1

IN T CNG SUT
Ti liu tham kho
in t cng sut L Vn Doanh
Gio trnh in t cng sut Nguyn Vn Nh
in t cng sut Nguyn Bnh
dqvinh@dut.udn.vn
0903 586 586
on Quang Vinh
2
CHNG 1
M U CC LINH KIN IN T CNG SUT
1.1 Khi nim chung
in t Cng sut ln
Cc linh kin in t cng sut c s dng
trong cc mch ng lc cng sut ln
3
S khc nhau gia cc linh kin in t ng dng
(in t iu khin) v in t cng sut
Cng sut: nh ln
Chc nng: iu khin ng ct dng in cng sut ln
I
B

I
C

Thi im
Cng sut
ng lc iu khin
Cc linh kin in t
cng sut ch lm
chc nng ng ct
dng in cc van
4
Transistor iu khin: Khuych i
Transistor cng sut: ng ct dng in
B
I
C
U
R
a b
A
A
U
CE
= U - RI
C
U
CE
= U
CE1
U
CE1
U
I
B2
> I
B1
I
B1
> 0
I
B
= 0
U
BE
< 0
U
CE
I
B2
I
B
R
U
u
CE
C
i
B
B
u
BE
E
i
E
i
C
1
2
3
5
c tnh Volt Ampe ca van cng sut l tng
i
u
iu khin
u
i
a c
b
d
6
i tng nghin cu ca in t cng sut
Cc b bin i cng sut
Cc b kha in t cng sut ln
Chnh lu
Nghch lu
BB in p
mt chiu
(BXA)
BB in p
xoay chiu (BAX)
Bin tn
7
1. 2. Cc linh kin in t cng sut
1.2.1 Cht bn dn - Lp tip gip P - N
Cht bn dn:
nhit bnh thng c dn in nm gia cht dn in v cht cch in
Loi P: phn t mang in l l trng mang in tch dng
Loi N: phn t mang in l cc electron mang in tch m
+
+
+
+
+
+ +
+
- - - +
- - -
- - -
Min bo ha
- Cch in
P N
+
+
+
+
+
+ +
+
+
+
+
- - - - +
- - - -
- - - -
P N
J
8
Phn cc ngc
+
+
+
+
+
+ +
+
- - - +
- - -
- - -
Min bo ha
- Cch in
P N
+ -
+
+
+
-
-
-
Min bo ha - Cch in
P N
+ -
9
Phn cc thun
+
+
+
+
+
+ +
+
- - - +
- - -
- - -
Min bo ha
- Cch in
P N
- +
- +
i
10
1.2.2 Diode
Cu to, hot ng
R: reverse ngc
F: forward thun
N P
Katode
K A
Anode
i
R
u
R
i
F
u
F
K A
Hng ngc
Hng thun
11
c tnh V A
Diode l tng
u
i
Nhnh thun m
Nhnh ngc
ng
Diode thc t
U
TO
: in p ri trn diode
in tr ng thun
F
F
F
dI
dU
r =
in tr ng ngc
R
R
R
dU
r
dI
=
U
BR
: in p nh thng
Hai trng thi: m ng
Nhnh thun m
Nhnh ngc
ng
U
[BR]
I
R
[mA]
U
F
[V] U
R
[V]
1 1,5 800 400 0
50
100
30
20
U
RRM
T
j
= 30 C
o
o
T
j
= 160 C
I
F
[A]
U
RSM
U
TO

12
c tnh ng ca diode
U
K
: in p chuyn mch
t
rr
: Thi gian phc hi kh nng ng
i
rr
: Dng in chuyn mch phc hi
}
=
rr
t
rr r
dt i Q
0
: in tch chuyn mch
Qu p trong
L
+
U
K
-
S
I
i
F
irr
i
R
i
F

n
g

S
trr
0,1 i
rrM
i
r
r
M
i
R
i
F

=

I
t
O
irr Qr
t
u
R
u
F
U
k
u
RM
u
R
= U
k
O
13
Bo v chng qu p trong
R C
L
u
R
V
U
k
i
rr
i
L
i
RC
-
+
V
O
t
irr i
RC
O
U
k
t
M ng
L
R k
di
u U L
dt
=
RC rr L
i i i + =
14
Cc thng s chnh ca diode
in p:
Gi tr in p nh thng U
BR

Gi tr cc i in p ngc lp li:
U
RRM

Gi tr cc i in p ngc khng lp
li: U
RSM

Dng in - nhit lm vic
Gi tr trung bnh cc i dng in
thun: I
F(AV)M

Gi tr cc i dng in thun khng
lp li: I
FSM

U
[BR]
I
R
[mA]
U
F
[V] U
R
[V]
1 1,5 800 400 0
50
100
30
20
U
RRM
T
j
= 30 C
o
o
T
j
= 160 C
I
F
[A]
U
RSM
Nhnh thun m
Nhnh ngc
ng
15
Diode thc t: IDB30E60 Infineon Technologies

16
1.2.3 Transistor lng cc (BT)
Cu to, hot ng
R
U
u
CE
C
i
B
B
u
BE
E
i
E
i
C
R
U
u
EC
C
i
B
B
u
EB
E
i
E
i
C
N
N
P
B
C
E
P
P
N
B
C
E
(Bipolar Transistor)
17
c tnh Volt Ampe
Min m bo ha
Min ng bo ha
M
ng
c tnh ngoi I
C
= f(U
CE
)
c tnh iu khin I
C
= f(I
B
)
B
I
C
U
R
a b
A
A
U
CE
= U - RI
C
U
CE
= U
CE1
U
CE1
U
I
B2
> I
B1
I
B1
> 0
I
B
= 0
U
BE
< 0
U
CE
I
B2
I
B
18
I
CE
I
CE0
I
CER
I
CES
I
CEU
U
CE0 U
CE
U
BR(CEU)
U
BR(CES)
U
BR(CER)
U
BR(CE0) I
B
= 0
U
CER
U
CES
U
CEU
R
B
-I
B
U
BE
+
-
R
B
-I
B
U
BE
+
-
+
-
I
CEU
b)
c)
a)
O
0 H mch B E (I
B
= 0)
R Mch B E theo hnh b)
S Ngn mch B E (R
B
0)
U Mch B E theo hnh c)
19
Qu trnh qu ca transistor
i
B
I
B
0.9I
B
O t
0.1I
B
0.1I
C
u
CE
t
d
tr
i
C
ts
t
off
ton
O
t
f
0.9I
C I
C
0.1I
C
20
Mch tr gip ng m
(in t cng sut Nguyn Bnh)
DC
D
r
Z
i
D
D
2
R
2
C
D
1
DAS
D
g
D
g
R
B
i
C
L
2
i
1
i
B
i
Cc thng s chnh
in p:
Gi tr cc i in p
colector emitor U
CE0M
khi
I
B
= 0
Gi tr cc i in p
emitor baz U
EB0M
khi I
C

= 0
Dng in: Gi tr cc i
ca cc dng in I
C
, I
B
, I
E

21
Transistor thc t - MJW3281A (NPN) ON Semiconductor
22
1.2.4 Transistor trng MOSFET
(Metal Oxid Semiconductor Field Effect Transistor)
N i
D
D
OXID
G S
u
GS
P
N
G
D
i
D
u
DS
S
u
GS
N
D
OXID
G S
P
N
G
D
S
23
c tnh ng
R
G
on
U
G
off
C
GS
u
GS
G
C
GD
D
i
D
C
DS
R
u
DS
U
+
-
+
-
S
GS
U
GS(th)
0.1U
G
U
G
0.9U
G
t
0.9U
U
tr
t
d(on)
ton
t
d(off)
u
DS
i
D
t
f
t
off
0.9U
0.1U
24
MOSFET thc t - 19MT050XF International Rectifier
25
1.2.5 Transistor lng cc cng cch ly - IGBT
Insulated Gate Bipolar Transistor
C
G
E
G
C
E
26
c tnh ng
G
on
U
G
R
G
i
C
C
E
u
CE
u
GE
off
R
U
u
GE
0.1U
CM
U
GE(th)
U
G
0.9U
G
t
u
CE
0.1I
CM
U
t
d(on)
tr
ton
t
d(off)
t
f
t
off
I
CT
i
C
I
CM
0.1I
CM
0.9I
CM
27
IGBT thc t
1MB-30-060 Fuji Electric
28
1.2.6 Thyristor
Cu to Hot ng
A
i
G
i
2
i
1
i
G
K
u
AK
u
R
A
K
G
P P
P
N
N N
J3
J2
J1
A
K
G
N
P
N
P
29
iu kin m Thyristor
U
AK
> 0
Xung iu khin a vo cc iu khin.
iu kin ng Thyristor
t in p ngc ln A K
u
D
i
D
i
G
i
R
u
R
u
T
i
T
u
G
A K
Hng ngc
Hng thun
Trng thi:
M
ng
Kha
T: Thun
D: Kha
R: Ngc
K hiu
30
c tnh Volt - Ampe
Thyristor l tng
u
i
Nhnh thun m
Nhnh ngc
ng
Thyristor thc t
Ba trng thi: ng m kha
Nhnh kha
kha
U
BR
: in p ngc nh thng
U
BO
: in p t m ca thyristor
U
TO
: in p ri trn Thyristor
I
H
: Dng duy tr (holding)
I
L
: Latching
Cc thng s chnh
Tng t nh diode.
U
RRM
= U
DRM

Nhnh thun
m
Nhnh kha
kha
Nhnh ngc
ng
I
G
= 25 mA
I
G
= 0
I
G
= 0
I
G
= 25 mA
I
N
I
L
U
(TO)
U
(BO)
U
(BR)
[V] U
R
[V] U
D
U
T
I
R
-1
10
-2
10
-3
10
[A]
[A]
I
D
I
T
10
10
2
10
-3
10
-2
10
-1
1
1 10 10 10
2 3
3 2
10 10 10 1
31
c tnh iu khin ca thyristor:
i
G
U
R
u
G
U
G
[V]
40
30
20
U
GT
O
I
GT
1
I
G
[A]
2
(P
GM
)
+=t/6
U
G
=U-RI
G
(P
GM
)
+=t/12
-40
0
C
i
G
+
2t
I
G
et
i
G
t
0
32
c tnh ng
M thyristor
Tn tht
cng sut khi m
thyristor
33
Kha thyristor
G
A
J1
J2
J3
P
N
P
N
i
C
+
K
-
i
C
C
u
D
u
D
t O
t O
i
C
34
ng thyristor
Bo v qu p trong
Thi gian ng thyristor Gc an ton
35
Thyristor thc t - 22RIA SERIES International Rectifier
36
1.2.7 GTO
Gate Turn Off Thyristor
J1
J2
J3
G
i
RG
K
A
P
N
P
N
u
RG
u
FG
i
RG
i
FG
i
r
(i
D
)
u
r
(u
D
)
A
K
G
37
c tnh ng
M GTO
u
D
t
gd
t
gr
U
D
0.9U
D
i
r
0.1U
D
t
O
O
t
gt
i
FG
I
FG
10A
0.2I
FG
38
ng GTO
I
i
D
i
T
L
u
D
i
RG
u
RG
i
T
t
gs
t
gf
u
D
I
TQ
0.9I
T
U
DP
I
T
=I
O
t
t
gq
t
tq
O
u
RG i
RG
i
RG
Q
GQ
u
RG
I
RG
Mch tr gip
39
GTO thc t - FG3000FX-90DA Misubishi Electric
40
41
1.2.8 Triac
Hng ngc
Hng thun
in p thun
in p kha
Dng in thun
Dng in kha
Dng in thun
Dng in kha
in p thun
in p kha
Dng in v in p
cc iu khin
42
Nhnh m


