Maät Taïng Boä I_ No.848 (Tr.01_ Tr.

09 )

KINH ÑAÏI NHAÄT

THAØNH PHAÄT THAÀN BIEÁN GIA TRÌ
_ QUYEÅN THÖÙ NHAÁT_

Haùn dòch : Ñôøi Ñöôøng, Tam Taïng THIEÄN VOÂ UÙY nöôùc Trung Thieân Truùc vaø Sa
Moân NHAÁT HAÏNH ñoàng dòch
Phuïc hoài Phaïn Chuù vaø Vieät dòch : HUYEÀN THANH

VAØO MOÂN CHAÂN NGOÂN_ TRUÏ TAÂM

_PHAÅM THÖÙ NHAÁT_

Nhö vaäy toâi nghe. Moät thôøi Ñöùc Baïc Giaø Phaïm (Bhagavamï: Theá Toân) ngöï taïi Cung
Phaùp Giôùi Kim Cöông (Vajra dharmadhaøtu) roäng lôùn cuûa Nhö Lai Gia Trì, taát caû baäc Trì
Kim Cöông (Vajradhaøra) ñeàu ñeán taäp hoäi. Do Phaùp Tín Giaûi Du Hyù Thaàn Bieán cuûa Nhö
Lai sinh ra Baûo Vöông laøm thaønh laàu gaùc lôùn, cao khoâng thaáy bôø giöõa. Caùc Ñaïi Dieäu
Baûo Vöông naøy aâm thaàm duøng moïi thöù trang söùc cho thaân Boà Taùt laøm Toøa Sö Töû
(Simïhaøsana)
Teân Kim Cöông cuûa caùc vò aáy laø : Hö Khoâng Voâ Caáu Chaáp Kim Cöông
(Vimalaøka’sa-vajradhaøra) , Hö Khoâng Du Boä Chaáp Kim Cöông (AØka’sa vicaranïa-
vajradhaøra), Hö Khoâng Sinh Chaáp Kim Cöông (AØka’sa samïbhava-vajradhaøra), Bò Taïp
Saéc Y Chaáp Kim Cöông (Citra vasa dhrïk-vajradhaøra), Thieän Haønh Boä Chaáp Kim Cöông
(Vicitra caranïa-vajradhaøra), Truï Nhaát Thieát Phaùp Bình Ñaúng Chaáp Kim Cöông (Sarva
dharma samanta sthita-vajradhaøra) , Ai Maãn Voâ Löôïng Chuùng Sinh Chaáp Kim Cöông
(Apramana sattvadhatvonukampana-vajradhaøra) , Na La Dieân Löïc Chaáp Kim Cöông
(Narayanïa bala-vajradhaøra), Ñaïi Na La Dieân Löïc Chaáp Kim Cöông (Mahaø narayanïa
bala-vajradhaøra), Dieäu Chaáp Kim Cöông (Su-vajradhaøra), Thaéng Taán Chaáp Kim Cöông
(Paramavega-vajradhaøra), Voâ Caáu Chaáp Kim Cöông (Vimala-vajradhaøra), Löïc Taán
Chaáp Kim Cöông (Balavega-vajradhaøra), Nhö Lai Giaùp Chaáp Kim Cöông (Tathaøgata
kavaca-vajradhaøra), Nhö Lai Cuù Sinh Chaáp Kim Cöông (Tathaøgata padobhava-
vajradhaøra), Truù Voâ Hyù Luaän Chaáp Kim Cöông (Nihïprapanca pratisïtïha-vajradhaøra),
Nhö Lai Thaäp Löïc Sinh Chaáp Kim Cöông (Tathaøhata da’sabalodbhava-vajradhaøra), Voâ
Caáu Nhaõn Chaáp Kim Cöông (Vimalanetra-vajradhaøra), Kim Cöông Thuû Bí Maät Chuû
(Vajrapaønïi guhyanaøtha)
Caùc vò Thöôïng Thuû nhö vaäy daãn chuùng Trì Kim Cöông nhieàu nhö soá haït buïi nhoû cuûa
möôøi Coõi Phaät ñeán döï cuøng vôùi caùc vò Ñaïi Boà Taùt thuoäc nhoùm : Phoå Hieàn Boà Taùt
(Samantabhadra), Töø Thò Boà Taùt (Maitreya), Dieäu Caùt Töôøng Boà Taùt (Manõju’srì), Tröø
Nhaát Thieát Caùi Chöôùng Boà Taùt (Sarva nivaranïa viskambhin)… tröôùc sau vaây quanh maø
dieãn noùi Phaùp.AÁy laø ngaøy Gia Trì cuûa Nhö Lai vöôït ba Thôøi, cho neân goïi laø Phaùp Moân
Thaân Ngöõ YÙ Bình Ñaúng Cuù.

5
 Luùc aáy, do söï gia trì cuûa Ñöùc Tyø Loâ Giaù Na Nhö Lai (Mahaø Vairocana Tathaøgata)
neân hai vò Thöôïng Thuû cuûa chuùng Boà Taùt vôùi chuùng Chaáp Kim Cöông laø Phoå Hieàn Boà
Taùt vaø Kim Cöông Thuû Bí Maät Chuû ñeàu phaán taán thò hieän Taïng Voâ Löôïng Trang
Nghieâm cuûa Thaân, nhö vaäy phaán taán thò hieän Taïng Voâ Löôïng Trang Nghieâm Bình Ñaúng
cuûa Ngöõ YÙ maø chaúng theo Thaân hoaëc Ngöõ hoaëc YÙ cuûa Tyø Loâ Giaù Na Phaät ñeå sinh ra .
Tuy moïi bôø meù khôûi dieät cuûa taát caû Xöù chaúng theå ñaéc nhöng taát caû Thaân Nghieäp, taát caû
Ngöõ Nghieäp, taát caû YÙ Nghieäp, Taát caû Xöù, taát caû Thôøi cuûa Ñöùc Tyø Loâ Giaù Na nôi Giôùi
Höõu Tình ñeàu dieãn noùi Phaùp Cuù cuûa Ñaïo Chaân Ngoân.
Laïi hieän ra Töôùng Maïo cuûa nhoùm Boà Taùt: Chaáp Kim Cöông, Phoå Hieàn, Lieân Hoa
Thuû (Padmapaønïi) roäng khaép möôøi phöông tuyeân noùi Phaùp Cuù thanh tònh cuûa Ñaïo Chaân
Ngoân töø luùc môùi phaùt Taâm cho ñeán Thaäp Ñòa theo thöù töï sinh ñaày ñuû ngay trong ñôøi naøy
laø : Duyeân Nghieäp sinh ra, tröø boû haït gioáng Nghieäp Thoï (Tuoåi thoï cuûa Nghieäp ) cuûa loaøi
Höõu Tình, laïi coù maàm gioáng môùi ( maàm gioáng giaûi thoaùt sinh töû luaân hoài ) sinh khôûi.
Baáy giôø, Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû ngoài trong Chuùng Hoäi aáy baïch vôùi Ñöùc Phaät
raèng:“Theá Toân ! Ñaáng Nhö Lai ÖÙng Cuùng Chính Bieán Tri (Tathaøgataørhate
samyaksamïbuddha) ñaéc ñöôïc Nhaát Thieát Trí Trí (Sarva jnõaøna) nhö theá naøo ? Khi ñöôïc
Nhaát Thieát Trí Trí roài laïi vì voâ löôïng chuùng sinh roäng dieãn chia baøy tuøy theo moãi moät
neûo (6 neûo luaân hoài) moãi moät loaïi Tính Duïc, moãi moät Ñaïo Phöông Tieän ñeå tuyeân noùi
Nhaát Thieát Trí Trí. Hoaëc Ñaïo Thanh Vaên Thöøa (‘Sravakayana-naya), hoaëc Ñaïo Duyeân
Giaùc Thöøa (Pratyekayana-naya), hoaëc Ñaïo Ñaïi Thöøa (Mahaøyana-naya), hoaëc Ñaïo Nguõ
Thoâng Trí. Hoaëc nguyeän sinh veà coõi Trôøi (Deva), hoaëc noùi veà Phaùp sinh trong haøng:
Ngöôøi (Naøra), Roàng (Naøga), Daï Xoa (Yaksïa), Caøn Ñaït Baø (Gandharva), cho ñeán Phaùp
sinh trong haøng Ma Haàu La Giaø (Mahoraga). Neáu coù chuùng sinh ñaùng ñöôïc Phaät ñoä lieàn
hieän Thaân Phaät (Buddhaøkaøya), hoaëc hieän Thaân Thanh Vaên (‘Sravaka-kaøya), hoaëc thaân
Duyeân Giaùc (Pratyeka-kaøya), hoaëc thaân Boà Taùt (Bodhisattva-kaøya), hoaëc thaân Phaïm
Thieân (Brahma-kaøya), hoaëc thaân Na La Dieân (Narayanïa-kaøya), Tyø Sa Moân
(Vai’svavanïa-kaøya) cho ñeán thaân cuûa haøng Ma Haàu La Giaø (Mahoraga-kaøya) , Nhaân
(Manusïya-kaøya), Phi Nhaân (Amanusïya-kaøya)… moãi moãi ñeàu ñaày ñuû ngoân aâm vôùi moïi uy
nghi cuûa töøng loaïi thaân nhöng vaãn coù moät Vò cuûa Ñaïo Nhaát Thieát Trí Trí, aáy laø Vò Giaûi
Thoaùt cuûa Nhö Lai.
Theá Toân ! Ví nhö Hö Khoâng Giôùi xa lìa taát caû phaân bieät, khoâng phaân bieät, khoâng coù
khoâng phaân bieät. Nhö vaäy Nhaát Thieát Trí Trí cuõng lìa taát caû phaân bieät, khoâng phaân bieät,
khoâng coù khoâng phaân bieät.
Theá Toân ! Vì nhö Ñòa Ñaïi laø nôi nöông töïa cuûa taát caû chuùng sinh. Nhö vaäy Nhaát
Thieát Trí Trí cuõng laø nôi nöông töïa cuûa Trôøi (Deva), Ngöôøi (Naøra), A Tu La (Asura).
Theá Toân ! Ví nhö Hoûa Giôùi thieâu ñoát taát caû loaïi cuûi maø khoâng bieát chaùn. Nhö vaäy
Nhaát Thieát Trí Trí cuõng thieâu ñoát taát caû loaïi cuûi Voâ Trí (khoâng coù Trí) maø khoâng bieát
chaùn.
Theá Toân ! Ví nhö Phong Giôùi tröø boû taát caû buïi baëm. Nhö vaäy, Nhaát Thieát Trí Trí
cuõng tröø khöû taát caû caùc loaïi buïi Phieàn Naõo.
Theá Toân ! Ví nhö Thuûy Giôùi laø nôi nöông töïa cho taát caû chuùng sinh hoan laïc. Nhö
vaäy, Nhaát Thieát Trí Trí cuõng laøm lôïi laïc cho chö Thieân vaø ngöôøi ñôøi.
6
 Baïch Ñöùc Theá Toân ! Trí Tueä nhö vaäy , laáy gì laøm NHAÂN ? Laáy gì laøm CAÊN (goác
reã)? Laáy gì laøm CÖÙU CAÙNH ?
Noùi nhö vaäy xong
Ñöùc Tyø Loâ Giaù Na Phaät baûo Trì Kim Cöông Bí Maät Chuû raèng :” Laønh thay ! Laønh
thay Chaáp Kim Cöông ! Laønh thay Kim Cöông Thuû ! OÂng ñaõ hoûi Ta veà Nghóa nhö vaäy.
OÂng haõy laéng nghe, haõy kheùo taùc yù. Nay Ta seõ noùi”.
Kim Cöông Thuû thöa : “Nhö vaäy, Theá Toân ! Con xin vui nguyeän laéng nghe “
Ñöùc Phaät baûo : “Haõy laáy Taâm Boà Ñeà (Bodhicitta) laøm Nhaân, Bi (Kaørunïa) laøm goác
reã (caên) , Phöông Tieän (Upaya) laøm Cöùu Caùnh
Naøy Bí Maät Chuû ! Theá naøo laø Boà Ñeà (Boddhi) ? AÁy laø bieát nhö thaät veà Taâm cuûa
mình.
Bí Maät Chuû ! A Naäu Ña La Tam Mieäu Tam Boà Ñeà (Anuttara samyaksamïbuddhi:
Voâ Thöôïng Chính Ñaúng Chính Giaùc) ñoù cho ñeán Phaùp aáy , duø chæ moät chuùt ít , cuõng
khoâng coù theå ñaéc ñöôïc. Taïi sao theá ? Vì töôùng cuûa Hö Khoâng laø Boà Ñeà, khoâng coù keû bieát
giaûi cuõng khoâng coù khai môû hieåu roõ. Taïi vì sao ? Vì Boà Ñeà voán khoâng coù Töôùng. Naøy Bí
Maät Chuû ! Caùc Phaùp khoâng coù Töôùng laø töôùng cuûa Hö Khoâng “.
Baáy giôø Kim Cöông Thuû laïi baïch Phaät raèng : “Theá Toân ! Ai tìm caàu Nhaát Thieát Trí
Trí ? Ai duøng Boà Ñeà ñeå thaønh Baäc Chính Giaùc ? Ai phaùt khôûi ñöôïc Nhaát Thieát Trí Trí aáy
?”
Ñöùc Phaät baûo : “Bí Maät Chuû ! Töï Taâm tìm caàu Boà Ñeà vôùi Nhaát Thieát Trí Trí . Vì
sao theá ? Vì Baûn Tính (Svabhaøva) voán thanh tónh (Pari’suddha) cho neân Taâm chaúng ôû
trong, chaúng ôû ngoaøi, chaúng ôû khoaûng giöõa cuûa hai beân vaø Taâm chaúng theå ñaéc ñöôïc
Naøy Bí Maät Chuû ! Nhö Lai ÖÙng Chính Ñaúng Giaùc chaúng phaûi maøu xanh, chaúng phaûi
maøu vaøng, chaúng phaûi maøu ñoû, chaúng phaûi maøu traéng, chaúng phaûi maøu hoàng, chaúng phaûi
maøu tím, chaúng phaûi maøu thuûy tinh, chaúng daøi chaúng ngaén, chaúng troøn chaúng vuoâng,
chaúng saùng chaúng toái, chaúng phaûi nam, chaúng phaûi nöõ, chaúng phaûi khoâng nam nöõ.
Bí Maät Chuû ! Taâm chaúng ñoàng tính vôùi coõi Duïc (Kaømadhaøtu), chaúng ñoàng tính vôùi
coõi Saéc (Ruøpadhaøtu), chaúng ñoàng tính vôùi coõi Voâ Saéc (Aruøpadhaøtu). Taâm chaúng ñoàng
tính vôùi caùc neûo : Trôøi (Deva), Roàng (Naøga), Daï Xoa (Yaksïa), Caøn Ñaït Baø (Gandharva),
A Tu La (Asura), Ca Laâu La (Garudïa), Khaån Na La (Kimïnara), Ma Haàu La Giaø
(Mahoraga), Ngöôøi (Manusïya), Phi Nhaân (Amanusïya)…
Bí Maät Chuû ! Taâm chaúng truï ôû Giôùi cuûa maét, chaúng truï ôû giôùi cuûa : Tai, Muõi, Löôõi,
Thaân, YÙ. Taâm chaúng phaûi thaáy, chaúng phaûi hieån hieän. Taïi sao vaäy ? Vì töôùng cuûa Hö
Khoâng vaø Taâm xa lìa caùc phaân bieät , khoâng phaân bieät. Vì sao laïi theá ? Vì tính ñoàng vôùi
Hö Khoâng töùc ñoàng vôùi Taâm, Tính ñoàng vôùi Taâm töùc ñoàng vôùi Boà Ñeà.
Nhö vaäy, Bí Maät Chuû ! Ba thöù : Taâm, Hö Khoâng Giôùi, Boà Ñeà voán khoâng coù hai.
Töø ñieàu naøy maø laáy Bi (Kaørunïa) laøm caên baûn vaø phöông tieän (Upaya) coù ñaày ñuû Ba La
Maät. Chính vì theá cho neân Ta noùi caùc Phaùp Nhö Thò khieán cho caùc chuùng Boà Taùt duøng
söï thanh tónh cuûa Taâm Boà Ñeà ñeå nhaän bieát Taâm aáy.
Naøy Bí Maät Chuû ! Neáu Toäc Tính Nam, Toäc Tính Nöõ muoán nhaän bieát Boà Ñeà thì neân
nhaän bieát nhö vaäy veà Taâm cuûa mình.

