T.C.

MLL ETM BAKANLII

GRAFK VE FOTORAF

TEK KAI NOKTALI PERSPEKTF ZM

211GS0007

Ankara, 2011

Bu modl, mesleki ve teknik eitim okul/kurumlarnda uygulanan ereve retim Programlarnda yer alan yeterlikleri kazandrmaya ynelik olarak rencilere rehberlik etmek amacyla hazrlanm bireysel renme materyalidir. Mill Eitim Bakanlnca cretsiz olarak verilmitir. PARA LE SATILMAZ.

NDEKLER
AIKLAMALAR ....................................................................................................................ii GR ....................................................................................................................................... 1 RENME FAALYET1 .................................................................................................... 3 1. PERSPEKTF....................................................................................................................... 3 1.1. Tanm ............................................................................................................................ 3 1.2. Perspektif eitleri........................................................................................................ 3 1.2.1. Hava perspektifi..................................................................................................... 3 1.2.2. izgi perspektif...................................................................................................... 4 1.2.3. Paralel Perspektif ................................................................................................... 5 1.2.4. Merkezi (Konik) Perspektif ................................................................................... 8 1.3. Merkezi (Konik) Perspektifte Temel Kavramlar ........................................................ 10 1.3.1. Resim Dzlemi .................................................................................................... 10 1.3.2. Yer izgisi........................................................................................................... 10 1.3.3. Bak Noktas ....................................................................................................... 10 1.3.4. Bak Uzakl ..................................................................................................... 10 1.3.5. Ufuk izgisi......................................................................................................... 11 1.3.6. Esas Nokta ........................................................................................................... 12 1.3.7. Ka Noktas ....................................................................................................... 13 1.4. Tek Ka Noktal Perspektif ...................................................................................... 13 1.4.1. Tek Ka Noktal Konik Perspektif Resim izim Kurallar............................... 15 1.4.2. Tek Ka Noktal Perspektifte Elips izimi....................................................... 17 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 20 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 23 RENME FAALYET2 .................................................................................................. 27 2. TEK KAI NOKTALI PERSPEKTF LE MEKAN ZM ................................... 27 2.1. Tek Ka Noktal Perspektifte Aralklarn Dzenlenmesi ......................................... 27 2.1.1.Aralklar Eit, Saylar Belli Durumlarda Aralklarn Dzenlenmesi.................. 29 2.2. Fotoraf zerinde Perspektif Analizi ......................................................................... 33 2.3. Mekan Perspektif izim rnekleri ......................................................................... 35 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 39 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 43 RENME FAALYET3 .................................................................................................. 46 3. TEK KAI NOKTALI PERSPEKTF LE DI MEKAN ZM................................. 46 3.1. Aralklar Eit Fakat Saylar Belirsiz Durumlarda Aralklarn Dzenlenmesi........... 46 3.2. Bakma Noktasna Gre Perspektif Grn ............................................................... 50 3.3. D Mekan Perspektif izimi ...................................................................................... 51 3.3.1. Bina izimi.......................................................................................................... 52 3.3.2. Tek Ka Noktal Perspektif le D Mekan izim Aamalar ........................... 53 UYGULAMA FAALYET .............................................................................................. 57 LME VE DEERLENDRME .................................................................................... 58 MODL DEERLENDRME .............................................................................................. 61 CEVAP ANAHTARLARI ..................................................................................................... 62 KAYNAKA ......................................................................................................................... 65

AIKLAMALAR AIKLAMALAR
KOD ALAN DAL/MESLEK MODLN ADI MODLN TANIMI SRE NKOUL YETERLK 211GS0007 Grafik ve Fotoraf Alan Ortak Tek Ka Noktal Perspektif izimi Tek ka noktal perspektif ile ilgili temel kavramlarn ve uygulamalarnn yaplnn anlatld renme materyalidir. 40/32 Geometrik Form izimleri Tek Ka Noktal Perspektif izimi Yapmak Genel Ama renci, uygun tasarm atlyesi ortam salandnda, teknik resim kuralna uygun olarak tek ka noktal perspektif izimi yapabilecektir. Amalar Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda; 1. Teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun olarak silindirin tek kal perspektif izim uygulamalar yapabilecektir. 2. Teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun farkl bak noktalarndan i mekanlarn tek kal perspektif izim uygulamalar yapabilecektir. 3. Teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun farkl bak noktalarndan d mekanlarn tek kal perspektif izim uygulamalar yapabilecektir. Ortam: Grafik atlye ve laboratuvarlar, snf, iletme, ktphane, ev, bilgi teknolojileri ortam vb. Donanm: izim masas, resim kd, yaptrma band, T cetveli, gnye, pergel, izim kalemleri ,perspektif ile ilgili basl ve grsel kaynaklar Modln iinde yer alan her faaliyetten sonra, verilen lme aralaryla kazandnz bilgileri lerek kendi kendinizi deerlendireceksiniz. retmen, modl sonunda size lme arac ( test, oktan semeli, doru yanl vb.) uygulayarak modl uygulamalar ile kazandnz bilgileri lerek deerlendirecektir.

MODLN AMACI

ETM RETM ORTAMLARI VE DONANIMLARI

LME VE DEERLENDRME

ii

GR GR
Sevgili renci, Tek ka noktal perspektif daha ok i mekanlarn perspektif anlatmlarnda kullanlr. Tek noktal perspektifte planlar resim dzlemine paraleldir. Hazrlanan bu modlde perspektif eitlerinden tek ka noktal perspektif izim uygulamalarn ele alacaz. Tek ka noktal perspektifte ilk etapta temel geometrik ekil izimleri yaplacaktr. Daha sonra grsel nesneler, (izimlerde, biimlerin birbirine gre durumlar uzaklama, yaknlamalar dikkate alnacaktr ) ve mekan izim almalar yaplacaktr. Modl baar ile tamamladnzda, grdnz iki boyutlu resim dzlemi zerine tek ka noktal perspektif ile boyutlu ifade edebilme becerisine kavuacaksnz. Perspektif izim kurallarn rendikten sonra altnz alanda yapacanz tasarmlar daha anlalr olacaktr.