Nhnh kha
Nhnh kha

Nhnh m

U
D
> 0
U
G
> 0; I
G
> 0
U
G
< 0; I
G
< 0
U
DR
> 0
U
G
> 0; I
G
> 0
U
G
< 0; I
G
< 0
c tnh Volt - Ampe
43
Triac thc t - 2N6344 - ON Semiconductor
44
CHNG 2: MT S KHI NIM C BN
TRONG IN T CNG SUT
45
2.1 Nng lng tch ly vo cun khng
v gii phng t cun khng
| |
1
0
1 1
0 0
0 1
( ) ( )
0 1 1 0 1 0
( ) ( )
( , );
( , ) ( ) ( ) ( ) ( )
L L
L L
t
L L
L L L
t
t i t
L L L L L L L
t i t
d di
u dt Q t t u L
dt dt
Q t t d L di t t L i t i t
+
+
+
= = =
= + = = + + =
}
} }
t
0

t
0
u
L
i
L
t
t
t
2
t
1
0
0
t
1
t
2
Q
L
(0,t
1
)
Q'
L
(t
1
,t
2
)
Q
L
(0,t
1
)
L
u
L
i
L
0
0
u
2
Q
L
(0,u1)
L
u1
u1
u
2
u = et
u = et
Q
L
(0,u1)
Q
L
(u1,u2)
u
L
i
L

L
46
2.2 Nhp v s chuyn mch
Nhp l khong thi gian gia hai ln lin tip thay i trng thi ca
linh kin in t cng sut trong mch. Tn ca nhp l tn ca linh
kin ang dn in.
Chuyn mch l trng thi in t xy ra
trong mch b bin i, c c trng
bng vic dng in trong mt nhnh
chuyn sang mt nhnh khc trong khi
dng in tng chy ra t nt gia hai
nhnh vn khng i.
Nhnh chnh Nhnh ph
Linh kin TCS chnh Linh kin TCS ph
47
Nhnh chnh
Nhnh chnh
Nhnh chnh
Nhnh ph
in p chuyn mch
Chuyn mch ngoi
Chuyn mch t nhin
Chuyn mch trong
Chuyn mch trc tip
Chuyn mch gin tip
Chuyn mch nhiu tng
Thi gian chuyn mch
Gc chuyn mch
Chuyn mch tc thi
48
2.3 Cc ng c tnh
c tnh ngoi (c tnh ti): Mi quan h gia in p u ra v
dng in u ra ca b bin i
c tnh iu khin: Mi quan h gia in p u ra v i lng
iu khin ca b bin i
2.4 H s cng sut ca b bin i
S
P
=
P: Cng sut hu cng
S: Cng sut biu kin
H s cng sut PF (Power Factor)
49
P = mUI
(1)
cos
(1)

m: s pha
U: Gi tr hiu dng in p iu ha ca pha
I
(1)
: Gi tr hiu dng ca thnh phn bc 1 dng in pha

(1)
: Gc chm pha ca thnh phn bc 1 dng in pha so vi in p

S = mUI
I: Gi tr hiu dng dng in pha

=
=
1
2
) (
2
n
n
I I
2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
( ) (1) ( )
1 2
n n
n n
S m U I m U I m U I

= =
= = +

2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2 2
(1) (1) (1) (1) (1) (1) (1)
cos sin S m U I m U I m U I P Q = = + = +
mUI
(1)
: Cng sut biu kin ca thnh phn bc 1
Q
(1)
: Cng sut phn khng ca thnh phn bc 1
50
2 2 2 2
(1)
2
( )
2
n
n
S P Q D
D mU I

=
= + +
=

D: Cng sut phn khng bin dng
(1)
2 2 2
(1)
(1)
(1)
cos
cos
P
P Q D
I
I
u
u

= =
+ +
=
mo dng tng THD (Total Harmonic Distortion)
H s mo dng DF (Distortion Factor)
H s cng sut PF (Power Factor)
2
( )
2
(1)
n
n
I
I
THD
I

=
=

H s cng sut chuyn dch DPF (Displacement Power Factor)
51
Gi tr trung bnh ca hm f(t):
( )
0
1
( )
T
AV
F f t dt
T
=
}
T
f(t)
t
f(t) f(t)
T
f(t)
t T
f(t)
F
(AV)

Gi tr hiu dng ca hm f(t):
2
( )
0
1
( )
T
RSM
F f t dt
T
=
}
1 C3
CHNG 3
THIT B CHNH LU
C3 2
Chc nng:
Bin i dng in xoay chiu thnh dng in mt chiu
ng dng:
Cp ngun cho cc ti mt chiu: ng c in mt chiu, b np
accu, m in phn, my hn mt chiu, nam chm in, truyn ti
in mt chiu cao p,
3.1 KHI NIM CHUNG
C3 3
3.2 c im ca in p v dng in chnh lu
3.2.1 in p chnh lu
u
d
: Gi tr tc thi ca in p chnh lu Bao gm c thnh
phn xoay chiu u
o
v thnh phn mt chiu Gi tr trung bnh
ca in p chnh lu U
d

d d
U u u + =
o
S xung p mch ca sng
in p chnh lu:
(1)
f
p
f
o
=
f
o(1)
: Tn s ca sng iu
ha bc 1 thnh phn xoay
chiu ca u
d

f: Tn s in p li
t
T
u
U
d
u
d
1 2 3 4 5 6
t
u
U
d
u
d
1
T
a)
b)
0
0
T/6
C3 4
( ) d RMS
U Gi tr hiu dng in p chnh lu
2
0
1
2
d d
U u d
t
u
t
=
}
U
o
Gi tr hiu dng thnh phn xoay chiu in p chnh lu
2
2 2 2
( )
0
1
2
d RMS d d
U u d U U
t
o
u
t
= = +
}
C3 5
3.1.2 Dng in chnh lu
i
d
: Gi tr tc thi ca dng in chnh lu Sng dng in chnh lu
I
d
: Gi tr trung bnh Thnh phn mt chiu ca sng dng in chnh lu
i
o
: Thnh phn xoay chiu ca dng in chnh lu
d d
i i I
o
= +
Xt h thng chnh lu ti R,L,E

:
( )
d
L d d
di
u L u Ri E
dt
= = +

0; 0
d
d d L
di
u Ri E u
dt
> + > >

0; 0
d
d d L
di
u Ri E u
dt
= + = =

0; 0
d
d d L
di
u Ri E u
dt
< + < <

Lu
Eu
Ru
U
d
i
d
Z
t = 0
Eu
Rui
d
u
d
Eu + Rui
d
u
L
Q
L
= Q'
L
t
a)
b)
C3 6
Dng in lin tc
Dng in gin on
Dng in bin gii gin on
d d
i i I
o
= +
d
d
U E
I
R

0
d d
I U E > >

i vi gi tr trung bnh thnh phn mt chiu:

i
d
i
d
c)
b)
a)
t
t
t
i
d
0
0
0
C3 7
( )
( )
2
2
( )
n
n
n
U
I
R L
o
o
o
e
=
(
+

i vi thnh phn xoay chiu:
I
o(n)
: Gi tr hiu dng ca sng iu
ha bc n thnh phn xoay chiu ca
dng in chnh lu
U
o(n)
: Gi tr hiu dng ca sng
iu ha bc n thnh phn xoay chiu
in p chnh lu.
e
o(n)
: Tn s gc ca sng iu ha
bc n thnh phn xoay chiu.
( )
0
n d d
L I i I
o
=
Dng in c san phng tuyt i
( ) d RMS
I Gi tr hiu dng dng in chnh lu
C3 8
3.3 Chnh lu hnh tia m-pha dng lin tc
Z
L
K

R
K

u
1

Z
u
2
u
1
u
Z
u
1
u
2
Z
u
i
a) b) c)
C3 9
3.3.1 Chnh lu hnh tia khng iu khin
S
1
2
3
sin
2
sin( )
3
4
sin( )
3
m
m
m
u U
u U
u U
u
t
u
t
u
=
=
=
t u e =
2
sin ( 1)
n m
u U n
m
t
u
(
=
(

u
V1
u
V2
u
d
u
V3
i
V3
i
V2
i
V1
V3 V2 V1
u
1
u
2
u
3
L
E
R
i
d
E

C3 10
Trong khong u
1
< u < u
2
:
Gi s V2 m
2
1 2 1 1 1 2
1
0
0
0
V
V V
V
u
u u u u u u
u
=
= =
>
Tng t khi gi thit V3 m.
V1 m Nhp V1
Khng hp l
= et
u
3
u
2
u
1
0
V1
2t
m
u
d
u
4
u
1
u
2
u
3
0
I
d
i
V1
i
V2
i
V3
i
d
I
d
0
u
1

-

u
2
u
1

-

u
3
u
2

-

u
3
u
2
-

u
1
u
V2
u
V1
0
0
0
u
V2 V3 V1
u
u
u
u
u
u
V1
u
V2
u
d
u
V3
i
V3
i
V2
i
V1
V3 V2 V1
u
1
u
2
u
3
L
E
R
i
d
E

C3 11
Nhp V1 u
1
< u < u
2
:
1 2 2 1 3 3 1
1 1 2 3
0; ;
; ; 0
V V V
d d V d V V
u u u u u u u
u u i i I i i
= = =
= = = = =
Nhp V2 u
2
< u < u
3
:
2 1 1 2 3 3 2
2 2 1 3
0; ;
; ; 0
V V V
d d V d V V
u u u u u u u
u u i i I i i
= = =
= = = = =
Nhp V3 u
3
< u < u
4
:
3 1 1 3 2 2 3
3 3 1 2
0; ;
; ; 0
V V V
d d V d V V
u u u u u u u
u u i i I i i
= = =
= = = = =
= et
u
3
u
2
u
1
0
V1
2t
m
u
d
u
4
u
1
u
2
u
3
0
I
d
i
V1
i
V2
i
V3
i
d
I
d
0
u
1

-

u
2
u
1

-

u
3
u
2

-

u
3
u
2
-

u
1
u
V2
u
V1
0
0
0
u
V2 V3 V1
u
u
u
u
u
u
V1
u
V2
u
d
u
V3
i
V3
i
V2
i
V1
V3 V2 V1
u
1
u
2
u
3
L
E
R
i
d
E

C3 12
Nhp Vn:
1 1
1
0; ;
; ; 0
Vn V n Vm m n
d n d Vn d V Vm
u u u u u u u
u u i i I i i
= = =
= = = = =
Qu trnh chuyn mch ti cc thi
im u
2
:
in p chuyn mch l u
k
= u
2
u
1

Tng t ti cc thi im u
3
, u
4
:
in p chuyn mch ln lt l
u
3
u
2
v u
1
u
3

Chuyn mch t nhin
p = m
S xung:
= et
u
3
u
2
u
1
0
V1
2t
m
u
d
u
4
u
1
u
2
u
3
0
I
d
i
V1
i
V2
i
V3
i
d
I
d
0
u
1

-

u
2
u
1

-

u
3
u
2

-

u
3
u
2
-

u
1
u
V2
u
V1
0
0
0
u
V2 V3 V1
u
u
u
u
u
C3 13
3.3.2 Chnh lu hnh tia c iu khin
Tn hiu
iu khin
Khu pht xung
u
V1
u
V2
u
d
u
V3
i
V3
i
V2
i
V1
V3 V2 V1
u
1
u
2
u
3
L
E
R
i
d
Z
uc
i
G1
i
G2
i
G3
E

C3 14
Thi im chuyn mch t nhin
Gc iu khin o: tnh t thi im
chuyn mch t nhin n thi im pht
xung m thyristor.
Phm vi ca gc iu khin o:
t o < s 0
u
d
V1 V2 V3 V3
i
V3
i
V2
i
V1
0
o
0
o
t
u
1
- u
3
u
V1
u
1
- u
2
u
V3
u
3
- u
1
0
u
u
u
i
V3
C3 15
o o
u
0
i
V3
i
V2
i
V1
i
V3
u
u
3
u
2
u
1
0
u
2
u
1
u
3
V3 V2 V1 V3
0
0
V3
u
u
i
V3
i
V3
i
V2
i
V1
u
d
u
d
u
2
u
1
i
G3
i
G2
i
G1
i
G3
i
G2
i
G1
u
1
u
2
u
3
V1 V2 V3
u
3
a) b)
o
C3 16
o o
t
t
cos cos sin
0 di
m
di
U
m
mU
U = =
0
sin
m
di
mU
U
m
t
t
=
U
di0
: Gi tr trung bnh in p chnh lu khng iu khin.
2
0 2
3 3 3 3 6
sin 1.17
3 2 2
m m
di
U U U
U U
t
t t t
= = = =
m = 3
Gi tr trung bnh in p chnh lu
2
2
sin
2
m
di m
m
m
U U d
t t
o
t t
o
u u
t
+ +
+
=
}
t
m
2
2
o
o
m
t
m
t t
2
m
t t
2
t
m
t
2
t
m
0
u
d
u
Eu
Um
m
t
o
C3 17
Cc ng c tnh
c tnh iu khin:
c tnh ngoi (c tnh ti):
u ra: U
di

u vo: o
0
cos
di di
U U o =
Ch
chnh lu
Ch
nghch lu
t t
t
o
U
di
-1
-0,5
1
0,5
o = 0
o = t/3
o = t/2
o = 2t/3
0 0
I
d
a) b)
U
di0
U
di
U
di0