7
 Bí Maät Chuû ! Laøm sao ñeå töï bieát Taâm ? Ví nhö chia caét hoaëc hieån saéc, hoaëc hình
saéc, hoaëc caûnh giôùi nhö laø Saéc, nhö laø : Thoï, Töôûng, Haønh, Thöùc. Nhö laø Ngaõ, nhö laø
Ngaõ Sôû, nhö laø Naêng Chaáp, nhö laø Sôû Chaáp, nhö laø thanh tònh, nhö laø Giôùi, nhö laø Xöù ….
Cho ñeán tìm caàu trong taát caû phaàn chia caét ñeàu chaúng theå ñaéc ñöôïc.
Naøy Bí Maät Chuû ! Moân Boà Taùt Tónh Boà Ñeà Taâm naøy coù teân laø Sô Phaùp Minh Ñaïo
(Prathama-dharma lokamukha). Vò Boà Taùt naøo truï ôû ñaây tu hoïc thì chaúng phaûi sieâng
naêng cöïc khoå laâu daøi lieàn ñöôïc Tam Muoäi Tröø Caùi Chöôùng (Sarva nivaranïa viskambhin
samaødhi) .Neáu ñöôïc Tam Muoäi aáy aét cuøng an truù moät nôi vôùi chö Phaät Boà Taùt, seõ phaùt 5
Thaàn Thoâng, ñöôïc voâ löôïng Ngöõ Ngoân AÂm Ñaø La Ni, bieát Taâm Haïnh cuûa chuùng sinh,
ñöôïc chö Phaät Boà Taùt hoä trì , tuy ôû trong sinh töû nhöng khoâng bò nhieãm dính. Vì chuùng
sinh trong Phaùp Giôùi chaúng ngaïi lao nhoïc ñeå thaønh töïu , truï Voâ Vi Giôùi, xa lìa Taø Kieán ,
thoâng ñaït Chính Kieán.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Vò Tröø Nhaát Thieát Caùi Chöôùng Boà Taùt naøy do söùc Tín Giaûi
cho neân chaúng phaûi sieâng naêng tu haønh laâu daøi seõ ñaày ñuû taát caû Phaät Phaùp.Bí Maät Chuû !
Laáy choã tinh yeáu maø noùi thì keû trai laønh, ngöôøi nöõ thieän naøy ñeàu ñöôïc thaønh töïu voâ
löôïng Coâng Ñöùc. “
Khi aáy Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû laïi duøng Keä hoûi Phaät raèng :
Vì sao Theá Toân noùi
Taâm naøy Sinh Boà Ñeà ?
Laïi duøng Töôùng theá naøo ?
Bieát phaùt Taâm Boà Ñeà ?
Nguyeän Thöùc Taâm Taâm Thaéng
Töï Nhieân Trí Sinh noùi
Ñaïi Caàn Duõng (Mahaø vìra) , bao nhieâu
Taâm thöù töï noái sinh
Taâm, caùc Töôùng vaø Thôøi
Nguyeän Phaät roäng khai dieãn
Nhoùm Coâng Ñöùc cuõng vaäy
Söï tu haønh haïnh aáy
Taâm Taâm coù sai khaùc
Xin Ñaïi Maâu Ni (Mahaø Munïi) noùi
Noùi nhö vaäy xong
Ñöùc Ma Ha Tyø Loâ Giaù Na Theá Toân baûo Kim Cöông Thuû raèng :
Laønh thay Phaät Chaân Töû !
Taâm lôïi ích roäng lôùn
Caâu Ñaïi Thöøa Thaéng Thöôïng
Töôùng noái sinh cuûa Taâm
Ñaïi Bí Maät cuûa Phaät
Ngoaïi Ñaïo chaúng theå bieát
Nay Ta ñeàu khai thò
Haõy nhaát taâm laéng nghe
Vöôït traêm saùu möôi ( 160 ) Taâm
8
 Sinh coâng ñöùc roäng lôùn
Tính aáy thöôøng beàn chaéc
Bieát Boà Ñeà aáy sinh
Voâ löôïng nhö Hö Khoâng
Chaúng nhieãm oâ, thöôøng truï
Caùc Phaùp chaúng heà ñoäng
Xöa nay tòch (Vaéng laëng) Voâ Töôùng (Khoâng coù Töôùng)
Thaønh töïu Voâ Löôïng Trí
Hieån hieän Chính Ñaúng Giaùc
Tu haønh Haïnh cuùng döôøng
Theo ñaáy môùi phaùt Taâm
Naøy Bí Maät Chuû ! Keû Phaøm phu ngu ñoàng (Bala) soáng cheát töø voâ thuûy ñaõ chaáp
tröôùc vaøo Ngaõ Danh, Ngaõ Höõu maø phaân bieät voâ löôïng Ngaõ Phaàn.
Bí Maät Chuû ! Neáu keû aáy chaúng quaùn saùt ñöôïc Töï Tính cuûa Ngaõ aét sinh ra Caùi Ta vaø
Caùi cuûa Ta, sau ñoù laïi chaáp coù Thôøi , Ñòa (Thuûy, Hoûa, Phong, Khoâng) bieán hoùa, Du Giaø
Ngaõ, kieán laäp Tònh (trong saïch) chaúng kieán laäp Voâ Tònh (Khoâng trong saïch) cho neân
chaáp Ngaõ nhö laø Töï Taïi Thieân (I’svara), Ngaõ nhö laø Löu Xuaát vôùi Thôøi, Ngaõ nhö laø Toân
Quyù, Ngaõ nhö laø Töï Nhieân, Ngaõ nhö laø Noäi Taïi, Ngaõ nhö laø Nhaân Löôïng, Ngaõ nhö laø
Bieán Nghieâm, Ngaõ nhö laø Thoï Meänh, Ngaõ nhö laø Boå Ñaëc Giaø La ( Pudgala ), Ngaõ nhö laø
Thöùc (Vijnõaøna), Ngaõ nhö laø A Laïi Gia (Alaya), Ngaõ nhö laø caùi Thaáy, Ngaõ nhö laø Caùi
Bieát, caùi thaáy, Naêng Chaáp, Sôû Chaáp, Noäi Tri, Ngoaïi Tri, Xaõ Ñaùt Phaïm (Jnatvan: moät
Toân Giaùo Ngoaïi Ñaïo ) YÙ Sinh (Manuja), Nhu Ñoàng (Maønava, Thaéng Ngaõ ) , Thöôøng
Ñònh Sinh, Tieáng (Thanh) , chaúng phaûi tieáng (Phi Thanh) …Naøy Bí Maät Chuû ! Töø xöa ñeán
nay, caùc Ngaõ Phaàn nhö theá ñeàu ñöôïc töông öùng phaân bieät maø mong caàu thuaän theo Lyù
Giaûi Thoaùt.
Bí Maät Chuû ! Keû phaøm phu ngu ñoàng gioáng nhö con deâ ñöïc ñang meâ hoaëc, boãng coù
moät Phaùp Töôûng naûy sinh aáy laø Phaùp Trì Trai ( Giöõ gìn chay tònh ). Do Taâm YÙ suy tö duø
chæ moät chuùt ít veà Phaùp naøy, keû aáy seõ phaùt khôûi loøng hoan hyû maø thöôøng xuyeân tu taäp. Bí
Maät Chuû ! Ñaây laø haït gioáng Nghieäp Laønh môùi phaùt sinh nhö Öôm Gioáng.
Neáu keû aáy laáy ñieàu naøy laøm Nhaân, trong saùu ngaøy Trai , cuùng döôøng cha meï vaø boá
thí cho ngöôøi nam nöõ thaân thích. Ñaáy laø haït gioáng nghieäp laønh ôû thôøi kyø thöù hai naûy
maàm
Neáu ngöôøi naøy laïi boá thí cho keû khoâng phaûi laø thaân thích.Ñaáy laø haït gioáng ôû thôøi kyø
thöù ba nöùt voû.
Neáu ngöôøi naøy laïi boá thí cho Baäc coù khí löôïng cao Ñöùc. Ñaáy laø thôøi kyø thöù tö moïc
laù
Neáu ngöôøi naøy laïi vui veû boá thí caùc loaïi kyõ nhaïc , ngöôøi…ñem daâng hieán cho caùc
Baäc Toân Tuùc. Ñaáy laø thôøi kyø thöù naêm nôû hoa .
Neáu ngöôøi naøy khi boá thí maø laïi phaùt Taâm thaân aùi cuùng döôøng. Ñaáy laø thôøi kyø thöù
saùu thaønh quaû .

9
 Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Neáu ngöôøi aáy laïi giöõ Giôùi ñeå sinh veà coõi Trôøi. Ñaáy laø thôøi kyø
thöù baûy gaët quaû (thoï duïng haït gioáng).
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Neáu keû aáy ñem Taâm naøy löu chuyeån trong sinh töû, ôû nôi caùc
baïn laønh ñöôïc nghe lôøi noùi nhö vaày: “ Ñaây laø Trôøi Ñaïi Thieân cuøng vôùi taát caû moïi hoan
laïc. Neáu kieân coá thaønh kính cuùng döôøng thì taát caû mong caàu ñöôïc troïn veïn nhö yù
nguyeän. Caùc coõi Trôøi aáy laø : Töï Taïi Thieân (I’svara), Phaïm Thieân (Brahma), Na La Dieân
Thieân (Narayanïa), Thöông Yeát La Thieân (‘Sanõkara), Haéc Thieân (Mahaøkala), Töï Taïi Töû
Thieân (Skandha), Nhaät Thieân (AØditya), Nguyeät Thieân (Candra), Long Toân (Naøganaøtha)
… Caâu Pheä Lam (Kubera) Tyø Sa Moân (Vai’sravanïa), Thích Ca (‘Sakra),Tyø Laâu Baùc Xoa
(Viruøpaksïa), Tyø Thuû Yeát Ma (Vi’svakarma), Dieâm Ma (Yama), Dieâm Ma Haäu (Yami),
Phaïm Thieân Haäu (Brahmi). Taát caû ñeàu laø nôi maø Theá Gian toân kính phuïng thôø. Hoûa
Thieân (Agni), Ca Laâu La (Garudïa), Töû Thieân (Mrïtya), Töï Taïi Thieân Haäu (Rudrì) , Ba
Ñaàu Ma (Padma), Ñöùc Xoa Ca Long (Taksïaka Naøga), Hoøa Tu Caùt (Vaøsuki), Thöông
Khö (‘Sanõkha), Yeát Cuù Traùc Kieám (Karkotaka), Ñaïi Lieân (Mahaøpadma), Caâu Lyù Kieám
(Kulika), Ma Ha Phaùn Ni, A Ñòa Ñeà Baø (Adideva), Taùt Ñaø Nan Ñaø Long (Sadananda
Naøga)… hoaëc Thieân Tieân (Rïsïì), Ñaïi Vi Ñaø Luaän Sö. Moãi moãi ñeàu neân kheùo cuùng döôøng
“.
Khi nghe nhö theá, keû aáy lieàn phaùt Taâm vui thích, aân troïng cung kính tuøy thuaän theo
maø tu haønh. Bí Maät Chuû ! Ñaây goïi laø Ngu Ñoàng Dò Sinh luoân luaân chuyeån trong sinh töû
maø khoâng heà bieát sôï haõi, y theo thôøi kyø thöù taùm taâm hoàn treû thô.
Bí Maät Chuû ! Laïi nöõa Haïnh Thuø Thaéng laø tuøy trong Ñieàu Giaûng kia , an truù thuø
thaéng ñeå caàu phaùt sinh Tueä Giaûi Thoaùt. Ñieàu Giaûng aáy laø : “Thöôøng, Voâ Thöôøng,
Khoâng (troáng roãng)“ Haõy tuøy thuaän noùi nhö vaäy.
Naøy Bí Maät Chuû ! Chaúng phaûi caâu noùi aáy tri giaûi ñöôïc Khoâng (‘Suønya:troáng roãng),
Chaúng phaûi Khoâng, Thöôøng, Ñoaïn, Chaúng phaûi Höõu, chaúng phaûi Voâ maø haõy duøng
caâu noùi aáy ñeå phaân bieät vaø khoâng phaân bieät. Theá naøo laø phaân bieät Khoâng ? AÁy laø chaúng
bieát caùc ñieàu Khoâng (troáng roãng) vì chaúng phaûi ñieàu aáy coù theå bieát ñöôïc Nieát Baøn, cho
neân töông öùng vôùi söï bieát Khoâng (troáng roãng) roát raùo maø xa lìa Thöôøng, Ñoaïn.
Baáy Giôø Kim Cöông Thuû laïi thænh Phaät raèng : ”Nguyeän xin Ñöùc Theá Toân giaûng noùi
veà caùc loaïi Taâm aáy“
Nhö vaäy noùi xong.
Ñöùc Phaät baûo Kim Cöông Bí Maät Chuû raèng : “Naøy Bí Maät Chuû ! Haõy laéng nghe!
Töôùng cuûa Taâm goàm coù : Taâm tham, Taâm khoâng tham, Taâm saân, Taâm töø, Taâm si, Taâm
trí, Taâm quyeát ñònh, Taâm nghi, Taâm toái, Taâm saùng, Taâm gom chöùa, Taâm tranh hôn thua,
Taâm öa kieän caõi, Taâm khoâng öa kieän caõi, Taâm haøng Trôøi, Taâm A Tu La, Taâm loaøi Roàng,
Taâm loaøi Ngöôøi, Taâm ngöôøi nöõ, Taâm töï taïi, Taâm thöông nhaân, Taâm noâng daân, Taâm
gioøng soâng, Taâm ao ñaàm, Taâm caùi gieáng, Taâm thuû hoä, Taâm keo kieät, Taâm loaøi choàn,
Taâm loaøi choù, Taâm Ca Laâu La (Kim Xí Ñieåu), Taâm loaøi chuoät, Taâm ca vònh, Taâm nhaûy
muùa, Taâm ñaùnh troáng, Taâm nhaø ôû, Taâm loaøi sö töû, Taâm loaøi Cuù meøo, Taâm loaøi quaï, Taâm
La Saùt, Taâm caây gai, Taâm hang hoác, Taâm gioù, Taâm nöôùc, Taâm löûa, Taâm buøn, Taâm hieån
saéc, Taâm taám vaùn, Taâm meâ, Taâm thuoác ñoäc, Taâm sôïi daây, Taâm goâng cuøm, Taâm maây,