RENME FAALYET1 RENME FAALYET1

AMA
Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun olarak silindirin tek ka noktal perspektif izim uygulamalarn yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Perspektif izim ile ilgili basl ve grsel kaynaklar inceleyebilirsiniz. Kullandnz bir objeyi elinize alarak gerek boyutlarn inceleyiniz. Daha sonra sizden iki metre uzaa bir yz tam karnza gelecek ekilde koyunuz ve imdi nasl grndn not alnz ve gzlemlerinizi arkadalarnzla paylanz.

1. PERSPEKTF
1.1. Tanm
Perspektif, iki boyutlu ortamda, nc boyut (derinlik) yanlsamas vermek iin kullanlan tekniktir. Ksacas cismin yzn gsteren, tek grnl resimlerdir. Perspektif resimler, mimaride tasarlanan binalarn i ve d grnlerinin iziminde, mobilya izimlerinde ve gzel sanatlar alanlarnda uygulanmaktadr.

1.2. Perspektif eitleri

Perspektif hava ve izgi perspektifi olarak iki blme ayrlr.

1.2.1. Hava perspektifi

Hava perspektifi, renk perspektifi denen, derinlik etkisi atmosfer katmanlarnn renkler ve biimler zerinde oluturduu younluk nedeni ile uzaklarn daha silik, yaknlarn ise daha net grnmesine neden olan perspektife eididir.

Resim 1.1: Hava perspektifi

Renklerdeki soluklua gzmzle cisim arasndaki hava katman sebep olmaktadr. Bu nedenle renkler gzmzden uzaklatka daha soluk grnrler.

Resim 1.2: Hava perspektifi

1.2.2. izgi perspektif

Kendi iinde paralel perspektif ve konik perspektif olarak ikiye ayrlr. Aadaki emada perspektif trlerine gre izimler detayl olarak verilmitir.

ekil 1.1: Perspektif eitleri

1.2.3. Paralel Perspektif

Nesnelerin yatay, dey ve kegen kenarlarnn paralel olarak izilerek elde edilen perspektiftir. Nesnelerin birden fazla yzl olarak dzlem zerinde eitli konumlarda gstermek mmkndr. yi bir anlatm ve izim kolayl nedeniyle, temel sanat eitimi dersi iin paralel perspektif izimlerinden yararlanlr.

ekil 1.2: Paralel perspektif yntemiyle izim rnekleri

Paralel perspektifte drt merkezli elips izimi

Daire ve yaylarn perspektif izimlerinde en ok kullanlan yntemdir.

ekil 1.3: Paralel perspektifte drt merkezli elips izimi

lk olarak daire bir kare iine izilir. Yer dzlemiyle 30 derecelik yapacak ekilde, kenar lleri dairenin apna eit paralel kenar izilir. (a) Paralel kenarn A ve B noktalarndan kenarlara dikmeler izilir. Paralel kenar yer izgisi ile 30 derecelik a yapt iin bu dikmeler 30x60 derecelik gnyelerle kolayca izilir.(b) izilen dikmelerin birbirini kestii O,O ve A,B noktalar elips iziminde kullanlacak drt merkezdir. Pergel A-T kadar alp, A ve B noktalar merkez alnarak T ve T yaylar izilir.(c) Pergel O-T kadar alp, O ve O noktalar merkez alnarak elipsi tamamlayacak iki kk yay izilerek elips tamamlanr.(d) Kpn st ve yan yzlerindeki elipsler bu yntemle izilmitir. Paralel perspektifte yerletirme lleri metodu ile silindir izimi:

ekil 1.4: Paralel perspektifte yerletirme lleri metodu ile silindir izimi

lk olarak daire bir kare iine izilir. Daire zerinde A, B, C gibi gelii gzel noktalar iaretlenir. Noktalarn karenin kenarlarna olan uzaklklar a ve b uzaklklar gibi cetvelle llr. Yan tarafa ise izilecek prizmann geniliini belirtecek dikdrtgen izilir. Bu dikdrtgenin genilii silindirin de geniliidir.(a) Daha sonra karlkl kenarlar birbirine paralel dikdrtgen prizma izilir. Prizmann iziminde yatay, dikey ve genilik lleri karenin ve derinlii belirtir dikdrtgenin lleri ile ayn olmasna dikkat edilmelidir. Noktalarn karenin kenarlarna olan a ve b, c uzaklklar prizma zerine ayn lde tanr. Bu noktalardan prizmann kenarlarna paraleller izilir. Paralellerin birbirini kestii noktalar birletirilerek dairenin izimi tamamlanr. Prizmann arka yzeyindeki daireyi izmek iin, n taraftaki elips zerindeki noktalardan prizmann geriye uzanan kenarlarna paralel dorular izilir. Dorular zerinde prizmann h ykseklii iaretlenir, bu noktalarn birletirilmesiyle arkadaki elips tamamlanr. Silindir iin elipsler birbirine paralel iki izgi ile birletirilerek izim tamamlanr.

1.2.4. Merkezi (Konik) Perspektif

Merkezi perspektif, grdklerimizi bulunduumuz yere gre ve grndkleri biimde izme tekniidir. Merkezi perspektif, izimi yaplacak cisme bak amza gre tek ka, iki ka ve ka noktal perspektif olarak blmden oluur. Merkezi perspektif tekniine gre izilmi resimler, insan gznn evresindeki cisimleri grd duruma ok benzer. rnein bir tren raylarna tam karsndan baktmzda raylarn gerekte genilikleri ve ara mesafeleri ayn olmasna karn bizden uzaklatka klr ve bir noktada birleiyormu gibi grnr.

Resim 1.3: Gzden uzaklaan paralel izgiler tek noktada birleir gibi grnr.