2
2
3
t
3
C3 18
6 2
t t
o < <
c dng lin tc: trong ti phi c L
3.3.3 Ch lm vic chnh lu v nghch lu ph thuc
Ch lm vic chnh lu
Ch lm vic nghch lu
d d
P U I =
ch nghch lu ph thuc
2
t
o >
Z U
d
I
d
P
C3 19
Trong ti phi c E

o chiu
2
t
o >
d
E U >

iu kin c nghch lu ph thuc

Eu = -510 V
10 V
I
d
= 100 A
U
d
= -500 V
u
U
d
= Eu < 0
2
t
U
d
= 510 V
I
d
= 100 A
10 V
Eu = 500 V
u
d
t
2
< o < t
0
u
u
d
U
d
= Eu > 0
0
0 < o <
a)
b)
C3 20
Gc an ton
0 o t s <

q
t e =
u
0
u
1
u
2
u
3
u
1
u
1 u
2
u
3
u
4
u
d
Eu
eQ
L
= eQ'
L
V2 V3 V1 V2 V3 V2
u
V3
u
3
- u
2
u
3
- u
2
u
2
- u
3
u
3
- u
2
u
V2
u
V3
u
u
2
u
1
>
KRIT
u
4
u
3
<
KRIT
i
V3
i
V2
i
V1
i
V2
i
V2
i
V3
u
0
0
Ch
chnh lu
Ch
nghch lu
t t
t
o
U
di
-1
-0,5
1
0,5
o = 0
o = t/3
o = t/2
o = 2t/3
0 0
I
d
a) b)
U
di0
U
di
U
di0

2
2
3
t
3
C3 21
3.3.4 Chnh lu hnh tia 3 pha c diode V0
d V
u u =
0
V0 s m khi trong
trng hp khng c
V0 th u
d
< 0
V0 ch hot ng khi
2 m
t t
o >
i
V1
i
d
u
V0
i
V0
u
d
u
3
u
2
u
1
Z
V0
V1 V2 V3
C3 22
Chen vo gia cc nhp V1, V2, V3 l cc nhp V0:
0 1 1 2 2 3 3
0
0; ; ;
d V V V V
d V d
u u u u u u u u
i i I
= = = = =
= =

V1

<
2t
m
m
2t
o >
t t
2 m
t t
2 m
o
V0 V0 V0 V0
V2 V1 V1 V3 V3 V2 V1
m 2
t t
u
d
u
u
1
V3
o <
u
1
0
u
d

V1

=
m
2t
0
0
u
u
i
V1
i
V0

V0
=
2t
m

V1
C3 23
o o
t
t
cos cos sin
0 di
m
di
U
m
mU
U = =
0
sin
m
di
mU
U
m
t
t
=
2 m
t t
o - s
2 2 m m
t t t t
o - s s +
0
2
1 sin( )
sin
2
2sin
m
di di
m
mU
m
U d U
m
t
t t
o
t
o
u u
t
t
+

= =
}
0
sin
m
di
mU
U
m
t
t
=
t
m
2
2
o
o
m
t
m
t t
2
m
t t
2
t
m
t
2
t
m
0
u
d
u
Eu
Um
m
t
o
C3 24
nh hng ca diode V0
Khng c ch nghch lu
Diode V0 lm tng hiu sut ca b chnh lu
d d
U I
mUI
=
U, I: gi tr hiu dng ca in p v dng in pha
1
2
V
d
I I

t
=
1 0
2
V V
m
t
=
Diode V0 lm gim gi tr hiu dng thnh phn xoay chiu ca in
p chnh lu
C3 25
u
3
u
2
u
1
u
dA
V5 V3 V1
Z
u
3
u
2
u
1
Z
V4 V6 V2
u
dK
C3 26
3.4 Chnh lu hnh cu trong ch dng lin tc
Thit b chnh lu s u ni hnh cu v thc cht l hai b chnh lu
hnh tia mc ni tip
Z
u
1
u
2
u
3
u
3
u
2
u
1
V2 V5
Z
V1 V4
V3
V6
V1 V3 V5
V2 V6 V4
N
h

m

a
n
o
d
e

N
h

m

k
a
t
o
d
e

u
2
u
1
Z
V1 V4
V3 V2
u
2
u
1
Z
V1 V3
V2 V4
V2 V3
V4 V1
Z
u = u
1
- u
2
Nhm
anode
Nhm
katode
C3 27
3.4.1 Chnh lu hnh cu 3 pha iu khin hon ton
S
u
d
V6
V3
V4 V1
V5 V2
u
1
u
2
u
3
Lu E
u
R
u
Z
u
V1
u
V3
u
V5
i
V1
i
V4
i
d
u
d
A
u
d
K
u
d
K
u
d
A
Z
u
2
u
1
V1
V6
u
d
= u
dA
- u
dK
= u
1
- u
2
R E

L
C3 28
u
u
3
u
2
u
1
u
3
u
2
u
1
o
V5 V3 V1
0
u
dA
u
dA
V5 V3 V1
Z
u
3
u
2
u
1
V6
Z
V4 V6 V2
u
dK
u
u
dK
0
V2 V4
V6
o
C3 29
Dng in trong cc pha:
i
1
= i
V1
i
V4
; i
2
= i
V3
i
V6
; i
3
= i
V5
i
V2
Gi tr trung bnh in p chnh lu:
p = 2m
di diA diK
U U U =
2
2
sin cos
diA diK
U U
m U
m
t
o
t
=
=
Trong trng hp m = 3
0
2
0
cos
2 2
sin
di di
di
U U
mU
U
m
o
t
t
=
=
2
0 2
3 6
2.34
di
U
U U
t
= =
u
u
u
u
1
- u
2
o
0
u
d
= u
dA
- u
dK
6U
u
0
0
2t/3 t/3
I
d
i
1
= i
V1
- i
V4
i
V1
i
V4
o
V1V6 V1V2 V2V3 V3V4 V4V5 V5V6 V1V6 V1V2 V3V6
V6 V2 V4 V6 V2 V4
u
dK
o
u
1
u
2
u
3
u
dA
I
d
V3 V3 V1 V5 V3 V1
2U
0
C3 30
Gin ng ct
Xung iu khin:
u
u
u
u
1
- u
2
o
0
u
d
= u
dA
- u
dK
6U
u
0
0
2t/3 t/3
I
d
i
1
= i
V1
- i
V4
i
V1
i
V4
o
V1V6 V1V2 V2V3 V3V4 V4V5 V5V6 V1V6 V1V2 V3V6
V6 V2 V4 V6 V2 V4
u
dK
o
u
1
u
2
u
3
u
dA
I
d
V3 V3 V1 V5 V3 V1
2U
0
t/3
V1
V6
V1
V2
V3
V2
V3
V4
V5
V4
V5
V6
V1
V6
V1
V2
V1
V2
V3
V5
V4
V6
i
GV1
i
GV2
i
GV3
i
GV4
i
GV5
i
GV6
u
u
t/3
C3 31
3.4.2 Chnh lu hnh cu bn iu khin
2
2 2
0 0
3 6
cos
2
3 6 3 6 1 cos
;
2 2
diA
diK di di di
U
U
U U
U U U U
o
t
o
t t
=
+
= = =
0
U
diMIN
U
di
U
di0
0.5
1
t
2

t
o
V1
V6 V1V2
V2
V3
V4
V5
V1
V6
V3
V2 V3V4 V5V6 V1V2
V5
V2
V1
V4
V3
V6
V5
V2
V1
V4 V1V2 V3V4 V5V6 V1V2 V3V4
i
V1
i
V4
i
V1
u
1
u
2
u
3
o < t/3
u
dA
u1
u
2
u
3
u
dA
u
dK
o > t/3
i
V1
i
V4
2t/3 4t/3
2t/3
t/3 o
I
d
i
1
= i
V1
- i
V4
2t/3 4t/3
to
to
ot/3
I
d
i
1
o
u
d
= u
dA
-u
dK
o
u
d
= u
dA
-u
dK
6 U
0
0
0
0
u
u
u
u
dK
C3 32
3.4.3 Chnh lu hnh cu iu khin hon ton c diode V0
Diode V0 s hot ng khi
6 2 3
; )
6
sin( 1
2
0
t t
o
t t
o + s s
(

=
di
di
U
U
Tc dng: - Gim nhp nh ca in p v dng in ti
- Tng hiu sut
- Khng cho php ch nghch lu ph thuc
0
3 6
di
U
U
t
=
3
t
o >
u
d
V6 V3
V4 V1
Z
V5 V2
u
1
u
2
u
3
V0
0
V0
V5
V6 V0
V1
V6
o > t/3 o < t/3
u
1
- u
2
6U
u
u
d
C3 33
3.4.4 Chnh lu cu mt pha iu khin hon ton
1 2
1
2
sin
sin
2
sin( )
2
m
m
m
u U u u
U
u
U
u
u
u
u t
= =
=
=
1 4 2 3
d dA dK
V V V V
u u u
i i i i i
=
= =
u
d
K
u
d
A
u
d
V2 V3
V4 V1
i
V4
i
V1
i
u
Z
u
1
u
2
i
d
Z
u
2
u
1
V1 V3
u
dA
u
dA
u
1
u
2
o
V1 V3
0
u
Z
u
2
u
1
V4 V2
u
dK
u
u
dK
0
V4 V2
o
u
2
u
1
C3 34
0
0
cos
2 2
0.9
di di
di
U U
U
U U
o
t
=
= =
Gi tr trung bnh in p chnh lu
0
u
V1
u
2
- u
1
u = u
1
- u
2
0
V1V2 V3V4
o
u
d
= u
dA
- u
dK
u
0
0
0
o
V1 V3 V1
V2 V4 V2
u
1
u
2 u
dK
u
dA
u
u
i
V1
= i
V2
i
V4
= i
V3
I
d
i
1
= i
V1
- i
V4
u
u
u
C3 35
0
0
1 cos
2
2 2
di di
di
U U
U
U
o
t
+
=
=
3.4.5 Chnh
lu cu mt
pha bn iu
khin
u
d
K
u
d
A
u
d
V2 V3
V4
V1
i
V4
i
V1
i
u
Z
u
1
u
2
u
V1
Z
u
V1 V4
V3 V2
i
V4
i
V1 I
d
I
d
i
V2 i
V3
i
V2
i
V2
i
V2 i
V3
i = i
V1
- i
V4
i = i
V1
- i
V4
u = u
1
- u
2
u
V1
u
V1
u
V4
u
V2
u u
V1V2
V1
V4 V3V4
V2
V3 V1V2
o o
u
d
= u
d1
- u
d2
V1V2
V1
V4 V3V4
V2
V3 V1V2
u
d
= u
d1
- u
d2
V1 V3 V1 V3 V1
o o
o
u
d1
u
d2
u u
V2 V4 V2
V2 V4 V2
i
V4
i
V1
i
V1
C3 36
So snh gia hai phng n: iu khin hon ton v bn iu khin
nh m ca sng in p chnh lu b ct nhp nh
Khng th lm vic ch nghch lu
Hiu sut b bin i cao hn.
C3 37
3.5 Dng in lin tc v gin on ca chnh lu p xung
3.5.1 Thit b chnh lu ch dng in gin on
S xut hin ca dng in gin on
Ti R:
0 0
d d
i u > >
Trong nhp 0:
0;
d Vi i
u u u = =
u
3
u
2
u
1
V3
V2 V1
Z
u
V1
u
d
(U
d
)
i
d
R
o
0 V1 0 V2 0 V3 V3
0
u
u
d
= Ri
d
u
d