10
Taâm ruoäng ñoàng, Taâm muoái, Taâm dao caïo, Taâm Tu Di Loâ, Taâm bieån caû, Taâm hang
huyeät, Taâm Thoï Sinh, (Taâm khæ vöôïn)
1 ) Naøy Bí Maät Chuû ! Theá naøo laø Taâm Tham ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp nhieãm
2 ) Theá naøo laø Taâm Khoâng Tham ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp khoâng nhieãm
3 ) Theá naøo laø Taâm Saân ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp giaän döõ
4 ) Theá naøo laø Taâm Töø ? AÁy laø tuøy thuaän tu haønh theo Phaùp Töø (Ban vui cho ngöôøi
khaùc)
5 ) Theá naøo laø Taâm Si ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp chaúng xem xeùt
6 ) Theá naøo laø Taâm Trí ? AÁy laø thuaän tu haønh theo Phaùp thuø thaéng cao thöôïng
7 ) Theá naøo laø Taâm Quyeát Ñònh ? AÁy laø Toân kính Giaùo Meänh, phuïng haønh y nhö
ñieàu ñaõ noùi
8 ) Theá naøo laø Taâm Nghi ? AÁy laø thöôøng laáy giöõ caùc ñieàu Baát Ñònh
9 ) Theá naøo laø Taâm Aùm Toái ? AÁy laø ñoái vôùi Phaùp khoâng ñaùng suy tö nghi ngôø maø
phaùt sinh kieán giaûi suy tö nghi ngôø
10 ) Theá naøo laø Taâm Saùng Toû ? AÁy laø ñoái vôùi Phaùp chaúng neân nghi ngôø thì cöù theo
ñoù maø tu haønh, chaúng nghi ngôø gì
11 ) Theá naøo laø Taâm Gom Chöùa ? AÁy laø baûn tính hay gom voâ löôïng voâ soá laøm moät
12 ) Theá naøo laø Taâm Tranh Hôn Thua ? AÁy laø baûn tính hay hoã trôï caùc ñieàu thò phi (
Phaûi, traùi )
13 ) Theá naøo laø Taâm Öa Kieän Caõi ? AÁy laø ngay töï mình ñaõ phaùt sinh ra söï phaûi traùi
14 ) Theá naøo laø Taâm Khoâng Öa Kieän Caõi ? AÁy laø luoân luoân buoâng boû caùc ñieàu phaûi
traùi
15 ) Theá naøo laø Taâm haøng Trôøi ? AÁy laø Taâm nhôù nghó tuøy thuaän theo nieäm maø
thaønh töïu
16 ) Theá naøo laø Taâm A Tu La ? AÁy laø vui thích ôû trong nôi sinh töû
17 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Roàng ? AÁy laø Taâm nhôù nghó ñeán nhöõng taøi saûn roäng lôùn
18 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Ngöôøi ? AÁy laø Taâm nhôù nghó laøm lôïi cho keû khaùc
19 ) Theá naøo laø Taâm ngöôøi Nöõ ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp ham muoán (Duïc)
20 ) Theá naøo laø Taâm Töï Taïi ? AÁy laø suy tö muoán ta ñöôïc taát caû moïi ñieàu nhö yù
21 ) Theá naøo laø Taâm ngöôøi buoân baùn (Thöông Nhaân) ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp :
ban ñaàu thu goùp, sau ñoù môùi phaân tích
22 ) Theá naøo laø Taâm ngöôøi laøm ruoäng (Noâng Phu)? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp : ban
ñaàu nghe nhieàu, sau ñoù môùi mong caàu Phaùp
23 ) Theá naøo laø Taâm Gioøng Soâng ? AÁy laø thuaän tu haønh y theo Phaùp Nhò Bieân (hai
beân bôø ) cuûa Nhaân
24 ) Theá naøo laø Taâm Ao Ñaàm ? AÁy laø tuøy thuaän theo caùc Phaùp khoâng bieát döùt ham
muoán (Voâ yeám tuùc)
25 ) Theá naøo laø Taâm Caùi Gieáng ? AÁy laø suy tö ñaõ saâu maø laïi muoán suy tö saâu hôn
nöõa
26 ) Theá naøo laø Taâm Thuû Hoä ? AÁy laø chæ cho Taâm naøy laø thaät, coøn caùc Taâm khaùc
khoâng thaät

11
 27 ) Theá naøo laø Taâm Keo Kieät ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp : Vì mình maø chaúng vì
ngöôøi
28 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Choàn ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp tieán töø töø
29 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Choù ? AÁy laø Taâm môùi ñöôïc chuùt ít maø vui veû cho laø ñaày
ñuû
30 ) Theá naøo laø Taâm Ca Laâu La (Garudïa:Kim Xí Ñieåu) ? AÁy laø tuøy thuaän theo Phaùp
Beø Ñaûng Phe Caùnh
31 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Chuoät ? AÁy laø suy tö caét ñöùt moïi söï raøng buoäc
32 ) Theá naøo laø Taâm Ca Vònh ? ( AÁy laø Taâm muoán cho ngöôøi ta nghe Chính Phaùp
qua nhöõng AÂm Thanh )
33 ) Theá naøo laø Taâm Nhaûy Muùa ? AÁy laø tu haønh caùc Phaùp nhö vaäy thì ta seõ bay leân
cao , hieän ra moïi loaïi Thaàn Bieán
34 ) Theá naøo laø Taâm Ñaùnh Troáng ? AÁy laø tu thuaän theo Phaùp ñoù thì ta seõ ñaùnh troáng
Phaùp
35 ) Theá naøo laø Taâm Nhaø ÔÛ ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp töï baûo veä thaân
36 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Sö Töû ? AÁy laø tu haønh taát caû Phaùp khoâng coù khieáp nhöôïc
37 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Cuù Meøo ? AÁy laø thöôøng nghó nhôù trong ñeâm toái
38 ) Theá naøo laø Taâm loaøi Quaï ? AÁy laø nghó nhôù söï kinh sôï ôû khaép moïi nôi
39 ) Theá naøo laø Taâm La Saùt ? AÁy laø phaùt khôûi ñieàu chaúng laønh ôû trong ñieàu laønh
40 ) Theá naøo laø Taâm Caây Gai ? AÁy laø Tính hay phaùt khôûi caùc haønh ñoäng aùc ôû khaép
moïi nôi
41 ) Theá naøo laø Taâm Hang Hoác ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp ñi vaøo hang coác
42 ) Theá naøo laø Taâm Gioù ? AÁy laø Tính phaùt khôûi ôû khaép caû moïi nôi
43 ) Theá naøo laø Taâm Nöôùc ? AÁy laø thuaän tu taåy röûa taát caû Phaùp chaúng laønh (Baát
Thieän)
44 ) Theá naøo laø Taâm Löûa ? AÁy laø Tính noùng naûy höøng höïc
45 ) Theá naøo laø Taâm Buøn ? (AÁy laø Taâm môø mòt chaúng coù theå ghi nhôù phaân bieät)
46 ) Theá naøo laø Taâm Hieån Saéc ? AÁy laø Taâm gioáng nhö vaät aáy (Hieån Saéc) laøm tính
47 ) Theá naøo laø Taâm Taám Vaùn ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp Tuøy Löôïng , vöùt boû caùc
ñieàu laønh khaùc
48 ) Theá naøo laø Taâm Meâ Môø ? AÁy laø Sôû Chaáp khaùc, Sôû Tö khaùc (söï chaáp khaùc, söï
suy nghó khaùc)
49 ) Theá naøo laø Taâm Thuoác Ñoäc ? AÁy laø thuaän tu theo Phaùp khoâng coù phaàn sinh (Voâ
Sinh Phaàn)
50 ) Theá naøo laø Taâm Sôïi Daây ? AÁy laø Tính hay troùi buoäc Baûn Ngaõ truï khaép moïi nôi
51 ) Theá naøo laø Taâm Goâng Cuøm ? AÁy laø Tính baét buoäc hai chaân phaûi ñöùng yeân
52 ) Theá naøo laø Taâm Maây ? AÁy laø thöôøng nhôù nghó ñeán vieäc laøm cho möa rôi
53 ) Theá naøo laø Taâm Ruoäng Ñoàng ? AÁy laø thöôøng tu nhö vaäy , lo laøm vieäc cho baûn
thaân
54 ) Theá naøo laø Taâm Muoái ? AÁy laø Taâm nhôù nghó ñieàu aáy laïi taêng theâm söï nhôù nghó
55 ) Theá naøo laø Taâm Dao Caïo ? AÁy laø Taâm chæ nhö vaäy , döïa vaøo Phaùp caét toùc xuaát
gia
12
 56 ) Theá naøo laø Taâm Di Loâ Ñaúng (Sumeru: nuùi Tu Di) ? AÁy laø Taâm thöôøng suy tö coù
tính vöôn cao
57 ) Theá naøo laø Taâm Bieån Caû ? AÁy laø Taâm thöôøng thoï duïng töï thaân nhö vaäy maø truï
58 ) Theá naøo laø Taâm Hang Huyeät ? AÁy laø Tính thöôøng hay quyeát ñònh tröôùc, sau ñoù
laïi thay ñoåi
59 ) Theá naøo laø Taâm Thoï Sinh ? AÁy laø Chö Höõu tu taäp haønh nghieäp roài töø aáy sinh
Taâm ñoàng tính nhö vaäy
[ 60 ) Theá naøo laø Taâm Khæ Vöôïn ? AÁy laø Taâm taùn loaïn xao ñoäng chaúng yeân ]
Naøy Bí Maät Chuû ! Keå ñi tính laïi [5 taâm phieàn naõo caên baûn laø:Tham, Saân, Si, Maïn
Nghi] moät (5x2=10) hai (10x2=20), ba (20x2=40), boán (40x2=80), naêm laàn thaønh ra 160
Taâm (80x2=160). Vöôït qua Taâm Voïng Chaáp cuûa Theá Gian (lokika kalpa) thì naûy sinh ra
Taâm Xuaát Theá Gian, Khi hieåu roõ nhö vaäy thì chæ coù Uaån Voâ Ngaõ (Skandhaøtman: caùc
Uaån khoâng coù töï ngaõ rieâng bieät) lieàn vaän duïng Caên, Caûnh, Giôùi tu haønh laâu daøi nhoå
saïch neàn goác phieàn naõo cuûa nghieäp. Haït gioáng Voâ Minh (Avidya) sinh ra 12 Nhaân
Duyeân, xa lìa caùc Toâng Kieán Laäp. Ñieàu vaéng laëng saâu xa nhö vaäy , taát caû Ngoaïi Ñaïo
ñeàu chaúng theå bieát ñöôïc. Cho neân tröôùc tieân Ñöùc Phaät tuyeân noùi raèng : “Haõy xa lìa taát
caû loãi laàm”
Naøy Bí Maät Chuû ! Taâm Xuaát Theá Gian aáy truù aån trong caùc Uaån , coù nhö theá Trí Tueä
môùi tuøy sinh. Neáu ôû nôi caùc Uaån maø phaùt khôûi Taâm xa lìa söï ñaém tröôùc thì neân quaùn saùt
caùc Uaån nhö : Boït tuï, bong boùng, caây chuoái bò loät beï, aùnh maët trôøi aûo hoùa, ñeå ñöôïc söï
giaûi thoaùt nghóa laø caùc Uaån, Xöù, Giôùi, Naêng Chaáp, Sôû Chaáp ñeàu xa lìa Phaùp Tính. Bieát
ñöôïc nhö theá seõ chöùng ñöôïc Giôùi Tòch Nhieân , ñaây goïi laø Taâm Xuaát Theá Gian.
Bí Maät Chuû ! Taâm aáy xa lìa caùc haønh ñoäng nhaäp theo Taâm Töông Tuïc trong löôùi
nghieäp phieàn naõo, ñaáy chính laø Haïnh Du Kyø (Yogi) vöôït qua moät kieáp (kalpa).
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Haïnh Ñaïi Thöøa laø phaùt khôûi Taâm khoâng duyeân vaøo moät Thöøa
naøo caû (Voâ Duyeân Thöøa) bôûi caùc Phaùp khoâng coù Ngaõ Tính. Taïi sao theá ? Nhö thôøi xa
xöa, caùc Baäc Tu Haønh nhö vaäy ñeàu quaùn saùt Uaån A Laïi Gia ñeå bieát roõ töï tính nhö huyeãn
, nhö boùng nöôùc dôïn döôùi naéng, nhö tieáng vang, nhö voøng troøn löûa, nhö thaønh Caøn Thaùt
Baø.
Naøy Bí Maät Chuû ! Do xaû boû nhö vaäy, caùc vò aáy hieåu roõ lyù Voâ Ngaõ neânTaâm Chuû töï
taïi, giaùc ngoä ñöôïc Töï Taâm voán chaúng sinh. Taïi sao vaäy ? Vì Taâm tieàn teá, Taâm haäu teá
ñeàu chaúng theå ñaéc ñöôïc. Nhö vaäy bieát ñöôïc Tính cuûa Taâm mình. Ñaây chính laø Haïnh Du
Kyø vöôït qua hai kieáp.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! caùc vò Boà Taùt tu haønh Haïnh Boà Taùt trong Chaân Ngoân Moân ñaõ
traûi qua voâ löôïng voâ soá traêm ngaøn caâu chi na döõu ña kieáp , gom chöùa ñöôïc voâ löôïng
Coâng Ñöùc Trí Tueä, tu taäp ñaày ñuû voâ löôïng Trí Tueä Phöông Tieän cuûa caùc Haïnh vaø thaûy
ñeàu thaønh töïu choã Quy Y cuûa taát caû haøng Trôøi Ngöôøi. Choã aáy vöôït qua caùc Ñaúng Ñòa cuûa
haøng Thanh Vaên, Bích Chi Phaät, nôi thaân caän kính leã cuûa nhoùm Thích Ñeà Hoaøn Nhaân…
Choã aáy goïi laø Khoâng Tính (Suønyataø:tính troáng roãng) , laø nôi xa lìa caùc Caên , Caûnh ,
khoâng coù töôùng, khoâng coù caûnh giôùi, vöôït qua moïi hyù luaän , töông ñoàng vôùi hö khoâng voâ
bieân. Taát caû Phaät Phaùp ñeàu y theo nôi naøy maø töông tuïc sinh Taâm xa lìa Giôùi Voâ Vi vaø