Ksacas resmi izilecek cisim gzle bakldnda nasl grnyorsa aynen o ekilde kda izilir. rnein bir cisme yukardan bakyorsak cismin st ksmn, tam kardan bakyorsak n yzn, alttan bakyorsak alt ksmn grrz. Birbiri ile ayn boyuttaki cisimler belli mesafelerde arkadan ne doru sralandnda, en ndeki daha byk ve gittike klerek grnrler.

Resim 1.4: Gzden uzaklaan her ey kk grnr

Resim 1.5: Gzden uzaklaan her ey kk grnr

izim yaparken grdklerimizi grndkleri gibi tekniine uygun izmek iin baz temel kavramlarn bilinmesi gerekir.

1.3. Merkezi (Konik) Perspektifte Temel Kavramlar

ekil 1.5: Perspektifte kavramlar

1.3.1. Resim Dzlemi

izimle gz arasnda resmin arakesit olarak izilecei dzleme resim dzlemi denir.

1.3.2. Yer izgisi

Cismin oturduu yer dzlemi ile resim dzleminin arakesitine yer izgisi denir.

1.3.3. Bak Noktas

Perspektifi izilecek nesneye bakmak amac ile durulan sabit noktaya (gzlemcinin gznn bulunduu noktaya) bak noktas denir. Bak noktasnn cisme olan mesafesi, ykseklik veya genilik lsnn iki katndan az olmamaldr. Cismin yan yzeylerini perspektifte gstermek iin bak noktas, cismin n yzeyine gre sa veya sol tarafnda alnmaldr.

1.3.4. Bak Uzakl

Bak noktasnn perspektifi izilecek nesneye olan uzaklna bak uzakl denir. Bak uzakl mesafesi ok nemlidir, bu mesafe yaklak nesnenin dtan da toplam genilii kadar olmaldr.

10

1.3.5. Ufuk izgisi

Bulunduumuz yere gre gz dzeyimizden getiini varsaydmz yatay izgiye ufuk izgisi denir. Yerimizi deitirmeden ne yne bakarsak bakalm bu izginin yeri daima gz dzeyimizdedir.

Resim 1.6: Ufuk izgisinin yeri

Bulunduumuz yer hangi ykseklikte olursa olsun ufuk izgisi yine gz dzeyindedir. Ancak, bulunduumuz yerin yksekliine gre grdmz alan geniler ya da daralr.

Resim 1.7: Bulunulan ykseklie gre gr alan

11

1.3.6. Esas Nokta

Bulunduumuz yerden baktmz ynde uzaklaan birbiri ile paralel btn izgiler bir noktada birleiyorlarm gibi grnr. Bu nokta ufuk izgisi zerinde ve tam karmzdadr. Yerimiz deitike esas noktann da yeri deiir.

Resim 1.8: Farkl bak noktalarndan esas noktann yeri

Fakat her durumda tam karmzda ve ufuk izgisi zerindedir. Ayn zamanda tek ka noktal izimlerde Esas nokta izimin ka noktasdr.

Resim 1.9: Farkl bak noktalarndan esas noktann yeri

12

1.3.7. Ka Noktas
Bak noktasndan (gzden) uzaklaarak sonsuza doru gelen ve gerekte birbirlerine paralel olduklar hlde resim dzlemine paralel olmadklar iin kapanarak birleiyormu gibi grnen dorularn ortak kesime noktasna kama noktas denir. rnein karmzdaki bir kutunun kelerinden biri bize yakn olsun. Bu durumda kutunun paralel izgilerinden bir ksm sola, bir ksm ise saa doru uzaklar grlr. Bu paralel izgileri uzattmzda iki ayr noktada birleirler. Bu noktalar ka noktalardr. Bu izgiler daima ufuk izgisi zerindedir.

Resim 1.10: Ka noktas

1.4. Tek Ka Noktal Perspektif

En kolay izilebilen konik perspektif eididir. Daha ok i meknlarn perspektif anlatmlarnda kullanlr. Cismin n yz resim dzlemine paralel yerletirilirse meydana gelen izim tek ka noktal perspektiftir. Cismin iki kenar resim dzlemine yatayda dier iki kenar resim dzlemine dikeyde paraleldir. Dier kenarlar ufukta bir noktada birleerek tek ka noktasn (esas noktay) olutururlar.

Resim 1.11: Kama noktas

13

Cisimlerin ufuk dzleminin altnda, stnde veya hizasnda olduklarna dikkat edilmelidir. Ufuk izgisinin zerindeki cisimlerin n ve alt ksmlar, ufuk izgisi hizasnda (ka noktas tam karda ise) n yzey, ufuk izgisinin altnda olanlarn n ve alt ksmlar grnr.

Resim 1.12: Tek ka noktal perspektifte cisimlerin ufuk izgisinin st, hizas ve altndaki konumlar

14

1.4.1. Tek Ka Noktal Konik Perspektif Resim izim Kurallar

Teknik izim kuraklarna gre tek kal perspektif izimlerinde; Genilik ve ykseklik boyutlarnn resim dzlemine paralel olmas iin cismin n ve st yz resim dzlemine (RD) paralel alnr. Ka noktas (KN), cismin grnmesi istenen yzeylerine gre ufuk izgisi (U) zerinde alnr. Ka noktasnn yeri, bak noktasndan ufuk izgisine izilen dikme ile belirlenir. Derinlik boyutu ka noktasna (KN) bal olarak izilir.

Resim 1.13: Kpn tek ka noktal perspektif izimi

Resimde tek kal perspektif izimlerinde; Resim izimine balarken kt zerine ufuk izgisi izilir. Ufuk izgisinin zerinde esas nokta (ka noktas) tespit edilir. izimlerin ufuk dzleminin altnda, stnde veya hizasnda olup olmadklar tespit edilir Resimde nce byk yzeylerin, sonra kk yzeylerin izimi yaplr. lk almalarda ka noktalar daima resmin iinde yer almaldr. Eer ka noktalarndan kt zerinde bulunmayan varsa yanna tamamlayc kk bir kt eklenir.