=

R
i
d
u
0
u
1
u
V1
u
1
- u
2
Z
C3 38
Ti R,L:
0
d d
U RI = >
vi cc o m
ch dng lin tc
U
d
< 0 s xut hin
dng in gin on
Trong nhp 0:
0;
d Vi i
u u u = =
u
3
u
2
u
1
V3
V2 V1
Z
u
V1
u
d
(U
d
)
i
d
u
L

=

u
d

-

R
i
d
R
L
i
d
V3 V1 0
o
0
u
1
u
d
Ri
d
eQ
L
=eQ'
L
u
Z
C3 39
Ti L, E

:
d
U E =

vi cc o m
ch dng lin tc
U
d
< E

s xut hin
dng in gin on
Trong nhp 0:

;
d Vi i
u E u u E = =

;
MIN MAX
o o -
u
3
u
2
u
1
V3
V2 V1
Z
u
V1
u
d
(U
d
)
i
d
0
E
L
u
L

=

u
d

-

E
o
o
max
o
min
V1 0 V2 0
eQ
L
=eQ'
L
E
u
d
u
1
i
d
uz u
k
u
Z
C3 40
3.5.2 Phn tch dng in chnh lu ca chnh lu p xung,
khng c V0
p = 1 Dng in lun gin on
Vi p > 1:
Chnh lu hnh tia c iu khin m
pha. p = m. U
m
l bin in p pha
Chnh lu hnh cu iu khin hon ton
m pha. p = 2m. U
m
l bin in p
dy (tr trng hp m = 1)
Z
u o =
Gc bt u:
p = 1:
2
Z
p
t t
u o = + p > 1:
u
V
eQ
L
=eQ'
L
u
d
Rui
d
u
0 V 0
o
0 uz u
k
u
0
o
t
p
t
p
t
p
t
2
u
d
i
d
U
d
Um
2t
p
uz u
k
i
d
u
d
u
V
L
R
C3 41
sin (1)
d
d m
di
Ri L E U
d
e u
u
+ + =

Ti tng qut R, L, E

:
sin( )
1
( ) sin( )
Z
Z
m
d
m
d Z Z
U
i
Z
E
e
R
U
i e
Z
u u
et
u u
et
u
u u

=
| |
| +
|
\ .
(
+
(

(2)
2 2 2
arctg
Z R L
L
R
L
R
e
e

t
= +
=
=
0
d
i > iu kin:
u
0
o
t
p
t
p
t
p
t
2
u
d
i
d
U
d
Um
2t
p
uz u
k
u
u
d
L
E
R
V i
d
E

C3 42
Dng in gin on:
MIN Z MAX
u u u < <
arcsin
2
arcsin
2
MIN
m
MAX
m
E
U
E
U
t
u
t
u
= <
= >

( ) 0
d Z
i u = Thay vo (2)
sin( )
1
sin( )
Z
Z
m
d
m
Z
U
i
Z
E
e
R
U
e
Z
u u
et
u u
et
u
u

=
| |
|
|
\ .

(3)
u
2t
p
0
u
d
i
d
u
uz
u
k u
zmin
uzmax
V 0
Eu
Um
0
E
L
u
L

=

u
d

-

E
o
omax
o
min
V1 0 V2 0
eQ
L
=eQ'
L
E
u
d
u
1
i
d
uz u
k
u
Z
C3 43
( ) 0 sin( )
1
sin( )
K Z
K Z
m
d K K
m
Z
U
i
Z
E
e
R
U
e
Z
u u
et
u u
et
u u
u

= =
| |
|
|
\ .

2
K Z
p
t
u u s
S dng ton s gii (4) xc nh u
K
vi iu kin:
(4)
u
2t
p
0
u
d
i
d
u
uz
u
k u
zmin
uzmax
V 0
Eu
Um
C3 44
Dng in lin tc
2
K Z
p
t
u u = +
( ) ( ) 0;
d Z d K
i i u u = >
p dng vo (2)
2 2
2
( ) ( ) sin( )
1 ( ) sin( )
m
d Z d K Z
p p m
d Z Z
U
i i
Z p
U E
e i e
R Z
t t
et et
t
u u u
u u

= = +
| |
(
|
+
(
|

\ .

(5)
Suy ra
2
2
2
sin( ) sin( )
( ) ( )
1
p
Z Z
d Z d K m
p
e
E p
i i U
Z
Z e
t
et
t
et
t
u u
u u

+
= =
| |
|

|
\ .

(6)
u
0
o
t
p
t
p
t
p
t
2
u
d
i
d
U
d
Um
2t
p
uz u
k
C3 45
3.5.3 Dng in chnh lu ca chnh lu p xung, c diode V0
Chnh lu 1 xung:
uz u
k
V0 V V0 V
0
o
u
d
i
d
u
u
R
L
V
u
u
d
i
d
V0
C3 46
3.5.3 Dng in chnh lu ca chnh lu p xung, c diode V0
Chnh lu nhiu xung:
Chnh lu hnh tia m-pha c
diode V0, p = m, U
m
l bin
in p pha.
Chnh lu hnh cu m-pha c
diode V0, p = 2m, U
m
l bin
in p dy.
Chnh lu cu mt pha bn iu
khi, p = 2m, U
m
l bin in
p pha.
u
2t
p
U
m
U
d
u
d
2 p p p
o
0
uz u
k
V0 V0 V
i
d
C3 47
Ti: R, L, E

.
Khi dng in khng i qua V0: in p trn ti bng in p ngun.
(in p pha i vi chnh lu hnh tia, in p dy i vi chnh lu cu).
Khi dng in i qua V0:
Trong nhp V:
sin( )
1
( ) sin( )
Z
Z
m
d
m
d Z Z
U
i
Z
E
e
R
U
i e
Z
u u
et
u u
et
u
u u

=
| |
| +
|
\ .
(
+
(

u
i
d
Um
Eu
0 V
uzmax u
zmin
u
k
uz
u
i
d
u
d
u
0
2t
p
V0
V0
R
E
L
i
d
E

C3 48
Ti gc u = t in p c gi tr bng khng, bt u nhp V0:
0
d
d
di
Ri L E
dt
e + + =

( ) 1
d d
E
i i e e
R
u t u t
et et
t


| |
| =
|
\ .

( ) sin( )
1
( ) sin( )
Z
Z
m
d
m
d Z Z
U
i
Z
E
e
R
U
i e
Z
t u
et
t u
et
t
u u

=
| |
| +
|
\ .
(
+
(

u
i
d
Um
Eu
0 V
uzmax u
zmin
u
k
uz
u
i
d
u
d
u
0
2t
p
V0
V0
R
E
L
i
d
E

C3 49
Dng gin on:
MIN Z MAX
u u u < <
arcsin
2
arcsin
2
MIN
m
MAX
m
E
U
E
U
t
u
t
u
= <
= >

( ) 0
d Z
i u =
( ) sin( ) 1 sin( )
Z Z
m m
d Z
U U E
i e e
Z R Z
t u t u
et et
t u


| |
| =
|
\ .

Nu i
d
(u
Z
) 0: diode V0 khng hot ng Ging nh trng
hp khng c V0
u
i
d
Um
Eu
0 V
uzmax u
zmin
u
k
uz
u
i
d
u
d
u
0
2t
p
V0
C3 50
sin( ) sin( )
Z
m m
d Z
U U E E
i e e
R Z R Z
u u u t
et et
u


(
= +
(


Ti u = u
K
, i
d
(u
K
) = 0:
0 sin( ) sin( )
K Z K
m m
Z
U U E E
e e
R Z R Z
u u u t
et et
u


(
= +
(


2 2
sin sin( )
.ln
1
Z
Z
Z
K
m
e e
e
E
U
t u
u
et et
et
u
u et
e t
(
(

( = +
(
+
(

2
K Z
p
t
t u u < s +
C3 51
K
u t < diode V0 khng hot ng
2
K Z
p
t
u u > +
dng in lin tc
Dng in lin tc
2 2
( ) ( ) ( ) 1
Z Z
p p
d K d Z d
E
i i i e e
R
t t
u t u t
et et
u u t
+ +

| |
|
| = =
|
|
\ .

2
2
sin sin( )
( )
1
Z
p
m Z
d Z
p
U e e
E
i
R
Z e
t
u t
et
et
t
et
u
u

(
(
(

=
| |
|

|
\ .

C3 52
3.6 Hin tng trng dn
Z
i
d
L
u
3
L
k
V3 V2
L
k
u
2
i
V2
i
V1
u
1
L
k
V1
u
d
U
1
U
2
U
3
2t
m
m
t
U
k
= U
2
- U
1

i
V1
i
V2
I
d
I
km
I
km
coso
o I
km
(cos cos u)
0
u
u
k
= u
2
- u
1
U
km
p
2t
o
Q
Lk
e
u
d
Um
u
u
2
u
1
2
u
1
+ u
2
0
C3 53
1 2 V V d d
i i i I + = =
2 1
2 1
V V
K
di di
L u u
dt dt
| |
=
|
\ .
2 1
sin
2 sin
k km
km m
u u u U
U U
m
u
t
= =
=
bin in p dy gia hai pha k nhau
2
2
0
sin
2
V
i
km
V
K
U
di d
L
u
o
u u
e
=
} }
Z
i
d
L
u
3
L
k
V3 V2
L
k
u
2
i
V2
i
V1
u
1
L
k
V1
u
d
C3 54
( )
( )
2
cos cos
2
cos cos
2
km
V
K
km
km
km
K
U
i
L
I
U
I
L
o u
e
o u
e
=
=
=
( )
cos cos
d km
I I o o = + (

arccos cos
d
km
I
I
o o
| |
=
|
\ .
gc trng dn

i
V1
i
V2
I
d
I
km
I
km
coso
o I
km
(cos cos u)
0
u
u
k
= u
2
- u
1
U
km
p
2t
o
Q
Lk
e
u
d
Um
u
u
2
u
1
2
u
1
+ u
2
0
C3 55
2
2
1 2
2
V
d k
di
u u L
dt
u u
=
+
=

i
V1
i
V2
I
d
I
km
I
km
coso
o I
km
(cos cos u)
0
u
u
k
= u
2
- u
1
U
km
p
2t
o
Q
Lk
e
u
d
Um
u
u
2
u
1
2
u
1
+ u
2
0
C3 56
( )
cos cos
km d
i I I o u =
km
km
K
U
I
L e
=
( )
1 2
3 4 1
cos cos
2
km
V V
V V d V
I
i i
i i I i
o u = =
= =
( )
2 cos cos
d km
I I o o = + (

2
arccos cos
d
km
I
I
o o
| |
=
|
\ .
0
d
u =
i
V3
i
V2
i
V4
V2 V3
V4 V1
L
Z
u
L
k i
1
i
V1
o
u
u
u
i
-I
d
I
d
0
i
V3
i
V1
0
Q
Lk
e
u
d
-u
0
u

C3 57
St p do trng dn AU
du

d d
U R I
u u
A =
2
k
pX
R
u
t
=
Chnh lu hnh tia ba pha
Chnh lu cu 3 pha
k
pX
R
u
t
=
Chnh lu cu mt pha
C3 58
U
du
: St p do L
k
.
U
dr
= K.R
k
.I
d
: St p trn R
k