13
Giôùi Höõu Vi, xa lìa taát caû haønh ñoäng taïo taùc, xa lìa saùu caên : maét, tai, muõi, löôõi, thaân, yù
vaø cuoái cuøng phaùt sinh Taâm Voâ Töï Tính (khoâng coù Töï Tính )
Bí Maät Chuû ! Ñöùc Phaät noùi caùi Taâm ban ñaàu ( Sô Taâm ) nhö theá chính laø Nhaân
thaønh Phaät, cho neân giaûi thoaùt ñöôïc söï phieàn naõo cuûa nghieäp maëc duø choã döïa cuûa nghieäp
phieàn naõo vaãn ñaày ñuû. Vì theá Theá Gian haõy toân phuïng, thöôøng neân cuùng döôøng Taâm aáy.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Tín Giaûi Haønh Ñòa laø quaùn saùt voâ löôïng Tueä Ba La Maät cuûa
ba Taâm (Nhaân Taâm , Caên Taâm, Cöùu Caùnh Taâm) , quaùn 4 Nhieáp Phaùp . Ñòa Tín Giaûi
khoâng coù ñoái ñaõi, khoâng coù soá löôïng, chaúng theå nghó baøn, theo kòp möôøi Taâm sinh Trí Voâ
Bieân . Taát caû chö Höõu maø Ta ( Ñöùc Phaät ) ñaõ noùi ñeàu döïa vaøo ñaây maø ñöôïc. Chính vì theá
cho neân Baäc Trí Giaû caàn neân suy tö veà Ñòa Tín Giaûi cuûa Nhaát Thieát Trí laïi ñöôïc vöôït qua
moät kieáp , leân truï ôû Ñòa naøy. Nhö vaäy laø ñöôïc moät trong boán phaàn khi ñaõ böôùc qua Ñòa
Tín Giaûi.
Luùc ñoù Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû baïch Phaät raèng :” Theá Toân ! Nguyeän xin
Ñaáng Cöùu Theá haõy dieãn noùi veà töôùng cuûa Taâm. Boà Taùt coù bao nhieâu loaïi ñöôïc Voâ UÙy
Xöù “
Noùi nhö vaäy xong thôøi Ñöùc Theá Toân Ma Ha Tyø Loâ Giaù Na baûo Kim Cöông Thuû
raèng : “Haõy laéng nghe! Haõy kheùo nghó nhôù cho kyõ!
Naøy Bí Maät Chuû ! Keû phaøm phu ngu ñoàng tu caùc Nghieäp Thieän, tröø dieät (Haïi ) caùc
nghieäp Baát Thieän seõ ñöôïc Thieän Voâ UÙy.
Neáu nhö thaät bieát Ngaõ seõ ñöôïc Thaân Voâ UÙy
Neáu ñoái vôùi Thuû Uaån , bieát choã nhoùm hoïp cuûa noù laø Ngaõ Thaân, buoâng boû saéc töôùng
cuûa mình maø quaùn saùt seõ ñöôïc Voâ Ngaõ Voâ UÙy
Neáu tröø dieät Uaån, truï vaøo Phan Duyeân ( baùm vòn vaøo Duyeân ) cuûa Phaùp seõ ñöôïc
Phaùp Voâ UÙy
Neáu tröø dieät Phaùp truï vaøo Voâ Duyeân (khoâng coù Duyeân) seõ ñöôïc Phaùp Voâ Ngaõ Voâ
UÙy
Neáu laïi ñoái vôùi taát caû Uaån, Xöù, Giôùi , Naêng Chaáp, Sôû Chaáp, Ngaõ, Thoï Meänh… vôùi
Voâ Duyeân, Khoâng (troáng roãng), Töï Tính, Voâ Tính (? Voâ Truï) cuûa Phaùp maø sinh Khoâng
Trí (‘suønyata jnõaøna _Trí bieát roõ söï troáng roãng) seõ ñöôïc Nhaát Thieát Phaùp Töï Tính Bình
Ñaúng Voâ UÙy
Naøy Bí Maät Chuû ! Caùc Boà Taùt tu haønh Haïnh Boà Taùt trong Chaân Ngoân Moân , quaùn
saùt thaâm saâu 10 caâu Duyeân Sinh, seõ thoâng ñaït taùc chöùng nôi Haïnh Chaân Ngoân.
Theá naøo laø 10 Duyeân ? AÁy laø : Nhö huyeãn, nhö Dôïn nöôùc döôùi aùnh naéng, nhö
Moäng, nhö AÛnh, nhö Thaønh Caøn Thaùt Baø,nhö tieáng doäi, nhö boùng traêng döôùi nöôùc, nhö
boït noåi, nhö hoa ñoám giöõa hö khoâng, nhö voøng troøn löûa.
Bí Maät Chuû ! Caùc Boà Taùt tu haønh Haïnh Boà Taùt trong Chaân Ngoân Moân aáy neân quaùn
saùt nhö vaày.
Theá naøo laø Huyeãn ? Ví nhö Chuù Thuaät , söùc cuûa thuoác hay taïo ra caùc loaïi saéc töôùng
laøm meâ hoaëc con maét khieán cho maét thaáy nhöõng söï vieäc chöa töøng coù ñang sinh hoùa löu
chuyeån qua laïi khaép möôøi Phöông. Taát nhieân hieän töôïng ñoù chaúng phaûi ñi, chaúng phaûi
khoâng ñi. Taïi sao theá ? Vì Baûn Tính tónh laëng cho neân Chaân Ngoân nhö vaäy tuy laø huyeãn
nhöng neáu trì tuïng thaønh töïu laïi coù theå sinh ra taát caû.
14
 Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Tính cuûa dôïn nöôùc döôùi aùnh naéng voán laø Khoâng (Troáng roãng)
Noù döïa vaøo voïng töôûng cuûa ngöôøi ñôøi thaønh ra coù chuyeän ñeå ñaøm luaän. Nhö vaäy, töôùng
cuûa Chaân Ngoân chæ laø Giaû Danh.
Bí Maät Chuû ! Nhö caûnh thaáy trong moäng, chæ trong khoaûng khaéc [Maâu hoâ laät ña
(Muhuørta): töùc laø thôøi gian trong moät caùi nhaùy maét) , saùt na (Ksïanïa) :töùc laø thôøi gian cöïc
ngaén] cuûa ban ngaøy maø thaáy mình traûi qua maáy naêm daøi vôùi nhöõng caûnh khaùc laï vaø thoï
nhaän caùc ñieàu söôùng khoå. Khi tænh giaác thì khoâng thaáy gì caû. Nhö vaäy neân bieát raèng
Haïnh cuûa Chaân Ngoân cuõng nhö giaác moäng.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Laáy aûnh laøm ví duï thì hieåu roõ Chaân Ngoân coù theå phaùt sinh
Taát Ñòa (Siddhi) nhö soi maët vaøo göông thì thaáy hình töôïng cuûa maët. Nhö vaäy neân bieát
raèng Taát Ñòa cuûa Chaân Ngoân cuõng nhö aûnh aáy vaäy.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Duøng thaønh Caøn Thaùt Baø laøm ví duï thì hieåu roõ söï thaønh töïu
cung Taát Ñòa.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Laáy tieáng vang doäi laøm ví duï thì hieåu roõ aâm thanh cuûa Chaân
Ngoân. Gioáng nhö duyeân theo aâm thanh maø coù tieáng vang doäi. Ngöôøi trì Chaân Ngoân aáy
cuõng neân hieåu nhö theá.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Do maët traêng xuaát hieän soi chieáu xuoáng maët nöôùc laëng yeân
maø hieän ra boùng traêng döôùi nöôùc. Nhö vaäy , Chaân Ngoân cuõng nhö boùng traêng döôùi nöôùc.
Baäc Trì Minh aáy neân noùi nhö theá.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Nhö trôøi ñoå möa taïo thaønh boït bong boùng nöôùc. Caùc bieán hoùa
cuûa Taát Ñòa thuoäc Chaân Ngoân aáy cuõng neân bieát nhö vaäy.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Nhö trong hö khoâng, khoâng coù chuùng sinh, khoâng coù thoï
meänh, keû laøm ñieàu aáy cuõng chaúng theå ñöôïc . Vì duøng Taâm meâ loaïn cho neân phaùt sinh
caùc loaïi voïng kieán nhö theá.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Ví nhö löûa saép taøn, neáu coù ngöôøi caàm cuïc than löûa treân tay roài
quay troøn trong hö khoâng thì treân hö khoâng seõ xuaát hieän moät voøng löûa.
Naøy Bí Maät Chuû! Neân bieát roõ caùc caâu Ñaïi Thöøa (Ñaïi Thöøa Cuù) , caâu cuûa Taâm (Taâm
Cuù), caâu khoâng coù gì ngang baèng (Voâ ñaúng ñaúng cuù) , Caâu Taát ñònh, Caâu Chính Ñaúng
Giaùc, laàn löôït ñeán caùc caâu sinh Ñaïi Thöøa (Ñaïi Thöøa Sinh Cuù) theo thöù töï nhö theá seõ
ñöôïc ñaày ñuû Phaùp Taøi, seõ sinh ra ñöôïc caùc loaïi Coâng Xaûo Ñaïi Trí. Nhö vaäy bieát khaép taát
caû Taâm Töôûng..