15

Resim 1.14: Kpn tek ka noktal perspektif izimi

Kpn tek ka noktal perspektifini izmeyi rendikten sonra birok ey artk kolaylkla izilebilir. Aadaki rnekte sandalyenin tek ka noktal perspektife gre izim rnei verilmitir. Bu rnekte ncelikle kp iziminde de izlenen yol gibi (yukardaki rnekteki 1. izim), ilk olarak sandalyenin tam kardan grnen yan yzeyi izilir. Daha sonra gr mesafesine gre ufuk izgisi izilir, ufuk izgisi zerinde kama noktas belirlenir. kinci rnekteki gibi sandalyenin ke noktalarndan geen kama izgileri kama noktas ile birletirilir.

Resim 1.15: Sandalyenin tek ka noktal perspektif izimi

16

Resim 1.16: Harflerin tek ka noktal perspektif izimi

1.4.2. Tek Ka Noktal Perspektifte Elips izimi 1.4.2.1. Kpn st Yzeyine Elips izimi
Tek ka noktasna gre kp izilir. Kpn st yzeyinde kegenler biletirilerek izilecek elipsin merkez noktas belirlenir. Merkezden yataya paralel bir doru izilir. Daha sonra ayn merkezden geen ve yatay doruyu dik kesen dikey doru izilerek bu dorularn kpn kenarlarn kesen ve elipsin drt deme noktalar belirlenir. Kpn kenar uzunluunun 1/6 s cetvelle llerek kpn n grnnde kenarlarda iaretlenir. Bu noktalar Kama noktas ile birletirilerek a,b,c,d noktalar belirlenir. Elipsin deme noktalar birletirilerek elips izimi tamamlanr.

17

18

Resim 1.17: Tek ka noktal perspektifte kpn st yzeyine elips izimi

1.4.2.2. Kpn Yan Yzeyine Elips izimi

Kpn st yzeyine uygulanan ilem basamaklarnn ayns uygulanarak kpn yan yzne elips izimi uygulanlr.

Resim 1.18: Tek ka noktal perspektifte kpn yan yzeyine elips izimi

19

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda temel geometrik form izimlerini tek ka noktal merkezi (konik) perspektif kurallarna uygun yapm olacaksnz. Kullanlacak ara ve gereler Sivri ulu kurun kalem effaf ve beyaz renkte temel geometrik formlar T cetveli ve l cetveli 2 adet gnye 45 ve 60 derecelik Pergel Silgi Resim kd 25x35cm Resim altl Bant neriler Atlye nlnz giymeyi unutmaynz

lem Basamaklar izim yapmak iin kullanlacak ara ve gereleri temin ediniz. Resim kdnz resim altlna bantla sabitleyiniz.

Ufuk izgisini, resim dzlemini ve yer izgisini iziniz.

Dikdrtgenin n grnn yer izgisi zerine ve st grnn de resim dzlemi zerine izerek bak noktasnn yerini belirleyiniz.

Temel geometrik izimlere ilikin terimleri ve izim yntemlerini gzden geiriniz. izim yaparken kdn kirlenmemesine dikkat ediniz. Bunun iin cetvel ve gnyelerinizi her zaman temiz tutunuz. iziminizde n grn genilii ile ste grn geniliinin ayn olmasna dikkat ediniz. Bak noktasn belirlerken iziminizde hangi yzeylerin grnecei dikkate alnz. Bak noktas cismin genelde iki kat kadar uzana yerletirmeye dikkat ediniz. Yardmc izgilerin ince olmasna dikkat ediniz. Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ediniz.

20

 Bak noktasndan ufuk izgisine dikme izerek kama noktasnn yerini belirleyiniz. Bak noktasndan st grnn kelerini birletiriniz. Bu izgilerin resim dzlemini kestii a ve b noktalarndan dikmeler iziniz.

Dikme izerken gnye kaydrma yntemini kullanabilirsiniz.

Kama noktas ile dikdrtgenin n grnndeki ke noktalarn birletiriniz. Bu izgilerle a ve b noktasndan izdiiniz dikmelerin kesime noktalarn belirleyiniz.

21

 1ve 2 numaral noktalar birletiriniz. Daha sonra 2 numaral noktadan dikme izerek dikdrtgenin izimini tamamlaynz. Kpn yan yzeyine elips izimini yaparak iziminizi tamamlaynz.

Tek ka noktal perspektifte kpn yzeyine silindir izim aamalarn bilgi konusundan tekrar bakarak hatrlaynz. Uygulama srasnda sorun ile karlarsanz retmeninizden yardm alnz.

22

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki sorular oktan semeli olarak hazrlanmtr, doru cevab seenekler iinde iaretleyiniz. 1. Cismin yzn gsteren, tek grnl resimlere ne denir? A) mekn resmi B) Perspektif resim C) Peyzaj D) Teknik resim izgi perspektifi kaa ayrlr? A) Hava perspektifi- merkezi (konik) perspektif B) Hava-Paralel perspektif- Paralel perspektif C) Paralel-merkezi (konik) perspektif D) Paralel perspektif- dimetrik perspektif Nesnelerin yatay, dey ve kegen kenarlarnn paralel olarak izilerek elde edilen perspektife ne denir? A) Merkezi perspektif B) Paralel perspektif C) Hava perspektifi D) izgi perspektifi Grdklerimizi bulunduumuz yere gre ve grndkleri biimde izme tekniine ne denir? A) Merkezi perspektif B) Paralel perspektif C) Dimetrik perspektif D) Teknik perspektif Perspektif izerken gzlemcinin gznn bulunduu noktaya ne denir? A) Bak noktas B) Esas nokta C) Ka noktas D) Yer dzlemi

2.

3.

4.

5.

23

6.