U
dF
: St p trn van
c tnh ngoi khi xt n st p v dng in gin on
0
U
di
U
d
R
U
I
d
U
dF
U
dr
U
d0
I
d
C3 59
nh hng n gc an ton ca thyristor:
M
o t + + =
( )
cos cos
d
M
km
I
I
o t = +
Chnh lu hnh cu 3 pha, tia ba pha
Chnh lu hnh cu mt pha
( )
2
cos cos
d
M
km
I
I
o t = +
u
2
u
1
u
d
u
o
M

eQ
LK
u
u
0
i
V1
i
V2
C3 60
Xc nh gi tr in p chnh lu cc i
( )
0
1
di c dM d M drM dFM
U c U U U U
b
u
= + + +
c
c
: hng s d tr cho iu khin c
c
= 1.04 1.06
b: hng s d tr ca li in 5% b = 0.95
C3 61
3.7 Chnh lu c o chiu dng in - bn gc phn t
Nguyn l iu khin:
iu khin ring:
Tng b chnh lu lm vic c lp,
trong khi b chnh lu cn li
khng lm vic.
U
dI U
dII
U
d
-I
d
I
d
Z
I II
I
d
U
d
I II
III IV
C3 62
iu khin chung
Xung iu khin cng mt lc c a
vo c hai b, trong c mt b c
iu khin vi gc o
I
< t/2, lm vic
ch chnh lu. Cn b th hai c
iu khin vi gc o
II
> t/2, ch
ch.
khng c dng ngn mch gia hai b
chnh lu:
U
dI
+ U
dII
0
I II
o o t + >
( )
0 0
0
.cos .cos 0
cos cos 0
di I di II
di I II
U U
U
o o
o o
+ s
+ s
U
dI U
dII
U
d
-I
d
I
d
Z
I II
I
d
U
d
I II
III IV
C3 63
Tuy nhin:
u
dI
+ u
dII
0
dng in tun hon
Hn ch dng tun hon:
lp thm cun khng cn bng
Z
Z
R
L
U
i
R0
M
i
0
i
0
i
0m
i
0
i
0m
i
0
U
0
=U
dI
+U
dII eQ
L12
=eQ'
L12
eQ
L12
=eQ'
L12 U
L2
=U
dII
+U
i
0
0
0
0
U
dI
U
dII
I II
L
1
u
L
2
I
d
I
0
U
L2
Z
I
o
II
U
i
-U
i
U
dI
U
dII
C3 64
3.8 My bin p ng lc
3.8.1 Dng in
i
S
= I
S(AV)
+ i
So
N
P
: s vng dy cun s cp
N
S
: s vng dy cun th cp
i
P
.N
P
= i
S
.N
S

3
) (
d
AV S
I
I =
Gi s N
P
= N
S
= N
i
1P
i
2P
i
3P
i
1L
i
2L
i
3L
u
1S
i
1S
i
2S
u
2S
i
3S
u
3S
i
d
u
d
Z
L
V1 V2 V3
0
0
0
0
0
0
0
0
0
0
I
d
i
1S
i
2S
i
3S
u
4t/3 2t/3
i
1P
i
2P
i
3P
I
d
-I
d
2I
d
/3
-I
d
/3
i
1L
i
2L
i
3L
u
F
1
= F
2
= F
3
= F
SS
= NI
d
/3
C3 65
1 1 1
2 2 2
3 3 3
3
3
3
d
S S P
d
S S P
d
S S P
I
i i i
I
i i i
I
i i i
o
o
o
= =
= =
= =
1 3 1
2 1 2
3 2 3
L P P
L P P
L P P
i i i
i i i
i i i
=
=
=
C3 66
3.8.2 Cng sut biu kin ca my bin p
2
P S
tN t tN
S S
S K P
+
= =
S
tN
: Cng sut biu kin nh mc my bin p
S
P
: Cng sut biu kin cun dy s cp
S
S
: Cng sut biu kin cun dy th cp
P
tN
: Cng sut hu cng nh mc ca my bin p
i vi my bin p A/Y
2 / 3
2
0
1
2
3
d
S d
I
I I d
t
u
t
= =
}
( ) ( )
2 / 3 2
2 2
0 2 / 3
2 1
2 / 3 / 3
2 3
d
P d d
I
I I d I d
t t
t
u u
t
| |
= + =
|
|
\ .
} }
C3 67
3 3
3 2
S S SN S dN
P P PN P dN
S U I U I
S U I U I
= =
= =
Vi chnh lu tia ba pha:
0
3 6
2
di
U U
t
=
0
0
2 2
3 3
2 2
3 3 3 3
S di dN dN
P di dN dN
S U I P
S U I P
t t
t t
= =
= =
2 2
3
3 3
1.35
2
tN dN dN
S P P
t
t +
= =
C3 68
3.9 Cc nguyn tc iu khin chnh lu
Xung iu khin a vo thyristor lc in p t ln thyristor dng
Phi bit c khi no in p t ln thyristor dng
Phi c in p ng b: ng b vi in p kha t ln thyristor
S khi ca khu pht xung b iu khin:
ng b
u
b

So snh
u
c

Khuych i
v p.p
i
G1
, i
G2
, i
G3

C3 69
3.9.1 Nguyn tc thng ng tuyn tnh
in p ng b l in p rng ca
.
c
K u o =
( )
0 0
cos cos .
di di di c
U U U K u o = =
u
u
u
u
o
u
1
u
2
u
3
u
d
0
0
0
0
i
G1
uc
u
db1
uc
u
db2
i
G2
i
G3
u
db3
uc
C3 70
3.9.2 Nguyn tc arccos:
in p ng b l mt ng cosin, lch pha t/2 so vi in p kha
max
cos
b
u U u =
max
max
cos
arccos
b c
c
u u U
u
U
o
o
= =
| |
=
|
\ .
0 0
max
cos
c
di di di
u
U U U
U
o = =
C3 71
U
max

u
o
u
c

u
b

u
AK

C3 72
3.10 Lc
2
2
( )
0
2
2 2
1
2
1 2
1 sin cos 2
2 2
d RMS d
d
U u d
p
U
p
U U
t
o
u
t
t
o
t
= =
| |
= +
|
\ .
= +
}
2 2
( ) d RMS d
U U U
o
=
3.10.1 Cc sng hi bc cao ca in p chnh lu
C3 73
( )
( ) ( )
1
( ) cos sin
d d n n
n
u U a n b n u u u

=
= + +

Khai trin chui Fourier

2 2
( ) ( )
0 0
1 1
cos ; sin
n d n d
a u n d b u n d
t t
u u u u
t t
= =
} }
(n): bc ca sng hi; n = 1, 2, 3
Bin ca sng hi bc n:
2 2
( ) ( ) ( ) n m n n
U a b
o
= +
C3 74
2 2 2
0
( )
2 2
2 cos
1 tg
1
d
n m
U
U n p
n p
o
o
o = +

( )
* 2 2 2
( )
2 2
0
2cos
1 tg
1
n m
n m
d
U
U n p
U
n p
o
o
o
o = = +

Gi tr tng i:
Bin sng hi bc (n) ph thuc vo tch np v gc iu khin o
(1)
f pf
o
=
C3 75
S
Tn s sng hi
f
o(n)
=n.p.f [Hz]
Gi tr hiu dng tng i ca sng hi
o=0
0
o=30
0
o=60
0
o=90
0
p=2
1.2.50 = 100
2.2.50 = 200
3.2.50 = 300
0.472
0.094
0.041
0.625
0.203
0.142
0.851
0.334
0.234
0.968
0.392
0.266
p=3
1.3.50 = 150
2.3.50 = 300
3.3.50 = 450
0.176
0.041
0.017
0.31
0.41
0.08
0.47
0.21
0.14
0.53
0.25
0.16
p=6
1.6.50 = 300
2.6.50 = 600
3.6.50 = 900
0.041
0.011
0.004
0.11
0.06
0.04
0.21
0.11
0.07
0.25
0.12
0.08
Bng lit k gi tr hiu dng ca ba sng hi bc 1, 2, 3 ng vi cc gc o
C3 76
3.10.2 Lc phng in p v dng in chnh lu
Load
Filter
U
o(1)
U
d(1)
U
o(1)f
U
d(1)f
B lc nhm ch yu hn ch thnh phn sng hi bc 1
C3 77
H s p mch q:
(1) (1)
1 2
;
f
d df
U U
q q
U U
o o
= =
H s san bng s:
(1)
1
2 (1)
df
f d
U U
q
s
q U U
o
o
= =
Coi st p mt chiu trn b lc khng ng k:
df d
U U ~
(1)
(1) f
U
s
U
o
o
~
C3 78
Lc in cm
Cun khng ni tip vi ph ti (R), in tr tc dng coi nh bng khng.
Chn sao cho:
(1) (1)
.
l f
X L R
o o
e =
(1) (1) (1)
(1)
2 2
(1)
(1)
f
l
l
U U U
I
X R
X R
o o o
o
o
o
= ~ =
+
Sng hi bc 1 ca dng in:
C3 79
| |
2
f
sR
L H
pf t
=
Khi khng cho trc s m gi tr cho php ca thnh phn sng hi
dng in ti I
o(1)cp
:
| |
(1)
(1)
2 .
f
cp
U
L H
pf I
o
o
t
=
Vi s cho, R cng nh th L
f
cng nh.
Thch hp vi chnh lu cng sut ln.
C3 80
Lc in dung
T in ni song song vi ti (R). in dung ca t phi chn sao cho:
(1)
1
2
c
f
X R
pfC
o
t
=
Coi dng xoay chiu ch i qua t, cn dng mt chiu i qua ti R:
| |
6
2
10
2
f
C F
pfq R

t
=
R cng ln, C
f
cng nh. Thch hp vi chnh lu cng sut nh.
C3 81
Lc hnh I v hnh H:
Khi L
f
hoc C
f
ln ghp ni t (mt hoc hai) vi cun khng
thnh b lc hnh I hoc hnh H
L
f
C
f
L
f
C
f2 C
f1
Chng 4: B bin i
v b kha
mt chiu
4.1 Khi nim chung Phn loi
4.2 B kha mt chiu
ng ct dng in mt chiu
S nguyn l s dng GTO
a)
V
U
V0
L
R
i
Z
Z
i
G
i
V0
i
V
L
R
0
0
i
G
i
V
i
V0
t
R
L
ng
Ct
Khi s dng thyristor:
NG
NG
CT
S
PS
Z
V0
OS
OS
S
PS
t
Commutation
Circuit
(CC)
S
ON
OFF
=
S
4.3 Phn loi thit b bin i mt chiu
4.3.1 Phn loi theo phng php bin i
Trc tip b bin i xung
Gin tip
4.3.2 Phn loi theo chc nng bin i
Gim p mc ni tip
Tng p mc song song
iu khin xung gi tr in tr
4.3.3 Phn loi theo phng php iu khin
Tn s xung
rng xung
Hai gi tr dng in
Nghch lu
Chnh lu
c iu khin
U
U
Z
4.4 Nguyn l lm vic ca cc b bin i xung
4.4.1 B bin i gim p mc ni tip
Nguyn l lm vic
Nhp S:
u
Z
= U
i
Z
= i
S
: tng theo ng cong
hm m v gi tr (U - E

)/R
Nng lng t ngun U,
mt phn tch ly vo
cun L, phn ln np
cho E

, phn cn li tiu
tn trn R
Nhp S ko di trong khon thi gian T
1
. Kt thc khi tn hiu ct a vo kha S.
uc
S
i
S
U
i
V0
V0
R
L
u
Z
i
Z
Z
u
Z
0
0
S V0 S V0 S
U
U
Zi
t T
1
T
2
T
i
S
i
V0 I
Z
Ai
Z
i
ZM
i
ZMIN
t
E

Nhp V0:
u
Z
= 0
i
Z
= i
V0
: gim theo ng cong
hm m v gi tr -E

/R
Nng lng trc y tch
ly trong cun L c gii
phng, phn ln np cho
E

, phn cn li tiu tn
trn R
Nhp V0 ko di trong khon thi gian T
2
. Kt thc khi tn hiu ng a vo
kha S.
uc
S
i
S
U
i
V0
V0
R
L
u
Z
i
Z
Z
u
Z
0
0
S V0 S V0 S
U
U
Zi
t T
1
T
2
T
i
S
i
V0 I
Z
Ai
Z
i
ZM
i
ZMIN
t
E