VAØO MAÏN TRAØ LA _ CHAÂN NGOÂN ÑUÛ DUYEÂN

PHAÅM THÖÙ HAI ( Chi Moät )

Baáy giôø Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû baïch Phaät raèng : “Thaät hieám coù thay! Ñöùc
Theá Toân noùi Chö Phaät Töï Chöùng Tam Boà Ñeà Baát Tö Nghò Phaùp Giôùi Sieâu Vieät Taâm
Ñòa naøy, duøng moïi thöù Ñaïo Phöông Tieän tuøy theo baûn tính Tín Giaûi cuûa töøng loaïi chuùng
sinh maø dieãn noùi Phaùp. Nguyeän xin Ñöùc Theá Toân giaûng tieáp veà caùch tu Ñaïi Bi Thai
Taïng sinh Ñaïi Maïn Traø La Vöông (Mahaø kaørunïa garbhodbhava mahaø manïdïala raøja)
cuûa Haïnh Chaân Ngoân cho ñaày ñuû, nhaèm cöùu giuùp hoä trì cho voâ löôïng chuùng sinh trong
ñôøi vò lai ñöôïc an vui haïnh phuùc”.
15
 Khi aáy, Ñöùc Baïc Giaø Phaïm Tyø Loâ Giaù Na ôû trong Ñaïi Chuùng Hoäi, quaùn saùt khaép
caû xong roài baûo Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû raèng:” Haõy laéng nghe! Naøy Kim Cöông
Thuû ! Nay Ta noùi veà caùch tu haønh Phaùp Moân ñaày ñuû Nhaát Thieát Trí Trí cuûa Haïnh Maïn
Traø La”
Baáy giôø, Ñöùc Tyø loâ Giaù Na Theá Toân, do thuôû xa xöa ñaõ phaùt Theä raèng : “Nguyeän
thaønh töïu Phaùp Giôùi voâ taän, cöùu thoaùt taát caû chuùng sinh giôùi khoâng coøn soùt moät ai” cho
neân taát caû caùc vò Nhö Lai cuøng nhau taäp hoäi, laàn löôït theo thöù töï chöùng nhaäp Ñaïi Bi
Taïng phaùt sinh Tam Ma Ñòa ((Mahaø kaørunïa garbhodbhava Samaødhi). Taát caû chi phaàn
cuûa Ñöùc Theá Toân thaûy ñeàu hieän ra Thaân Nhö Lai (Tathaøgata-kaøya), töø luùc môùi phaùt Taâm
cho ñeán Thaäp Ñòa. Vì caùc chuùng sinh cho neân bieán hoùa ñeán khaép caû möôøi Phöông roài
quay veà Baûn Vò cuûa Thaân Phaät. Truï trong Baûn Vò roài laïi nhaäp vaøo
Thôøi Ñöùc Baïc Giaø Phaïm laïi baûo Kim Cöông Bí Maät Chuû raèng: ”Naøy Kim Cöông
Thuû ! Haõy laéng nghe veà Man Traø La Vò. Tröôùc heát, vò A Xaø Leâ (Acaørya) neân phaùt Taâm
Boà Ñeà, Dieäu Tueä Töø Bi, goàm thaâu moïi ngheà , kheùo leùo tu haønh Baùt Nhaõ Ba La Maät ,
thoâng ñaït ba Thöøa, kheùo giaûi nghóa chaân thaät cuûa Chaân Ngoân, bieát Taâm cuûa chuùng sinh,
tin kính chö Phaät Boà Taùt, ñöôïc truyeàn daïy Ñaúng Quaùn Ñænh (Abhisïeka), kheùo giaûi vaø
bieát toâ veõ Man Traø La, tính tình nhu thuaän, xa lìa nôi Ngaõ Chaáp, kheùo ñöôïc quyeát ñònh
nôi Haïnh Chaân Ngoân, nghieân cöùu tu taäp Du Giaø, an truù duõng maõnh kieân cöôøng nôi Taâm
Boà Ñeà. Bí Maät Chuû ! Vò A Xaø Leâ coù pheùp taéc nhö vaäy ñeàu ñöôïc chö Phaät ca ngôïi xöng
taùn.
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Vò A Xaø Leâ aáy, neáu gaëp ñöôïc chuùng sinh coù Phaùp Khí, xa lìa
caùc caáu (Söï nhô baån) , coù Tín Giaûi roäng lôùn, coù nieàm tin saâu xa vöõng chaéc , thöôøng nghó
ñeán vieäc laøm lôïi cho ngöôøi khaùc. Neáu ngöôøi Ñeä Töû coù ñuû töôùng maïo nhö vaäy thì vò A Xaø
Leâ neân töï mình ñi ñeán khuyeân daïy vaø noùi raèng :
Phaät Töû ! Ñaây Ñaïo Phaùp
Haïnh Chaân Ngoân Ñaïi Thöøa
Ta chính thöùc khai dieãn
Vì ngöôi, Ñaïi Thöøa Khí (Ngöôøi coù caên tính Ñaïi Thöøa)
Chính Ñaúng Giaùc quaù khöù
Cho ñeán Phaät vò lai
Caùc Theá Toân hieän taïi
Truï lôïi ích chuùng sinh
Caùc Hieàn Giaû nhö vaäy
Giaûi Dieäu Phaùp Chaân Ngoân
Caàn Duõng ñöôïc Chuûng Trí
Ngoài Boà Ñeà Voâ Töôùng
Theá Chaân Ngoân khoù saùnh
Hay beû gaõy Ma Quaân
Ñaïi Löïc Cöïc Phaãn Noä (Loaøi Ma hay giaän döõ vaø coù söùc maïnh lôùn lao)
Thích Sö Töû Cöùu Theá
Bôûi theá, naøy Phaät Töû !
Neân duøng Tueä nhö vaäy
16
 Phöông tieän laøm thaønh töïu
Seõ ñöôïc Taùt Baø Nhöôïc (Sarva Jnõaø _ Nhaát Thieát Trí )
Haønh Giaû, Taâm Bi nieäm
Phaùt khôûi khieán roäng theâm
Truï vaøo ñaáy, nhaän Giaùo
Neân choïn ñaát baèng phaúng
Nuùi röøng nhieàu hoa quaû
Suoái nöôùc trong thích yù
Nôi chö Phaät xöng taùn
Neân laøm Vieân Ñaøn Söï ( Moïi vieäc thuoäc Ñaøn Traøng troøn tròa )
Hoaëc ôû beân doøng soâng
Nhieàu Ngoãng Nhaïn trang nghieâm
Ngöôi neân duøng Tueä giaûi
Man Traø La Bi Sinh
Chính Giaùc, Duyeân Ñaïo Sö
Thaùnh Giaû, Thanh Vaên Chuùng
Töøng ñeán ñòa phaän naøy
Nôi Phaät thöôøng khen ngôïi
Vôùi caùc Phöông Sôû khaùc
Taêng Phöôøng (Vihara), A Lan Nhaõ (Aranïya)
Phoøng hoa, laàu gaùc cao
Caùc ao vöôøn thaéng dieäu
Cheá Ñeå ( Caitya:Thaùp Xaù Lôïi ) , mieáu Thaàn Löûa
Chuoàng traâu , giöõa coàn soâng
Mieáu chö Thieân, nhaø troáng
Nôi Ngöôøi Tieân ñaéc Ñaïo
Caùc nôi noùi nhö treân
Hoaëc nôi vöøa yù thích
Vì lôïi ích Ñeä Töû
Neân veõ Man Traø La
Bí Maät Chuû ! Ngöôøi kia löïa choïn ñaát xong . Lieàn loaïi boû ñaù soûi, ñoà vaät hö beå, ñaàu
laâu, loâng toùc, traáu caùm, tro than, xöông khoâ, caây muïc cuøng caùc loaøi truøng, kieán, boï hung,
loaøi vaät coù kim ñoäc. Xa lìa caùc thöù nhö vaäy roài, choïn buoåi saùng cuûa ngaøy toát, xaùc ñònh
Thôøi Phaän tuùc tröïc cuûa caùc vò Tinh Tuù ñeå cuøng töông öùng. Tröôùc khi aên chính laø Töôùng
Caùt Töôøng.
Tröôùc heát laøm leã taát caû Nhö Lai roài caûnh phaùt Ñòa Thaàn (Prïthiviye) baèng baøi Keä
nhö vaày:
Ngaøi, Thieân Nöõ hoä giuùp (Tvamï Devì saøksïi putaøsi)
Nôi chö Phaät Ñaïo Sö (Sarva Buddhaøna Taøyinaømï)
Tu haønh Haïnh thuø thaéng (Caryaø Naya Vi’sasïaitta)
Tónh Ñòa Ba La Maät (Bhuømi Paøramitaø suca)
Nhö phaù chuùng Ma Quaân (Maøra Senyamï yathaø bhagnamï)
17
 Thích Sö Töû cöùu theá (‘Saøkya simïhena Taøyina)
Ta cuõng giaùng phuïc Ma (Tatha ahamï maøra jayamï krïtva)
Ta veõ Man Traø La (Manïdïalamï lehï likhaø myahamï)
Ngöôi kia neân quyø daøi, duoãi tay aùn maët ñaát, luoân ñoïc Baøi Keä naøy vaø duøng höông
xoa, hoa… cuùng döôøng. Cuùng döôøng xong, ngöôøi haønh trì Chaân Ngoân neân quy meänh taát
caû Nhö Lai . Sau ñoù theo thöù töï Trò Ñòa nhö theá seõ ñaày ñuû moïi Ñöùc.
Baáy giôø Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû cuùi ñaàu maët leã baøn chaân cuûa Ñöùc Theá Toân
roài noùi Keä raèng :
Phaät Phaùp lìa caùc töôùng
Phaùp truï nôi Phaùp Vò
Ñaõ noùi Voâ thí loaïi ( khoâng coù loaïi naøo coù theå ñem ra thí duï ñöôïc )
Taùc Voâ Töôùng Voâ Vi
Vì sao Ñaïi Tinh Tieán
Noùi ñieàu coù Töôùng ( Höõu Töôùng ) naøy
Vôùi caùc Haïnh Chaân Ngoân
Chaúng thuaän Phaùp Nhieân Ñaïo

Khi aáy, Baïc Giaø Phaïm

Tyø Loâ Giaù Na Phaät
Baûo Chaáp Kim Cöông Thuû :
“ Laéng nghe ! Töôùng cuûa Phaùp
Phaùp lìa nôi phaân bieät
Vôùi taát caû voïng töôûng
Neáu tónh tröø voïng töôûng
Taâm nghó caùc khôûi taùc
Ta thaønh Toái Chính Giaùc
Cöùu caùnh nhö hö khoâng
Phaøm phu voán chaúng bieát
Taø voïng chaáp caûnh giôùi
Thôøi, Phöông cuøng Töôùng Maïo
Laïc Duïc, Voâ Minh che
Vöôït thoaùt moïi ñieàu aáy
Tuøy thuaän phöông tieän noùi
Maø thaät khoâng Thôøi Phöông
Khoâng laøm, khoâng ngöôøi taïo
Taát caû caùc Phaùp aáy
Chæ truï nôi Thaät Töôùng
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû !
ÔÛ vaøo thôøi vò lai
Caùc chuùng sinh keùm Tueä
Duøng Si AÙi töï che
Chæ y theo Höõu Tröôïc
18
 Luoân vui vôùi Ñoaïn , Thöôøng
Thôøi, Phöông, nôi taïo nghieäp
Caùc Töôùng Thieän, Baát Thieän
Muø môø vui caàu quaû
Chaúng bieát giaûi Ñaïo naøy
Vì cöùu ñoä nhoùm aáy
Tuøy thuaän noùi Phaùp naøy “
Naøy Bí Maät Chuû ! Nhö vaäy ñaõ noùi nôi choán xong. Tuøy theo ñaát ñaõ löïa choïn haõy söûa
trò cho thaät kieân coá. Laáy ñaát chöa heà ñaøo ñeán hoøa hôïp vôùi Cuø Ma Di (Gamay:phaân boø)
vaø Cuø Moâ Ñaùt La (Gomuøtram:nöôùc tieåu cuûa boø) roài xoa toâ nôi aáy. Tieáp theo, duøng
Höông Thuûy Chaân Ngoân saùi tònh (röôùi vaûy cho thanh tònh ) . Lieàn noùi Chaân Ngoân laø :
㐸ᚼᜃ ᝌᛸⴼ ᜬ᳉㪤㖁 ゚㛺ᚎ ᝍ᛾㖁 ᗰᗰᚼ ᝌ᛾㖁 ᝌᛸⴽᛀᗰᚒ㖁
㛺⸈ᚎ ᛢ᜸᳎㖁ᚰ㜭ᚱᚐ ᛢ᜼ᚰᚼ㖁 㛿᝙㐷
* ) NAMAHÏ SAMANTA BUDDHAØNAØMÏ_ APRATISAØME _ GAGANA SAME_
SAMANTA ANUGATA PRAKRÏTI VI’SUDDHE_ DHARMA DHAØTU
VI’SODHANA_ SVAØHAØ

Haønh giaû ôû beân trong

Ñònh yù quaùn Ñaïi Nhaät (Ñaïi Nhaät Nhö Lai: Vairocana)
Ngoài treân toaø sen traéng
Toùc keát taïo thaønh maõo
Phoùng caùc loaïi aùnh saùng
Voøng quanh khaép thaân theå
Laïi neân ôû Chính Thuï
Tieáp, töôûng Phaät boán phöông
Phöông Ñoâng quaùn Baûo Traøng (Baûo Traøng Nhö Lai -Ratnaketu)
Saéc thaân nhö nhaät huy (AÙnh maët trôøi toûa chieáu)
Phöông Nam: Ñaïi Caàn Duõng
Bieán Giaùc Hoa Khai Phu (Khai Phu Hoa Vöông Nhö Lai _ Samïkusumitaraøja)
Saéc vaøng toûa aùnh saùng
Tam Muoäi Ly Chö Caáu
Phöông Baéc Baát Ñoäng Phaät (Thieân Coå Loâi AÂm Nhö Lai _ Divya dunïdïubhi megha
nirghosïa )
Ñònh Ly Naõo Thanh Löông
Phöông Taây: Baäc Nhaân Thaéng
Teân laø Voâ Löôïng Thoï (Voâ Löôïng Thoï Nhö Lai_ Amitaøyus)
Ngöôøi trì tuïng suy tö
An truù nôi Phaät Thaát
Neân thoï trì ñaát aáy
Duøng ñaïi danh Baát Ñoäng (Acala)
Hoaëc duøng Giaùng Tam Theá (Trailokya Vijaya)
Thaønh töïu taát caû lôïi
19
 Ñem Baïch Ñaøn toâ veõ
Man Traø La troøn dieäu
Chính giöõa laø Thaân Ta
Thöù hai : Chö Cöùu Theá
Thöù ba : Ñoàng ñaúng aáy
Phaät Maãu Hö Khoâng Nhaõn (Buddha-Locani: Phaät Maãu Phaät Nhaõn)
Thöù tö Lieân Hoa Thuû (Padmapaønïi)
Thöù naêm Chaáp Kim Cöông (Vajradhaøra)
Thöù saùu Baát Ñoäng Toân (Acala Naøtha)
Töôûng nieäm ñaët beân döôùi
Phuïng hieán höông xoa, hoa
Nhôù nghó caùc Nhö Lai
Chí thaønh phaùt aân troïng
Dieãn noùi Keä nhö vaäy
“ Chö Phaät, Ñaáng Töø Bi
Giuùp chuùng con giöõ nieäm
Ngaøy mai, ñaát thoï trì
Toaøn Phaät Töû giaùng ñeán “
Noùi nhö vaäy xong. Laïi neân tuïng Chaân Ngoân laø :
ᚼᜃ ᝌᛸⴼ ᜬ᳉㪤㖁ᝌ㛼 ᚌᚙᗰᚍᚲ⼉ᚽᚲ⼊ᚒ ゚ᘔᜢ㖁ᛢᛸᜢ 㖁Ộᜐᚆ
㖁 㛺⸈ᚎ ᛈᜒ᜸᳎ 㛿᝙㐷
* ) Chaân Ngoân söûa trò ñaát (Trò Ñòa Chaân Ngoân)
NAMAHÏ SAMANTA BUDDHAØNAØMÏ_ SARVA TATHAØGATA ADHISÏTÏANA
ADHISÏTÏITE _ ACALE VIMALE SMARANÏE _ PRAKRÏTI PARI’SUDDHE_
SVAØHAØ