Tek ka noktal izimlerde cismin kenarlarndan kan paralel dorularn uzakta birletii noktaya ne ad verilir? A) Bak noktas B) Esas nokta C) Durak noktas D) Resim dzlemi Daha ok i meknlarn perspektif iziminde kullanlan perspektif eidi hangisidir? A) ift kal perspektif B) Paralel perspektif C) Tek kal perspektif D) Dimetrik perspektif Bak noktasndan ufuk izgisine izilen dikme ile hangi noktann yeri tespit edilir? A) Resim dzlemi B) Yer dzlemi C) Grme noktas D) Ka noktas Aadaki izimlerden hangisi tek ka noktal perspektif kuralna uygun olarak izilmitir? A) a B) b C) c D) d

7.

8.

9.

10.

Aadaki ekilde rakamlar ile gsterilen yerlere hangileri gelmelidir? A) Ufuk izgisi-Resim dzlemi- Ka noktas-Yer izgisi B) Resim dzlemi- Ufuk izgisi- Ka noktas-Yer izgisi C) Resim dzlemi- Ka noktas-Ufuk izgisi- Yer izgisi D) Resim dzlemi- Yer izgisi -Ufuk izgisi- Ka noktas

24

DEERLENDRME Cevaplarnz cevap anahtaryla karlatrnz. Yanl cevap verdiiniz ya da cevap verirken tereddt ettiiniz sorularla ilgili konular faaliyete geri dnerek tekrarlaynz. Cevaplarnzn tm doru ise Uygulamal Teste geiniz.

25

UYGULAMALI TEST
Aadaki izimi tek ka noktal perspektif izim kurallarna uygun olarak iziniz ve almanz aadaki deerlendirme ltlerine gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri evet ve hayr kutucuklarna X iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Bilgilerinizi gzden geirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Kdnz sabitlediniz mi? 4. izim aralarn doru kullandnz m? 5. Resim dzlemi-ufuk izgisi ve yer izgisinin yerlerini belirleyerek izdiniz mi? 6. Kplerin n grnlerini ll olarak yerlerinde izdiniz mi? 7. BN, KNnn yerlerini doru olarak tespit ettiniz mi? 8. Teknie uygun olarak kpn izimini yaptnz m? 9. iziminiz netleince kpnzn kenar izgilerini belirgin olarak izdiniz mi? 10. Kplerin yan yzne teknie uygun elips izimlerini yaptnz m? 11. Silindiri izdiniz mi? 12. Temizlik- dzene dikkat ettiniz mi? 13. Zaman verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 14. almanzdan memnun kaldnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz evetler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. Hayrlarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz Tamam evet ise dier renme faaliyetine geiniz

26

RENME FAALYET2 RENME FAALYET2

AMA
Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun farkl bak noktalarndan i mekanlarn tek kal perspektif izim uygulamalarn yapabileceksiniz.

ARATIRMA
Odann kapsnda ayakta ve oturarak odann iini gzlemleyiniz ve her iki durumda da odann resmini ekiniz. Eyalarn iki farkl durumda nasl grldn not alnz ve arkadalarnzla tartnz. ektiiniz iki fotoraf zerinde ufuk izgilerini, objelerin ka noktalarn kalemle aratrarak bulmaya alnz. Tek taraf ak bir kutu iine oda, kap, penceresi ve yer karosunu izerek maket oda yapnz. Bu maket hem tek hem de iki ka noktal perspektif de mekan izimlerini kolay kavramanza yardmc olacaktr.

2.1: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

2. TEK KAI NOKTALI PERSPEKTF LE MEKAN ZM

2.1. Tek Ka Noktal Perspektifte Aralklarn Dzenlenmesi
Yol boyunca belli aralklarla dikili aalar, elektrik direkleri, yer demelerindeki karolar, bak nokrasndan geriye doru boylarnda ve aralklarnda klyormu gibi grnrler. Daha birok rnekler verilebilir, elbise dolaplarn kapaklar, evlerin pencereleri, yan yana dizilmi kitaplar vb.

27

Resim 2.2: Bak noktasna gre yol boyunca aalarn grnm

izilmi dikdrtgen veya kareyi cetvel kullanarak yataynda veya dikeyinde eit paralara blebiliriz. Daha sonra kegeni izip bu izginin eit paralara blmek iin izdiimiz yatay veya dikey dorular kestii noktalar tespit ederiz. Bu noktalardan yatay veya dikeyler izerek birbirine eit paralar elde edebiliriz.

Resim 2.3: Dikdrtgende alan blnmesi

Dikdrtgende alan blnmesi yntemi ile n yzeyde merdivenin basamaklar nn yerleri tespit edilir. Daha sonra keler kaan izgilerle kama noktas ile birletirilir. Kaan izgiler zerinde merdivenin derinlii belirlenerek yatay ve dikey izgiler izilir dier kesik izgiler silinir ve izim tamamlanr.

28

Resim 2.4: Merdiven izimi

2.1.1.Aralklar Eit, Saylar Belli Durumlarda Aralklarn Dzenlenmesi

Ayn ilemi tek ka noktal perspektif izimlerinde de uygulayabiliriz. Aadaki izimde ncelikle AB uzunluunda bir dikme izilmi, daha sonra A ve B noktasndan belirlediimiz ka noktasna kaan izgiler izilmitir. Alann genilii belirlenip A B dorusu ile alann genilii snrlanmtr. AB dorusu cetvelle yedi eit paraya blnm ve bu noktalardan kama noktasna dorular izilmitir. A-B kegeni izilerek, kegenin yatayda izdiimiz dorular kestii noktalarlardan AB dorusuna paralel dorular izilerek alan hem yatayda hem de dikeyde eit paralara blnmtr.