Gi tr trung bnh in p trn ti
zU U
T
T
U
Zi
= =
1
z: t s chu k
0 z 1
0 U
zi
U
Zi
z
U E
I
R

uc
S
i
S
U
i
V0
V0
R
L
u
Z
i
Z
Z
u
Z
0
0
S V0 S V0 S
U
U
Zi
t T
1
T
2
T
i
S
i
V0 I
Z
Ai
Z
i
ZM
i
ZMIN
t
E

4.4.2 B bin i tng p mc song song
Nguyn l lm vic
Nhp S:
u
Z
= 0
i
Z
= i
S
; tng theo ng cong
hm m, v gi tr E

/R
Nng lng t ngun E

c tch ly phn ln
vo cun L, phn cn li
tiu tn trn in tr R
Nhp S ko di trong khong thi gian T
1
. Nhp kt thc khi tn hiu ct a vo S
uc
i
V0
V0
i
S
S
i
Z
Z
U
R
L
u
Z
S V0 V0 S S
T
1
T
2
T
0
U
U
Zi
t
u
Z
i
S i
V0
i
ZMIN
i
ZM
t
E

Nhp V0:
u
Z
= U
i
Z
= i
V0
; gim theo ng
cong hm m, v gi tr
(E

U)/R < 0
Nng lng t ngun E

cng vi nng lng
tch ly trong cun L
nhp trc, tiu tn mt
phn trn in tr R,
phn ln cn li c
tr v ngun U.
Nhp V0 ko di trong khong thi gian T
2
. Nhp kt thc khi tn hiu ng a
vo S.
uc
i
V0
V0
i
S
S
i
Z
Z
U
R
L
u
Z
S V0 V0 S S
T
1
T
2
T
0
U
U
Zi
t
u
Z
i
S i
V0
i
ZMIN
i
ZM
t
E

Gi tr trung bnh in p trn ti
( )
2
1
1
Zi
T
U U
T
T T
U
T
z U
= =

= =
=
Zi
z
E U
I
R

uc
i
V0
V0
i
S
S
i
Z
Z
U
R
L
u
Z
S V0 V0 S S
T
1
T
2
T
0
U
U
Zi
t
u
Z
i
S i
V0
i
ZMIN
i
ZM
t
E

4.4.3 B bin i xung gi tr in tr
Nguyn l lm vic
Nhp S:
i
Z
= i
S
: tng vi h s gc bng U/L
Nhp S ko di trong khong thi gian T
1
. Kt thc khi tn hiu ct a vo S.
U
R
P
S
uc
L
i
Z
L
i
S
S
i
R
R
p
U
uc
T
1
T
2
T
i
S
i
R
i
ZMIN
i
ZM
t
0
i
Z
=i
S
+i
R
Nhp 0
i
Z
= i
R
; gim theo ng cong hm m v gi tr U/R
p
.
Nhp 0 ko di trong khong thi gian T
2
. Kt thc khi tn hiu ng c
a vo S
i
Z
L
i
S
S
i
R
R
p
U
uc
T
1
T
2
T
i
S
i
R
i
ZMIN
i
ZM
t
0
i
Z
=i
S
+i
R
Xc nh gi tr in tr tng ng R
ei

ei
p
Z Z p Z
R
U
T
T
R
U
I T I R T UI = = =
2
2
2
( )
2
1
ei p p
T
R R z R
T
= =
0
ei p
R R s s
i
Z
L
i
S
S
i
R
R
p
U
uc
T
1
T
2
T
i
S
i
R
i
ZMIN
i
ZM
t
0
i
Z
=i
S
+i
R
4.5 B chuyn mch
4.5.1 Mch LC
U
dt
di
L idt
C
u
t
C
= + +
}
0
1
) 0 (
(0)
sin (0)cos
C
v v
U u
i t i t
L
C
e e

= +
e
v:
tn s gc ca mch LC
1
v
LC
e =
U
t = 0
L
i
u
C
C
O
t
u
C
(0)=0
u
C
i
U
2U
V
i
V
S
C
| |
0
1
(0)
(0) cos (0)sin
t
C C
C v v
u u idt
C
L
U u U t i t
C
e e
= + =
= + +
}
4.5.2 Phn tch b chuyn mch ca b bin i xung p
uc
S
i
S
U
i
V0
V0
R
L
u
Z
i
Z
Z
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
E

Nhp V0 (0, t
1
)
i
Z
= i
V0
, u
V0
= 0, u
Z
= 0
Gi thit u
C
= U
u
V2
= 0; u
V1
= U
i
C
= i
V1
= i
V2
=0
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
Nhp V1, V3 (t
1
, t
3
)
Ti t
1
a xung iu khin m V1
u
Z
= U; u
V0
= -u
Z
= -U V0 ng li
Dng i
Z
= I
z
chy qua V1
1
cos ( )
C v
u U t t e =
1
sin ( )
C v
U
i t t
L
C
e

=
t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
u
V1
= 0
i
V1
= I
Z
- i
C
u
V2
= -u
C

i
V2
= 0
Ti t = t
3
, dng i
C
= 0; V3 ng li
u
C
(t
3
) = -K
1
U; K
1
= 0.7 0.9
t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
Nhp V1 (t
3
, t
4
)
Tt c cc i lng gi nguyn gi tr
ti thi im t = t
3

t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
Nhp V2 (t
4
, t
6
)
Ti t = t
4
a xung iu khin vo V2 m V2
u
V2
= 0
in p ngc trn C t ln V1 ng V1
4
4
4 1
1
( )
( )
t
C Z C C Z
t
Z
i I u u t I dt
C
I
t t K U
C
= = +
=
}
t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
Nhp V2 (t
4
, t
6
)
i
V2
= I
Z
u
V1
= u
C
i
V1
= 0
u
Z
= U u
C
= -u
V0

Ti t = t
6
, u
Z
= 0 V0 m, V2 ng li
Bt u nhp V0
u
Z
(t
6
) = 0 u
C
= U
t
0
0
0
0
U
U
U
-K
1
U
K
1
U
u
C i
C
I
Z
i
V1
u
V1
t
0V1
u
V2
i
V2
t
0V2
t
I
Z
i
Z
i
V2
i
V0
V0
T
T
1
T
2
V1
V3
V1 V2
V0
K
1
U
U
u
Z
t
2
0
t
1
t
3
t
4
t
5
t
6
t
7
Q
K
i
i
V1
V1
C
u
C
i
C
u
V1
V2
V3
L
1
U
V0
Z
i
Z
u
Z
Np in cho t C khi bt u lm vic:
M V2 trc
ng t C trc tip vo ngun U qua mt in tr hn ch dng
Xc nh cc thng s C v L:
V1 s dng khong (t
4
, t
5
) phc hi kh nng kha (t
5
t
4
)
MIN
= t
qV1

1
1
5 4
1
( )
ZM qV
Z
I t
KUC
t t C
I KU
= =
V2 s dng khong (t
1
, t
2
) phc hi kh nng kha (t
2
t
1
)
MIN
= t
qV2

2
2
2 1
2
4
( )
4 2
qV
v
t
T
t t LC L
C
t
t
= = =
4.6 Nguyn tc iu khin b bin i xung p
rng xung thay i T
1

Tn s xung thay i T
Hai gi tr dng in
4.6.1 Nguyn tc iu khin rng xung
Gi nguyn f = 1/T, thay i T
1

C
T T
1
T
2
0
u
cM
u
P
u
c
t
BK
M

u
c
BCM
ON
OFF
ON
OFF
4.6.2 Nguyn tc iu khin tn s xung
Gi nguyn T
1
, thay i T
BK
M

u
c
BCM
ON
OFF
f = 1/T
M

Khu
pht xung
Tr T
1

ON
OFF
4.6.3 Nguyn tc iu khin hai gi tr dng in
B pht xung ng vai tr ca mt b iu khin dng in
Ai
Z
t
0
i
ZMIN
i
ZM
I'
Z
=I
Z
u
i1
u
i2
i
Z
u
i1
u
i2
u
i1
u
i2
uc
uc > 0
uc < 0
M

uc
BCM
V0
Z
i
Z
u
i1
u
i2
uc

M
4.7 Cc b bin i xung nhiu gc phn t
II I
IV III
U
Z
I
Z
4.7.1 B bin i hai gc phn t o chiu dng in
V
S1
U
S2
V0
Z
u
Z
i
Z
4.7.2 B bin i hai gc phn t o chiu in p
) 1 2 (
2 1
=

= z U
T
T T
U U
Zi
z > 0.5 U
zi
> 0
z < 0.5 U
zi
< 0
U
S1
V2
u
Z
i
Z
V1
S2
Z
S1S2
V1
V2
S1S2
V2
V1
0
i
Z
u
Z
t
T1 T2
T
4.7.3 B bin i bn gc phn t
V2
V1
S2
S1 S3
S4
V4
V3
Z
i
Z
u
Z
U
S2 S1 S4 S3
S3S4
S2 S1
V4
V3
V1
V2
S4 S3
V2
V1
i
Z
u
Z
t
0
0
S2 S1
S1
V3
S2 S1
S3
V1
S3S4
S3
V1
t
i
Z
u
Z
Chng 5: Thit b nghch lu
5.1 Khi nim chung Phn loi
Bin i nng lng in mt chiu thnh nng lng in xoay chiu
Phn loi
Theo s lng pha:
- Mt pha
- Ba pha
- Nhiu pha
Theo s
- Hnh cu
- Hnh tia
Theo c im ngun
- Ngun p
- Ngun dng
5.2 S nguyn l
S nguyn l nghch lu cu mt pha
S nguyn l nghch lu tia v bn cu mt pha
S1 S3
S4
S2
R
u
Z
U
S2 S1 S2 S1 S4 S3
0
u
Z
u = et
S1 S2
R
U
d
u
Z
O
S1 S2 S1
U
d
u = et
u
Z
U
d
U
d
S1
S2
R
u
Z
Nghch lu cu ba pha
ti thun tr
U
d
S1 S3 S5
S4 S6 S2
1 2 3
u
Z1
u
Z2
u
Z3
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t
3
U
d
2
u = et
u
Z1
u
Z2
u
Z3
5.3 Nghch lu p
5.3.1 Dng cng sut hu cng v phn khng
P = U
d
I
d

P > 0 I
d
> 0: c. nghch lu
P < 0 I
d
< 0: c. chnh lu

=
= =
m
n
n d d
p i U p
1
Mang tnh cht ngun p: to ra in p xoay chiu. Dng in u
ra ph thuc vo ti.
u vo ca nghch lu p l ngun in p mt chiu
U
d
i
d
-i
d
S
VR
P = U
d
.I
d
p = U
d
.i
d
1
2
3
p
1
Z1
p
2
Z2
p
3
Z3
5.3.2 Nghch lu p cu mt pha
+: Gc d kin thng dng cc b kha
+
S
: Gc thng dng ca cc b kha
+
R
: Gc thng dng ca cc
diode ngc
VR2
VR1
S2
S1 S3
S4
VR4
VR3
i
Z
u
Z
U
d
L R
Z
i
d
i
VR1
i
S1
S1,S2
VR1,VR2
S3,S4
VR3,VR4
u
Z
+
R +
u = et
U
d
+
S
-U
d
O
U
d
/R
-U
d
/R
2t
i
Z
i
S1
= i
S2
O
I
d
i
VR3
= i
VR4
i
S3
= i
S4
i
VR1
= i
VR2
O
O
U
d
S1
S2
Z
i
Z
S1,S2
Z
i
Z
VR3
VR4
VR3,VR4
S4
S3
Z
i
Z
S3,S4
S1,S2
VR1,VR2
S3,S4
VR3,VR4
u
Z
+
R +
u = et
U
d
+
S
-U
d
O
U
d
/R
-U
d
/R
2t
i
Z
i
S1
= i
S2
O
I
d
i
VR3
= i
VR4
i
S3
= i
S4
i
VR1
= i
VR2
O
O
U
d
S1
S2
Z
i
Z
S1,S2
Nhp S1S2:
u
Z
= U
d

i
Z
= i
S1
= i
S2
tng theo ng
cong hm m v gi tr U
d
/R
S1,S2
VR1,VR2
S3,S4
VR3,VR4
u
Z
+
R +
u = et
U
d
+
S
-U
d
O
U
d
/R
-U
d
/R
2t
i
Z
i
S1
= i
S2
O
I
d
i
VR3
= i
VR4
i
S3
= i
S4
i
VR1
= i
VR2
O
O
Nhp VR3VR4:
u
Z
= - U
d

i
Z
= i
VR3
= i
VR4
gim theo
ng cong hm m v gi
tr -U
d
/R
Z
i
Z
VR3
VR4
VR3,VR4
Ngt xung on a vo S1S2,
a xung on vo S3S4. Dng
vn duy tr theo chiu c
VR3VR4 S3S4 khng thng
dng c.
Nhp kt thc khi i
Z
gim v 0
S1,S2
VR1,VR2
S3,S4
VR3,VR4
u
Z
+
R +
u = et
U
d
+
S
-U
d
O
U
d
/R
-U
d
/R
2t
i
Z
i
S1
= i
S2
O
I
d
i
VR3
= i
VR4
i
S3
= i
S4
i
VR1
= i
VR2
O
O
Nhp S3S4:
u
Z
= - U
d

