi tng trng hp trn (khng k H2O). 19. Cho t t x mol kim loi km vo dung dch cha y mol Fe2(SO4)3. Vit cc phng trnh phn ng c th c. Tm iu kin lin h gia x, y c th xy ra tng trng hp trn v tnh s mol mi cht thu c theo x, y (khng k dung mi) ng vi tng trng hp. 20. Yu cu nh bi 19 khi cho t t dung dch cha a mol Fe2(SO4)3 vo mt cc ng b mol bt Zn. 21. Vit cc phn ng xy ra (nu c) khi cho bt Fe vo tng dung dch sau y: Cu(NO3)2; Fe(NO3)3; Fe(NO3)2; AgNO3 d; AgNO3 thiu; Mg(NO3)2; HNO3(l); HNO3(, nng); HNO3(, ngui); KNO3; H2SO4(l); H2SO4(, nng); H2SO4(, ngui); KNO3 trn vi H2SO4long; HCl; CH3COOH.