Mehanika 1 vebe 1/2

|7

Primer 1.2 O vertikalni glatki zid AB oslonjena je kugla O, obeena o konac AC. Ugao koji konac zaklapa sa zidom je, teina kugle je G. Odrediti silu u koncu i pritisak N kugle na zid.

Primenom sinusne teoreme

90

= = 90 90 = = = =

90 = 1; = =

90 90 90

Drugi nain: 1) = = 0 iz 1) sledi = 2) = = 0 pa se dobija =

odnosno

= =

Visoka tehnika kola strukovnih studija Kragujevac

dr Rade ukid

Mehanika 1 vebe 1/2

|8

Primer 1.2 Pomou konca odrava se na glatkoj strmoj ravni kugla O, teine 20 daN. Konac je vezan za oprunu vagu koja pokazuje silu od 10 daN. Strma ravan sa horizontalom zaklapa ugao od 30o. Odrediti ugao koju konac zatvara sa vertikalnom ravni i pritisak N kugle na strmu ravan.

Analitikinain:
30

180 +30 20 1 10 2

sin 180 + 30 = + 30 sin + 30 = 30 = 90 = 1 + 30 = 90 = 60

30

=1

3 2 1 2

= sin 30 = 1)

3 2

= 10

3 2

= 17.32 iz 1) sledi = 30

Drugi nain analitikog reavanja: = 30 = 0 2) = + 30 = 0 pa se dobija 30 + 30 30 = 0 + 30 = 30 + 30 trigonometrijska formula zbira uglova + 30 30 = 0 + 30 = 30 = 10 2 = 1 90 = 1 + 30 = 90 = 60 = 30 = 10

3 2 1 2

20 1

= 10 3 = 17.32

Visoka tehnika kola strukovnih studija Kragujevac

dr Rade ukid

Mehanika 1 vebe 1/2

|9

Primer 1.3 ardinjera trine okaena je o dva nerastegljiva ueta. Ugao koji zaklapaju uad okaena u taki A je . Duina uadi i irina ardinjere su jednaki i iznose L=50cm.Odrediti sile u uadima, ako je teina ardinjere100 N. Veze zamenimo reakcijama veza u uadima, pravac ueta smer ka taki veanja.

Analitiko reenje: Aanalizom trougla sila i primenom sinusne teoreme:

1 1
2 = = = = 30

30 30 1 2

= 120

= 0.5 = 0.866 1 = 0.5

100 0.5 0.866

= 57.697 2 =

100 0.5 0.866

= 57.7

Drugi nain analitikog reavanja: 1 = 1 60 = 0.51 ; 1 = 1 60 = 0.866 1 ; 2 = 2 60 = 0.52 ; 1 = 2 60 = 0.866 2 ;

1. 2.

= 0 = 1 2 = 1 60 2 60 = 0 1 = 2 = 0 = 1 + 2 = 1 60 + 2 60 = 0
2 60

22 60 = 0 2 = 1 =

100

20.866

= 57.7

Visoka tehnika kola strukovnih studija Kragujevac

dr Rade ukid

Mehanika 1 vebe 1/2

| 10

Primer 1.4 Greda trine = 50 na jednom kraju taki A vezana je nepokretnim cilindrinim zglobom a na drugom u taki B je zakaeno idealno neistegljivo elastino ue. Svojim drugim krajem ue je vezano za vertikalni zid u taki C koja je vertikalno iznad take A. . Ugao koji zaklapa ue sa vertikalom je . Duina ueta je dvostruko vea od duine grede, koja je dugaka L=1m. Veze zamenjujemo odgovarajuim reakcijama veza. U uetu imamo silu u pravcu ueta to jest pod uglom od 30o u odnosu na vertikalnu ravan. Kada se oslobodimo nepokretnog cilindrinog zgloba reakcija je kosa sila u ravni. Na gredu deluje i njena teina, kao aktivna sila. Poto na telo deluju tri sile prema teoremi o tri sile: Ako je telo u ravnotei pod dejstvom tri samo sile onda one moraju imati zajedniku napadnu taku odnosno one su sueljne. Na osnovu ove teoreme utvruje se pravac reakcije oslonca A. Pravac mora proi kroz taku A i presenu taku vertikale iznad teita i pravca ueta. Sa slike se vidi da reakcija veze zaklapa ugao sa horizontalom od 60o, odnosno 30o sa vertikalnim zidom. Primenom sinusne teoreme na trougao sila moe se odrediti:

= = = = 30

30 30 0.5

120 500.5 0.866

= 0.5 = 0.866 =
100 0.5 0.866

= 28.87

= 28.87

Drugi nain: = 0 = 1 + = 60 + 60 = 0 Odakle se dobija = = 0 = 1 + = 60 + 60 = 0 260 = 0 = 2 60 = 20.866 = 28.87

50

Visoka tehnika kola strukovnih studija Kragujevac

dr Rade ukid