-i
Z
= i
S3
= i
S4
tip tc gim
theo ng cong hm m v
gi tr -U
d
/R
Khi VR3VR4 ngt dng, do xung
on vn c a vo S3S4
S3S4 thng dng.
Nhp kt thc khi ngt xung
on a vo S3S4
S4
S3
Z
i
Z
S3,S4
S1,S2
VR1,VR2
S3,S4
VR3,VR4
u
Z
+
R +
u = et
U
d
+
S
-U
d
O
U
d
/R
-U
d
/R
2t
i
Z
i
S1
= i
S2
O
I
d
i
VR3
= i
VR4
i
S3
= i
S4
i
VR1
= i
VR2
O
O
Nhp VR1VR2:
u
Z
= U
d

-i
Z
= i
VR1
= i
VR2
tng theo
ng cong hm m v gi
tr U
d
/R
Ngt xung on a vo S3S4,
a xung on vo S1S2. Dng
vn duy tr theo chiu c
VR1VR2 S1S2 khng thng
dng c.
Nhp kt thc khi i
Z
tng
(theo chiu m) v 0
2 2
2 2
0 0
1 1
2 2
Z z d
d
U u d U d
U
t t
u u
t t
= =
=
} }
5.3.3 Nghch lu p tia mt pha
Nhp S1:
u
Z
= u
a
= U
d

i
S1
= i
d
= i
Z
tng theo ng cong hm m
+ = t
U
d
i
d
S1
i
S1
VR1
i
VR1
ua
u
b
VR2
S2
N N
N
i
Z
u
Z
L
R
Z
S1
S2
VR1
VR2
u
Z
i
Z
= t
u = et
0
0
U
d
-U
d
Nhp VR2:
u
Z
= u
b
= -U
d

i
VR2
= -i
d
= i
Z
gim theo ng cong hm m
Ngt xung iu khin a vo S1. Do nh hng ca L trong ti, dng
in trong cun th cp v qua dng trong cun s cp vn gi
chiu c. Dng trong cun s cp chy qua VR2 v qua na phi ca
cun s cp.
Nhp VR2 kt thc khi dng i
VR2
gim v gi tr 0
U
d
i
d
S1
i
S1
VR1
i
VR1
ua
u
b
VR2
S2
N N
N
i
Z
u
Z
L
R
Z
S1
S2
VR1
VR2
u
Z
i
Z
= t
u = et
0
0
U
d
-U
d
Nhp S2:
u
Z
= u
b
= -U
d

i
S2
= i
d
= -i
Z
tng theo ng cong hm m vi chiu ngc li
Xung iu khin a vo S2 ngay sau khi ngt S1. Khi VR2 ng,
dng s chy qua S2. in p trn ti vn khng i, tuy nhin dng i
Z

s o chiu
Nhp S2 kt thc khi ngt xung iu khin a vo S2 v bt u a xung
iu khin vo S1
U
d
i
d
S1
i
S1
VR1
i
VR1
ua
u
b
VR2
S2
N N
N
i
Z
u
Z
L
R
Z
S1
S2
VR1
VR2
u
Z
i
Z
= t
u = et
0
0
U
d
-U
d
Nhp VR1:
u
Z
= u
a
= U
d

i
VR1
= -i
d
= -i
Z
tng theo ng cong hm m
Ngt xung iu khin a vo S2. Do nh hng ca L trong ti, dng
in trong cun th cp v qua dng trong cun s cp vn gi
chiu c. Dng trong cun s cp chy qua VR1 v qua na tri ca
cun s cp.
Nhp VR1 kt thc khi dng i
VR1
tng ln gi tr 0
U
d
i
d
S1
i
S1
VR1
i
VR1
ua
u
b
VR2
S2
N N
N
i
Z
u
Z
L
R
Z
S1
S2
VR1
VR2
u
Z
i
Z
= t
u = et
0
0
U
d
-U
d
5.3.4 Nghch lu p cu ba pha
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
Z1
Z2
Z3
1 2 3
t
t
s + <
3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t
t

3
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S1, S5, S6
1 3
2
Z
u
Z1

u
Z3

u
Z2

U
d
u
Z1
= u
Z3
= U
d
/3
u
Z2
= -2U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S1, S2, S6
1
3
2
u
Z1

u
Z3
u
Z2

U
d
u
Z1
= 2U
d
/3
u
Z2
= u
Z3
= -U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S1, S2, S3
1 2
3
Z
u
Z1

u
Z2

u
Z3

U
d
u
Z1
= u
Z2
= U
d
/3
u
Z3
= -2U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S2, S3, S4
2
3
1
u
Z2

u
Z3
u
Z1

U
d
u
Z2
= 2U
d
/3
u
Z1
= u
Z3
= -U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S3, S4, S5
2 3
1
Z
u
Z2

u
Z3

u
Z1

U
d
u
Z2
= u
Z3
= U
d
/3
u
Z1
= -2U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
S4, S5, S6
3
2
1
u
Z3

u
Z2
u
Z1

U
d
u
Z3
= 2U
d
/3
u
Z1
= u
Z2
= -U
d
/3
S1 S3 S5
S4 S6 S2
V
R
1
V
R
3
V
R
5
V
R
4
V
R
6
V
R
2
2
U
d
U
d
2
U
d
0
1 2 3
u
Z12
u
Z23
u
Z31
u
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1
Z2 Z3
u
10
S1
S2
S3
S4
S5
S6
t/3
`
u
Z1 2U
d
/3
U
d
/3
u
Z2
u
Z3
u=et
u
u
Z12
U
d
-U
d
`
t/3 2t/3
u
Z10
U
d
/2
+=t=+
s
+= t +
S
+ +
R
= + = t
+ < t +
S
+ +
R
> +
TI
S1
S4
VR1
VR4
1
i
Z1
S1
VR4 S4
S
1
i
S1
i
VR4
-i
S4
et
V
Y
P
S1 S3 S5
S4
VR4
S6 S2
VR6 VR2
VR5 VR3 VR1
U
d
1
2
3
u
Z1
L
i
Z1
u
1
u
2
u
3
S1
S2
S3
S4
S5
S6
VR1
VR2
VR3
VR4
VR5
VR6 VR6
VR5
VR4
VR3
VR2
VR1
S6
S5
S4
S3
S2
S1
=t
=t

S
Re
Im
Re
Im
U
Z(1)
j eLI
Z(1)
U
o
I
Z(1)

(1)
0
0
U
j eLI
Z(1)
U
Z(1)
o
I
Z(1)
0
u
Z1
eQL =eQ' L
u
1
i
Z1
0
2
U
d
2U
d
2
u
o
o u
eQ
L
=eQ'
L
u
Z1
u1
0 t
i
Z1
0
5.3.5 iu khin nghch lu p cu 3 pha
Nguyn tc thay i tn s xung
Nguyn tc iu bin rng xung PWM
(Pulse Width Modulation)
IN P RNG CA
IN P IU KHIN
ln: U
d

Tn s: tn s pht xung vo cc b kha
Pht xung
u
c

Phn phi
xung
Khuych i
xung
S1, S3, S5
S2, S4, S6
u
Z1
= u
Z2
= u
Z3
= 0
u
10
u
5.4 Nghch lu dng
5.4.1 Hai chc nng ca b chuyn mch
trong nghch lu dng
t in p ngc ln thyristor, ng thyristor.
Tham gia vo qu trnh chuyn mch
CC
2 functions
=

K0
K0
K0
K0
V1
V4
V3
V2
i
Z
u
Z
L
I
d
I
d
K0
K0
I
d
i
Z
u
I
d
-I
d

K0
K0
V3
V4
I
d
i
V3
i
V4
V3
V4
I
d
i
Z
= -I
d
i
Z
u
I
d
-I
d

5.4.2 Nghch lu dng mt pha

Gi s V1, V2 m, dng in qua ti
i
Z
= I
d

in p trn cc t u
C1
< 0, u
C2
< 0.
Mun ng V1, V2: m V11, V12.
Dng i
Z
= I
d
chy qua V11, C1, C2,
V12 in p trn cc t o
chiu.
Trong thi gian in p trn cc t cn <0, V1 v V2 phc hi kh nng kha.
B chuyn mch thc hin chc nng th nht.
Xung iu khin c a vo V3, V4, cng vi V11 v V12, tuy nhin cha m
do u
V3
= u
C1
+ u
Z
<0, u
V4
= u
C2
+ u
Z
< 0.
I
d
V11 V1
C1
V3
V13
V14
V4 V2
V12
L
u
Z
i
Z
u
C1
C2
u
C2
i vi ti L: u
V3
= u
C1
, u
V4
= u
C2

V3, V4 m khi u
C1
= u
C2
= 0
Dng in chy qua V11, C1,
Z, C2, V12 gim dn. Dng
in chy qua V3, Z, V4 tng
dn.
B chuyn mch thc hin
chc nng th hai
Qu trnh chuyn mch kt thc khi
i
V3
= i
V4
= -i
Z
= I
d

I
d
V11 V1
C1
V3
V13
V14
V4 V2
V12
L
u
Z
i
Z
u
C1
C2
u
C2
5.4.3 Nghch lu dng 3 pha
Thyristor chnh: V1, V2, , V6
T chuyn mch: C13, C35, , C 26, C24
Diode phn cch: V11, V12, , V16.