29

Resim 2.5: Aralklar eit ve saylar bilinen durumlarda alan blnmesi

Resim 2.6: Aralklar eit ve saylar bilinen durumlarda alan blnmesi ile dolap izimleri

30

Resim 2.7: Aralklar eit, saylar bilinen i mekanda surlarn alan blnmesi metodu ile izimi.

mekanda yer dzlemine paralel yzey deme ve kaplamalarnda alan blnmesinde izlenen yntem; lk olarak ufuk izgisi izilir. Ufuk izgisi zerinde kama noktasnn yeri belirlenir. Daha sonra yer dzlem izgisi izilir ve izgi eit aralkl olarak istenen sayda blnr ve izgi eit aralkl olarak istenen sayda blnr. Her blm noktasndan kama noktasna doru izilir. izilen yzeyin arka biti noktasna gre yer dzlemine paralel doru izilir. Yer dzlem izgisi ile biti izgisi zerindeki 1n ve 8 arka noktalar aprazda birletirilir. Kegen izgisinin, dikey izgileri kestii noktalardan yer dzlemine paralel izgiler izilerek yzey izimi tamamlanr.

31

Resim 2.8: Aralklar eit, saylar bilinen i mekanda yer dzlemine paralel yzeyde alan blnmesi.

Resim 2.9: Aralklar eit, saylar bilinen i mekanda yer dzlemine paralel ve yan yzeyde alan blnmesi.

32

2.2. Fotoraf zerinde Perspektif Analizi

Perspektif iziminde fotoraf zerinde analiz almas yapmak, bir mekandaki nesnelerin konumlarna gre grnlerini, ayn byklkteki nesnelerin farkl mesafeye gre farkllklarn anlamada yararl olacaktr. ncelikle perspektif analizi iin uygun fotoraf seilmelidir. Dijital fotoraf makinesi ile de uygun fotoraf ekimi yaplp bunlarn kts zerinde de analiz almas yaplabilir. Fotoraf zeninde ncelikle ufuk izgisini ve kama noktasnn yeri doru tespit edilmelidir. Benzer fotoraflar zerinde ufuk izgisi ve kama noktasnn yerlerinin tespiti almas yaplmas faydal olacaktr. Ufuk izgisi ve kama noktalarnn yerleri iaretlendikten sonra eyalarn kama noktasna gre konumlar kaan izgilerle izilerek alma tamamlanr. Fotoraf zerinde analiz almasnda direkt fotoraf zerinde allaca gibi fotorafn zerine sabitlenen aydnger zerinde de allabilir.

Resim 2.10: Fotoraf zerinde tek ka noktal perspektif analizi

33

Resim 2.11: Fotoraf zerinde tek ka noktal perspektif analizi

Resim 2.12: Fotoraf zerinde tek ka noktal perspektif analizi

34

2.3. Mekan Perspektif izim rnekleri

Bina ii sokak izimlerinde perspektif kurallarna uygun izim yapmak iin dikkat edilmesi gereken baz noktalar bulunmaktadr. Bina ii izimlerde, konunun her iki yannn uyum ve birlik iinde grnmesi ve daha iyi izilebilmesi iin izimi yaplacak binann sonunda ve ortasnda durulmaldr. Enteriyr (i mekan resmi) izimde, gz izgisinin, izilecek yerin neresinden getii belirlenerek resim kadnn uygun yerine izilir. Gz izgisi zerinde esas nokta iaretlenir, kar duvarn eni ve boyu tasarlanarak izilir. Esas noktadan, izilen kar duvarn kelerine uygun yan duvarlarn izgileri (kadn kenarlarna kadar) uzatlr. Daha sonra kap, pencere ve eyalarn grnmleri tek noktal paralel perspektif kurallarna gre izilir.

Resim 2.13: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

35

Resim 2.14: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

Resim 2.15: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

36

Resim 2.16: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

Resim 2.17: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

37

Resim 2.18: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

Resim 2.19: Tek ka noktal perspektif ile i mekan izimi

38

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda i mekan tek ka noktal merkezi perspektif kurallarna uygun izmi olacaksnz. Kullanlacak ara ve gereler Sivri ulu kurun kalem (HB-H vb.) T cetveli ve l cetveli 2 adet gnye 45 ve 60 derecelik Pergel Silgi Resim kd 25x35cm Resim altl Bant lem Basamaklar izim yapmak iin kullanlacak ara ve gereleri temin ediniz. Resim kdnz resim altlna bantla sabitleyiniz. izeceiniz mekanda bak noktasna gre yerinizi belirleyiniz. Ufuk izgisini, resim dzlemini ve yer izgisini iziniz. mekanda gzlem yapnz. neriler Atlye nlnz giymeyi unutmaynz.

izim yaparken kdn kirlenmemesine dikkat ediniz. Bunun iin cetvel ve gnyelerinizi her zaman temiz tutunuz.

Ka noktasn ufuk izgisi zerinde iaretleyiniz

39

 Tam karnzdaki duvarn yerini kama noktasna gre iziniz.

Duvar iziminde gnye kaydrma yntemini kullanabilirsiniz.

Kama noktasnda duvarn kelerinden geen kaan izgileri iziniz.

Yardmc izgilerin ince olmasna dikkat ediniz.

Pencerelerin yksekliini belirleyerek dikey iziniz. Kama noktasndan dikey izginin alt ve st noktasndan geen kaan izgileri izerek pencerelerin formunu oluturunuz.

Ayn ynde birden fazla pencere varsa ve aralklar eitse, Aralklar eit, saylar bilinen yzeyde alan blnmesi yntemini kullannz Pencere ve kaplarn st ve alt yzeylerinin tavan ve yere paralel

40

 olduunu unutmaynz. Dikme izerken gnye kaydrma yntemini kullanabilirsiniz.

Yer karosunu iziniz.

Aralklar eit, saylar bilinen i mekanda yer dzlemine paralel yzeyde alan blnmesi konusunu tekrar gzden geiriniz.

41

 izgilerinizi belirginletirerek almanz tamamlatnz.

Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ediniz.

42

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki resimler zerinde ufuk izgisi ve kama noktalarn renkli kalemle iaretleyiniz.

1.

2.

43

3.