Haønh giaû trì Chaân Ngoân

Tieáp, phaùt Taâm Bi Nieäm
Y nôi phöông Taây aáy
Coät nieäm cho an oån
Suy tö Taâm Boà Ñeà
Trong thanh tònh, Voâ Ngaõ
Hoaëc ôû trong moäng thaáy
Boà Taùt Ñaïi Danh Xöng
Chö Phaät , nhieàu voâ löôïng
Hieän laøm moïi söï nghieäp
Hoaëc duøng Taâm an uûi
Khuyeán chuùc ngöôøi haønh Phaùp
Ngöôi haõy nhôù chuùng sinh
Taïo laøm Man Traø La
Laønh thay ! Ma Ha Taùt

20
 Toâ veõ raát vi dieäu
Laïi nöõa, nôi ngaøy khaùc
Nhieáp thoï, cöùu ñoä ngöôøi
Neáu Ñeä Töû tín taâm
Sinh Chuûng Tính thanh tònh
Cung kính nôi Tam Baûo
Duøng Tueä saâu, nghieâm thaân
Kham nhaãn khoâng löôøi bieáng
Khoâng khuyeát Tónh Thi La (‘Sìla: Giôùi thanh tònh)
Nhaãn nhuïc chaúng ganh gheùt
Maïnh meõ vöõng Haønh Nguyeän
Nhö vaäy, neân nhieáp thuû
Ngoaøi ra, khoâng xem xeùt (Voâ sôû quaùn)
Hoaëc möôøi hoaëc taùm, baåy
Hoaëc naêm, hai, moät, boán
Seõ taùc nôi Quaùn Ñænh
Hoaëc laïi soá hôn ñaây
Khi aáy, Kim Cöông Thuû Bí Maät Chuû laïi baïch Phaät raèng :” Theá Toân ! Maïn traø La
naøy coù teân goïi nhö theá naøo ? Maïn Traø La ñöôïc giaûi nghóa ra sao ? “
Ñöùc Phaät baûo raèng :” Noù coù teân goïi laø Phaùt Sinh Chö Phaät Maïn Traø La.Vì noù laø
vò toái cöïc khoâng theå so saùnh ñöôïc (Cöïc voâ tyû vò ) , khoâng coù muøi vò naøo vöôït hôn ñöôïc
(Voâ thöôïng quaù vò) cho neân noùi laø Maïn Traø La (Manïdïala)
Laïi nöõa Bí Maät Chuû ! Vì thöông xoùt giôùi chuùng sinh voâ bieân cho neân noùi theo nghóa
roäng thì goïi noù laø Ñaïi Bi Thai Taïng Sinh Maïn Traø La. (Mahaø Kaørunïa-garbhodbhava
manïdïala)
Bí Maät Chuû ! Nhö Lai ôû voâ löôïng kieáp ñaõ gom chöùa nôi gia trì cuûa A Naäu Ña La
Tam Mieäu Tam Boà Ñeà (Anuttara samyaksamïbuddhi) chính vì theá maø coù ñuû voâ löôïng
Ñöùc, neân bieát nhö theá.
Naøy Bí Maät Chuû ! Chaúng phaûi vì moät chuùng sinh maø Nhö Lai thaønh Ñaúng Chính
Giaùc, cuõng chaúng phaûi vì hai, chaúng phaûi vì nhieàu maø chæ vì thöông xoùt caùc giôùi chuùng
sinh thuoäc Voâ Dö Kyù ( Thoï kyù cho chuùng sinh ñaõ heát toäi seõ ñöôïc thaønh Phaät ) vôùi Höõu
Dö Kyù ( Thoï kyù cho chuùng sinh coøn toäi seõ ñöôïc thaønh Phaät ) cho neân Nhö Lai thaønh
Ñaúng Chính Giaùc, duøng Nguyeän Löïc Ñaïi Bi ñoái vôùi voâ löôïng giôùi chuùng sinh tuøy nhö
baûn tính cuûa chuùng maø dieãn noùi Phaùp
Bí Maät Chuû ! Neáu ñôøi tröôùc khoâng heà tu taäp Ñaïi Thöøa, chöa töøng suy tö veà Haïnh
cuûa Chaân Ngoân Thöøa , aét keû aáy chaúng theå coù chuùt ít phaàn ñeå thaáy nghe, vui veû, tin nhaän.
Laïi nöõa, Bí Maät Chuû ! Neáu keû Höõu Tình aáy, xöa kia ñoái vôùi Ñaïo Chaân Ngoân Thöøa
cuûa Ñaïi Thöøa ñaõ töøng tu haønh voâ löôïng moân tieán thuù , vì theá maø haïn ñònh ngaøy nay chæ
laø taïo laäp Danh Soá.Baäc A Xaø Leâ ñoù cuõng neân duøng Taâm Ñaïi Bi laäp Theä Nguyeän nhö
vaày: “Nguyeän cöùu ñoä khaép caû Giôùi Chuùng Sinh khoâng coøn soùt moät ai” cho neân caàn
phaûi nhieáp thoï voâ löôïng chuùng sinh aáy ñeå laøm nhaân duyeân cho Haït Gioáng Boà Ñeà.
Haønh giaû Trì Chaân Ngoân
21
Nhieáp thoï nhö vaäy xong
Meänh : phaùt ba Töï Quy (Triratna: 3 baùu Phaät, Phaùp, Taêng)
Khieán saùm hoái toäi cuõ
Daâng hieán Höông xoa, hoa
Cuùng döôøng caùc Thaùnh Toân
Neân truyeàn thuï Tam Theá
Voâ Chöôùng Ngaïi Trí Giôùi
Tieáp neân truyeàn Xæ Moäc
Nhö Öu Ñaøm Baùt La ( udumbara: Caây Boà Ñeà cuûa Phaät quaù khöù )
Hoaëc A Thuyeát Tha (Asvattha:Caây Boà Ñeà cuûa Phaät quaù khöù )
Keát hoä maø taùc tónh
Duøng höông hoa trang nghieâm
Ngay thaúng thuaän goác ngoïn
Maët höôùng Ñoâng hoaëc Baéc
Töôùc xong roài quaêng tôùi
Seõ bieát chuùng sinh aáy
Thaønh töôùng Khí, Phi Khí
Tam keát Tu Ña La [Keát 3 sôïi chæ Nguõ Saéc thaønh Kim Cöông Tuyeán (Vajrasutra)]
Tieáp coät buoäc caùnh tay ( Ñaúng trì tyù )
Nhö vaäy truyeàn ñeä töû
Xa lìa caùc traàn caáu ( Buïi dô )
Vì taêng phaùt loøng tin
Neân tuøy thuaän noùi Phaùp
UÛy duï (An uûi, voã veà), giöõ vöõng yù
Noùi lôøi Keä nhö vaày
“ Ngöôi ñöôïc lôïi Voâ Ñaúng
Ñòa vò nhö Ñaïi Ngaõ
Taát caû chö Nhö Lai
Daïy baûo chuùng Boà Taùt
Ñeàu duøng nhieáp thoï ngöôi
Thaønh bieän nôi vieäc lôùn
Ñaúng ngöôi ôû ngaøy mai
Seõ ñöôïc sinh Ñaïi Thöøa “

Truyeàn daïy nhö vaäy xong

Hoaëc ôû trong giaác moäng
Thaáy nôi chö Taêng ôû
Vöôøn röøng ñeàu xinh ñeïp
Töôùng nhaø cöûa ñaëc thuø
Caùc laàu quaùn khang trang
Phöôùng, loïng, ngoïc Ma Ni (Cintamanïi)
Ñao baùu, hoa xinh ñeïp
22
 Ngöôøi nöõ : aùo traéng töôi
Dung nhan ñeïp ñoan chính
Maät thaân (cha meï, vôï con… ) vôùi baïn laønh
Ngöôøi nam nhö thaân Trôøi
Ñaøn boø ñaày söõa toát
Kinh Quyeån saïch khoâng dô
Bieán Tri, Nhaân Duyeân Giaùc
Chö Phaät, chuùng Thanh Vaên
Ñaïi Ngaõ, Caùc Boà Taùt
Hieän tieàn ( ôû tröôùc maët ) trao caùc Quaû
Vöôït bieån lôùn, ao, soâng
Nghe aâm thanh vui thích
Lôøi toát laønh treân khoâng (hö khoâng )
Seõ cho YÙ Laïc Quaû ( Quaû vui thích vöøa yù )
Nhö vaäy laø töôùng toát
Caàn bieát ñeå phaân bieät
Traùi ngöôïc vôùi töôùng naøy
AÉt bieát moäng chaúng laønh
Ngöôøi kheùo truï nôi Giôùi
Saùng sôùm thöa vôùi Thaày
Thaày noùi Cuù Phaùp naøy
Khuyeán phaùt caùc Haønh Nhaân
Ñaïo Thuø Thaéng Nguyeän naøy
Ñaïi Taâm Ma Ha Dieãn (Mahaøyana)
Nay ngöôi hay chí caàu
Seõ thaønh töïu Nhö Lai
Trí Töï Nhieân , Ñaïi Long ( Mahaø-naøga: Roàng lôùn )
Theá Gian kính nhö Thaùp
Vöôït qua khoûi Höõu Voâ ( Coù, khoâng )
Khoâng dô ñoàng hö khoâng
Caùc Phaùp raát thaâm aûo
Taïng Voâ Haøm khoù lieãu
Lìa taát caû voïng töôûng
Hyù luaän voán khoâng coù
Taùc nghieäp dieäu voâ tyû maøu nhieäm khoù so saùnh )
Thöôøng döïa vaøo Hai Ñeá ( Tuïc Ñeá vaø Chaân Ñeá )
Thöøa naøy, Nguyeän Thuø Thaéng
Ngöôi neân truï Ñaïo naøy
Khi aáy , Truù Voâ Hyù Luaän Chaáp Kim Cöông (Nihïprapanca viharin-vajradhaøra), baïch
Phaät raèng :” Theá Toân! Nguyeän xin noùi veà Tam Theá Voâ Ngaïi Trí Giôùi ( Giôùi cuûa Trí
khoâng ngaên ngaïi trong ba ñôøi ). Neáu Boà Taùt truï nôi Giôùi naøy seõ khieán cho chö Phaät Boà
Taùt ñeàu vui veû “
23
 Noùi nhö vaäy xong.
Ñöùc Phaät baûo nhoùm Truù Voâ Hyù Luaän Chaáp Kim Cöông raèng :” Naøy Phaät Töû ! Haõy
laéng nghe ! Neáu coù Toäc Tính Töû truï ôû Giôùi naøy ñem Thaân, Ngöõ ,YÙ hoøa laøm moät thì
chaúng caàn phaûi taùc taát caû caùc Phaùp.
Theá naøo laø Giôùi ? AÁy laø quaùn saùt buoâng lìa ngay chính baûn thaân cuûa mình maø phuïng
hieán chö Phaät Boà Taùt. Taïi sao theá ? Neáu buoâng boû Töï Thaân töùc laø buoâng boû 3 ñieàu kia.
Theá naøo laø 3 ñieàu ? AÁy laø Thaân, Ngöõ , YÙ chính vì theá cho neân Toäc Tính Töû duøng söï thoï
Giôùi cuûa Thaân, Khaåu, YÙ maø ñöôïc goïi laø Boà Taùt. Do ñaâu maø nhö theá ? Vì xa lìa Thaân,
Ngöõ, YÙ aáy cho neân Boà Taùt Ma Ha Taùt caàn phaûi hoïc nhö vaäy. Tieáp theo, ôû ngaøy mai duøng
Kim Cöông Taùt Ñoûa (Vajrasatva) gia trì Töï Thaân. Vì laøm leã Ñöùc Tyø Loâ Gía Na neân laáy
caùi bình saïch ñöïng ñaày nöôùc thôm, trì tuïng Giaùng Tam Theá Chaân Ngoân (Trailokya-
vijaya Mantra) gia trì vaøo nöôùc aáy. Sau ñoù ñaët caùi bình ôû ngoaøi cöûa , laáy nöôùc röôùi vaûy
leân taát caû moïi ngöôøi. Tieáp theo, vò A Xaø Leâ ñem nöôùc thôm trao cho vaø khieán uoáng vaøo
thì Taâm keû aáy seõ ñöôïc thanh tònh “
Baáy giôø , Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû duøng Keä hoûi Phaät raèng :
“ Chuûng Trí Thuyeát Trung Toân
Nguyeän noùi Thôøi, Phaän kia
Ñaïi Chuùng ôû Thôøi naøo
Phoå taäp hieän ñieàm linh
Maïn Traø La (Manïdïala) Xaø Leâ (Acaørya)
AÂn caàn trì Chaân Ngoân ? “

Khi aáy Baïc Giaø Phaïm

Baûo Trì Kim Cöông Tueä (Vajra-jnõaøna-dhaøra)
“Thöôøng neân ôû ñeâm naøy
Taïo laøm Maïn Traø La (Manïdïala)
Truyeàn Phaùp A Xaø Leâ
Nhö vaäy laàn löôït laáy
Tu Ña La naêm maøu ( Pamïca Sutra_ Chæ nguõ saéc )
Cuùi laïy taát caû Phaät
Ñaïi Tyø Loâ Giaù Na
Thaân: töï laøm gia trì
Choïn phöông Ñoâng khôûi ñaàu
Ñoái nhau caàm sôïi chæ ( Tu Ña La_ Sutra )
Ngang roán taïi hö khoâng
Chuyeån chaäm voøng beân phaûi
Nhö vaäy Nam roài Taây
Cuoái cuøng ôû phöông Baéc