0
120 +=
V1
V2
V3
V4
V5
V6
i
Z1

i
Z2

I
d

-I
d

i
Z3

I
d
u
V1
V1 V3 V5
C13 C35
u
C13
C15
V13 V15
u
V13
V11
V14 V16 V12
C46
C26
C24
V4 V6 V2
u
Z12
1 2 3
Z1 Z2 Z3
Nhp V1, V2, V11, V12
i
Z1
= I
d
; i
Z2
= 0; i
Z3
= -I
d

u
C13
> 0
u
V3
= u
C13
> 0: V3 ang trng thi kha
Nhp V3, V11, V2, V12
a xung iu khin m V3.
u
C13
ng V1.
Dng I
d
chy qua V3, C13, song song vi
C13 l C35 v C15, V11, vo pha 1.
u
V13
= u
Z12
u
C13
< 0 ... V13 vn ng.
I
d
s o chiu in p trn C13.
B chuyn mch thc hin chc nng th 1
I
d
u
V1
V1 V3 V5
C13 C35
u
C13
C15
V13 V15
u
V13
V11
V14 V16 V12
C46
C26
C24
V4 V6 V2
u
Z12
1 2 3
Z1 Z2 Z3
Nhp V3, V11, V13, V2, V12
Khi u
V13
= u
Z12
u
C13
= 0 ... V13 m ...
Dng chy qua V3 v V13 vo pha 2.
Qu trnh chuyn mch: dng chy
vo pha 1 gim dn, dng chy vo
pha 2 tng dn.
B chuyn mch thc hin chc nng th
2: tham gia vo qu trnh chuyn mch
Qu trnh chuyn mch kt thc khi dng
chy vo pha 1 gim v 0 v dng chy
vo pha th 2 bng I
d
.
Chuyn sang nhp V3, V13, V2, V12
I
d
u
V1
V1 V3 V5
C13 C35
u
C13
C15
V13 V15
u
V13
V11
V14 V16 V12
C46
C26
C24
V4 V6 V2
u
Z12
1 2 3
Z1 Z2 Z3
5.4.4 iu khin nghch lu dng
Chng 6: Thit b bin tn
6.1 Khi nim chung Phn loi
Dng bin i nng lng in xoay chiu bng cch thay i tn s
Phn loi theo s lng pha
- Mt pha
- Ba pha
- m-pha
Phn loi theo s
- Trc tip
- Gin tip
+ Ngun p
+ Ngun dng
6.2 Bin tn trc tip
Bin i trc tip in p xoay chiu thnh in p xoay chiu c tn s khc
I
f
1
i
I
o
I
u
rI
u
rII
f
1
i
II
o
II
i
I
i
II
u
Z
i
Z
f
2
Z
II
ur
*
*
a) b)
LOG
I
f
1
i
I
o
I
u
rI
u
rII
f
1
i
II
o
II
i
I
i
II
u
Z
i
Z
f
2
Z
II
ur
* *
a) b)
LOG
Sgn u
r
Sgn u
rI
Sgn u
rII
i*
I
i*
II
o
I
o
II

+ + - 0 0 0o
I
< t/2 BLOCK
- - + >0 0 t/2<o
I
< t BLOCK
- - + 0 0 BLOCK
BLOCK
FOR t
b

- - + 0 0 BLOCK 0o
I
< t/2
+ + - 0 >0 BLOCK t/2<o
I
< t
+ + - 0 0
BLOCK
FOR t
b

BLOCK
1
2 1
2( 1)
T
T T n
p
= +
n: s na chu k in p u vo
to nn na chu k in p u ra
2 1
1 2
2( 1)
f T p
f T p n
= =
+
| |
1 1
2
2( 1)
T T
T p n q
p p
= + =
o
I
= o
1
e
1
T
1
/p
ur
Ur
o
I
= to
1
u
Z
i
Z
(n-1)e
1
T
1
/p e
1
T
1
u = e
1
t
e
1
t
b
o
II
= o
1
-Ur
u
Tn s in p u ra f
2
< 25Hz v khng th iu khin v cp
Bin tn trc tip t c s dng
| |
1 1
2
2( 1)
T T
T p n q
p p
= + =
i vi bin tn 3 pha:
o
I
= o
1
e
1
T
1
/p
ur
Ur
o
I
= to
1
u
Z
i
Z
(n-1)e
1
T
1
/p e
1
T
1
u = e
1
t
e
1
t
b
o
II
= o
1
-Ur
u
6.3 Bin tn gin tip
6.3.1 Bin tn ngun p
CHNH LU NGHCH LU P
U
dII
> 0

C
f
, L
f
: mch lc
Mch lc cng vi chnh lu to thnh
ngun p mt chiu u vo ca
nghch lu p
C
f
: nhn dng phn khng.
Nguyn tc iu khin:
Nguyn tc iu khin tn s xung:
f
2
: tn s xung pht vo nghch lu
U
2
: s dng chnh lu c iu khin, hoc s dng chnh lu khng iu khin
v b bin i xung p
Nguyn tc PWM chnh lu ch cn l khng iu khin.
U
dI
> 0
I
dI
> 0
P
I
> 0 Cng sut khng th o chiu
f
1
I
i
dI
L
f
C
f
II
f
2
U
dI
U
dII
i
dII
6.3.2 Bin tn ngun dng
CHNH LU
NGHCH LU DNG
L
f
: Mch lc
Chnh lu v mch lc phi c
tnh cht ngun dng mt chiu
Nguyn tc iu khin:
f
2
: tn s xung pht vo nghch lu
I
2
: s dng chnh lu c iu khin.
I
d
> 0
U
dI
> 0 hoc < 0
Cng sut c th o chiu
f
1
f
2
i
d
L
f
U
dI
U
dII
Chng 7
B kha xoay chiu
v thit b bin i in p xoay chiu
7.1 Khi nim chung Phn loi
B kha xoay chiu: ng, ct dng xoay chiu
Thit b bin i in p xoay chiu: thay i gi tr in p xoay chiu
Phn loi theo s lng pha
- Mt pha
- Ba pha
- m-pha
Phn loi theo s
- C bn
- Tit kim
Phn loi theo phng php iu khin
- iu khin hon ton
- Bn iu khin
7.2 B kha xoay chiu
7.2.1 B kha xoay chiu mt pha
ON
OFF
u
u
e sin
m
Z
Z
U u
d
di
L Ri = = +
u
Z
: gc bt u
i
z
(u
z
) = 0
( )
sin( ) sin( )
Z
R
m m
L
Z z
U U
i e
Z Z
u u
e
u u

=
2 2 2
; arctan
L
Z R L
R
e
e = + =
f
1
(u)
f
2
(u)
i
G2
u
V1
i
G1
V1
i
V1
V2
u
Z
u
i
Z
Z
L
R
ON
OFF
i
G2
u
V1
i
G1
V1
i
V1
V2
u
Z
u
i
Z
Z
L
R
0 V1 V2 V1 V2 V1 V2 0
f
1
(u)
f
2
(u)
u
0
u
Z
Um

u
Z
i
Z
u = et
i
G
1

=

i
G
2
0
u
V1
= - u
V2

u
7.2.2 B kha xoay chiu ba pha
Gm 3 b kha 1 pha
u
1
u
2
u
3
u
V1
i
V1
u
Z1
i
Z1
Z
1
Z
2
Z
3
V1
V4
S1
V6
S2
V3
V2
S3
V5
Z
1
Z
2
Z
3
u
1
u
2
u
3
V1
V4
V3
V6
V5
V2
u
1
u
2
u
3
Z
1
Z
2
Z
3
u
1
u
2
u
3
Z
1
Z
2
Z
3
7.3 Thit b bin i in p xoay chiu
Ti thun tr R
7.3.1 Thit b bin i in p xoay
chiu mt pha
o
i
G1
i
V1
V1
V2
u
u
Z
i
Z
ur
u
V1
Z
i
G2
i
V1
0 V1 0 V2 0 V1
o
Ri
Z
t
o
u
u
U
m
=
i
V1
i
V2
0
0
0
u
V1
= -u
V2
u
U
2
i
G1
i
G2
Ti R, L:
Khi < o < t
( )
sin( )
sin( )
m
Z
R
m
L
U
i
Z
U
e
Z
u o
e
u
o

=

u
Z
= o
Khi 0 < o <
Khng iu khin c in p.
Thit b lm vic nh b kha xoay chiu
V2 0 V1 0 V2
o
u
u
Z
eQ
L
=eQ'
L
u
k
Ri
Z
u
Z
u
0
0
o
u
i
G1
i
G2
u
V1
= -u
V2
u
Ti L
Khi t/2 < o < t
(cos cos )
m
Z
U
i
L
o u
e
=
Khi 0 < o < t/2
Khng iu khin c in p.
Thit b lm vic nh b kha xoay chiu
= t/2
2t
V2
V1 V2 0 0
o
u
Z
i
Z
2to
u
u
0
eQ
L
=eQ'
L
7.3.2 Thit b bin i in p xoay chiu ba pha
Gm c ba b bin i in p xoay mt pha mc vi nhau
ur
u
S1
V1
S1
V4
u
1
u
2
u
3
V3
S2
V6
V5
S3
V2
u
Z12
1 2 3
u
Z23
u
Z31
u
Z1
i
Z1
u
Z2
u
Z3
Z1 Z2 Z3
o
CHNG 8
BO V V IU KHIN
CC THIT B BIN I
8.1 Bo v cc phn t in t cng sut
8.1.1 Cng sut tn tht v lm mt
1 2 1
P p p p A = A +A ~ A
P A Cng sut tn tht
1
p A Cng sut tn tht chnh
2
p A Cng sut tn tht ph
2
0 ( ) T AV F
P U I R I A = +
j a th
th jv vr ra
T T R P
R R R R
= + A
= + +
Nhit mt ghp
T
j
Nhit mt ghp
T
a
Nhit khng kh mi trng
R
jv
in tr nhit gia mt ghp v v linh kin bn dn
R
vr
in tr nhit gia v v cnh tn nhit
R
ra
in tr nhit gia cnh tn nhit v khng kh mi trng
Lm mt:
Cnh tn nhit
Cnh tn nhit + qut gi
Cnh tn nhit + nc
Ngm trong du bin th
8.1.2 Bo v dng in
Cu ch:
CC phi chu c dng lm vic nh mc ca thit b
Nhit dung chu ng ca CC phi nh hn nhit dung ca thit b cn
bo v nhit lng (I
2
t)
CC
< (I
2
t)
TB

in p h quang ca CC phi tng i ln Gim nhanh dng in

v tiu tn nng lng trong mch.

Khi CC t, in p phc hi phi ln Khng lm cho h quang chy

li gia hai cc ca cu ch

Lp t: c nhiu cch
Tng pha ca cun dy s cp hoc th cp MBA
Ni tip vi tng van
Ni tip vi tng nhm van mc song song
u ra ca thit b bin i
8.1.3 Bo v qu p
Qu p trong
S tch t in tch trong cc lp bn dn
(qu trnh ng ca diode v thyristor)
Bo v bng mch R C u song song vi diode hoc thyristor
Qu p ngoi
Ct khng ti MBA trn ng dy, CC bo v nhy, sm st,
Bo v bng mch R C mc gia cc pha th cp ca MBA ng lc
R .. 10 1000 O
C 0.01 1 F
8. 2 iu khin cc thit b bin i
8.2.1 Khuych i thut ton
-
+
R
1
R
2
u
v
u
r
2
1
r v
R
u u
R
=
Khuych i o
Mch so snh
-
+
u
-
u
r
u
+
...
...
cc
r
cc
U u u
u
U u u
+
+
>

=

+ >

Mch tch phn

-
+
R
C
u
v
u
r
1
r v
u u dt
RC
=
}
-
+
R
C
u
r v
r
du
u RC
dt
=
Mch vi phn
Mch to xung chun s dng IC 555
1 1 2 2 2
1 2 1 2
0.693 ( ); 0.693
0.693 ( 2 )
t C R R t CR
T t t t C R R
= + =
= = + = +
Mch lt n s dng IC 555
1.1 T RC =
1
3
cc
V
Mch D flip flop
D Q
n
Q
n+1
0 0 0
1 0 1
0 1 0
1 1 1
Q
Q
D-FF
CLK
D
Q2
Q2
D-FF2
CLK
D2
Q1
Q1
D-FF1
CLK
D1
Q3
Q3
D-FF3
CLK
D3
CLK
Q
n
D Q
n+1

1 2 3 1 2 3 1 2 3
1 0 0 0 1 0 0 1 0 0
2 1 0 0 1 1 0 1 1 0
3 1 1 0 1 1 1 1 1 1
4 1 1 1 0 1 1 0 1 1
5 0 1 1 0 0 1 0 0 1
6 0 0 1 0 0 0 0 0 0
Q
n
D Q
n+1

1 2 3 1 2 3 1 2 3
1 0 0 0 1 0 0 1 0 0
2 1 0 0 1 1 0 1 1 0
3 1 1 0 1 1 1 1 1 1
4 1 1 1 0 1 1 0 1 1
5 0 1 1 0 0 1 0 0 1
6 0 0 1 0 0 0 0 0 0
CLK
Q1
Q2
Q3
Q1
Q2
Q3
TCA 785 - Siemens
Chc nng:
To in p rng ca ng b
So snh
To xung ra
iu khin cu chnh lu mt pha bn iu khin cng sut nh
iu khin triac vi dng m ln n 50mA
BAX
D2
D3
R2
R1
D1
D4
V
CC

i
G
u
G R3
V
Chc nng ca MBA xung:
Khuych i xung
Cch ly gia mch ng lc v mch k
To sn dc cho xung
Phi hp tr khng u vo ca thyristor