44

UYGULAMALI TEST
mekann tek ka noktal perspektif izimini yapnz ve almanz aadaki deerlendirme kriterlerine gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri evet ve hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Bilgilerinizi gzden geirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Kdnz sabitlediniz mi? 4. izim aralarn doru kullandnz m? 5. Resim dzlemi-ufuk izgisi ve yer izgisinin yerlerini belirleyerek izdiniz mi? 6. BN, KN noktalarnn yerlerini doru olarak tespit ettiniz mi? 7. Tavan ve duvarlar izdiniz mi? 8. Gerekli yerlerde alan blnmesi yntemini doru kullandnz m? 9. Yardmc izgileri fazla bastrmadan izdiniz mi? 10. iziminiz netleince kenar izgilerini belirgin olarak izdiniz mi? 11. Temizlik- dzene dikkat ettiniz mi? 12. Zaman verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 13. almanzdan memnun kaldnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz evetler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. Hayrlarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam evet ise dier renme faaliyetine geiniz.

45

RENME FAALYET3 RENME FAALYET3

AMA
Bu faaliyette verilecek bilgiler dorultusunda, uygun ortam salandnda, teknik resimde kullanlan ara-gereleri kullanarak teknie uygun farkl bak noktalarndan d mekanlarn tek kal perspektif izim uygulamalarn yapabileceksiniz.

ARATIRMA
D mekanda binalara tam kardan ayakta oturarak baknz. her iki durumda da fotoraf ekiniz. ektiiniz iki fotoraf zerinde ufuk izgilerini ve ka noktalarn kalemle aratrarak bulmaya alnz.

3. TEK KAI NOKTALI PERSPEKTF LE DI MEKAN ZM

3.1. Aralklar Eit Fakat Saylar Belirsiz Durumlarda Aralklarn Dzenlenmesi
Yntem 1; AB dorusunun ularndan izgiler kama noktasnda birletirilir. Kama noktasndan ufuk izgisine dik bir doru izilerek AB uzunluuna eit AB dorusu izilir. A noktas ile B noktas birletirilerek alttaki, doruyu kestii nokta belirlenir. Bu noktadan AB dorusuna izilen paralel izilerek ikinci doru belirlenmi olur. Devamnda ikinci ve sonraki dorularn tepe noktalar B noktas ile birletirilerek dier dorularn yerleri belirlenir.

46

Resim 3.1: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi

Yntem 2; Bu yntemde ncelikle birinci ve ikinci dorularn yerleri belirlenerek izilir.

Resim 3.2: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi ile elektrik direi izimi-1

Birinci dorunun orta noktas bulunarak kama noktas ile birletirilir. Bu izgi ayrca izilecek dier dorularnda orta noktasndan geecektir.

47

Resim 3.3: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi ile elektrik direi izimi-2

Birinci dorunun tepe noktas ile ikinci dorunun orta noktas birletirilir ve nc dorunun yeri belirlenmi olur.

Resim 3.4: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi ile elektrik direi izimi-3

Daha sonra ikinci dorunun tepe noktas ile nc dorunun orta noktas birletirilerek drdnc dorunun yeri belirlenir. Ayn ilem tekrar edilerek dier dorularn yeri de belirlenir.

48

Resim 3.5: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi ile elektrik direi izimi-4

rnekte elektrik direi izimi yaplmtr. Burada dikkat edilmesi gereken dier bir noktada direklerin kalnlklar bizden uzaklatka ince izilmelidir.

Resim 3.6: Aralklar eit, saylar bilinmeyen durumlarda alan blnmesi ile elektrik direi izimi-5

49

3.2. Bakma Noktasna Gre Perspektif Grn

Perspektif iziminde en nemli nokta bak noktasdr. Bak noktasnn konumu perspektif grn etkiler. rnein bir sokan perspektif grn bakma noktasna gre farkllklar gsterir.

Resim 3.7: Sokan perspektif grn-1

Resim 3.8: Sokan perspektif grn-2

50

Resim 3.9: Sokan perspektif grn-3.

3.3. D Mekan Perspektif izimi

Tek ka noktal sokak grnm izimlerinde daha iyi bir grnm elde edebilmek iin sokan ortasnda veya ortasna yakn bir yerde durulur. Sokan grnmne gre gz izgisi (ufuk izgisi) kada izilir. Gz izgisi zerinde esas nokta (kama noktas) belirlenir. Sokak grnmleri oluturan biimlerin (at, dam, yol ve pencere kenarlar) kaan izgileri esas nokta ile birletirilerek soka oluturan biimlerin grnmleri izilir.

Resim 3.10: Sokan perspektif izimi

51

3.3.1. Bina izimi

Bina izimleri bakldnda karmak gibi grlse de aslnda kolaydr. ncelikle binay penceresiz ve kapsz olarak hayal edince gerekte dikdrtgen prizmas olduu grlr. lk olarak tek ka noktal kp (dikdrtgen prizmas ) izilir. Daha sonra pencereler aralklar eit, saylar bilinen durumlarda alan blnmesi metodu ile izilir.

52

Resim 3.11: Bina izimleri

3.3.2. Tek Ka Noktal Perspektif le D Mekan izim Aamalar

Aadaki aamal izim rneinde de grld zere ncelikle ufuk izgisi ve kama noktas belirlenir ve izilir. Sonraki aama binalarn n yz yer dzlemine paralel olarak izilir. Bu izimde binalarn blmleri aamal izilmitir. Keler kaan izgilerle kama noktas ile birletirilir. Derinlikler belirlenerek izilir (yer dzlemine dikey izgiler). izimde karmakl nlemek iin derinlikler izildikten sonra yardmc izgiler silinip izimime devam edilmesi kolaylk salayacaktr.