Thöù hai, an laäp Giôùi

Cuõng töø Phöông tröôùc ( Phöông Ñoâng ) khôûi
Nhôù nghó caùc Nhö Lai
24
Di chuyeån nhö treân noùi
Phöông phaûi ( beân phaûi ) vôùi phöông sau ( phía sau )
Laïi voøng veà Thaéng Phöông ( Phöông Baéc )
A Xaø Leâ quay veà
Y nôi Nieát Ly Ñeå ( Nrïti_ Phöông Taây Nam )
Ngöôøi thuï hoïc ñoái trì
Chaäm raõi ñi töø Nam
Töø ñaây voøng beân phaûi
Chuyeån döïa theo Phong Phöông (Vaøyu_ Phöông Taây Baéc)
Ñaïo Sö dôøi baûn xöù
Ñeán nguï nôi Hoûa Phöông ( Agni_ Phöông Ñoâng Nam )
Haønh Giaû trì Chaân Ngoân
Laïi tu Phaùp nhö vaäy
Ñeä töû ôû Taây Nam
Thaày ôû Y Xaù Ni ( I’sana _Phöông Ñoâng Baéc )
Ñeå töû laïi xoay voøng
Chuyeån döïa theo Hoûa Phöông ( Agni_ Phöông Ñoâng Nam )
Ñaïo Sö dôøi baûn xöù
Ñeán truï ôû Phong Phöông (Vaøyu_ Phöông Taây Baéc)

Nhö vaäy Chaân Ngoân Giaû

Taùc khaép töôùng boán phöông
Chaäm raõi vaøo chính giöõa
Chia laøm ba vò trí
Ñaïi dieän ba Phaàn Vò
Töôùng ñaát roäng voøng khaép
Laïi ôû moãi moät phaàn
Sai bieät maø thaønh ba
Phaàn thöù nhaát, trong ñaáy
Choán haønh Ñaïo, taùc nghieäp
Ngoaøi ra phaàn giöõa , sau
Truù xöù cuûa Thaùnh Thieân
Phöông ñaúng ( caùc phöông ) coù boán cöûa
Neân bieát ñeå phaân chia
Thaønh Taâm duøng aân troïng
Vaän baøy caùc Thaùnh Toân
Nhö vaäy laøm moïi töôùng
Chia ñeàu kheùo phaân bieät

Noäi Taâm, sen traéng dieäu

Thai Taïng chia ñeàu nhoùm
Trong Taïng laøm Nhaát Thieát
25
Bi Sinh Maïn Traø La (Sarva Kaørunïodbhava Manïdïala)
Möôøi saùu öông cuï leâ (Angulas: Löôïng nhoû baèng ngoùn tay duoãi ra)
Hôn ñaây laøm soá löôïng
Taùm caùnh thaät troøn ñaày
Raâu nhuïy ñeàu töôi toát
Trí AÁn cuûa Kim Cöông (Vajra-Jnõaøna-mudra)
Raûi khaép caùc maët caùnh
Töø trong Ñaøi Hoa naøy
Hieän Thaéng Toân Ñaïi Nhaät (Vairocana)
Maøu vaøng , aùnh maët trôøi
Toùc treân ñaàu keát maõo
Ñaày haøo quang cöùu ñôøi
Tam muoäi Ly Nhieät Truù

Phía Ñoâng neân toâ veõ

Nhaát Thieát Bieán Tri Aán (Savatathaøgata-Jnõaøna-mudra)
Tam giaùc treân hoa sen
Maøu traéng ñeàu töôi ñeïp
AÙnh löûa vaây chung quanh
Trong saùng roäng voøng khaép
Tieáp ôû nôi Baéc Duy ( Goùc phía Baéc )
Caùc Phaät Maãu Ñaïo Sö
Saéc vaøng roøng röïc rôõ
Duøng luïa traéng laøm aùo
Chieáu khaép nhö maët trôøi
Chính Thoï, taùc Tam Muoäi

Laïi ôû phöông Nam kia

Cöùu Theá Phaät Boà Taùt
Ñaïi Ñöùc Thaùnh Toân AÁn
Teân laø Maõn Chuùng Nguyeän
Chaân Ñaø Ma Ni Chaâu
Truï treân hoa sen traéng

Phöông Baéc Ñaïi Tinh Tieán

Quaùn Theá Töï Taïi Giaû (Avalokite’svara)
Haøo quang nhö traêng trong
Thöông khö (Voû oác coù saéc oùng aùnh),Hoa Quaân Na (Loaïi hoa coù maøu traéng töôi)
Ngoài sen traéng, mæm cöôøi
Toùc hieän Voâ Löôïng Thoï (Amitaøyus)Ï

Beân höõu ( beân phaûi ) Ñaïi Danh Xöng

26
Thaùnh Giaû Ña La Toân (Taøraø)
Maøu xanh traéng xen laãn
Töôùng ngöôøi nöõ trung nieân
Chaép tay caàm sen xanh
Haøo quang toûa saùng khaép
Röïc rôõ nhö vaøng roøng
AÙo traéng töôi mæm cöôøi
Beân taû (beân traùi) Tyø Caâu Chi (Bhrïkutì )
Tay caàm traøng haït ruõ
Ba maét , toùc keát buùi
Toân hình maøu traéng tinh
Maøu haøo quang khoâng chuû
Vaøng, ñoû, traéng cuøng vaøo

Keá caän Tyø Caâu Chi

Veõ Toân Ñaéc Ñaïi Theá (Mahaø Sthaøma-praøpta)
Maëc aùo maøu Thöông Khö ( maøu traéng oùng aùnh )
Tay hoa sen Ñaïi Bi
Toát töôi chöa heù nôû
Haøo quang voøng chung quanh

Minh Phi (Vidya-rajnõni) ôû beân caïnh

Teân hieäu Trì Danh Xöng (Ya’sodhaøra)
Taát caû Anh Laïc dieäu
Trang nghieâm thaân maøu vaøng
Caàm caønh hoa töôi ñeïp
Taû (tay traùi ) caàm Baùt Daän Ngoä ( Loaøi hoa ôû phöông Taây coù maøu vaøng nhaït )

Gaàn Thaùnh Giaû Ña La

Truù ôû Baïch Xöù Toân (Panïdïaravasinì)
Maõo toùc ñeàu traéng ñeïp
Tay hoa Baùt Ñaøm Ma (Padma_ Hoa sen hoàng )

Tröôùc maët Thaùnh Giaû veõ

Ñaïi Löïc Trì Minh Vöông (Mahaø-baøla-vidyadhaøra)
Maøu nhö aùnh naéng sôùm
Gaàm roáng loä raêng nanh
Toùc, moùng vuoát Thuù Vöông
Ha Gia Yeát Lôïi Baø (Hayagrìva:Maõ Ñaàu)

Tam Ma Ñòa nhö vaäy

Caùc quyeán thuoäc Quaùn Aâm

27
Tieáp, Ñaøi Hoa bieåu töôïng
Phöông höõu ( Beân phaûi ) cuûa Ñaïi Nhaät
Naêng Maõn Nhaát Thieát Nguyeän
Trì Kim Cöông Tueä Giaû [Ñaây chính laø Kim Cöông Thuû (Vajrapaønïi)]
Maøu hoa Baùt Daän Ngoä (maøu vaøng nhaït )
Hoaëc nhö baùu xanh luïc (Luïc Baûo )
Ñaàu ñoäi maõo traân baûo
Anh Laïc trang nghieâm thaân
Xen laãn cuøng toâ ñieåm
Soá roäng nhieàu voâ löôïng
Taû ( tay traùi ) caàm Baït Chieát La ( Vajra_ Chaøy Kim Cöông )
Aùnh löûa toûa voøng quanh

Beân Höõu ( beân phaûi ) Kim Cöông Taïng (Vajragarbha)

AÁy laø Mang Maõng Keâ (Mamaøki)
Cuõng caàm chaøy Kieân Tueä
Duøng Anh Laïc nghieâm thaân

Tieáp beân phaûi vò aáy

Ñaïi Löïc Kim Cöông Chaâm (Mahaø-baøla- Vajra suci)
Chuùng Söù Giaû vaây quanh
Mæm cöôøi cuøng chieâm ngöôõng

Phöông taû ( beân traùi ) cuûa Thaùnh Giaû

Kim Cöông Thöông Yeát La (Vajra ‘Sanõkara)
Caàm xích khoùa Kim Cöông
Cuøng caùc Söù Töï Boä
Saéc thaân maøu vaøng lôït
Chaøy Trí laøm tieâu xí ( Vaät bieåu töôïng )

Beân döôùi Chaáp Kim Cöông

Phaãn Noä Giaùng Tam Theá (Krodha-trailokya-vijaya)
Beû gaõy tröø ñaïi chöôùng
Teân hieäu Nguyeät Yeåm Toân (Candra-tilaka) [Ñaây chính laø Vajrahuømïkara]
Ba maét, loä boán nanh
Maøu maây möa muøa Haï
Tieáng cöôøi A Tra Tra (A tïa tïa)
Kim Cöông, Baùu, Anh Laïc
Vì nhieáp hoä chuùng sinh
Voâ löôïng chuùng vaây quanh
Cho ñeán traêm ngaøn tay

28
Caàm naém moïi Khí Giôùi

Haøng Phaãn Noä nhö vaäy

Ñeàu truï trong hoa sen

Tieáp ñeán Phöông Taây , veõ

Voâ löôïng Trì Kim Cöông
Caùc loaïi AÁn Kim Cöông
Maøu saéc ñeàu khaùc bieät
Toaû haøo quang troøn ñaày
Vì taát caû chuùng sinh
Phía döôùi Chaân Ngoân Chuû
Y phöông Nieát Ly Ñeå ( Nrïti:Phöông Taây Nam )
Baát Ñoäng (Acala) : Nhö Lai Söù (Tathaøgata-cetïa)
Caàm Ñao Tueä, sôïi daây
Toùc ruõ xuoáng vai traùi
Nheo moät maét quaùn saùt
Thaân uy noä röïc löûa
An truï treân baøn ñaù
Vaèn traùn dôïn nhö soùng
Thaân ñoàng töû khoûe maïnh
Baäc Cuï Tueä nhö vaäy

Tieáp, neân ñeán Phong Phöông (Vaøyu: Phöông Taây Baéc )

Laïi veõ Toân Phaãn Noä (Krodha-Naøtha)
AÁy laø Thaéng Tam Theá (Trailokya Vijaya)
Löûa uy maõnh vaây quanh
Maõo baùu, caàm Kim Cöông
Chaúng nghó ñeán thaân meänh
Chuyeân thænh caàu, thoï giaùo

Ñaõ noùi Giôùi Vöïc ñaàu

Phöông Vò cuûa caùc Toân

Ngöôøi haønh trì Chaân Ngoân

Tieáp, qua Vieän thöù hai
Phöông Ñoâng, giöõa cuûa ñaàu
Veõ Thích Ca Maâu Ni (‘Saøkya Munïi)
Saéc vaøng tía vaây quanh
Ñuû ba möôi hai töôùng
Thaân khoaùc aùo Caø Sa
Ngoài treân Ñaøi sen traéng

29
Taùc Giaùo Leänh löu boá
Truï ñaáy maø noùi Phaùp

Tieáp, beân phaûi Theá Toân

Chính laø Bieán Tri Nhaõn (Buddhalocana)
Töôùng vui veû, mæm cöôøi
Haøo quang tònh khaép thaân
Vui thaáy thaân khoù saùnh ( Voâ Tyû )
Teân laø Naêng Tòch Maãu (‘Saøkyamunïi-Maøtrï)

Laïi beân phaûi Toân aáy

Toâ veõ Haøo Töôùng Minh (Tathaøgtornïaø)
Truï hoa Baùt Ñaàu Ma (Truï trong hoa sen hoàng )
Troøn chieáu maøu Thöông Khö ( Maøu traéng oùng aùnh )
Caàm giöõ Baùu Nhö YÙ
Ñaày ñuû moïi öôùc nguyeän
AÙnh saùng ñaïi tinh tieán
Thích Sö Töû Cöùu Theá (‘Saøkya simïhena Taøyina)

Phöông traùi cuûa Thaùnh Toân

Naêm Ñænh cuûa Nhö Lai
Môùi ñaàu laø Baïch Taûn (Sitaøtapatrosïnïìsïa)
Thaéng Ñænh (Jayosïnïìsïa), Toái Thaéng Ñænh (Vijayosïnïìsïa)
Chuùng Ñöùc Hoûa Quang Tuï ( Tejoraø’si-usïnïìsïa)
Cuøng vôùi xaû Tröø Ñænh (Vikiranïosïnïìsïa)
Ñaáy laø naêm Ñaïi Ñænh
Thích Chuûng ( Gioøng Thích Ca ) cuûa Ñaïi Ngaõ
Neân y theo nôi naøy
Tinh Taâm ( Taâm tinh khieát ) taïo moïi töôùng

Tieáp ôû nôi phöông Baéc

An baøy chuùng Tónh Cö (‘Suddhaøvasa-deva)
Töï Taïi (I’svara) vaø Phoå Hoa (Samanta-pusïpaka)
Quang Man (Prabha-maølaka) vôùi YÙ Sinh (Manomaya)
Danh Xöng (Prakirtita) cuøng Vieãn Vaên (Vi’sruøta)
Ñeàu theo nhö thöù töï

ÔÛ beân phaûi Haøo Töôùng

Laïi veõ ba Phaät Ñænh (Buddhosïnïìsïa)
Thöù nhaát Quaûng Ñaïi Ñænh (Mahosïnïìsïa)
Thöù hai Cöïc Quaûng Ñænh (Abhyudgatosïnïìsïa hay Atimahaø-usïnïìsïa)
Ñeán Voâ Bieân Aâm Thanh (Anantasvaraghosïa-usïnïìsïa)
30
Ñeàu neân kheùo an laäp

Naêm loaïi Nhö Lai Ñænh (Tathaøgatosïnïìsïa)

Traéng, vaøng, maøu vaøng roøng
Laïi ñeán ba Phaät Ñænh (Buddhosïnïìsïa)
Goàm ñuû traéng, vaøng, ñoû
Aùnh saùng saâu roäng khaép
Moïi Anh Laïc trang nghieâm
Phaùt Theä Nguyeän roäng lôùn
Ñeàu maõn taát caû Nguyeän

