KMYASAL AINDIRMA LEMLER

Giri:

Cam yzeylerin andrlmasnda kullanlan yntemlerden biri de camn kimyasal yolla ilenmesidir. Cam malzeme hidroflorik asit (HF) dnda baka asitlerden etkilenmez. Dolaysyla cam yzeylerin andrlmasnda hidroflorik asitten yararlanlr.

Hidroflorik Asit ( HF) :

Hidrojen florrn sulu zeltisidir. Saf hidroflorik asit ok uucu bir svdr (kaynama noktas 19,4C). zellikle cam ileme sanayisinde kullanlr. Hidroflorik asit ok kuvvetli bir asit olmad halde cam ve metal maddelerin anmasna neden olduundan dolay, cam ielerde saklanamaz. Bu sebeple platin,kurun, parafin, polietilen kaplarda saklanr.

Berrak sv halinde olup, HF olarak tanmlanr. Younluu da %1.13g/cm tr. Kullanmnda olduka dikkat edilmelidir. Hidrojenflorr gaz solunmas ciddi zehirlenmelere, akcier ve gz korneasnda kalc hasarlara yol aarken, sulu hidroflorik asitin cilt ile temas, balangta arsz fakat sonrasnda derin yanklara ve doku lmne sebebiyet verebilir. lmle sonulanan vakalar da bulunmaktadr.

Susuz hidrojen florr ve hidroflorik asit ile yalnz eker ocak iinde allmal, eldiven, ayrca koruyucu gzlk veya yz maskesi taklmaldr. Hidroflorik asit yksek oktanl benzin yapmnda da kullanlr. Ayrca kullanm alanlar arasnda; alminyum ve uranyum'un saflatrlmas, amar rnlerinde pas uzaklatrlmas, ya endstrisinde katalizr gibi konular da bulunmaktadr. Silikat bileiklerini zme yetenei nedeniyle, sk sk kaya rneklerini eritmek amacyla mineral ve kaya analiz prosesi srasnda kullanlr. Hidroflorik asit, kalsiyum florr (CaF2) ile deriik slfrik asit karmnn damtlma rn olan HF gaznn sudan geirilmesiyle elde edilir.

Cam Yzeyde Kimyasal Andrma lemleri:

HF'nin cama etkisi, camn bileimindeki silisyum dioksidi (SiO2) silisyum tetraflorre (SiF4) dntrmesiyle gerekleir. SiO2 + 4 HF SiF4 + 2H2O Kimyasal andrma (asitleme) ilemi, cam yzeyinde andrma meydana getirerek dekoratif grnt verme ilemleridir. Asit ileminde ise cam a etki eden tek asit olan hidroflorik asit (HF) kullanlr.

Cam yzeyin hidroflorik asit ile andrlmas ynteminde, yaz ya da desen dnda kalan ksmlarn parafin ile kaplanmas gerekir. Hidroflorik asit, parafini etkilemedii iin parafin altndaki ksmlar saydam olarak kalrlar. Buna karn asidin etkiledii yzeyler oyulur ve matlar.lem bittikten sonra parafin kaplanm yzeyler temizlenir.Bylece cam yzeyinin matlatrlmas salanr.

Eer cam yzey, hidrojen florr buharna tutulmusa, etkilenen cam yzey donuklar, hidroflorik asit eriyiine batrlmsa etkilenen cam yzey parlak bir grnm kazanr ve k geirimine elverilidir. effafln ve gizliliin ayn anda yaanmasna imkan verir ve tasarm zenginlii salar, emniyet gerektiren yerlerde temperli olarak kullanlmaldr.

Bir dier yntem de asitle koparma ad verilen ilemdir. Bu ilemde, nce kumlama yaplarak tm yzeyi andrlan cam zerine kaynatlarak zamk haline getirilmi ve bu arada iine bir miktar HF(hidroflorik asit) ilave edilmi boncuk tutkalnn ince bir tabaka halinde svanmas ve kurumaya braklmas ile yaplr. Kuruduka yzey gerilimi sebebiyle cam stnde zar gibi kalkmalar balar ve kopartma ad verilen ilem meydana gelmi olur. Ortaadan beri uygulanan ve gnmze kadar uzanan bir tekniktir.

TEEKKRLER

Hazrlayan : Utku Tan ALAN - 29641628862