Resim 3.12: Sokak izimi-1

53

Resim 3.13: Sokak izimi-2

Resim 3.14: Sokak izimi-3

Resim 3.15: Sokak izimi-4

54

Resim 3.16: Sokak izimi-5

Resim 3.17: Sokak izimi-6

Resim 3.18: Sokak izimi-7

Resim 3.19: Sokak izimi-8

Resim 3.20: Sokak izimi-9

55

Resim 3.21: Sokak izimi

56

UYGULAMA FAALYET UYGULAMA FAALYET

Aadaki ilemleri tamamladnzda d mekan izimlerini tek ka noktal merkezi (konik) perspektif kurallarna uygun yapm olacaksnz. Kullanlacak ara ve gereler Sivri ulu kurun kalem (HB-H vb.) T cetveli ve l cetveli 2 adet gnye 45 ve 60 derecelik Pergel Silgi Resim kd 25x35cm Resim altl Tek ka noktal perspektife uygun ekilmi d mekan fotoraf Bant lem Basamaklar izim yapmak iin kullanlacak ara ve gereleri temin ediniz. Resim kdnz resim altlna bantla sabitleyiniz. Grntnn ufuk izgisinin yerini belirleyip kadnza iziniz. neriler Atlye nlnz giymeyi unutmaynz. Fotoraf zerinde analiz yntemiyle ufuk izgisi yerini tespit edebilirsiniz. Temel geometrik izimlere ilikin terimleri ve izim yntemlerini gzden geiriniz. izim yaparken kdn kirlenmemesine dikkat ediniz. Bunun iin cetvel ve gnyelerinizi her zaman temiz tutunuz. Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ediniz. Dikme izerken gnye kaydrma yntemini kullanabilirsiniz. Yardmc izgilerin ince olmasna dikkat ediniz. Dikme izerken gnye kaydrma yntemini kullanabilirsiniz. Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ediniz. Uygulama srasnda sorun ile karlarsanz retmeninizden yardm alnz.

Kama noktasn ufuk izgisi zerinde iaretleyiniz.

Yer dzlemine paralel yzeyleri iziniz. Yzeylerin kelerini kama noktas ile birletiriniz. Yzeylerin derinliklerini belirleyerek iziniz. Detaylar izerek yardmc izgileri siliniz.

57

LME VE DEERLENDRME LME VE DEERLENDRME

Aadaki resimler zerinde ufuk izgisi ve kama noktalarn renkli kalemle iaretleyiniz.

58

59

UYGULAMALI TEST
Tek ka noktal perspektife uygun ekilmi d mekan fotorafna (sizlerde dijital fotoraf makinas ile ekebilirsiniz.) bakarak resmi, resim kad zerine izim ara gereleri ile perspektif izim kurallarna uygun olarak iziniz ve almanz aadaki deerlendirme kriterlerine gre deerlendiriniz.

DEERLENDRME LE
Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri evet ve hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Bilgilerinizi gzden geirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Kdnz sabitlediniz mi? 4. izim aralarn doru kullandnz m? 5. Resim dzlemi-ufuk izgisi ve yer izgisinin yerlerini doru belirleyerek izdiniz mi? 6. KN noktasnn yerini doru olarak tespit ettiniz mi? 7. Yer dzlemine paralel yzeyleri izdiniz mi? 8. Yzeylerin derinliklerini ll izdiniz mi? 9. Gerekli yerlerde alan blnmesi yntemini doru kullandnz m? 10. Yardmc izgilerin ince olmasna dikkat ettiniz mi? 11. Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ettiniz mi? 12. Temizlik- dzene dikkat ettiniz mi? 13. Zaman verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 14. almanzdan memnun kaldnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz evetler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. Hayrlarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam evet ise modl deerlendirme faaliyetine geiniz.

60

MODL DEERLENDRME MODL DEERLENDRME

Modl sonunda kazandnz yeterlii aadaki uygulamay yaparak deerlendiriniz. Resim kdna i veya d mekann tek ka noktal perspektifini izerek almanz aadaki deerlendirme ltlerine gre deerlendiriniz. Bu faaliyet kapsamnda aada listelenen davranlardan kazandnz becerileri evet ve hayr kutucuklarna (X) iareti koyarak kontrol ediniz. Deerlendirme ltleri 1. Bilgilerinizi gzden geirdiniz mi? 2. Malzemeyi temin ettiniz mi? 3. Kdnz sabitlediniz mi? 4. izim aralarn doru kullandnz m? 5. Resim dzlemi-ufuk izgisi ve yer izgisinin yerlerini doru belirleyerek izdiniz mi? 6. KN noktasnn yerini doru olarak tespit ettiniz mi? 7. Yer dzlemine paralel yzeyleri izdiniz mi? 8. Gerekli yerlerde alan blnmesi yntemini doru kullandnz m? 9. Yzeylerin derinliklerini ll izdiniz mi? 10. Yardmc izgilerin ince olmasna dikkat ettiniz mi? 11. Ana izgilerin kaln olmasna dikkat ettiniz mi? 12. Temizlik- dzene dikkat ettiniz mi? 13. Zaman verimli kullanmaya dikkat ettiniz mi? 14. almanzdan memnun kaldnz m? Evet Hayr

DEERLENDRME Uygulama faaliyetinde kazandnz davranlarda iaretlediiniz evetler kazandnz becerileri ortaya koyuyor. Hayrlarnz iin ilgili faaliyetleri tekrarlaynz. Tamam evet ise dier modle geebilirsiniz.

61

CEVAP ANAHTARLARI CEVAP ANAHTARLARI

RENME FAALYET1N CEVAP ANAHTARI 1 2 3 4 5 6 7 8 9 10 B C B A A B C D B C

62

RENME FAALYET2NN CEVAP ANAHTARI

63

RENME FAALYET3N CEVAP ANAHTARI

64

KAYNAKA KAYNAKA
BACI Mustafa, Teknik Resim, Birsen Yaynevi, stanbul ALARCA Sadettin, Perspektif Resim ve Glge izimi, nklp Kitabevi, stanbul, 1991 METZGER Phil, The Art of Perspective, North Lght Books, Cncnnat NORLING Ernest, Perspective Drawing, Foster Art Service, USA PILE John, Perspective for Interior Designers, Watson- Gruptill Publication, New York Tm ynleriyle izim Sanat, Remzi Kitabevi, stanbul, 2006 BALCI Yusuf Baytekin, Nuran SAY, Temel Sanat Eitimi, Yapa yaynlar, stanbul, 2003

65