Haønh Giaû ôû goùc Ñoâng

Taïo laøm töôïng Hoûa Tieân (Agni-rïsïì)
Truï ôû trong löûa buøng
Ba ñieåm tro bieåu töôïng
Saéc thaân maøu ñoû thaãm
Tim ñeå AÁn Tam Giaùc
ÔÛ trong aùnh löûa troøn
Caàm traùi chaâu, Taùo Bình

Beân traùi, Dieâm Ma Vöông (Yama raøja)

Tay giöõ AÁn Ñaøn Noa (Danïdïa mudra)
Duøng traâu laøm toøa ngoài
Maøu maây ñen chôùp loeù
Baåy Maãu (Sapta- Maøtrïka) vaø Haéc Daï (Kaølaraøtrì)
Nhoùm Phi Haäu vaây quanh

Nieát Lyù Ñeå Quyû Vöông (Nrïtye: Chuû cuûa Quyû La Saùt )
Hình khuûng boá caàm ñao

Phoäc Loã Noa Long Vöông (Varunïa naøgaraøja:Vua Roàng cuûa Thuûy Thieân )
Duøng sôïi daây laøm AÁn

Phöông tröôùc Thích Thieân Vöông (‘Sakra –Devaraøja)

Truï ôû nuùi Dieäu Cao (Sumeru: nuùi Tu Di )
Maõo baùo, ñeo Anh Laïc
Caàm AÁn Baït Chieát La (Vajra Chaøy Kim Cöông)
Vôùi caùc Quyeán Thuoäc khaùc
Baäc Tueä kheùo phaân baøy

Taû ( beân traùi ) ñeå Chuùng Nhaät Thieân (AØditya)

ÔÛ trong Xe Döõ Laïc

31
Nhoùm Phi : Thaéng (Jaya), Voâ Thaéng (Aparajita)
Theo haàu maø thò veä

Ñaïi Phaïm (Mahaø Brahma) ôû beân phaûi

Boán maët, toùc keát maõo
Töôùng chöõ aùn (Omï) laøm AÁn
Caàm sen , ngoài treân Ngoãng

Phöông Taây caùc Ñòa Thaàn (Prïthivìye)

Bieän Taøi (Sarasvati) vôùi Tyø Nöõu (Visïnïu)
Taéc Kieán Na (Skanda), Phong Thaàn (Vaøyu)
Thöông Yeát La (‘Sanõkara), Nguyeät Thieân (Candra)
Laø nhoùm döïa Long Phöông ( Naøga: Phöông Taây )
Toâ veõ ñöøng sai soùt
Haønh Giaû trì Chaân Ngoân
Duøng Taâm chaúng meâ hoaëc

Phaät Töû ! Tieáp neân laøm

Trì Minh Ñaïi Phaãn Noä (Mahaø krodha- vidyadhaøra)
Höõu ( beân phaûi ) laø Voâ Naêng Thaéng (Aparaøjita Vidyaraøja)
Taû ( beân traùi ) Voâ Naêng Thaéng Phi (Aparaøjita Vidyaranõji)
Trì Ñòa Thaàn (Dharanïindhaøra) daâng Bình
Thaønh kính nhö quyø daøi

Vôùi hai Ñaïi Long Vöông (Mahaø-Naøgaraøja)

Nan Ñaø (Nanda), Baït Nan Ñaø (Upananda)
Cuøng quaán nhau ñoái maët
Ñaïi Hoä cuûa Thoâng Moân

Ngoaøi ra Thích Chuûng Toân

Chaân Ngoân vôùi AÁn Ñaøn
Taát caû Phaùp ñaõ noùi
Thaày neân môû baøy (khai thò) ñuû

Haønh Giaû trì Chaân Ngoân

Tieáp, ñeán Vieän thöù ba
Tröôùc veõ Dieäu Caùt Töôøng (Manõju’srì)
Thaân hình maøu Uaát Kim ( Maøu vaøng ngheä )
Ñænh ñoäi maõo Nguõ Keá ( 5 buùi toùc )
Gioáng nhö hình ñoàng töû
Tay traùi caàm sen xanh
Treân loä AÁn Kim Cöông (Vajra-mudra)

32
Maët hieàn töø mæm cöôøi
Ngoài treân Ñaøi sen traéng
Dieäu töôùng, haøo quang troøn
Aùnh saùng trôï chung quanh

Beân phaûi neân veõ tieáp

Thaân Quang Voõng Ñoàng Töû (Jalini-prabha)
Caàm giöõ moïi löôùi baùu
Caùc loaïi Dieäu Anh Laïc
Truï treân Toaø sen baùu
Nhìn vaøo con tröôûng Phaät ( Vaên Thuø Boà Taùt )

Beân taû (beân traùi), veõ naêm loaïi

Döõ nguyeän Kim Cöông Söù
AÁy laø : Keá Thieát Ni (Ke’sinì )
Öu Baø Keá Thieát Ni (Upake’sinì)
Cuøng vôùi Chaát Ña La (Citra)
Ñòa Tueä (Vasumati) vaø Thænh Trieäu (Akarsïini)

Nhö vaäy naêm Söù Giaû (Cetïa)

Naêm loaïi Phuïng Giaùo Giaû (Kimïkarìnì)
Thaønh hai chuùng vaây quanh
Thò veä Voâ Thaéng Trí (Ajita-jnõaøna)

Haønh giaû ôû phöông phaûi

Tieáp laøm Ñaïi danh xöng
Tröø Nhaát Thieát Caùi Chöôùng (Sarva nirvaranïa viskamïbhin)
Caàm giöõ Baùu Nhö YÙ

Boû ôû hai phaàn vò

Neân veõ taùm Boà Taùt
Ñoù laø: Tröø Nghi Quaùi (Ascarya)
Thí Nhaát Thieát Voâ UÙy (Abhayamïdada)
Tröø Nhaát Thieát Aùc Thuù (Sarvapaøyajaha)
Cöùu YÙ Tueä Boà Taùt (Paritranasaya-mati)
Bi Nieäm Cuï Tueä Giaû ( Karunïaømrïdita-mati)
Töø Khôûi Ñaïi Chuùng Sinh (Mahaø maitryabhyudgata)
Tröø Nhaát Thieát Nhieät Naõo (Sarva daøha pra’samita)
Baát Khaû Tö Nghò Tueä (Acintya-mati)

Tieáp laïi boû choán naøy

Ñeán nôi Baéc Thaéng Phöông

33
Haønh Giaû neân nhaát Taâm
Ghi nhôù baøy moïi veû
Taïo laøm Cuï Thieän Nhaãn
Ñòa Taïng Ma Ha Taùt (Ksïiti-garbha)
Toaø ngoài raát xaûo nghieâm
Thaân ôû trong Thai löûa
Nhieàu Baùu trang nghieâm ñaát
Luïa, Ñaù trôï laãn nhau
Boán Baùu laøm hoa sen
Nôi Thaùnh Giaû an truù
Cuøng vôùi Ñaïi Danh Xöng
Voâ löôïng caùc Boà Taùt
Laø Baûo Chöôûng (Ratna-kaøra), Baûo Thuû (Ratna-paønïi)
Cuøng vôùi nhoùm Trì Ñòa (Dharanïidhara)
Baûo Aán Thuû (Ratna Mudra hasta), Kieân YÙ ( Drïdïhaødhyaøsaya)
Thöôïng Thuû caùc Thaùnh Toân
Ñeàu cuøng voâ soá Chuùng
Tröôùc sau cuøng vaây quanh

Tieáp laïi ôû Long Phöông (Naøga: Phöông Taây )

Neân veõ Hö Khoâng Taïng (AØkaø’sa-garbha)
Caàn Duõng maëc aùo traéng
Caàm Ñao sinh aùnh löûa
Cuøng vôùi caùc Quyeán Thuoäc
Con cuûa Gioøng Chính Giaùc
Ñeàu tuøy theo thöù töï
Lieàn nhau ngoài treân sen
Nay noùi caùc Quyeán Thuoäc
Chuùng Boà Taùt Ñaïi Ngaõ
Neân kheùo toâ Taûo ( Rong bieån ) quyù
Chaân thaønh ñöøng meâ voïng
Laø Hö Khoâng Voâ Caáu (Gaganaømala)
Tieáp laø Hö Khoâng Tueä (Gagana-mati)
Vôùi nhoùm Thanh Tónh Tueä (Vi’suddha mati)
An Tueä (Sthira-mati)vaø Haønh Tueä (Caørya mati)

Nhö vaäy caùc Boà Taùt

Baäc thöôøng sieâng tinh tieán
Ñeàu theo nhö thöù töï
Toâ veõ thaân trang nghieâm
Löôïc noùi Ñaïi Bi Taïng
Maïn Traø La Vò heát
34
 Baáy giôø Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû ôû trong taát caû Chuùng Hoäi, chaêm chuù nhìn
Ñöùc Ñaïi Nhaät Theá Toân khoâng heà chôùp maét roài noùi Keä raèng :
Ñaáng Nhaát Thieát Trí Tueä
Xuaát hieän ôû Theá Gian
Nhö boâng hoa Öu Ñaøm
Laâu môùi hieän moät laàn
Vieäc haønh Ñaïo Chaân Ngoân
Laïi khoù gaëp boäi phaàn
Voâ löôïng caâu chi kieáp
Ñaõ taïo moïi toäi nghieäp
Thaáy Maïn Traø La naøy
Thaûy ñeàu tieâu dieät heát
Huoáng chi xöng voâ löôïng
Truï Phaùp haønh Chaân Ngoân
Haønh caâu Voâ Thöôïng naøy
Chaân Ngoân , Baäc Cöùu Theá
Deïp ñöùt caùc neûo aùc
Taát caû khoå chaúng sinh
Neáu tu Haïnh nhö vaäy
Dieäu Tueä saâu chaúng ñoäng
Khi aáy, taát caû Ñaïi Chuùng trong Taäp Hoäi Vôùi caùc vò Trì Kim Cöông duøng moät aâm
thanh khen ngôïi Kim Cöông Thuû raèng :
Laønh thay ! Laønh thay Ñaïi Caàn Duõng (Mahaø Vìra) !
Ngaøi ñaõ tu haønh Haïnh Chaân Ngoân
Hay hoûi taát caû nghóa Chaân Ngoân
Chuùng toâi ñeàu coù yù nghó raèng
Taát caû hieän nhö Ngaøi chöùng nghieäm
Döïa vaøo haønh löïc cuûa Chaân Ngoân
Vôùi Chuùng Boà Ñeà Ñaïi Taâm khaùc
Seõ ñöôïc thoâng ñaït Phaùp Chaân Ngoân

Luùc ñoù, Chaáp Kim Cöông Bí Maät Chuû laïi baïch vôùi Ñöùc Theá Toân roài noùi Keä raèng:
Nghóa Thaùi Saéc ( Daùng veû maøu saéc ) theá naøo ?
Laïi neân duøng maøu naøo ?
Laøm sao maø chuyeån baøy ?
Maøu ban ñaàu ra sao ?
Cöûa, Côø Xí bao nhieâu ?
Maùi che cuõng nhö vaäy
Laøm sao döïng caùc cöûa ?
Nguyeän Phaät noùi soá löôïng
Daâng höông hoa , thöïc phaåm
35
Cuøng vôùi moïi Bình Baùu
Laøm sao daãn Ñeä Töû ?
Khieán quaùn ñænh ra sao ?
Cuùng döôøng Thaày theá naøo ?
Nguyeän noùi choán Hoä Ma
Töôùng Chaân Ngoân theá naøo ?
Laøm sao truï Tam Muoäi ?
Phaùt vaán nhö vaäy xong.
Maâu Ni, vua caùc Phaùp
Baûo Trì Kim Cöông Tueä :
Haõy nhaát Taâm laéng nghe
Ñaïo Chaân Ngoân toái thaéng
Sinh ra Quaû Ñaïi Thöøa
Nay oâng thænh hoûi Ta
Vì Boà Taùt ( Ñaïi Höõu Tình ) Ta noùi
Giôùi chuùng sinh oâ nhieãm
Duøng Vò cuûa Phaùp Giôùi
Phaät xöa ( Coå Phaät ) ñaõ tuyeân noùi
Ñaáy laø Nghóa cuûa Saéc (maøu saéc)
Tröôùc an baøy Noäi Saéc ( Maøu saéc beân trong )
Chaúng an baøy Ngoaïi Saéc ( Maøu saéc beân ngoaøi )
Ban ñaàu maøu traéng tinh
Thöù hai laø maøu ñoû
Nhö vaäy vaøng roài xanh
Laàn löôït cho roõ raøng
Caû beân trong ñen ñaäm
Ñaáy laø maøu tröôùc sau
Xaây döïng cöûa, côø xí
Löôïng ñoàng Trung Thai Taïng
Maùi che cuõng nhö vaäy
Ñaøi hoa möôøi saùu tieát (16 loùng tay)
Neân bieát Sô Moân ( Cöûa ñaàu tieân ) kia
Cuõng baèng vôùi Noäi Ñaøn
Baäc Trí, ôû Vieän Ngoaøi
Laàn löôït maø taêng theâm
ÔÛ beân trong maùi che
Neân xaây döïng Ñaïi Hoä (Mahaø Paøla)
Löôïc noùi Tam Ma Ñòa
Nhaát Taâm truï ôû Duyeân
Nghóa roäng laïi sai khaùc
Ñaïi Chuùng Sinh laéng nghe !
Phaät noùi taát caû Khoâng (‘Suønya:troáng roãng)
36
Ñaúng Trì cuûa Chính Giaùc
Tam Muoäi chöùng bieát Taâm
Chaúng theo Duyeân khaùc ñöôïc
Caûnh Giôùi nhö theá aáy
Ñònh cuûa caùc Nhö Lai
Neân noùi laø Ñaïi Khoâng (Mahaø ‘Suønya)
Vieân maõn Taùt Baø Nhöôïc ( Sarvajnõaø_Nhaát Thieát Trí )

KINH ÑAÏI NHAÄT THAØNH PHAÄT THAÀN BIEÁN GIA TRÌ

_QUYEÅN THÖÙ NHAÁT (Heát)_

37